SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 573
Baixar para ler offline
ALGEBRA
DR . AURELIO BALDOR
F~~dad~~, Di~ec~~~ ~ Jefe de ~a C~-
~ed~a de Ma~e~~~ica~ de~ C~~egi~
Baid~~, Haba~a, C~b~ .
Jefe de ~a C~~ed~a de Ma~e~~~ica~,
STEVENS ACADEMY, H~b~ke~,
Ne~-Je~~e~, U .S .A .
P~~fe~~~ de Ma~e~~~ica~, SAINT
PETER'S COLLEGE . Je~~e~ Ci~~,
Ne~-Je~~e~ .
CULTURAL CENTROAMERICANA, S . A .
CON GR~FICOS Y 6523
EJERCICIOS Y PROBLEMAS
CON RESPUESTAS
Ob~a a~~~bada ~ ~ec~~e~dada c~~~ ~e~~~ ~a~a
~~~ I~~~i~~~~~ de Seg~~da E~~e~a~~a de ~a Re-
~~b~ica ~~~ e~ Mi~i~~e~i~ de Ed~caci~~, ~~e~i~
i~f~~~e fa~~~ab~e de ~a J~~~a T~c~ica de Di-
~ec~~~e~ de I~~~i~~~~~ de Seg~~da E~~e~a~~a .
EDICION 1980
TOTALMENTE REVISADA POR EL AUTOR
De~~~i~~ Lega~ : M . 9 .747-1980
I . S . B . N . : 84-357-0062-3
EDICIONES Y DISTRIBUCIONES CODICE, S . A . MADRID
E~ ~~~~iedad i~~e~ec~~a~ .
Q~eda hech~ e~ de~~~i~~ ~~e ~~e~c~ibe ~a ~e~ ;
~~~hibida ~a ~e~~~d~cci~~ e~ ~~d~ ~ e~ ~a~~e .
I~~~e~~ ~~~ EDIME ORGANIZACION GRAFICA, S . A .
P~~~g~~~ I~d~~~~ia~ de A~~~~~~~~i~~~, ~~~ . 1
Ca~~e D ~~~ . 12
MOSTO LES (Mad~id)
I~~~e~~ e~ E~~a~a - P~i~~ed i~ S~ai~
Pa~a ~e~~~~de~ a ~a ge~~i~ defe~e~cia ~~e ha~ ~e~id~ c~~
e~~a ~b~a ~~~ P~~fe~~~e~ ~ A~~~~~~ de ~a A~~~ica La~i~a,
~ie~~~ i~~~~d~cid~, e~ ~a ~~e~e~~e edici~~, ~~a ~e~ie de ~e~~~a~
~~e ~ie~de~ a ~~e e~~e ~ib~~ ~ea ~~~ efica~ e i~~e~e~a~~e .
He~~~ ~~~c~~ad~ ~~e ~a ~~e~e~~aci~~ c~~~~i~~~a ~~~ ~~
~~~a ~~a ~~de~~~a f~e~~e de ~~~i~aci~~ ~a~a e~ ~~aba~~ e~c~-
~a~ . E~ c~~~e~id~ ha ~id~ c~idad~~a~e~~e ~e~i~ad~ ~ ~e ha~
i~~~~d~cid~ di~e~~~~ c~ad~~~ ~ ~ab~a~ ~a~a ~~ a~~e~di~a~e ~~~
~i~a~ ~ efec~i~~ . E~ ~~~ de~ c~~~~, e~ ~~ d~b~e a~~ec~~ e~~~~ic~
~ f~~ci~~a~, hace~ de e~~a ~b~a, ~i~ ~~ga~ a d~da~, e~ A~geb~a
~~~ ~edag~gica ~ ~~~ed~~a de ~a~ ~~b~icada~ ha~~a h~~ e~
idi~~a e~~a~~~ .
L~~ Edi~~~e~ ha~ e~~i~ad~ ~~~~~~~~ i~~~~d~ci~ a~g~~~~ a~a-
did~~ ~~e c~~~~ib~~a~ a c~~~~e~a~ e~ c~~~e~id~ de ~~~ ~~~g~a~a~
~ige~~e~ . Ta~e~ a~adid~~ ~~~, ~a~a e~~~e~a~ ~~~~ a~g~~~~, ~a~
N~~a~ ~~b~e e~ C~~ce~~~ de N~~e~~ ; N~~a ~~b~e ~a~ ca~~idade~
c~~~~e~a~ e i~agi~a~ia~ ~ e~ C~ad~~ de ~~~ Ti~~~ B~~ic~~ de
De~c~~~~~ici~~ Fac~~~ia~ .
E~~e~a~~~ ~~e e~ P~~fe~~~ad~ de Hi~~a~~a~~~ica ~e~a a~~i-
~a~a~ e~ i~ge~~e e~f~e~~~ ~e~did~ ~~~ ~~d~~ ~~~ ~~c~ic~~ ~~e
ha~ i~~e~~e~id~ e~ ~a c~~fecci~~ de e~~a ~b~a . S~~~ ~~~ ~~eda
~ei~e~a~ ~~e~~~~ ~~~ ~~~f~~d~ ag~adeci~ie~~~ ~~~ ~a ac~gida
~~e ~e ha~ di~~e~~ad~ ~ie~~~e .
L~~ EDITORES
C~~ ace~d~ada de~~ci~~ ~ ~~~~~ ~~g~~~~, dedic~ e~~e
e~f~e~~~ edi~~~ia~, a ~a i~~~~idab~e ~e~~~ia de ~i ~ad~e,
P~~fe~~~a D~~a A~a L~i~a Se~~a~~ ~ P~~ce~, ~~e f~e~a
P~e~ide~~a de e~~a E~~~e~a d~~a~~e ~~~ a~~~ 1921 a 1926 .
D~ . J~~~ A . L~~e~ Se~~a~~
CONCEPTO DE NUMERO EN LOS PUEBLOS PRIMI-
TIVOS (25,000-5,000 A . C .) Medi~ ~ c~~~a~ f~e~~~
~a~ ~~i~e~a~ ac~i~idade~ ~a~e~~~ica~ de~ h~~b~e ~~i-
~i~i~~ . Hacie~d~ ~a~ca~ e~ ~~~ ~~~~c~~ de ~~~ ~~b~~e~
~~g~aba~, e~~~~ ~~i~e~~~ ~~eb~~~, ~a ~edici~~ de~ ~ie~-
5
PRELIMINARES
O
O ~ ~LGEBRA e~ ~a ~a~a de ~a Ma~e~~~ica ~~e e~~~dia ~a ca~~idad c~~~i-
de~ada de~ ~~d~ ~~~ ge~e~a~ ~~~ib~e .
2 CAR~CTER DEL ALGEBRA Y SU DIFERENCIA
CON LA ARITMETICA
E~ c~~ce~~~ de ~a ca~~idad e~ A~geb~a e~ ~~ch~ ~~~ a~~~i~ ~~e e~
A~i~~~~ica .
E~ A~i~~~~ica ~a~ ca~~idade~ ~e ~e~~e~e~~a~ ~~~ ~~~e~~~ ~ ~~~~~ e~-
~~e~a~ ~a~~~e~ de~e~~i~ad~~ . A~~, 20 e~~~e~a ~~ ~~~~ ~a~~~ : ~ei~~e; ~a~a
e~~~e~a~ ~~ ~a~~~ ~a~~~ ~ ~e~~~ ~~e ~~~e hab~~ ~~e e~c~ibi~ ~~ ~~~e~~
di~~i~~~ de 20 .
E~ A~geb~a, ~a~a ~~g~a~ ~a ge~e~a~i~aci~~, ~a~ ca~~idade~ ~e ~e~~e~e~-
~a~ ~~~ ~edi~ de ~e~~a~, ~a~ c~a~e~ ~~ede~ ~e~~e~e~~a~ ~~d~~ ~~~ ~a~~~e~ .
A~~, a ~e~~e~e~~a e~ ~a~~~ ~~e ~~~~~~~~ ~e a~ig~e~~~, ~ ~~~ ~a~~~ ~~ede ~e-
~~e~e~~a~ 20 ~ ~~~ de 20 ~ ~e~~~ de 20, a ~~e~~~a e~ecci~~, a~~~~e c~~-
~ie~e ad~e~~i~ ~~e c~a~d~ e~ ~~ ~~~b~e~a a~ig~a~~~ a ~~a ~e~~a ~~ ~a~~~
de~e~~i~ad~, e~a ~e~~a ~~ ~~ede ~e~~e~e~~a~, e~ e~ ~i~~~ ~~~b~e~a, ~~~~
~a~~~ di~~i~~~ de~ ~~e ~e he~~~ a~ig~ad~ .
O NOTACION ALGEBRAICA
L~~ ~~~b~~~~ ~~ad~~ e~ A~geb~a ~a~a ~e~~e~e~~a~ ~a~ ca~~idade~ ~~~ ~~~
~~~e~~~ ~ ~a~ ~e~~a~ .
~~ ~ e~ ~~~~e~ de~ ~~~e~~ de a~i~a~e~ ~~e ~~~e~a~ ;
a~~ ~~~gi~ ~a A~i~~~~ica . E~ ~~ige~ de~ A~geb~a e~
~~~~e~i~~ . Pa~a~~~ cie~~~~ de ~ig~~~ ~a~a ~~e e~ h~~-
b~e a~ca~~a~a ~~ c~~ce~~~ ab~~~ac~~ de~ ~~~e~~, ba~e
i~di~~e~~ab~e ~a~a ~a f~~~aci~~ de ~a cie~cia a~geb~aica .
6 ~ ALGEBRA
L~~ ~~~e~~~ ~e e~~~ea~ ~a~a ~e~~e~e~~a~ ca~~idade~ c~~~cida~ ~ de-
~e~~i~ada~ .
La~ ~e~~a~ ~e e~~~ea~ ~a~a ~e~~e~e~~a~ ~~da c~a~e de ca~~idade~, ~a
~ea~ c~~~cida~ ~ de~c~~~cida~ .
La~ ca~~idade~ c~~~cida~ ~e e~~~e~a~ ~~~ ~a~ ~~i~e~a~ ~e~~a~ de~ a~fa-
be~~ : a, b, c, d . . .
La~ ca~~idade~ de~c~~~cida~ ~e ~e~~e~e~~a~ ~~~ ~a~ ~~~i~a~ ~e~~a~ de~
a~fabe~~ : ~, ~, ~, ~, ~, ~ .
U~a ~i~~a ~e~~a ~~ede ~e~~e~e~~a~ di~~i~~~~ ~a~~~e~ dife~e~ci~~d~~~~
~~~ ~edi~ de c~~i~~a~ ; ~~~ e~e~~~~ : a', a", a"', ~~e ~e ~ee~ a ~~i~a, a ~e-
g~~da, a ~e~ce~a, ~ ~a~bi~~ ~~~ ~edi~ de ~~b~~dice~ ; ~~~ e~e~~~~ : a ~, a2 ,
a 8 , ~~e ~e ~ee~ a ~~b~~~, a ~~bd~~, a ~~b~~e~ .
O FORMULAS
C~~~ec~e~cia de ~a ge~e~a~i~aci~~ ~~e i~~~ica ~a ~e~~e~e~~aci~~ de
~a~ ca~~idade~ ~~~ ~edi~ de ~e~~a~ ~~~ ~a~ f~~~~~a~ a~geb~aica~ .
F~~~~~a a~geb~aica e~ ~a ~e~~e~e~~aci~~, ~~~ ~edi~ de ~e~~a~, de ~~a
~eg~a ~ de ~~ ~~i~ci~i~ ge~e~a~ .
A~~, ~a Ge~~e~~~a e~~e~a ~~e e~ ~~ea de ~~ ~ec~~~g~~~ e~
A = b ~ h
ig~a~ a~ ~~~d~c~~ de ~~ ba~e ~~~ ~~ a~~~~a ; ~~eg~, ~~a~a~d~ A
a~ ~~ea de~ ~ec~~~g~~~, b a ~a ba~e ~ h a ~a a~~~~a, ~a f~~~~~a/
~e~~e~e~~a~~ de ~~ ~~d~ ge~e~a~' e~ ~~ea de
c~a~~~ie~ ~ec~~~g~~~, ~~e~ e~ ~~ea de ~~ ~ec-
~~~g~~~ dad~ ~e ~b~e~d~~ c~~ ~~~~ ~~~~i~~i~
A=b~h=3 ~.X2
b ~ h e~ ~a f~~~~~a a~~e~i~~ ~~~ ~~~ ~a~~~e~
.~2 ~ .=6 ~.2.
e~ e~ ca~~ dad~ . A~~, ~i ~a ba~e de ~~ ~ec-
~~~g~~~ e~ 3 ~ . ~ ~~ a~~~~a 2 ~ ., ~~ ~~ea ~e~~ :
E~ ~~ea de ~~~~ ~ec~~~g~~~ c~~a A = b ~ h =8 ~4~ 34 ~. = 28 ~ .2 . (1)
ba~e f~e~a 8 ~ . ~ ~~ a~~~~a 31 ~ . ~e~~a : /'
O SIGNOS DEL ALGEBRA
L~~ ~ig~~~ e~~~ead~~ e~ A~geb~a ~~~ de ~~e~ c~a~e~ : Sig~~~ de O~e-
~aci~~, Sig~~~ de Re~aci~~ ~ Sig~~~ de Ag~~~aci~~ .
O 6 SIGNOS DE OPERACION
E~ A~geb~a ~e ~e~ifica~ c~~ ~a~ ca~~idade~ ~a~ ~i~~a~ ~~e~aci~~e~ ~~e
e~ A~i~~~~ica : S~~a, Re~~a, M~~~i~~icaci~~, Di~i~i~~, E~~~aci~~ a P~~e~-
cia~ ~ E~~~acci~~ de Ra~ce~, ~~e ~e i~dica~ c~~ ~~~ ~ig~~~ ~ig~ie~~e~ :
E~ Sig~~ de ~a S~~a e~ +, ~~e ~e ~ee ~~~. A~~ a + b ~e ~ee "a ~~~ b" .
(I) E~ e~ Ca~ . XVIII, ~~gi~a 270, ~e e~~~dia a~~~ia~e~~e ~~d~ ~~ ~e~aci~~ad~ c~~ ~a~
f~~~~~a~ a~geb~aica~ .
~ ~ PRELIMINARES ~ 7
E~ Sig~~ de ~a Re~~a e~ -, ~~e ~e ~ee ~e~~~ . A~~, a- b ~e ~ee "a ~e-
~~~ b"
E~ Sig~~ de ~a M~~~i~~icaci~~ e~ ~, ~~e ~e ~ee ~~~~i~~icad~ ~~~ . A~~,
a ~ b ~e ~ee "a ~~~~i~~icad~ ~~~ b" .
E~ ~~ga~ de~ ~ig~~ ~ ~~e~e e~~~ea~~e ~~ ~~~~~ e~~~e ~~~ fac~~~e~ ~
~a~bi~~ ~e i~dica ~a ~~~~i~~icaci~~ c~~~ca~d~ ~~~ fac~~~e~ e~~~e ~a~~~~e~i~ .
A~~, a .b ~ (a)(b) e~~i~a~e~ a a ~ b .
E~~~e fac~~~e~ ~i~e~a~e~ ~ e~~~e ~~ fac~~~ ~~~~~ic~ ~ ~~~ ~i~e~a~ e~
~ig~~ de ~~~~i~~icaci~~ ~~e~e ~~i~i~~e . A~~ abc e~~i~a~e a a ~ b ~ c ; 5~~
e~~i~a~e a 5 ~ ~ ~ ~.
E~ Sig~~ de ~a Di~i~i~~ e~ -, ~~e ~e ~ee di~idid~ e~~~e . A~~, a - b ~e
~ee "a di~idid~ e~~~e b" . Ta~bi~~ ~e i~dica ~a di~i~i~~ ~e~a~a~d~ e~ di-
~ide~d~ ~ e~ di~i~~~ ~~~ ~~a ~a~a h~~i~~~~a~ . A~~, ~ e~~i~a~e a ~ -
. ~:
0
E~ Sig~~ de ~a E~e~aci~~ a P~~e~cia e~ e~ e~~~~e~~e,
~~e e~ ~~ ~~~e~~ ~e~~e~~ c~~~cad~ a~~iba ~ a ~a de- a 3 = aaa ; b 6 = bbbbb .
~echa de ~~a ca~~idad, e~ c~a~ i~dica ~a~ ~ece~ ~~e dicha
ca~~idad, ~~a~ada ba~e, ~e ~~~a c~~~ fac~~~ . A~~,
C~a~d~ ~~a ~e~~a ~~ ~ie~e e~~~~e~~e, ~~ e~~~~e~~e e~ ~a ~~idad .
A~~, a e~~i~a~e a a~ ; ~~~ e~~i~a~e a ~'~'~' .
E~ Sig~~ de Ra~~ e~ V, ~~a~ad~ ~ig~~ ~adica~, ~ ba~~ e~~e ~ig~~ ~e c~-
~~ca ~a ca~~idad a ~a c~a~ ~e ~e e~~~ae ~a ~a~~ . A~~, -, ,~a- e~~i~a~e a ~a~~ c~a-
d~ada de a, ~ ~ea, ~a ca~~idad ~~e e~e~ada a~ c~ad~ad~ ~e~~~d~ce ~a ca~-
~idad a ; e~~i~a~e a ~a~~ c~bica de b, ~ ~ea ~a ca~~idad ~~e e~e~ada
a~ c~b~ ~e~~~d~ce ~a ca~~idad b .
O 7 COEFICIENTE
E~ e~ ~~~d~c~~ de d~~ fac~~~e~, c~a~~~ie~a de ~~~ fac~~~e~ e~ ~~a~ad~
c~eficie~~e de~ ~~~~ fac~~~ .
A~~, e~ e~ ~~~d~c~~ 3a e~ fac~~~ 3 e~ c~eficie~~e de~ fac~~~ a e i~dica
~~e e~ fac~~~ a ~e ~~~a c~~~ ~~~a~d~ ~~e~ ~ece~, ~ ~ea 3a = a + a + a ; e~
e~ ~~~d~c~~ 5b, e~ fac~~~ 5 e~ c~eficie~~e de b e i~dica ~~e 5b=b+b-'-b+b+b .
E~~~~ ~~~ c~eficie~~e~ ~~~~~ic~~ .
E~ e~ ~~~d~c~~ ab, e~ fac~~~ a e~ c~eficie~~e de~ fac~~~ b, e i~dica ~~e
e~ fac~~~ b ~e ~~~a c~~~ ~~~a~d~ a ~ece~, ~ ~ea ab = b + b + b + b . . . a
~ece~ . E~~e e~ ~~ c~eficie~~e ~i~e~a~ .
E~ e~ ~~~d~c~~ de ~~~ de d~~ fac~~~e~, ~~~ ~ ~a~i~~ de e~~~~ ~~~ e~
c~eficie~~e de ~~~ ~e~~a~~e~ . A~~, e~ e~ ~~~d~c~~ abcd, a e~ e~ c~eficie~~e
de bcd ; ab e~ e~ c~eficie~~e de cd ; abc e~ e~ c~eficie~~e de d .
C~a~d~ ~~a ca~~idad ~~ ~ie~e c~eficie~~e ~~~~~ic~, ~~ c~eficie~~e
e~ ~a ~~idad . A~~, b e~~i~a~e a ~b ; abc e~~i~a~e a ~abc .
8 ~ ALGEBRA
8O SIGNOS DE RELACION
Se e~~~ea~ e~~~~ ~ig~~~ ~a~a i~dica~ ~a ~e~aci~~ ~~e e~i~~e e~~~e d~~
ca~~idade~ . L~~ ~~i~ci~a~e~ ~~~ :
=, ~~e ~e ~ee ig~a~ a . A~~, a = b ~e ~ee "a ig~a~ a b" .
>, ~~e ~e ~ee ~a~~~ ~~e . A~~, ~ + ~ > ~ ~e ~ee "~ + ~ ~a~~~ ~~e ~" .
O
<, ~~e ~e ~ee ~e~~~ ~~e . A~~, a < b + c ~e ~ee "a ~e~~~ ~~e b ~+ c" .
SIGNOS DE AGRUPACION
L~~ ~ig~~~ de ag~~~aci~~ ~~~ : e~ ~a~~~~e~i~ ~~di~a~i~ ( ), e~ ~a~~~~e-
~i~ a~g~~a~ ~ c~~che~e [ ], ~a~ ~~a~e~ ~~ ~ ~a ba~~a ~ ~~~c~~~
E~~~~ ~ig~~~ i~dica~ ~~e ~a ~~e~aci~~ c~~~cada e~~~e e~~~~ debe efec-
~~a~~e ~~i~e~~ . A~~, (a+ b)c i~dica ~~e e~ ~e~~~~ad~ de ~a ~~~a de a ~ b
debe ~~~~i~~ica~~e ~~~ c ; [a - b]~ i~dica ~~e ~a dife~e~cia e~~~e a ~ b debe
~~~~i~~ica~~e ~~~ ~ ; ~ a + b 1 _ ~ c - d ~ i~dica ~~e ~a ~~~a de a ~ b debe di-
~idi~~e e~~~e ~a dife~e~cia de c ~ d .
10 MODO DE RESOLVER LOS PROBLEMAS
EN ARITMETICA Y EN ALGEBRA
E~~~~e~~~ a c~~~i~~aci~~ ~~ e~e~~~~ ~a~a hace~ ~~~a~ ~a dife~e~cia
e~~~e e~ ~~~~d~ a~i~~~~ic~ ~ e~ a~geb~aic~ e~ ~a ~e~~~~ci~~ de ~~~b~e~a~,
f~~dad~ e~~e ~~~i~~ e~ ~a ~~~aci~~ a~geb~aica ~ e~ ~a ge~e~a~i~aci~~ ~~e
~~~a i~~~ica .
La~ edade~ de A ~ B ~~~a~ 48 a~~~ . Si ~a edad de B e~ 5 ~ece~ ~a
edad de A, ~~~~ edad ~ie~e cada ~~~?
METODO ARITMETICO
Edad de A ~~~ edad de B = 48 a~~~ .
C~~~ ~a edad de B e~ 5 ~ece~ ~a de A, ~e~d~e~~~ :
Edad de A ~~~ 5 ~ece~ ~a edad de A = 48 a~~~ .
METODO ALGEBRAICO
C~~~ ~a edad de A e~ ~~a ca~~idad de~c~~~cida ~a ~e~~e~e~~~ ~~~ ~.
Sea ~ =edad de A .
E~~~~ce~ 5~ =edad de B .
C~~~ a~ba~ edade~ ~~~a~ 48 a~~~, ~e~d~e~~~ :
~ + 5~ = 48 a~~~ ;
~ ~ea, 6~ = 48 a~~~ .
O ~ea,
111 eg~,
6 ~ece~ ~a edad de A = 48 a~~~ ;
Edad de A = 8 a~~~ . R .
Edad de B = 8 a~~~ ~ 5 = 40 a~~~ . R .
CANTIDADES POSITIVAS Y NEGATIVAS
Si 6 ~ece~ ~ e~~i~a~e a ~~ a~~~ . ~ ~a~d~~ ~a ~e~~a I~~~e (~e -1' a~~~,
~ ~ea ~ = 8 a~~~, edad de A . R .
E~~~~ce~ 5~ = 8 a~~~ ~ 5 = 40 a~~~, edad de B . R .
11 CANTIDADES POSITIVAS Y NEGATIVAS
E~ A~geb~a, c~a~d~ ~e e~~~dia~ ca~~idade~ ~~e ~~ede~ ~~~a~~e e~
d~~ ~e~~id~~ ~~~e~~~~ ~ ~~e ~~~ de c~~dici~~ ~ de ~~d~ de ~e~ ~~~e~~~~,
~e e~~~e~a e~ ~e~~id~, c~~dici~~ ~ ~~~d~ de ~e~ (~a~~~ ~e~a~i~~) de ~a ca~~i-
dad ~~~ ~edi~ de ~~~ ~ig~~~ + ~ -, a~~e~~~ie~d~ e~ ~ig~~ + a ~a~ ca~~ida-
de~ ~~~ada~ e~ ~~ ~e~~id~ de~e~~i~ad~ (ca~~idade~ ~~~i~i~a~) ~ a~~e~~~ie~-
d~ e~ ~ig~~ - a ~a~ ca~~idade~ ~~~ada~ e~ ~e~~id~ ~~~e~~~ a~ a~~e~i~~ (ca~-
~idade~ ~ega~i~a~) .
A~~, e~ habe~ ~e de~ig~a c~~ e~ ~ig~~ + ~ ~a~ de~da~ c~~ e~ ~ig~~ - .
Pa~a e~~~e~a~ ~~e ~~a ~e~~~~a ~ie~e $100 de habe~, di~e~~~ ~~e ~ie~e
+ $100, ~ ~a~a e~~~e~a~ ~~e debe $100, di~e~~~ ~~e ~ie~e - $100 .
L~~ g~ad~~ ~~b~e ce~~ de~ ~e~~~~e~~~ ~e de~ig~a~ c~~ e~ ~ig~~ + ~
~~~ g~ad~~ ba~~ ce~~ c~~ e~ ~ig~~ - . A~~, ~a~a i~dica~ ~~e e~ ~e~~~~e~~~
~a~ca 100 ~~b~e ce~~ e~c~ibi~e~~~ + 100 ~ ~a~a i~dica~ ~~e ~a~ca 8~ ba~~
ce~~ e~c~ibi~e~~~ -8~
E~ ca~i~~ ~ec~~~id~ a ~a de~echa ~ hacia a~~iba de ~~ ~~~~~ ~e de~ig-
~a c~~ e~ ~ig~~ + ~ e~ ca~i~~ ~ec~~~id~ a ~a i~~~ie~da ~ hacia aba~~ de
~~ ~~~~~ ~e ~e~~e~e~~a c~~ e~ ~ig~~ - . A~~, ~i he~~~ ~ec~~~id~ 200 ~ .
a ~a de~echa de ~~ ~~~~~ dad~, di~e~~~ ~~e he~~~ ~ec~~~id~ +200 ~ .,
~ ~i ~ec~~~e~~~ 300 ~ . a ~a i~~~ie~da de ~~ ~~~~~ e~c~ibi~e~~~ -300 ~ .
E~ ~ie~~~ ~~a~~c~~~id~ de~~~~~ de C~i~~~ ~e c~~~ide~a ~~~i~i~~ ~ e~
~ie~~~ ~~a~~c~~~id~ a~~e~ de C~i~~~, ~ega~i~~ . A~~, + 150 a~~~ ~ig~ifica
150 a~~~ D . C . ~ - 78 a~~~ ~ig~ifica 78 a~~~ A . C .
E~ ~~ ~~~~e i~~~~d~cid~ e~ e~ ~~e~~, ~e~~e~e~~a~~~ c~~ e~ ~ig~~ + ~a
~~~ci~~ ~~e ~e ha~~a de~ ~~e~~ hacia a~~iba ~ c~~ e~ ~ig~~ - ~a ~~~ci~~ ~~e
~e ha~~a de~ ~~e~~ hacia aba~~ . A~~, ~a~a e~~~e~a~ ~~e ~a ~~~gi~~d de~ ~~~-
~e ~~e ~e ha~~a de~ ~~e~~ hacia a~~iba ~ide 15 ~ ., e~c~ibi~e~~~ + 15 ~ .,
~ ~i ~a ~~~ci~~ i~~~~d~cida e~ e~ ~~e~~ e~ de 8 ~ ., e~c~ibi~e~~~ - 8 ~ .
La ~a~i~~d ~~~~e ~e de~ig~a c~~ e~ ~ig~~ + ~ ~a ~a~i~~d ~~~ c~~ e~ ~ig-
~~ - ; ~a ~~~gi~~d e~~e ~e c~~~ide~a ~~~i~i~a ~ ~a ~~~gi~~d ~e~~e, ~ega~i~a .
P~~ ~~ ~a~~~, ~~ ~~~~~ de ~a Tie~~a c~~a ~i~~aci~~ ge~g~~fica ~ea : + 45~
de ~~~gi~~d ~ -15~ de ~a~i~~d ~e ha~~a~~ a 45~ a~ e~~e de~ ~~i~e~ ~e~idia-
~~ ~ a 15~ ba~~ e~ Ec~ad~~ .
12 ELECCION DEL SENTIDO POSITIVO
La fi~aci~~ de~ ~e~~id~ ~~~i~i~~ e~ ca~~idade~ ~~e ~~ede~ ~~~a~~e e~
d~~ ~e~~id~~ ~~~e~~~~ e~ a~bi~~a~ia, de~e~de de ~~e~~~a ~~~~~~ad ; e~ deci~,
* 9
~~ ALGEBRA
~~e ~~de~~~ ~~~a~ c~~~ ~e~~id~ ~~~i~i~~ e~ ~~e ~~e~a~~~ ; ~e~~ ~~a ~e~
fi~ad~ e~ ~e~~id~ ~~~i~i~~, e~ ~e~~id~ ~~~e~~~ a ~~~e ~e~~ e~ ~ega~i~~ .
A~~, ~i ~~~a~~~ c~~~ ~e~~id~ ~~~i~i~~ e~ ca~i~~ ~ec~~~id~ a ~a de~e-
cha de ~~ ~~~~~, e~ ca~i~~ ~ec~~~id~ a ~a i~~~ie~da de e~e ~~~~~ ~e~~
~ega~i~~, ~e~~ ~ada ~~~ i~~ide ~~~a~ c~~~ ~~~i~i~~ e~ ca~i~~ ~ec~~~id~
a ~a i~~~ie~da de~ ~~~~~ ~ e~~~~ce~ e~ ca~i~~ ~ec~~~id~ a ~a de~echa de~
~~~~~ ~e~~a ~ega~i~~ .
A~~, ~i ~~b~e e~ ~eg~e~~~ AB ~~~a~~~ c~~~ ~~~i~i~~ e~ ~e~~id~ de A
hacia B, e~ ~e~~id~ de
B hacia A ~e~~a ~ega . + +
~i~~, ~e~~ ~i fi~a~~~
c~~~ ~e~~id~ ~~~i~i~~ A B A
de B hacia A, e~ ~e~~i-
d~ de A hacia B ~e~~a
~ega~i~~ .
N~ ~b~~a~~e, e~ ~a ~~~c~ica ~e ace~~a~ ge~e~a~~e~~e ~~~ ~e~~id~~ ~~~i-
~i~~~ de ~~e ~e ~~a~~ e~ e~ ~~~e~~ a~~e~i~~ .
13 CERO e~ ~a a~~e~cia de ca~~idad . A~~, ~e~~e~e~~a~ e~ e~~ad~ ec~~~~i-
c~ de ~~a ~e~~~~a ~~~ 0 e~~i~a~e a deci~ ~~e ~~ ~ie~e habe~ ~i de~da~ .
La~ ca~~idade~ ~~~i~i~a~ ~~~ ~a~~~e~ ~~e 0 ~ ~a~ ~ega~i~a~ ~e~~~e~
~~e 0 . A~~, + 3 e~ ~~a ca~~idad ~~e e~ ~~e~ ~~idade~ ~a~~~ ~~e 0 ; + 5 e~
~~a ca~~idad ~~e e~ ci~c~ ~~idade~ ~a~~~ ~~e 0, ~ie~~~a~ ~~e - 3 e~ ~~a
ca~~idad ~~e e~ ~~e~ ~~idade~ ~e~~~ ~~e 0 ~ - 5 e~ ~~a ca~~idad ~~e e~
ci~c~ ~~idade~ ~e~~~ ~~e 0 .
De d~~ ca~~idade~ ~~~i~i~a~, e~ ~a~~~ ~a de ~a~~~ ~a~~~ ab~~~~~~ ; a~~,
+ 5 e~ ~a~~~ ~~e + 3, ~ie~~~a~ ~~e de d~~ ca~~idade~ ~ega~i~a~ e~ ~a~~~
~a de ~e~~~ ~a~~~ ab~~~~~~ : - 3 e~ ~a~~~ ~~e - 5 ; - 9 e~ ~e~~~ ~~e - 4 .
EJERCICIOS SOBRE CANTIDADES POSITIVAS
Y NEGATIVAS
1) U~ h~~b~e c~b~a $130 . Paga ~~a de~da de $80 ~ ~~eg~ hace c~~-
~~a~ ~~~ ~a~~~ de $95 . ~C~~~~~ ~ie~e?
Te~ie~d~ $130, ~ag~ $80 ; ~~eg~, ~e ~~ed~ c~~ $50 . De~~~~~ hace ~~
ga~~~ de $95 ~ c~~~ ~~~~ ~ie~e $50 i~c~~~e e~ ~~a de~da de $45 . P~~ ~~
~a~~~, ~ie~e ac~~a~~e~~e - $45 . R .
IF EJERCICIO 1
1 . Ped~~ deb~a 60 b~~~~a~e~ ~ ~ecibi~ 320 . E~~~e~a~ ~~ e~~ad~ ec~~~~ic~ .
2 . U~ h~~b~e ~~e ~e~~a 1170 ~~c~e~ hi~~ ~~a c~~~~a ~~~ ~a~~~ de 1515 .
E~~~e~a~ ~~ e~~ad~ ec~~~~ic~ .
3 . Te~~a $200 . C~b~~ $56 ~ ~ag~~ de~da~ ~~~ $189 . ~C~~~~~ ~e~g~?
B
CANTIDADES POSITIVAS Y NEGATIVAS ~ 11
4 . C~~~~~ ~~~a~ ~~~ ~a~~~ de 665 ~~~e~ ~ a~i~e~~~~ ~~~ 1178 . Si de~~~~~
~ecib~ 2280, ~c~~~ e~ ~i e~~ad~ ec~~~~ic~?
5 . Te~~a $20 . Pag~~ $15 ~~e deb~a, de~~~~~ c~b~~ $40 ~ ~~eg~ hice ga~~~~
~~~ $75. ~C~~~~~ ~e~g~?
6 . E~~i~~e hace ~~a c~~~~a ~~~ $67 ; de~~~~~ ~ecibe $72 ; ~~eg~ hace ~~~a
c~~~~a ~~~ $1( ; ~ de~~~~~ ~ecibe $2 . E~~~e~a~ ~~ e~~ad~ ec~~~~ic~ .
7 . De~~~~~ de ~ecibi~ 200 c~~~~e~ hag~ ~~e~ ga~~~~ ~~~ 78, 81 ~ 93 . Recib~
e~~~~ce~ 41 ~ ~~eg~ hag~ ~~ ~~e~~ ga~~~ ~~~ 59 . ~C~~~~~ ~e~g~?
8 . Ped~~ ~e~~a ~~e~ de~da~ de $45, $66 ~ $79 ~e~~ec~i~a~e~~e . E~~~~ce~
~ecibe $200 ~ hace ~~ ga~~~ de $10 . ~C~~~~~ ~ie~e?
2) A ~a~ 6 a . ~. e~ ~e~~~~e~~~ ~a~ca - 40 . A ~a~ 9 a . ~ . ha ~~bid~
7~ ~ de~de e~~a h~~a ha~~a ~a~ 5 ~. ~ . ha ba~ad~ 11~ . E~~~e~a~ ~a ~e~~e-
~a~~~a a ~a~ 5 ~ . ~ .
A ~a~ 6 a. ~ . ~a~ca -4~ . C~~~ a ~a~ 9 a . ~ . ha ~~bid~ 7~, c~~~a~~~
~ie~e di~i~i~~e~ de ~a e~ca~a de~de -4~ hacia a~~iba ~ ~e~d~e~~~ 3~ ~~b~e
ce~~ (+3~) ; c~~~ de~de e~~a h~~a ha~~a ~a~ 5 ~ . ~i . ha ba~ad~ 11~, c~~~a~d~
11 di~i~i~~e~ de ~a e~ca~a de~de +3~ hacia aba~~ ~~ega~e~~~ a -8~ . L~e-
g~, a ~a~ 5 ~ . ~ . ~a ~e~~e~a~~~a e~ de -8~ . R .
. EJERCICIO 2
1 . A ~a~ 9 a . ~ . e~ ~e~~~~e~~~ ~a~ca +12~ ~ de e~~a h~~a a ~a~ 8 ~ . ~ . ha
ba~ad~ 15 ~. E~~~e~a~ ~a ~e~~e~a~~~a a ~a~ 8 ~ . ~ .
2 . A ~a~ 6 a . ~ . e~ ~e~~~~e~~~ ~a~ca -3~ . A ~a~ 10 a . ~ . ~a ~e~~e~a~~~a
e~ 8 ~ ~~~ a~~a ~ de~de e~~a h~~a ha~~a ~a~ 9 ~ . ~ . ha ba~ad~ 6~ . E~~~e~a~
~a ~e~~e~a~~~a a ~a~ 9 ~ . ~ .
3 . A~a 1 ~~ ~. e~ ~e~~~~e~~~ ~a~ca +15~ ~ a ~a~ 10 ~ . ~ . ~a~ca -3 0 .
~C~~~~~~ g~ad~~ ha ba~ad~ ~a ~e~~e~a~~~a?
4 . A ~a~ 3 a . ~ . e~ ~e~~~~e~~~ ~a~ca -8~ ~ a~ ~edi~d~a +5~ . ~C~~~~~~
g~ad~~ ha ~~bid~ ~a ~e~~e~a~~~a?
5 . A ~a~ 8 a . ~ . e~ ~e~~~~e~~~ ~a~ca -4~ ; a ~a~ 9 a . ~ . ha ~~bid~ 7~ ; a
~a~ 4 ~ . ~ . ha ~~bid~ 2~ ~~~ ~ a ~a~ 11 ~ . ~ . ha ba~ad~ 11 ~ . E~~~e~a~
~a ~e~~e~a~~~a a ~a~ 11 ~ . ~ .
6 . A ~a~ 6 a . i~ . e~ ~e~~~~e~~~ ~a~ca -8~ . De ~a~ 6 a . ~ . a ~a~ 11 a . ~ .
~~be a ~a~~~ de 4~ ~~~ h~~a . E~~~e~a~ ~a ~e~~e~a~~~a a ~a~ 7 a . ~ ., a
~a~ 8 a . ~ . ~ a ~a~ 11 a . ~ .
7 . A ~a~ 8 a . ~ . e~ ~e~~~~e~~~ ~a~ca -1~ . De ~a~ 8 a . ~ . a ~a~ 11 a . ~. ba~a
a ~a~~~ de 2~ ~~~ h~~a ~ de 11 a . ~ . a 2 ~ . M . ~~be a ~a~~~ de 3~ ~~~
h~~a . E~~~e~a~ ~a ~e~~e~a~~~a a ~a~ 10 a . ~ ., a ~a~ 11 a . ~ ., a ~a~ 12 a . ~ .
~ a ~a~ 2 ~ . ~ .
8 . E~ d~a 10 de dicie~b~e ~~ ba~c~ ~e ha~~a a 56~ a~ ~e~~e de~ ~~i~e~
~e~idia~~ . De~ d~a 10 a~ 18 ~ec~~~e 7~ hacia e~ e~~e . E~~~e~a~ ~~ ~~~-
gi~~d e~~e d~a .
9 . E~ d~a ~~i~e~~ de feb~e~~ ~a ~i~~aci~~ de ~~ ba~c~ e~ : 71~ de ~~~gi~~d
~e~~e ~ 15 ~ de ~a~i~~d ~~~ . De~ d~a ~~i~e~~ a~ 26 ha ~ec~~~id~ 5~ hacia
e~ e~~e ~ ~~ ~a~i~~d e~ e~~~~ce~ de 5 0 ~~~ a~ ~~~ . E~~~e~a~ ~~ ~i~~aci~~
e~ d~a 26 .
12 ~ ALGEBRA
10 . E~ d~a 5 de ~a~~ ~a ~i~~aci~~ de ~~ ~ia~e~~ e~ 18~ de ~~~gi~~d e~~e ~
65 ~ de ~a~i~~d ~~~~e . De~ d~a 5 a~ 31 ha ~ec~~~id~ 3~ hacia e~ e~~e ~ ~e
ha ace~cad~ 4~ a~ Ec~ad~~ . E~~~e~a~ ~~ ~i~~aci~~ e~ d~a 31 .
11 . U~a ci~dad f~~dada e~ a~~ 75 A . C . f~e de~~~~ida 135 a~~~ de~~~~~ .
E~~~e~a~ ~a fecha de ~~ de~~~~cci~~ .
3) U~ ~~~i~ ~ec~~~e 40 ~. e~ ~~~ea ~ec~a a ~a de~echa de ~~ ~~~-
~~ A ~ ~~eg~ ~e~~~cede e~ ~a ~i~~a di~ecci~~ a ~a~~~ de 15 ~ . ~~~ ~eg~~-
d~ . E~~~e~a~ a ~~~ di~~a~cia ~e ha~~a de~ ~~~~~ A a~ cab~ de~ 1~, 2~, 39
~ 4~ ~eg~~d~ .
E~ ~~~i~ ha ~ec~~~id~ 40 ~ . a ~a de~echa de~ ~~~~~ A ; ~~eg~, ~~ ~~-
~ici~~ e~ + 40 i~ ., ~~~a~d~ c~~~ ~~~i~i~~ e~ ~e~~id~ de i~~~ie~da a de~echa .
E~~~~ce~ e~~ie~a a ~~~e~~e de ~a de~echa hacia ~a i~~~ie~da (~e~~id~
~ega~i~~) a ~a~~~ de 15 i~ . ~~~ ~eg~~d~ ; ~~eg~, e~ e~ ~~i~e~ ~eg~~d~ ~e
ace~ca 15 ~. a~ ~~~~~ A ~ c~~~ e~~aba a 40 ~ . de e~e ~~~~~, ~e ha~~a a
40 - 15 = 25 ~. a ~a de~echa de A ; ~~eg~, ~~ ~~~ici~~ e~ + 25 ~ . R .
E~ e~ 29 ~eg~~d~ ~e ace~ca ~~~~~ 15 ~. a~ ~~~~~ A ; ~~eg~, ~e ha~~a~~
a 25 - 15 = 10 ~ . a ~a de~echa de A ; ~~ ~~~ici~~ ah~~a e~ + 10 ~ . R .
E~ e~ 3c~ . ~eg~~d~ ~ec~~~e ~~~~~ 15 i~ . hacia A, ~ c~~~ e~~aba a
10 ~ . a ~a de~echa de A, hab~~ ~~egad~ a~ ~~~~~ A (c~~ 10 ~i .) ~ ~ec~~~i-
d~ 5 ~ . a ~a i~~~ie~da de A, e~ deci~, 10 - 15 = - 5 ~ . S~ ~~~ici~~ ah~~a
e~ -5 ~. R .
E~ e~ 49 ~eg~~d~ ~ec~~~e ~~~~~ 15 ~. ~~~ hacia ~a i~~~ie~da ~ c~~~
~a e~~aba a 5 ~ . a ~a i~~~ie~da de A, ~e ha~~a~~ a~ cab~ de~ 4 ~
~ ~eg~~d~ a
20 ~ . a ~a i~~~ie~da de A, ~ ~ea - 5 -15 = - 20 ~ . ; ~~eg~, ~~ ~~~ici~~
ah~~a e~ - 20 ~ . R .
- EJERCICIO 3
(SENTIDO POSITIVO : DE IZQUIERDA A DERECHA Y DE ABAJO A ARRIBA) .
1 . E~~~e~a~ ~~e ~~ ~~~i~ ~e ha~~a a 32 ~. a ~a de~echa de~ ~~~~~ A ; a
16 ~. a ~a i~~~ie~da de A .
2 . E~~~e~a~ ~~e ~a ~a~~e de ~~ ~~~~e ~~e ~~b~e~a~e de~ ~~e~~ e~ 10 ~ . ~
~ie~e e~~e~~ad~~ 4 ~ .
3 . De~~~~~ de ca~i~a~ 50 ~i . a ~a de~echa de~ ~~~~~ A ~ec~~~~ 85 ~ . e~ ,
~e~~id~ c~~~~a~i~ . ~A ~~~ di~~a~cia ~e ha~~~ ah~~a de A?
4 . Si c~~~~ a ~a i~~~ie~da de~ ~~~~~ B a ~a~~~ de 6 ~ . ~~~ ~eg~~d~, ~a
~~~ di~~a~cia de B ~e ha~~a~~ a~ cab~ de 11 ~eg~ .?
5 . D~~ c~~~ed~~e~ ~a~~e~ de~ ~~~~~ A e~ ~e~~id~~ ~~~e~~~~ . E~ ~~e c~~~e
hacia ~a i~~~ie~da de A ~a a S ~ . ~~~ ~eg . ~ e~ ~~e c~~~e hacia ~a de~echa
~a a 9 ~i . ~~~ ~eg . E~~~e~a~ ~~~ di~~a~cia~ de~ ~~~~~ A a~ cab~ de 6 ~eg .
6 . Pa~~ie~d~ de ~a ~~~ea (~e ~a~ida hacia ~a de~echa ~~ c~~~ed~~ da d~~ ~~e~~a~
a ~~a ~i~~a de 400 ~ . de ~~~gi~~d . Si ~~ ~a~~~ de~ ~i~~~ ~~~~~ ~ d~~
3 ~~e~~a~ a ~a ~i~~a e~ ~e~~id~ c~~~~a~i~, ~~~~ di~~a~cia he~~~ ~ec~~~id~?
7 . U~ ~~~~e de 40 ~ie~ de ~~~gi~~d ~e~~a 15 ~ie~ ~~b~e e~ ~~e~~ . D~a~ de~~~~~
~e i~~~~d~~e~~~ 3 ~ie~ ~~~ . E~~~e~a~ ~a ~a~~e ~~e ~~b~e~a~e ~ ~a e~~e~~ada .
CANTIDADES POSITIVAS Y NEGATIVAS ~ 13
8 . U~ ~~~i~ ~ec~~~e 55 ~i . a ~a de~echa de~ ~~~~~ A ~ ~~eg~ e~ ~a ~i~~a
di~ecci~~ ~e~~~cede 52 ~i . ~A ~~~ di~~a~cia ~e ha~~a de A?
