SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 3
Aprendizagem Informal – Debaixo da ponta do iceberg




                        Figura – resumo visual do artigo



                  O que é a Aprendizagem Informal?

Antes de definir Aprendizagem Informal, convém dar uma definição daquilo que
entendemos como aprendizagem: a aprendizagem é o processo de adaptação à
mudança (autoria de Jay Cross).

Numa conversa informal, vim a saber que as Ilhas de Santiago e Maio na verdade
constituem duas partes emersas da mesma ilha. Isto é, existe uma placa rochosa
debaixo da água do mar ligando Santiago e Maio. O mesmo acontece com as
ilhas de Boavista e Sal.

Após aprender informalmente isso, mudei a minha percepção do nosso
arquipélago. O mesmo acontece com a aprendizagem.


Como e aonde aprendemos?


Quando falamos ou pensamos em aprendizagem ligamos intimamente a nossa
mente para os ambientes formais de aprendizagem: salas de aula, formações
especializadas, escolas universidades…

Na verdade, a maior parte da nossa aprendizagem ocorre fora dos ambientes
formais de aprendizagem, isto é fora da sala de aula da Universidade ou salas de
formação. Nem é um caso que ao candidatarmos, ou na escolha de candidatos
para um emprego nos interessa saber a sua experiência profissional.
Após a obtenção do diploma Universitário o candidato tem que aprender no
mundo real como se trabalha, não lhe basta os anos na Universidade.

Aprendemos vendo televisão, lendo uma revista ou um jornal, conversando com
outras pessoas num bar ou nos transportes públicos, navegando na Internet.

Dos exemplos podemos ver que boa parte dessa aprendizagem acontece em
ambientes informais de aprendizagem.


Aprendizagem Informal = andar de bicicleta

Aprendizagem Formal = andar de autocarro

Se pudéssemos explicar a diferença entre aprendizagem formal e aprendizagem
informal, podíamos dizer que a formal é como andar de autocarro, entramos, e, o
autocarro tem um trajecto definido para seguir.

Assim como acontece por exemplo nas Universidades ou nas formações, ao
escolhermos um curso, já existe uma definição de conteúdos a serem explicados
e a sua sequência definida a priori.

A Aprendizagem Informal é como andar de bicicleta, vamos para onde queremos.

Todos os dias aprendemos algo, pode ser no trabalho conversando com outros
colegas, ou em casa com os nossos filhos ou durante o trajecto casa-trabalho.


Exemplo de Aprendizagem Informal

Lembro-me de quando era pequeno, com o meu pai íamos pescar aos domingos
na Cidade velha. A primeira vez que o meu pai deu-me a sua cana de pesca para
ele ir comer o lanche que tínhamos levado, um peixe mordeu o anzol.

Tive medo ao sentir a cana de pesca a vibrar, e, não sabendo o que fazer dirigi-
me para ele e disse aflito :”papá, papá dja mordi”, então ele disse-me deixa
correr um pouco de linha. Deixei correr a linha.

Depois disse-me, agora puxa um bocadinho. Puxei um bocadinho e a cana de
pesca começou a dobrar-se outra vez. Ele outra vez, deixa a linha e o peixe
fugia, e, eu a puxar outra vez e o peixe a esforçar-se.

A actividade demorou mais alguns minutos, deixando a linha e puxando fazendo
o peixe cansar. Nesse ponto pesquei o meu primeiro peixe. Naquela ocasião
aprendi (informalmente) como se pescava, o deixar a linha era para iludir o peixe
que podia fugir, enquanto quando puxava ele se esforçava ainda mais até
cansar.

             90
                                          80
             80
             70
             60
             50
                                                      Aprendizagem
             40
             30
                         20
             20
             10
              0
                       Formal           Informal


                      Gráfico – Informal (80%), Formal (20%)
O Instituto Norte Americano de Aprendizagem num inquérito realizado em 2006,
constatou que 80% da nossa aprendizagem é informal, contra somente 20% que
é Formal. Veja a o Gráfico acima.



Santiago e Maio, uma só ilha?




Como e onde aprendemos?

