SlideShare uma empresa Scribd logo
Ribeiro A., Prates E., Vergasta E., Dominguez G., Freire I., Borges L., Mascarenhas M. 64
14. EQUAÇÕES TRIGONOMÉTRICAS
A maioria das equações trigonométricas são ou reduzem-se a um dos três
tipos a seguir:
1) sen x = sen a 2) cos x = cos a 3) tg x = tg β
Que são chamadas de equações fundamentais.
10
Caso: sen x = sen a
Analisando o círculo trigonométrico (ver figura 1), temos que
ou x e a têm a mesma imagem no círculo trigonométrico, isto é, 2kπax += ,
Zk ∈ .
ou x e a têm imagens simétricas em relação ao eixo OY, isto é,
2kπa)(πx +−= , Zk ∈ .
Resumindo:





+π=
∈
+=
2kπa)-(x
Zkou
2kπax
Figura 1
Ribeiro A., Prates E., Vergasta E., Dominguez G., Freire I., Borges L., Mascarenhas M. 65
Exemplos:
1) sen x = sen 





8
π
⇒ x = 2kπ
8
π
+ ou 2kπ
8
π
πx +−= , k ∈ Z ⇒
2kπ
8
π
x += ou 2kπ
8
7π
x += , k ∈ Z.
Logo, S =






∈+=+=∈ Zk,2kπ
8
7π
ou x2kπ
8
π
xR;x
2) sen x =
2
2
− ⇒ sen x = 





−
4
π
sen ⇒ x = 2kπ
4
π
+− ou 2kπ)
4
π
(πx +−−= ,
k ∈ Z ⇒ x = 2kπ
4
π
+− ou 2kπ
4
5π
x += , k ∈ Z.
Logo, S =






∈+=+−=∈ Zk,2kπ
4
5π
ou x2kπ
4
π
xR;x .
3) 013senxx2sen2
=+−
Fazendo sen x = t, obtemos
013t2t2
=+− ⇒ t = 1 ou t =
2
1
⇒ sen x = 1 ou sen x =
2
1
⇒
sen x = sen
2
π
ou sen x =
6
π
sen ⇒ 





∈+−=+= Zk,kπ2
2
π
πou x2kπ
2
π
x ou






∈+−=+= Zk,2kπ
6
π
πou x2kπ
6
π
x .
Logo, S =






∈+=+=+=∈ Zk,2kπ
6
5π
ou x2kπ
6
π
ou x2kπ
2
π
xR;x .
4) Resolva a equação anterior no intervalo [0, 2π]
Fazendo k = 0 na solução obtida no item anterior obtemos S =






6
5π
,
6
π
,
2
π
.
20
Caso: cos x = cos a
Analisando o círculo trigonométrico (ver figura 2), temos que
ou x e a têm a mesma imagem no círculo trigonométrico, isto é, 2kπax += ,
Zk ∈ .
Ribeiro A., Prates E., Vergasta E., Dominguez G., Freire I., Borges L., Mascarenhas M. 66
ou x e a têm imagens simétricas em relação ao eixo OX, isto é, 2kπax +−= ,
Zk ∈ .
Resumindo:





+=
∈
+=
2kπ-bx
Zkou
2kπbx
Figura 2
Exemplos:
1) cos x = -1 = cos π ⇒ x = 2kπ+π ou 2kπx +π−= , k ∈ Z ⇒ 2kπx +π= ,
k ∈ Z.
Logo, S = { }Zk,2kπxR;x ∈+π=∈
2) cos x =
2
3
− ⇒ cos x = 





6
5π
cos ⇒ x = 2kπ
6
5π
+ ou 2kπ
6
5π
x +−= , k ∈ Z
Logo, S =






∈π+−=π+=∈ Zk,k2
6
5π
ou xk2
6
5π
xR;x
3) cos 3x =
2
2
⇒ cos x = 





4
π
cos ⇒ 3x = 2kπ
4
π
x += ou 2kπ
4
π
3x +−= , k ∈
Z ⇒ x =
3
2kπ
12
π
+ ou
3
2kπ
12
π
x +−= , k ∈ Z.
Ribeiro A., Prates E., Vergasta E., Dominguez G., Freire I., Borges L., Mascarenhas M. 67
Logo, S =






∈+−=+=∈ Zk,
3
2kπ
12
π
ou x
3
2kπ
12
π
xR;x .
4) Resolva a equação anterior no intervalo [0, 2π].
Fazendo k variar no item anterior de maneira que as soluções pertençam ao intervalo
[0, 2π],obtemos
S =





 πππ
12
15
,
12
7
,
12
23
,
12
17π
,
12
9π
,
12
π
.
30
Caso: tg x = tg a
Analisando o círculo trigonométrico (ver figura 3), temos que
ou x e a têm a mesma imagem no círculo trigonométrico, isto é, 2kπax += ,
Zk ∈ .
ou x e a têm imagens simétricas em relação a origem, isto é, 2kπax ++π= ,
Zk ∈ , isto é, x = a + (2k + 1)π, Zk ∈ .
Resumindo: x = a + kπ, Zk ∈ .
Figura 3
Ribeiro A., Prates E., Vergasta E., Dominguez G., Freire I., Borges L., Mascarenhas M. 68
Exemplos:
1) tg x = 3− ⇒ tg x = tg
3
2π
⇒ x = kπ
3
2
+
π
, k ∈ Z.
Logo, S =






∈+
π
=∈ Zk,kπ
3
2
xR;x .
2) tg 2x =
3
3
⇒ tg 2x = tg
6
π
⇒ 2x = kπ
6
+
π
, k ∈ Z ⇒ x =
2
k
12
π
+
π
, k ∈ Z .
Logo, S =






∈+
π
=∈ Zk,
2
kπ
12
xR;x .
3) tg x =
3
1
⇒ x = arctg 





3
1
+ kπ, k ∈ Z.
Logo, S =






∈+





=∈ Zk,kπ
3
1
arctgxR;x .