9 . U~ ~~~i~ ~ec~~~e 32 ~ . a ~a i~~~ie~da de~ ~~~~~ A ~ ~~eg~ ~e~~~cede
e~ ~a ~i~~a di~ecci~~ 15 ~ . ~A ~~~ di~~a~cia ~e ha~~a de A?
10 . U~ ~~~i~ ~ec~~~e 35 ~~i . a ~a de~echa de B ~ ~~eg~ ~e~~~cede e~ ~a ~i~~a
di~ecci~~ 47 ~i . ;A ~~~ di~~a~cia ~e Da~~a de B?
11 . U~ ~~~i~ ~ec~~~e 39 ~i . a ~a i~~~ie~da de A1 ~ ~~eg~ ~e~~~cede e~ ~a
~i~~a di~ecci~~ 56 ~ . ~A ~~~ di~~a~cia ~e ha~~a de M?
12 . A ~a~~i~ de~ ~~~~~ B ~~a ~e~~~~a ~ec~~~e 90 i~ . a ~a de~echa ~ ~e~~~-
cede, e~ ~a ~i~~a di~ecci~~, ~~i~e~~ 58 ~ . ~ ~~eg~ 36 ~ . ~A ~~~ di~~a~cia
~e ha~~a de B?
13 . U~ ~~~i~ ~ec~~~e 72 ~i . a ~a de~echa de A ~ e~~~~ce~ e~~ie~a a ~e~~~-
cede~ e~ ~a ~i~~a di~ecci~~, a ~a~~~ de 30 ~ . ~~~ ~eg . E~~~e~a~ ~~
di~~a~cia de~ ~~~~~ A a~ cab~ de~ 14, 24, 39 ~ 49 ~eg .
14 . U~ a~~~ ~ec~~~e 120 K~ . a ~a i~~~e~da de~ ~~~~~ M ~ ~~eg~ ~e~~~cede
a ~a~~~ e~e 60 K~~ . ~~~ h~~a . ~A ~~~ di~~a~cia ~e ha~~a de~ ~~~~~ M
a~ cab~ de ~a 1``, : ~ 4'' h~~a?
14 VALOR ABSOLUTO Y RELATIVO
Va~~~ ab~~~~~~ de ~~a ca~~idad e~ e~ ~~~e~~ ~~e ~e~~e~e~~a ~a ca~-
~idad ~~e~ci~die~d~ de~ ~ig~~ ~ ~e~~id~ de ~a ca~~idad, ~ ~a~~~ ~e~a~i~~ e~
e~ ~e~~id~ de ~a ca~~idad, ~e~~e~e~~ad~ ~~~ e~ ~ig~~ .
A~~, e~ ~a~~~ ab~~~~~~ de +$8 e~ $8, ~ e~ ~a~~~ ~e~a~i~~ habe~, e~~~e-
~ad~ ~~~ e~ ~ig~~ + ; e~ ~a~~~ ab~~~~~~ de -$20 e~ $20, ~ e~ ~a~~~ ~e~a~i~~
de~da, e~~~e~ad~ ~~~ e~ ~ig~~ - .
La~ ca~~idade~ +7~ ~ -7~ ~ie~e~ e~ ~i~~~ ~a~~~ ab~~~~~~, ~e~~ ~~
~a~~~ ~e~a~i~~ e~ ~~~e~~~, ~~e~ e~ ~~i~e~~ e~~~e~a g~ad~~ ~~b~e ce~~ ~ e~
~eg~~d~ ba~~ ce~~ ; -8 ~ -11 ~ie~e~ e~ ~i~~~ ~a~~~ ~e~a~i~~ (g~ad~~
ba~~ ce~~) ~ di~~i~~~ ~a~~~ ab~~~~~~ .
1?~ ~a~~~ ab~~~~~~ de ~~a ca~~idad a~geb~aica c~a~~~ie~a ~e ~e~~e~e~~a
c~~~ca~d~ e~ ~~~e~~ ~~e c~~~e~~~~da a dich~ ~a~~~ e~~~e d~~ ~~~ea~ ~e~-
~ica~e~ . A~~, e~ ~a~~~ ab~~~~~~ de + 8 ~e ~e~~e~e~~a 181 .
15 CANTIDADES ARITMETICAS Y ALGEBRAICAS
I)e ~~ e~~~e~~~ a~~e~i~~~e~~e ~e ded~ce ~a dife~e~cia e~~~e ca~~ida-
de~ a~i~~~~ica~ ~ a~geb~aica~ .
Ca~~idade~ a~i~~~~ica~ ~~~ ~a~ ~~e e~~~e~a~ ~~~a~e~~e e~ ~a~~~ ab~~-
~~~~ e~e ~a~ ca~~idade~ ~e~~e~e~~ad~ ~~~ ~~~ ~~~e~~~, ~e~~ ~~ ~~~ dice~ e~
~e~~id~ ~ ~a~~~ ~e~a~i~~ (~e ~a~ ca~~idade~ .
A~~, c~a~d~ e~ A~i~~~~ica e~c~ibi~~~ ~~e ~~a ~e~~~~a ~ie~e $5, ~e-
~e~~~ ~~~a~e~~e ~a idea de~ ~a~~~ ab~~~~~~ $5 de e~~a ca~~idad, ~e~~ c~~
e~~~ ~~ ~abe~~~ ~i ~a ~e~~~~a ~ie~e $5 de habe~ ~ de de~da . E~c~ibie~d~
~~e e~ ~e~~~~e~~~ ~a~ca 8~, ~~ ~abe~~~ ~i ~~~ ~~b~e ce~~ ~ ba~~ ce~~ .
14 ~ ALGEBRA
Ca~~idade~ a~geb~aica~ ~~~ ~a~ ~~e e~~~e~a~ e~ ~a~~~ ab~~~~~~ de ~a~
ca~~idade~ ~ ade~~~ ~~ ~e~~id~ ~ ~a~~~ ~e~a~i~~ ~~~ ~edi~ de~ ~ig~~ .
A~~, e~c~ibie~d~ ~~e ~~a ~e~~~~a ~ie~e +$5 e~~~e~a~~~ e~ ~a~~~ ab-
~~~~~~ $5 ~ e~ ~e~~id~ ~ ~a~~~ ~e~a~i~~ (habe~) e~~~e~ad~ ~~~ e~ ~ig~~ + ;
e~c~ibie~d~ -$8 e~~~e~a~~~ e~ ~a~~~ ab~~~~~~ $8 ~ e~ ~e~~id~ ~ ~a~~~ ~e~a-
~i~~ (de~da) e~~~e~ad~ ~~~ e~ ~ig~~ - ; e~c~ibie~d~ ~~e e~ ~e~~~~e~~~ ~a~-
ca +80 ~e~e~~~ e~ ~a~~~ ab~~~~~~ 8~ ~ e~ ~a~~~ ~e~a~i~~ (~~b~e ce~~) e~~~e-
~ad~ ~~~ e~ ~ig~~ +, ~ e~c~ibie~d~ -9~ ~e~e~~~ e~ ~a~~~ ab~~~~~~ 9~ ~ e~
~a~~~ ~e~a~i~~ (ba~~ ce~~) e~~~e~ad~ ~~~ e~ ~ig~~ - .
L~~ ~ig~~~ + ~ - ~ie~e~ e~ A~geb~a d~~ a~~icaci~~e~ : ~~a, i~dica~ ~a~
~~e~aci~~e~ de ~~~a ~ ~e~~a, ~ ~~~a, i~dica~ e~ ~e~~id~ ~ c~~dici~~ de ~a~
ca~~idade~ .
E~~a d~b~e a~~icaci~~ ~e di~~i~g~e ~~~~~e c~a~d~ ~~~ ~ig~~~ + ~ -
~ie~e~ ~a ~ig~ificaci~~ de ~~~a ~ ~e~~a, ~a~ e~~~e ~~~~i~~~ ~ e~~~e~i~~e~ i~-
c~~ida~ e~ ~a~~~~e~i~, c~~~ ~~~ e~e~~~~ e~ (+ 8) + (-4) ~ e~ (-7) - (+ 6) .
C~a~d~ ~a~ ~~ecedie~d~ a ~~ ~~~~i~~, ~a ~ea ~i~e~a~ ~ ~~~~~ic~, e~~~e~a~ e~
~e~~id~ ~~~i~i~~ ~ ~ega~i~~, c~~~ ~~~ e~e~~~~ e~ -a, + b, + 7, --- 8
~( REPRESENTACION GR~FICA DE LA SERIE
ALGEBRAICA DE LOS N~MEROS
Te~ie~d~ e~ c~e~~a ~~e e~ 0 e~ A~geb~a e~ ~a a~~e~cia de ~a ca~~i-
dad, ~~e ~a~ ca~~idade~ ~~~i~i~a~ ~~~ ~a~~~e~ ~~e 0 ~ ~a~ ~ega~i~a~ ~e~~-
~e~ ~~e 0, ~ ~~e ~a~ di~~a~cia~ ~edida~ hacia ~a de~echa ~ hacia a~~iba de
~~ ~~~~~ ~e c~~~ide~a~ ~~~i~i~a~ ~ hacia ~a i~~~ie~da ~ hacia aba~~ de ~~
~~~~~ ~ega~i~a~, ~a ~e~ie a~geb~aica de ~~~ ~~~e~~~ ~e ~~ede ~e~~e~e~~a~
de e~~e ~~d~ :
E~e~~~~~
-5 -4 -3 -2 -1 0 +1 +2 +3 4 5
NOMENCLATURA ALGEBRAICA
17 EXPRESION ALGEBRAICA e~ ~a ~e~~e~e~~aci~~ de ~~ ~~~b~~~ a~ge-
b~aic~ ~ de ~~a ~ ~~~ ~~e~aci~~e~ a~geb~aica~ .
a, 5~, / - 4~, (a+ b )c,
(5~ - 3~)a
~2 .
~g TERMINO e~ ~~a e~~~e~i~~ a~geb~aica ~~e c~~~~a de ~~ ~~~~ ~~~b~~~
~ de ~a~i~~ ~~~b~~~~ ~~ ~e~a~ad~~ e~~~e ~~ ~~~ e~ ~ig~~ + ~ - . A~~,
a, 3b, 2~~,
4a
- ~~~ ~~~~i~~~ .
3~
NOMENCLATURA ALGEBRAICA
~ 1 5
L~~ e~e~e~~~~ de ~~ ~~~~i~~ ~~~ c~a~~~ : e~ ~ig~~, e~ c~eficie~~e, ~a
~a~~e ~i~e~a~ ~ e~ g~ad~ .
P~~ e~ ~ig~~, ~~~ ~~~~i~~~ ~~~i~i~~~ ~~~ ~~e ~a~ ~~ecedid~~ de~ ~ig-
~~ + ~ ~ega~i~~~ ~~~ ~~e ~a~ ~~ecedid~~ de~ ~ig~~ - . A~~, + a, + 8~, + 9ab
~~~ ~~~~i~~~ ~~~i~i~~~ ~ - ~, - 5bc ~ -
b
~~~ ~~~~i~~~ ~ega~i~~~ .
E~ ~ig~~ + ~~e~e ~~i~i~~e de~a~~e de ~~~ ~~~~i~~~ ~~~i~i~~~ . A~~,
a e~~i~a~e a + a ; 3ab e~~i~a~e a + 3ab .
P~~ ~a~~~, c~a~d~ ~~ ~~~~i~~ ~~ ~a ~~ecedid~ de ~i~g~~ ~ig~~ e~
~~~i~i~~ .
E~ c~eficie~~e, c~~~ ~e di~~ a~~e~, e~ ~~~ c~a~~~ie~a, ge~e~a~~e~~e e~
~~i~e~~, de ~~~ fac~~~e~ de~ ~~~~i~~ . A~~, e~ e~ ~~~~i~~ 5a e~ c~eficie~~e
e~ 5 ; e~ - 3a 2 ~3' e~ c~eficie~~e e~ - 3 .
La ~a~~e ~i~e~a~ ~a c~~~~i~~~e~ ~a~ ~e~~a~ ~~e ha~a e~ e~ ~~~~i~~ . A~~,
3~ 3 ~ 4 ~8 ~ 4
e~ 5~~ ~a ~a~~e ~i~e~a~ e~ ~~ ; e~ 2ab ~a ~a~~e ~i~e~a~ e~
ab .
19 EL GRADO DE UN TERMINO ~~ede ~e~ de d~~ c~a~e~ : ab~~~~~~ ~ c~~
~e~aci~~ a ~~a ~e~~a .
G~ad~ ab~~~~~~ de ~~ ~~~~i~~ e~ ~a ~~~a de ~~~ e~~~~e~~e~ de ~~~
fac~~~e~ ~i~e~a~e~ . A~~, e~ ~~~~i~~ 4a e~ de ~~i~e~ g~ad~ ~~~~~e e~ e~~~-
~ie~~e de~ fac~~~ ~i~e~a~ a e~ 1 ; e~ ~~~~i~~ ab e~ de ~eg~~d~ g~ad~ ~~~~~e
~a ~~~a de ~~~ e~~~~e~~e~ de ~~~ fac~~~e~ ~i~e~a~e~ e~ 1 + 1 = 2 ; e~ ~~~~i~~
a 2 b e~ de ~e~ce~ g~ad~ ~~~~~e ~a ~~~a de ~~~ e~~~~e~~e~ de ~~~ fac~~~e~
~i~e~a~e~ e~ 2 + 1 = 3; 5a 4 b 3 c 2 e~ de ~~~e~~ g~ad~ ~~~~~e ~a ~~~a de ~~~ e~-
~~~e~~e~ de ~~~ fac~~~e~ ~i~e~a~e~ e~ 4 + 3 + 2 = 9 .
E~ g~ad~ de ~~ ~~~~i~~ c~~ ~e~aci~~ a ~~a ~e~~a e~ e~ e~~~~e~~e de
dicha ~e~~a . A~~ e~ ~~~~i~~ b~ 3 e~ de ~~i~e~ g~ad~ c~~ ~e~aci~~ a b ~ de
~e~ce~ g~ad~ c~~ ~e~aci~~ a ~ ; 4~ 2 ~4 e~ de ~eg~~d~ g~ad~ c~~ ~e~aci~~ a ~
~ de c~a~~~ g~ad~ c~~ ~e~aci~~ a ~ .
20 CLASES DE TERMINOS
T~~~i~~ e~~e~~ e~ e~ ~~e ~~ ~ie~e de~~~i~ad~~ ~i~e~a~ c~~i~ 5a,
6a4b3, 2a
5 3a
T~~~i~~ f~acci~~a~i~ e~ e~ ~~e ~ie~e de~~~i~ad~~ ~i~e~a~ c~~~ b .
T~~~i~~ ~aci~~a~ e~ e~ ~~e ~~ ~ie~e ~adica~, c~~~ ~~~ e~e~~~~~ a~~e-
~i~~e~, e i~~aci~~a~ e~ ~~e ~ie~e ~adica~, c~~~ ~ab,
3b
La
"T~~~i~~~ h~~~g~~e~~ ~~~ ~~~ ~~e ~ie~e~ e~ ~i~~~ g~ad~ ab~~~~~~ .
A~~, 4~''~ ~ 6~ 2 ~: ' ~~~ h~~~g~~e~~ ~~~~~e a~b~~ ~~~ de ~~i~~~ g~ad~
ab~~~~~~ .
T~~~i~~~ he~e~~g~~e~~ ~~~ ~~~ de di~~i~~~ g~ad~ ab~~~~~~, c~~~~ 5a,
~~e e~ de ~~i~e~ g~ad~, ~ 3a 2 , ~~e e~ de ~eg~~d~ g~ad~ .
16 ALGEBRA
If EJERCICIO 4
1 . Diga~e ~~~ c~a~e de ~~~~i~~~ ~~~ ~~~ ~ig~ie~~e~ a~e~die~d~ a~ ~ig~~, a
~i ~ie~e~ ~ ~~ de~~~i~ad~~ ~ a ~i ~ie~e~ ~ ~~ ~adica~ :
2a 5b 2 ~ 4a 2 b 3
5a 2 , - 4a 3 b, -, -
6
. ~, -C/5b2,
6
, -
2 . D~ga~e e~ g~ad~ ab~~~~~~ de ~~~ ~~~~i~~~ ~ig~ie~~e~ :
5a, -6a 2 b, a 2 b 2 , - 5a 3 b 4 C, 8~ 5 ~~, 4~ 2 ~3, - ~~~5
3 . D~ga~e e~ g~ad~ de ~~~ ~~~~i~~~ ~ig~ie~~e~ ~e~~ec~~ a cada ~~~ de ~~~
fac~~~e~ ~i~e~a~e~ :
-a 3 b 2 , -5~4 ~ 3, 6a 2 b~ 3 , - 4abc~ 2 , 10~ 2 ~3 b 4 c 5
4 . De ~~~ ~~~~i~~~ ~ig~ie~~e~ e~c~ge~ c~a~~~ ~~e ~ea~ h~~~g~~e~~ ~ ~~e~
he~e~~g~~e~~ :
-4a 3 b 2 , 6ab 3 , -~ 5 , 6~ 4 ~, -2a 3 ~4 , - ab 5 , 4abc~ 2 , - 2ac
5 . E~c~ibi~ ~~e~ ~~~~i~~~ e~~e~~~ ; d~~ f~acci~~a~i~~ ; d~~ ~~~i~i~~~, e~~e~~~ ~
~aci~~a~e~ ; ~~e~ ~ega~i~~~, f~acci~~a~i~~ e i~~aci~~a~e~ .
6 . E~c~ibi~ ~~ ~~~~i~~ de cada ~~~ de ~~~ g~ad~~ ab~~~~~~~ ~ig~ie~~e~ : de
~e~ce~ g~ad~, de ~~i~~~ g~ad~, de ~~d~ci~~ g~ad~, de d~ci~~ ~~i~~~
g~ad~, de ~ig~~i~~ g~ad~ .
7 . E~c~ibi~ ~~ ~~~~i~~ de d~~ fac~~~e~ ~i~e~a~e~ ~~e ~ea de c~a~~~ g~ad~ c~~
~e~aci~~ a ~a ~ ; ~~~~ de c~a~~~ fac~~~e~ ~i~e~a~e~ ~~e ~ea de ~~~~i~~
g~ad~ c~~ ~e~aci~~ a ~a ~ ; ~~~~ de ci~c~ fac~~~e~ ~i~e~a~e~ ~~e ~ea de
d~ci~~ g~ad~ c~~ ~e~aci~~ a ~a b .
CLASIFICACION DE LAS EXPRESIONES ALGEBRAICAS
21 MONOMIO e~ ~~a e~~~e~i~~ a~geb~aica
~~e c~~~~a de ~~ ~~~~ ~~~~i~~, c~~~-- -
22 POLINOMIO e~ ~~a e~~~e~i~~ a~geb~aica ~~e c~~~~a de ~~~ de ~~
~~~~i~~, c~~~~ a + b, a + ~ - ~, ~3 + 2~ 2 + ~ +7 .
a 2 5~~ 4
Bi~~~i~ e~ ~~ ~~~i~~~i~ ~~e a+b, ~-~, 3
6h 2
a 2
T~i~~~i~ e~ ~~ ~~~i~~~i~ ~~e a+b+c, ~2 -5~+6, 5~ 2 -6~ 3 + 3,
c~~~~a de ~~e~ ~~~~i~~~, c~~~
23 EL GRADO de ~~ ~~~i~~~i~ ~~ede ~e~ ab~~~~~~ ~ c~~ ~e~aci~~ a ~~a
~e~~a .
G~ad~ ab~~~~~~ de ~~ ~~~i~~~i~ e~ e~ g~ad~ de ~~ ~~~~i~~ de ~a~~~
g~ad~ . A~~, e~ e~ ~~~i~~~i~ ~ 4 - 5~ 3 + ~ 22 - 3~ e~ ~~i~e~ ~~~~i~~ e~ de
c~a~~~ g~ad~ ; e~ ~eg~~d~, de ~e~ce~ g~ad~ ; e~ ~e~ce~~, de ~eg~~d~ g~ad~, ~
e~ ~~~i~~, de ~~i~e~ g~ad~ ; ~~eg~, e~ g~ad~ ab~~~~~~ de~ ~~~i~~~i~ e~ e~
c~a~~~ .
c~~~~a de d~~ ~~~~i~~~, c~~~ :
~
2 ~
3a, - 5b, 43 .
a
NOMENCLATURA ALGEBRAICA ~ 1 7
G~ad~ de ~~ ~~~i~~~i~ c~~ ~e~aci~~ a ~~a ~e~~a e~ e~ ~a~~~ e~~~-
~e~~e de dicha ~e~~a e~ e~ ~~~i~~~i~ . A~~, e~ ~~~i~~~i~ a~ + a 4 ~2 -a 2 ~4 e~
de ~e~~~ g~ad~ c~~ ~e~aci~~ a ~a a ~ de c~a~~~ g~ad~ c~~ ~e~aci~~ a ~a ~ .
U~ ~~~i~~~i~ e~ e~~e~~ c~a~d~ ~i~g~~~ de ~~~ ~~~~i~~~ ~ie~e de~~-
2
~i~ad~~ ~i~e~a~ c~~~ ~ 2 + 5~ - 6 ;
2
-
3
+ 5
; f~acci~~a~i~ c~a~d~ a~g~~~
2
de ~~~ ~~~~i~~~ ~ie~e ~e~~a~ e~ e~ de~~~i~ad~~ c~~~
b
+ - 8 ; ~aci~~a~
c~a~d~ ~~ c~~~ie~e ~adica~e~, c~~~ e~ ~~~ e~e~~~~~ a~~e~i~~e~ ; i~~aci~~a~
c~a~d~ c~~~ie~e ~adica~, c~~~ V+--Ab_-~Z- VIa cb ; h~~~g~~e~ c~a~d~ ~~-
d~~ ~~~ ~~~~i~~~ ~~~ de~ ~i~~~ g~ad~ ab~~~~~~, c~~~ 4a 3 +5a 2 b+6ab 2 +b 3 ,
~ he~e~~g~~e~ c~a~d~ ~~~ ~~~~i~~~ ~~ ~~~ de~ ~i~~~ g~ad~, c~~~
~3 +~ 2 +~-6 .
P~~i~~~i~ c~~~~e~~ c~~ ~e~aci~~ a ~~a ~e~~a e~ e~ ~~e c~~~ie~e ~~d~~
~~~ e~~~~e~~e~ ~~ce~i~~~ de dicha ~e~~a, de~de e~ ~~~ a~~~ a~ ~~~ ba~~ ~~e
~e~ga dicha ~e~~a e~ e~ ~~~i~~~i~ . A~~, e~ ~~~i~~~i~ ~ 5 + ~4 - ~ 3 + ~2 - 3~
e~ c~~~~e~~ ~e~~ec~~ de ~a ~, ~~~~~e c~~~ie~e ~~d~~ ~~~ e~~~~e~~e~ ~~ce~i-
~~~ de ~a ~ de~de e~ ~~~ a~~~ 5, ha~~a e~ ~~~ ba~~ 1, ~ ~ea 5, 4, 3, 2, 1 ; e~
~~~i~~~i~ a 4 - a 3 b + a 2 b 2 - ab 3 + b 4 e~ c~~~~e~~ ~e~~ec~~ de a ~ b .
P~~i~~~i~ ~~de~ad~ c~~ ~e~~ec~~ a ~~a ~e~~a e~ ~~ ~~~i~~~i~ e~ e~
c~a~ ~~~ e~~~~e~~e~ de ~~a ~e~~a e~c~gida, ~~a~ada ~e~~a ~~de~a~~i~, ~a~
a~~e~~a~d~ ~ di~~i~~~e~d~ .
A~~, e~ ~~~i~~~i~ ~4 - 4~ 3 + 2~ 2 - 5~ + 8 e~~~ ~~de~ad~ e~ ~~de~ de~-
ce~de~~e c~~ ~e~aci~~ a ~a ~e~~a ~~de~a~~i~ ~ ; e~ ~~~i~~~i~ a 5 - 2a 4 b + 6a 3 b 2
-5a 2 b 8 + 3ab 4 - b 5 e~~~ ~~de~ad~ e~ ~~de~ de~ce~de~~e ~e~~ec~~ de ~a ~e~~a
~~de~a~~i~ a ~ e~ ~~de~ a~ce~de~~e ~e~~ec~~ de ~a ~e~~a ~~de~a~~i~ b .
25 O~de~a~ ~~ ~~~i~~~i~ e~ e~c~ibi~ ~~~ ~~~~i~~~ de ~~d~ ~~e ~~~ e~~~-
~e~~e~ de ~~a ~e~~a e~c~gida c~~~ ~e~~a ~~de~a~~i~ ~~ede~ e~ ~~de~ de~-
ce~de~~e ~ a~ce~de~~e . A~~, ~~de~a~ e~ ~~~i~~~i~ -5~ 8 +~ 5 -3~+~ 4 -~ 2 +6 e~
~~de~ de~ce~de~~e c~~ ~e~aci~~ a ~ ~e~~ e~c~ibi~ ~ 5 +~ 4 -5~ 3 -~ 2 -3~+6 .
O~de~a~ e~ ~~~i~~~i~ ~ 4 ~ - 7~ 2 ~ 3 - 5~ 5 + 6~~ 4 + ~5 - ~3 ~2 e~ ~~de~ a~-
ce~de~~e c~~ ~e~aci~~ a ~ ~e~~ e~c~ibi~~~ :
~ 5 +6~~ 4 --7~ 2 ~ 3 -~ 3 ~ 2 +~ 4 ~-5~ 5 .
W EJERCICIO 5
1 . D~ga~e e~ g~ad~ ab~~~~~~ de ~~~ ~ig~ie~~e~ ~~~i~~~i~~ :
a) ~ 3 +~ 2 +~ . c) a :'b-a 2 b 2 +ab 3 -b 4 .
b) 5a-3a 2 +4 .a 4 -6- d) ~ 5 -6~ 4 ~ 3 -4a 2 b+~ 2 ~ 4 -3~~ .
2 . D~ga~e e~ g~ad~ de ~~~ ~ig~ie~~e~ ~~~i~~~i~~ c~~ ~e~aci~~ a cada ~~a
24
de ~~~ ~e~~a~ :
a) a 3 +a 2 -ab 3 . c) 6a 4 b 7 -4a-~+ab 9 -5a&b~~~ .
b) ~ 4 +4~ 3 -6~ 2 ~4 -4~~ 5 . d) ~4~2-~~~+~~4~3-X8 + ~
15- ~ 11 .
CLASES DE POLINOMIOS
1 8 ~ ALGEBRA
26 T~~~i~~ i~de~e~die~~e de ~~ ~~~i~~~i~ c~~ ~e~aci~~ a ~~a ~e~~a e~
e~ ~~~~i~~ ~~e ~~ ~ie~e dicha ~e~~a .
A~~, e~ e~ ~~~i~~~i~ a 3 -a 2 +3a-5 e~ ~~~~i~~ i~de~e~die~~e c~~
~e~aci~~ a ~a a e~ 5 ~~~~~e ~~ ~ie~e a ; e~ ~4 - 6~ 3 + 8~ 2 - 9~ + 20 e~ ~~~~i-
~~ i~de~e~die~~e e~ 20 ; e~ a 3 - a 2 b + 3ab 2 + b 3 e~ ~~~~i~~ i~de~e~die~~e
c~~ ~e~aci~~ a ~a a e~ b 3 , ~ e~ ~~~~i~~ i~de~e~die~~e c~~ ~e~aci~~ a ~a b
e~ a3 . E~ ~~~~i~~ i~de~e~die~~e c~~ ~e~aci~~ a ~~a ~e~~a ~~ede c~~~ide~a~~e
~~e ~ie~e e~a ~e~~a c~~ e~~~~e~~e ce~~, ~~~~~e c~~~ ~e ~e~~ ~~~ ade~a~~e,
~~da ca~~idad e~e~ada a ce~~ e~~i~a~e a 1 .
A~~, e~ e~ ~~i~e~ e~e~~~~ a~~e~i~~, - 5 e~~i~a~e a - 5a~, ~ e~ e~ ~~~i-
~~ e~e~~~~, b 3 e~~i~a~e a a~b 3 .
N> EJERCICIO 6
1 . A~e~die~d~ a ~i ~ie~e~ ~ ~~ de~~~i~ad~~ ~i~e~a~ ~ a ~i ~ie~e~ ~ ~~ ~adi-
ca~, d~ga~e de ~~~ c~a~e ~~~ ~~~ ~~~i~~~i~~ ~ig~ie~~e~ :
a) a 3 +2a 2 -3a . c) a ~ V ~b_ - 2c +
3 2
b)
a4
-~ + ~ -a . d) da+
a
-6b+4 .
2 3 2 2
2 . E~c~ibi~ ~~ ~~~i~~~i~ de ~e~ce~ g~ad~ ab~~~~~~ ; de ~~i~~~ g~ad~ ab~~-
~~~~; de ~c~a~~ g~ad~ ab~~~~~~ : de deci~~~~i~~~ g~ad~ ab~~~~~~ .
3 . E~c~ibi~ ~~ ~~i~~~i~ de ~eg~~d~ g~ad~ ~e~~ec~~ de ~a ~ ; ~~ ~~~i~~~i~
c) X 4 ~- ~3 ~ 2 +~ 2 ~ 3 -~ 4 .
d~ga~e c~~~e~ ~~~ c~~~~e~~~ ~ ~e~~ec~~ de c~~~e~ ~e~~a~ .
6 . E~c~ibi~ ~~e~ ~~~i~~~i~~ h~~~g~~e~~ de ~e~ce~ g~ad~ ab~~~~~~ ; c~a~~~
de ~~i~~~ g~ad~ ab~~~~~~ ; d~~ ~~~i~~~i~~ c~~~~e~~~ .
7 . O~de~a~ ~~~ ~ig~ie~~e~ ~~~i~~~i~~ ~e~~ec~~ de c~a~~~ie~ ~e~~a e~ ~~de~
de~ce~de~~e :
a) ~2 +6~-~ 3 +~ 4 .
b) 6a~ 2 -5a 3 +2a 2 ~+~ 3 .
c) -a 2 b 3 +a 4 b+a 3 b 2 -ab 4 .
d) a 4 -5a+6a 3 -9a 2 +6 .
e) -~ 8 ~2 +~ 10 +3~ 4 ~~-~~~ 4
+~ 2 ~8 .
f) -3~~ 1 J~ 2 +4~~ 2 ~3 -8~~~ -10~ 3 ~G+~ 7 -7~O~ 4 +~ ~~~ .
8 . O~de~a~ ~~~ ~ig~ie~~e~ ~~~i~~~i~~ ~e~~ec~~ de c~a~~~ie~ ~e~~a e~ ~~de~
a~ce~de~~e :
a) a 2 -5a 3 +6a . d) a 2 b 4 +a 4 b 3 -a~b 2 +a ."b+b 5 .
b) ~-5~ 3 +6~ 2 +9~ 4 . e) ~ 12 -~~~~+~' 2 ~ 4 -~ 3 ~ ~~.
c) 2~'+4~ 5 -O~+2~ 2 +5~ 3 .
de ~~i~~~ g~ad~ ~e~~ec~~ de ~a a ; ~~ ~~~i~~~i~ de ~~~e~~ g~ad~ ~e~-
~ec~~ de ~a ~.
4 . De ~~~
a)
~ig~ie~~e~ ~~~i~~~i~~ :
3a 2 b+4a 3 -5b 3 . d) 4a-5b+6c 2 -8d 3 -6 .
b)
c)
a 4 -a 3 b+a 2 b 2 +ab 3 .
~-b~a+ab~ 3 +ab 3 ~2 .
e)
f)
~ 5 -a~a+a 2 ~ 3 -a 3 ~`-a 4 ~+~ 5 .
-6a 3 b 4 -5a~b+8a 2 b 5 -b 7 .
e~c~ge~ d~~ ~~e ~ea~ h~~~g~~e~~ ~ d~~ he~e~~g~~e~~ .
5 . De ~~~
a)
b)
~ig~ie~~e~ ~~~i~~~i~~ :
a 4 -a 2 +a-a 3 .
5~ 4 -8~ 2 +~-6 .
d) ~5 -~`+~0-~+5 .
e) ~5-b~'+b 2 ~ 3 -b 3 ~ 2 +b 4 ~
3
27 TERMINOS SEMEJANTES
D~~ ~ ~~~ ~~~~i~~~ ~~~ ~e~e~a~~e~ c~a~d~ ~ie~e~ ~a ~i~~a ~a~~e ~i~e-
~a~, ~ ~ea, c~a~d~ ~ie~e~ ig~a~e~ ~e~~a~ afec~ada~ de ig~a~e~ e~~~~e~~e~ .
E~e~~~~~ 2a ~ a ; - 2b ~ 8b ; - 5a 3 b 2 ~ - 8a 8 b 2 ; ~~+1 ~
3~~1+i .
L~~ ~~~~i~~~ 4ab ~ - 6a 2 b ~~ ~~~ ~e~e~a~~e~, ~~~~~e a~~~~e ~ie~e~
ig~a~e~ ~e~~a~, ~~~a~ ~~ ~ie~e~ ~~~ ~i~~~~ e~~~~e~~e~, ~a ~~e ~a a de~ ~~i-
~e~~ ~ie~e de e~~~~e~~e 1 ~ ~a a de~ ~eg~~d~ ~ie~e de e~~~~e~~e 2 .
L~~ ~~~~i~~~ - b~ 4 ~ ab 4 ~~ ~~~ ~e~e~a~~e~, ~~~~~e a~~~~e ~ie~e~ ~~~
~i~~~~ e~~~~e~~e~, ~a~ ~e~~a~ ~~ ~~~ ig~a~e~ .
28 REDUCCION DE TERMINOS SEMEJANTES e~ ~~a ~~e~aci~~ ~~e ~ie-
~e ~~~ ~b~e~~ c~~~e~~i~ e~ ~~ ~~~~ ~~~~i~~ d~~ ~ ~~~ ~~~~i~~~ ~e-
~e~a~~e~ .
E~ ~a ~ed~cci~~ de ~~~~i~~~ ~e~e~a~~e~ ~~ede~ ~c~~~i~ ~~~ ~~e~ ca~~~
~ig~ie~~e~ :
1) Red~cci~~ de d~~ ~ ~~~ ~~~~i~~~ ~e~e~a~~e~ de~ ~i~~~ ~ig~~ .
REGLA
Se ~~~a~ ~~~ c~eficie~~e~, ~~~ie~d~ de~a~~e de e~~a ~~~a e~ ~i~~~
~ig~~ ~~e ~ie~e~ ~~d~~ ~ a c~~~i~~aci~~ ~e e~c~ibe ~a ~a~~e ~i~e~a~ .
E~e~~~~~
(1) 3a + 2a = 5a . R . (6) 2ab + 3ab = eab . R .
(2) -5b-7b = -12b . R .
1 2
(7) -~~~-3~~ = -~~ . R .
(3) - a 2 -9a 2 =-100 2 . R . (8) 5~+~+2~=8~ . R .
(4) 3a~ -2 +5a~ - 2 =8a' -' R . (9) - ~-3~ - 6~ - 5~ = -15~ .
(5) - 4a~+ 1 -7a~' 1 =- 11a ~+1 . R . (10) ~~4~+~~ 2 ~+~~ 2 ~=?~ 2 ~. R .
2 4 8 8
. EJERCICIO 7
Red~ci~ :
1 . ~+2~ . 6 . -9~-7~ . 11-
2 . 8a+9a . 7 . 4a , +5a~ .
3 . 11 b+9b . 8 . 6a~ + 1+8a~ + 1 .
12-
4 . -b-5b . 9 . -~~+ 1 -5~~+ 1 .
5 . -8~-~ . 10 . -3a i-2-a~-2 . 13 .
REDUCCION DE TERMINO$ SEMEJANTES
1 1
2 a+ 2 Q .
3 ab+ 1 ab .
1 ~~+ 8
~~.
14 .
~ 19
1 4
- 5 ~~ -5 ~~.
15 . - 6
- 5 a 2 b -
8 1
a 2 b .
16 . -a--' ~ a .
R .
2) Red~cci~~ de d~~ ~~~~i~~~ ~e~e~a~~e~ de di~~i~~~ ~ig~~ .
REGLA
Se ~e~~a~ ~~~ c~eficie~~e~, ~~~ie~d~ de~a~~e de e~~a dife~e~cia e~ ~ig~~
de~ ~a~~~ ~ a c~~~i~~aci~~ ~e e~c~ibe ~a ~a~~e ~i~e~a~ .
E~e~~~~~
(1) 2a-3a=-a . R .
(2) 18~ - 11 ~ = 7~ . R .
(5) 25a~+ 1 -54a X ` 1 = - 29a~` 1 .
1 2 1
(6) 2a - ~a = --a . R .
R .
(3) - 20ab + 11 ab = -gab .
(4) - 8aX + 13a~ = 5aX . R .
R . (7) - 3a2b +02 b =
4a2 b. R .
~ ~
R .
c
(8) - 8 0 X+1 +~ a ~+1 =- Z ~*1 .
e
De ~a ~eg~a a~~e~i~~ ~e ded~ce ~~e d~~ ~~~~i~~~ ~e~e~a~~e~ de ig~a~e~ c~efi-
cie~~~~ ~ de ~ig~~ c~~~~a~i~ ~e a~~~a~ .
A~~ : - 8ab + B~b = 0 .
2 2
5
X 2 ~ - 5 X 2 ~=0 .
R .
R .
f EJERCICIO 8
Red~ci~ :
1 . 8a-6a . 5 . 2a-2a . 9 . 40~ 3 ~-51~ .3 ~ .
2 . 6a-8a . 6 . -7b+7b . 10 . -~ 2 ~+6~ 2 ~.
3 . 9ab-15ab . 7 . -14~~+32~~ . 11 . - 15~~+40~~ .
4 . 15ab-9ab . 8 . -25~ 2 ~+3'2~ 2 ~. 12 . 5500-810b 2 .
20 a ALGEBRA
17 . 8a+9a+6a . 29 . -~ 2 ~-8~ 2 ~-9~ 2 ~-20~ 2 ~.
18 . 15~+20~+~ . 30 . -3a~-5a~-6a"'-9a~ .
19 . -7~-8~-9~ . 31 . ~a + 9a+~a+a .
20 . -a~b-a~b-3a 2 b .
32 . ~a~+ 1 a~+ 1 a~ .
~~a~+
21 . a~+3a~+8a ~ .
22 . -5a~ + 1-3a~ + 1 -5a~ + 1 .
33 . 0 .5~+0 .6~+0 .7~+0 .8~ .
1 2 34 . - 1 ab- 1- ab--- ~- ab-ab .
23 . a+ 2 a+ ~a . 7 14 28
2 1 35 . -
2
~3~-
1
~3~-
1
~3 ~ - 12~ 3 ~ .
24 . -~--~- -~ .
3 6
36 . ab 2 +ab 2 + 7ab 2 +9ab 2 +21ab2 .
25 . 6 a~+ ~a~+a~ . 37 . -~~-~-8~-77~-3~ .
38 . -~a +- 1-8~a + 1-4~a + . 1-5~a + 1-~a + 1
26 . - a a 2 ~- 6 -a 2 ~-a 2 ~. 1 1
4 6 39 . 1
-~
-Z a+ a+ a+ a+ a .
27 . 11a+8a+9a+11a .
28 . ~~+~+3~~" 1 +4~~~ +1 +6,~ " 1 . 40 . - 1 ab--'ab- ab- ab- ab .
3 (1 2 12 9
UDUCCION DR TERMINOS UUMUJANTIS
3) Red~cci~~ de ~~~ de d~~ ~~~~i~~~ ~e~e~a~~e~ de ~ig~~~ di~~i~~~~ .
REGLA
Se ~ed~ce~ a ~~ ~~~~ ~~~~i~~ ~~d~~ ~~~ ~~~i~i~~~, ~e ~ed~ce~ a ~~ ~~~~
~~~~i~~ ~~d~~ ~~~ ~ega~i~~~ ~ a ~~~ d~~ ~e~~~~ad~~ ~b~e~id~~ ~e a~~ica ~a ~e-
g~a de~ ca~~ a~~e~i~~ .
40 21
13 . -~ 2 ~+~ 2 ~. 23 . - 4 ~=~+ 9 ~-~ . 33 . _~a+~+~ai 1 .
14 . -9ab 2 +9ab 2 . 3 5 34 . - 1 a~-2+ 1 a~-
15 . 7~ 2 ~-7~ 2 ~. 24 . -a~ - -a~~ .
K 4
4 -
6
a ~, +1_ 7 a~~, +1 .
16 . -101~~~+118~~ . 3 35 .
S5 . -a~a + -a~ . 6 12
17 . 502ab-405ab . ~
18 . -1024~+1018~ . 26 .
5 7
-~~ - -~~ . 36 . 4a2- 1 a 2 .
3
19 . -15ab+15ab .
a
27 . -a2b+ ~
a 2 b . 37 . -5~~+ 4
~
~~.
20 . 1 a-
~
a . 11
2 4 28 . 3 .4a'b 3 -5 .6a'b 3 . 38 . Sa~+ 2 b~ +3-25 a ~+2b~+3 .
8 1 29 . -1 .2~~+3 .41' : .
21 . 4-a
-
2
-a . 30 .
31 .
4a~-2a~ .
-Sa~ -'+~a~' 1 .
39 . _ 7 a~b~+a a'b ~ .
S
0 .85~~~ -' ~~~.
22 .
c
a2b-
~
a 2 b . 32 . 25~ ^ -- ' -32~~ -1 . 40 .
6 12
E~e~~~~~
(1) Red~ci~ 5a - 8a + a - 6a + 21~ .
Red~cie~d~ ~~~ ~~~i~i~~~ : 5a + a + 21a = 27a .
Red~cie~d~ ~~~ ~ega~i~~~ : - 8a - 6a = - 14a .
A~~ica~d~ a e~~~~ ~e~~~~ad~~ ~b~e~id~~, 27a ~ - 14a, ~a ~eg~a de~ ca~~ a~~e-
~i~~, ~e ~ie~e : 27a - 14a = 13a . R .
E~~a ~ed~cci~~ ~a~bi~~ ~~e~e hace~~e ~~~~i~~ a ~~~~i~~, de e~~a ~a~e~a :
5~-8a=-3a ; -3a+a=-2a ; -2~-6a=-8a ; -8a+21a=13a . R .
(2) Red~ci~ - b~ 2 + ~ b~' 2 + ~b~ 2 - 4b~_ + b~ .
Red~cie~d~ ~~~ ~~~i~i~~~ : ~ b~= + b~ 2 + b~ 2 =Z~b~ 2 .
22
Red~cie~d~ ~~~ ~ega~i~~~ : - ; b~ 2 - 4b~ 2 = - ~b~ 2 .
Te~d~e~~~ : -b~~ - ~
2 b~ 2 = - 20 b~ 2 . R .
20
M . EJERCICIO 9
Red~ci~ :
1 . 9a-3a+5a . 5 . 19~~-~O~+G~ . 1
2 . -8~+9~-~ . 6 . -~~ab-15ab+26ab . 9 . 3 ~+ ~-~ .
3 . 12~~-23~~-5~~ . 7 . - .ia~ +9a~-35a~ . 3 1 1
4 . -~+19~-18~ . 8 . -24a~+ 2 -15a~ F2+39a~+2 . 10 . --~ + -~ - -~ .
5 4 2
33 . _a~+ 1 +7a~+ 1 -11a~+ 1 -20a~+ 1 +26a ~ +' .
34 . a+6a-20a+150a-80a+31a .
35 . -9b-11b-17b-81b-b+110b .
36 . -a~b+15a 2 b+a~b-85a 2 b-131a 2 b+39a 2 b .
37 . 84~ 2 ~-501~ 2 ~-604~ 2 ~-715~-~+231~ 2 ~+165~-~ .
38 .
5 a362+2 a3b2-1a3b2- 5
-a~b 2 +4a 3 b 2.
8 3 4 ~8
39 . 40a-81a+130a+41a-83a-91a+16a .
40 . -21ab+52ab-60ab+84ab-31ab-ab-23ab .
29 REDUCCION DE UN POLINOMIO QUE CONTENGA TERMINOS
SEMEJANTES DE DIVERSAS CLASES
E~e~~~~~
( 1) Red~ci~ e~ ~~~i~~~i~ Sa - 6b + 8c + 9a - 20c - b + 6b - c .
Se ~ed~ce~ ~~~ ~e~a~ad~ ~~~ de cada c~a~e :
S~ + 9a = 14a .
-6b-b+6b=-b .
8c-20c-c=-13c .
Te~d~e~~~ : 14a - b -13c . R .
(2) Red~ci~ e~ ~~~i~~~i~ :
8a 3 b 2 + 4a 4 b 3 + 6a 8 b 2 - a 3 b 2 - 9a 4 b 3 - 15 - 5ab 5 + 8- 6ab 5 .
Se ~ed~ce~ ~~~ ~e~a~ad~ ~~~ de cada c~a~e : 4a 4 b 3 - 9a 4 b 3 = - 5a 4 b 8 .
8a 3 b2 + 6a&b 2 - a 3 b 2 = 13a 3 b 2 .
- 5ab 5 - 6ab 5 = - 11 ab 5 .
-15+8=- 7 .
Te~d~e~~~ : - 5a 4 b 8 + 13a 8 b 2 - 11 ab 5 - 7 . R .
(3) Red~ci~ e~ ~~~i~~~i~ :
~~4 -2~ 8 ~+3~ 4 -~ 4 +e~ 4 -0 .3~ 4 --~ 8 ~-6+~ 8 ~-14+2a~ 4 .
51
22 ALGEBRA
11 . ~2b+-'a2~-a~b . 23 . 2 b- 2 b+aea- 1$ a 2 b-a 2 b .
12 . -a+8a+9a-15a .
13 . ~ab-f~ab+20ab-31ab . 24 . - ~b2- e ab2+ab2- ~ab 2 .