Mais conteúdo relacionado

Destaque (16)

Prezentace konference 2012
Prezentace konference 2012Prezentace konference 2012
Prezentace konference 2012
 
Citing Opposing Viewpoints essays in NoodleTools
Citing Opposing Viewpoints essays in NoodleToolsCiting Opposing Viewpoints essays in NoodleTools
Citing Opposing Viewpoints essays in NoodleTools
 
Quality In Online Delivery
Quality In Online DeliveryQuality In Online Delivery
Quality In Online Delivery
 
Roller skates
Roller skatesRoller skates
Roller skates
 
Store Signage - Macy's
Store Signage - Macy'sStore Signage - Macy's
Store Signage - Macy's
 
Ortografia acordo
Ortografia acordoOrtografia acordo
Ortografia acordo
 
Bimba 31 03 2013 o túmulo vazio
Bimba  31 03 2013  o túmulo vazioBimba  31 03 2013  o túmulo vazio
Bimba 31 03 2013 o túmulo vazio
 
Feliz dia
Feliz diaFeliz dia
Feliz dia
 
Rio De Janeiro Visto Do Mar
Rio De Janeiro Visto Do MarRio De Janeiro Visto Do Mar
Rio De Janeiro Visto Do Mar
 
9Rosas__1_
9Rosas__1_9Rosas__1_
9Rosas__1_
 
There is Javascript in my SQL
There is Javascript in my SQLThere is Javascript in my SQL
There is Javascript in my SQL
 
Красивые волосы
Красивые волосыКрасивые волосы
Красивые волосы
 
Deultiemeoplossing
DeultiemeoplossingDeultiemeoplossing
Deultiemeoplossing
 
21. Cuvaj Se Bombe
21. Cuvaj Se Bombe21. Cuvaj Se Bombe
21. Cuvaj Se Bombe
 
Włocławek i powiat włocławski - kierunki rozwoju
Włocławek i powiat włocławski - kierunki rozwojuWłocławek i powiat włocławski - kierunki rozwoju
Włocławek i powiat włocławski - kierunki rozwoju
 
Apresentacao up essencia
Apresentacao up essenciaApresentacao up essencia
Apresentacao up essencia
 

Semelhante a Aprendizagem Informal

Sociologia aula especial inaugural
Sociologia aula especial inauguralSociologia aula especial inaugural
Sociologia aula especial inauguralItamar Faria
 
Como passar-no-vestibular-lair-ribeiro-pdf
Como passar-no-vestibular-lair-ribeiro-pdfComo passar-no-vestibular-lair-ribeiro-pdf
Como passar-no-vestibular-lair-ribeiro-pdfRegina Campos
 
Como Se Concentrar Nos Estudos [ APRENDA AQUI ]
Como Se Concentrar Nos Estudos [ APRENDA AQUI ]Como Se Concentrar Nos Estudos [ APRENDA AQUI ]
Como Se Concentrar Nos Estudos [ APRENDA AQUI ]Estudar Memorizar
 
Por dentro-do-coaching-vocacional
Por dentro-do-coaching-vocacionalPor dentro-do-coaching-vocacional
Por dentro-do-coaching-vocacionalMayara Aquino
 
Dia-a-dia da Educação- Revista da Escola Estadual Francisco Prisco
Dia-a-dia da Educação- Revista da Escola Estadual Francisco PriscoDia-a-dia da Educação- Revista da Escola Estadual Francisco Prisco
Dia-a-dia da Educação- Revista da Escola Estadual Francisco PriscoEscola Estadual Francisco Prisco
 
Fatores comportamentais que interferem no processo de aprendizagem
Fatores comportamentais que interferem no processo de aprendizagemFatores comportamentais que interferem no processo de aprendizagem
Fatores comportamentais que interferem no processo de aprendizagemedgarsouza27
 
Aulas_03_e_04_EdInt_EM_Projeto_de_Vida_1_e_2_serie_Slides (1).pdf
Aulas_03_e_04_EdInt_EM_Projeto_de_Vida_1_e_2_serie_Slides (1).pdfAulas_03_e_04_EdInt_EM_Projeto_de_Vida_1_e_2_serie_Slides (1).pdf
Aulas_03_e_04_EdInt_EM_Projeto_de_Vida_1_e_2_serie_Slides (1).pdfRaimundaGonalves3
 
O Primeirão Janeiro 2016
O Primeirão Janeiro 2016O Primeirão Janeiro 2016
O Primeirão Janeiro 2016Fábio SIlva
 