Mais conteúdo relacionado

Mais procurados

Lista de exercícios 10
Lista de exercícios 10Lista de exercícios 10
Lista de exercícios 10
Carlos Campani
 
Lista de exercícios 1 - Cálculo
Lista de exercícios 1 - CálculoLista de exercícios 1 - Cálculo
Lista de exercícios 1 - Cálculo
Carlos Campani
 
Inequações
InequaçõesInequações
Inequações
Carlos Campani
 
94204719 teoria-dos-numeros
94204719 teoria-dos-numeros94204719 teoria-dos-numeros
94204719 teoria-dos-numeros
John Mark Veronica
 
Apost calc1 derivada_2
Apost calc1 derivada_2Apost calc1 derivada_2
Apost calc1 derivada_2
eletrotecnica414b
 
Divisão nos Inteiros
Divisão nos InteirosDivisão nos Inteiros
Divisão nos Inteiros
Luciana Martino
 
ANTONIO CLAUDIO LAGE BUFFARA RESPONDE: QUESTÕES PUC-RIO PROBLEMA VETORIAL
ANTONIO CLAUDIO LAGE BUFFARA RESPONDE: QUESTÕES PUC-RIO PROBLEMA VETORIALANTONIO CLAUDIO LAGE BUFFARA RESPONDE: QUESTÕES PUC-RIO PROBLEMA VETORIAL
ANTONIO CLAUDIO LAGE BUFFARA RESPONDE: QUESTÕES PUC-RIO PROBLEMA VETORIAL
Antonio Claudio Lage Buffara
 
Conjuntos
ConjuntosConjuntos
Conjuntos
Vanessa Franco
 
Teoria elementar dos numeros
Teoria elementar dos numerosTeoria elementar dos numeros
Teoria elementar dos numeroslealtran
 
Lista de exercícios 6 - Mat Elem
Lista de exercícios 6 - Mat ElemLista de exercícios 6 - Mat Elem
Lista de exercícios 6 - Mat Elem
Carlos Campani
 
Exercícios - Logaritmos
Exercícios - LogaritmosExercícios - Logaritmos
Exercícios - Logaritmos
Rodrigo Thiago Passos Silva
 
Numeros complexos aula
Numeros complexos aulaNumeros complexos aula
Numeros complexos aulacon_seguir
 
Semana 13
Semana 13 Semana 13
Semana 13
Carlos Campani
 
Funções trigonométricas
Funções trigonométricasFunções trigonométricas
Funções trigonométricas
Carlos Campani
 
Álgebra básica, potenciação, notação científica, radiciação, polinômios, fato...
Álgebra básica, potenciação, notação científica, radiciação, polinômios, fato...Álgebra básica, potenciação, notação científica, radiciação, polinômios, fato...
Álgebra básica, potenciação, notação científica, radiciação, polinômios, fato...
Carlos Campani
 

Mais procurados (20)

Lista de exercícios 10
Lista de exercícios 10Lista de exercícios 10
Lista de exercícios 10
 
Lista de exercícios 1 - Cálculo
Lista de exercícios 1 - CálculoLista de exercícios 1 - Cálculo
Lista de exercícios 1 - Cálculo
 
Inequações
InequaçõesInequações
Inequações
 
94204719 teoria-dos-numeros
94204719 teoria-dos-numeros94204719 teoria-dos-numeros
94204719 teoria-dos-numeros
 
Funcao composta
Funcao compostaFuncao composta
Funcao composta
 
Apost calc1 derivada_2
Apost calc1 derivada_2Apost calc1 derivada_2
Apost calc1 derivada_2
 
Divisão nos Inteiros
Divisão nos InteirosDivisão nos Inteiros
Divisão nos Inteiros
 
ANTONIO CLAUDIO LAGE BUFFARA RESPONDE: QUESTÕES PUC-RIO PROBLEMA VETORIAL
ANTONIO CLAUDIO LAGE BUFFARA RESPONDE: QUESTÕES PUC-RIO PROBLEMA VETORIALANTONIO CLAUDIO LAGE BUFFARA RESPONDE: QUESTÕES PUC-RIO PROBLEMA VETORIAL
ANTONIO CLAUDIO LAGE BUFFARA RESPONDE: QUESTÕES PUC-RIO PROBLEMA VETORIAL
 
Conjuntos
ConjuntosConjuntos
Conjuntos
 
Teoria elementar dos numeros
Teoria elementar dos numerosTeoria elementar dos numeros
Teoria elementar dos numeros
 
Lista de exercícios 6 - Mat Elem
Lista de exercícios 6 - Mat ElemLista de exercícios 6 - Mat Elem
Lista de exercícios 6 - Mat Elem
 
Exercícios - Logaritmos
Exercícios - LogaritmosExercícios - Logaritmos
Exercícios - Logaritmos
 
Numeros complexos aula
Numeros complexos aulaNumeros complexos aula
Numeros complexos aula
 
Exercicios de função composta e inversa
Exercicios de função composta e inversaExercicios de função composta e inversa
Exercicios de função composta e inversa
 
Prova 1a
Prova 1aProva 1a
Prova 1a
 
Basiconumcomplex (1)
Basiconumcomplex (1)Basiconumcomplex (1)
Basiconumcomplex (1)
 
Semana 13
Semana 13 Semana 13
Semana 13
 
Funções trigonométricas
Funções trigonométricasFunções trigonométricas
Funções trigonométricas
 
Lista efomm math aleph
Lista efomm math alephLista efomm math aleph
Lista efomm math aleph
 
Álgebra básica, potenciação, notação científica, radiciação, polinômios, fato...
Álgebra básica, potenciação, notação científica, radiciação, polinômios, fato...Álgebra básica, potenciação, notação científica, radiciação, polinômios, fato...
Álgebra básica, potenciação, notação científica, radiciação, polinômios, fato...
 