14 . 25~ 2 -50~ 2 +11~ 2 +14~ 2 . 25 . -a+8a-11a+15a-75a .
15 . -~~-8~~-19~~+40~~ . 26 . -7c4+21c+14c-30c+82c .
16 . ~ab+2~ab-ab-80ab . 27 . -~~+~4~~-31~~-~~+20~~ .
17 . -25~~ 2 +~ ~~~ 2 +60~~ 2 -82~~ 2 . 28 . a 2 ~-7a 2 ~-93a 2 ~+51a 2 ~+48a 2 ~.
18 . -72a~+87a~-101 a~+243a~ . 29 . -a+a-a+a-3a+6a .
19 . -82b~-71b~-53b~+206b~ .
20 . 1050-4640+58a 3 +301a 8 . 30 .
1
~+ ~~- ~~+ Z ~-~ .
1 1 1 1
21 . ~- ~+ ~- ~ .
~ 3 4 5 31 . -2~+ 4~+ 4 ~+~- ~~ .
22 . 2~-~+ 1
- 12 ~. 32 . 7a ~- 30a ~-41a~-9a ~+73a~ .
Te~d~e~~~ :
6~4 + 3~ 4 - 0 .3~ 4 = 3 11X 4 .
VALOR NUMERICO
1 3 _ 1
~3~
2 X3 ~ 5X3~ 10
~3 ~ .
23~4+
6
~
4 -~4 -26~ 4 .
-6-14=-20 .
3 10 ~4 -~ 3 ~ + 2g~ 4 - 20 . R .
10
VALOR NUMERICO P 23
Va~~~ ~~~~~ic~ de ~~a e~~~e~i~~ a~geb~aica e~ e~ ~e~~~~ad~ ~~e ~e
~b~ie~e a~ ~~~~i~~i~ ~a~ ~e~~a~ ~~~ ~a~~~e~ ~~~~~ic~~ dad~~ ~ efec~~a~ de~~~~~
~a~ ~~e~aci~~e~ i~dicada~ .
f EJERCICIO 10
Red~ci~ ~~~ ~~~i~~~i~~ ~ig~ie~~e~ :
1 . 7a-9b+6a-4b .
2 . a+b-c-b-c+2c-a .
3 . 5~-11~-9+20~-1-~ .
4 . -6~+8~+5-~-~-6~-11 .
5 . -a+b+2b-2c+3a+2c-3b .
6 . -81~+19~-30~+6~+80~+~-25~ .
7 . 15a 2 -6ab-8a 2 +20-5ab- 31+a 2 _ab .
8 . -3a+4b-6a+81b-114b+31a-a-b .
9 . -71a 3 b-84a 4 b 2 +50a 3 b+84a 4 b 2 -45a 3 b+18a 3 b .
10 . -a+b-c+8+2a+2b-19-2c-3a-3-3b+3c .
11 . 1~ 2 +71~~-14~ 2 -65~~+~ 3 -~ 2 -115~ 2 +6~ 3 .
12 . ~ 4 ~-~ 3 ~2 +~ 2 ~-8~ 4 ~-~ 2 ~-10+~ 3 ~2 -7~ ;~2 -9+21~ 1 ~- ~3 +50 .
13 . 5 a ~+1-3b~+2-8 c X+3-5 a ~+1- 50+4b~+ 2 -65-b~* 2 +90+c~+ 3 +7c~+ 3 .
14 . a ~+2 -~~+ 3 -5+8-3a~+ 2 +5~~+ 3 -6+a~ , + 2- 5~~ + 3 .
15 . 0 .3a+0 .4b+0 .5c-0 .6a-0 .7 b-0 .9c+3a-3b-3c .
16 . -1 , a+ 1 b+2a-3b- ~ a- 1 b+ $ - 1 .
2 3 4 6 4 2
17 .
~~ 2 -2~~+ ~ 2 -
~
~~+2~~-2~ 2 .
10
18 . - 4 a 2 + 2 ab- e '1 2 +2-
1
.a 2 - 4 ab+ ~b 2 - 3 b 2 -2ab .
19 . 0 .4~2~+31+
~
~~2 -0 .6~ 3 - 5 ~ 2 ~-0 .2~~ 2 + ~3 -6 .
20 . 8 a~ -1 -? b~- 2+ 8 a ~-1- 1 b~-2-0 .2a~-1+ 1 b~-2 .
25 50 5 25 5
E~e~~~~~
( 1) Ha~~a~ e~ ~a~~~ ~~~~~ic~ de a 2 - 5ab + 3b 3 ~a~a a=3, b=4 .
a 2 -5ab+3b 3 =3 2 -5X3X4+3X4 3 =9-60+192=141 . R .
24 ~ ALGEBRA
30 VALOR NUMERICO DE EXPRESIONES SIMPLES
E~e~~~~~
I
(1 ) Ha~~a~ e~ ~a~~~ ~~~~~ic~ de 5ab ~a~a a = 1, b = 2 .
S~~~i~~i~~~ ~a a ~~~ ~~ ~a~~~ 1, ~ ~a b ~~~ 2, ~ ~e~d~e~~~ :
5ab=5~1 ~2=10 . R .
(2) Va~~~ ~~~~~ic~ de a 2 b 3 c4 ~a~a a=2, b=3, c = 2 .
a 2 b 3 c 4 =2 2 ~3 3 X ( ~) 4 = 4 X 27 X
1~
= 47 = 64 R .
1
(3) Va~~~ ~~~~~ic~ de 3ac ~' 2ab ~a~a a = 2, b = 9, c = 3 .
3ac/2ab=3X2~3XV2X2X9=2XV 2X6=12 . R .
4a"b 3 1 i
(4) de = b = d=3 .
Va~~~ ~~~~~ic~ 2,
3,
c=2,
5cd ~a~a
a
4 0 2
b3 4 X (J)2 X(- )3 4 X ~27
_
1/27
- =
1
R .
5cd 5 X 2 X 3 30 30 810
f EJERCICIO 11
Ha~~a~ e~ ~a~~~ ~~~~~ic~ de ~a~ e~~~e~i~~e~ ~ig~ie~~e~ ~a~a
1 1 1
a=1, b=2, c=3, ~= ~, ~= 3, ~= 4 .
1 . 3ab . 7 . ~b~e~a . 5b 2 ~2 24~~
2 . 5a 2 b 3 c .
13 . 16 .
8 . a a ~,- 1 ~c -2 ~~ 2 /~2~2
3 . b 2 ~~. 8
4 . 24~2~3~ . 9 . '/2bc 2 . Jb 3 3164b 3 ce
10 .
2
4~ ,~/ 12bc 2 .
14 .
c 2
17 .
2~
5 . a 4 b 2 ~3 . 11 . i~~ V8 a 4 ba .
3
2~
a~b 2
4a 15 . 18 .
6 . 12 .
7
c
3
~~.
12 3bc ~2 /125b~
31 VALOR NUMERICO DE EXPRESIONES COMPUESTAS
(3) Va~~~ ~~~~~ic~ de 2(2a - b) (~ 2 + ~) - (a 2 + b) (b - a) ~a~a
a=2 b=3 ~=4 ~='
La~ ~~e~aci~~e~ i~dicada~
de~~~~ de ~~~ ~a~~~~e~i~ de-
be~ efec~~a~~e a~~e~ ~~e
~i~g~~a ~~~a, a~~ :
2(2a-b)=2X(2~2-3)=2X(4-3)=2X1=2
~2+~=42 + 2
1 =16+1=161
a 2 +b=2 2 +3=4+3=7
b-a=3-2=1
Te~d~e~~~ :
2(2a-b)(~ 2 +~)-(a 2 +b)(b-a)=2X161-7X1=2X82-7=33-7=26 . R
f EJERCICIO 13
Ha~~a~ e~ ~a~~~ ~~~~~ic~ de ~a~ e~~~e~i~~e~ ~ig~ie~~e~ ~a~a
a=1, b=2, c=3, d=4, ~= 1 . ~= $, ~= 4, ~=0 .
8~ 16~
1 . (a+b)c-d . 5 . ( -1,~+8~)(a2+b2)(6~-d) .
~
9~ + b / a
.
2 . (a+b)(b-a) . 6 . (c-b)(d-c)(b-a)(~-~) .
10 . ~+~(a~+de-c ~) .
3 . (b-~)(c-~)+4a2 . 7 . b 2 (c+d)-a 2 (~+~)+2~ . 4(~+~) a 2 +b 2
4 . (2~+3~)(4~+b 2 ) 8 . 2~~~+6(b 2 +c 2 )-4d 2 . 11 . -
a c 2
VALOR NUMERICO ~ 25
2
1
(2) Va~~~ ~~~~~ic~ de
~
---+- ~a~a a=2, b=-, ~=-
4
.
3a 2 5ab b 3 ~ 2 2 5 ~ 2 ~ I~
=3--+-
---+-=
4 ~ a~
- -+
4 2X* a~
=3-20+ 1 =-16 . R .
f EJERCICIO 12
Ha~~a~ e~ ~a~~~ ~~~~~ic~ de ~a~ e~~~e~i~~e~ ~ig~ie~~e~ ~a~a
a=3, b=4, c= 3, d= Z, ~=6, ~= ~
4
1 . a 2 -2ab+b 2 . 7 .
ab ac _ bd
+
13 .
a+b - b+~
2 . c 2 +2cd+d 2 . 8 .
~ d ~
14 .
C
b-a
+
d
~-b
+ 5a .
-,/b+-~-+/6-~
.
~
12c-a
d
16~-a 1
3 .
c +
d .
9 . c ~- d 16b 2 + ~ V8d . 15 .
-
4 . 10 . 16 .
2b
V+
+ d .
~
c
-~+2 . ~~
3a - .
d~
d ~ 3 6
a 2 b 2 ~2 3c 2 4~ 2 V+ 2d /-3c + N/-8d-
5 . 3-2+ . 11 . + . 17 .
6 4 ~ 2 4
4d 2 16~ 2 2 a 2 ~2 3 ~'2+d 2
6 . 5c-1b+2d . 12 . + -1 . 18 . -a~ .
3 +
2 2
4
32 EJERCICIOS SOBRE NOTACION ALGEBRAICA
C~~ ~a~ ca~~idade~ a~geb~aica~, ~e~~e~e~~ada~ ~~~ ~e~~a~, ~~ede~ ha-
ce~~e ~a~ ~i~~a~ ~~e~aci~~e~ ~~e c~~ ~~~ ~~~e~~~ a~i~~~~ic~~ . C~~~ ~a
~e~~e~e~~aci~~ de ca~~idade~ ~~~ ~edi~ de ~~~b~~~~ ~ ~e~~a~ ~~e~e ~f~ece~
dific~~~ade~ a ~~~ a~~~~~~, ~f~ece~~~ a c~~~i~~aci~~ a~g~~~~ e~e~~~~~ .
E~e~~~~~
( 1) E~c~~ba~e ~a ~~~a de~ c~ad~ad~ de a c~~ e~ c~b~ de b .
a 2 + b 8 . R .
(2) U~ h~~b~e ~e~~a $a ; de~~~~~ ~ecibi~ $8 ~ de~~~~~ ~ag~ ~~a c~e~~a de $c .
~C~~~~~ ~e ~~eda?
Te~ie~d~ $a ~ecibi~ $8 ~~eg~ ~e~~a $(a + 8) . Si e~~~~ce~ ga~~a $c ~e ~~eda~
$(a+8- c) . R .
(3) C~~~~~ 3 ~ib~~~ a $a cada ~~~ ; 6 ~~~b~e~~~ a $b cada ~~~ ~ ~ ~~a~e~
cada ~~~ . ~C~~~~~ he ga~~ad~?
3 ~ib~~~ a $a i~~~~~a~ $3a .
6 ~~~b~e~~~ a $b i~~~~~a~ $6b .
~ ~~a~e~ a $~ i~~~~~a~ $~~ .
L~eg~ e~ ga~~~ ~~~a~ ha ~id~ de $(3a + 6b + ~~) . R .
(4) C~~~~~ ~ ~ib~~~ ig~a~e~ ~~~ $~ . ~C~~~~~ ~e ha c~~~ad~ cada ~~~?
~
Cada ~ib~~ ha c~~~ad~ $- . R .
~
(5) Te~~a $9 ~ ga~~~ $~ . ~C~~~~~ ~e ~~eda?
Me ~~eda~ $(9-~) . R .
f EJERCICIO 14
1 . E~c~~ba~e ~a ~~~a de a, b ~ ~ .
2 . E~c~~ba~e ~a ~~~a de~ c~ad~ad~ de i~, e~ c~b~ de b ~ ~a c~a~~a ~~~e~-
cia de ~ .
26 ALGEBRA
2
12 . (2~+3~+4~)(8~+6~-4~)(9~+20~) . 19 . 3(c-b) V -2(d-a) ~-
13 . c2(~+~)-d2(~+~)+b2(~+~) .
~
/6abc 3~~
20 .
cd~~
+ -
V c 2 +d 2
2
14 . . %~ . 2 ~' -
8 - b 2(b-a) abc
a ~' a 2 -~-b2
15 . (4~+2b)(18~-24~)+2(8~+2)(40~+a) . 21 . +3(a+b)(2a+3b)
b 2 -a 2
d 2 1 1 1 1 1 1
a+- 5+ 2 22 . b2+(a+b)(b+c)+(~+ ~ )2
16 ~ X
d -b ~2 23 . (2~~+3~)(4~+2c)-4~ 2 ~2 .
17 . (a+b)~/c 2 +8b-~ +8b-~V-~2 c
b2-
V c
-a+ 3 ~
18 .
( + b 1 - ( c+d ) ~. 24 . -
2 ~ab -~ b-~
NOTACION ALGEBRAICA
~ 2 7
3 . Sie~d~ a ~~ ~~~e~~ e~~e~~, e~c~~ba~~e ~~~ d~~ ~~~e~~~ e~~e~~~ c~~~e-
c~~i~~~ ~~~~e~i~~e~ a a .
4 . Sie~d~ ~ ~~ ~~~e~~ e~~e~~, e~c~~ba~~e ~~~ d~~ ~~~e~~~ c~~~ec~~i~~~
a~~e~i~~e~ a ~ .
5 . Sie~d~ ~ ~~ ~~~e~~ e~~e~~ ~a~, e~c~~ba~~e ~~~ ~~e~ ~~~e~~~ ~a~e~ c~~-
~ec~~i~~~ ~~~~e~i~~e~ a ~ .
6 . Ped~~ ~e~~a $a, c~b~~ $~ ~ ~e ~ega~a~~~ $~ . ~C~~~~~ ~ie~e Ped~~?
7 . E~c~~ba~e ~a dife~e~cia e~~~e ~ ~ ~.
8 . Deb~a ~ b~~~~a~e~ ~ ~ag~~ 6 . ~C~~~~~ deb~ ah~~a?
9 . De ~~a ~~~~ada de ~ K~ . ~a ~e ha~ ~ec~~~id~ ~ K~ . ~C~~~~~ fa~~a
~~~ a~da~?
10 . Recib~ $~ ~ de~~~~~ $a . Si ga~~~ $~, ~c~~~~~ ~e ~~eda?
11 . Te~g~ ~~e ~ec~~~e~ ~ K~ . E~ ~~~e~ a~d~ a K~ ., e~ ~a~~e~ b K~ . ~
e~ ~i~~c~~e~ c K~ . ~C~~~~~ ~e fa~~a ~~~ a~da~?
12 . A~ ~e~de~ ~~a ca~a e~ $~ ga~~ $300 . ~C~~~~~ ~e c~~~~ ~a ca~a?
13 . Si ha~ ~~a~~c~~~id~ ~ d~a~ de ~~ a~~, ~c~~~~~~ d~a~ fa~~a~ ~~~ ~~a~~c~~~i~?
14 . Si ~~ ~~~b~e~~ c~e~~a $a, Ic~~~~~ i~~~~~a~~~ 8 ~~~b~e~~~ ; 15 ~~~b~e-
~~~; ~ ~~~b~e~~~?
15 . E~c~~ba~e ~a ~~~a de~ d~~~~ de a c~~ e~ ~~i~~~ de b ~ ~a ~i~ad de c .
16 . E~~~e~a~ ~a ~~~e~ficie de ~~a ~a~a ~ec~a~g~~a~ ~~e ~ide a ~ . de ~a~g~
~ b ~. de a~ch~ .
17 . U~a e~~e~~i~~ ~ec~a~g~~a~ de 23 ~ . de ~a~g~ ~ide ~ ~ . de a~ch~ . E~-
~~e~a~ ~~ ~~~e~ficie .
18 . ~C~~~ ~e~~ ~a ~~~e~ficie de ~~ c~ad~ad~ de ~ ~ . de ~ad~?
19 . Si ~~ ~~~b~e~~ c~e~~a $a ~ ~~ ~~a~e $b, ~c~~~~~ i~~~~~a~~~ 3 ~~~b~e~~~
~ 6 ~~a~e~?, ~~ ~~~b~e~~~ ~ ~ ~~a~e~?
20 . E~c~~ba~e e~ ~~~d~c~~ de a + b ~~~ ~ + ~ .
21 . Ve~d~ (~ + 6) ~~a~e~ a $8 cada ~~~ . ~C~~~~~ i~~~~~a ~a ~e~~a?
22 . C~~~~~ (a - 8) caba~~~~ a (~ + 4) b~~~~a~e~ cada ~~~ . ~C~~~~~ i~~~~~a
~a c~~~~a?
23 . Si ~ ~~~ice~ c~e~~a~ 75 ~~c~e~ ; ~c~~~~~ c~e~~a ~~ ~~~i~?
24 . Si ~~~ $a c~~~~~ ~ ki~~~ de a~~ca~, ~c~~~~~ i~~~~~a ~~ ki~~?
25 . Se c~~~~a~ (~ - 1) caba~~~~ ~~~ 3000 c~~~~e~ . ~C~~~~~ i~~~~~a cada
caba~~~?
26 C~~~~~ a ~~~b~e~~~ ~~~ ~ ~~~e~ . ~A c~~~ hab~~a ~a~id~ cada ~~~b~e~~
~i h~bie~a c~~~~ad~ 3 ~e~~~ ~~~ e~ ~i~~~ ~~eci~?
27 . La ~~~e~ficie de ~~ ca~~~ ~ec~a~g~~a~ e~ ~ ~ . 2 ~ e~ ~a~g~ ~ide 14 ~ .
E~~~e~a~ e~ a~ch~ .
28 . Si ~~ ~~e~ ha ~ec~~~id~ ~ + 1 K~ . e~ a h~~a~, ~c~~~ e~ ~~ ~e~~cidad ~~~
h~~a?
29 . Te~~a $a ~ c~b~~ $b . Si e~ di~e~~ ~~e ~e~g~ ~~ e~~~e~ ~~d~ e~ c~~~~a~
(~ - 2) ~ib~~~, ~a c~~~ ~a~e cada ~ib~~?
30 E~ e~ ~i~~ ba~~ de ~~ h~~e~ ha~ ~ habi~aci~~e~ . E~ e~ ~eg~~d~ ~i~~ ha~
d~b~e ~~~e~~ de habi~aci~~e~ ~~e e~ e~ ~~i~e~~ ; e~ e~ ~e~ce~~ ~a ~i~ad
de ~a~ ~~e ha~ e~ e~ ~~i~e~~ . ~C~~~~a~ habi~aci~~e~ ~ie~e e~ h~~e~?
31 . Ped~~ ~ie~e a ~~c~e~ ; J~a~ ~ie~e ~a ~e~ce~a ~a~~e de ~~ de Ped~~ ; E~~i~~e
~a c~a~~a ~a~~e de~ d~~~~ de ~~ de Ped~~ . La ~~~a de ~~ ~~e ~ie~e~
~~~ ~~e~ e~ ~e~~~ ~~e 1000 ~~c~e~ . ~C~~~~~ fa~~a a e~~a ~~~a ~a~a ~e~
ig~a~ a 1000 ~~c~e~?
2 8 ~ ALGEBRA
NOTAS SOBRE EL CONCEPTO DE NUMERO
E~ c~~ce~~~ de ~~~e~~ ~a~~~a~ (~~a~e A~i~~~~ica Te~~ic~-P~~c~ica, 33),
~~e ~a~i~face ~a~ e~ige~cia~ de ~a A~i~~~~ica e~e~e~~a~ ~~ ~e~~~~de a ~a ge~e-
~a~i~aci~~ ~ ab~~~acci~~ ca~ac~e~~~~ica~ de ~a ~~e~a~~~ia a~geb~aica .
E~ A~geb~a ~e de~a~~~~~a ~~ c~~c~~~ de ~a~ide~ ge~e~a~ a~~icab~e a c~a~-
~~ie~ ~i~~ e~~ecia~ de ~~~e~~ . C~~~ie~e ~~e~, c~~~ide~a~ c~~~ ~e ha a~~~iad~
e~ ca~~~ de ~~~ ~~~e~~~ ~~~ ~a i~~~~d~cci~~ de ~~e~~~ e~~e~, ~~e ~a~i~face~
~a~ ~e~e~ ~~e ~eg~~a~ ~a~ ~~e~aci~~e~ f~~da~e~~a~e~, ~a ~~e, c~~~ ~e~e~~~
~~~ ade~a~~e, e~ ~~~e~~ ~a~~~a~ (1) ~~ ~~~ ~i~~e ~a~a efec~~a~ ~a ~e~~a ~ ~a
di~i~i~~ e~ ~~d~~ ~~~ ca~~~ . Ba~~e ~~~ e~ ~~~e~~~, dad~ e~ ~i~e~ ~a~e~~~ic~
~~e a~ca~~a~e~~~ a ~~ ~a~g~ de e~~e ~e~~~, e~~~ica~ c~~~ ~e ha ~~egad~ a~
c~~ce~~~ de ~~~e~~ ~ea~ .
Pa~a hace~ ~~~ c~~~~e~~ib~e ~a a~~~iaci~~ de~ ca~~~ de ~~~ ~~~e~~~,
ad~~~a~e~~~ ~~ d~b~e c~i~e~i~ . P~~ ~~ ~ad~, ~~ c~i~e~i~ hi~~~~ic~ ~~e ~~~ haga
c~~~ce~ ~a g~ad~a~ a~a~ici~~ de ~a~ di~~i~~a~ c~a~e~ de ~~~e~~~ ; ~~~ ~~~~, ~~
c~i~e~i~ i~~~i~i~~ ~~e ~~~ ~~~ga de ~a~ifie~~~ c~~~ cie~~a~ ~ece~idade~ ~a~e-
~ia~e~ ha~ ~b~igad~ a ~~~ ~a~e~~~ic~~ a i~~~~d~ci~ ~~e~~~ e~~e~ ~~~~~ic~~ .
E~~e d~b~e c~i~e~i~, ~~~~ificab~e ~~~ ~a ~~d~~e did~c~ica de e~~e ~ib~~, ~e~~i~i~~
a~ ~~i~ci~ia~~e a~ca~~a~ ~~a c~~~~e~~i~~ c~a~a de~ c~~ce~~~ f~~~a~ (ab~~~ac~~)
de ~~~ ~~~e~~~ ~ea~e~ .
EL NUMERO ENTERO Y EL NUMERO FRACCIONARIO
M~ch~ a~~e~ de ~~e ~~~ g~ieg~~ (E~d~~i~, E~c~ide~, A~~~~~i~, e~c .) ~ea-
~i~a~a~ ~a ~i~~e~a~i~aci~~ de ~~~ c~~~ci~ie~~~~ ~a~e~~~ic~~, ~~~ babi~~~i~~
(~eg~~ ~~e~~~a~ ~a~ ~ab~i~~a~ c~~eif~~~e~ ~~e da~a~ de 2000-1800 A .C .) ~ ~~~
egi~ci~~ (c~~~ ~e ~e e~ e~ ~a~i~~ de Rhi~d) c~~~c~a~ ~a~ f~acci~~e~ .
La ~ece~idad de ~edi~ ~ag~i~~de~ c~~~i~~a~ ~a~e~ c~~~ ~a ~~~gi~~d, e~
~~~~~e~, e~ ~e~~, e~c ., ~~e~~ a~ h~~b~e a i~~~~d~ci~ ~~~ ~~~e~~~ f~acci~~a~i~~ .
C~a~d~ ~~~a~~~ ~~a ~~idad c~a~~~ie~a, ~~~ e~e~~~~, ~a ~a~a, ~a~a
~edi~ ~~a ~ag~i~~d c~~~i~~a (~ag~i~~d e~ca~a~ ~ ~i~ea~), ~~ede ~c~~~i~ ~~a
de e~~a~ d~~ c~~a~ : ~~e ~a ~~idad e~~~ c~~~e~ida ~~ ~~~e~~ e~~e~~ de ~ece~,
~ ~~e ~~ e~~~ c~~~e~ida ~~ ~~~e~~ e~~e~~ de ~ece~ .(' .,) E~ e~ ~~i~e~ ca~~,
~e~~e~e~~a~~~ e~ ~e~~~~ad~ de ~a ~edici~~ c~~ ~~ ~~~e~~ e~~e~~ . E~ e~ ~e-
g~~d~ ca~~, ~e~d~e~~~ ~~e f~acci~~a~ ~a ~~idad e~egida e~ d~~, e~ ~~e~, ~ e~
c~a~~~ ~a~~e~ ig~a~e~ ; de e~~e ~~d~, ha~~a~e~~~ ~~a f~acci~~ de ~a ~~idad
~~e e~~~ c~~~e~ida e~ ~a ~ag~i~~d ~~e ~~a~a~~~ de ~edi~ . E~ ~e~~~~ad~ de e~~a
~~~i~a ~edici~~ ~~ e~~~e~a~~~ c~~ ~~ ~a~ de ~~~e~~~ e~~e~~~, di~~i~~~~ de
ce~~, ~~a~ad~~ ~e~~ec~i~a~e~~e ~~~e~ad~~ ~ de~~~i~ad~~ . E~ de~~~i~ad~~
~~~ da~~ e~ ~~~e~~ de ~a~~e~ e~ ~~e he~~~ di~idid~ ~a ~~idad, ~ e~ ~~~e-
~ad~~, e~ ~~~e~~ de ~~b~~idade~ c~~~e~ida~ e~ ~a ~ag~i~~d ~~e acaba~~~
de ~edi~ . S~~ge~ de e~~e ~~d~ ~~~ ~~~e~~~ f~acci~~a~i~~ . S~~ ~~~e~~~ f~ac-
ci~~a~i~~ 1/2 . 1/3 . 3/5, e~c .
(1) P . L . G . Di~ich~e~ (a~e~~~, 1805-1859), ha ~~~~e~id~ ~~e ~~ e~ ~ece~a~ia~e~~e i~di~-
~e~~ab~e a~~~ia~ e~ c~~ce~~~ de ~~~e~~ ~a~~~a~, ~a ~~e -~eg~~ ~~- c~a~~~ie~ ~~i~ci~i~
de ~a ~~~ a~~a ~a~e~~~ica ~~ede de~~~~~a~~e ~~~ ~edi~ de ~~~ ~~~e~~~ ~a~~~a~e~ .
(2) E~ ~a ~~~c~ica ~ hab~a~d~ c~~ ~ig~~, ~i~g~~a ~edida ~e~~~~a e~ac~a, e~ ~a~~~ de
~~ i~~e~fec~~ de ~~e~~~~~ i~~~~~~e~~~~ de ~edida ~ de ~~e~~~~~ ~e~~id~~ .
P~de~~~ deci~ ~a~bi~~, ~~e ~~~ ~~~e~~~ f~acci~~a~i~~ ~~~ ~~e ~~~ ~e~-
~i~e~ e~~~e~a~ e~ c~cie~~e de ~~ia di~i~i~~ i~e~ac~a, ~ ~~ ~~e e~ ~~ '~~i~~~, ~~a
di~i~i~~ e~ ~a c~a~ e~ di~ide~d~ ~~ e~ ~~~~i~~~ de~ di~i~~~ .
C~~~ ~e ~e, e~ ~~~~ici~~ a ~~~ ~~~e~~~ f~acci~~a~i~~ ~e~e~~~~ ~~~ ~~-
~e~~~ e~~e~~~, ~~e ~~de~~~ defi~i~ c~~~ a~~e~~~~ ~~e e~~~e~a~ e~ c~cie~~e
de ~~a di~i~i~~ e~ac~a, c~~~ ~~~ e~e~~~~, 1, 2, 3, e~c .
5L5 Si 4 6 : 2-- :1 .
0 1 0 2
EL NUMERO RACIONAL Y EL NUMERO IRRACIONAL
Sig~ie~d~ e~ ~~de~ hi~~~~ic~ ~~e ~~~ he~~~ ~~a~ad~, ~a~a~~ a ~e~ ah~~a
c~~~d~ ~ c~~~ ~~~gie~~~ ~~~ ~~~e~~~ i~~aci~~a~e~ .
E~ i~d~dab~e ~~e f~e~~~ ~~~ g~ieg~~ ~~ie~e~ c~~~cie~~~ ~~i~e~~ ~~~ ~~-
~e~~~ i~~aci~~a~e~ . L~~ hi~~~~iad~~e~ de ~a ~a~e~~~ica, e~~~~ de ac~e~d~ e~
a~~ib~i~ a Pi~~g~~a~ de Sa~~~ (540 A .C.), e~ de~c~b~i~ie~~~ de e~~~~ ~~~e~~~,
a~ e~~ab~ece~ ~a ~e~aci~~ e~~~e e~ ~ad~ de ~~ c~ad~ad~ ~ ~a diag~~a~ de~ ~i~~~ .
M~~ ~a~de, Te~d~~~ de Ci~e~e (400 A .C .), ~a~e~~~ic~ de ~a e~c~e~a ~i~ag~-
~ica, de~~~~~~ ge~~~~~ica~e~~e ~~e --,/ _2, ~ _3, 'Y/75, V7, e~c ., ~~~ i~~aci~~a~e~ .
E~c~ide~ (300 A .C .), e~~~di~ e~ e~ Lib~~ X de ~~~ "E~e~e~~~~", cie~~a~
~ag~i~~de~ ~~e a~ ~e~ ~edida~ ~~ e~c~~~~a~~~ ~i~g~~ ~~~e~~ e~~e~~ ~i
f~acci~~a~i~ ~~e ~a~ e~~~e~e . E~~a~ ~ag~i~~de~ ~e ~~a~a~ i~c~~~e~~~~ab~e~, ~
~~~ ~~~e~~~ ~~e ~e ~~igi~a~ a~ ~edi~ ~a~e~ ~ag~i~~de~ ~e ~~a~a~ i~~aci~~a~e~ . ( >
E~e~~~~~ de ~a~e~ ~ag~i~~de~ ~~~ ~a ~e~aci~~ de~ ~ad~ (~e ~~ c~ad~ad~ c~~
~a diag~~a~ de~ ~i~~~, ~~e ~e e~~~e~a c~~ e~ ~~~e~~ i~~aci~~a~ ~/~ 2 + b' '
2 ;
~ ~a ~e~aci~~ de ~a ci~c~~fe~e~cia, a~ di~~e~~~ ~~e ~e e~~~e~a c~~ ~a ~e~~a
7c = 3 .141592 . . .
a
d =~ a ' + D ~
NOTAS SOBRE EL CONCEPTO DE NUMERO
C
C =I~ =3 .14159
~ 29
(, ;) A~ e~~~~e~ ~i~~e~~~ica~e~~e ~~~ ~~~e~~~ i~~aci~~a~e~, E~c~ide~ ~~~ ~~a~~ a~~~~e~~~~,
~ a ~~~ ~aci~~a~e~ ~~~ ~~a~~ ~~~~e~~~~, ~a~ab~a~ ~~e ~ig~ifica~ ~i~ ~edida ~ c~~ ~edida .
Pa~a ~e~a~a~ e~ hech~ de ~~e e~~~~ ~~~e~~~ (~~~ i~~aci~~a~e~) ~~ ~e~~a~ e~~~e~i~~ ~~~ de~ig~aba
c~~ ~a ~~~ a~~g~~. B~eci~ (475-554 D . C .), a~ ~~ad~ci~ e~~~e~ c~~i~e~~~~abi~i~ e i~c~~~e~-
~~~abi~i~ . Si~ e~ba~g~, Ge~a~d~ de C~e~~~a (1114-1187), e~ ~~a ~~ad~cci~~ (~e ~~ c~~e~~a~i~
~~abe ~~b~e E~c~ide~, ~~i~i~~ e~~~~ea~e~~e ~a~i~~a~i~ e i~~a~i~~a~i~, a~ ~~~a~ ~~g~~ ~ a~~g~~
c~~~ ~a~~~ ~ ~~ e~ ~a ace~ci~~ de ~a~ab~a (~e~b~~), ~~ada ~~~ E~c~ide~ . E~~e e~~~~ ~e
dif~~di~ a ~~ ~a~g~ de ~~da ~a Edad Media, ~~e~a~ecie~d~ e~ ~~e~~~~~ d~a~ e~ ~~~b~e de
~~~e~~~ i~~aci~~a~e~ .
FIGURA 1
C = ci~c~~fe~e~cia
D =di~~e~~~
3 0 ALGEBRA
C~~~ c~~~ec~e~cia de ~a i~~~~d~cci~~ de ~~~ ~~~e~~~ i~~aci~~a~e~, c~~-
~ide~a~~~ ~aci~~a~e~ e~ c~~~~~~~ de ~~~ ~~~e~~~ f~acci~~a~i~~ ~ e~ c~~~~~~~
de ~~~ ~~~e~~~ e~~e~~~ . Defi~i~~~ e~ ~~~e~~ ~aci~~a~ c~~~ a~~e~ ~~~e~~
~~e ~~ede e~~~e~a~~e c~~~ c~cie~~e de d~~ e~~e~~~ . Y e~ ~~~e~~ i~~aci~~a~ c~~~
a~~e~ ~~~e~~ ~ea~ ~~e ~~ ~~ede e~~~e~a~~e c~~~ e~ c~cie~~e de d~~ e~~e~~~ .
L~a~a~~~ ~~~e~~ ~ea~e~ a~ c~~~~~~~ de ~~~ ~~~e~~~ ~aci~~a~e~ e i~~a-
ci~~a~e~ .
LOS NUMEROS POSITIVOS Y NEGATIVOS
L~~ ~~~e~~~ ~ega~i~~~ ~~ f~e~~~ c~~~cid~~ ~~~ ~~~ ~a~e~~~ic~~ de ~a
a~~ig~edad, ~a~~~ e~ e~ ca~~ de Di~fa~~~ (~ig~~ III D . C .?), ~~e e~ ~~ A~i~~~~ica,
a~ e~~~ica~ e~ ~~~d~c~~ de d~~ dife~e~cia~, i~~~~d~ce ~~ ~~~e~~ c~~ ~ig~~ + .
E~ e~ ~ig~~ VI, ~~~ hi~d~e~ B~ah~ag~~~a ~ Bh~~ka~a ~~a~ ~~~ ~~~e~~~ ~ega~i~~~
de ~~ ~~d~ ~~~c~ic~, ~i~ ~~ega~ a da~ ~~a defi~ici~~ de e~~~~ . D~~a~~e ~a
Edad Media ~ e~ Re~aci~ie~~~ ~~~ ~a~e~~~ic~~ ~eh~~e~~~ ~~a~ ~~~ ~~~e~~~
~ega~i~~~, ~ f~e Ne~~~~ e~ ~~i~e~~ e~ c~~~~e~de~ ~a ~e~dade~a ~a~~~a~e~a de
e~~~~ ~~~e~~~ . P~~~e~i~~~e~~e Ha~~i~~ (1560-1621) i~~~~d~~~ ~~~ ~ig~~~ + ~ -
~a~a ca~ac~e~i~a~ ~~~ ~~~e~~~ ~~~i~i~~~ ~ ~ega~i~~~ .
La ~ig~ificaci~~ de ~~~ ~~~e~~~ ~e~a~i~~~ ~ c~~ ~ig~~~ (~~~i~i~~~ ~ ~ega-
~i~~~) ~e c~~~~e~de c~a~a~e~~e, c~a~d~ ~~~ ~~i~i~a~~~ ~a~a ~e~~e~e~~a~ e~
~e~~~~ad~ de ~edi~ ~ag~i~~de~ ~e~a~i~a~, e~ deci~, ~ag~i~~de~ c~~a~ ca~~idade~
~~ede~ ~~~a~~e e~ ~e~~id~~ ~~~e~~~~, ~a~ c~~~ ~~cede c~a~d~ ~~a~a~~~ de
~edi~ ~a ~~~gi~~d ge~g~~fica de ~~a ~egi~~ de~e~~i~ada ; ~ de e~~~e~a~ e~
g~ad~ de ~e~~e~a~~~a de ~~ ~~ga~ dad~ . E~ e~ ~~i~e~ ca~~, ~~de~~~ hab~a~
de ~~~gi~~d e~~e ~ ~e~~e c~~ ~e~~ec~~ a ~~ ~e~idia~~ fi~ad~ a~bi~~a~ia~e~~e
(G~ee~~ich) . E~ e~ ~eg~~d~ ca~~, ~~de~~~ ~efe~i~~~~ a g~ad~~ ~~b~e ce~~ ~
g~ad~~ ba~~ ce~~ . C~~~e~ci~~a~~e~~e fi~a~~~ ~~~ ~~~e~~~ ~~~i~i~~~ ~ c~~
~ig~~ + e~ ~~a di~ecci~~, ~ ~~~ ~~~e~~~ ~ega~i~~~ ~ c~~ ~ig~~ -, e~ ~a di~ec-
ci~~ ~~~e~~a .
Si ~~b~e ~~a ~e~i~~ec~a fi~a~~~ ~~ ~~~~~ ce~~, a ~a~~i~ de~ c~a~, hacia ~a
de~echa, ~e~a~a~~~ ~~~~~~ ~~e ~e~~e~e~~a~ ~~a de~e~~i~ada ~~idad, ~~~ ~e-
~~~~a~ ~~~ ~~~~~~ A, B, C, e~c . Si ~~b~e e~a ~i~~a ~e~i~~ec~a, a ~a~~i~ de~ ~~~~~
ce~~ (~~a~ad~ ~~ige~), ~~~cede~~~ de~ ~i~~~ ~~d~ hacia ~a i~~~ie~da, ~e~d~e-
~~~ ~~~ ~~~~~~ a, b, c, e~c . Si c~~~e~i~~~ e~ ~~e ~~~ ~~~~~~ de ~a ~e~i~~ec~a i~di-
cad~~ a ~a de~echa de~ ~~~~~ ce~~ ~e~~e~e~~a~ ~~~e~~~ ~~~i~i~~~ (A, B, C, e~c .) ;
~~~ ~~~~~~ ~e~a~ad~~ a ~a i~~~ie~da (a, b, c, e~c .), ~e~~e~e~~a~~~ ~~~e~~~
~ega~i~~~ .
c b a
I
A B C
-3 -2 -1 0 +1 +2 +3
Hi~~~~ica~e~~e, ~~~ ~~~e~~~ ~ega~i~~~ ~~~ge~ ~a~a hace~ ~~-
~ib~e ~a ~e~~a e~ ~~d~~ ~~~ ca~~~ . De e~~e ~~d~, ~a ~e~~a ~e c~~~ie~~e e~ ~~a
~~e~aci~~ i~~e~~a de ~a ~~~a, ~ ~e hace ~~~ib~e ~e~~a~~e a ~~ ~i~~e~d~ ~e~~~
~~ ~~~~~ae~d~ ~a~~~ .
L~~ ~~~e~~~ ~ ~~~ ~~~b~~~~ ~i~e~a~e~ ~ega~i~~~ ~e di~~i~g~e~ ~~~ e~ ~ig~~ -
~~e ~~e~a~ a~~e~~e~~~ . L~~ ~~~e~~~ ~~~i~i~~~ ~ ~~ ~e~~e~e~~aci~~ ~i~e~a~ ~~e~a~
e~ ~ig~~ +, ~ie~~~e ~~e ~~ i~icie~ ~~a e~~~e~i~~ a~geb~aica .
E~ ~~~e~~ ce~~ . C~a~d~ ~~a~a~~~ de a~~ehe~de~ e~ c~~ce~~~ de ~~~e~~
~a~~~a~, ~e~~~ c~~~ ~~~e ~~~ge de ~a c~~~a~aci~~ de c~~~~~~~~ e~~i~a~e~~e~
~ c~~~di~ab~e~ e~~~e ~~ . P~~ e~~e~~i~~ ~~a~a~~~ c~~~~~~~ a~ ~~e ~ie~e ~~ ~~~~
e~e~e~~~ ~ ~~e ~e ~e~~e~e~~a ~~~ e~ ~~~e~~ 1 . Ah~~a, c~~~ide~a~~~ e~ ~~~e~~
ce~~ c~~~ e~~~e~i~~ de ~~ c~~~~~~~ ~~~~ ~ ~ac~~, e~ deci~, ~~ c~~~~~~~ ~~e
ca~ece de e~e~e~~~~ .
P~~ ~~~a ~a~~e, e~ ce~~ ~e~~e~e~~a ~~ e~e~e~~~ de ~e~a~aci~~ e~~~e ~~~
~~~e~~~ ~ega~i~~~ ~ ~~~i~i~~~, de ~~d~ ~~e e~ ce~~ e~ ~a~~~ ~~e c~a~~~ie~
~~~e~~ ~ega~i~~ ~ ~e~~~ ~~e c~a~~~ie~ ~~~e~~ ~~~i~i~~ .
E~ ~ig~ie~~e diag~a~a ~~~ ac~a~a~~ ~a~ di~~i~~a~ c~a~e~ de ~~~e~~~ c~~
~~~ c~a~e~ ~a~~~ a ~~aba~a~ :
NUMEROS REALES
I
NOTAS SOBRE EL CONCEPTO DE NUMERO
~
0
Nega
I
~i~~~ Ce~~ P~~i~i~~~
1 1 1
I
Raci~~a~e~ I~~aci~~a~e~ Raci~~a~e~ I~~aci~~a~e~
E~~e~~~ F~acci~~a~i~~ E~~e~~~' ~ ~a~~~a~i~~
LEYES FORMALES DE LAS OPERACIONES FUNDAMENTALES
CON NUMEROS REALES
He~~~ ~i~~~ ~~~a~ia~e~~e c~~~ a ~~a~~~ de~ c~~~~ de ~a hi~~~~ia de ~a~
~a~e~~~ica~, ~e ha id~ a~~~ia~d~ ~~ce~i~a~e~~e e~ ca~~~ de ~~~ ~~~e~~~,
ha~~a ~~ega~ a~ c~~ce~~~ de ~~~e~~ ~ea~. E~ ca~i~~ ~ec~~~id~ ha ~id~, ~~a~
~ece~, e~ ge~~~~~ic~, ~~e ~ie~~~e de~e~b~ca e~ ~a A~i~~~~ica ~~~a, f~~~a~ ;
~~~a~ ~ece~, e~ ca~i~~ ~~~~, f~~~a~ ha i~iciad~ e~ ~ec~~~id~ ~a~a de~e~b~ca~
e~ ~~ i~~~i~i~~, e~ ~~ ge~~~~~ic~ . C~~~ e~e~~~~~ de~ ~~i~e~ ca~~, ~e~e~~~
~~~ ~~~e~~~ i~~aci~~a~e~, i~~~~d~cid~~ c~~~ ~a~~~ de d~~ ~eg~e~~~~ c~~ e~
~~~~~~i~~ de ~e~~e~e~~a~ ~ag~i~~de~ i~c~~~e~~~~ab~e~, ~ ~~e hace~ ~~~ib~e
~a e~~~e~i~~ de~ ~e~~~~ad~ de ~a ~adicaci~~ i~e~ac~a . Y ~a~bi~~, ~~~ ~~~e~~~
f~acci~~a~i~~ ~~e ~~~ge~ ~a~a e~~~e~a~ e~ ~e~~~~ad~ de ~edi~ ~ag~i~~de~ c~~-
~e~~~~ab~e~, ~ ~~e hace~ ~~~ib~e ~a di~i~i~~ i~e~ac~a, C~~~ e~e~~~~ de~
~eg~~d~ ca~~, e~~~~ ~~~ ~~~e~~~ ~ega~i~~~ ~~e a~a~ece~ ~~~ ~~i~e~a ~e~ c~~~
~a~ce~ de ec~aci~~e~, ~ hace~ ~~~ib~e ~a ~e~~a e~ ~~d~~ ~~~ ca~~~, ~a ~~e c~a~d~
e~ ~i~~e~d~ e~ ~e~~~ ~~e e~ ~~~~~ae~d~ e~~a ~~e~aci~~ ca~ece de ~e~~id~
c~a~d~ ~~aba~a~~~ c~~ ~~~e~~~ ~a~~~a~e~ . M~~ ~a~de, e~~~~ ~~~e~~~ ~ega~i~~~
(~e~a~i~~~) ~e~~i~~~ ~a~a e~~~e~a~ ~~~ ~~~~~~ a ~~~ ~ ~~~~ ~ad~ de ~~a ~ec~a
i~defi~ida .