Manual do Calouro
Manual do CalouroManual do Calouro
Manual do Calourojabcfontes
 

Semelhante a Aprendizagem Informal (13)

Sociologia aula especial inaugural
Sociologia aula especial inauguralSociologia aula especial inaugural
Sociologia aula especial inaugural
 
Como passar-no-vestibular-lair-ribeiro-pdf
Como passar-no-vestibular-lair-ribeiro-pdfComo passar-no-vestibular-lair-ribeiro-pdf
Como passar-no-vestibular-lair-ribeiro-pdf
 
Jornal63
Jornal63Jornal63
Jornal63
 
Como Se Concentrar Nos Estudos [ APRENDA AQUI ]
Como Se Concentrar Nos Estudos [ APRENDA AQUI ]Como Se Concentrar Nos Estudos [ APRENDA AQUI ]
Como Se Concentrar Nos Estudos [ APRENDA AQUI ]
 
CERJS notícia
CERJS notíciaCERJS notícia
CERJS notícia
 
Texto para reflexão
Texto para reflexãoTexto para reflexão
Texto para reflexão
 
Por dentro-do-coaching-vocacional
Por dentro-do-coaching-vocacionalPor dentro-do-coaching-vocacional
Por dentro-do-coaching-vocacional
 
psic_5_7.pdf
psic_5_7.pdfpsic_5_7.pdf
psic_5_7.pdf
 
Dia-a-dia da Educação- Revista da Escola Estadual Francisco Prisco
Dia-a-dia da Educação- Revista da Escola Estadual Francisco PriscoDia-a-dia da Educação- Revista da Escola Estadual Francisco Prisco
Dia-a-dia da Educação- Revista da Escola Estadual Francisco Prisco
 
Fatores comportamentais que interferem no processo de aprendizagem
Fatores comportamentais que interferem no processo de aprendizagemFatores comportamentais que interferem no processo de aprendizagem
Fatores comportamentais que interferem no processo de aprendizagem
 
Aulas_03_e_04_EdInt_EM_Projeto_de_Vida_1_e_2_serie_Slides (1).pdf
Aulas_03_e_04_EdInt_EM_Projeto_de_Vida_1_e_2_serie_Slides (1).pdfAulas_03_e_04_EdInt_EM_Projeto_de_Vida_1_e_2_serie_Slides (1).pdf
Aulas_03_e_04_EdInt_EM_Projeto_de_Vida_1_e_2_serie_Slides (1).pdf
 
O Primeirão Janeiro 2016
O Primeirão Janeiro 2016O Primeirão Janeiro 2016
O Primeirão Janeiro 2016
 
Manual do Calouro
Manual do CalouroManual do Calouro
Manual do Calouro
 

Último

COMPETÊNCIA 2 da redação do enem prodção textual professora vanessa cavalcante
COMPETÊNCIA 2 da redação do enem prodção textual professora vanessa cavalcanteCOMPETÊNCIA 2 da redação do enem prodção textual professora vanessa cavalcante
COMPETÊNCIA 2 da redação do enem prodção textual professora vanessa cavalcanteVanessaCavalcante37
 
PROVA - ESTUDO CONTEMPORÂNEO E TRANSVERSAL: COMUNICAÇÃO ASSERTIVA E INTERPESS...
PROVA - ESTUDO CONTEMPORÂNEO E TRANSVERSAL: COMUNICAÇÃO ASSERTIVA E INTERPESS...PROVA - ESTUDO CONTEMPORÂNEO E TRANSVERSAL: COMUNICAÇÃO ASSERTIVA E INTERPESS...
PROVA - ESTUDO CONTEMPORÂNEO E TRANSVERSAL: COMUNICAÇÃO ASSERTIVA E INTERPESS...azulassessoria9
 
o ciclo do contato Jorge Ponciano Ribeiro.pdf
o ciclo do contato Jorge Ponciano Ribeiro.pdfo ciclo do contato Jorge Ponciano Ribeiro.pdf
o ciclo do contato Jorge Ponciano Ribeiro.pdfCamillaBrito19
 