Destaque

Programa XX Aniversario Preparatoria Regional de Zapotiltic
Programa XX Aniversario Preparatoria Regional de Zapotiltic Programa XX Aniversario Preparatoria Regional de Zapotiltic
Programa XX Aniversario Preparatoria Regional de Zapotiltic Quadrante Noticias
 
Resume Lourdes M Ayala 2015
Resume Lourdes M  Ayala 2015Resume Lourdes M  Ayala 2015
Resume Lourdes M Ayala 2015Lourdes Ayala
 
Prueba primer seminario
Prueba primer seminarioPrueba primer seminario
Prueba primer seminarioalvduerui
 
A RUTA DE SENDEIRISMO CIRCULAR DE CORRUBEDO
A RUTA DE SENDEIRISMO CIRCULAR DE CORRUBEDOA RUTA DE SENDEIRISMO CIRCULAR DE CORRUBEDO
A RUTA DE SENDEIRISMO CIRCULAR DE CORRUBEDO
Checkin Galicia
 
Convocatoria assemblea 2013
Convocatoria assemblea 2013Convocatoria assemblea 2013
Convocatoria assemblea 2013ecoroda99
 
• Kurmancî
•  Kurmancî•  Kurmancî
• Kurmancîhajj2013
 
• Swahili
•  Swahili•  Swahili
• Swahilihajj2013
 
Makroporous copy
Makroporous   copyMakroporous   copy
Makroporous copylukabadur
 
• Bosnian
•  Bosnian•  Bosnian
• Bosnianhajj2013
 
Arama motoru-optimizasyon-baslangic-rehberi
Arama motoru-optimizasyon-baslangic-rehberiArama motoru-optimizasyon-baslangic-rehberi
Arama motoru-optimizasyon-baslangic-rehberi
Istanbul Bilgi University / Master Institute
 
Direito ambiental
Direito ambientalDireito ambiental
Direito ambiental
João Paulo Costa Melo
 
เก็บตกดูงานโรงเรียนวัดสุทัศน์
เก็บตกดูงานโรงเรียนวัดสุทัศน์เก็บตกดูงานโรงเรียนวัดสุทัศน์
เก็บตกดูงานโรงเรียนวัดสุทัศน์Lerd Live
 
Sosiaalisen median toiminnan kehittäminen
Sosiaalisen median toiminnan kehittäminenSosiaalisen median toiminnan kehittäminen
Sosiaalisen median toiminnan kehittäminen
Piritta Seppälä
 

Destaque (20)

PDCA II
PDCA IIPDCA II
PDCA II
 
Slideshare
SlideshareSlideshare
Slideshare
 
Slideshare 2
Slideshare 2Slideshare 2
Slideshare 2
 
Gambar8
Gambar8Gambar8
Gambar8
 
Programa XX Aniversario Preparatoria Regional de Zapotiltic
Programa XX Aniversario Preparatoria Regional de Zapotiltic Programa XX Aniversario Preparatoria Regional de Zapotiltic
Programa XX Aniversario Preparatoria Regional de Zapotiltic
 
Por mes
Por mesPor mes
Por mes
 
Resume Lourdes M Ayala 2015
Resume Lourdes M  Ayala 2015Resume Lourdes M  Ayala 2015
Resume Lourdes M Ayala 2015
 
Prueba primer seminario
Prueba primer seminarioPrueba primer seminario
Prueba primer seminario
 
A RUTA DE SENDEIRISMO CIRCULAR DE CORRUBEDO
A RUTA DE SENDEIRISMO CIRCULAR DE CORRUBEDOA RUTA DE SENDEIRISMO CIRCULAR DE CORRUBEDO
A RUTA DE SENDEIRISMO CIRCULAR DE CORRUBEDO
 
Convocatoria assemblea 2013
Convocatoria assemblea 2013Convocatoria assemblea 2013
Convocatoria assemblea 2013
 
Shanti Vaibhav
Shanti VaibhavShanti Vaibhav
Shanti Vaibhav
 
• Kurmancî
•  Kurmancî•  Kurmancî
• Kurmancî
 
• Swahili
•  Swahili•  Swahili
• Swahili
 
Teoria geral sobre os títulos de crédito
Teoria geral sobre os títulos de créditoTeoria geral sobre os títulos de crédito
Teoria geral sobre os títulos de crédito
 
Makroporous copy
Makroporous   copyMakroporous   copy
Makroporous copy
 
• Bosnian
•  Bosnian•  Bosnian
• Bosnian
 
Arama motoru-optimizasyon-baslangic-rehberi
Arama motoru-optimizasyon-baslangic-rehberiArama motoru-optimizasyon-baslangic-rehberi
Arama motoru-optimizasyon-baslangic-rehberi
 
Direito ambiental
Direito ambientalDireito ambiental
Direito ambiental
 
เก็บตกดูงานโรงเรียนวัดสุทัศน์
เก็บตกดูงานโรงเรียนวัดสุทัศน์เก็บตกดูงานโรงเรียนวัดสุทัศน์
เก็บตกดูงานโรงเรียนวัดสุทัศน์
 
Sosiaalisen median toiminnan kehittäminen
Sosiaalisen median toiminnan kehittäminenSosiaalisen median toiminnan kehittäminen
Sosiaalisen median toiminnan kehittäminen
 

Semelhante a Equações trigronométricas

Fisica exercicios resolvidos 011
Fisica exercicios resolvidos  011Fisica exercicios resolvidos  011
Fisica exercicios resolvidos 011comentada
 
Prova do Colégio Militar do Rio de Janeiro, COMENTADA
Prova do Colégio Militar do Rio de Janeiro, COMENTADAProva do Colégio Militar do Rio de Janeiro, COMENTADA
Prova do Colégio Militar do Rio de Janeiro, COMENTADA
thieresaulas
 