Si~ ~~e~e~~i~~e~ de ~~~f~~di~a~ ~~e~a~~~a~e~~e e~ e~ ca~~~ ~~~~~ic~,
~a~~~ a e~~~~e~ ~a~ ~e~e~ f~~~a~e~ (e~~~ e~, ~~e ~~ ~~~a~ e~ c~e~~a ~a ~a~~-
~a~e~a de ~~~ ~~~e~~~) de ~a ~~~a ~ de ~a ~~~~i~~icaci~~, ~a ~~e ~a~ de~~~ ~~e-
~aci~~e~ f~~da~e~~a~e~ ~~ede~ e~~~ica~~e c~~~ i~~e~~a~ de ~~~a~, a~~, ~a ~e~~a,
~ 31
32 40
~a di~i~i~~, ~a ~~~e~ciaci~~, ~a ~~ga~i~~aci~~ ~ ~a ~adicaci~~ . C~~~ie~e i~
ada~~a~d~ ~a ~e~~a~idad de~ ~~i~ci~ia~~e a~ ca~~c~e~ f~~~a~ (ab~~~ac~~) de e~~a~
~e~e~, ~~e~ e~~~ c~~~~ib~i~~ a ~a c~~~~e~~i~~ de ~~~ ~~~b~e~a~ ~~e ~~~e~i~~~e~~e
~e ~~a~~ea~~~ ~a~ ~a~e~~~ica~ ~~~e~i~~e~ . P~~ ~~~a ~a~~e, e~ c~~~~~~~ de e~~a~
~e~e~ f~~~a~e~ c~~~~i~~i~~ ~~a defi~ici~~ i~di~ec~a de ~~~ ~~~e~~~ ~ea~e~ ~ de
~a~ ~~e~aci~~e~ f~~da~e~~a~e~ . E~~a~ ~e~e~ ~~e ~~ ~e~~ie~e~ de~~~~~aci~~, ~~e~
~~~ de a~~ehe~~i~~ i~~edia~a, ~e ~~a~a~ a~i~~a~ .
IGUALDAD
I . A~i~~a de ide~~idad : a = a .
II . A~i~~a de ~eci~~~cidad : ~i a = b, ~e~e~~~ ~~e b = a .
III . A~i~~a de ~~a~~i~i~idad : ~i a = b ~ b = c, ~e~e~~~ ~~e a = c .
SUMA O ADICION
1 . A~i~~a de ~~if~~~idad : ~a ~~~a de d~~ ~~~e~~~ e~ ~ie~~~e ig~a~,
e~ deci~, ~~ica ; a~~, ~i a = b ~ c = d, ~e~e~~~ ~~e a + c = b + d .
II . A~i~~a de c~~~~~a~i~idad : a + b = b + a .
III . A~i~~a de a~~cia~i~idad : (a + b) + c = a + (b + c) .
IV . A~i~~a de ide~~idad, ~ ~~d~~~ de ~a ~~~a: ha~ ~~ ~~~e~~ ~ ~~~~
~~ ~~~e~~, e~ ce~~, de ~~d~ ~~e a + 0 = 0 + a = a, ~a~a c~a~~~ie~ ~a~~~ de a .
De ah~ ~~e e~ ce~~ ~eciba e~ ~~~b~e'de e~e~e~~~ id~~~ic~ ~ ~~d~~~ de ~a ~~~a .
ALGEBRA
MULTIPLICACION
I . A~i~~a de ~~if~~~idad : e~ ~~~d~c~~ de d~~ ~~~e~~~ e~ ~ie~~~e ig~a~,
e~ deci~, ~~ic~, a~~ ~i a = b ~ c = d, ~e~e~~~ ~~e ac = bd .
II . A~i~~a de c~~~~~a~i~idad : ab = ba .
III . A~i~~a de a~~cia~i~idad : (ab) c = a (bc) .
IV . A~i~~a de di~~~ib~~i~idad : c~~ ~e~~ec~~ a ~a ~~~a ~e~e~~~ ~~e
a (b + c) = ab + ac .
V . A~i~~a de ide~~idad, ~ ~~d~~~ de~ ~~~d~c~~ : ha~ ~~ ~~~e~~ ~ ~~~~
~~ ~~~e~~, e~ ~~~ (1), de ~~d~ ~~e a .1 = 1 . a = a, ~a~a c~a~~~ie~ ~a~~~ de a .
VI . A~i~~a de e~i~~e~cia de~ i~~e~~~ : ~a~a ~~d~ ~~~e~~ ~ea~ a 7~= 0
(a di~~i~~~ de ce~~) c~~~e~~~~de ~~ ~~~e~~ ~ea~, ~ ~~~~ ~~~, ~, de ~~d~ ~~e
a~ = 1 . E~~e ~~~e~~ ~ ~e ~~a~a i~~e~~~ ~ ~ec~~~~c~ de a, ~ ~e ~e~~e~e~~a ~~~ 1/a .
AXIOMAS DE ORDEN
I . T~ic~~~~~a : Si ~e~e~~~ d~~ ~~~e~~~ ~ea~e~ a ~ b ~~~~ ~~ede habe~ ~~a
~e~aci~~, ~ ~~~~ ~~a, e~~~e a~b~~, ~~e a > b ; a = b ~ a < b .
M~~~~~~~a de ~a ~~~a : ~i a > b ~e~e~~~ ~~e a + c > b + c .
M~~~~~~~a de ~a ~~~~i~~icaci~~ : ~i a > b ~ c > 0 ~e~e~~~ ~~e ac > bc .
AXIOMA DE CONTINUIDAD
1 . Si ~e~e~~~ d~~ c~~~~~~~~ de ~~~e~~~ ~ea~e~ A ~ B, de ~~d~ ~~e ~~d~
~~~e~~ de A e~ ~e~~~ ~~e c~a~~~ie~ ~~~e~~ de B, e~i~~i~~ ~ie~~~e ~~ ~~~e~~
~ea~ c c~~ e~ ~~e ~e ~e~ifi~~e a :5 c :5 b, e~ ~~e a e~ ~~ ~~~e~~ ~~e e~~~
de~~~~ de~ c~~~~~~~ A, ~ b e~ ~~ ~~~e~~ ~~e e~~~ de~~~~ de~ c~~~~~~~ B .
~J!'!-1 ~: : ~. !C . ~, ENTLES CON LOS NUMEROS RELATIVOS
SUMA DE NUMEROS RELATIVOS
E~ ~a ~~~a ~ adici~~ de ~~~e~~~ ~e~a~i~~~ ~~de~~~ c~~~ide~a~ c~a~~~
ca~~~ : ~~~a~ d~~ ~~~e~~~ ~~~i~i~~~ ; ~~~a~ d~~ ~~~e~~~ ~ega~i~~~ ; ~~~a~ ~~
~~~i~i~~ c~~ ~~~~ ~ega~i~~, ~ ~~~a~ e~ ce~~ c~~ ~~ ~~~e~~ ~~~i~i~~ ~ ~ega~i~~ .
I) de (~i~ ~~~ii i~, ~~ i i~~,
Reg~a
Pa~a ~~~a~ d~~ ~~~e~~~ ~~~i~i~~~ ~e ~~~cede a ~a ~~~a (+4)+(+2)=+6
a~i~~~~ica de ~~~ ~a~~~e~ ab~~~~~~~ de a~b~~ ~~~e~~~, ~ a~
~e~~~~ad~ ~b~e~id~ ~e ~e a~~e~~~e e~ ~ig~~ + . A~~ ~e~e~~~ :
P~de~~~ ~e~~e~e~~a~ ~a ~~~a de d~~ ~~~e~~~ ~~~i~i~~~ de~ ~ig~ie~~e ~~d~ :
-4 3
'') S~~a de d~~ ~~~e~~~ ~ega~i~~~
Reg~a
Pa~a ~~~a~ d~~ ~~~e~~~ ~ega~i~~~ ~e ~~~cede a ~a ~~~a (- 4) + (- 2) _ - 6
a~i~~~~ica de ~~~ ~a~~~e~ ab~~~~~~~ de a~b~~, ~ a~ ~e~~~~ad~
~b~e~id~ ~e ~e a~~e~~~e e~ ~ig~~ - . A~~ ~c~~ic~~~ :_ __
P~de~~~ ~e~~e~e~~a~ ~a ~~~a de d~~ ~~~e~~~ ~ega~i~~~ de~ ~ig~ie~~e
~~~~~:
~~~~~~~ ~~~~~ . ~
-1 0 +~
NOTAS SOBRE EL CONCEPTO DE NUMERO
+4-
+Y
FIGURA 2
E- - 2 4
- 7 - 6 - S 4 -3 - 1 0 +1 2 1 3 +4
FIGURA 3
+6 ---- T
+3
A
i
+4
+ 2 -~
+5 i-6 +7
0 33
340 ALGEBRA
3) S~~a de ~~ ~~~e~~ ~~~i~i~~ ~ ~~~~ ~ega~i~~
Reg~a
Pa~a ~~~a~ ~~ ~~~e~~ ~~~i~i~~ ~ ~~ ~~~e~~ ~ega~i~~
~e ~~~cede a ha~~a~ ~a dife~e~cia a~i~~~~ica de ~~~ ~a~~~e~
ab~~~~~~~ de a~b~~ ~~~e~~~, ~ a~ ~e~~~~ad~ ~b~e~id~ ~e ~e
a~~e~~~e e~ ~ig~~ de~ ~~~e~~ ~a~~~ . C~a~d~ ~~~ d~~ ~~~e-
~~~ ~ie~e~ ig~a~ ~a~~~ ab~~~~~~ ~ ~ig~~~ di~~i~~~~ ~a ~~~a e~
ce~~ . A~~ ~e~e~~~ :
P~de~~~ ~e~~e~e~~a~ ~a ~~~a de ~~ ~~~e~~ ~~~i~i~~ ~ ~~~~ ~ega~i~~ de
~~~ ~ig~ie~~e~ ~~d~~ :
Re~~e~e~~aci~~ g~~fica de ~a ~~~a de ~~ ~~~e~~ ~~~i~i~~ ~ ~~ ~~~e~~
~ega~i~~, e~ ~~e e~ ~~~e~~ ~~~i~i~~ ~ie~e ~a~~~ ~a~~~ ab~~~~~~ ~~e e~ ~ega~i~~ :
3
4
6 -5 -4
i
-3 -2 -1
+6
- 6-
+6
+2
i
FIGURA 4
Re~~e~e~~aci~~ g~~fica de ~a ~~~a de ~~ ~~~e~~ ~~~i~i~~ ~ ~~ ~~~e~~
~ega~i~~, e~ ~~e e~ ~~~e~~ ~ega~i~~ ~ie~e ~a~~~ ~a~~~ ab~~~~~~ ~~e e~ ~~~i~i~~ :
+3 +4 +5
-- 6 ,
' + 2---~
0 +1 +2 +3
-5 -4 -3 -2 -1
11
FIGURA 5
Re~~e~e~~aci~~ g~~fica de ~a ~~~a de ~~ ~~~e~~ ~~~i~i~~ ~ ~~ ~~~e~~
~ega~i~~, e~ ~~e e~ ~a~~~ ab~~~~~~ de a~b~~ ~~~e~~~ e~ ig~a~ .
0
6 >,
6
I
+3 -+4 +5 +6
(-i-6)+(-2)=+4
(-6)+(+2)=-4
(-6)+(+6)=0
(+6)+(-6)=0
4) S~~a c~c cc~O ~ ~~ ~~~'~~~-)~ ~~~i~i~~ ~ ~ega~i~~
Reg~a
La ~~~a de ce~~ c~~ c~a~~~ie~ ~~~e~~ ~~~i~i~~ ~ ~ega~i~~ ~~~ da~~
e~ ~i~~~ ~~~e~~ ~~~i~i~~ ~ ~ega~i~~ .
A~~ ~e~e~~~ :
(+4) +O= + 4
(-4)+0=-4
E~ ge~e~a~ : a + 0 = 0 + a = a
E~ ~~e a ~~ede ~e~ ~~~i~i~~, ~ega~i~~ ~ ~~~~ .
SUSTRACCION DE NUMEROS RELATIVOS
~~e e~ ~~ ~~e ~~e~~a~~~ de~~~~~a~, e~ deci~, ~~e ~a~a ha~~a~ ~a dife~e~cia
e~~~e ~ ~ ~ ba~~a ~~~a~~e a ~ e~ ~~~e~~~ de ~ (~') . Y c~~~ he~~~ ~i~~~ ~~e
~a~a ha~~a~ e~ ~~~e~~~ de ~~ ~~~e~~ ba~~a ca~bia~~e e~ ~ig~~, ~~de~~~ e~~~-
cia~ ~a ~ig~ie~~e
NOTAS SOBRE EL CONCEPTO DE NUMERO
REPRESENTACION GR~FICA DE LA SUSTRACCION DE NUMEROS RELATIVOS
P~~ ~edi~ de ~a i~~e~~~e~aci~~ ge~~~~~ica de ~a ~~~~~acci~~ de ~~~e~~~
~e~a~i~~~, ~~de~~~ e~~~e~a~ ~a di~~a~cia, e~ ~~idade~, ~~e ha~ e~~~e e~ ~~~~~
~~e ~e~~e~e~~a a~ ~i~~e~d~ ~ e~ ~~~~~ ~~e ~e~~e~e~~a a~ ~~~~~ae~d~, a~~ c~~~
e~ ~e~~id~ (~ega~i~~ ~ ~~~i~i~~) de e~a di~~a~cia .
035
M1
Reg~a
Pa~a ha~~a~ ~a dife~e~cia e~~~e d~~ ~~- (+8)-(+4)=(+8)+(-4)=+4
~e~~~ ~e~a~i~~~ ~e ~~~a a~ ~i~~e~d~ e~ ~~~- (+8)-(-4)=(+8)+(+4)=+12
~~ae~d~, ca~bi~~d~~e e~ ~ig~~ . (-8)-(+4)=(-8)+(-4)=-12
A~~ : __1 ,111
(-8)-(-4)=(-8)+(+4)=-4
L~a~a~~~ ~~~e~~~ de ~~ ~~~e~~ a~ ~i~~~ ~~~e~~ c~~
~ig~~ c~~~~a~i~ . A~~, deci~~~ ~~e - ~ e~ ~~~e~~~ de + ~ .
Ya ~i~~~ e~ ~~ ca~~ de ~a ~~~a ~~e : T
(+ ~) + (- ~) = 0
La ~~~~~acci~~ e~ ~~a ~~e~aci~~ i~~e~~a de ~a ~~~a
c~~~i~~e e~ ha~~a~ ~~ ~~~e~~ ~ (~~a~ad~ dife~e~cia), ~a~
~~e
~~e,
~ + ~ = ~ (1)
~~~ad~ c~~ ~~ ~~~e~~ dad~ ~, d~ ~~ ~e~~~~ad~ ig~a~ a
~~~e~~ ~. de ~~d~ ~~e ~e ~e~ifi~~e :
~~~~
1
L~a~a~d~ ~' a~ ~~~e~~~ de ~, ~~de~~~ de~e~~i~a~
~a dife~e~cia ~, ~~~a~d~ e~ a~b~~ ~ie~b~~~ de ~a
~ + ~ + ~' - ~ + ~'
- (2)
ig~a~dad (1), e~ ~~~e~~ ~' ; e~ efec~~ :
(3)
Si ~b~e~~a~~~ e~ ~~i~e~ ~ie~b~~ de e~~a ig~a~dad (2), ~ = ~ + ~'
~e~e~~~ ~~e a~~ica~d~ e~ a~i~~a de a~~cia~i~idad ~e~e~~~ :
~~ + ~' 0, ~ c~~~ ~ + 0 = ~, ~e~d~e~~~ :
T
36 ALGEBRA
Pa~a e~~~e~a~ ~a dife~e~cia (+ 4) - (- 8) = + 12, ~e~d~e~~~ :
~
-0
-8 -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 0 +1 +2 +3 +4
FIGURA 7
Pa~a e~~~e~a~ ~a dife~e~cia (- 8) - (+ 4) _ - 12, ~e~d~e~~~ :
MULTIPLICACION DE NUMEROS RELATIVOS
Reg~a
E~ ~~~d~c~~ de d~~ ~~~e~~~ ~e~a~i~~~ ~e ha~~a ~~~~i~~ica~d~ ~~~ ~a~~~e~
ab~~~~~~~ de a~b~~ . E~ ~~~d~c~~ ha~~ad~ ~~e~a~~ ~ig~~ ~~~i~i~~ (+), ~i ~~~
~ig~~~ de a~b~~ fac~~~e~ ~~~ ig~a~e~ ; ~~e~a~~ ~ig~~ ~ega~i~~ (-), ~i ~~~ fac-
~~~e~ ~ie~e~ ~ig~~~ di~~i~~~~ . Si ~~~ de ~~~ fac~~~e~ e~ 0 e~ ~~~d~c~~ ~e~~ 0 .
+12
-12
-8 -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 0 +1 +2 +3 +4
C~a~d~ ~~e~a~~~ c~~ ~~~b~~~~ ~i~e~a~e~
e~ ~~~d~c~~ e~ ~ie~~~e i~dicad~, bie~ e~ ~a
f~~~a a ~ b ; bie~ e~ ~a f~~~a a . b ; ~ ~~~
~~~a~~e~~e ab .
A~~ : i
E~ ~ig~ie~~e c~ad~~ e~ ~~ ~edi~ de ~e- + ~~~ + da + + ~~~ - da -
c~~da~ f~ci~~e~~e ~a ~e~ de ~~~ ~ig~~~ e~ ~a - ~~~ - da + - ~~~ + da -
~~~~i~~icaci~~ de ~~~ ~~~e~~~ ~e~a~i~~~ . ,/'
REPRESENTACION GRAFICA DEL PRODUCTO DE DOS NUMEROS RELATIVOS
E~ ~~~d~c~~ de d~~ ~~~e~~~ ~e~a~i~~~ ~~ede e~~~e~a~~e ge~~~~~ica~e~~e
c~~~ e~ ~~ea de ~~ ~ec~~~g~~~ c~~~ ~a~g~ ~ c~~~ a~ch~ ~ie~e~ dad~~ ~~~
a~b~~ ~~~e~~~ . A e~~a ~~ea ~~de~~~ a~~ib~i~~e ~~ ~a~~~ ~~~i~i~~ ~ ~ega~i~~,
(+2) (+3)=+6 (0) (+3)=0
(-2) (-3)=+6 (0) (-3)=0
(+2) (-3)=-6 00=0
(-2) (+3)=-6
~eg~~ ~~e ~~~ ~ad~~ ~e~ga~ ~a~~~e~ de ~~ ~i~~~ ~e~~id~ ~ de ~e~~id~~ di~-
~i~~~~ ~e~~ec~i~a~e~~e .
6
A
E
-3
3
+6
NOTAS SOBRE EL CONCEPTO DE NUMERO ~ 3 7
+2 +2
FIGURA 9 1
POTENCIA DE NUMERO$ RELATIVOS
L~a~a~~~ ~~~e~cia de ~~ ~~~e~~ ~e~a~i~~ a~ ~~~d~c~~
de ~~~a~~~ c~~~ fac~~~ ~a~~a~ ~ece~ c~~~ ~e ~~ie~a . Si a
e~ ~~ ~~~e~~ ~e~a~i~~ c~a~~~ie~a ~ ~ > 1 e~ ~~ ~~~e~~ ~a c
~a~~~a~, ~e~d~e~~~ ~a ~~~aci~~ a~, ~~e ~e ~ee a e~e~ad~ a ~a a~=a .a .a a
e~~~i~a ~~~e~cia . e i~dica ~~e a debe ~~~a~~e c~~~ fac~~~ ~
~ece~ . A~~ :
E~ ~a ~~~aci~~ a~ = ~, ~~a~a~~~ ~~~e~cia a~ ~~~d~c~~ ~, ba~e a~
~~~e~~ ~~e ~~~a~~~ c~~~ fac~~~ a, ~ e~~~~e~~e a ~, ~~e ~~~ i~dica
~a~ ~ece~ ~~e debe~~~ ~~~a~ c~~~ fac~~~ a a . A ~a ~~e~aci~~ de ha~~a~
e~ ~~~d~c~~ ~, ~a ~~a~a~~~ ~~~e~ciaci~~ ~ e~e~aci~~ a ~~~e~cia .
E~e~~~~ :
2
i
+6
+3
+3
~
-6
E~ e~~e e~e~~~~, 4 e~ ~a ba~e ; 5 e~ e~ e~~~~e~~e, ~ 1024 e~ ~a ~~~e~cia .
Reg~a
La ~~~e~cia de ~~ ~~~e~~ ~~~i~i~~ ~ie~~~e e~ ~~~i~i~a . La ~~
~e~cia de ~~ ~~~e~~ ~ega~i~~ ~e~~ ~~~i~i~a ~i e~ e~~~~e~~e e~ e~~e~~
~ ~a~ : ~ega~i~a ~i c~ e~~~~e~~e e~~e~~ e~ i~~a~ . A~~ :
4 5 = 1024
380 ALGEBRA
PRODUCTO DE DOS POTENCIAS DE IGUAL BASE
Reg~a
Pa~a ~~~~i~~ica~ d~~ ~~~e~cia~ de ig~a~ ba~e,
~e e~e~a dicha ba~e a ~a ~~~e~cia ~~e ~e~~~~e de ~a
~~~a de ~~~ e~~~~e~~e~ ~e~~ec~i~~~ . E~e~~~~ :
POTENCIA DE UNA POTENCIA
Reg~a
Pa~a ha~~a~ ~a ~~~e~cia de ~~a ~~~e~cia ~e ~~~-
~i~~ica~ ~~~ e~~~~e~~e~ ~ ~e ~a~~ie~e ~a ba~e ~~i~i-
~i~a .
~i~a . E~e~~~~ :
Ha~ ~~e ~~~e~ e~~ecia~ c~idad~ e~ ~~ c~~f~~-
di~ ~a ~~~e~cia de ~~a ~~~e~cia, c~~ ~a e~e~aci~~ de
~~ ~~~e~~ a ~~a ~~~e~cia c~~~ e~~~~e~~e, a ~a ~e~
e~~~ afec~ad~ ~~~ ~~~~ e~~~~e~~e . A~~, ~~ e~ ~~ ~i~~~
(4 2)3 ~~e (4 23 ) . E~e~~~~ : %`
a~ . a ~ = a ~+~
(3) 2 (3) 4 = 32+4 = 3 0 = 729
(a~~)"' = a ~~~ = a~-
22)3 = -2 2~3 =-2 6 -64
(42)8 = 42~8 = 4 0 = 4096
(42 3 ) = 42~2 .2 = 4 8 = 65536
DIVISION DE NUMEROS RELATIVOS
Ya ~i~~~, a~ ~~a~a~ de ~a~ ~e~e~ f~~~a~e~ de ~a ~~~~i~~icaci~~, ~~e de
ac~e~d~ c~~ e~ a~i~~a VI (e~i~~e~cia de~ i~~e~~~), a ~~d~ ~~~e~~ ~ea~ a # 0,
c~~~e~~~~de ~~ ~~~e~~ ~ea~, ~ ~~~~ ~~~, ~, de ~~d~ ~~e a~ = 1 : E~~e ~~-
~e~~ ~ ~e ~~a~a i~~e~~~ ~ ~ec~~~~c~ de a, ~ ~e ~e~~e~e~~a ~~~ 1/a .
E~ i~~e~~~ de -f 4 e~ + 4 1
E~ i~~e~~~ ~ ~ec~~~~c~ de ~~ ~~~e~~ ~e~a- E~ i~~e~~~ de - 4 e~ --1
~i~~ c~a~~~ie~a di~~i~~~ de ce~~ ~ie~e ~~ ~i~~~
E~ i~~e~~~ de - 4e e~
., '
~ig~~ . , 3
E~ i~~e~~~ de + 1 e~ + 2
La di~i~i~~ e~ ~~a ~~e~aci~~ i~~e~~a de ~a ~~~~i~~icaci~~ ~~e c~~~i~~e
e~ ha~~a~ ~~~ de ~~~ fac~~~e~, c~~~cid~~ e~ ~~~~ fac~~~ ~ e~ ~~~d~c~~ . E~ deci~,
dad~ e~ di~ide~d~ d ~ e~ di~i~~~ d' ha~~a~ e~ c~cie~~e c, de ~~~d~ ~~e ~e ~e-
~ifi~~e d'c = d .
Rec~~da~~~ ~~e e~~a ~~e~aci~~ ~~~~ e~ ~~~ib~e ~i d' e~ di~~i~~~ de ce~~ .
A~~ica~d~ e~ a~i~~a de e~i~~e~cia de~ i~~e~~~, ~e~e~~~ ~~e :
De ~~ c~a~ ded~ci~~~ ~a ~ig~ie~~e
Reg~a
Pa~a di~idi~ ~~ ~~~e~~ c~a~~~ie~a d ~~~ ~~~~ ~~~e~~ di~~i~~~ de ce~~ d',
~~~~i~~ica~~~ d ~~~ e~ ~ec~~~~c~ d' (1/d') . E~ c~cie~~e ~~e ~e~~~~e ~e~~ ~~~i~i~~
~i ~~~ d~~ ~~~e~~~ ~~~ de~ ~i~~~ ~ig~~ ; ~ ~ega~i~~, ~i ~~~ de ~ig~~~ c~~~~a~i~~ .
+ e~~~e + (~a +
C~~ e~ ~ig~ie~~e c~ad~~ ~~de~~~ ~ec~~da~ f~ci~~e~~e ~a - e~~~e - (~a +
~e~ de ~~~ ~ig~~~ de ~a di~i~i~~ c~~ ~~~e~~~ ~e~a~i~~~ . / + e~~~e - da -
- e~~~e + (~a -
Sabe~~~ ~~e :
1/d' (d'c) = 1/d' d
1/d' (d'c) = (1/d' d') c = (+ 1) c = c
E~i~i~a~d~ ~~eda : c = 1/d' d
NOTAS SOBRE EL CONCEPTO DE NUMERO
Ah~~a ~~e e~~~dia~~~ ~a di~i~i~~, ~~de~~~ e~~~cia~ ~~e~ ca~~~ de ~a
3) La di~i~i~~ de d~~ ~~~e~cia~ de ig~a~ ba~e e~ ig~a~
a ~a ba~e e~e~ada a ~a ~~~e~cia ~~e d~ ~a dife~e~cia de a~b~~
e~~~~e~~e~ . A~~ : ---
UNIFORMIDAD DE LAS OPERACIONES FUNDAMENTALES CON NUMEROS RELATIVOS
POSIBILIDAD DE AMPLIAR EL CAMPO NUMERICO
L~~ ~~~e~~~ ~ea~e~ ~~ cie~~a~ ~a ~~~ibi~idad de a~~~iaci~~ de~ ca~~~
~~~~~ic~ . Ta~ ~~~ibi~idad ~e ~a~~ie~e abie~~a ~a~a ~a i~~~~d~cci~~ de ~~e~~~
e~~e~, ~ie~~~e ~~e ~a~e~ e~~e~ c~~~~a~ ~a~ ~e~e~ f~~~a~e~ . De~~~~ de ~~~ ~~~i~e~
de e~~e ~e~~~, e~ e~~~dia~~e ~~da~~a ~e e~f~e~~a~~ c~~ ~~a ~~e~a a~~~iaci~~
de~ ca~~~ ~~~~~ic~ . Se ~~a~a de~ ~~~e~~ c~~~~e~~, ~~e e~ ~~ ~a~ de ~~~e~~~
dad~~ e~ ~~ ~~de~ de~e~~i~ad~ ~ ~~e e~~~ c~~~~i~~id~ ~~~ ~~ ~~~e~~ ~ea~
~ ~~ ~~~e~~ i~agi~a~i~, C~~ e~~~~ ~~~e~~~ ~~d~e~~~ ~e~~e~e~~a~ ~~ ~~~~~
c~a~~~ie~a e~ e~ ~~a~~ . E~ e~ ca~~~~~~ XXXII ~e ~~e~e~~a~~ ~~a di~c~~i~~
a~~~ia ~~b~e e~~~~ ~~~e~~~ .
0 3 9
He~~~ ~i~~~ e~ ~a~ ~~e~aci~~e~ e~~~diada~, a ~abe~ : ~~~a, ~e~~a, ~~~~i~~i-
caci~~, ~~~e~ciaci~~ ~ di~i~i~~, ~~e ~e c~~~~e e~ ~~da~ e~~a~ e~ a~i~~a (~e
~~if~~~idad . Q~ie~e e~~~ ~ig~ifica~ ~~e c~a~d~ ~~~e~e~~~~ d~~ ~~~e~~~ ~e~a-
~i~~~ a c~a~~~ie~a de ~a~ ~~e~aci~~e~ ~e~ci~~ada~, e~ ~e~~~~ad~ e~ ~~~, ~ ~~~~
~~~, e~ deci~, ~~ic~ . Si~ e~ba~g~, c~a~d~ e~~~ae~~~ ~a ~a~~ c~ad~ada de ~~
~~~e~~ ~~~i~i~~, ~e~e~~~ ~~ ~e~~~~ad~ d~b~e . P~e~ c~~~ ~e~e~~~, a~ e~~~dia~
~a e~~~acci~~ (~e ~a~ ~a~ce~, ~~ ~~~e~~ ~~~i~i~~ c~a~~~ie~a ~ie~~~e ~ie~e d~~
~a~ce~ de g~ad~ ~a~,~~a ~~~i~i~a ~ ~~~a ~ega~i~a .
A~~ : f+ aa = --* a' ~~~~~e : (+ a') 2 = (+ a') (+ a') = + a
(-a')2=(- a') (- a') = + a
de~ ~i~~~ ~~d~ : /+ 64 = ~ 8 ~~~~~e : (+ 8) 2 = (+ 8) (+ 8) = + 64
(- 8) 2 = 1- 8) (- 8) = + 64
3 4 =3 4-2 =3 2 =9
3 2
3-2 = 1 1
32
9
a-
- = a ~ -~
a~
e~e~aci~~ a ~~~e~cia de ~~ ~~~e~~ c~a~~~ie~a .
1) Si ~~ ~~~e~~ c~a~~~ie~a a=91=0, ~e
a~ =+1
e~e~a a ~a ~~~e~cia 0 e~ ig~a~ a + 1 . A~~ : / 30 =+1
2) Si ~~ ~~~e~~ c~a~~~ie~a a =A0, ~e e~e~a a ~~ e~~~~e~~e 1
~ega~i~~ c~a~~~ie~a -7~ e~ ig~a~ a~ ~ec~~~~c~ de ~a ~~~e~cia a ~", de
e~~~~e~~e ~~~i~i~~ . A~~ :
a
- a~
EL ALC,EBRA EN EL ANTIGUO EGIPTO (5,000-500
A . C .) E~ Egi~~~, ~a~a~i~~~~~ ~~eb~~ de fa~a~~e~ ~
~i~~~ide~, e~c~~~~a~~~ ~~~ ~~i~e~~~ ~e~~igi~~ de~ de-
~a~~~~~~ de ~~a cie~cia ~a~e~~~ica . S~~ e~ige~cia~ ~i-
~a~e~, ~~~e~a~ a ~a~ ~e~i~dica~ i~~~daci~~e~ de~ Ni~~,
SUMA
33 LA SUMA O ADICION e~ ~~a ~~e~aci~~ ~~e ~ie~e ~~~ ~b~e~~ ~e~~i~
d~~ ~ ~~~ e~~~e~i~~e~ a~geb~aica~ (~~~a~d~~) e~ ~~a ~~~a e~~~e~i~~
a~geb~aica (~~~a) .
A~~, ~a ~~~a de a ~ b e~ a + b, ~~~~~e e~~a ~~~i~a e~~~e~i~~ e~ ~a ~e~-
~i~~ de ~a~ d~~ e~~~e~i~~e~ a~geb~aica~ dada~ : a ~ b .
La ~~~a de a ~ - b e~ a - b, ~~~~~e e~~a ~~~i~a e~~~e~i~~ e~ ~a
~e~~i~~ de ~a~ d~~ e~~~e~i~~e~ dada~ : a ~ - h .
CAR~CTER GENERAL DE LA SUMA ALGEBRAICA
E~ A~i~~~~ica, ~a ~~~a ~ie~~~e ~ig~ifica a~~e~~~, ~e~~ e~ A~geb~a
~a ~~~a e~ ~~ c~~ce~~~ ~~~ ge~e~a~, ~~e~ ~~ede ~ig~ifica~ a~~e~~~ ~ di~-
~>~i~~ci~~, ~a ~~e ha~ ~~~a~ a~geb~aica~ c~~~ ~a de~ ~~~i~~ e~e~~~~, ~~e
e~~i~a~e a ~~a ~e~~a e~ A~i~~~~ica .
Re~~~~a, ~~e~, ~~e ~~~a~ ~~a ca~~idad ~ega~i~a e~~i~a~e a ~e~~a~ ~~a
ca~~idad ~~~i~i~a de ig~a~ ~a~~~ ab~~~~~~ .
A~~, ~a ~~~a de ~ ~ - ~ e~ ~ - ~, ~~e e~~i~a~e a ~e~~a~ de ~ e~ ~a~~~
ab~~~~~~ de - ~ ~~e e~ ~~i .
La ~~~a de - 2~ ~ - 3~ e~ - 2~ - 3~, ~~e e~~i~a~e a ~e~~a~ de - 2~ e~
~a~~~ ab~~~~~~ de - 3~ ~~e e~ 13~J .
40
~~~ ~~e~a~~~ a ~e~fecci~~a~ ~a A~i~~~~ica ~ ~a Ge~~e-
~~~a . E~ e~ ~a~i~~ de Rhi~d, debid~ a~ e~c~iba Ah~e~
(1650 A . C .), e~ ~~~ ~a~i~~~ ~ a~~ig~~ d~c~~e~~~
~a~e~~~ic~ ~~e e~i~~e, ~e ~~e~e~~a~ e~~~e ~~~~i~~e~
~~~b~e~a~, ~~~~ci~~e~ de ec~aci~~e~ de ~eg~~d~ g~ad~,
CAPITULO
35 REGLA GENERAL PARA SUMAR
Pa~a ~~~a~ d~~ ~ ~~~ e~~~e~i~~e~ a~geb~aica~ ~e e~c~ibe~ ~~a~ a c~~-
~i~~aci~~ de ~a~ ~~~a~ c~~ ~~~ ~~~~i~~ ~ig~~~ ~ ~e ~ed~ce~ ~~~ ~~~~i~~~ ~e-
~e~a~~e~ ~i ~~~ ha~ .
I . SUMA DE MONOMIOS
1) S~~a~ 5a, 6b ~ 8c .
L~~ e~c~ibi~~~ ~~~~ a c~~~i~~aci~~ de ~~~~~ c~~ ~~~ 5a + 6b + 8c . R .
~~~~i~~ ~ig~~~, ~ c~~~ 5a=+5a, 6b=+6b ~ 8c=+8c ~a ~~~a ~e~~ : ~
E~ ~~de~ de ~~~ ~~~a~d~~ ~~ a~~e~a ~a ~~~a . A~~, 5a + (ib + 8c e~ ~~
~i~~~ ~~e 5a + 8c + 6b ~ ~~e 6b + 8c + 5a .
E~~a e~ ~a Le~ C~~~~~a~i~a de ~a ~~~a .
2) S~~a~ 3a 2 b, 4ab 2 , a 2 b, 7ab 2 ~ 6b 3 .
Te~d~e~~~ :
3a '-'b + 4ab 2 + a 2 b + 7ab 2 + 6b 3 .
Red~cie~d~ ~~~ ~~~~i~~~ 4a 2 b + ~~ab 2 + 6b 3 . R .
~e~e~a~~e~, ~~eda : -
3) S~~a~ 3a ~ - 2b .
C~a~d~ a~g~~ ~~~a~d~ e~ ~ega~i~~, ~~e~e i~c~~i~~e 3a + (- 2b)
de~~~~ de ~~ ~a~~~~e~i~ ~a~a i~dica~ ~a ~~~a ; a~~ : .
La ~~~a ~e~~ :
`3a
-
2b R
4) S~~a 7a, - 8b, - 15a, 9b, - 4c ~ 8 .
Te~d~e~~~ :
7a+(-8b)+(-15a)+9b+(-4c .)+8=7a-8b-15a+9b-4c+8=-8a+b-4c+8 . R .
5) S~~a~ ?d~, ~ab, -2b', - 8ab, 3a 2 , - g b 2 .
2 a 2 + ~ab + (- 2b 2 ) + (- 3 ab) +!a 2 + (-
:S
$2 )
3 2 i S
b
=
~
a 2 + - ab - 21)* - ~ab + 3a" - -b2 = a 2 - ~ab - g b 2 . R .
EJERCICIO 15
S~~a~ :
1 . ~, ~ . 11 . -11 ~, 8~ .
2 . ~, -~ . 12 . 9ab, -15ab .
3 . -3a, 4b . 13 . -~~, -9~~ .
4 . 5b, -6a . 14 . i~~, -~~~~ .
5 . 7, -6 .
6 . -6, 9 . 15 .
7 . -2~, 3 ~.
8 . 5~~, -~ . 16 . ~
-b,
~
-c .
9 . 5a, 7a .
10 . -8~, -5~ . 17 .
f
1
~a,-
2
ab
.
3 b, ~b .
21 .
22 .
23 .
18 . - ~
~~, - 2
~~.
19 . - ~
abc, -
~
abc .
20 . -4~ 2 ~, ~~2 ~ .
3 8
-~~, --i~~ .
~ 4
a, b, c .
a, - b, c .
SUMA
~ 41
24 . a, -b, 2c .
25 . 3~, -2~, 4~ .
26 . a 2 , - 7ab, -5b 2.
27 . X2, -3~~, -4~2 .
28 . X3, -~ 2~, 6 .
29 . 2a, -b, 3a .
30 . -i~, -8~, 4~ .
31 . -7a ; 8a, -b-
1 2 8
32 . 2_~, $ ~, - 4~ .
~~~
~~~
~~~
~~~
~~~
~~~
~~~
~~~
~~~
~~~
~
~~~~~~~
~
~
~
~ ~~~~~~~ ~ ~~~~
~~~~~ ~~~~ ~~~~~~~~~
~~~~~~ ~~~~ ~~~~~~ ~~~~
~~~~ ~~~~~~ ~~ ~~~~~ ~~~~~
~~~~ ~~~~ ~~~~~ ~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~
~~~ ~~~~~~~~~~~~ ~~~~ ~~~~~
~
~
~~~
~
~
~~~
~~ ~
~
~~ ~
~~~~~~~ ~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~ ~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~
~~ ~ ~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~ ~~ ~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~ ~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~
~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~
~~ ~~~~ ~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~ ~ ~~~~~~~
~~~
~~~
~~~
~~~
~~~
~~~
~~~
~~~
~~~
~ ~~~~~~ ~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~ ~~~~~~
~~~~~~~~~~
~
~~ ~ ~~
~
~~~
~~~~~~~
~~
~
~~~
~~~~~~~
~~~~~~
~
~~~ ~~
~~~ ~~~~~~ ~~~~ ~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~ ~~ ~~~~~ ~~~~ ~~~~~ ~~~~~~~~~~
~~~~ ~~ ~~~~~~ ~~~~~ ~~~~~ ~~~ ~~~~~
~~~
~
~~~~~~~~~~ ~
~~~~~~
~
~
~
~
~
~
~
~
~
~
~
~~~~ ~~~~ ~~~~ ~ ~~~~
~~~~~ ~ ~~~~~
~~~~~~~~~ ~ ~~~~~~ ~ ~~ ~~ ~~~ ~~~ ~ ~~~~~~~~
~~~ ~~~~~ ~~~ ~~~~~ ~~~~~~~~
~~~~~ ~~~~~ ~
~
~~~~ ~~~~~ ~~~~ ~ ~
~~~~~
~
~
~
~
~
~
~
~
~
~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~
~~
~ ~
~~
~~
~~
~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~
~~ ~~~~~~~~~~~~
~~~~~~ ~~ ~~~~ ~~ ~
~~~~~~~ ~~~~~~~~~~
~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~ ~
~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~
~~~ ~ ~~~ ~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~
~~~ ~ ~~~ ~ ~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~
~
~ ~~~ ~ ~~~ ~ ~~~
~~~~~ ~ ~~~~ ~~
~~~~~~~
~~~~ ~
~
~~
~~~~~~~~ ~ ~~~~~~~ ~ ~~ ~ ~~~~~~ ~ ~~~~ ~ ~~~~~~~ ~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~
~~~~~~~~~ ~ ~~ ~ ~~~~~~~ ~ ~~~ ~~~ ~~~~~ ~~~ ~~
~~~~~~~~~~ ~ ~~ ~~~~~ ~~ ~~
~~~~~~~~~
~
~~~~~~~ ~
~
~ ~
~~
~
~~~~~~
~
~
~
~~~~~~~ ~
~~~ ~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~ ~
~~~ ~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~
~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~ ~~~~~~ ~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~
~~~ ~~~~~~ ~~~~~ ~~~~~ ~~~~~
~~~ ~~~~~~~ ~~~~~~~~ ~ ~~~~~~~ ~~~~~~~~
~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~
~~~ ~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~
~~ ~ ~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~
~~~ ~~
~~~ ~ ~ ~ ~~~~~ ~~~~~~~~ ~ ~~~ ~~~~~~ ~ ~~~~~ ~ ~ ~ ~~~~~~ ~ ~~~~~ ~~~~~~~~~~
~~~ ~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~
~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~ ~
~~ ~ ~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~ ~
~~~ ~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~ ~~~ ~ ~~~ ~ ~~~ ~ ~~~~~~~~~ ~ ~~~ ~~~ ~~~ ~ ~~~ ~ ~~~~
~~ ~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~
~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~
~~ ~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~
~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~ ~
~~ ~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~
~~~ ~~~~~~~ ~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~
~~ ~~~~~~~
~~ ~~~~~
~~~~~ ~~~~~~~~~~~ ~~~~~ ~~~~~~ ~ ~~~
~~~~~~~~~ ~~~ ~~~~~~~~ ~ ~~ ~
~~~~~~~~~
~
~
~
~~~ ~ ~~~~
~
~ ~~~ ~ ~
~~~~~ ~
~
~~~ ~ ~~~
~~~~ ~ ~~~ ~ ~
~~~~ ~ ~~~ ~ ~~~~ ~~~~~ ~~~ ~~
~~~~ ~ ~~~~ ~ ~~~~~ ~ ~~ ~ ~~
~~~
~
~ ~~~ ~ ~~
~ ~~~~~ ~ ~~~~ ~ ~~~
~~~~ ~ ~~~~~~~ ~ ~~~~ ~ ~~~~
~~~ ~~~~~~ ~~~~ ~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~
~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~
~~~ ~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~
~~~ ~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~ ~~~~ ~ ~~~~~ ~~~~~~~ ~~~~~~~
~~ ~ ~~~~~~ ~~ ~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~ ~~~~~~ ~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~
~~~ ~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~ ~~~ ~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~
~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~~~~~~~~~
~~~ ~~~~~~ ~~~~~ ~ ~~~~~~~~~ ~~~~ ~ ~~~~~~~~~~~~ ~~~~ ~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~ ~~ ~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~~~~~~~~~~~~ ~
~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~ ~~~~~~
~~~ ~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~~~~~~~~ ~~~~ ~~~~~~~~
~~~ ~~ ~ ~~~~~~~ ~~ ~ ~~~~ ~ ~~~~~~ ~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~~ ~~~~~~~~~
~~ ~~~~ ~~ ~~~~~~~~~~ ~~~ ~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~
~~ ~~~~~ ~
~~ ~ ~~~ ~~ ~~~ ~~~~ ~ ~~~~ ~~~~~~~~
~
~~~ ~ ~~~~ ~ ~~~ ~ ~~
~~~~~~~~~ ~
~~~~ ~ ~~~~~ ~ ~~~
~
~ ~~ ~~
~~
~~
~~~~~~
~~~~~~~~~ ~~
~~~~~~ ~~ ~~~~ ~~~
~~~~~~~ ~~ ~~~~~ ~ ~~~~~~ ~ ~~~~~~~~~~
~~ ~~~~~ ~ ~~~~~~~~ ~~ ~~~~~~~~~~ ~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~ ~~~~~~ ~~~~~~ ~~~ ~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~
~~ ~~~~~~ ~~~~~~~~ ~~ ~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~
~~ ~~~~~~~ ~~~~~ ~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~ ~ ~ ~~~~ ~~~~~~~~~~~~~ ~~~ ~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~
~~ ~~~~~~ ~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~ ~~~ ~~~~~~ ~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~
~
~~~~
~~
~ ~
~~
~~
~~
~~
~~
~~
~~
~~~
~~~
~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~
~~~~
~ ~~
~~~~~~~~~~~~ ~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~~~~~~ ~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~ ~~ ~ ~
~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~ ~~~ ~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~ ~
~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~ ~
~~~~ ~ ~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~ ~~~ ~~~~~~~ ~~~~~~~ ~ ~~ ~~~~~~~~~~~~~ ~
~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~
~~~
~~~~~~~~~~~~ ~~~~ ~~~~~~~~~
~~~~ ~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~
~~~~
~~~~ ~~
~~~~ ~~ ~ ~~~~~
~
~ ~~
~~~ ~~~~ ~~~~~
~
~ ~ ~~~~~~~ ~~~~~~~~~~ ~
~ ~
~
~~~~~~~~~~~ ~
~~~ ~~~~~
~
~~~~~
~
~~~~~~ ~~~~ ~ ~~~ ~~~~ ~~~~~~~~~~~
~
~~~~~~
~
~
~
~
~
~
~~
~
~
~
~~
~
~
~
~
~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~
~~~~~~~~~~~~~~
~~
~~
~~
~~
~~
~~
~~~ ~~~~~ ~~~~~~~~~~
~~ ~ ~~~ ~ ~ ~
~ ~~ ~ ~ ~~~ ~ ~
~
~~~ ~~~~~
~~ ~ ~~~~ ~ ~~~ ~ ~~~ ~ ~~~ ~ ~~~~
~~~ ~~~~~~~ ~~~~~~~ ~ ~~~~ ~~~~
~~~ ~~~~~~~~~ ~ ~~ ~ ~~~~ ~ ~ ~ ~ ~ ~
~~~ ~ ~~~~~~~~
~
~
~
~
~
~
~
~
~~
~
~
~
~~
~
~~
~
~
~
~~~ ~~~ ~~~~ ~ ~~~~~~~~
~~~~~ ~
~~~~~~ ~~~~~
~~ ~~ ~ ~~~~ ~ ~~~ ~~~~ ~ ~~~~ ~ ~~~~ ~~~~~~ ~ ~~~~ ~ ~~~~
~
~
~
~
~
~
~
~
~
~
~
~~
~
~~~~~~~ ~
~
~
~
~
~~ ~ ~ ~~~ ~~~
~
~~
~~~~~~~ ~ ~ ~ ~
~~
~~~
~~~~~~ ~
~ ~~~
~~~~~~~~~~ ~~~~~ ~~ ~ ~ ~~~ ~~ ~
~~~ ~~ ~ ~~~~~ ~~~ ~~ ~~~~ ~ ~~~~~ ~~~~~~ ~ ~ ~~ ~~~~~ ~ ~~~~~ ~ ~~~~
~~~ ~~ ~ ~~~ ~
~~ ~
~ ~~~ ~ ~~~ ~ ~~~ ~ ~~~ ~
~~~
~ ~~~~~ ~~~~ ~~~~~ ~~
~
~
~
~
~
~
~~
~
~
~
~
~
~
~
~~
~
~
~~~
~
~~
~ ~
~
~~~~
~
~ ~
~
~ ~
~
~
~~~~ ~ ~ ~ ~ ~
~
~ ~
~ ~~~~ ~
~
~ ~~~ ~ ~ ~~ ~~ ~ ~ ~~~~ ~ ~~~ ~
~~~ ~~ ~~~ ~~~~ ~~~ ~ ~ ~~ ~ ~~ ~~~ ~~~ ~ ~ ~~ ~~~~~~~~~~
~
~
~
~
~
~
~
~
~
~
~
~~~~ ~~~~ ~~~~
~ ~ ~~ ~ ~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~~~~~~~ ~~~~~ ~~~~~~
~
~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~
~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~ ~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~
~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~
~~~~~~~~ ~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~ ~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~
~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~
RESTA ~ 4 7
2) Re~~a~ 4b de 2a .