2° ano_PLANO_DE_CURSO em PDF referente ao 2° ano do Ensino fundamental
2° ano_PLANO_DE_CURSO em PDF referente ao 2° ano do Ensino fundamental2° ano_PLANO_DE_CURSO em PDF referente ao 2° ano do Ensino fundamental
2° ano_PLANO_DE_CURSO em PDF referente ao 2° ano do Ensino fundamentalAntônia marta Silvestre da Silva
 
JOGO FATO OU FAKE - ATIVIDADE LUDICA(1).pptx
JOGO FATO OU FAKE - ATIVIDADE LUDICA(1).pptxJOGO FATO OU FAKE - ATIVIDADE LUDICA(1).pptx
JOGO FATO OU FAKE - ATIVIDADE LUDICA(1).pptxTainTorres4
 
VARIEDADES LINGUÍSTICAS - 1. pptx
VARIEDADES        LINGUÍSTICAS - 1. pptxVARIEDADES        LINGUÍSTICAS - 1. pptx
VARIEDADES LINGUÍSTICAS - 1. pptxMarlene Cunhada
 
DeClara n.º 75 Abril 2024 - O Jornal digital do Agrupamento de Escolas Clara ...
DeClara n.º 75 Abril 2024 - O Jornal digital do Agrupamento de Escolas Clara ...DeClara n.º 75 Abril 2024 - O Jornal digital do Agrupamento de Escolas Clara ...
DeClara n.º 75 Abril 2024 - O Jornal digital do Agrupamento de Escolas Clara ...IsabelPereira2010
 
Revista-Palavra-Viva-Profetas-Menores (1).pdf
Revista-Palavra-Viva-Profetas-Menores (1).pdfRevista-Palavra-Viva-Profetas-Menores (1).pdf
Revista-Palavra-Viva-Profetas-Menores (1).pdfMárcio Azevedo
 
Ficha de trabalho com palavras- simples e complexas.pdf
Ficha de trabalho com palavras- simples e complexas.pdfFicha de trabalho com palavras- simples e complexas.pdf
Ficha de trabalho com palavras- simples e complexas.pdfFtimaMoreira35
 
Urso Castanho, Urso Castanho, o que vês aqui?
Urso Castanho, Urso Castanho, o que vês aqui?Urso Castanho, Urso Castanho, o que vês aqui?
Urso Castanho, Urso Castanho, o que vês aqui?AnabelaGuerreiro7
 
Nós Propomos! " Pinhais limpos, mundo saudável"
Nós Propomos! " Pinhais limpos, mundo saudável"Nós Propomos! " Pinhais limpos, mundo saudável"
Nós Propomos! " Pinhais limpos, mundo saudável"Ilda Bicacro
 
PROVA - ESTUDO CONTEMPORÂNEO E TRANSVERSAL: LEITURA DE IMAGENS, GRÁFICOS E MA...
PROVA - ESTUDO CONTEMPORÂNEO E TRANSVERSAL: LEITURA DE IMAGENS, GRÁFICOS E MA...PROVA - ESTUDO CONTEMPORÂNEO E TRANSVERSAL: LEITURA DE IMAGENS, GRÁFICOS E MA...
PROVA - ESTUDO CONTEMPORÂNEO E TRANSVERSAL: LEITURA DE IMAGENS, GRÁFICOS E MA...azulassessoria9
 
Considere a seguinte situação fictícia: Durante uma reunião de equipe em uma...
Considere a seguinte situação fictícia:  Durante uma reunião de equipe em uma...Considere a seguinte situação fictícia:  Durante uma reunião de equipe em uma...
Considere a seguinte situação fictícia: Durante uma reunião de equipe em uma...azulassessoria9
 
5 bloco 7 ano - Ensino Relogioso- Lideres Religiosos _ Passei Direto.pdf
5 bloco 7 ano - Ensino Relogioso- Lideres Religiosos _ Passei Direto.pdf5 bloco 7 ano - Ensino Relogioso- Lideres Religiosos _ Passei Direto.pdf
5 bloco 7 ano - Ensino Relogioso- Lideres Religiosos _ Passei Direto.pdfLeloIurk1
 
ENSINO RELIGIOSO 7º ANO INOVE NA ESCOLA.pdf
ENSINO RELIGIOSO 7º ANO INOVE NA ESCOLA.pdfENSINO RELIGIOSO 7º ANO INOVE NA ESCOLA.pdf
ENSINO RELIGIOSO 7º ANO INOVE NA ESCOLA.pdfLeloIurk1
 