Geometria analitica
Geometria analiticaGeometria analitica
Geometria analitica
wilso saggiori
 
Aula 17: Separação da equação de Schrödinger em coordenadas cartesianas. Part...
Aula 17: Separação da equação de Schrödinger em coordenadas cartesianas. Part...Aula 17: Separação da equação de Schrödinger em coordenadas cartesianas. Part...
Aula 17: Separação da equação de Schrödinger em coordenadas cartesianas. Part...
Adriano Silva
 
Intro teoria dos numerros cap7
Intro teoria dos numerros cap7Intro teoria dos numerros cap7
Intro teoria dos numerros cap7
Paulo Martins
 
Equacoes trigonometricas
Equacoes trigonometricasEquacoes trigonometricas
Equacoes trigonometricastrigono_metrico
 
Aula 3 e 4 (encontro em situacao)
Aula 3 e 4 (encontro em situacao)Aula 3 e 4 (encontro em situacao)
Aula 3 e 4 (encontro em situacao)Paulo Lis
 
Ita2008 3dia
Ita2008 3diaIta2008 3dia
Ita2008 3diacavip
 
Potenciação
Potenciação Potenciação
Potenciação
ffbernardes
 
Lista 4 - Resolução
Lista 4 - ResoluçãoLista 4 - Resolução
Lista 4 - Resolução
Rodrigo Thiago Passos Silva
 
Matemática - Módulo 02
Matemática - Módulo 02Matemática - Módulo 02
Matemática - Módulo 02
Everton Moraes
 
Mat em geometria sol vol6 cap1
Mat em geometria sol vol6 cap1Mat em geometria sol vol6 cap1
Mat em geometria sol vol6 cap1trigono_metrico
 
Matematica 2015
Matematica 2015Matematica 2015
Matematica 2015
Eduardo Araujo
 
Solução de equaes de 2º grau
Solução de equaes de 2º grauSolução de equaes de 2º grau
Solução de equaes de 2º grau
MATEMÁTICA PROFISSIONAL
 
Aula 2-vetores.pptx
Aula 2-vetores.pptxAula 2-vetores.pptx
Aula 2-vetores.pptx
MuriloMartins48
 
Cn2008 2009
Cn2008 2009Cn2008 2009
Cn2008 20092marrow
 
Aula 15 matrizes e determinantes(parte ii)
Aula 15    matrizes e determinantes(parte ii)Aula 15    matrizes e determinantes(parte ii)
Aula 15 matrizes e determinantes(parte ii)J M
 

Semelhante a Equações trigronométricas (20)

Fisica exercicios resolvidos 011
Fisica exercicios resolvidos  011Fisica exercicios resolvidos  011
Fisica exercicios resolvidos 011
 
Prova do Colégio Militar do Rio de Janeiro, COMENTADA
Prova do Colégio Militar do Rio de Janeiro, COMENTADAProva do Colégio Militar do Rio de Janeiro, COMENTADA
Prova do Colégio Militar do Rio de Janeiro, COMENTADA
 
Ufba11mat2
Ufba11mat2Ufba11mat2
Ufba11mat2
 
Geometria analitica
Geometria analiticaGeometria analitica
Geometria analitica
 
áLgebra cn lista_gabarito
áLgebra cn lista_gabaritoáLgebra cn lista_gabarito
áLgebra cn lista_gabarito
 
Aula 17: Separação da equação de Schrödinger em coordenadas cartesianas. Part...
Aula 17: Separação da equação de Schrödinger em coordenadas cartesianas. Part...Aula 17: Separação da equação de Schrödinger em coordenadas cartesianas. Part...
Aula 17: Separação da equação de Schrödinger em coordenadas cartesianas. Part...
 
Intro teoria dos numerros cap7
Intro teoria dos numerros cap7Intro teoria dos numerros cap7
Intro teoria dos numerros cap7
 
Equacoes trigonometricas
Equacoes trigonometricasEquacoes trigonometricas
Equacoes trigonometricas
 
Aula 3 e 4 (encontro em situacao)
Aula 3 e 4 (encontro em situacao)Aula 3 e 4 (encontro em situacao)
Aula 3 e 4 (encontro em situacao)
 
Ita2008 3dia
Ita2008 3diaIta2008 3dia
Ita2008 3dia
 
Potenciação
Potenciação Potenciação
Potenciação
 
Lista 4 - Resolução
Lista 4 - ResoluçãoLista 4 - Resolução
Lista 4 - Resolução
 
Matemática - Módulo 02
Matemática - Módulo 02Matemática - Módulo 02
Matemática - Módulo 02
 
Mat em geometria sol vol6 cap1
Mat em geometria sol vol6 cap1Mat em geometria sol vol6 cap1
Mat em geometria sol vol6 cap1
 
Matematica 2015
Matematica 2015Matematica 2015
Matematica 2015
 
Solução de equaes de 2º grau
Solução de equaes de 2º grauSolução de equaes de 2º grau
Solução de equaes de 2º grau
 
Aula 2-vetores.pptx
Aula 2-vetores.pptxAula 2-vetores.pptx
Aula 2-vetores.pptx
 
Cn2008 2009
Cn2008 2009Cn2008 2009
Cn2008 2009
 
Aula 15 matrizes e determinantes(parte ii)
Aula 15    matrizes e determinantes(parte ii)Aula 15    matrizes e determinantes(parte ii)
Aula 15 matrizes e determinantes(parte ii)
 
Gab complexo formatrigonometrica2010
Gab complexo formatrigonometrica2010Gab complexo formatrigonometrica2010
Gab complexo formatrigonometrica2010
 

Mais de André Luís Nogueira

Trigonometria senos - cossenos e tangentes
Trigonometria   senos - cossenos e tangentesTrigonometria   senos - cossenos e tangentes
Trigonometria senos - cossenos e tangentesAndré Luís Nogueira
 