E~c~ibi~~~~ e~ ~i~~e~d~ 2a c~~ ~~ ~ig~~ ~ a c~~~i~~a- 2a-4b . R .
ci~~ e~ ~~~~~ae~d~ 4b c~~ e~ ~ig~~ ca~biad~ ~ ~a ~e~~a ~e~~ :
E~ efec~~ : 2a-4b e~ ~a dife~e~cia, ~~~~~e ~~- 2a - 4b + 4b = 2a .
~~ada c~~ e~ ~~~~~ae~d~ 4b ~e~~~d~ce e~ ~i~~e~d~ :__ /
3) Re~~a~ 4a 2 b de - 5a 2 b .
E~c~ib~ e~ ~i~~e~d~ - 5a 2 b ~
-5a ~ b -4a ~b 9a ~b
a c~~~i~~aci~~ e~ ~~~~~ae~d~ 4a 2b
= - . R .
c~~ e~ ~ig~~ ca~biad~ ~ ~e~g~ : %
- 9a~b e~ ~a dife~e~cia, ~~~~~e ~~~ada c~~ -9a 2b + 4a 2 b = - 5a 2 b .
e~ ~~~~~ae~d~ 4(~~b ~e~~~d~ce e~ ~i~~e~d~ :
4) De 7 ~e~~a~ - 4 .
C~a~d~ e~ ~~~~~ae~d~ e~ ~ega~i~~ ~~e~e i~c~~i~~e de~-
~~~ (~e ~-~~ ~a~~~~e~i~ ~a~a i~dica~ ~a ~~e~aci~~, de e~~e ~~-
7-
d~ di~~i~g~i~~~ e~ ~ig~~ - ~~e i~dica ~a ~e~~a de~ ~ig~~ - (- 4)=7+4=11 . R .
~~e ~e~a~a e~ ca~~c~e~ ~ega~i~~ de~ ~~~~~ae~d~ . A~~ : '
E~ ~ig~~ - de~a~~e de~ ~a~~~~e~i~ e~~~ ~a~a i~dica~ ~a ~e~~a ~ e~~e ~ig-
~~ ~~ ~ie~e ~~~ ~b~e~~ ~~e deci~~~~, de ac~e~d~ c~~ ~a ~eg~a ge~e~a~ ~a~a
~e~~a~, ~~e debe~~~ ca~bia~ e~ ~ig~~ a~ ~~~~~ae~d~ - 4 . P~~ e~~ - a c~~~i-
~~aci~~ de~ ~i~~c~~~ 7 e~c~ibi~~~ +4 .
5) De 7~ 3 ~' ~e~~a~ - 8~ 3 1ia
Te~d~e~~~ : 7~3 ~4 - (- 8~ 3 ~ 4 ) = 7~ 3 ~' + 8~ 3 ~ 4 =15~ 3 ~' . R .
6) De - i ab ~e~~a~ - i ab .
Te~d~e~~~ : -1 ab - (-1 ab) ab . R .
= - ab + 1 ab =
CAR~CTER GENERAL DE LA RESTA ALGEBRAICA
E~ A~i~~~~ica ~a ~e~~a ~ie~~~e i~~~ica di~~i~~ci~~, ~ie~~~a~ ~~e ~a
~e~~a
~~e
~a~e
~i~~ci~~
Ha~
a ~~~a~
a~geb~aica
~a dife~e~cia
L~~ e~e~~~~~
~ a~~e~~~ .
~e~~a~
~a
~ie~e ~~ ca~~c~e~
a~geb~aica~,
e~ ~a~~~
4, 5 ~ 6 ~~~
~i~~a ca~~idad
c~~~
~~e e~
dice~
~~~ ge~e~a~,
~a~ de ~~~
~i~~e~d~ .
~~e ~e~~a~
~~~i~i~a .
~~e~ ~~ede
e~e~~~~~
~~a ca~~idad
~ig~ifica~
4 ~ 5 a~~e~i~~e~,
~ega~i~a
di~-
e~
e~~i-
EJERCICIO 20
De :
1 . -8 ~e~~a~ 5 . 6 . 2a ~e~~a~ 3b . 11 . -9a 2 ~e~~a~ 5b 2 .
2 . -7 ~ 4 . 7 . 3b ~ 2 . 12 . -7~~ ~ -5~~ .
3 . 8 ~ 11 . 8 . 4~ ~ 6b . 13 . 3a ~ 4a .
4 . -8 -11 . 9 . -5a 6b . 14 . 11 ~2 ~ 2,5 ~2
5 . -1 11 -9 . 10 . -8~ ~ -3 . 15 . -6~ 2 ~ 11 -~ ~~ .
II . RESTA DE POLINOMIOS
41 C~a~d~ e~ ~~~~~ae~d~ e~ ~~ ~~~i~~~i~, ha~ ~~e ~e~~a~ de~ ~i~~e~d~
cada ~~~ de ~~~ ~~~~i~~~ de~ ~~~~~ae~d~, a~~ ~~e a c~~~i~~aci~~ de~
~i~~e~d~ e~c~ibi~e~~~ e~ ~~~~~ae~d~ ca~bi~~d~~e e~ ~ig~~ a ~~d~~ ~~~
~~~~i~~~ .
E~e~~~~~
(1) De 4~ - 3~ + ~ ~e~~a~ 2~ +5~-6 .
La ~~~~~acci~~ ~e i~dica i~c~~~e~d~ e~ ~~~~~ae~- 4~ - 3~ + ~ - (2~ + S~ - 6) .
d~ e~ ~~ ~a~~~~e~i~ ~~ecedid~ de~ ~ig~~ -, a~~ :
Ah~~a, de~a~~~ e~ ~i~~e~d~ c~~ ~~~ ~~~~i~~ ~ig-
~~~ ~ a c~~~i~~aci~~ e~c~ibi~~~ e~ ~~~~~ae~d~ 4~ - 3~ + ~ - 2~ - 5~ + 6 .
ca~bi~~d~~e e~ ~ig~~ a ~~d~~ ~~~ ~~~~i~~~ ~ ~e~-
d~e~~~ :
Red~cie~d~ ~~~ ~~~~i~~~ ~e~e~a~~e~, ~e~d~e~~~ : , 2~-3~-4~+6 . R .
E~ ~a ~~~c~ica ~~e~e e~c~ibi~~e e~ ~~~~~ae~d~ c~~ ~~~ ~ig~~~ ca~biad~~ deba-
~~ de~ ~i~~e~d~, de ~~d~ ~~e ~~~ ~~~~i~~~ ~e~e~a~~e~ ~~ede~ e~ c~~~~~a ~
~e hace ~a ~ed~cci~~ de ~~~~~, ~e~a~~~d~~~~ ~~~~ de ~~~~~ c~~ ~~~ ~~~~i~~ ~ig~~~ .
4~-3~+ ~
A~~, ~a ~e~~a a~~e~i~~ ~e ~e~ifica de e~~a ~a~e~a : ---' - 2~ - 5~ + 6
2~-3~-4~+6 . R .
48 ALGEBRA
16 . 11a 3 ~2 ~e~~a~ -7a 3 ~2 . 22 . 6a~ ~e~~a~ -5a" . 27 . - 2
~e~~a~
3
17 . -8ab 2 ~ -8ab 2 . 23 . -45a~ -1 ~ -60a ~-1 .
3
1
4
18 . 28 ~ ~
~
-- -
2
--~ 2 .
31~ 2 ~ -46~-'~ . 24 . 54b~ -1 ~ - 86 b ~-1 3 3
19 . -84a 2 b -84a 2 b 4
20 . 3a~+ 1
11
26 . -35~" , . -60~" . 29 . ~3~ ~ _ 5 ~3~,
5b~ , 2 .
~
1
11 .
21 . -8~a+ 2 ~ 26 . 5 ~ 30 . _ Iab 2 -
3
ab 2 .
8 4
31 . 3
Re~~a~
de -2 . 43. -a de 3a . de -85a~ + 2_
55 . 54a' + 2
32 -1 7 . 44 . -3b -4b .
33 . -5
~
~ -8 . 45 . -11~ 3
~
~ 54~ 3 . 56 . -6a 1
34 . -4 ~ 5 . 46 . 14a 2 b 78a 2 b .
2
35 . -7
36. -5
~ -7 .
2a .
47 . -43a-~ -
48 . 9ab
~
~
-54a 2 ~.
-ab .
57 . -5 - 3 .
37 . b -3~ . 49 . -31 7
, . -31~ 2 ~ ~2 ~. 58 . g ~~ a
-~3 .
38 . 5~ ~ -2~ . 50 . a~ ~ -3a~ . - ~ 10
39 . -6a 3b . 51 . -7a~+ 1 ~a~ I1 .
31
40 . -5a 3
11
8b . 52 . !)~~
11
105W 59 . -1- a 2 b 2 ~
~
-a'-6 2.
41 . -9
~
~ 53 . 18a~-1
~
-31a~ -1 .
12 ~
-7a .
42 . -25 ~ 25ab . 54 . -19~ ~
~
~ -236?0 . 60 . 45a 3 b 2 21
1 a 3 b 2 .
~
1 .
2 .
3 .
4 .
5 .
6 .
7 .
8 .
PRUEBA
La dife~e~cia ~~~ada c~~ e~ ~~~~~ae~d~ debe da~ e~ ~i~~e~d~ .
2~-3~-4~+6
2~ +5~-6
4~-3~+ ~ (~i~~e~d~) .
(2) Re~~a~ - 4a 5 b - ab 5 + 6a 3 b 3 - a"b 4 - 3b~ de 804 b 2 + a~ - 4a"b' + 6ab ~' .
A~ e~c~ibi~ e~ ~~~~~ae~d~, c~~ ~~~ ~ig~~~ ca~biad~~, deba~~ de~ ~i~~e~d~,
debe~ ~~de~a~~e a~b~~ c~~ ~e~aci~~ a ~~a ~i~~a ~e~~a .
A~~, e~ e~~e ca~~, ~~de~a~- a~ + 8a 4 b 2 - 4a 2 b 4 + 6ab 5
d~ e~ ~~de~ de~ce~de~~e + 4a 5 'b - 6a 3 b 3 + a 2 b 4 + ab 5 + 3be
c~~ ~e~aci~~ a ~a a ~e~-
d~e~~~ :----
~a dife~e~cia ~~~a-
da c~~ e~ ~~~~~ae~-
d~, debe da~~~~ e~
~i~~e~d~ :
E~ e~ e~e~~~~ a~~e~i~~, ~~~a~d~ ~a dife-
~e~cia 2~ - 3~ - 4~ + 6 c~~ e~ ~~~~~ae~-
d~ 2~ + 5~ - 6, ~e~d~e~~~ :
(3) Re~~a~ - 8a 2 ~ + 6 - 5a~ 2 - ~3 de 7a 3 + 8a 2 ~ + 7a~'` - 4 ~ ~~~ba~ e~ ~e~~~-
~ad~ ~~~ e~ ~a~~~ ~~~~~ic~ .
7a~ 2 + 8a 2 ~ + 7a 3 - 4
Efec~~e~~~ ~a ~e~~a ~~de~a~d~ c~~ ~e~aci~~ ~8 + 5a~ 2 + 8a 2 ~ - 6
a ~a ~ :
~3 + 12a~ 2 + 16a 2 ~ +7a 3 _10 . R .
La ~~~eba de~ ~a~~~ ~~~~~ic~ ~e efec~~a ha~~a~d~ e~ ~a~~~ ~~~~~ic~ de~ ~i-
~~e~d~, de~ ~~~~~ae~d~ c~~ ~~~ ~ig~~~ ca~biad~~ ~ de ~a dife~e~cia ~a~a
~~ ~i~~~ ~a~~~ de ~a~ ~e~~a~ (e~ ~a~~~ de cada ~e~~a ~~ e~c~ge~~~ ~~~~~~~~) .
Red~cie~d~ e~ ~a~~~ ~~~~~ic~ de ~i~~e~d~ ~ ~~~~~ae~d~ c~~ e~ ~ig~~ ca~-
biad~, debe da~~~~ e~ ~a~~~ ~~~~~ic~ de ~a dife~e~cia .
A~~, e~ e~ e~e~~~~ 7a~ 2 + 8a 2 ~ + 7a 3 - 4 = 28 + 16 + 7 - 4 = 47
a~~e~i~~ ~a~a a=1, ~3 + 5a~ 2 + 8a 2 ~ - . 6 = 8 + 20 + 16 - 6 = 38
~ = 2, ~e~d~e~~~ :
~3 +12a~ 2 +16a"~+7a 3 -10 = 8+48+32+7-10=85
M> EJERCICIO 21
De :
a-I-b ~e~~a~ a-b .
2~-3~ ~e~~a~ -~+2~ .
8a+b ~e~~a~ -3a+4 .
~2 -3~ ~e~~a~ -5~+6 .
a 3 -a'-'b ~e~~a~ 7a 2 b+9ab 2 .
~- ~+~ ~e~~a~ ~- ~+~ .
~+~-~ ~e~~a~ -~-~+~ .
~2+~ 2 -3~~ ~e~~a~ -~ 2 +3~ 2 -4~~ .
RESTA
~6 + 4a-_'b + 8a 4 b 2 -6a 3 b 3 - 3a 2 b 4 + 7ab 5 + 3b~ . R .
a 6 + 4a 5 b + 8a 4 b 2 - 6a 3 b 3 - 3a 2 b 4 + 7ab 5 + 3be
- 4a-'b + 6a 3b3 - a 2 b 4 - ab 5 - 3b~
ae + 8a''b 2 - 4a 2 b 4 + 6ab 5 (~i~~e~d~) .
9 . ~ 3 -~ 2 +6 ~e~~a~ 5~' 2 -4~+6 .
10 . ~2 +6~ :1 -8 ~e~~a~ 2~'-3~-+6~ .
11 . a :'--6ah 2 +9a ~e~~a~ 15a 2 b-8a+5 .
12 . ~4 +9~~ 3 -11~ 4 ~e~~a~ -S~ 3 ~-6~ 2 ~"+20~ 4 .
13 . a+b+c-d ~e~~a~ -a-b+c-d .
14 . ab+2ac-3cd-5de ~e~~a~ -4ac+8ab-5cd+5de .
15 . ~3 -9~+6~ 2 -19 ~e~~a~ -11X2 +21~-43+6X 3 .
16 . ~ 9~ :1 +6~ 2 -31 ~e~~a~ -~~~ 4 +31~ 3 -8~2-19~ .
17 . 5~a 3 -9~ 3 +6~"~-8~~" ~e~~a~ 14~~'=-21~~ 2 ~+5~ 3 -18 .
18 . 4~ 3 ~-19~~ 3 +~ 4 -6~ 2 ~2 ~e~~a~ -~ 4 -51~~ 3 -I-32~ 2 ~2 -2 .5~ 3 ~.
19 . ~"+~ 4 ~2 -9~'~ 4 +19 ~e~~a~ -131~ :I~ 3 +16~~~ 5 -3U~ 2 ~4 -61 .
20 . -a 5 b+6a 3 b 3 -18ab 5 +42 ~e~~a~ -Sa~+9b~-11a 4 b 2 -11a 2 b 4 .
~ 49
1 .
2 .
3 .
4 .
5 .
6 .
7 .
8 .
9 .
~~.
5 0 ~ ALGEBRA
21 . 1-~ 2 +~ 4 -~ 3 +3~-6~ 5 ~e~~a~ -~e+8~ 4 -30~ 2 +15~-24 .
22 . -6~ 2 ~3 +8~ 5 -23~ 4 ~+80~ 3 ~2 -18 ~e~~a~ -~ 5 +9~~ 4 +80-21~ 3 ~2 -51~ 4 ~.
23 . M6-8M4~ 2 +21~ 2 ~4 +8-6~~ 5 ~e~~a~ -23~ 5 ~+14~ 8 ~3 -24~~ 5 +8~e-14 .
24 . ~'-8~+16~ 5 -23~ 2 -15 ~e~~a~ -8~ 8 +25~'-30~ 3 +51~-18 .
25 . 9a~-15a 4 b 2 +31a 2 ~4 -b 6 +14 ~e~~a~ 25a 5 b-15a 4b 2 +53a 3 b 3 -9ab 5 +3b 6 .
26. a ~+a~+~-a~ . 2 ~e~~a~ 5a~-6a~+~-a ~+ 2 .
27 . ~ a- ~a - ~+3~~ -2 ~e~~a~ 3~a+ 1 -4~a+5~9 --2 -~-8~a-3 .
28 . a~ + 4 -7a ~+L- 8a ~+6a~ -1 ~e~~a~ -5a ~ + 3 -14a~+ 2 -~~a'~+ 1 -8a~ -1 ,
29 . ~a+ 2 -7~ a +9~~ -1 +25~a -2 ~e~~a~ -11~ 41 +19~5+45~~ -1 +60~a -3 .
30 . ~~ +1- 6~~ -2 +8~~ -3 -19~~ -5 ~e~~a~ Si~ ~+5~~ -2 4-be~ 3 +~ ~-4 +9~ i-5 .
f EJERCICIO 22
Re~~a~ :
a-b de b-a .
~-~ de 2~+3 ~.
-5a+b de -7a+5 .
~2 -5~ de -~ 2 +6 .
~3 -~~ 2 de ~ 2 ~+5~~ 2 .
6a 2 b-8a 3 de 7a 2 b+5ab 2.
a-b+2c de -a+2b-3c .
~-~+~ de -3~+4~+5~ .
-~+~-~ de ~+3~-6~ .
3a 2 +ab-6b 2 de -5b 2 +8ab+a 2 .
~2 -~ 2 -3~~ de -5~ 2 -~ 2 +6~~ .
-~ 3 -~+6 de -8~ 2 +5~-4
9
~3 +14~ 2 +9 de 14~ 2 -8~+16 .
ab-bc+6cd de 8ab+5bc+6cd .
25a 2 b-8ab 2 -b 3 de a- 1 -9a-"b-b 3 .
~~2-6~3+4 de 6~ 3 -8~ ~2 ~-6~~ 2.
~2 +7~-8c+d de ~2 -9~+~~c+14 .
7a 3 b+5ab :I-8a 2 b 2 +b 4 de 5a 4 +9a " b-40ab 3 +6b 4.
6~ 3 -9~+6~ 2 -7 de ~~-8~ 4 +25~ 2 +15 .
~5 -~ 2 ~3 +6~~ 4 +25 ~5 de -3~~ 4 -8~ 3 ~2 -19~ 5 +18 .
11 .
12 .
13 .
14 .
15 .
16 .
17 .
18 .
19 .
2 0 .
1
(4) De 1 ~e~~a~ ~ 2 +~+5 . -5-~-~ 2
-4-~-~ 2 . R .
E~ ~~~~~ae~d~ ~ 2 + ~ + 5 ~~~ad~ c~~ ~a di-
fe~e~cia -- 4 - ~ - ~ 2 ~~~ da e~ ~i~~e~d~ : -
( 5) Re~~a~ 9ab 3 - 11 a 3 b + 8a 2 b 2 - b 4 de a' - 1 .
Te~d~e~~~ : a 4 - 1
~~a 3 b - 8a 2 b 2 - 9ab 3 + b 4
~2 +~+5
-~ 2 -~-4
1 (~i~~e~d~) .
a 4 + ~~a 3 b - 8a 2 b 2 - 9ab 8 + b 4- 1 . R . .
f
1 .
EJERCICIO 23
De :
1 ~e~~a~ a-1 . 3 . -9 ~e~~a~ 3a+a 2 -5 . 5 . 1 ~e~~a~ a 3 -a 2 b+ab 2 .
2 . 0 ~e~~a~ a-8 . 4 . 16 ~e~~a~ 5~~-~ 2 +16 . 6 . ~3 ~e~~a~ -~ 3 -8~ 2 ~-6~~ 2 .
21 . 25~+25~ 3 -18~ 2 -11~ 5 -46 de X 3- 6~ 4 +8X 2 -9+15X .
22 . 8a 4 b+a 3 b 2 - 15a 2 b 3 -45ab 4 -8 de a 5 -26a 3 b 2 +8ab 4 -b 5 +6 .
23 . 23~ 3 +8~ 4 -15~ 5 -8~-5 de ~' ~ +~ 3 +~ 2 + 9 .
24 . 7~ 7 +5~ 5 -23~ 3 +51~+36 de ~8 -~ 6 +3~ 4 -5~ 2 -9 .
25 . ~7 -60~ 4 ~3 +90~3~ 4 -50~~e-~2 ~5 de ~ 7 -3~ 5 ~2 +35~ 4 ~3 -8~ 2 ~5 +60 .
26 . a~ +2-5a~ + 1 -6a ~ de a-3-8a-1-5.
27 . Sa ~-1 +5a~ - 2 +7a~+a~ -3 de -8a~+~6a '+15a 2+ a~-3 .
28 . 31~a+ 1 - 9~ ~ + 2 -~ a + 4 -18~~ -1 de 15~~+ 3 +5~a +2- 6~a+41~a -1 .
29 . ~2a~ -2 -5a ~-~- a ~' - Sa ~ 4 de 9a ~-1 -2~a~ -2 +26a~ -3 +14a~ -5 .
30 . -~~+ 4 -6~ ~+1- 23~ ~-2 -i~ ~-1 de -15~~ 1 ;'+5O~~~+ 1 -14~~-6~~ -1 +8~~ -2 .
1 .
RESTA ~ 51
7 . a 3 ~e~~a~ -8a 2 b+6ah 2 -b 3 .
8 . ~4 ~e~~a~ -5~ 3 ~+7~ 2 ~ 2 -8~~ 3 .
9 . ~4 ~e~~a~ a 3 ~-a 4 +7a 2 ~2 -18a~ 3 +5~ 4 .
10 . 16 ~e~~a~ b-a+c+d-14 .
11 . ~2 -1 ~e~~a~ ~~+~ 2 .
12 . a 3 +6 ~e~~a~ 5a 2 b-8ab 2 +b 3 .
13 . Re~~a~ -5~-~+17~~ 2 -5 de ~ 3 +~ 3 .
14 . Re~~a~ 9~ 3 ~-15~~ 3 -8~ 2 ~ 2 de ~ 4 -1 .
15 . Re~~a~ -~ ~ a 4 b+2a 2 b 3 +8a 3 b 2 -4ab 4 de a 5 +b 5
16 . Re~~a~ 5~ 3 -25~ de ~ 4 +~ 2 +50 .
17 . Re~~a~ 9~'+17~ 4 -~ 3 +18~ 2 de ~e+~-41 .
18 . Re~~a~ -15a 5 b+17a 3 b3 -14ab 5 -be de a 8 +9a 4 b 2 +a 2 b 4 .
19 . Re~~a~ -~-+5~-34 de ~ 4 +~ 3 -11~ .
20 . Re~~a~ ~~ 2 ~~7~~ 2 -3~ 3 de ~3 -1 .
42 "STA DE POLINOMIOS CON COEFICIENTES FRACCIONARIOS
E ~e~i ~~~~
(1) De ~~3 ~e~~a~ -
1 ~3 - 2 ~~2 + 3 ~2~ - 1 ~~.
5 _ 3 4 2
8 f 3
Te~d~e~~~ : 5 ~~
Te~d~e~~~ : - a~b- - gab - 8
EJERCICIO 24
Dc :
i ~ ~ 3 ~2 ~ J 2 ~~2 ~ 2~ 3
'~3 _~-~
.. _ ~~2 . . 2 ~' . R .
(2) Re~~a~ -4a 3 b 3 -
1
1ab+ 2 a 2 b 2 -9 de -dab +~a 2 b 2 -8 .
4a 3 b 3 -- -a b 2 ~~ab - 9
4a 3 b 3 - 2a 2 b 2 -- 2ab -- 1 .
1
a- ~e~~a~ -
1
4 a-
~
-
1
.~ ab +
2
6= .
2
2 . 15 ~e~~a~ . ~~ + 3~~ - 9-
3 .
3
-bc ~e~~a~ - 3 ab + a bc -
2
-cd .
4 .
5 .
6 .
R .
1 " 4 2 1
-a--b ~e~~a~ -a+-b,,
_ ~ 5 9 2
2 X 2 - -~- ~e~~a~
5
~~ + 1 ~2 -
11 .
~~3 +
~
~3 ~e~~a~ - _~e~ + = ~~2 - 1 ~3 .
9 9 2 8 5
5 2
W .
~
1 .
2 .
7 .
8 .
9 .
10 .
ALGEBRA
EJERCICIO 25
Re~~a~ :
= a"+ '-ab -
3
-b 2 ~e~~a~
7 3 5
8 5 1 ,
-~- + ---~~ - -~e~~a~
5
a- , -~ a 2 - a + ~ ~e~~a~ -
12 . 1 7+ 3b- 7 c+ bd
1 .
3
a 2 de
3
a 2 -
~
a . 4,
2 . 3a- 3 b de Sa+6b-5 . 6 .
5
3 . 3~'~ de ~ 3 + 3~2 ~ -6 . 6 .
5 1 1
ab -
14 a 2 + 2 ~.
3 3
- ~~2 + 2~ 2 - - ~~.
7 A 7
8a~+10 +- 8 .
77,3 + ~
` ~~2 - 7 ~3 ~e~~a~ -2 1 ~2 ~ +
~
~~2 + ~3 -
~
2
3 3 5 5
11 .
~~~ + -- ~3 ~ - - ~~3 + 3 ~' ~e~~a~ ~4 + 8 ~2~2 - f ~~3 + 6 ~~.
~e~~a~ - Y3 1 b + 3 c
- - d + .
1--a- 3b+
c de a+b-c .
i~ + ~ - ~ de - i~ + 5 ~+ 1~ .
3 c -
3a 1 - -ab 2 +6 de 3a-b+ ;ab-- 3 .
7 2 2 5 1
- ~ 4 + -~ ' ~' -
1)
~~3 de -- 1 i~- 3 ~ +
1a 111-~ 2 +
~
~~3 - 6 .
~ + 3 ~ 3 ~- -
~i
~~4 ---~5 de - ~4 ~ + ~'~ 2 +
3
~2 ~3 +
~
~~4 - 7 .
7 14
~0 -
0
~4~2 + 11~'~ 4 - ~~ + ~~5 de -~5 ~ +
3
~4 ~2 -
8
~3~ 3 - ~2~ 1 + ~~ + 3)' 6 .
-( ; ~2 ~+ _~~ 2 - , ; ~3 +6 de _~~ 2 - ~~'-~+ 3~~ ; -- 3- 2
2 1 7 , 5 3 3 3 5
- -MI , + -~~ - -~ , '~~ + -?~-'~ 4 - - de -M4 ~" - -~ 2 ~' + --~ 6 .
I~ 3 20 14 - 10 9
- S c~d + 3d5 - 3 c~d2 + 3 cd 4 de 3 c , + 1 c 2 d 3 - 1 d 5 +
3
c 1 d 2 + -c Id - 35 .
11 13 G 4 9 - 3 12 22
EJERCICIO 26
Efec~~a~ ~a~ ~e~~a~ ~ig~ie~~e~ ~ ha~~a~ e~ ~a~~~ ~~~~~ic~ de~ ~e~~~~ad~
~a~a a=1, b=2, c=3, ~=4, ~=5, ~= 3 , ~==
2 5
De :
a2 -ab ~e~~a~ 3ab+b 2 .
a 3 +b- ; ~e~~a~ -5a 2 b+6ah 2 -2h 3 .
1 1 5
3 . -a ~e~~a~ -b -
3 c + a .
4 . 31~ 2 -5~ 2 ~e~~a~ ~2 +8~~+10~' .
5 . ~ -18~ 2 ~'- ~ 15~ 4 ~e~~a~ -1(i~ 33 ~-6~~ 3 +9~a .
6 . a~-7a ~~2 +~~ 3 ~e~~a~ -5a~ 2 + 8a 2 ~-5~1 3 .
7 . 3
a 2 + h
ab -
3 b 2 ~e~~a~ -a 2 + ab - 1 b 2 .
2 3 1 3 3 - I ~ 1 1
8 . .1 ~~
-~ +
4
~ ~- - -~ ~e~~a~ - ~
6
~-~ - 4 ~~- -
2
~3 .
Re~~a~ :
9 . a 4 b 2 -5a 3 b3 de a~-3a 2 b4+b~ .
10 . 15ab de -ab+~0~~-8~~ .
(2)
14 . a~-1 - 9a~ -3 + a~ -2 de
SUMA Y RESTA COMBINADAS
13 . 4 ~3 - 4 ~~2 - 3 de ~3 + ~~2 ~ - 5 ~~2 .
11 . ~~a 2 b-9ab 2 +b 3 de a 3 . '
12 .
3 6 8
~2 + ~ - de Q4~ 4.
2 5
a~-1 + a ~ - -Wa~-3 + a~-2 .
SUMA Y RESTA COMBINADAS
43 SUMA Y RESTA COMBINADAS DE POLINOMIOS
CON COEFICIENTES ENTEROS
E~e~~~~~
(1) De a 2 ~e~~a~ ~a ~~~a de 3ab - 6 ~ 3a 2 - 8ab + 5 .
3a 2 - 8ab + 5
Efec~~e~~~ ~~i~e~~ ~a ~~~a : 3ab - 6
3a 2 -5ab-1
E~~a ~~~a, ~~e e~ e~ ~~~~~ae~d~, ha~ ~~e ~e~~a~~a de a'-' ~~e
e~ e~ ~i~~e~d~, ~~eg~ deba~~ de a 2 e~c~ib~ 3a 2 - 5ab - 1
c~~ ~~~ ~ig~~~ ca~biad~~, ~ ~e~d~e~~~ : _
0 53
a 2
-3a 2 +5ab+1
-2a 2 +5 +1 . R .
De ~ 3 - 4~ 2 ~ + 5~ 3 ~e~~a~ ~a ~~~a de -~ 3 + 5~ 2 ~ - 6~~ 2 + ~ 3 c~~
-6~ 2 ~ + 9~~ 2 - 16~~ .
- ~~ + 5~ 2 ~ - 6~~ 2 + ~ 3
Efec~~e~~~ ~~i~e~~ ~a ~~~a : - 6~ 2 ~ + 9~~ 2 - 16~ 3
- ~3 - ~2 ~ + 3~~ 2 - 15~ 3 .
E~~a ~~~a, ~~e e~ e~ ~~~~~ae~d~, ~e~g~ ~~e ~e~~a~~a ~3 - 4~ 2 ~ + 5~ 3
de ~3 - 4~ 2 ~ + 5~ 3 ~~e e~ e~ ~i~~e~d~, ~~eg~ de- ~3 + ~2 ~ - 3~~ 2 + I5~ 3
ba~~ de e~~e ~i~~e~d~ e~c~ibi~~ e~ ~~~~~ae~d~ c~~
3 - 3~ 2 ~ - 3~~ 2
~~~ ~ig~~~ ca~biad~~ ~ ~e~d~e~~~ : _ 2~ + 20~ . R .
(3) De ~a ~~~a de ~ 3 +4X 2 -6 ~ - 5X
2- 1 1 ~ + 5 ~e~~a~
~3 + 42 - 6
Efec~~e~~~ ~a ~~~a : - 5~ 2 - 11 ~ + 5
X 3- X 2 -11X-1
E~~a ~~~a e~ e~ ~i~~e~d~, ~~eg~ deba~~ de e~~a e~- - 4 ~
3 - ~2 - ~ ~~ - 1
c~ibi~~ e~ ~~~~~ae~d~ ~ 4 - 1 c~~ ~~~ ~ig~~~ ca~bia-
~ + 1
d~~ ~ ~e~d~e~~~ : - - J T - ~ 4 + ~3 - ~ 2 - 11 ~ R .
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf
Algebra_Baldor.pdf

Mais conteúdo relacionado

Último

O estudo do controle motor nada mais é do que o estudo da natureza do movimen...
O estudo do controle motor nada mais é do que o estudo da natureza do movimen...O estudo do controle motor nada mais é do que o estudo da natureza do movimen...
O estudo do controle motor nada mais é do que o estudo da natureza do movimen...azulassessoria9
 
CATEQUESE primeiro ano . CATEQUESE 1ºano
CATEQUESE primeiro ano . CATEQUESE 1ºanoCATEQUESE primeiro ano . CATEQUESE 1ºano
CATEQUESE primeiro ano . CATEQUESE 1ºanomarla71199
 
atividade-de-portugues-paronimos-e-homonimos-4º-e-5º-ano-respostas.pdf
atividade-de-portugues-paronimos-e-homonimos-4º-e-5º-ano-respostas.pdfatividade-de-portugues-paronimos-e-homonimos-4º-e-5º-ano-respostas.pdf
atividade-de-portugues-paronimos-e-homonimos-4º-e-5º-ano-respostas.pdfAutonoma
 
Sopa de letras | Dia da Europa 2024 (nível 2)
Sopa de letras | Dia da Europa 2024 (nível 2)Sopa de letras | Dia da Europa 2024 (nível 2)
Sopa de letras | Dia da Europa 2024 (nível 2)Centro Jacques Delors
 
ATIVIDADE 3 - DESENVOLVIMENTO E APRENDIZAGEM MOTORA - 52_2024
ATIVIDADE 3 - DESENVOLVIMENTO E APRENDIZAGEM MOTORA - 52_2024ATIVIDADE 3 - DESENVOLVIMENTO E APRENDIZAGEM MOTORA - 52_2024
ATIVIDADE 3 - DESENVOLVIMENTO E APRENDIZAGEM MOTORA - 52_2024azulassessoria9
 
No processo de aprendizagem motora, a forma como o indivíduo processa as info...
No processo de aprendizagem motora, a forma como o indivíduo processa as info...No processo de aprendizagem motora, a forma como o indivíduo processa as info...
No processo de aprendizagem motora, a forma como o indivíduo processa as info...azulassessoria9
 
Aprender as diferentes formas de classificar as habilidades motoras é de extr...
Aprender as diferentes formas de classificar as habilidades motoras é de extr...Aprender as diferentes formas de classificar as habilidades motoras é de extr...
Aprender as diferentes formas de classificar as habilidades motoras é de extr...azulassessoria9
 
O desenvolvimento é um conceito mais amplo, pode ter um contexto biológico ou...
O desenvolvimento é um conceito mais amplo, pode ter um contexto biológico ou...O desenvolvimento é um conceito mais amplo, pode ter um contexto biológico ou...
O desenvolvimento é um conceito mais amplo, pode ter um contexto biológico ou...azulassessoria9
 
atividade-de-portugues-pontuação-4º-ou-5º-ano-respostas.pdf
atividade-de-portugues-pontuação-4º-ou-5º-ano-respostas.pdfatividade-de-portugues-pontuação-4º-ou-5º-ano-respostas.pdf
atividade-de-portugues-pontuação-4º-ou-5º-ano-respostas.pdfAutonoma
 
ATIVIDADE 2 - DESENVOLVIMENTO E APRENDIZAGEM MOTORA - 52_2024
ATIVIDADE 2 - DESENVOLVIMENTO E APRENDIZAGEM MOTORA - 52_2024ATIVIDADE 2 - DESENVOLVIMENTO E APRENDIZAGEM MOTORA - 52_2024
ATIVIDADE 2 - DESENVOLVIMENTO E APRENDIZAGEM MOTORA - 52_2024azulassessoria9
 
Edital do processo seletivo para contratação de agentes de saúde em Floresta, PE
Edital do processo seletivo para contratação de agentes de saúde em Floresta, PEEdital do processo seletivo para contratação de agentes de saúde em Floresta, PE
Edital do processo seletivo para contratação de agentes de saúde em Floresta, PEblogdoelvis
 
Acróstico - Maio Laranja
Acróstico  - Maio Laranja Acróstico  - Maio Laranja
Acróstico - Maio Laranja Mary Alvarenga
 
Formação T.2 do Modulo I da Formação HTML & CSS
Formação T.2 do Modulo I da Formação HTML & CSSFormação T.2 do Modulo I da Formação HTML & CSS
Formação T.2 do Modulo I da Formação HTML & CSSPedroMatos469278
 
Considerando as pesquisas de Gallahue, Ozmun e Goodway (2013) os bebês até an...
Considerando as pesquisas de Gallahue, Ozmun e Goodway (2013) os bebês até an...Considerando as pesquisas de Gallahue, Ozmun e Goodway (2013) os bebês até an...
Considerando as pesquisas de Gallahue, Ozmun e Goodway (2013) os bebês até an...azulassessoria9
 
Sistema de Bibliotecas UCS - Cantos do fim do século
Sistema de Bibliotecas UCS  - Cantos do fim do séculoSistema de Bibliotecas UCS  - Cantos do fim do século
Sistema de Bibliotecas UCS - Cantos do fim do séculoBiblioteca UCS
 
Historia de Portugal - Quarto Ano - 2024
Historia de Portugal - Quarto Ano - 2024Historia de Portugal - Quarto Ano - 2024
Historia de Portugal - Quarto Ano - 2024Cabiamar
 
Regulamento do Festival de Teatro Negro - FESTIAFRO 2024 - 10ª edição - CEI...
Regulamento do Festival de Teatro Negro -  FESTIAFRO 2024 - 10ª edição -  CEI...Regulamento do Festival de Teatro Negro -  FESTIAFRO 2024 - 10ª edição -  CEI...
Regulamento do Festival de Teatro Negro - FESTIAFRO 2024 - 10ª edição - CEI...Eró Cunha
 
UFCD_10659_Ficheiros de recursos educativos_índice .pdf
UFCD_10659_Ficheiros de recursos educativos_índice .pdfUFCD_10659_Ficheiros de recursos educativos_índice .pdf
UFCD_10659_Ficheiros de recursos educativos_índice .pdfManuais Formação
 

Último (20)

O estudo do controle motor nada mais é do que o estudo da natureza do movimen...
O estudo do controle motor nada mais é do que o estudo da natureza do movimen...O estudo do controle motor nada mais é do que o estudo da natureza do movimen...
O estudo do controle motor nada mais é do que o estudo da natureza do movimen...
 
CATEQUESE primeiro ano . CATEQUESE 1ºano
CATEQUESE primeiro ano . CATEQUESE 1ºanoCATEQUESE primeiro ano . CATEQUESE 1ºano
CATEQUESE primeiro ano . CATEQUESE 1ºano
 
atividade-de-portugues-paronimos-e-homonimos-4º-e-5º-ano-respostas.pdf
atividade-de-portugues-paronimos-e-homonimos-4º-e-5º-ano-respostas.pdfatividade-de-portugues-paronimos-e-homonimos-4º-e-5º-ano-respostas.pdf
atividade-de-portugues-paronimos-e-homonimos-4º-e-5º-ano-respostas.pdf
 
Sopa de letras | Dia da Europa 2024 (nível 2)
Sopa de letras | Dia da Europa 2024 (nível 2)Sopa de letras | Dia da Europa 2024 (nível 2)
Sopa de letras | Dia da Europa 2024 (nível 2)
 
ATIVIDADE 3 - DESENVOLVIMENTO E APRENDIZAGEM MOTORA - 52_2024
ATIVIDADE 3 - DESENVOLVIMENTO E APRENDIZAGEM MOTORA - 52_2024ATIVIDADE 3 - DESENVOLVIMENTO E APRENDIZAGEM MOTORA - 52_2024
ATIVIDADE 3 - DESENVOLVIMENTO E APRENDIZAGEM MOTORA - 52_2024
 
No processo de aprendizagem motora, a forma como o indivíduo processa as info...
No processo de aprendizagem motora, a forma como o indivíduo processa as info...No processo de aprendizagem motora, a forma como o indivíduo processa as info...
No processo de aprendizagem motora, a forma como o indivíduo processa as info...
 
Aprender as diferentes formas de classificar as habilidades motoras é de extr...
Aprender as diferentes formas de classificar as habilidades motoras é de extr...Aprender as diferentes formas de classificar as habilidades motoras é de extr...
Aprender as diferentes formas de classificar as habilidades motoras é de extr...
 
O desenvolvimento é um conceito mais amplo, pode ter um contexto biológico ou...
O desenvolvimento é um conceito mais amplo, pode ter um contexto biológico ou...O desenvolvimento é um conceito mais amplo, pode ter um contexto biológico ou...
O desenvolvimento é um conceito mais amplo, pode ter um contexto biológico ou...
 
Novena de Pentecostes com textos de São João Eudes
Novena de Pentecostes com textos de São João EudesNovena de Pentecostes com textos de São João Eudes
Novena de Pentecostes com textos de São João Eudes
 
atividade-de-portugues-pontuação-4º-ou-5º-ano-respostas.pdf
atividade-de-portugues-pontuação-4º-ou-5º-ano-respostas.pdfatividade-de-portugues-pontuação-4º-ou-5º-ano-respostas.pdf
atividade-de-portugues-pontuação-4º-ou-5º-ano-respostas.pdf
 
ATIVIDADE 2 - DESENVOLVIMENTO E APRENDIZAGEM MOTORA - 52_2024
ATIVIDADE 2 - DESENVOLVIMENTO E APRENDIZAGEM MOTORA - 52_2024ATIVIDADE 2 - DESENVOLVIMENTO E APRENDIZAGEM MOTORA - 52_2024
ATIVIDADE 2 - DESENVOLVIMENTO E APRENDIZAGEM MOTORA - 52_2024
 
Edital do processo seletivo para contratação de agentes de saúde em Floresta, PE
Edital do processo seletivo para contratação de agentes de saúde em Floresta, PEEdital do processo seletivo para contratação de agentes de saúde em Floresta, PE
Edital do processo seletivo para contratação de agentes de saúde em Floresta, PE
 
Acróstico - Maio Laranja
Acróstico  - Maio Laranja Acróstico  - Maio Laranja
Acróstico - Maio Laranja
 
Formação T.2 do Modulo I da Formação HTML & CSS
Formação T.2 do Modulo I da Formação HTML & CSSFormação T.2 do Modulo I da Formação HTML & CSS
Formação T.2 do Modulo I da Formação HTML & CSS
 
Considerando as pesquisas de Gallahue, Ozmun e Goodway (2013) os bebês até an...
Considerando as pesquisas de Gallahue, Ozmun e Goodway (2013) os bebês até an...Considerando as pesquisas de Gallahue, Ozmun e Goodway (2013) os bebês até an...
Considerando as pesquisas de Gallahue, Ozmun e Goodway (2013) os bebês até an...
 
Sistema de Bibliotecas UCS - Cantos do fim do século
Sistema de Bibliotecas UCS  - Cantos do fim do séculoSistema de Bibliotecas UCS  - Cantos do fim do século
Sistema de Bibliotecas UCS - Cantos do fim do século
 
Poema - Maio Laranja
Poema - Maio Laranja Poema - Maio Laranja
Poema - Maio Laranja
 
Historia de Portugal - Quarto Ano - 2024
Historia de Portugal - Quarto Ano - 2024Historia de Portugal - Quarto Ano - 2024
Historia de Portugal - Quarto Ano - 2024
 
Regulamento do Festival de Teatro Negro - FESTIAFRO 2024 - 10ª edição - CEI...
Regulamento do Festival de Teatro Negro -  FESTIAFRO 2024 - 10ª edição -  CEI...Regulamento do Festival de Teatro Negro -  FESTIAFRO 2024 - 10ª edição -  CEI...
Regulamento do Festival de Teatro Negro - FESTIAFRO 2024 - 10ª edição - CEI...