"É melhor praticar para a nota" - Como avaliar comportamentos em contextos de...
"É melhor praticar para a nota" - Como avaliar comportamentos em contextos de..."É melhor praticar para a nota" - Como avaliar comportamentos em contextos de...
"É melhor praticar para a nota" - Como avaliar comportamentos em contextos de...Rosalina Simão Nunes
 
A QUATRO MÃOS - MARILDA CASTANHA . pdf
A QUATRO MÃOS  -  MARILDA CASTANHA . pdfA QUATRO MÃOS  -  MARILDA CASTANHA . pdf
A QUATRO MÃOS - MARILDA CASTANHA . pdfAna Lemos
 
Aula de História Ensino Médio Mesopotâmia.pdf
Aula de História Ensino Médio Mesopotâmia.pdfAula de História Ensino Médio Mesopotâmia.pdf
Aula de História Ensino Médio Mesopotâmia.pdfFernandaMota99
 
PROGRAMA DE AÇÃO 2024 - MARIANA DA SILVA MORAES.pdf
PROGRAMA DE AÇÃO 2024 - MARIANA DA SILVA MORAES.pdfPROGRAMA DE AÇÃO 2024 - MARIANA DA SILVA MORAES.pdf
PROGRAMA DE AÇÃO 2024 - MARIANA DA SILVA MORAES.pdfMarianaMoraesMathias
 
Dicionário de Genealogia, autor Gilber Rubim Rangel
Dicionário de Genealogia, autor Gilber Rubim RangelDicionário de Genealogia, autor Gilber Rubim Rangel
Dicionário de Genealogia, autor Gilber Rubim RangelGilber Rubim Rangel
 

Último (20)

COMPETÊNCIA 2 da redação do enem prodção textual professora vanessa cavalcante
COMPETÊNCIA 2 da redação do enem prodção textual professora vanessa cavalcanteCOMPETÊNCIA 2 da redação do enem prodção textual professora vanessa cavalcante
COMPETÊNCIA 2 da redação do enem prodção textual professora vanessa cavalcante
 
PROVA - ESTUDO CONTEMPORÂNEO E TRANSVERSAL: COMUNICAÇÃO ASSERTIVA E INTERPESS...
PROVA - ESTUDO CONTEMPORÂNEO E TRANSVERSAL: COMUNICAÇÃO ASSERTIVA E INTERPESS...PROVA - ESTUDO CONTEMPORÂNEO E TRANSVERSAL: COMUNICAÇÃO ASSERTIVA E INTERPESS...
PROVA - ESTUDO CONTEMPORÂNEO E TRANSVERSAL: COMUNICAÇÃO ASSERTIVA E INTERPESS...
 
o ciclo do contato Jorge Ponciano Ribeiro.pdf
o ciclo do contato Jorge Ponciano Ribeiro.pdfo ciclo do contato Jorge Ponciano Ribeiro.pdf
o ciclo do contato Jorge Ponciano Ribeiro.pdf
 
2° ano_PLANO_DE_CURSO em PDF referente ao 2° ano do Ensino fundamental
2° ano_PLANO_DE_CURSO em PDF referente ao 2° ano do Ensino fundamental2° ano_PLANO_DE_CURSO em PDF referente ao 2° ano do Ensino fundamental
2° ano_PLANO_DE_CURSO em PDF referente ao 2° ano do Ensino fundamental
 
JOGO FATO OU FAKE - ATIVIDADE LUDICA(1).pptx
JOGO FATO OU FAKE - ATIVIDADE LUDICA(1).pptxJOGO FATO OU FAKE - ATIVIDADE LUDICA(1).pptx
JOGO FATO OU FAKE - ATIVIDADE LUDICA(1).pptx
 
VARIEDADES LINGUÍSTICAS - 1. pptx
VARIEDADES        LINGUÍSTICAS - 1. pptxVARIEDADES        LINGUÍSTICAS - 1. pptx
VARIEDADES LINGUÍSTICAS - 1. pptx
 
DeClara n.º 75 Abril 2024 - O Jornal digital do Agrupamento de Escolas Clara ...
DeClara n.º 75 Abril 2024 - O Jornal digital do Agrupamento de Escolas Clara ...DeClara n.º 75 Abril 2024 - O Jornal digital do Agrupamento de Escolas Clara ...
DeClara n.º 75 Abril 2024 - O Jornal digital do Agrupamento de Escolas Clara ...
 