Lista de-exercacios-notacao-cientifica
Lista de-exercacios-notacao-cientificaLista de-exercacios-notacao-cientifica
Lista de-exercacios-notacao-cientificaAndré Luís Nogueira
 
Lei dos-senos-e-lei-dos-cossenos-aula-07
Lei dos-senos-e-lei-dos-cossenos-aula-07Lei dos-senos-e-lei-dos-cossenos-aula-07
Lei dos-senos-e-lei-dos-cossenos-aula-07André Luís Nogueira
 
Exercicios+de+notacao+cientifica[1] +com+gabarito
Exercicios+de+notacao+cientifica[1] +com+gabaritoExercicios+de+notacao+cientifica[1] +com+gabarito
Exercicios+de+notacao+cientifica[1] +com+gabaritoAndré Luís Nogueira
 
Exercicios basicos conjuntos numéricos
Exercicios basicos   conjuntos numéricosExercicios basicos   conjuntos numéricos
Exercicios basicos conjuntos numéricosAndré Luís Nogueira
 
Exercícios resolvidos sobre fatoração de polinômios
Exercícios resolvidos sobre fatoração de polinômiosExercícios resolvidos sobre fatoração de polinômios
Exercícios resolvidos sobre fatoração de polinômiosAndré Luís Nogueira
 
Exercícios resolvidos de problemas de equações do 2º grau
Exercícios resolvidos de problemas de equações do 2º grauExercícios resolvidos de problemas de equações do 2º grau
Exercícios resolvidos de problemas de equações do 2º grauAndré Luís Nogueira
 
Exercícios resolvidos de polinômios, produtos notáveis
Exercícios resolvidos de polinômios, produtos notáveisExercícios resolvidos de polinômios, produtos notáveis
Exercícios resolvidos de polinômios, produtos notáveisAndré Luís Nogueira
 
Exercícios de razões trigonométricas
Exercícios de razões trigonométricasExercícios de razões trigonométricas
Exercícios de razões trigonométricasAndré Luís Nogueira
 
Equações de 2 grau funções
Equações de 2 grau   funçõesEquações de 2 grau   funções
Equações de 2 grau funções
André Luís Nogueira
 

Mais de André Luís Nogueira (18)

Trigonometria senos - cossenos e tangentes
Trigonometria   senos - cossenos e tangentesTrigonometria   senos - cossenos e tangentes
Trigonometria senos - cossenos e tangentes
 
Notação científica completo
Notação científica   completoNotação científica   completo
Notação científica completo
 
Matematica unidade 08_seja
Matematica unidade 08_sejaMatematica unidade 08_seja
Matematica unidade 08_seja
 
Lista de-exercacios-notacao-cientifica
Lista de-exercacios-notacao-cientificaLista de-exercacios-notacao-cientifica
Lista de-exercacios-notacao-cientifica
 
Lei dos-senos-e-lei-dos-cossenos-aula-07
Lei dos-senos-e-lei-dos-cossenos-aula-07Lei dos-senos-e-lei-dos-cossenos-aula-07
Lei dos-senos-e-lei-dos-cossenos-aula-07
 
Funções trigonométricas
Funções trigonométricasFunções trigonométricas
Funções trigonométricas
 
Exercicios+de+notacao+cientifica[1] +com+gabarito
Exercicios+de+notacao+cientifica[1] +com+gabaritoExercicios+de+notacao+cientifica[1] +com+gabarito
Exercicios+de+notacao+cientifica[1] +com+gabarito
 
Exercicios basicos conjuntos numéricos
Exercicios basicos   conjuntos numéricosExercicios basicos   conjuntos numéricos
Exercicios basicos conjuntos numéricos
 
Exercícios resolvidos sobre fatoração de polinômios
Exercícios resolvidos sobre fatoração de polinômiosExercícios resolvidos sobre fatoração de polinômios
Exercícios resolvidos sobre fatoração de polinômios
 
Exercícios resolvidos de problemas de equações do 2º grau
Exercícios resolvidos de problemas de equações do 2º grauExercícios resolvidos de problemas de equações do 2º grau
Exercícios resolvidos de problemas de equações do 2º grau
 
Exercícios resolvidos de polinômios, produtos notáveis
Exercícios resolvidos de polinômios, produtos notáveisExercícios resolvidos de polinômios, produtos notáveis
Exercícios resolvidos de polinômios, produtos notáveis
 
Exercícios de razões trigonométricas
Exercícios de razões trigonométricasExercícios de razões trigonométricas
Exercícios de razões trigonométricas
 
Equações e funções exponenciais
Equações e funções exponenciaisEquações e funções exponenciais
Equações e funções exponenciais
 
Equações de 2 grau funções
Equações de 2 grau   funçõesEquações de 2 grau   funções
Equações de 2 grau funções
 
Equações de 1 grau
Equações de 1 grauEquações de 1 grau
Equações de 1 grau
 
Conjuntos numericos
Conjuntos numericosConjuntos numericos
Conjuntos numericos
 
Conjuntos numéricos
Conjuntos numéricosConjuntos numéricos
Conjuntos numéricos
 
Trigonometria básica
Trigonometria básicaTrigonometria básica
Trigonometria básica
 

Último

Apresentação_Primeira_Guerra_Mundial 9 ANO-1.pptx
Apresentação_Primeira_Guerra_Mundial 9 ANO-1.pptxApresentação_Primeira_Guerra_Mundial 9 ANO-1.pptx
Apresentação_Primeira_Guerra_Mundial 9 ANO-1.pptx
JulianeMelo17
 
Sócrates e os sofistas - apresentação de slides
Sócrates e os sofistas - apresentação de slidesSócrates e os sofistas - apresentação de slides
Sócrates e os sofistas - apresentação de slides
jbellas2
 
UFCD_8298_Cozinha criativa_índice do manual
UFCD_8298_Cozinha criativa_índice do manualUFCD_8298_Cozinha criativa_índice do manual
UFCD_8298_Cozinha criativa_índice do manual
Manuais Formação
 