 
UFCD_10659_Ficheiros de recursos educativos_índice .pdf
UFCD_10659_Ficheiros de recursos educativos_índice .pdfUFCD_10659_Ficheiros de recursos educativos_índice .pdf
UFCD_10659_Ficheiros de recursos educativos_índice .pdf
 

Destaque

PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024Neil Kimberley
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)contently
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024Albert Qian
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsKurio // The Social Media Age(ncy)
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Search Engine Journal
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summarySpeakerHub
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Tessa Mero
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentLily Ray
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best PracticesVit Horky
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementMindGenius
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...RachelPearson36
 
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...Applitools
 
12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at WorkGetSmarter
 
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...DevGAMM Conference
 
Barbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy PresentationBarbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy PresentationErica Santiago
 

Destaque (20)

PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
 
How to have difficult conversations
How to have difficult conversations How to have difficult conversations
How to have difficult conversations
 
Introduction to Data Science
Introduction to Data ScienceIntroduction to Data Science
Introduction to Data Science
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best Practices
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project management
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
 
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
 
12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work
 
ChatGPT webinar slides
ChatGPT webinar slidesChatGPT webinar slides
ChatGPT webinar slides
 
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike RoutesMore than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
 
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
 
Barbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy PresentationBarbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy Presentation
 

Algebra_Baldor.pdf

  • 1. ALGEBRA DR . AURELIO BALDOR F~~dad~~, Di~ec~~~ ~ Jefe de ~a C~- ~ed~a de Ma~e~~~ica~ de~ C~~egi~ Baid~~, Haba~a, C~b~ . Jefe de ~a C~~ed~a de Ma~e~~~ica~, STEVENS ACADEMY, H~b~ke~, Ne~-Je~~e~, U .S .A . P~~fe~~~ de Ma~e~~~ica~, SAINT PETER'S COLLEGE . Je~~e~ Ci~~, Ne~-Je~~e~ . CULTURAL CENTROAMERICANA, S . A . CON GR~FICOS Y 6523 EJERCICIOS Y PROBLEMAS CON RESPUESTAS Ob~a a~~~bada ~ ~ec~~e~dada c~~~ ~e~~~ ~a~a ~~~ I~~~i~~~~~ de Seg~~da E~~e~a~~a de ~a Re- ~~b~ica ~~~ e~ Mi~i~~e~i~ de Ed~caci~~, ~~e~i~ i~f~~~e fa~~~ab~e de ~a J~~~a T~c~ica de Di- ~ec~~~e~ de I~~~i~~~~~ de Seg~~da E~~e~a~~a . EDICION 1980 TOTALMENTE REVISADA POR EL AUTOR De~~~i~~ Lega~ : M . 9 .747-1980 I . S . B . N . : 84-357-0062-3 EDICIONES Y DISTRIBUCIONES CODICE, S . A . MADRID
  • 2. E~ ~~~~iedad i~~e~ec~~a~ . Q~eda hech~ e~ de~~~i~~ ~~e ~~e~c~ibe ~a ~e~ ; ~~~hibida ~a ~e~~~d~cci~~ e~ ~~d~ ~ e~ ~a~~e . I~~~e~~ ~~~ EDIME ORGANIZACION GRAFICA, S . A . P~~~g~~~ I~d~~~~ia~ de A~~~~~~~~i~~~, ~~~ . 1 Ca~~e D ~~~ . 12 MOSTO LES (Mad~id) I~~~e~~ e~ E~~a~a - P~i~~ed i~ S~ai~
  • 3. Pa~a ~e~~~~de~ a ~a ge~~i~ defe~e~cia ~~e ha~ ~e~id~ c~~ e~~a ~b~a ~~~ P~~fe~~~e~ ~ A~~~~~~ de ~a A~~~ica La~i~a, ~ie~~~ i~~~~d~cid~, e~ ~a ~~e~e~~e edici~~, ~~a ~e~ie de ~e~~~a~ ~~e ~ie~de~ a ~~e e~~e ~ib~~ ~ea ~~~ efica~ e i~~e~e~a~~e . He~~~ ~~~c~~ad~ ~~e ~a ~~e~e~~aci~~ c~~~~i~~~a ~~~ ~~ ~~~a ~~a ~~de~~~a f~e~~e de ~~~i~aci~~ ~a~a e~ ~~aba~~ e~c~- ~a~ . E~ c~~~e~id~ ha ~id~ c~idad~~a~e~~e ~e~i~ad~ ~ ~e ha~ i~~~~d~cid~ di~e~~~~ c~ad~~~ ~ ~ab~a~ ~a~a ~~ a~~e~di~a~e ~~~ ~i~a~ ~ efec~i~~ . E~ ~~~ de~ c~~~~, e~ ~~ d~b~e a~~ec~~ e~~~~ic~ ~ f~~ci~~a~, hace~ de e~~a ~b~a, ~i~ ~~ga~ a d~da~, e~ A~geb~a ~~~ ~edag~gica ~ ~~~ed~~a de ~a~ ~~b~icada~ ha~~a h~~ e~ idi~~a e~~a~~~ . L~~ Edi~~~e~ ha~ e~~i~ad~ ~~~~~~~~ i~~~~d~ci~ a~g~~~~ a~a- did~~ ~~e c~~~~ib~~a~ a c~~~~e~a~ e~ c~~~e~id~ de ~~~ ~~~g~a~a~ ~ige~~e~ . Ta~e~ a~adid~~ ~~~, ~a~a e~~~e~a~ ~~~~ a~g~~~~, ~a~ N~~a~ ~~b~e e~ C~~ce~~~ de N~~e~~ ; N~~a ~~b~e ~a~ ca~~idade~ c~~~~e~a~ e i~agi~a~ia~ ~ e~ C~ad~~ de ~~~ Ti~~~ B~~ic~~ de De~c~~~~~ici~~ Fac~~~ia~ . E~~e~a~~~ ~~e e~ P~~fe~~~ad~ de Hi~~a~~a~~~ica ~e~a a~~i- ~a~a~ e~ i~ge~~e e~f~e~~~ ~e~did~ ~~~ ~~d~~ ~~~ ~~c~ic~~ ~~e ha~ i~~e~~e~id~ e~ ~a c~~fecci~~ de e~~a ~b~a . S~~~ ~~~ ~~eda ~ei~e~a~ ~~e~~~~ ~~~ ~~~f~~d~ ag~adeci~ie~~~ ~~~ ~a ac~gida ~~e ~e ha~ di~~e~~ad~ ~ie~~~e . L~~ EDITORES
  • 4. C~~ ace~d~ada de~~ci~~ ~ ~~~~~ ~~g~~~~, dedic~ e~~e e~f~e~~~ edi~~~ia~, a ~a i~~~~idab~e ~e~~~ia de ~i ~ad~e, P~~fe~~~a D~~a A~a L~i~a Se~~a~~ ~ P~~ce~, ~~e f~e~a P~e~ide~~a de e~~a E~~~e~a d~~a~~e ~~~ a~~~ 1921 a 1926 . D~ . J~~~ A . L~~e~ Se~~a~~
  • 5. CONCEPTO DE NUMERO EN LOS PUEBLOS PRIMI- TIVOS (25,000-5,000 A . C .) Medi~ ~ c~~~a~ f~e~~~ ~a~ ~~i~e~a~ ac~i~idade~ ~a~e~~~ica~ de~ h~~b~e ~~i- ~i~i~~ . Hacie~d~ ~a~ca~ e~ ~~~ ~~~~c~~ de ~~~ ~~b~~e~ ~~g~aba~, e~~~~ ~~i~e~~~ ~~eb~~~, ~a ~edici~~ de~ ~ie~- 5 PRELIMINARES O O ~ ~LGEBRA e~ ~a ~a~a de ~a Ma~e~~~ica ~~e e~~~dia ~a ca~~idad c~~~i- de~ada de~ ~~d~ ~~~ ge~e~a~ ~~~ib~e . 2 CAR~CTER DEL ALGEBRA Y SU DIFERENCIA CON LA ARITMETICA E~ c~~ce~~~ de ~a ca~~idad e~ A~geb~a e~ ~~ch~ ~~~ a~~~i~ ~~e e~ A~i~~~~ica . E~ A~i~~~~ica ~a~ ca~~idade~ ~e ~e~~e~e~~a~ ~~~ ~~~e~~~ ~ ~~~~~ e~- ~~e~a~ ~a~~~e~ de~e~~i~ad~~ . A~~, 20 e~~~e~a ~~ ~~~~ ~a~~~ : ~ei~~e; ~a~a e~~~e~a~ ~~ ~a~~~ ~a~~~ ~ ~e~~~ ~~e ~~~e hab~~ ~~e e~c~ibi~ ~~ ~~~e~~ di~~i~~~ de 20 . E~ A~geb~a, ~a~a ~~g~a~ ~a ge~e~a~i~aci~~, ~a~ ca~~idade~ ~e ~e~~e~e~- ~a~ ~~~ ~edi~ de ~e~~a~, ~a~ c~a~e~ ~~ede~ ~e~~e~e~~a~ ~~d~~ ~~~ ~a~~~e~ . A~~, a ~e~~e~e~~a e~ ~a~~~ ~~e ~~~~~~~~ ~e a~ig~e~~~, ~ ~~~ ~a~~~ ~~ede ~e- ~~e~e~~a~ 20 ~ ~~~ de 20 ~ ~e~~~ de 20, a ~~e~~~a e~ecci~~, a~~~~e c~~- ~ie~e ad~e~~i~ ~~e c~a~d~ e~ ~~ ~~~b~e~a a~ig~a~~~ a ~~a ~e~~a ~~ ~a~~~ de~e~~i~ad~, e~a ~e~~a ~~ ~~ede ~e~~e~e~~a~, e~ e~ ~i~~~ ~~~b~e~a, ~~~~ ~a~~~ di~~i~~~ de~ ~~e ~e he~~~ a~ig~ad~ . O NOTACION ALGEBRAICA L~~ ~~~b~~~~ ~~ad~~ e~ A~geb~a ~a~a ~e~~e~e~~a~ ~a~ ca~~idade~ ~~~ ~~~ ~~~e~~~ ~ ~a~ ~e~~a~ . ~~ ~ e~ ~~~~e~ de~ ~~~e~~ de a~i~a~e~ ~~e ~~~e~a~ ; a~~ ~~~gi~ ~a A~i~~~~ica . E~ ~~ige~ de~ A~geb~a e~ ~~~~e~i~~ . Pa~a~~~ cie~~~~ de ~ig~~~ ~a~a ~~e e~ h~~- b~e a~ca~~a~a ~~ c~~ce~~~ ab~~~ac~~ de~ ~~~e~~, ba~e i~di~~e~~ab~e ~a~a ~a f~~~aci~~ de ~a cie~cia a~geb~aica .
  • 6. 6 ~ ALGEBRA L~~ ~~~e~~~ ~e e~~~ea~ ~a~a ~e~~e~e~~a~ ca~~idade~ c~~~cida~ ~ de- ~e~~i~ada~ . La~ ~e~~a~ ~e e~~~ea~ ~a~a ~e~~e~e~~a~ ~~da c~a~e de ca~~idade~, ~a ~ea~ c~~~cida~ ~ de~c~~~cida~ . La~ ca~~idade~ c~~~cida~ ~e e~~~e~a~ ~~~ ~a~ ~~i~e~a~ ~e~~a~ de~ a~fa- be~~ : a, b, c, d . . . La~ ca~~idade~ de~c~~~cida~ ~e ~e~~e~e~~a~ ~~~ ~a~ ~~~i~a~ ~e~~a~ de~ a~fabe~~ : ~, ~, ~, ~, ~, ~ . U~a ~i~~a ~e~~a ~~ede ~e~~e~e~~a~ di~~i~~~~ ~a~~~e~ dife~e~ci~~d~~~~ ~~~ ~edi~ de c~~i~~a~ ; ~~~ e~e~~~~ : a', a", a"', ~~e ~e ~ee~ a ~~i~a, a ~e- g~~da, a ~e~ce~a, ~ ~a~bi~~ ~~~ ~edi~ de ~~b~~dice~ ; ~~~ e~e~~~~ : a ~, a2 , a 8 , ~~e ~e ~ee~ a ~~b~~~, a ~~bd~~, a ~~b~~e~ . O FORMULAS C~~~ec~e~cia de ~a ge~e~a~i~aci~~ ~~e i~~~ica ~a ~e~~e~e~~aci~~ de ~a~ ca~~idade~ ~~~ ~edi~ de ~e~~a~ ~~~ ~a~ f~~~~~a~ a~geb~aica~ . F~~~~~a a~geb~aica e~ ~a ~e~~e~e~~aci~~, ~~~ ~edi~ de ~e~~a~, de ~~a ~eg~a ~ de ~~ ~~i~ci~i~ ge~e~a~ . A~~, ~a Ge~~e~~~a e~~e~a ~~e e~ ~~ea de ~~ ~ec~~~g~~~ e~ A = b ~ h ig~a~ a~ ~~~d~c~~ de ~~ ba~e ~~~ ~~ a~~~~a ; ~~eg~, ~~a~a~d~ A a~ ~~ea de~ ~ec~~~g~~~, b a ~a ba~e ~ h a ~a a~~~~a, ~a f~~~~~a/ ~e~~e~e~~a~~ de ~~ ~~d~ ge~e~a~' e~ ~~ea de c~a~~~ie~ ~ec~~~g~~~, ~~e~ e~ ~~ea de ~~ ~ec- ~~~g~~~ dad~ ~e ~b~e~d~~ c~~ ~~~~ ~~~~i~~i~ A=b~h=3 ~.X2 b ~ h e~ ~a f~~~~~a a~~e~i~~ ~~~ ~~~ ~a~~~e~ .~2 ~ .=6 ~.2. e~ e~ ca~~ dad~ . A~~, ~i ~a ba~e de ~~ ~ec- ~~~g~~~ e~ 3 ~ . ~ ~~ a~~~~a 2 ~ ., ~~ ~~ea ~e~~ : E~ ~~ea de ~~~~ ~ec~~~g~~~ c~~a A = b ~ h =8 ~4~ 34 ~. = 28 ~ .2 . (1) ba~e f~e~a 8 ~ . ~ ~~ a~~~~a 31 ~ . ~e~~a : /' O SIGNOS DEL ALGEBRA L~~ ~ig~~~ e~~~ead~~ e~ A~geb~a ~~~ de ~~e~ c~a~e~ : Sig~~~ de O~e- ~aci~~, Sig~~~ de Re~aci~~ ~ Sig~~~ de Ag~~~aci~~ . O 6 SIGNOS DE OPERACION E~ A~geb~a ~e ~e~ifica~ c~~ ~a~ ca~~idade~ ~a~ ~i~~a~ ~~e~aci~~e~ ~~e e~ A~i~~~~ica : S~~a, Re~~a, M~~~i~~icaci~~, Di~i~i~~, E~~~aci~~ a P~~e~- cia~ ~ E~~~acci~~ de Ra~ce~, ~~e ~e i~dica~ c~~ ~~~ ~ig~~~ ~ig~ie~~e~ : E~ Sig~~ de ~a S~~a e~ +, ~~e ~e ~ee ~~~. A~~ a + b ~e ~ee "a ~~~ b" . (I) E~ e~ Ca~ . XVIII, ~~gi~a 270, ~e e~~~dia a~~~ia~e~~e ~~d~ ~~ ~e~aci~~ad~ c~~ ~a~ f~~~~~a~ a~geb~aica~ .
  • 7. ~ ~ PRELIMINARES ~ 7 E~ Sig~~ de ~a Re~~a e~ -, ~~e ~e ~ee ~e~~~ . A~~, a- b ~e ~ee "a ~e- ~~~ b" E~ Sig~~ de ~a M~~~i~~icaci~~ e~ ~, ~~e ~e ~ee ~~~~i~~icad~ ~~~ . A~~, a ~ b ~e ~ee "a ~~~~i~~icad~ ~~~ b" . E~ ~~ga~ de~ ~ig~~ ~ ~~e~e e~~~ea~~e ~~ ~~~~~ e~~~e ~~~ fac~~~e~ ~ ~a~bi~~ ~e i~dica ~a ~~~~i~~icaci~~ c~~~ca~d~ ~~~ fac~~~e~ e~~~e ~a~~~~e~i~ . A~~, a .b ~ (a)(b) e~~i~a~e~ a a ~ b . E~~~e fac~~~e~ ~i~e~a~e~ ~ e~~~e ~~ fac~~~ ~~~~~ic~ ~ ~~~ ~i~e~a~ e~ ~ig~~ de ~~~~i~~icaci~~ ~~e~e ~~i~i~~e . A~~ abc e~~i~a~e a a ~ b ~ c ; 5~~ e~~i~a~e a 5 ~ ~ ~ ~. E~ Sig~~ de ~a Di~i~i~~ e~ -, ~~e ~e ~ee di~idid~ e~~~e . A~~, a - b ~e ~ee "a di~idid~ e~~~e b" . Ta~bi~~ ~e i~dica ~a di~i~i~~ ~e~a~a~d~ e~ di- ~ide~d~ ~ e~ di~i~~~ ~~~ ~~a ~a~a h~~i~~~~a~ . A~~, ~ e~~i~a~e a ~ - . ~: 0 E~ Sig~~ de ~a E~e~aci~~ a P~~e~cia e~ e~ e~~~~e~~e, ~~e e~ ~~ ~~~e~~ ~e~~e~~ c~~~cad~ a~~iba ~ a ~a de- a 3 = aaa ; b 6 = bbbbb . ~echa de ~~a ca~~idad, e~ c~a~ i~dica ~a~ ~ece~ ~~e dicha ca~~idad, ~~a~ada ba~e, ~e ~~~a c~~~ fac~~~ . A~~, C~a~d~ ~~a ~e~~a ~~ ~ie~e e~~~~e~~e, ~~ e~~~~e~~e e~ ~a ~~idad . A~~, a e~~i~a~e a a~ ; ~~~ e~~i~a~e a ~'~'~' . E~ Sig~~ de Ra~~ e~ V, ~~a~ad~ ~ig~~ ~adica~, ~ ba~~ e~~e ~ig~~ ~e c~- ~~ca ~a ca~~idad a ~a c~a~ ~e ~e e~~~ae ~a ~a~~ . A~~, -, ,~a- e~~i~a~e a ~a~~ c~a- d~ada de a, ~ ~ea, ~a ca~~idad ~~e e~e~ada a~ c~ad~ad~ ~e~~~d~ce ~a ca~- ~idad a ; e~~i~a~e a ~a~~ c~bica de b, ~ ~ea ~a ca~~idad ~~e e~e~ada a~ c~b~ ~e~~~d~ce ~a ca~~idad b . O 7 COEFICIENTE E~ e~ ~~~d~c~~ de d~~ fac~~~e~, c~a~~~ie~a de ~~~ fac~~~e~ e~ ~~a~ad~ c~eficie~~e de~ ~~~~ fac~~~ . A~~, e~ e~ ~~~d~c~~ 3a e~ fac~~~ 3 e~ c~eficie~~e de~ fac~~~ a e i~dica ~~e e~ fac~~~ a ~e ~~~a c~~~ ~~~a~d~ ~~e~ ~ece~, ~ ~ea 3a = a + a + a ; e~ e~ ~~~d~c~~ 5b, e~ fac~~~ 5 e~ c~eficie~~e de b e i~dica ~~e 5b=b+b-'-b+b+b . E~~~~ ~~~ c~eficie~~e~ ~~~~~ic~~ . E~ e~ ~~~d~c~~ ab, e~ fac~~~ a e~ c~eficie~~e de~ fac~~~ b, e i~dica ~~e e~ fac~~~ b ~e ~~~a c~~~ ~~~a~d~ a ~ece~, ~ ~ea ab = b + b + b + b . . . a ~ece~ . E~~e e~ ~~ c~eficie~~e ~i~e~a~ . E~ e~ ~~~d~c~~ de ~~~ de d~~ fac~~~e~, ~~~ ~ ~a~i~~ de e~~~~ ~~~ e~ c~eficie~~e de ~~~ ~e~~a~~e~ . A~~, e~ e~ ~~~d~c~~ abcd, a e~ e~ c~eficie~~e de bcd ; ab e~ e~ c~eficie~~e de cd ; abc e~ e~ c~eficie~~e de d . C~a~d~ ~~a ca~~idad ~~ ~ie~e c~eficie~~e ~~~~~ic~, ~~ c~eficie~~e e~ ~a ~~idad . A~~, b e~~i~a~e a ~b ; abc e~~i~a~e a ~abc .
  • 8. 8 ~ ALGEBRA 8O SIGNOS DE RELACION Se e~~~ea~ e~~~~ ~ig~~~ ~a~a i~dica~ ~a ~e~aci~~ ~~e e~i~~e e~~~e d~~ ca~~idade~ . L~~ ~~i~ci~a~e~ ~~~ : =, ~~e ~e ~ee ig~a~ a . A~~, a = b ~e ~ee "a ig~a~ a b" . >, ~~e ~e ~ee ~a~~~ ~~e . A~~, ~ + ~ > ~ ~e ~ee "~ + ~ ~a~~~ ~~e ~" . O <, ~~e ~e ~ee ~e~~~ ~~e . A~~, a < b + c ~e ~ee "a ~e~~~ ~~e b ~+ c" . SIGNOS DE AGRUPACION L~~ ~ig~~~ de ag~~~aci~~ ~~~ : e~ ~a~~~~e~i~ ~~di~a~i~ ( ), e~ ~a~~~~e- ~i~ a~g~~a~ ~ c~~che~e [ ], ~a~ ~~a~e~ ~~ ~ ~a ba~~a ~ ~~~c~~~ E~~~~ ~ig~~~ i~dica~ ~~e ~a ~~e~aci~~ c~~~cada e~~~e e~~~~ debe efec- ~~a~~e ~~i~e~~ . A~~, (a+ b)c i~dica ~~e e~ ~e~~~~ad~ de ~a ~~~a de a ~ b debe ~~~~i~~ica~~e ~~~ c ; [a - b]~ i~dica ~~e ~a dife~e~cia e~~~e a ~ b debe ~~~~i~~ica~~e ~~~ ~ ; ~ a + b 1 _ ~ c - d ~ i~dica ~~e ~a ~~~a de a ~ b debe di- ~idi~~e e~~~e ~a dife~e~cia de c ~ d . 10 MODO DE RESOLVER LOS PROBLEMAS EN ARITMETICA Y EN ALGEBRA E~~~~e~~~ a c~~~i~~aci~~ ~~ e~e~~~~ ~a~a hace~ ~~~a~ ~a dife~e~cia e~~~e e~ ~~~~d~ a~i~~~~ic~ ~ e~ a~geb~aic~ e~ ~a ~e~~~~ci~~ de ~~~b~e~a~, f~~dad~ e~~e ~~~i~~ e~ ~a ~~~aci~~ a~geb~aica ~ e~ ~a ge~e~a~i~aci~~ ~~e ~~~a i~~~ica . La~ edade~ de A ~ B ~~~a~ 48 a~~~ . Si ~a edad de B e~ 5 ~ece~ ~a edad de A, ~~~~ edad ~ie~e cada ~~~? METODO ARITMETICO Edad de A ~~~ edad de B = 48 a~~~ . C~~~ ~a edad de B e~ 5 ~ece~ ~a de A, ~e~d~e~~~ : Edad de A ~~~ 5 ~ece~ ~a edad de A = 48 a~~~ . METODO ALGEBRAICO C~~~ ~a edad de A e~ ~~a ca~~idad de~c~~~cida ~a ~e~~e~e~~~ ~~~ ~. Sea ~ =edad de A . E~~~~ce~ 5~ =edad de B . C~~~ a~ba~ edade~ ~~~a~ 48 a~~~, ~e~d~e~~~ : ~ + 5~ = 48 a~~~ ; ~ ~ea, 6~ = 48 a~~~ . O ~ea, 111 eg~, 6 ~ece~ ~a edad de A = 48 a~~~ ; Edad de A = 8 a~~~ . R . Edad de B = 8 a~~~ ~ 5 = 40 a~~~ . R .
  • 9. CANTIDADES POSITIVAS Y NEGATIVAS Si 6 ~ece~ ~ e~~i~a~e a ~~ a~~~ . ~ ~a~d~~ ~a ~e~~a I~~~e (~e -1' a~~~, ~ ~ea ~ = 8 a~~~, edad de A . R . E~~~~ce~ 5~ = 8 a~~~ ~ 5 = 40 a~~~, edad de B . R . 11 CANTIDADES POSITIVAS Y NEGATIVAS E~ A~geb~a, c~a~d~ ~e e~~~dia~ ca~~idade~ ~~e ~~ede~ ~~~a~~e e~ d~~ ~e~~id~~ ~~~e~~~~ ~ ~~e ~~~ de c~~dici~~ ~ de ~~d~ de ~e~ ~~~e~~~~, ~e e~~~e~a e~ ~e~~id~, c~~dici~~ ~ ~~~d~ de ~e~ (~a~~~ ~e~a~i~~) de ~a ca~~i- dad ~~~ ~edi~ de ~~~ ~ig~~~ + ~ -, a~~e~~~ie~d~ e~ ~ig~~ + a ~a~ ca~~ida- de~ ~~~ada~ e~ ~~ ~e~~id~ de~e~~i~ad~ (ca~~idade~ ~~~i~i~a~) ~ a~~e~~~ie~- d~ e~ ~ig~~ - a ~a~ ca~~idade~ ~~~ada~ e~ ~e~~id~ ~~~e~~~ a~ a~~e~i~~ (ca~- ~idade~ ~ega~i~a~) . A~~, e~ habe~ ~e de~ig~a c~~ e~ ~ig~~ + ~ ~a~ de~da~ c~~ e~ ~ig~~ - . Pa~a e~~~e~a~ ~~e ~~a ~e~~~~a ~ie~e $100 de habe~, di~e~~~ ~~e ~ie~e + $100, ~ ~a~a e~~~e~a~ ~~e debe $100, di~e~~~ ~~e ~ie~e - $100 . L~~ g~ad~~ ~~b~e ce~~ de~ ~e~~~~e~~~ ~e de~ig~a~ c~~ e~ ~ig~~ + ~ ~~~ g~ad~~ ba~~ ce~~ c~~ e~ ~ig~~ - . A~~, ~a~a i~dica~ ~~e e~ ~e~~~~e~~~ ~a~ca 100 ~~b~e ce~~ e~c~ibi~e~~~ + 100 ~ ~a~a i~dica~ ~~e ~a~ca 8~ ba~~ ce~~ e~c~ibi~e~~~ -8~ E~ ca~i~~ ~ec~~~id~ a ~a de~echa ~ hacia a~~iba de ~~ ~~~~~ ~e de~ig- ~a c~~ e~ ~ig~~ + ~ e~ ca~i~~ ~ec~~~id~ a ~a i~~~ie~da ~ hacia aba~~ de ~~ ~~~~~ ~e ~e~~e~e~~a c~~ e~ ~ig~~ - . A~~, ~i he~~~ ~ec~~~id~ 200 ~ . a ~a de~echa de ~~ ~~~~~ dad~, di~e~~~ ~~e he~~~ ~ec~~~id~ +200 ~ ., ~ ~i ~ec~~~e~~~ 300 ~ . a ~a i~~~ie~da de ~~ ~~~~~ e~c~ibi~e~~~ -300 ~ . E~ ~ie~~~ ~~a~~c~~~id~ de~~~~~ de C~i~~~ ~e c~~~ide~a ~~~i~i~~ ~ e~ ~ie~~~ ~~a~~c~~~id~ a~~e~ de C~i~~~, ~ega~i~~ . A~~, + 150 a~~~ ~ig~ifica 150 a~~~ D . C . ~ - 78 a~~~ ~ig~ifica 78 a~~~ A . C . E~ ~~ ~~~~e i~~~~d~cid~ e~ e~ ~~e~~, ~e~~e~e~~a~~~ c~~ e~ ~ig~~ + ~a ~~~ci~~ ~~e ~e ha~~a de~ ~~e~~ hacia a~~iba ~ c~~ e~ ~ig~~ - ~a ~~~ci~~ ~~e ~e ha~~a de~ ~~e~~ hacia aba~~ . A~~, ~a~a e~~~e~a~ ~~e ~a ~~~gi~~d de~ ~~~- ~e ~~e ~e ha~~a de~ ~~e~~ hacia a~~iba ~ide 15 ~ ., e~c~ibi~e~~~ + 15 ~ ., ~ ~i ~a ~~~ci~~ i~~~~d~cida e~ e~ ~~e~~ e~ de 8 ~ ., e~c~ibi~e~~~ - 8 ~ . La ~a~i~~d ~~~~e ~e de~ig~a c~~ e~ ~ig~~ + ~ ~a ~a~i~~d ~~~ c~~ e~ ~ig- ~~ - ; ~a ~~~gi~~d e~~e ~e c~~~ide~a ~~~i~i~a ~ ~a ~~~gi~~d ~e~~e, ~ega~i~a . P~~ ~~ ~a~~~, ~~ ~~~~~ de ~a Tie~~a c~~a ~i~~aci~~ ge~g~~fica ~ea : + 45~ de ~~~gi~~d ~ -15~ de ~a~i~~d ~e ha~~a~~ a 45~ a~ e~~e de~ ~~i~e~ ~e~idia- ~~ ~ a 15~ ba~~ e~ Ec~ad~~ . 12 ELECCION DEL SENTIDO POSITIVO La fi~aci~~ de~ ~e~~id~ ~~~i~i~~ e~ ca~~idade~ ~~e ~~ede~ ~~~a~~e e~ d~~ ~e~~id~~ ~~~e~~~~ e~ a~bi~~a~ia, de~e~de de ~~e~~~a ~~~~~~ad ; e~ deci~, * 9
  • 10. ~~ ALGEBRA ~~e ~~de~~~ ~~~a~ c~~~ ~e~~id~ ~~~i~i~~ e~ ~~e ~~e~a~~~ ; ~e~~ ~~a ~e~ fi~ad~ e~ ~e~~id~ ~~~i~i~~, e~ ~e~~id~ ~~~e~~~ a ~~~e ~e~~ e~ ~ega~i~~ . A~~, ~i ~~~a~~~ c~~~ ~e~~id~ ~~~i~i~~ e~ ca~i~~ ~ec~~~id~ a ~a de~e- cha de ~~ ~~~~~, e~ ca~i~~ ~ec~~~id~ a ~a i~~~ie~da de e~e ~~~~~ ~e~~ ~ega~i~~, ~e~~ ~ada ~~~ i~~ide ~~~a~ c~~~ ~~~i~i~~ e~ ca~i~~ ~ec~~~id~ a ~a i~~~ie~da de~ ~~~~~ ~ e~~~~ce~ e~ ca~i~~ ~ec~~~id~ a ~a de~echa de~ ~~~~~ ~e~~a ~ega~i~~ . A~~, ~i ~~b~e e~ ~eg~e~~~ AB ~~~a~~~ c~~~ ~~~i~i~~ e~ ~e~~id~ de A hacia B, e~ ~e~~id~ de B hacia A ~e~~a ~ega . + + ~i~~, ~e~~ ~i fi~a~~~ c~~~ ~e~~id~ ~~~i~i~~ A B A de B hacia A, e~ ~e~~i- d~ de A hacia B ~e~~a ~ega~i~~ . N~ ~b~~a~~e, e~ ~a ~~~c~ica ~e ace~~a~ ge~e~a~~e~~e ~~~ ~e~~id~~ ~~~i- ~i~~~ de ~~e ~e ~~a~~ e~ e~ ~~~e~~ a~~e~i~~ . 13 CERO e~ ~a a~~e~cia de ca~~idad . A~~, ~e~~e~e~~a~ e~ e~~ad~ ec~~~~i- c~ de ~~a ~e~~~~a ~~~ 0 e~~i~a~e a deci~ ~~e ~~ ~ie~e habe~ ~i de~da~ . La~ ca~~idade~ ~~~i~i~a~ ~~~ ~a~~~e~ ~~e 0 ~ ~a~ ~ega~i~a~ ~e~~~e~ ~~e 0 . A~~, + 3 e~ ~~a ca~~idad ~~e e~ ~~e~ ~~idade~ ~a~~~ ~~e 0 ; + 5 e~ ~~a ca~~idad ~~e e~ ci~c~ ~~idade~ ~a~~~ ~~e 0, ~ie~~~a~ ~~e - 3 e~ ~~a ca~~idad ~~e e~ ~~e~ ~~idade~ ~e~~~ ~~e 0 ~ - 5 e~ ~~a ca~~idad ~~e e~ ci~c~ ~~idade~ ~e~~~ ~~e 0 . De d~~ ca~~idade~ ~~~i~i~a~, e~ ~a~~~ ~a de ~a~~~ ~a~~~ ab~~~~~~ ; a~~, + 5 e~ ~a~~~ ~~e + 3, ~ie~~~a~ ~~e de d~~ ca~~idade~ ~ega~i~a~ e~ ~a~~~ ~a de ~e~~~ ~a~~~ ab~~~~~~ : - 3 e~ ~a~~~ ~~e - 5 ; - 9 e~ ~e~~~ ~~e - 4 . EJERCICIOS SOBRE CANTIDADES POSITIVAS Y NEGATIVAS 1) U~ h~~b~e c~b~a $130 . Paga ~~a de~da de $80 ~ ~~eg~ hace c~~- ~~a~ ~~~ ~a~~~ de $95 . ~C~~~~~ ~ie~e? Te~ie~d~ $130, ~ag~ $80 ; ~~eg~, ~e ~~ed~ c~~ $50 . De~~~~~ hace ~~ ga~~~ de $95 ~ c~~~ ~~~~ ~ie~e $50 i~c~~~e e~ ~~a de~da de $45 . P~~ ~~ ~a~~~, ~ie~e ac~~a~~e~~e - $45 . R . IF EJERCICIO 1 1 . Ped~~ deb~a 60 b~~~~a~e~ ~ ~ecibi~ 320 . E~~~e~a~ ~~ e~~ad~ ec~~~~ic~ . 2 . U~ h~~b~e ~~e ~e~~a 1170 ~~c~e~ hi~~ ~~a c~~~~a ~~~ ~a~~~ de 1515 . E~~~e~a~ ~~ e~~ad~ ec~~~~ic~ . 3 . Te~~a $200 . C~b~~ $56 ~ ~ag~~ de~da~ ~~~ $189 . ~C~~~~~ ~e~g~? B
  • 11. CANTIDADES POSITIVAS Y NEGATIVAS ~ 11 4 . C~~~~~ ~~~a~ ~~~ ~a~~~ de 665 ~~~e~ ~ a~i~e~~~~ ~~~ 1178 . Si de~~~~~ ~ecib~ 2280, ~c~~~ e~ ~i e~~ad~ ec~~~~ic~? 5 . Te~~a $20 . Pag~~ $15 ~~e deb~a, de~~~~~ c~b~~ $40 ~ ~~eg~ hice ga~~~~ ~~~ $75. ~C~~~~~ ~e~g~? 6 . E~~i~~e hace ~~a c~~~~a ~~~ $67 ; de~~~~~ ~ecibe $72 ; ~~eg~ hace ~~~a c~~~~a ~~~ $1( ; ~ de~~~~~ ~ecibe $2 . E~~~e~a~ ~~ e~~ad~ ec~~~~ic~ . 7 . De~~~~~ de ~ecibi~ 200 c~~~~e~ hag~ ~~e~ ga~~~~ ~~~ 78, 81 ~ 93 . Recib~ e~~~~ce~ 41 ~ ~~eg~ hag~ ~~ ~~e~~ ga~~~ ~~~ 59 . ~C~~~~~ ~e~g~? 8 . Ped~~ ~e~~a ~~e~ de~da~ de $45, $66 ~ $79 ~e~~ec~i~a~e~~e . E~~~~ce~ ~ecibe $200 ~ hace ~~ ga~~~ de $10 . ~C~~~~~ ~ie~e? 2) A ~a~ 6 a . ~. e~ ~e~~~~e~~~ ~a~ca - 40 . A ~a~ 9 a . ~ . ha ~~bid~ 7~ ~ de~de e~~a h~~a ha~~a ~a~ 5 ~. ~ . ha ba~ad~ 11~ . E~~~e~a~ ~a ~e~~e- ~a~~~a a ~a~ 5 ~ . ~ . A ~a~ 6 a. ~ . ~a~ca -4~ . C~~~ a ~a~ 9 a . ~ . ha ~~bid~ 7~, c~~~a~~~ ~ie~e di~i~i~~e~ de ~a e~ca~a de~de -4~ hacia a~~iba ~ ~e~d~e~~~ 3~ ~~b~e ce~~ (+3~) ; c~~~ de~de e~~a h~~a ha~~a ~a~ 5 ~ . ~i . ha ba~ad~ 11~, c~~~a~d~ 11 di~i~i~~e~ de ~a e~ca~a de~de +3~ hacia aba~~ ~~ega~e~~~ a -8~ . L~e- g~, a ~a~ 5 ~ . ~ . ~a ~e~~e~a~~~a e~ de -8~ . R . . EJERCICIO 2 1 . A ~a~ 9 a . ~ . e~ ~e~~~~e~~~ ~a~ca +12~ ~ de e~~a h~~a a ~a~ 8 ~ . ~ . ha ba~ad~ 15 ~. E~~~e~a~ ~a ~e~~e~a~~~a a ~a~ 8 ~ . ~ . 2 . A ~a~ 6 a . ~ . e~ ~e~~~~e~~~ ~a~ca -3~ . A ~a~ 10 a . ~ . ~a ~e~~e~a~~~a e~ 8 ~ ~~~ a~~a ~ de~de e~~a h~~a ha~~a ~a~ 9 ~ . ~ . ha ba~ad~ 6~ . E~~~e~a~ ~a ~e~~e~a~~~a a ~a~ 9 ~ . ~ . 3 . A~a 1 ~~ ~. e~ ~e~~~~e~~~ ~a~ca +15~ ~ a ~a~ 10 ~ . ~ . ~a~ca -3 0 . ~C~~~~~~ g~ad~~ ha ba~ad~ ~a ~e~~e~a~~~a? 4 . A ~a~ 3 a . ~ . e~ ~e~~~~e~~~ ~a~ca -8~ ~ a~ ~edi~d~a +5~ . ~C~~~~~~ g~ad~~ ha ~~bid~ ~a ~e~~e~a~~~a? 5 . A ~a~ 8 a . ~ . e~ ~e~~~~e~~~ ~a~ca -4~ ; a ~a~ 9 a . ~ . ha ~~bid~ 7~ ; a ~a~ 4 ~ . ~ . ha ~~bid~ 2~ ~~~ ~ a ~a~ 11 ~ . ~ . ha ba~ad~ 11 ~ . E~~~e~a~ ~a ~e~~e~a~~~a a ~a~ 11 ~ . ~ . 6 . A ~a~ 6 a . i~ . e~ ~e~~~~e~~~ ~a~ca -8~ . De ~a~ 6 a . ~ . a ~a~ 11 a . ~ . ~~be a ~a~~~ de 4~ ~~~ h~~a . E~~~e~a~ ~a ~e~~e~a~~~a a ~a~ 7 a . ~ ., a ~a~ 8 a . ~ . ~ a ~a~ 11 a . ~ . 7 . A ~a~ 8 a . ~ . e~ ~e~~~~e~~~ ~a~ca -1~ . De ~a~ 8 a . ~ . a ~a~ 11 a . ~. ba~a a ~a~~~ de 2~ ~~~ h~~a ~ de 11 a . ~ . a 2 ~ . M . ~~be a ~a~~~ de 3~ ~~~ h~~a . E~~~e~a~ ~a ~e~~e~a~~~a a ~a~ 10 a . ~ ., a ~a~ 11 a . ~ ., a ~a~ 12 a . ~ . ~ a ~a~ 2 ~ . ~ . 8 . E~ d~a 10 de dicie~b~e ~~ ba~c~ ~e ha~~a a 56~ a~ ~e~~e de~ ~~i~e~ ~e~idia~~ . De~ d~a 10 a~ 18 ~ec~~~e 7~ hacia e~ e~~e . E~~~e~a~ ~~ ~~~- gi~~d e~~e d~a . 9 . E~ d~a ~~i~e~~ de feb~e~~ ~a ~i~~aci~~ de ~~ ba~c~ e~ : 71~ de ~~~gi~~d ~e~~e ~ 15 ~ de ~a~i~~d ~~~ . De~ d~a ~~i~e~~ a~ 26 ha ~ec~~~id~ 5~ hacia e~ e~~e ~ ~~ ~a~i~~d e~ e~~~~ce~ de 5 0 ~~~ a~ ~~~ . E~~~e~a~ ~~ ~i~~aci~~ e~ d~a 26 .
  • 12. 12 ~ ALGEBRA 10 . E~ d~a 5 de ~a~~ ~a ~i~~aci~~ de ~~ ~ia~e~~ e~ 18~ de ~~~gi~~d e~~e ~ 65 ~ de ~a~i~~d ~~~~e . De~ d~a 5 a~ 31 ha ~ec~~~id~ 3~ hacia e~ e~~e ~ ~e ha ace~cad~ 4~ a~ Ec~ad~~ . E~~~e~a~ ~~ ~i~~aci~~ e~ d~a 31 . 11 . U~a ci~dad f~~dada e~ a~~ 75 A . C . f~e de~~~~ida 135 a~~~ de~~~~~ . E~~~e~a~ ~a fecha de ~~ de~~~~cci~~ . 3) U~ ~~~i~ ~ec~~~e 40 ~. e~ ~~~ea ~ec~a a ~a de~echa de ~~ ~~~- ~~ A ~ ~~eg~ ~e~~~cede e~ ~a ~i~~a di~ecci~~ a ~a~~~ de 15 ~ . ~~~ ~eg~~- d~ . E~~~e~a~ a ~~~ di~~a~cia ~e ha~~a de~ ~~~~~ A a~ cab~ de~ 1~, 2~, 39 ~ 4~ ~eg~~d~ . E~ ~~~i~ ha ~ec~~~id~ 40 ~ . a ~a de~echa de~ ~~~~~ A ; ~~eg~, ~~ ~~- ~ici~~ e~ + 40 i~ ., ~~~a~d~ c~~~ ~~~i~i~~ e~ ~e~~id~ de i~~~ie~da a de~echa . E~~~~ce~ e~~ie~a a ~~~e~~e de ~a de~echa hacia ~a i~~~ie~da (~e~~id~ ~ega~i~~) a ~a~~~ de 15 i~ . ~~~ ~eg~~d~ ; ~~eg~, e~ e~ ~~i~e~ ~eg~~d~ ~e ace~ca 15 ~. a~ ~~~~~ A ~ c~~~ e~~aba a 40 ~ . de e~e ~~~~~, ~e ha~~a a 40 - 15 = 25 ~. a ~a de~echa de A ; ~~eg~, ~~ ~~~ici~~ e~ + 25 ~ . R . E~ e~ 29 ~eg~~d~ ~e ace~ca ~~~~~ 15 ~. a~ ~~~~~ A ; ~~eg~, ~e ha~~a~~ a 25 - 15 = 10 ~ . a ~a de~echa de A ; ~~ ~~~ici~~ ah~~a e~ + 10 ~ . R . E~ e~ 3c~ . ~eg~~d~ ~ec~~~e ~~~~~ 15 i~ . hacia A, ~ c~~~ e~~aba a 10 ~ . a ~a de~echa de A, hab~~ ~~egad~ a~ ~~~~~ A (c~~ 10 ~i .) ~ ~ec~~~i- d~ 5 ~ . a ~a i~~~ie~da de A, e~ deci~, 10 - 15 = - 5 ~ . S~ ~~~ici~~ ah~~a e~ -5 ~. R . E~ e~ 49 ~eg~~d~ ~ec~~~e ~~~~~ 15 ~. ~~~ hacia ~a i~~~ie~da ~ c~~~ ~a e~~aba a 5 ~ . a ~a i~~~ie~da de A, ~e ha~~a~~ a~ cab~ de~ 4 ~ ~ ~eg~~d~ a 20 ~ . a ~a i~~~ie~da de A, ~ ~ea - 5 -15 = - 20 ~ . ; ~~eg~, ~~ ~~~ici~~ ah~~a e~ - 20 ~ . R . - EJERCICIO 3 (SENTIDO POSITIVO : DE IZQUIERDA A DERECHA Y DE ABAJO A ARRIBA) . 1 . E~~~e~a~ ~~e ~~ ~~~i~ ~e ha~~a a 32 ~. a ~a de~echa de~ ~~~~~ A ; a 16 ~. a ~a i~~~ie~da de A . 2 . E~~~e~a~ ~~e ~a ~a~~e de ~~ ~~~~e ~~e ~~b~e~a~e de~ ~~e~~ e~ 10 ~ . ~ ~ie~e e~~e~~ad~~ 4 ~ . 3 . De~~~~~ de ca~i~a~ 50 ~i . a ~a de~echa de~ ~~~~~ A ~ec~~~~ 85 ~ . e~ , ~e~~id~ c~~~~a~i~ . ~A ~~~ di~~a~cia ~e ha~~~ ah~~a de A? 4 . Si c~~~~ a ~a i~~~ie~da de~ ~~~~~ B a ~a~~~ de 6 ~ . ~~~ ~eg~~d~, ~a ~~~ di~~a~cia de B ~e ha~~a~~ a~ cab~ de 11 ~eg~ .? 5 . D~~ c~~~ed~~e~ ~a~~e~ de~ ~~~~~ A e~ ~e~~id~~ ~~~e~~~~ . E~ ~~e c~~~e hacia ~a i~~~ie~da de A ~a a S ~ . ~~~ ~eg . ~ e~ ~~e c~~~e hacia ~a de~echa ~a a 9 ~i . ~~~ ~eg . E~~~e~a~ ~~~ di~~a~cia~ de~ ~~~~~ A a~ cab~ de 6 ~eg . 6 . Pa~~ie~d~ de ~a ~~~ea (~e ~a~ida hacia ~a de~echa ~~ c~~~ed~~ da d~~ ~~e~~a~ a ~~a ~i~~a de 400 ~ . de ~~~gi~~d . Si ~~ ~a~~~ de~ ~i~~~ ~~~~~ ~ d~~ 3 ~~e~~a~ a ~a ~i~~a e~ ~e~~id~ c~~~~a~i~, ~~~~ di~~a~cia he~~~ ~ec~~~id~? 7 . U~ ~~~~e de 40 ~ie~ de ~~~gi~~d ~e~~a 15 ~ie~ ~~b~e e~ ~~e~~ . D~a~ de~~~~~ ~e i~~~~d~~e~~~ 3 ~ie~ ~~~ . E~~~e~a~ ~a ~a~~e ~~e ~~b~e~a~e ~ ~a e~~e~~ada .