Revista-Palavra-Viva-Profetas-Menores (1).pdf
Revista-Palavra-Viva-Profetas-Menores (1).pdfRevista-Palavra-Viva-Profetas-Menores (1).pdf
Revista-Palavra-Viva-Profetas-Menores (1).pdf
 
Ficha de trabalho com palavras- simples e complexas.pdf
Ficha de trabalho com palavras- simples e complexas.pdfFicha de trabalho com palavras- simples e complexas.pdf
Ficha de trabalho com palavras- simples e complexas.pdf
 
Urso Castanho, Urso Castanho, o que vês aqui?
Urso Castanho, Urso Castanho, o que vês aqui?Urso Castanho, Urso Castanho, o que vês aqui?
Urso Castanho, Urso Castanho, o que vês aqui?
 
Nós Propomos! " Pinhais limpos, mundo saudável"
Nós Propomos! " Pinhais limpos, mundo saudável"Nós Propomos! " Pinhais limpos, mundo saudável"
Nós Propomos! " Pinhais limpos, mundo saudável"
 
PROVA - ESTUDO CONTEMPORÂNEO E TRANSVERSAL: LEITURA DE IMAGENS, GRÁFICOS E MA...
PROVA - ESTUDO CONTEMPORÂNEO E TRANSVERSAL: LEITURA DE IMAGENS, GRÁFICOS E MA...PROVA - ESTUDO CONTEMPORÂNEO E TRANSVERSAL: LEITURA DE IMAGENS, GRÁFICOS E MA...
PROVA - ESTUDO CONTEMPORÂNEO E TRANSVERSAL: LEITURA DE IMAGENS, GRÁFICOS E MA...
 
Considere a seguinte situação fictícia: Durante uma reunião de equipe em uma...
Considere a seguinte situação fictícia:  Durante uma reunião de equipe em uma...Considere a seguinte situação fictícia:  Durante uma reunião de equipe em uma...
Considere a seguinte situação fictícia: Durante uma reunião de equipe em uma...
 
5 bloco 7 ano - Ensino Relogioso- Lideres Religiosos _ Passei Direto.pdf
5 bloco 7 ano - Ensino Relogioso- Lideres Religiosos _ Passei Direto.pdf5 bloco 7 ano - Ensino Relogioso- Lideres Religiosos _ Passei Direto.pdf
5 bloco 7 ano - Ensino Relogioso- Lideres Religiosos _ Passei Direto.pdf
 
ENSINO RELIGIOSO 7º ANO INOVE NA ESCOLA.pdf
ENSINO RELIGIOSO 7º ANO INOVE NA ESCOLA.pdfENSINO RELIGIOSO 7º ANO INOVE NA ESCOLA.pdf
ENSINO RELIGIOSO 7º ANO INOVE NA ESCOLA.pdf
 
"É melhor praticar para a nota" - Como avaliar comportamentos em contextos de...
"É melhor praticar para a nota" - Como avaliar comportamentos em contextos de..."É melhor praticar para a nota" - Como avaliar comportamentos em contextos de...
"É melhor praticar para a nota" - Como avaliar comportamentos em contextos de...
 
A QUATRO MÃOS - MARILDA CASTANHA . pdf
A QUATRO MÃOS  -  MARILDA CASTANHA . pdfA QUATRO MÃOS  -  MARILDA CASTANHA . pdf
A QUATRO MÃOS - MARILDA CASTANHA . pdf
 
Aula de História Ensino Médio Mesopotâmia.pdf
Aula de História Ensino Médio Mesopotâmia.pdfAula de História Ensino Médio Mesopotâmia.pdf
Aula de História Ensino Médio Mesopotâmia.pdf
 
PROGRAMA DE AÇÃO 2024 - MARIANA DA SILVA MORAES.pdf
PROGRAMA DE AÇÃO 2024 - MARIANA DA SILVA MORAES.pdfPROGRAMA DE AÇÃO 2024 - MARIANA DA SILVA MORAES.pdf
PROGRAMA DE AÇÃO 2024 - MARIANA DA SILVA MORAES.pdf
 