HISTÓRIA DO CEARÁ MOVIMENTOS REVOLUCIONARIOS NO CEARÁ.pptx
HISTÓRIA DO CEARÁ MOVIMENTOS REVOLUCIONARIOS NO CEARÁ.pptxHISTÓRIA DO CEARÁ MOVIMENTOS REVOLUCIONARIOS NO CEARÁ.pptx
HISTÓRIA DO CEARÁ MOVIMENTOS REVOLUCIONARIOS NO CEARÁ.pptx
WALTERDECARVALHOBRAG
 
Slides Lição 9, Central Gospel, As Bodas Do Cordeiro, 1Tr24.pptx
Slides Lição 9, Central Gospel, As Bodas Do Cordeiro, 1Tr24.pptxSlides Lição 9, Central Gospel, As Bodas Do Cordeiro, 1Tr24.pptx
Slides Lição 9, Central Gospel, As Bodas Do Cordeiro, 1Tr24.pptx
LuizHenriquedeAlmeid6
 
Caça-palavras - ortografia S, SS, X, C e Z
Caça-palavras - ortografia  S, SS, X, C e ZCaça-palavras - ortografia  S, SS, X, C e Z
Caça-palavras - ortografia S, SS, X, C e Z
Mary Alvarenga
 
Acróstico - Reciclar é preciso
Acróstico   -  Reciclar é preciso Acróstico   -  Reciclar é preciso
Acróstico - Reciclar é preciso
Mary Alvarenga
 
LIÇÃO 9 - ORDENANÇAS PARA UMA VIDA DE SANTIFICAÇÃO.pptx
LIÇÃO 9 - ORDENANÇAS PARA UMA VIDA DE SANTIFICAÇÃO.pptxLIÇÃO 9 - ORDENANÇAS PARA UMA VIDA DE SANTIFICAÇÃO.pptx
LIÇÃO 9 - ORDENANÇAS PARA UMA VIDA DE SANTIFICAÇÃO.pptx
WelidaFreitas1
 
Roteiro para análise do Livro Didático .pptx
Roteiro para análise do Livro Didático .pptxRoteiro para análise do Livro Didático .pptx
Roteiro para análise do Livro Didático .pptx
pamellaaraujo10
 
APOSTILA DE TEXTOS CURTOS E INTERPRETAÇÃO.pdf
APOSTILA DE TEXTOS CURTOS E INTERPRETAÇÃO.pdfAPOSTILA DE TEXTOS CURTOS E INTERPRETAÇÃO.pdf
APOSTILA DE TEXTOS CURTOS E INTERPRETAÇÃO.pdf
RenanSilva991968
 
Aula 2 - 6º HIS - Formas de registro da história e da produção do conheciment...
Aula 2 - 6º HIS - Formas de registro da história e da produção do conheciment...Aula 2 - 6º HIS - Formas de registro da história e da produção do conheciment...
Aula 2 - 6º HIS - Formas de registro da história e da produção do conheciment...
Luana Neres
 
PROPOSTA CURRICULAR EDUCACAO FISICA.docx
PROPOSTA CURRICULAR  EDUCACAO FISICA.docxPROPOSTA CURRICULAR  EDUCACAO FISICA.docx
PROPOSTA CURRICULAR EDUCACAO FISICA.docx
Escola Municipal Jesus Cristo
 
Memorial do convento slides- português 2023
Memorial do convento slides- português 2023Memorial do convento slides- português 2023
Memorial do convento slides- português 2023
MatildeBrites
 
MÁRTIRES DE UGANDA Convertem-se ao Cristianismo - 1885-1887.pptx
MÁRTIRES DE UGANDA Convertem-se ao Cristianismo - 1885-1887.pptxMÁRTIRES DE UGANDA Convertem-se ao Cristianismo - 1885-1887.pptx
MÁRTIRES DE UGANDA Convertem-se ao Cristianismo - 1885-1887.pptx
Martin M Flynn
 
Slides Lição 10, CPAD, Desenvolvendo uma Consciência de Santidade, 2Tr24.pptx
Slides Lição 10, CPAD, Desenvolvendo uma Consciência de Santidade, 2Tr24.pptxSlides Lição 10, CPAD, Desenvolvendo uma Consciência de Santidade, 2Tr24.pptx
Slides Lição 10, CPAD, Desenvolvendo uma Consciência de Santidade, 2Tr24.pptx
LuizHenriquedeAlmeid6
 
Aproveitando as ferramentas do Tableau para criatividade e produtividade
Aproveitando as ferramentas do Tableau para criatividade e produtividadeAproveitando as ferramentas do Tableau para criatividade e produtividade
Aproveitando as ferramentas do Tableau para criatividade e produtividade
Ligia Galvão
 
EJA -livro para professor -dos anos iniciais letramento e alfabetização.pdf
EJA -livro para professor -dos anos iniciais letramento e alfabetização.pdfEJA -livro para professor -dos anos iniciais letramento e alfabetização.pdf
EJA -livro para professor -dos anos iniciais letramento e alfabetização.pdf
Escola Municipal Jesus Cristo
 
Unificação da Itália e a formação da Alemanha
Unificação da Itália e a formação da AlemanhaUnificação da Itália e a formação da Alemanha
Unificação da Itália e a formação da Alemanha
Acrópole - História & Educação
 
História Do Assaré - Prof. Francisco Leite
História Do Assaré - Prof. Francisco LeiteHistória Do Assaré - Prof. Francisco Leite
História Do Assaré - Prof. Francisco Leite
profesfrancleite
 
o que está acontecendo no Rio grande do Sul
o que está acontecendo no Rio grande do Sulo que está acontecendo no Rio grande do Sul
o que está acontecendo no Rio grande do Sul
CarlaInsStaub
 

Último (20)