  • 13. CANTIDADES POSITIVAS Y NEGATIVAS ~ 13 8 . U~ ~~~i~ ~ec~~~e 55 ~i . a ~a de~echa de~ ~~~~~ A ~ ~~eg~ e~ ~a ~i~~a di~ecci~~ ~e~~~cede 52 ~i . ~A ~~~ di~~a~cia ~e ha~~a de A? 9 . U~ ~~~i~ ~ec~~~e 32 ~ . a ~a i~~~ie~da de~ ~~~~~ A ~ ~~eg~ ~e~~~cede e~ ~a ~i~~a di~ecci~~ 15 ~ . ~A ~~~ di~~a~cia ~e ha~~a de A? 10 . U~ ~~~i~ ~ec~~~e 35 ~~i . a ~a de~echa de B ~ ~~eg~ ~e~~~cede e~ ~a ~i~~a di~ecci~~ 47 ~i . ;A ~~~ di~~a~cia ~e Da~~a de B? 11 . U~ ~~~i~ ~ec~~~e 39 ~i . a ~a i~~~ie~da de A1 ~ ~~eg~ ~e~~~cede e~ ~a ~i~~a di~ecci~~ 56 ~ . ~A ~~~ di~~a~cia ~e ha~~a de M? 12 . A ~a~~i~ de~ ~~~~~ B ~~a ~e~~~~a ~ec~~~e 90 i~ . a ~a de~echa ~ ~e~~~- cede, e~ ~a ~i~~a di~ecci~~, ~~i~e~~ 58 ~ . ~ ~~eg~ 36 ~ . ~A ~~~ di~~a~cia ~e ha~~a de B? 13 . U~ ~~~i~ ~ec~~~e 72 ~i . a ~a de~echa de A ~ e~~~~ce~ e~~ie~a a ~e~~~- cede~ e~ ~a ~i~~a di~ecci~~, a ~a~~~ de 30 ~ . ~~~ ~eg . E~~~e~a~ ~~ di~~a~cia de~ ~~~~~ A a~ cab~ de~ 14, 24, 39 ~ 49 ~eg . 14 . U~ a~~~ ~ec~~~e 120 K~ . a ~a i~~~e~da de~ ~~~~~ M ~ ~~eg~ ~e~~~cede a ~a~~~ e~e 60 K~~ . ~~~ h~~a . ~A ~~~ di~~a~cia ~e ha~~a de~ ~~~~~ M a~ cab~ de ~a 1``, : ~ 4'' h~~a? 14 VALOR ABSOLUTO Y RELATIVO Va~~~ ab~~~~~~ de ~~a ca~~idad e~ e~ ~~~e~~ ~~e ~e~~e~e~~a ~a ca~- ~idad ~~e~ci~die~d~ de~ ~ig~~ ~ ~e~~id~ de ~a ca~~idad, ~ ~a~~~ ~e~a~i~~ e~ e~ ~e~~id~ de ~a ca~~idad, ~e~~e~e~~ad~ ~~~ e~ ~ig~~ . A~~, e~ ~a~~~ ab~~~~~~ de +$8 e~ $8, ~ e~ ~a~~~ ~e~a~i~~ habe~, e~~~e- ~ad~ ~~~ e~ ~ig~~ + ; e~ ~a~~~ ab~~~~~~ de -$20 e~ $20, ~ e~ ~a~~~ ~e~a~i~~ de~da, e~~~e~ad~ ~~~ e~ ~ig~~ - . La~ ca~~idade~ +7~ ~ -7~ ~ie~e~ e~ ~i~~~ ~a~~~ ab~~~~~~, ~e~~ ~~ ~a~~~ ~e~a~i~~ e~ ~~~e~~~, ~~e~ e~ ~~i~e~~ e~~~e~a g~ad~~ ~~b~e ce~~ ~ e~ ~eg~~d~ ba~~ ce~~ ; -8 ~ -11 ~ie~e~ e~ ~i~~~ ~a~~~ ~e~a~i~~ (g~ad~~ ba~~ ce~~) ~ di~~i~~~ ~a~~~ ab~~~~~~ . 1?~ ~a~~~ ab~~~~~~ de ~~a ca~~idad a~geb~aica c~a~~~ie~a ~e ~e~~e~e~~a c~~~ca~d~ e~ ~~~e~~ ~~e c~~~e~~~~da a dich~ ~a~~~ e~~~e d~~ ~~~ea~ ~e~- ~ica~e~ . A~~, e~ ~a~~~ ab~~~~~~ de + 8 ~e ~e~~e~e~~a 181 . 15 CANTIDADES ARITMETICAS Y ALGEBRAICAS I)e ~~ e~~~e~~~ a~~e~i~~~e~~e ~e ded~ce ~a dife~e~cia e~~~e ca~~ida- de~ a~i~~~~ica~ ~ a~geb~aica~ . Ca~~idade~ a~i~~~~ica~ ~~~ ~a~ ~~e e~~~e~a~ ~~~a~e~~e e~ ~a~~~ ab~~- ~~~~ e~e ~a~ ca~~idade~ ~e~~e~e~~ad~ ~~~ ~~~ ~~~e~~~, ~e~~ ~~ ~~~ dice~ e~ ~e~~id~ ~ ~a~~~ ~e~a~i~~ (~e ~a~ ca~~idade~ . A~~, c~a~d~ e~ A~i~~~~ica e~c~ibi~~~ ~~e ~~a ~e~~~~a ~ie~e $5, ~e- ~e~~~ ~~~a~e~~e ~a idea de~ ~a~~~ ab~~~~~~ $5 de e~~a ca~~idad, ~e~~ c~~ e~~~ ~~ ~abe~~~ ~i ~a ~e~~~~a ~ie~e $5 de habe~ ~ de de~da . E~c~ibie~d~ ~~e e~ ~e~~~~e~~~ ~a~ca 8~, ~~ ~abe~~~ ~i ~~~ ~~b~e ce~~ ~ ba~~ ce~~ .
  • 14. 14 ~ ALGEBRA Ca~~idade~ a~geb~aica~ ~~~ ~a~ ~~e e~~~e~a~ e~ ~a~~~ ab~~~~~~ de ~a~ ca~~idade~ ~ ade~~~ ~~ ~e~~id~ ~ ~a~~~ ~e~a~i~~ ~~~ ~edi~ de~ ~ig~~ . A~~, e~c~ibie~d~ ~~e ~~a ~e~~~~a ~ie~e +$5 e~~~e~a~~~ e~ ~a~~~ ab- ~~~~~~ $5 ~ e~ ~e~~id~ ~ ~a~~~ ~e~a~i~~ (habe~) e~~~e~ad~ ~~~ e~ ~ig~~ + ; e~c~ibie~d~ -$8 e~~~e~a~~~ e~ ~a~~~ ab~~~~~~ $8 ~ e~ ~e~~id~ ~ ~a~~~ ~e~a- ~i~~ (de~da) e~~~e~ad~ ~~~ e~ ~ig~~ - ; e~c~ibie~d~ ~~e e~ ~e~~~~e~~~ ~a~- ca +80 ~e~e~~~ e~ ~a~~~ ab~~~~~~ 8~ ~ e~ ~a~~~ ~e~a~i~~ (~~b~e ce~~) e~~~e- ~ad~ ~~~ e~ ~ig~~ +, ~ e~c~ibie~d~ -9~ ~e~e~~~ e~ ~a~~~ ab~~~~~~ 9~ ~ e~ ~a~~~ ~e~a~i~~ (ba~~ ce~~) e~~~e~ad~ ~~~ e~ ~ig~~ - . L~~ ~ig~~~ + ~ - ~ie~e~ e~ A~geb~a d~~ a~~icaci~~e~ : ~~a, i~dica~ ~a~ ~~e~aci~~e~ de ~~~a ~ ~e~~a, ~ ~~~a, i~dica~ e~ ~e~~id~ ~ c~~dici~~ de ~a~ ca~~idade~ . E~~a d~b~e a~~icaci~~ ~e di~~i~g~e ~~~~~e c~a~d~ ~~~ ~ig~~~ + ~ - ~ie~e~ ~a ~ig~ificaci~~ de ~~~a ~ ~e~~a, ~a~ e~~~e ~~~~i~~~ ~ e~~~e~i~~e~ i~- c~~ida~ e~ ~a~~~~e~i~, c~~~ ~~~ e~e~~~~ e~ (+ 8) + (-4) ~ e~ (-7) - (+ 6) . C~a~d~ ~a~ ~~ecedie~d~ a ~~ ~~~~i~~, ~a ~ea ~i~e~a~ ~ ~~~~~ic~, e~~~e~a~ e~ ~e~~id~ ~~~i~i~~ ~ ~ega~i~~, c~~~ ~~~ e~e~~~~ e~ -a, + b, + 7, --- 8 ~( REPRESENTACION GR~FICA DE LA SERIE ALGEBRAICA DE LOS N~MEROS Te~ie~d~ e~ c~e~~a ~~e e~ 0 e~ A~geb~a e~ ~a a~~e~cia de ~a ca~~i- dad, ~~e ~a~ ca~~idade~ ~~~i~i~a~ ~~~ ~a~~~e~ ~~e 0 ~ ~a~ ~ega~i~a~ ~e~~- ~e~ ~~e 0, ~ ~~e ~a~ di~~a~cia~ ~edida~ hacia ~a de~echa ~ hacia a~~iba de ~~ ~~~~~ ~e c~~~ide~a~ ~~~i~i~a~ ~ hacia ~a i~~~ie~da ~ hacia aba~~ de ~~ ~~~~~ ~ega~i~a~, ~a ~e~ie a~geb~aica de ~~~ ~~~e~~~ ~e ~~ede ~e~~e~e~~a~ de e~~e ~~d~ : E~e~~~~~ -5 -4 -3 -2 -1 0 +1 +2 +3 4 5 NOMENCLATURA ALGEBRAICA 17 EXPRESION ALGEBRAICA e~ ~a ~e~~e~e~~aci~~ de ~~ ~~~b~~~ a~ge- b~aic~ ~ de ~~a ~ ~~~ ~~e~aci~~e~ a~geb~aica~ . a, 5~, / - 4~, (a+ b )c, (5~ - 3~)a ~2 . ~g TERMINO e~ ~~a e~~~e~i~~ a~geb~aica ~~e c~~~~a de ~~ ~~~~ ~~~b~~~ ~ de ~a~i~~ ~~~b~~~~ ~~ ~e~a~ad~~ e~~~e ~~ ~~~ e~ ~ig~~ + ~ - . A~~, a, 3b, 2~~, 4a - ~~~ ~~~~i~~~ . 3~
  • 15. NOMENCLATURA ALGEBRAICA ~ 1 5 L~~ e~e~e~~~~ de ~~ ~~~~i~~ ~~~ c~a~~~ : e~ ~ig~~, e~ c~eficie~~e, ~a ~a~~e ~i~e~a~ ~ e~ g~ad~ . P~~ e~ ~ig~~, ~~~ ~~~~i~~~ ~~~i~i~~~ ~~~ ~~e ~a~ ~~ecedid~~ de~ ~ig- ~~ + ~ ~ega~i~~~ ~~~ ~~e ~a~ ~~ecedid~~ de~ ~ig~~ - . A~~, + a, + 8~, + 9ab ~~~ ~~~~i~~~ ~~~i~i~~~ ~ - ~, - 5bc ~ - b ~~~ ~~~~i~~~ ~ega~i~~~ . E~ ~ig~~ + ~~e~e ~~i~i~~e de~a~~e de ~~~ ~~~~i~~~ ~~~i~i~~~ . A~~, a e~~i~a~e a + a ; 3ab e~~i~a~e a + 3ab . P~~ ~a~~~, c~a~d~ ~~ ~~~~i~~ ~~ ~a ~~ecedid~ de ~i~g~~ ~ig~~ e~ ~~~i~i~~ . E~ c~eficie~~e, c~~~ ~e di~~ a~~e~, e~ ~~~ c~a~~~ie~a, ge~e~a~~e~~e e~ ~~i~e~~, de ~~~ fac~~~e~ de~ ~~~~i~~ . A~~, e~ e~ ~~~~i~~ 5a e~ c~eficie~~e e~ 5 ; e~ - 3a 2 ~3' e~ c~eficie~~e e~ - 3 . La ~a~~e ~i~e~a~ ~a c~~~~i~~~e~ ~a~ ~e~~a~ ~~e ha~a e~ e~ ~~~~i~~ . A~~, 3~ 3 ~ 4 ~8 ~ 4 e~ 5~~ ~a ~a~~e ~i~e~a~ e~ ~~ ; e~ 2ab ~a ~a~~e ~i~e~a~ e~ ab . 19 EL GRADO DE UN TERMINO ~~ede ~e~ de d~~ c~a~e~ : ab~~~~~~ ~ c~~ ~e~aci~~ a ~~a ~e~~a . G~ad~ ab~~~~~~ de ~~ ~~~~i~~ e~ ~a ~~~a de ~~~ e~~~~e~~e~ de ~~~ fac~~~e~ ~i~e~a~e~ . A~~, e~ ~~~~i~~ 4a e~ de ~~i~e~ g~ad~ ~~~~~e e~ e~~~- ~ie~~e de~ fac~~~ ~i~e~a~ a e~ 1 ; e~ ~~~~i~~ ab e~ de ~eg~~d~ g~ad~ ~~~~~e ~a ~~~a de ~~~ e~~~~e~~e~ de ~~~ fac~~~e~ ~i~e~a~e~ e~ 1 + 1 = 2 ; e~ ~~~~i~~ a 2 b e~ de ~e~ce~ g~ad~ ~~~~~e ~a ~~~a de ~~~ e~~~~e~~e~ de ~~~ fac~~~e~ ~i~e~a~e~ e~ 2 + 1 = 3; 5a 4 b 3 c 2 e~ de ~~~e~~ g~ad~ ~~~~~e ~a ~~~a de ~~~ e~- ~~~e~~e~ de ~~~ fac~~~e~ ~i~e~a~e~ e~ 4 + 3 + 2 = 9 . E~ g~ad~ de ~~ ~~~~i~~ c~~ ~e~aci~~ a ~~a ~e~~a e~ e~ e~~~~e~~e de dicha ~e~~a . A~~ e~ ~~~~i~~ b~ 3 e~ de ~~i~e~ g~ad~ c~~ ~e~aci~~ a b ~ de ~e~ce~ g~ad~ c~~ ~e~aci~~ a ~ ; 4~ 2 ~4 e~ de ~eg~~d~ g~ad~ c~~ ~e~aci~~ a ~ ~ de c~a~~~ g~ad~ c~~ ~e~aci~~ a ~ . 20 CLASES DE TERMINOS T~~~i~~ e~~e~~ e~ e~ ~~e ~~ ~ie~e de~~~i~ad~~ ~i~e~a~ c~~i~ 5a, 6a4b3, 2a 5 3a T~~~i~~ f~acci~~a~i~ e~ e~ ~~e ~ie~e de~~~i~ad~~ ~i~e~a~ c~~~ b . T~~~i~~ ~aci~~a~ e~ e~ ~~e ~~ ~ie~e ~adica~, c~~~ ~~~ e~e~~~~~ a~~e- ~i~~e~, e i~~aci~~a~ e~ ~~e ~ie~e ~adica~, c~~~ ~ab, 3b La "T~~~i~~~ h~~~g~~e~~ ~~~ ~~~ ~~e ~ie~e~ e~ ~i~~~ g~ad~ ab~~~~~~ . A~~, 4~''~ ~ 6~ 2 ~: ' ~~~ h~~~g~~e~~ ~~~~~e a~b~~ ~~~ de ~~i~~~ g~ad~ ab~~~~~~ . T~~~i~~~ he~e~~g~~e~~ ~~~ ~~~ de di~~i~~~ g~ad~ ab~~~~~~, c~~~~ 5a, ~~e e~ de ~~i~e~ g~ad~, ~ 3a 2 , ~~e e~ de ~eg~~d~ g~ad~ .
  • 16. 16 ALGEBRA If EJERCICIO 4 1 . Diga~e ~~~ c~a~e de ~~~~i~~~ ~~~ ~~~ ~ig~ie~~e~ a~e~die~d~ a~ ~ig~~, a ~i ~ie~e~ ~ ~~ de~~~i~ad~~ ~ a ~i ~ie~e~ ~ ~~ ~adica~ : 2a 5b 2 ~ 4a 2 b 3 5a 2 , - 4a 3 b, -, - 6 . ~, -C/5b2, 6 , - 2 . D~ga~e e~ g~ad~ ab~~~~~~ de ~~~ ~~~~i~~~ ~ig~ie~~e~ : 5a, -6a 2 b, a 2 b 2 , - 5a 3 b 4 C, 8~ 5 ~~, 4~ 2 ~3, - ~~~5 3 . D~ga~e e~ g~ad~ de ~~~ ~~~~i~~~ ~ig~ie~~e~ ~e~~ec~~ a cada ~~~ de ~~~ fac~~~e~ ~i~e~a~e~ : -a 3 b 2 , -5~4 ~ 3, 6a 2 b~ 3 , - 4abc~ 2 , 10~ 2 ~3 b 4 c 5 4 . De ~~~ ~~~~i~~~ ~ig~ie~~e~ e~c~ge~ c~a~~~ ~~e ~ea~ h~~~g~~e~~ ~ ~~e~ he~e~~g~~e~~ : -4a 3 b 2 , 6ab 3 , -~ 5 , 6~ 4 ~, -2a 3 ~4 , - ab 5 , 4abc~ 2 , - 2ac 5 . E~c~ibi~ ~~e~ ~~~~i~~~ e~~e~~~ ; d~~ f~acci~~a~i~~ ; d~~ ~~~i~i~~~, e~~e~~~ ~ ~aci~~a~e~ ; ~~e~ ~ega~i~~~, f~acci~~a~i~~ e i~~aci~~a~e~ . 6 . E~c~ibi~ ~~ ~~~~i~~ de cada ~~~ de ~~~ g~ad~~ ab~~~~~~~ ~ig~ie~~e~ : de ~e~ce~ g~ad~, de ~~i~~~ g~ad~, de ~~d~ci~~ g~ad~, de d~ci~~ ~~i~~~ g~ad~, de ~ig~~i~~ g~ad~ . 7 . E~c~ibi~ ~~ ~~~~i~~ de d~~ fac~~~e~ ~i~e~a~e~ ~~e ~ea de c~a~~~ g~ad~ c~~ ~e~aci~~ a ~a ~ ; ~~~~ de c~a~~~ fac~~~e~ ~i~e~a~e~ ~~e ~ea de ~~~~i~~ g~ad~ c~~ ~e~aci~~ a ~a ~ ; ~~~~ de ci~c~ fac~~~e~ ~i~e~a~e~ ~~e ~ea de d~ci~~ g~ad~ c~~ ~e~aci~~ a ~a b . CLASIFICACION DE LAS EXPRESIONES ALGEBRAICAS 21 MONOMIO e~ ~~a e~~~e~i~~ a~geb~aica ~~e c~~~~a de ~~ ~~~~ ~~~~i~~, c~~~-- - 22 POLINOMIO e~ ~~a e~~~e~i~~ a~geb~aica ~~e c~~~~a de ~~~ de ~~ ~~~~i~~, c~~~~ a + b, a + ~ - ~, ~3 + 2~ 2 + ~ +7 . a 2 5~~ 4 Bi~~~i~ e~ ~~ ~~~i~~~i~ ~~e a+b, ~-~, 3 6h 2 a 2 T~i~~~i~ e~ ~~ ~~~i~~~i~ ~~e a+b+c, ~2 -5~+6, 5~ 2 -6~ 3 + 3, c~~~~a de ~~e~ ~~~~i~~~, c~~~ 23 EL GRADO de ~~ ~~~i~~~i~ ~~ede ~e~ ab~~~~~~ ~ c~~ ~e~aci~~ a ~~a ~e~~a . G~ad~ ab~~~~~~ de ~~ ~~~i~~~i~ e~ e~ g~ad~ de ~~ ~~~~i~~ de ~a~~~ g~ad~ . A~~, e~ e~ ~~~i~~~i~ ~ 4 - 5~ 3 + ~ 22 - 3~ e~ ~~i~e~ ~~~~i~~ e~ de c~a~~~ g~ad~ ; e~ ~eg~~d~, de ~e~ce~ g~ad~ ; e~ ~e~ce~~, de ~eg~~d~ g~ad~, ~ e~ ~~~i~~, de ~~i~e~ g~ad~ ; ~~eg~, e~ g~ad~ ab~~~~~~ de~ ~~~i~~~i~ e~ e~ c~a~~~ . c~~~~a de d~~ ~~~~i~~~, c~~~ : ~ 2 ~ 3a, - 5b, 43 . a
  • 17. NOMENCLATURA ALGEBRAICA ~ 1 7 G~ad~ de ~~ ~~~i~~~i~ c~~ ~e~aci~~ a ~~a ~e~~a e~ e~ ~a~~~ e~~~- ~e~~e de dicha ~e~~a e~ e~ ~~~i~~~i~ . A~~, e~ ~~~i~~~i~ a~ + a 4 ~2 -a 2 ~4 e~ de ~e~~~ g~ad~ c~~ ~e~aci~~ a ~a a ~ de c~a~~~ g~ad~ c~~ ~e~aci~~ a ~a ~ . U~ ~~~i~~~i~ e~ e~~e~~ c~a~d~ ~i~g~~~ de ~~~ ~~~~i~~~ ~ie~e de~~- 2 ~i~ad~~ ~i~e~a~ c~~~ ~ 2 + 5~ - 6 ; 2 - 3 + 5 ; f~acci~~a~i~ c~a~d~ a~g~~~ 2 de ~~~ ~~~~i~~~ ~ie~e ~e~~a~ e~ e~ de~~~i~ad~~ c~~~ b + - 8 ; ~aci~~a~ c~a~d~ ~~ c~~~ie~e ~adica~e~, c~~~ e~ ~~~ e~e~~~~~ a~~e~i~~e~ ; i~~aci~~a~ c~a~d~ c~~~ie~e ~adica~, c~~~ V+--Ab_-~Z- VIa cb ; h~~~g~~e~ c~a~d~ ~~- d~~ ~~~ ~~~~i~~~ ~~~ de~ ~i~~~ g~ad~ ab~~~~~~, c~~~ 4a 3 +5a 2 b+6ab 2 +b 3 , ~ he~e~~g~~e~ c~a~d~ ~~~ ~~~~i~~~ ~~ ~~~ de~ ~i~~~ g~ad~, c~~~ ~3 +~ 2 +~-6 . P~~i~~~i~ c~~~~e~~ c~~ ~e~aci~~ a ~~a ~e~~a e~ e~ ~~e c~~~ie~e ~~d~~ ~~~ e~~~~e~~e~ ~~ce~i~~~ de dicha ~e~~a, de~de e~ ~~~ a~~~ a~ ~~~ ba~~ ~~e ~e~ga dicha ~e~~a e~ e~ ~~~i~~~i~ . A~~, e~ ~~~i~~~i~ ~ 5 + ~4 - ~ 3 + ~2 - 3~ e~ c~~~~e~~ ~e~~ec~~ de ~a ~, ~~~~~e c~~~ie~e ~~d~~ ~~~ e~~~~e~~e~ ~~ce~i- ~~~ de ~a ~ de~de e~ ~~~ a~~~ 5, ha~~a e~ ~~~ ba~~ 1, ~ ~ea 5, 4, 3, 2, 1 ; e~ ~~~i~~~i~ a 4 - a 3 b + a 2 b 2 - ab 3 + b 4 e~ c~~~~e~~ ~e~~ec~~ de a ~ b . P~~i~~~i~ ~~de~ad~ c~~ ~e~~ec~~ a ~~a ~e~~a e~ ~~ ~~~i~~~i~ e~ e~ c~a~ ~~~ e~~~~e~~e~ de ~~a ~e~~a e~c~gida, ~~a~ada ~e~~a ~~de~a~~i~, ~a~ a~~e~~a~d~ ~ di~~i~~~e~d~ . A~~, e~ ~~~i~~~i~ ~4 - 4~ 3 + 2~ 2 - 5~ + 8 e~~~ ~~de~ad~ e~ ~~de~ de~- ce~de~~e c~~ ~e~aci~~ a ~a ~e~~a ~~de~a~~i~ ~ ; e~ ~~~i~~~i~ a 5 - 2a 4 b + 6a 3 b 2 -5a 2 b 8 + 3ab 4 - b 5 e~~~ ~~de~ad~ e~ ~~de~ de~ce~de~~e ~e~~ec~~ de ~a ~e~~a ~~de~a~~i~ a ~ e~ ~~de~ a~ce~de~~e ~e~~ec~~ de ~a ~e~~a ~~de~a~~i~ b . 25 O~de~a~ ~~ ~~~i~~~i~ e~ e~c~ibi~ ~~~ ~~~~i~~~ de ~~d~ ~~e ~~~ e~~~- ~e~~e~ de ~~a ~e~~a e~c~gida c~~~ ~e~~a ~~de~a~~i~ ~~ede~ e~ ~~de~ de~- ce~de~~e ~ a~ce~de~~e . A~~, ~~de~a~ e~ ~~~i~~~i~ -5~ 8 +~ 5 -3~+~ 4 -~ 2 +6 e~ ~~de~ de~ce~de~~e c~~ ~e~aci~~ a ~ ~e~~ e~c~ibi~ ~ 5 +~ 4 -5~ 3 -~ 2 -3~+6 . O~de~a~ e~ ~~~i~~~i~ ~ 4 ~ - 7~ 2 ~ 3 - 5~ 5 + 6~~ 4 + ~5 - ~3 ~2 e~ ~~de~ a~- ce~de~~e c~~ ~e~aci~~ a ~ ~e~~ e~c~ibi~~~ : ~ 5 +6~~ 4 --7~ 2 ~ 3 -~ 3 ~ 2 +~ 4 ~-5~ 5 . W EJERCICIO 5 1 . D~ga~e e~ g~ad~ ab~~~~~~ de ~~~ ~ig~ie~~e~ ~~~i~~~i~~ : a) ~ 3 +~ 2 +~ . c) a :'b-a 2 b 2 +ab 3 -b 4 . b) 5a-3a 2 +4 .a 4 -6- d) ~ 5 -6~ 4 ~ 3 -4a 2 b+~ 2 ~ 4 -3~~ . 2 . D~ga~e e~ g~ad~ de ~~~ ~ig~ie~~e~ ~~~i~~~i~~ c~~ ~e~aci~~ a cada ~~a 24 de ~~~ ~e~~a~ : a) a 3 +a 2 -ab 3 . c) 6a 4 b 7 -4a-~+ab 9 -5a&b~~~ . b) ~ 4 +4~ 3 -6~ 2 ~4 -4~~ 5 . d) ~4~2-~~~+~~4~3-X8 + ~ 15- ~ 11 . CLASES DE POLINOMIOS
  • 18. 1 8 ~ ALGEBRA 26 T~~~i~~ i~de~e~die~~e de ~~ ~~~i~~~i~ c~~ ~e~aci~~ a ~~a ~e~~a e~ e~ ~~~~i~~ ~~e ~~ ~ie~e dicha ~e~~a . A~~, e~ e~ ~~~i~~~i~ a 3 -a 2 +3a-5 e~ ~~~~i~~ i~de~e~die~~e c~~ ~e~aci~~ a ~a a e~ 5 ~~~~~e ~~ ~ie~e a ; e~ ~4 - 6~ 3 + 8~ 2 - 9~ + 20 e~ ~~~~i- ~~ i~de~e~die~~e e~ 20 ; e~ a 3 - a 2 b + 3ab 2 + b 3 e~ ~~~~i~~ i~de~e~die~~e c~~ ~e~aci~~ a ~a a e~ b 3 , ~ e~ ~~~~i~~ i~de~e~die~~e c~~ ~e~aci~~ a ~a b e~ a3 . E~ ~~~~i~~ i~de~e~die~~e c~~ ~e~aci~~ a ~~a ~e~~a ~~ede c~~~ide~a~~e ~~e ~ie~e e~a ~e~~a c~~ e~~~~e~~e ce~~, ~~~~~e c~~~ ~e ~e~~ ~~~ ade~a~~e, ~~da ca~~idad e~e~ada a ce~~ e~~i~a~e a 1 . A~~, e~ e~ ~~i~e~ e~e~~~~ a~~e~i~~, - 5 e~~i~a~e a - 5a~, ~ e~ e~ ~~~i- ~~ e~e~~~~, b 3 e~~i~a~e a a~b 3 . N> EJERCICIO 6 1 . A~e~die~d~ a ~i ~ie~e~ ~ ~~ de~~~i~ad~~ ~i~e~a~ ~ a ~i ~ie~e~ ~ ~~ ~adi- ca~, d~ga~e de ~~~ c~a~e ~~~ ~~~ ~~~i~~~i~~ ~ig~ie~~e~ : a) a 3 +2a 2 -3a . c) a ~ V ~b_ - 2c + 3 2 b) a4 -~ + ~ -a . d) da+ a -6b+4 . 2 3 2 2 2 . E~c~ibi~ ~~ ~~~i~~~i~ de ~e~ce~ g~ad~ ab~~~~~~ ; de ~~i~~~ g~ad~ ab~~- ~~~~; de ~c~a~~ g~ad~ ab~~~~~~ : de deci~~~~i~~~ g~ad~ ab~~~~~~ . 3 . E~c~ibi~ ~~ ~~i~~~i~ de ~eg~~d~ g~ad~ ~e~~ec~~ de ~a ~ ; ~~ ~~~i~~~i~ c) X 4 ~- ~3 ~ 2 +~ 2 ~ 3 -~ 4 . d~ga~e c~~~e~ ~~~ c~~~~e~~~ ~ ~e~~ec~~ de c~~~e~ ~e~~a~ . 6 . E~c~ibi~ ~~e~ ~~~i~~~i~~ h~~~g~~e~~ de ~e~ce~ g~ad~ ab~~~~~~ ; c~a~~~ de ~~i~~~ g~ad~ ab~~~~~~ ; d~~ ~~~i~~~i~~ c~~~~e~~~ . 7 . O~de~a~ ~~~ ~ig~ie~~e~ ~~~i~~~i~~ ~e~~ec~~ de c~a~~~ie~ ~e~~a e~ ~~de~ de~ce~de~~e : a) ~2 +6~-~ 3 +~ 4 . b) 6a~ 2 -5a 3 +2a 2 ~+~ 3 . c) -a 2 b 3 +a 4 b+a 3 b 2 -ab 4 . d) a 4 -5a+6a 3 -9a 2 +6 . e) -~ 8 ~2 +~ 10 +3~ 4 ~~-~~~ 4 +~ 2 ~8 . f) -3~~ 1 J~ 2 +4~~ 2 ~3 -8~~~ -10~ 3 ~G+~ 7 -7~O~ 4 +~ ~~~ . 8 . O~de~a~ ~~~ ~ig~ie~~e~ ~~~i~~~i~~ ~e~~ec~~ de c~a~~~ie~ ~e~~a e~ ~~de~ a~ce~de~~e : a) a 2 -5a 3 +6a . d) a 2 b 4 +a 4 b 3 -a~b 2 +a ."b+b 5 . b) ~-5~ 3 +6~ 2 +9~ 4 . e) ~ 12 -~~~~+~' 2 ~ 4 -~ 3 ~ ~~. c) 2~'+4~ 5 -O~+2~ 2 +5~ 3 . de ~~i~~~ g~ad~ ~e~~ec~~ de ~a a ; ~~ ~~~i~~~i~ de ~~~e~~ g~ad~ ~e~- ~ec~~ de ~a ~. 4 . De ~~~ a) ~ig~ie~~e~ ~~~i~~~i~~ : 3a 2 b+4a 3 -5b 3 . d) 4a-5b+6c 2 -8d 3 -6 . b) c) a 4 -a 3 b+a 2 b 2 +ab 3 . ~-b~a+ab~ 3 +ab 3 ~2 . e) f) ~ 5 -a~a+a 2 ~ 3 -a 3 ~`-a 4 ~+~ 5 . -6a 3 b 4 -5a~b+8a 2 b 5 -b 7 . e~c~ge~ d~~ ~~e ~ea~ h~~~g~~e~~ ~ d~~ he~e~~g~~e~~ . 5 . De ~~~ a) b) ~ig~ie~~e~ ~~~i~~~i~~ : a 4 -a 2 +a-a 3 . 5~ 4 -8~ 2 +~-6 . d) ~5 -~`+~0-~+5 . e) ~5-b~'+b 2 ~ 3 -b 3 ~ 2 +b 4 ~ 3
  • 19. 27 TERMINOS SEMEJANTES D~~ ~ ~~~ ~~~~i~~~ ~~~ ~e~e~a~~e~ c~a~d~ ~ie~e~ ~a ~i~~a ~a~~e ~i~e- ~a~, ~ ~ea, c~a~d~ ~ie~e~ ig~a~e~ ~e~~a~ afec~ada~ de ig~a~e~ e~~~~e~~e~ . E~e~~~~~ 2a ~ a ; - 2b ~ 8b ; - 5a 3 b 2 ~ - 8a 8 b 2 ; ~~+1 ~ 3~~1+i . L~~ ~~~~i~~~ 4ab ~ - 6a 2 b ~~ ~~~ ~e~e~a~~e~, ~~~~~e a~~~~e ~ie~e~ ig~a~e~ ~e~~a~, ~~~a~ ~~ ~ie~e~ ~~~ ~i~~~~ e~~~~e~~e~, ~a ~~e ~a a de~ ~~i- ~e~~ ~ie~e de e~~~~e~~e 1 ~ ~a a de~ ~eg~~d~ ~ie~e de e~~~~e~~e 2 . L~~ ~~~~i~~~ - b~ 4 ~ ab 4 ~~ ~~~ ~e~e~a~~e~, ~~~~~e a~~~~e ~ie~e~ ~~~ ~i~~~~ e~~~~e~~e~, ~a~ ~e~~a~ ~~ ~~~ ig~a~e~ . 28 REDUCCION DE TERMINOS SEMEJANTES e~ ~~a ~~e~aci~~ ~~e ~ie- ~e ~~~ ~b~e~~ c~~~e~~i~ e~ ~~ ~~~~ ~~~~i~~ d~~ ~ ~~~ ~~~~i~~~ ~e- ~e~a~~e~ . E~ ~a ~ed~cci~~ de ~~~~i~~~ ~e~e~a~~e~ ~~ede~ ~c~~~i~ ~~~ ~~e~ ca~~~ ~ig~ie~~e~ : 1) Red~cci~~ de d~~ ~ ~~~ ~~~~i~~~ ~e~e~a~~e~ de~ ~i~~~ ~ig~~ . REGLA Se ~~~a~ ~~~ c~eficie~~e~, ~~~ie~d~ de~a~~e de e~~a ~~~a e~ ~i~~~ ~ig~~ ~~e ~ie~e~ ~~d~~ ~ a c~~~i~~aci~~ ~e e~c~ibe ~a ~a~~e ~i~e~a~ . E~e~~~~~ (1) 3a + 2a = 5a . R . (6) 2ab + 3ab = eab . R . (2) -5b-7b = -12b . R . 1 2 (7) -~~~-3~~ = -~~ . R . (3) - a 2 -9a 2 =-100 2 . R . (8) 5~+~+2~=8~ . R . (4) 3a~ -2 +5a~ - 2 =8a' -' R . (9) - ~-3~ - 6~ - 5~ = -15~ . (5) - 4a~+ 1 -7a~' 1 =- 11a ~+1 . R . (10) ~~4~+~~ 2 ~+~~ 2 ~=?~ 2 ~. R . 2 4 8 8 . EJERCICIO 7 Red~ci~ : 1 . ~+2~ . 6 . -9~-7~ . 11- 2 . 8a+9a . 7 . 4a , +5a~ . 3 . 11 b+9b . 8 . 6a~ + 1+8a~ + 1 . 12- 4 . -b-5b . 9 . -~~+ 1 -5~~+ 1 . 5 . -8~-~ . 10 . -3a i-2-a~-2 . 13 . REDUCCION DE TERMINO$ SEMEJANTES 1 1 2 a+ 2 Q . 3 ab+ 1 ab . 1 ~~+ 8 ~~. 14 . ~ 19 1 4 - 5 ~~ -5 ~~. 15 . - 6 - 5 a 2 b - 8 1 a 2 b . 16 . -a--' ~ a . R .
  • 20. 2) Red~cci~~ de d~~ ~~~~i~~~ ~e~e~a~~e~ de di~~i~~~ ~ig~~ . REGLA Se ~e~~a~ ~~~ c~eficie~~e~, ~~~ie~d~ de~a~~e de e~~a dife~e~cia e~ ~ig~~ de~ ~a~~~ ~ a c~~~i~~aci~~ ~e e~c~ibe ~a ~a~~e ~i~e~a~ . E~e~~~~~ (1) 2a-3a=-a . R . (2) 18~ - 11 ~ = 7~ . R . (5) 25a~+ 1 -54a X ` 1 = - 29a~` 1 . 1 2 1 (6) 2a - ~a = --a . R . R . (3) - 20ab + 11 ab = -gab . (4) - 8aX + 13a~ = 5aX . R . R . (7) - 3a2b +02 b = 4a2 b. R . ~ ~ R . c (8) - 8 0 X+1 +~ a ~+1 =- Z ~*1 . e De ~a ~eg~a a~~e~i~~ ~e ded~ce ~~e d~~ ~~~~i~~~ ~e~e~a~~e~ de ig~a~e~ c~efi- cie~~~~ ~ de ~ig~~ c~~~~a~i~ ~e a~~~a~ . A~~ : - 8ab + B~b = 0 . 2 2 5 X 2 ~ - 5 X 2 ~=0 . R . R . f EJERCICIO 8 Red~ci~ : 1 . 8a-6a . 5 . 2a-2a . 9 . 40~ 3 ~-51~ .3 ~ . 2 . 6a-8a . 6 . -7b+7b . 10 . -~ 2 ~+6~ 2 ~. 3 . 9ab-15ab . 7 . -14~~+32~~ . 11 . - 15~~+40~~ . 4 . 15ab-9ab . 8 . -25~ 2 ~+3'2~ 2 ~. 12 . 5500-810b 2 . 20 a ALGEBRA 17 . 8a+9a+6a . 29 . -~ 2 ~-8~ 2 ~-9~ 2 ~-20~ 2 ~. 18 . 15~+20~+~ . 30 . -3a~-5a~-6a"'-9a~ . 19 . -7~-8~-9~ . 31 . ~a + 9a+~a+a . 20 . -a~b-a~b-3a 2 b . 32 . ~a~+ 1 a~+ 1 a~ . ~~a~+ 21 . a~+3a~+8a ~ . 22 . -5a~ + 1-3a~ + 1 -5a~ + 1 . 33 . 0 .5~+0 .6~+0 .7~+0 .8~ . 1 2 34 . - 1 ab- 1- ab--- ~- ab-ab . 23 . a+ 2 a+ ~a . 7 14 28 2 1 35 . - 2 ~3~- 1 ~3~- 1 ~3 ~ - 12~ 3 ~ . 24 . -~--~- -~ . 3 6 36 . ab 2 +ab 2 + 7ab 2 +9ab 2 +21ab2 . 25 . 6 a~+ ~a~+a~ . 37 . -~~-~-8~-77~-3~ . 38 . -~a +- 1-8~a + 1-4~a + . 1-5~a + 1-~a + 1 26 . - a a 2 ~- 6 -a 2 ~-a 2 ~. 1 1 4 6 39 . 1 -~ -Z a+ a+ a+ a+ a . 27 . 11a+8a+9a+11a . 28 . ~~+~+3~~" 1 +4~~~ +1 +6,~ " 1 . 40 . - 1 ab--'ab- ab- ab- ab . 3 (1 2 12 9
  • 21. UDUCCION DR TERMINOS UUMUJANTIS 3) Red~cci~~ de ~~~ de d~~ ~~~~i~~~ ~e~e~a~~e~ de ~ig~~~ di~~i~~~~ . REGLA Se ~ed~ce~ a ~~ ~~~~ ~~~~i~~ ~~d~~ ~~~ ~~~i~i~~~, ~e ~ed~ce~ a ~~ ~~~~ ~~~~i~~ ~~d~~ ~~~ ~ega~i~~~ ~ a ~~~ d~~ ~e~~~~ad~~ ~b~e~id~~ ~e a~~ica ~a ~e- g~a de~ ca~~ a~~e~i~~ . 40 21 13 . -~ 2 ~+~ 2 ~. 23 . - 4 ~=~+ 9 ~-~ . 33 . _~a+~+~ai 1 . 14 . -9ab 2 +9ab 2 . 3 5 34 . - 1 a~-2+ 1 a~- 15 . 7~ 2 ~-7~ 2 ~. 24 . -a~ - -a~~ . K 4 4 - 6 a ~, +1_ 7 a~~, +1 . 16 . -101~~~+118~~ . 3 35 . S5 . -a~a + -a~ . 6 12 17 . 502ab-405ab . ~ 18 . -1024~+1018~ . 26 . 5 7 -~~ - -~~ . 36 . 4a2- 1 a 2 . 3 19 . -15ab+15ab . a 27 . -a2b+ ~ a 2 b . 37 . -5~~+ 4 ~ ~~. 20 . 1 a- ~ a . 11 2 4 28 . 3 .4a'b 3 -5 .6a'b 3 . 38 . Sa~+ 2 b~ +3-25 a ~+2b~+3 . 8 1 29 . -1 .2~~+3 .41' : . 21 . 4-a - 2 -a . 30 . 31 . 4a~-2a~ . -Sa~ -'+~a~' 1 . 39 . _ 7 a~b~+a a'b ~ . S 0 .85~~~ -' ~~~. 22 . c a2b- ~ a 2 b . 32 . 25~ ^ -- ' -32~~ -1 . 40 . 6 12 E~e~~~~~ (1) Red~ci~ 5a - 8a + a - 6a + 21~ . Red~cie~d~ ~~~ ~~~i~i~~~ : 5a + a + 21a = 27a . Red~cie~d~ ~~~ ~ega~i~~~ : - 8a - 6a = - 14a . A~~ica~d~ a e~~~~ ~e~~~~ad~~ ~b~e~id~~, 27a ~ - 14a, ~a ~eg~a de~ ca~~ a~~e- ~i~~, ~e ~ie~e : 27a - 14a = 13a . R . E~~a ~ed~cci~~ ~a~bi~~ ~~e~e hace~~e ~~~~i~~ a ~~~~i~~, de e~~a ~a~e~a : 5~-8a=-3a ; -3a+a=-2a ; -2~-6a=-8a ; -8a+21a=13a . R . (2) Red~ci~ - b~ 2 + ~ b~' 2 + ~b~ 2 - 4b~_ + b~ . Red~cie~d~ ~~~ ~~~i~i~~~ : ~ b~= + b~ 2 + b~ 2 =Z~b~ 2 . 22 Red~cie~d~ ~~~ ~ega~i~~~ : - ; b~ 2 - 4b~ 2 = - ~b~ 2 . Te~d~e~~~ : -b~~ - ~ 2 b~ 2 = - 20 b~ 2 . R . 20 M . EJERCICIO 9 Red~ci~ : 1 . 9a-3a+5a . 5 . 19~~-~O~+G~ . 1 2 . -8~+9~-~ . 6 . -~~ab-15ab+26ab . 9 . 3 ~+ ~-~ . 3 . 12~~-23~~-5~~ . 7 . - .ia~ +9a~-35a~ . 3 1 1 4 . -~+19~-18~ . 8 . -24a~+ 2 -15a~ F2+39a~+2 . 10 . --~ + -~ - -~ . 5 4 2
  • 22. 33 . _a~+ 1 +7a~+ 1 -11a~+ 1 -20a~+ 1 +26a ~ +' . 34 . a+6a-20a+150a-80a+31a . 35 . -9b-11b-17b-81b-b+110b . 36 . -a~b+15a 2 b+a~b-85a 2 b-131a 2 b+39a 2 b . 37 . 84~ 2 ~-501~ 2 ~-604~ 2 ~-715~-~+231~ 2 ~+165~-~ . 38 . 5 a362+2 a3b2-1a3b2- 5 -a~b 2 +4a 3 b 2. 8 3 4 ~8 39 . 40a-81a+130a+41a-83a-91a+16a . 40 . -21ab+52ab-60ab+84ab-31ab-ab-23ab . 29 REDUCCION DE UN POLINOMIO QUE CONTENGA TERMINOS SEMEJANTES DE DIVERSAS CLASES E~e~~~~~ ( 1) Red~ci~ e~ ~~~i~~~i~ Sa - 6b + 8c + 9a - 20c - b + 6b - c . Se ~ed~ce~ ~~~ ~e~a~ad~ ~~~ de cada c~a~e : S~ + 9a = 14a . -6b-b+6b=-b . 8c-20c-c=-13c . Te~d~e~~~ : 14a - b -13c . R . (2) Red~ci~ e~ ~~~i~~~i~ : 8a 3 b 2 + 4a 4 b 3 + 6a 8 b 2 - a 3 b 2 - 9a 4 b 3 - 15 - 5ab 5 + 8- 6ab 5 . Se ~ed~ce~ ~~~ ~e~a~ad~ ~~~ de cada c~a~e : 4a 4 b 3 - 9a 4 b 3 = - 5a 4 b 8 . 8a 3 b2 + 6a&b 2 - a 3 b 2 = 13a 3 b 2 . - 5ab 5 - 6ab 5 = - 11 ab 5 . -15+8=- 7 . Te~d~e~~~ : - 5a 4 b 8 + 13a 8 b 2 - 11 ab 5 - 7 . R . (3) Red~ci~ e~ ~~~i~~~i~ : ~~4 -2~ 8 ~+3~ 4 -~ 4 +e~ 4 -0 .3~ 4 --~ 8 ~-6+~ 8 ~-14+2a~ 4 . 51 22 ALGEBRA 11 . ~2b+-'a2~-a~b . 23 . 2 b- 2 b+aea- 1$ a 2 b-a 2 b . 12 . -a+8a+9a-15a . 13 . ~ab-f~ab+20ab-31ab . 24 . - ~b2- e ab2+ab2- ~ab 2 . 14 . 25~ 2 -50~ 2 +11~ 2 +14~ 2 . 25 . -a+8a-11a+15a-75a . 15 . -~~-8~~-19~~+40~~ . 26 . -7c4+21c+14c-30c+82c . 16 . ~ab+2~ab-ab-80ab . 27 . -~~+~4~~-31~~-~~+20~~ . 17 . -25~~ 2 +~ ~~~ 2 +60~~ 2 -82~~ 2 . 28 . a 2 ~-7a 2 ~-93a 2 ~+51a 2 ~+48a 2 ~. 18 . -72a~+87a~-101 a~+243a~ . 29 . -a+a-a+a-3a+6a . 19 . -82b~-71b~-53b~+206b~ . 20 . 1050-4640+58a 3 +301a 8 . 30 . 1 ~+ ~~- ~~+ Z ~-~ . 1 1 1 1 21 . ~- ~+ ~- ~ . ~ 3 4 5 31 . -2~+ 4~+ 4 ~+~- ~~ . 22 . 2~-~+ 1 - 12 ~. 32 . 7a ~- 30a ~-41a~-9a ~+73a~ .