Dicionário de Genealogia, autor Gilber Rubim Rangel
Dicionário de Genealogia, autor Gilber Rubim RangelDicionário de Genealogia, autor Gilber Rubim Rangel
Dicionário de Genealogia, autor Gilber Rubim Rangel
 

Aprendizagem Informal

  • 1. Aprendizagem Informal – Debaixo da ponta do iceberg Figura – resumo visual do artigo O que é a Aprendizagem Informal? Antes de definir Aprendizagem Informal, convém dar uma definição daquilo que entendemos como aprendizagem: a aprendizagem é o processo de adaptação à mudança (autoria de Jay Cross). Numa conversa informal, vim a saber que as Ilhas de Santiago e Maio na verdade constituem duas partes emersas da mesma ilha. Isto é, existe uma placa rochosa debaixo da água do mar ligando Santiago e Maio. O mesmo acontece com as ilhas de Boavista e Sal. Após aprender informalmente isso, mudei a minha percepção do nosso arquipélago. O mesmo acontece com a aprendizagem. Como e aonde aprendemos? Quando falamos ou pensamos em aprendizagem ligamos intimamente a nossa mente para os ambientes formais de aprendizagem: salas de aula, formações especializadas, escolas universidades… Na verdade, a maior parte da nossa aprendizagem ocorre fora dos ambientes formais de aprendizagem, isto é fora da sala de aula da Universidade ou salas de
  • 2. formação. Nem é um caso que ao candidatarmos, ou na escolha de candidatos para um emprego nos interessa saber a sua experiência profissional. Após a obtenção do diploma Universitário o candidato tem que aprender no mundo real como se trabalha, não lhe basta os anos na Universidade. Aprendemos vendo televisão, lendo uma revista ou um jornal, conversando com outras pessoas num bar ou nos transportes públicos, navegando na Internet. Dos exemplos podemos ver que boa parte dessa aprendizagem acontece em ambientes informais de aprendizagem. Aprendizagem Informal = andar de bicicleta Aprendizagem Formal = andar de autocarro Se pudéssemos explicar a diferença entre aprendizagem formal e aprendizagem informal, podíamos dizer que a formal é como andar de autocarro, entramos, e, o autocarro tem um trajecto definido para seguir. Assim como acontece por exemplo nas Universidades ou nas formações, ao escolhermos um curso, já existe uma definição de conteúdos a serem explicados e a sua sequência definida a priori. A Aprendizagem Informal é como andar de bicicleta, vamos para onde queremos. Todos os dias aprendemos algo, pode ser no trabalho conversando com outros colegas, ou em casa com os nossos filhos ou durante o trajecto casa-trabalho. Exemplo de Aprendizagem Informal Lembro-me de quando era pequeno, com o meu pai íamos pescar aos domingos na Cidade velha. A primeira vez que o meu pai deu-me a sua cana de pesca para ele ir comer o lanche que tínhamos levado, um peixe mordeu o anzol. Tive medo ao sentir a cana de pesca a vibrar, e, não sabendo o que fazer dirigi- me para ele e disse aflito :”papá, papá dja mordi”, então ele disse-me deixa correr um pouco de linha. Deixei correr a linha. Depois disse-me, agora puxa um bocadinho. Puxei um bocadinho e a cana de pesca começou a dobrar-se outra vez. Ele outra vez, deixa a linha e o peixe fugia, e, eu a puxar outra vez e o peixe a esforçar-se. A actividade demorou mais alguns minutos, deixando a linha e puxando fazendo o peixe cansar. Nesse ponto pesquei o meu primeiro peixe. Naquela ocasião aprendi (informalmente) como se pescava, o deixar a linha era para iludir o peixe
  • 3. que podia fugir, enquanto quando puxava ele se esforçava ainda mais até cansar. 90 80 80 70 60 50 Aprendizagem 40 30 20 20 10 0 Formal Informal Gráfico – Informal (80%), Formal (20%) O Instituto Norte Americano de Aprendizagem num inquérito realizado em 2006, constatou que 80% da nossa aprendizagem é informal, contra somente 20% que é Formal. Veja a o Gráfico acima. Santiago e Maio, uma só ilha? Como e onde aprendemos?