Apresentação_Primeira_Guerra_Mundial 9 ANO-1.pptx
Apresentação_Primeira_Guerra_Mundial 9 ANO-1.pptxApresentação_Primeira_Guerra_Mundial 9 ANO-1.pptx
Apresentação_Primeira_Guerra_Mundial 9 ANO-1.pptx
 
Sócrates e os sofistas - apresentação de slides
Sócrates e os sofistas - apresentação de slidesSócrates e os sofistas - apresentação de slides
Sócrates e os sofistas - apresentação de slides
 
UFCD_8298_Cozinha criativa_índice do manual
UFCD_8298_Cozinha criativa_índice do manualUFCD_8298_Cozinha criativa_índice do manual
UFCD_8298_Cozinha criativa_índice do manual
 
HISTÓRIA DO CEARÁ MOVIMENTOS REVOLUCIONARIOS NO CEARÁ.pptx
HISTÓRIA DO CEARÁ MOVIMENTOS REVOLUCIONARIOS NO CEARÁ.pptxHISTÓRIA DO CEARÁ MOVIMENTOS REVOLUCIONARIOS NO CEARÁ.pptx
HISTÓRIA DO CEARÁ MOVIMENTOS REVOLUCIONARIOS NO CEARÁ.pptx
 
Slides Lição 9, Central Gospel, As Bodas Do Cordeiro, 1Tr24.pptx
Slides Lição 9, Central Gospel, As Bodas Do Cordeiro, 1Tr24.pptxSlides Lição 9, Central Gospel, As Bodas Do Cordeiro, 1Tr24.pptx
Slides Lição 9, Central Gospel, As Bodas Do Cordeiro, 1Tr24.pptx
 
Caça-palavras - ortografia S, SS, X, C e Z
Caça-palavras - ortografia  S, SS, X, C e ZCaça-palavras - ortografia  S, SS, X, C e Z
Caça-palavras - ortografia S, SS, X, C e Z
 
Acróstico - Reciclar é preciso
Acróstico   -  Reciclar é preciso Acróstico   -  Reciclar é preciso
Acróstico - Reciclar é preciso
 
LIÇÃO 9 - ORDENANÇAS PARA UMA VIDA DE SANTIFICAÇÃO.pptx
LIÇÃO 9 - ORDENANÇAS PARA UMA VIDA DE SANTIFICAÇÃO.pptxLIÇÃO 9 - ORDENANÇAS PARA UMA VIDA DE SANTIFICAÇÃO.pptx
LIÇÃO 9 - ORDENANÇAS PARA UMA VIDA DE SANTIFICAÇÃO.pptx
 
Roteiro para análise do Livro Didático .pptx
Roteiro para análise do Livro Didático .pptxRoteiro para análise do Livro Didático .pptx
Roteiro para análise do Livro Didático .pptx
 
APOSTILA DE TEXTOS CURTOS E INTERPRETAÇÃO.pdf
APOSTILA DE TEXTOS CURTOS E INTERPRETAÇÃO.pdfAPOSTILA DE TEXTOS CURTOS E INTERPRETAÇÃO.pdf
APOSTILA DE TEXTOS CURTOS E INTERPRETAÇÃO.pdf
 
Aula 2 - 6º HIS - Formas de registro da história e da produção do conheciment...
Aula 2 - 6º HIS - Formas de registro da história e da produção do conheciment...Aula 2 - 6º HIS - Formas de registro da história e da produção do conheciment...
Aula 2 - 6º HIS - Formas de registro da história e da produção do conheciment...
 
PROPOSTA CURRICULAR EDUCACAO FISICA.docx
PROPOSTA CURRICULAR  EDUCACAO FISICA.docxPROPOSTA CURRICULAR  EDUCACAO FISICA.docx
PROPOSTA CURRICULAR EDUCACAO FISICA.docx
 
Memorial do convento slides- português 2023
Memorial do convento slides- português 2023Memorial do convento slides- português 2023
Memorial do convento slides- português 2023
 
MÁRTIRES DE UGANDA Convertem-se ao Cristianismo - 1885-1887.pptx
MÁRTIRES DE UGANDA Convertem-se ao Cristianismo - 1885-1887.pptxMÁRTIRES DE UGANDA Convertem-se ao Cristianismo - 1885-1887.pptx
MÁRTIRES DE UGANDA Convertem-se ao Cristianismo - 1885-1887.pptx
 
Slides Lição 10, CPAD, Desenvolvendo uma Consciência de Santidade, 2Tr24.pptx
Slides Lição 10, CPAD, Desenvolvendo uma Consciência de Santidade, 2Tr24.pptxSlides Lição 10, CPAD, Desenvolvendo uma Consciência de Santidade, 2Tr24.pptx
Slides Lição 10, CPAD, Desenvolvendo uma Consciência de Santidade, 2Tr24.pptx
 
Aproveitando as ferramentas do Tableau para criatividade e produtividade
Aproveitando as ferramentas do Tableau para criatividade e produtividadeAproveitando as ferramentas do Tableau para criatividade e produtividade
Aproveitando as ferramentas do Tableau para criatividade e produtividade
 
EJA -livro para professor -dos anos iniciais letramento e alfabetização.pdf
EJA -livro para professor -dos anos iniciais letramento e alfabetização.pdfEJA -livro para professor -dos anos iniciais letramento e alfabetização.pdf
EJA -livro para professor -dos anos iniciais letramento e alfabetização.pdf
 
Unificação da Itália e a formação da Alemanha
Unificação da Itália e a formação da AlemanhaUnificação da Itália e a formação da Alemanha
Unificação da Itália e a formação da Alemanha
 
História Do Assaré - Prof. Francisco Leite
História Do Assaré - Prof. Francisco LeiteHistória Do Assaré - Prof. Francisco Leite
História Do Assaré - Prof. Francisco Leite
 
o que está acontecendo no Rio grande do Sul
o que está acontecendo no Rio grande do Sulo que está acontecendo no Rio grande do Sul
o que está acontecendo no Rio grande do Sul
 

Equações trigronométricas

  • 1. Ribeiro A., Prates E., Vergasta E., Dominguez G., Freire I., Borges L., Mascarenhas M. 64 14. EQUAÇÕES TRIGONOMÉTRICAS A maioria das equações trigonométricas são ou reduzem-se a um dos três tipos a seguir: 1) sen x = sen a 2) cos x = cos a 3) tg x = tg β Que são chamadas de equações fundamentais. 10 Caso: sen x = sen a Analisando o círculo trigonométrico (ver figura 1), temos que ou x e a têm a mesma imagem no círculo trigonométrico, isto é, 2kπax += , Zk ∈ . ou x e a têm imagens simétricas em relação ao eixo OY, isto é, 2kπa)(πx +−= , Zk ∈ . Resumindo:      +π= ∈ += 2kπa)-(x Zkou 2kπax Figura 1
  • 2. Ribeiro A., Prates E., Vergasta E., Dominguez G., Freire I., Borges L., Mascarenhas M. 65 Exemplos: 1) sen x = sen       8 π ⇒ x = 2kπ 8 π + ou 2kπ 8 π πx +−= , k ∈ Z ⇒ 2kπ 8 π x += ou 2kπ 8 7π x += , k ∈ Z. Logo, S =       ∈+=+=∈ Zk,2kπ 8 7π ou x2kπ 8 π xR;x 2) sen x = 2 2 − ⇒ sen x =       − 4 π sen ⇒ x = 2kπ 4 π +− ou 2kπ) 4 π (πx +−−= , k ∈ Z ⇒ x = 2kπ 4 π +− ou 2kπ 4 5π x += , k ∈ Z. Logo, S =       ∈+=+−=∈ Zk,2kπ 4 5π ou x2kπ 4 π xR;x . 3) 013senxx2sen2 =+− Fazendo sen x = t, obtemos 013t2t2 =+− ⇒ t = 1 ou t = 2 1 ⇒ sen x = 1 ou sen x = 2 1 ⇒ sen x = sen 2 π ou sen x = 6 π sen ⇒       ∈+−=+= Zk,kπ2 2 π πou x2kπ 2 π x ou       ∈+−=+= Zk,2kπ 6 π πou x2kπ 6 π x . Logo, S =       ∈+=+=+=∈ Zk,2kπ 6 5π ou x2kπ 6 π ou x2kπ 2 π xR;x . 4) Resolva a equação anterior no intervalo [0, 2π] Fazendo k = 0 na solução obtida no item anterior obtemos S =       6 5π , 6 π , 2 π . 20 Caso: cos x = cos a Analisando o círculo trigonométrico (ver figura 2), temos que ou x e a têm a mesma imagem no círculo trigonométrico, isto é, 2kπax += , Zk ∈ .
  • 3. Ribeiro A., Prates E., Vergasta E., Dominguez G., Freire I., Borges L., Mascarenhas M. 66 ou x e a têm imagens simétricas em relação ao eixo OX, isto é, 2kπax +−= , Zk ∈ . Resumindo:      += ∈ += 2kπ-bx Zkou 2kπbx Figura 2 Exemplos: 1) cos x = -1 = cos π ⇒ x = 2kπ+π ou 2kπx +π−= , k ∈ Z ⇒ 2kπx +π= , k ∈ Z. Logo, S = { }Zk,2kπxR;x ∈+π=∈ 2) cos x = 2 3 − ⇒ cos x =       6 5π cos ⇒ x = 2kπ 6 5π + ou 2kπ 6 5π x +−= , k ∈ Z Logo, S =       ∈π+−=π+=∈ Zk,k2 6 5π ou xk2 6 5π xR;x 3) cos 3x = 2 2 ⇒ cos x =       4 π cos ⇒ 3x = 2kπ 4 π x += ou 2kπ 4 π 3x +−= , k ∈ Z ⇒ x = 3 2kπ 12 π + ou 3 2kπ 12 π x +−= , k ∈ Z.
  • 4. Ribeiro A., Prates E., Vergasta E., Dominguez G., Freire I., Borges L., Mascarenhas M. 67 Logo, S =       ∈+−=+=∈ Zk, 3 2kπ 12 π ou x 3 2kπ 12 π xR;x . 4) Resolva a equação anterior no intervalo [0, 2π]. Fazendo k variar no item anterior de maneira que as soluções pertençam ao intervalo [0, 2π],obtemos S =       πππ 12 15 , 12 7 , 12 23 , 12 17π , 12 9π , 12 π . 30 Caso: tg x = tg a Analisando o círculo trigonométrico (ver figura 3), temos que ou x e a têm a mesma imagem no círculo trigonométrico, isto é, 2kπax += , Zk ∈ . ou x e a têm imagens simétricas em relação a origem, isto é, 2kπax ++π= , Zk ∈ , isto é, x = a + (2k + 1)π, Zk ∈ . Resumindo: x = a + kπ, Zk ∈ . Figura 3
  • 5. Ribeiro A., Prates E., Vergasta E., Dominguez G., Freire I., Borges L., Mascarenhas M. 68 Exemplos: 1) tg x = 3− ⇒ tg x = tg 3 2π ⇒ x = kπ 3 2 + π , k ∈ Z. Logo, S =       ∈+ π =∈ Zk,kπ 3 2 xR;x . 2) tg 2x = 3 3 ⇒ tg 2x = tg 6 π ⇒ 2x = kπ 6 + π , k ∈ Z ⇒ x = 2 k 12 π + π , k ∈ Z . Logo, S =       ∈+ π =∈ Zk, 2 kπ 12 xR;x . 3) tg x = 3 1 ⇒ x = arctg       3 1 + kπ, k ∈ Z. Logo, S =       ∈+      =∈ Zk,kπ 3 1 arctgxR;x .