  • 23. Te~d~e~~~ : 6~4 + 3~ 4 - 0 .3~ 4 = 3 11X 4 . VALOR NUMERICO 1 3 _ 1 ~3~ 2 X3 ~ 5X3~ 10 ~3 ~ . 23~4+ 6 ~ 4 -~4 -26~ 4 . -6-14=-20 . 3 10 ~4 -~ 3 ~ + 2g~ 4 - 20 . R . 10 VALOR NUMERICO P 23 Va~~~ ~~~~~ic~ de ~~a e~~~e~i~~ a~geb~aica e~ e~ ~e~~~~ad~ ~~e ~e ~b~ie~e a~ ~~~~i~~i~ ~a~ ~e~~a~ ~~~ ~a~~~e~ ~~~~~ic~~ dad~~ ~ efec~~a~ de~~~~~ ~a~ ~~e~aci~~e~ i~dicada~ . f EJERCICIO 10 Red~ci~ ~~~ ~~~i~~~i~~ ~ig~ie~~e~ : 1 . 7a-9b+6a-4b . 2 . a+b-c-b-c+2c-a . 3 . 5~-11~-9+20~-1-~ . 4 . -6~+8~+5-~-~-6~-11 . 5 . -a+b+2b-2c+3a+2c-3b . 6 . -81~+19~-30~+6~+80~+~-25~ . 7 . 15a 2 -6ab-8a 2 +20-5ab- 31+a 2 _ab . 8 . -3a+4b-6a+81b-114b+31a-a-b . 9 . -71a 3 b-84a 4 b 2 +50a 3 b+84a 4 b 2 -45a 3 b+18a 3 b . 10 . -a+b-c+8+2a+2b-19-2c-3a-3-3b+3c . 11 . 1~ 2 +71~~-14~ 2 -65~~+~ 3 -~ 2 -115~ 2 +6~ 3 . 12 . ~ 4 ~-~ 3 ~2 +~ 2 ~-8~ 4 ~-~ 2 ~-10+~ 3 ~2 -7~ ;~2 -9+21~ 1 ~- ~3 +50 . 13 . 5 a ~+1-3b~+2-8 c X+3-5 a ~+1- 50+4b~+ 2 -65-b~* 2 +90+c~+ 3 +7c~+ 3 . 14 . a ~+2 -~~+ 3 -5+8-3a~+ 2 +5~~+ 3 -6+a~ , + 2- 5~~ + 3 . 15 . 0 .3a+0 .4b+0 .5c-0 .6a-0 .7 b-0 .9c+3a-3b-3c . 16 . -1 , a+ 1 b+2a-3b- ~ a- 1 b+ $ - 1 . 2 3 4 6 4 2 17 . ~~ 2 -2~~+ ~ 2 - ~ ~~+2~~-2~ 2 . 10 18 . - 4 a 2 + 2 ab- e '1 2 +2- 1 .a 2 - 4 ab+ ~b 2 - 3 b 2 -2ab . 19 . 0 .4~2~+31+ ~ ~~2 -0 .6~ 3 - 5 ~ 2 ~-0 .2~~ 2 + ~3 -6 . 20 . 8 a~ -1 -? b~- 2+ 8 a ~-1- 1 b~-2-0 .2a~-1+ 1 b~-2 . 25 50 5 25 5
  • 24. E~e~~~~~ ( 1) Ha~~a~ e~ ~a~~~ ~~~~~ic~ de a 2 - 5ab + 3b 3 ~a~a a=3, b=4 . a 2 -5ab+3b 3 =3 2 -5X3X4+3X4 3 =9-60+192=141 . R . 24 ~ ALGEBRA 30 VALOR NUMERICO DE EXPRESIONES SIMPLES E~e~~~~~ I (1 ) Ha~~a~ e~ ~a~~~ ~~~~~ic~ de 5ab ~a~a a = 1, b = 2 . S~~~i~~i~~~ ~a a ~~~ ~~ ~a~~~ 1, ~ ~a b ~~~ 2, ~ ~e~d~e~~~ : 5ab=5~1 ~2=10 . R . (2) Va~~~ ~~~~~ic~ de a 2 b 3 c4 ~a~a a=2, b=3, c = 2 . a 2 b 3 c 4 =2 2 ~3 3 X ( ~) 4 = 4 X 27 X 1~ = 47 = 64 R . 1 (3) Va~~~ ~~~~~ic~ de 3ac ~' 2ab ~a~a a = 2, b = 9, c = 3 . 3ac/2ab=3X2~3XV2X2X9=2XV 2X6=12 . R . 4a"b 3 1 i (4) de = b = d=3 . Va~~~ ~~~~~ic~ 2, 3, c=2, 5cd ~a~a a 4 0 2 b3 4 X (J)2 X(- )3 4 X ~27 _ 1/27 - = 1 R . 5cd 5 X 2 X 3 30 30 810 f EJERCICIO 11 Ha~~a~ e~ ~a~~~ ~~~~~ic~ de ~a~ e~~~e~i~~e~ ~ig~ie~~e~ ~a~a 1 1 1 a=1, b=2, c=3, ~= ~, ~= 3, ~= 4 . 1 . 3ab . 7 . ~b~e~a . 5b 2 ~2 24~~ 2 . 5a 2 b 3 c . 13 . 16 . 8 . a a ~,- 1 ~c -2 ~~ 2 /~2~2 3 . b 2 ~~. 8 4 . 24~2~3~ . 9 . '/2bc 2 . Jb 3 3164b 3 ce 10 . 2 4~ ,~/ 12bc 2 . 14 . c 2 17 . 2~ 5 . a 4 b 2 ~3 . 11 . i~~ V8 a 4 ba . 3 2~ a~b 2 4a 15 . 18 . 6 . 12 . 7 c 3 ~~. 12 3bc ~2 /125b~ 31 VALOR NUMERICO DE EXPRESIONES COMPUESTAS
  • 25. (3) Va~~~ ~~~~~ic~ de 2(2a - b) (~ 2 + ~) - (a 2 + b) (b - a) ~a~a a=2 b=3 ~=4 ~=' La~ ~~e~aci~~e~ i~dicada~ de~~~~ de ~~~ ~a~~~~e~i~ de- be~ efec~~a~~e a~~e~ ~~e ~i~g~~a ~~~a, a~~ : 2(2a-b)=2X(2~2-3)=2X(4-3)=2X1=2 ~2+~=42 + 2 1 =16+1=161 a 2 +b=2 2 +3=4+3=7 b-a=3-2=1 Te~d~e~~~ : 2(2a-b)(~ 2 +~)-(a 2 +b)(b-a)=2X161-7X1=2X82-7=33-7=26 . R f EJERCICIO 13 Ha~~a~ e~ ~a~~~ ~~~~~ic~ de ~a~ e~~~e~i~~e~ ~ig~ie~~e~ ~a~a a=1, b=2, c=3, d=4, ~= 1 . ~= $, ~= 4, ~=0 . 8~ 16~ 1 . (a+b)c-d . 5 . ( -1,~+8~)(a2+b2)(6~-d) . ~ 9~ + b / a . 2 . (a+b)(b-a) . 6 . (c-b)(d-c)(b-a)(~-~) . 10 . ~+~(a~+de-c ~) . 3 . (b-~)(c-~)+4a2 . 7 . b 2 (c+d)-a 2 (~+~)+2~ . 4(~+~) a 2 +b 2 4 . (2~+3~)(4~+b 2 ) 8 . 2~~~+6(b 2 +c 2 )-4d 2 . 11 . - a c 2 VALOR NUMERICO ~ 25 2 1 (2) Va~~~ ~~~~~ic~ de ~ ---+- ~a~a a=2, b=-, ~=- 4 . 3a 2 5ab b 3 ~ 2 2 5 ~ 2 ~ I~ =3--+- ---+-= 4 ~ a~ - -+ 4 2X* a~ =3-20+ 1 =-16 . R . f EJERCICIO 12 Ha~~a~ e~ ~a~~~ ~~~~~ic~ de ~a~ e~~~e~i~~e~ ~ig~ie~~e~ ~a~a a=3, b=4, c= 3, d= Z, ~=6, ~= ~ 4 1 . a 2 -2ab+b 2 . 7 . ab ac _ bd + 13 . a+b - b+~ 2 . c 2 +2cd+d 2 . 8 . ~ d ~ 14 . C b-a + d ~-b + 5a . -,/b+-~-+/6-~ . ~ 12c-a d 16~-a 1 3 . c + d . 9 . c ~- d 16b 2 + ~ V8d . 15 . - 4 . 10 . 16 . 2b V+ + d . ~ c -~+2 . ~~ 3a - . d~ d ~ 3 6 a 2 b 2 ~2 3c 2 4~ 2 V+ 2d /-3c + N/-8d- 5 . 3-2+ . 11 . + . 17 . 6 4 ~ 2 4 4d 2 16~ 2 2 a 2 ~2 3 ~'2+d 2 6 . 5c-1b+2d . 12 . + -1 . 18 . -a~ . 3 + 2 2 4
  • 26. 32 EJERCICIOS SOBRE NOTACION ALGEBRAICA C~~ ~a~ ca~~idade~ a~geb~aica~, ~e~~e~e~~ada~ ~~~ ~e~~a~, ~~ede~ ha- ce~~e ~a~ ~i~~a~ ~~e~aci~~e~ ~~e c~~ ~~~ ~~~e~~~ a~i~~~~ic~~ . C~~~ ~a ~e~~e~e~~aci~~ de ca~~idade~ ~~~ ~edi~ de ~~~b~~~~ ~ ~e~~a~ ~~e~e ~f~ece~ dific~~~ade~ a ~~~ a~~~~~~, ~f~ece~~~ a c~~~i~~aci~~ a~g~~~~ e~e~~~~~ . E~e~~~~~ ( 1) E~c~~ba~e ~a ~~~a de~ c~ad~ad~ de a c~~ e~ c~b~ de b . a 2 + b 8 . R . (2) U~ h~~b~e ~e~~a $a ; de~~~~~ ~ecibi~ $8 ~ de~~~~~ ~ag~ ~~a c~e~~a de $c . ~C~~~~~ ~e ~~eda? Te~ie~d~ $a ~ecibi~ $8 ~~eg~ ~e~~a $(a + 8) . Si e~~~~ce~ ga~~a $c ~e ~~eda~ $(a+8- c) . R . (3) C~~~~~ 3 ~ib~~~ a $a cada ~~~ ; 6 ~~~b~e~~~ a $b cada ~~~ ~ ~ ~~a~e~ cada ~~~ . ~C~~~~~ he ga~~ad~? 3 ~ib~~~ a $a i~~~~~a~ $3a . 6 ~~~b~e~~~ a $b i~~~~~a~ $6b . ~ ~~a~e~ a $~ i~~~~~a~ $~~ . L~eg~ e~ ga~~~ ~~~a~ ha ~id~ de $(3a + 6b + ~~) . R . (4) C~~~~~ ~ ~ib~~~ ig~a~e~ ~~~ $~ . ~C~~~~~ ~e ha c~~~ad~ cada ~~~? ~ Cada ~ib~~ ha c~~~ad~ $- . R . ~ (5) Te~~a $9 ~ ga~~~ $~ . ~C~~~~~ ~e ~~eda? Me ~~eda~ $(9-~) . R . f EJERCICIO 14 1 . E~c~~ba~e ~a ~~~a de a, b ~ ~ . 2 . E~c~~ba~e ~a ~~~a de~ c~ad~ad~ de i~, e~ c~b~ de b ~ ~a c~a~~a ~~~e~- cia de ~ . 26 ALGEBRA 2 12 . (2~+3~+4~)(8~+6~-4~)(9~+20~) . 19 . 3(c-b) V -2(d-a) ~- 13 . c2(~+~)-d2(~+~)+b2(~+~) . ~ /6abc 3~~ 20 . cd~~ + - V c 2 +d 2 2 14 . . %~ . 2 ~' - 8 - b 2(b-a) abc a ~' a 2 -~-b2 15 . (4~+2b)(18~-24~)+2(8~+2)(40~+a) . 21 . +3(a+b)(2a+3b) b 2 -a 2 d 2 1 1 1 1 1 1 a+- 5+ 2 22 . b2+(a+b)(b+c)+(~+ ~ )2 16 ~ X d -b ~2 23 . (2~~+3~)(4~+2c)-4~ 2 ~2 . 17 . (a+b)~/c 2 +8b-~ +8b-~V-~2 c b2- V c -a+ 3 ~ 18 . ( + b 1 - ( c+d ) ~. 24 . - 2 ~ab -~ b-~
  • 27. NOTACION ALGEBRAICA ~ 2 7 3 . Sie~d~ a ~~ ~~~e~~ e~~e~~, e~c~~ba~~e ~~~ d~~ ~~~e~~~ e~~e~~~ c~~~e- c~~i~~~ ~~~~e~i~~e~ a a . 4 . Sie~d~ ~ ~~ ~~~e~~ e~~e~~, e~c~~ba~~e ~~~ d~~ ~~~e~~~ c~~~ec~~i~~~ a~~e~i~~e~ a ~ . 5 . Sie~d~ ~ ~~ ~~~e~~ e~~e~~ ~a~, e~c~~ba~~e ~~~ ~~e~ ~~~e~~~ ~a~e~ c~~- ~ec~~i~~~ ~~~~e~i~~e~ a ~ . 6 . Ped~~ ~e~~a $a, c~b~~ $~ ~ ~e ~ega~a~~~ $~ . ~C~~~~~ ~ie~e Ped~~? 7 . E~c~~ba~e ~a dife~e~cia e~~~e ~ ~ ~. 8 . Deb~a ~ b~~~~a~e~ ~ ~ag~~ 6 . ~C~~~~~ deb~ ah~~a? 9 . De ~~a ~~~~ada de ~ K~ . ~a ~e ha~ ~ec~~~id~ ~ K~ . ~C~~~~~ fa~~a ~~~ a~da~? 10 . Recib~ $~ ~ de~~~~~ $a . Si ga~~~ $~, ~c~~~~~ ~e ~~eda? 11 . Te~g~ ~~e ~ec~~~e~ ~ K~ . E~ ~~~e~ a~d~ a K~ ., e~ ~a~~e~ b K~ . ~ e~ ~i~~c~~e~ c K~ . ~C~~~~~ ~e fa~~a ~~~ a~da~? 12 . A~ ~e~de~ ~~a ca~a e~ $~ ga~~ $300 . ~C~~~~~ ~e c~~~~ ~a ca~a? 13 . Si ha~ ~~a~~c~~~id~ ~ d~a~ de ~~ a~~, ~c~~~~~~ d~a~ fa~~a~ ~~~ ~~a~~c~~~i~? 14 . Si ~~ ~~~b~e~~ c~e~~a $a, Ic~~~~~ i~~~~~a~~~ 8 ~~~b~e~~~ ; 15 ~~~b~e- ~~~; ~ ~~~b~e~~~? 15 . E~c~~ba~e ~a ~~~a de~ d~~~~ de a c~~ e~ ~~i~~~ de b ~ ~a ~i~ad de c . 16 . E~~~e~a~ ~a ~~~e~ficie de ~~a ~a~a ~ec~a~g~~a~ ~~e ~ide a ~ . de ~a~g~ ~ b ~. de a~ch~ . 17 . U~a e~~e~~i~~ ~ec~a~g~~a~ de 23 ~ . de ~a~g~ ~ide ~ ~ . de a~ch~ . E~- ~~e~a~ ~~ ~~~e~ficie . 18 . ~C~~~ ~e~~ ~a ~~~e~ficie de ~~ c~ad~ad~ de ~ ~ . de ~ad~? 19 . Si ~~ ~~~b~e~~ c~e~~a $a ~ ~~ ~~a~e $b, ~c~~~~~ i~~~~~a~~~ 3 ~~~b~e~~~ ~ 6 ~~a~e~?, ~~ ~~~b~e~~~ ~ ~ ~~a~e~? 20 . E~c~~ba~e e~ ~~~d~c~~ de a + b ~~~ ~ + ~ . 21 . Ve~d~ (~ + 6) ~~a~e~ a $8 cada ~~~ . ~C~~~~~ i~~~~~a ~a ~e~~a? 22 . C~~~~~ (a - 8) caba~~~~ a (~ + 4) b~~~~a~e~ cada ~~~ . ~C~~~~~ i~~~~~a ~a c~~~~a? 23 . Si ~ ~~~ice~ c~e~~a~ 75 ~~c~e~ ; ~c~~~~~ c~e~~a ~~ ~~~i~? 24 . Si ~~~ $a c~~~~~ ~ ki~~~ de a~~ca~, ~c~~~~~ i~~~~~a ~~ ki~~? 25 . Se c~~~~a~ (~ - 1) caba~~~~ ~~~ 3000 c~~~~e~ . ~C~~~~~ i~~~~~a cada caba~~~? 26 C~~~~~ a ~~~b~e~~~ ~~~ ~ ~~~e~ . ~A c~~~ hab~~a ~a~id~ cada ~~~b~e~~ ~i h~bie~a c~~~~ad~ 3 ~e~~~ ~~~ e~ ~i~~~ ~~eci~? 27 . La ~~~e~ficie de ~~ ca~~~ ~ec~a~g~~a~ e~ ~ ~ . 2 ~ e~ ~a~g~ ~ide 14 ~ . E~~~e~a~ e~ a~ch~ . 28 . Si ~~ ~~e~ ha ~ec~~~id~ ~ + 1 K~ . e~ a h~~a~, ~c~~~ e~ ~~ ~e~~cidad ~~~ h~~a? 29 . Te~~a $a ~ c~b~~ $b . Si e~ di~e~~ ~~e ~e~g~ ~~ e~~~e~ ~~d~ e~ c~~~~a~ (~ - 2) ~ib~~~, ~a c~~~ ~a~e cada ~ib~~? 30 E~ e~ ~i~~ ba~~ de ~~ h~~e~ ha~ ~ habi~aci~~e~ . E~ e~ ~eg~~d~ ~i~~ ha~ d~b~e ~~~e~~ de habi~aci~~e~ ~~e e~ e~ ~~i~e~~ ; e~ e~ ~e~ce~~ ~a ~i~ad de ~a~ ~~e ha~ e~ e~ ~~i~e~~ . ~C~~~~a~ habi~aci~~e~ ~ie~e e~ h~~e~? 31 . Ped~~ ~ie~e a ~~c~e~ ; J~a~ ~ie~e ~a ~e~ce~a ~a~~e de ~~ de Ped~~ ; E~~i~~e ~a c~a~~a ~a~~e de~ d~~~~ de ~~ de Ped~~ . La ~~~a de ~~ ~~e ~ie~e~ ~~~ ~~e~ e~ ~e~~~ ~~e 1000 ~~c~e~ . ~C~~~~~ fa~~a a e~~a ~~~a ~a~a ~e~ ig~a~ a 1000 ~~c~e~?
  • 28. 2 8 ~ ALGEBRA NOTAS SOBRE EL CONCEPTO DE NUMERO E~ c~~ce~~~ de ~~~e~~ ~a~~~a~ (~~a~e A~i~~~~ica Te~~ic~-P~~c~ica, 33), ~~e ~a~i~face ~a~ e~ige~cia~ de ~a A~i~~~~ica e~e~e~~a~ ~~ ~e~~~~de a ~a ge~e- ~a~i~aci~~ ~ ab~~~acci~~ ca~ac~e~~~~ica~ de ~a ~~e~a~~~ia a~geb~aica . E~ A~geb~a ~e de~a~~~~~a ~~ c~~c~~~ de ~a~ide~ ge~e~a~ a~~icab~e a c~a~- ~~ie~ ~i~~ e~~ecia~ de ~~~e~~ . C~~~ie~e ~~e~, c~~~ide~a~ c~~~ ~e ha a~~~iad~ e~ ca~~~ de ~~~ ~~~e~~~ ~~~ ~a i~~~~d~cci~~ de ~~e~~~ e~~e~, ~~e ~a~i~face~ ~a~ ~e~e~ ~~e ~eg~~a~ ~a~ ~~e~aci~~e~ f~~da~e~~a~e~, ~a ~~e, c~~~ ~e~e~~~ ~~~ ade~a~~e, e~ ~~~e~~ ~a~~~a~ (1) ~~ ~~~ ~i~~e ~a~a efec~~a~ ~a ~e~~a ~ ~a di~i~i~~ e~ ~~d~~ ~~~ ca~~~ . Ba~~e ~~~ e~ ~~~e~~~, dad~ e~ ~i~e~ ~a~e~~~ic~ ~~e a~ca~~a~e~~~ a ~~ ~a~g~ de e~~e ~e~~~, e~~~ica~ c~~~ ~e ha ~~egad~ a~ c~~ce~~~ de ~~~e~~ ~ea~ . Pa~a hace~ ~~~ c~~~~e~~ib~e ~a a~~~iaci~~ de~ ca~~~ de ~~~ ~~~e~~~, ad~~~a~e~~~ ~~ d~b~e c~i~e~i~ . P~~ ~~ ~ad~, ~~ c~i~e~i~ hi~~~~ic~ ~~e ~~~ haga c~~~ce~ ~a g~ad~a~ a~a~ici~~ de ~a~ di~~i~~a~ c~a~e~ de ~~~e~~~ ; ~~~ ~~~~, ~~ c~i~e~i~ i~~~i~i~~ ~~e ~~~ ~~~ga de ~a~ifie~~~ c~~~ cie~~a~ ~ece~idade~ ~a~e- ~ia~e~ ha~ ~b~igad~ a ~~~ ~a~e~~~ic~~ a i~~~~d~ci~ ~~e~~~ e~~e~ ~~~~~ic~~ . E~~e d~b~e c~i~e~i~, ~~~~ificab~e ~~~ ~a ~~d~~e did~c~ica de e~~e ~ib~~, ~e~~i~i~~ a~ ~~i~ci~ia~~e a~ca~~a~ ~~a c~~~~e~~i~~ c~a~a de~ c~~ce~~~ f~~~a~ (ab~~~ac~~) de ~~~ ~~~e~~~ ~ea~e~ . EL NUMERO ENTERO Y EL NUMERO FRACCIONARIO M~ch~ a~~e~ de ~~e ~~~ g~ieg~~ (E~d~~i~, E~c~ide~, A~~~~~i~, e~c .) ~ea- ~i~a~a~ ~a ~i~~e~a~i~aci~~ de ~~~ c~~~ci~ie~~~~ ~a~e~~~ic~~, ~~~ babi~~~i~~ (~eg~~ ~~e~~~a~ ~a~ ~ab~i~~a~ c~~eif~~~e~ ~~e da~a~ de 2000-1800 A .C .) ~ ~~~ egi~ci~~ (c~~~ ~e ~e e~ e~ ~a~i~~ de Rhi~d) c~~~c~a~ ~a~ f~acci~~e~ . La ~ece~idad de ~edi~ ~ag~i~~de~ c~~~i~~a~ ~a~e~ c~~~ ~a ~~~gi~~d, e~ ~~~~~e~, e~ ~e~~, e~c ., ~~e~~ a~ h~~b~e a i~~~~d~ci~ ~~~ ~~~e~~~ f~acci~~a~i~~ . C~a~d~ ~~~a~~~ ~~a ~~idad c~a~~~ie~a, ~~~ e~e~~~~, ~a ~a~a, ~a~a ~edi~ ~~a ~ag~i~~d c~~~i~~a (~ag~i~~d e~ca~a~ ~ ~i~ea~), ~~ede ~c~~~i~ ~~a de e~~a~ d~~ c~~a~ : ~~e ~a ~~idad e~~~ c~~~e~ida ~~ ~~~e~~ e~~e~~ de ~ece~, ~ ~~e ~~ e~~~ c~~~e~ida ~~ ~~~e~~ e~~e~~ de ~ece~ .(' .,) E~ e~ ~~i~e~ ca~~, ~e~~e~e~~a~~~ e~ ~e~~~~ad~ de ~a ~edici~~ c~~ ~~ ~~~e~~ e~~e~~ . E~ e~ ~e- g~~d~ ca~~, ~e~d~e~~~ ~~e f~acci~~a~ ~a ~~idad e~egida e~ d~~, e~ ~~e~, ~ e~ c~a~~~ ~a~~e~ ig~a~e~ ; de e~~e ~~d~, ha~~a~e~~~ ~~a f~acci~~ de ~a ~~idad ~~e e~~~ c~~~e~ida e~ ~a ~ag~i~~d ~~e ~~a~a~~~ de ~edi~ . E~ ~e~~~~ad~ de e~~a ~~~i~a ~edici~~ ~~ e~~~e~a~~~ c~~ ~~ ~a~ de ~~~e~~~ e~~e~~~, di~~i~~~~ de ce~~, ~~a~ad~~ ~e~~ec~i~a~e~~e ~~~e~ad~~ ~ de~~~i~ad~~ . E~ de~~~i~ad~~ ~~~ da~~ e~ ~~~e~~ de ~a~~e~ e~ ~~e he~~~ di~idid~ ~a ~~idad, ~ e~ ~~~e- ~ad~~, e~ ~~~e~~ de ~~b~~idade~ c~~~e~ida~ e~ ~a ~ag~i~~d ~~e acaba~~~ de ~edi~ . S~~ge~ de e~~e ~~d~ ~~~ ~~~e~~~ f~acci~~a~i~~ . S~~ ~~~e~~~ f~ac- ci~~a~i~~ 1/2 . 1/3 . 3/5, e~c . (1) P . L . G . Di~ich~e~ (a~e~~~, 1805-1859), ha ~~~~e~id~ ~~e ~~ e~ ~ece~a~ia~e~~e i~di~- ~e~~ab~e a~~~ia~ e~ c~~ce~~~ de ~~~e~~ ~a~~~a~, ~a ~~e -~eg~~ ~~- c~a~~~ie~ ~~i~ci~i~ de ~a ~~~ a~~a ~a~e~~~ica ~~ede de~~~~~a~~e ~~~ ~edi~ de ~~~ ~~~e~~~ ~a~~~a~e~ . (2) E~ ~a ~~~c~ica ~ hab~a~d~ c~~ ~ig~~, ~i~g~~a ~edida ~e~~~~a e~ac~a, e~ ~a~~~ de ~~ i~~e~fec~~ de ~~e~~~~~ i~~~~~~e~~~~ de ~edida ~ de ~~e~~~~~ ~e~~id~~ .
  • 29. P~de~~~ deci~ ~a~bi~~, ~~e ~~~ ~~~e~~~ f~acci~~a~i~~ ~~~ ~~e ~~~ ~e~- ~i~e~ e~~~e~a~ e~ c~cie~~e de ~~ia di~i~i~~ i~e~ac~a, ~ ~~ ~~e e~ ~~ '~~i~~~, ~~a di~i~i~~ e~ ~a c~a~ e~ di~ide~d~ ~~ e~ ~~~~i~~~ de~ di~i~~~ . C~~~ ~e ~e, e~ ~~~~ici~~ a ~~~ ~~~e~~~ f~acci~~a~i~~ ~e~e~~~~ ~~~ ~~- ~e~~~ e~~e~~~, ~~e ~~de~~~ defi~i~ c~~~ a~~e~~~~ ~~e e~~~e~a~ e~ c~cie~~e de ~~a di~i~i~~ e~ac~a, c~~~ ~~~ e~e~~~~, 1, 2, 3, e~c . 5L5 Si 4 6 : 2-- :1 . 0 1 0 2 EL NUMERO RACIONAL Y EL NUMERO IRRACIONAL Sig~ie~d~ e~ ~~de~ hi~~~~ic~ ~~e ~~~ he~~~ ~~a~ad~, ~a~a~~ a ~e~ ah~~a c~~~d~ ~ c~~~ ~~~gie~~~ ~~~ ~~~e~~~ i~~aci~~a~e~ . E~ i~d~dab~e ~~e f~e~~~ ~~~ g~ieg~~ ~~ie~e~ c~~~cie~~~ ~~i~e~~ ~~~ ~~- ~e~~~ i~~aci~~a~e~ . L~~ hi~~~~iad~~e~ de ~a ~a~e~~~ica, e~~~~ de ac~e~d~ e~ a~~ib~i~ a Pi~~g~~a~ de Sa~~~ (540 A .C.), e~ de~c~b~i~ie~~~ de e~~~~ ~~~e~~~, a~ e~~ab~ece~ ~a ~e~aci~~ e~~~e e~ ~ad~ de ~~ c~ad~ad~ ~ ~a diag~~a~ de~ ~i~~~ . M~~ ~a~de, Te~d~~~ de Ci~e~e (400 A .C .), ~a~e~~~ic~ de ~a e~c~e~a ~i~ag~- ~ica, de~~~~~~ ge~~~~~ica~e~~e ~~e --,/ _2, ~ _3, 'Y/75, V7, e~c ., ~~~ i~~aci~~a~e~ . E~c~ide~ (300 A .C .), e~~~di~ e~ e~ Lib~~ X de ~~~ "E~e~e~~~~", cie~~a~ ~ag~i~~de~ ~~e a~ ~e~ ~edida~ ~~ e~c~~~~a~~~ ~i~g~~ ~~~e~~ e~~e~~ ~i f~acci~~a~i~ ~~e ~a~ e~~~e~e . E~~a~ ~ag~i~~de~ ~e ~~a~a~ i~c~~~e~~~~ab~e~, ~ ~~~ ~~~e~~~ ~~e ~e ~~igi~a~ a~ ~edi~ ~a~e~ ~ag~i~~de~ ~e ~~a~a~ i~~aci~~a~e~ . ( > E~e~~~~~ de ~a~e~ ~ag~i~~de~ ~~~ ~a ~e~aci~~ de~ ~ad~ (~e ~~ c~ad~ad~ c~~ ~a diag~~a~ de~ ~i~~~, ~~e ~e e~~~e~a c~~ e~ ~~~e~~ i~~aci~~a~ ~/~ 2 + b' ' 2 ; ~ ~a ~e~aci~~ de ~a ci~c~~fe~e~cia, a~ di~~e~~~ ~~e ~e e~~~e~a c~~ ~a ~e~~a 7c = 3 .141592 . . . a d =~ a ' + D ~ NOTAS SOBRE EL CONCEPTO DE NUMERO C C =I~ =3 .14159 ~ 29 (, ;) A~ e~~~~e~ ~i~~e~~~ica~e~~e ~~~ ~~~e~~~ i~~aci~~a~e~, E~c~ide~ ~~~ ~~a~~ a~~~~e~~~~, ~ a ~~~ ~aci~~a~e~ ~~~ ~~a~~ ~~~~e~~~~, ~a~ab~a~ ~~e ~ig~ifica~ ~i~ ~edida ~ c~~ ~edida . Pa~a ~e~a~a~ e~ hech~ de ~~e e~~~~ ~~~e~~~ (~~~ i~~aci~~a~e~) ~~ ~e~~a~ e~~~e~i~~ ~~~ de~ig~aba c~~ ~a ~~~ a~~g~~. B~eci~ (475-554 D . C .), a~ ~~ad~ci~ e~~~e~ c~~i~e~~~~abi~i~ e i~c~~~e~- ~~~abi~i~ . Si~ e~ba~g~, Ge~a~d~ de C~e~~~a (1114-1187), e~ ~~a ~~ad~cci~~ (~e ~~ c~~e~~a~i~ ~~abe ~~b~e E~c~ide~, ~~i~i~~ e~~~~ea~e~~e ~a~i~~a~i~ e i~~a~i~~a~i~, a~ ~~~a~ ~~g~~ ~ a~~g~~ c~~~ ~a~~~ ~ ~~ e~ ~a ace~ci~~ de ~a~ab~a (~e~b~~), ~~ada ~~~ E~c~ide~ . E~~e e~~~~ ~e dif~~di~ a ~~ ~a~g~ de ~~da ~a Edad Media, ~~e~a~ecie~d~ e~ ~~e~~~~~ d~a~ e~ ~~~b~e de ~~~e~~~ i~~aci~~a~e~ . FIGURA 1 C = ci~c~~fe~e~cia D =di~~e~~~
  • 30. 3 0 ALGEBRA C~~~ c~~~ec~e~cia de ~a i~~~~d~cci~~ de ~~~ ~~~e~~~ i~~aci~~a~e~, c~~- ~ide~a~~~ ~aci~~a~e~ e~ c~~~~~~~ de ~~~ ~~~e~~~ f~acci~~a~i~~ ~ e~ c~~~~~~~ de ~~~ ~~~e~~~ e~~e~~~ . Defi~i~~~ e~ ~~~e~~ ~aci~~a~ c~~~ a~~e~ ~~~e~~ ~~e ~~ede e~~~e~a~~e c~~~ c~cie~~e de d~~ e~~e~~~ . Y e~ ~~~e~~ i~~aci~~a~ c~~~ a~~e~ ~~~e~~ ~ea~ ~~e ~~ ~~ede e~~~e~a~~e c~~~ e~ c~cie~~e de d~~ e~~e~~~ . L~a~a~~~ ~~~e~~ ~ea~e~ a~ c~~~~~~~ de ~~~ ~~~e~~~ ~aci~~a~e~ e i~~a- ci~~a~e~ . LOS NUMEROS POSITIVOS Y NEGATIVOS L~~ ~~~e~~~ ~ega~i~~~ ~~ f~e~~~ c~~~cid~~ ~~~ ~~~ ~a~e~~~ic~~ de ~a a~~ig~edad, ~a~~~ e~ e~ ca~~ de Di~fa~~~ (~ig~~ III D . C .?), ~~e e~ ~~ A~i~~~~ica, a~ e~~~ica~ e~ ~~~d~c~~ de d~~ dife~e~cia~, i~~~~d~ce ~~ ~~~e~~ c~~ ~ig~~ + . E~ e~ ~ig~~ VI, ~~~ hi~d~e~ B~ah~ag~~~a ~ Bh~~ka~a ~~a~ ~~~ ~~~e~~~ ~ega~i~~~ de ~~ ~~d~ ~~~c~ic~, ~i~ ~~ega~ a da~ ~~a defi~ici~~ de e~~~~ . D~~a~~e ~a Edad Media ~ e~ Re~aci~ie~~~ ~~~ ~a~e~~~ic~~ ~eh~~e~~~ ~~a~ ~~~ ~~~e~~~ ~ega~i~~~, ~ f~e Ne~~~~ e~ ~~i~e~~ e~ c~~~~e~de~ ~a ~e~dade~a ~a~~~a~e~a de e~~~~ ~~~e~~~ . P~~~e~i~~~e~~e Ha~~i~~ (1560-1621) i~~~~d~~~ ~~~ ~ig~~~ + ~ - ~a~a ca~ac~e~i~a~ ~~~ ~~~e~~~ ~~~i~i~~~ ~ ~ega~i~~~ . La ~ig~ificaci~~ de ~~~ ~~~e~~~ ~e~a~i~~~ ~ c~~ ~ig~~~ (~~~i~i~~~ ~ ~ega- ~i~~~) ~e c~~~~e~de c~a~a~e~~e, c~a~d~ ~~~ ~~i~i~a~~~ ~a~a ~e~~e~e~~a~ e~ ~e~~~~ad~ de ~edi~ ~ag~i~~de~ ~e~a~i~a~, e~ deci~, ~ag~i~~de~ c~~a~ ca~~idade~ ~~ede~ ~~~a~~e e~ ~e~~id~~ ~~~e~~~~, ~a~ c~~~ ~~cede c~a~d~ ~~a~a~~~ de ~edi~ ~a ~~~gi~~d ge~g~~fica de ~~a ~egi~~ de~e~~i~ada ; ~ de e~~~e~a~ e~ g~ad~ de ~e~~e~a~~~a de ~~ ~~ga~ dad~ . E~ e~ ~~i~e~ ca~~, ~~de~~~ hab~a~ de ~~~gi~~d e~~e ~ ~e~~e c~~ ~e~~ec~~ a ~~ ~e~idia~~ fi~ad~ a~bi~~a~ia~e~~e (G~ee~~ich) . E~ e~ ~eg~~d~ ca~~, ~~de~~~ ~efe~i~~~~ a g~ad~~ ~~b~e ce~~ ~ g~ad~~ ba~~ ce~~ . C~~~e~ci~~a~~e~~e fi~a~~~ ~~~ ~~~e~~~ ~~~i~i~~~ ~ c~~ ~ig~~ + e~ ~~a di~ecci~~, ~ ~~~ ~~~e~~~ ~ega~i~~~ ~ c~~ ~ig~~ -, e~ ~a di~ec- ci~~ ~~~e~~a . Si ~~b~e ~~a ~e~i~~ec~a fi~a~~~ ~~ ~~~~~ ce~~, a ~a~~i~ de~ c~a~, hacia ~a de~echa, ~e~a~a~~~ ~~~~~~ ~~e ~e~~e~e~~a~ ~~a de~e~~i~ada ~~idad, ~~~ ~e- ~~~~a~ ~~~ ~~~~~~ A, B, C, e~c . Si ~~b~e e~a ~i~~a ~e~i~~ec~a, a ~a~~i~ de~ ~~~~~ ce~~ (~~a~ad~ ~~ige~), ~~~cede~~~ de~ ~i~~~ ~~d~ hacia ~a i~~~ie~da, ~e~d~e- ~~~ ~~~ ~~~~~~ a, b, c, e~c . Si c~~~e~i~~~ e~ ~~e ~~~ ~~~~~~ de ~a ~e~i~~ec~a i~di- cad~~ a ~a de~echa de~ ~~~~~ ce~~ ~e~~e~e~~a~ ~~~e~~~ ~~~i~i~~~ (A, B, C, e~c .) ; ~~~ ~~~~~~ ~e~a~ad~~ a ~a i~~~ie~da (a, b, c, e~c .), ~e~~e~e~~a~~~ ~~~e~~~ ~ega~i~~~ . c b a I A B C -3 -2 -1 0 +1 +2 +3 Hi~~~~ica~e~~e, ~~~ ~~~e~~~ ~ega~i~~~ ~~~ge~ ~a~a hace~ ~~- ~ib~e ~a ~e~~a e~ ~~d~~ ~~~ ca~~~ . De e~~e ~~d~, ~a ~e~~a ~e c~~~ie~~e e~ ~~a ~~e~aci~~ i~~e~~a de ~a ~~~a, ~ ~e hace ~~~ib~e ~e~~a~~e a ~~ ~i~~e~d~ ~e~~~ ~~ ~~~~~ae~d~ ~a~~~ .
  • 31. L~~ ~~~e~~~ ~ ~~~ ~~~b~~~~ ~i~e~a~e~ ~ega~i~~~ ~e di~~i~g~e~ ~~~ e~ ~ig~~ - ~~e ~~e~a~ a~~e~~e~~~ . L~~ ~~~e~~~ ~~~i~i~~~ ~ ~~ ~e~~e~e~~aci~~ ~i~e~a~ ~~e~a~ e~ ~ig~~ +, ~ie~~~e ~~e ~~ i~icie~ ~~a e~~~e~i~~ a~geb~aica . E~ ~~~e~~ ce~~ . C~a~d~ ~~a~a~~~ de a~~ehe~de~ e~ c~~ce~~~ de ~~~e~~ ~a~~~a~, ~e~~~ c~~~ ~~~e ~~~ge de ~a c~~~a~aci~~ de c~~~~~~~~ e~~i~a~e~~e~ ~ c~~~di~ab~e~ e~~~e ~~ . P~~ e~~e~~i~~ ~~a~a~~~ c~~~~~~~ a~ ~~e ~ie~e ~~ ~~~~ e~e~e~~~ ~ ~~e ~e ~e~~e~e~~a ~~~ e~ ~~~e~~ 1 . Ah~~a, c~~~ide~a~~~ e~ ~~~e~~ ce~~ c~~~ e~~~e~i~~ de ~~ c~~~~~~~ ~~~~ ~ ~ac~~, e~ deci~, ~~ c~~~~~~~ ~~e ca~ece de e~e~e~~~~ . P~~ ~~~a ~a~~e, e~ ce~~ ~e~~e~e~~a ~~ e~e~e~~~ de ~e~a~aci~~ e~~~e ~~~ ~~~e~~~ ~ega~i~~~ ~ ~~~i~i~~~, de ~~d~ ~~e e~ ce~~ e~ ~a~~~ ~~e c~a~~~ie~ ~~~e~~ ~ega~i~~ ~ ~e~~~ ~~e c~a~~~ie~ ~~~e~~ ~~~i~i~~ . E~ ~ig~ie~~e diag~a~a ~~~ ac~a~a~~ ~a~ di~~i~~a~ c~a~e~ de ~~~e~~~ c~~ ~~~ c~a~e~ ~a~~~ a ~~aba~a~ : NUMEROS REALES I NOTAS SOBRE EL CONCEPTO DE NUMERO ~ 0 Nega I ~i~~~ Ce~~ P~~i~i~~~ 1 1 1 I Raci~~a~e~ I~~aci~~a~e~ Raci~~a~e~ I~~aci~~a~e~ E~~e~~~ F~acci~~a~i~~ E~~e~~~' ~ ~a~~~a~i~~ LEYES FORMALES DE LAS OPERACIONES FUNDAMENTALES CON NUMEROS REALES He~~~ ~i~~~ ~~~a~ia~e~~e c~~~ a ~~a~~~ de~ c~~~~ de ~a hi~~~~ia de ~a~ ~a~e~~~ica~, ~e ha id~ a~~~ia~d~ ~~ce~i~a~e~~e e~ ca~~~ de ~~~ ~~~e~~~, ha~~a ~~ega~ a~ c~~ce~~~ de ~~~e~~ ~ea~. E~ ca~i~~ ~ec~~~id~ ha ~id~, ~~a~ ~ece~, e~ ge~~~~~ic~, ~~e ~ie~~~e de~e~b~ca e~ ~a A~i~~~~ica ~~~a, f~~~a~ ; ~~~a~ ~ece~, e~ ca~i~~ ~~~~, f~~~a~ ha i~iciad~ e~ ~ec~~~id~ ~a~a de~e~b~ca~ e~ ~~ i~~~i~i~~, e~ ~~ ge~~~~~ic~ . C~~~ e~e~~~~~ de~ ~~i~e~ ca~~, ~e~e~~~ ~~~ ~~~e~~~ i~~aci~~a~e~, i~~~~d~cid~~ c~~~ ~a~~~ de d~~ ~eg~e~~~~ c~~ e~ ~~~~~~i~~ de ~e~~e~e~~a~ ~ag~i~~de~ i~c~~~e~~~~ab~e~, ~ ~~e hace~ ~~~ib~e ~a e~~~e~i~~ de~ ~e~~~~ad~ de ~a ~adicaci~~ i~e~ac~a . Y ~a~bi~~, ~~~ ~~~e~~~ f~acci~~a~i~~ ~~e ~~~ge~ ~a~a e~~~e~a~ e~ ~e~~~~ad~ de ~edi~ ~ag~i~~de~ c~~- ~e~~~~ab~e~, ~ ~~e hace~ ~~~ib~e ~a di~i~i~~ i~e~ac~a, C~~~ e~e~~~~ de~ ~eg~~d~ ca~~, e~~~~ ~~~ ~~~e~~~ ~ega~i~~~ ~~e a~a~ece~ ~~~ ~~i~e~a ~e~ c~~~ ~a~ce~ de ec~aci~~e~, ~ hace~ ~~~ib~e ~a ~e~~a e~ ~~d~~ ~~~ ca~~~, ~a ~~e c~a~d~ e~ ~i~~e~d~ e~ ~e~~~ ~~e e~ ~~~~~ae~d~ e~~a ~~e~aci~~ ca~ece de ~e~~id~ c~a~d~ ~~aba~a~~~ c~~ ~~~e~~~ ~a~~~a~e~ . M~~ ~a~de, e~~~~ ~~~e~~~ ~ega~i~~~ (~e~a~i~~~) ~e~~i~~~ ~a~a e~~~e~a~ ~~~ ~~~~~~ a ~~~ ~ ~~~~ ~ad~ de ~~a ~ec~a i~defi~ida . Si~ ~~e~e~~i~~e~ de ~~~f~~di~a~ ~~e~a~~~a~e~~e e~ e~ ca~~~ ~~~~~ic~, ~a~~~ a e~~~~e~ ~a~ ~e~e~ f~~~a~e~ (e~~~ e~, ~~e ~~ ~~~a~ e~ c~e~~a ~a ~a~~- ~a~e~a de ~~~ ~~~e~~~) de ~a ~~~a ~ de ~a ~~~~i~~icaci~~, ~a ~~e ~a~ de~~~ ~~e- ~aci~~e~ f~~da~e~~a~e~ ~~ede~ e~~~ica~~e c~~~ i~~e~~a~ de ~~~a~, a~~, ~a ~e~~a, ~ 31
  • 32. 32 40 ~a di~i~i~~, ~a ~~~e~ciaci~~, ~a ~~ga~i~~aci~~ ~ ~a ~adicaci~~ . C~~~ie~e i~ ada~~a~d~ ~a ~e~~a~idad de~ ~~i~ci~ia~~e a~ ca~~c~e~ f~~~a~ (ab~~~ac~~) de e~~a~ ~e~e~, ~~e~ e~~~ c~~~~ib~i~~ a ~a c~~~~e~~i~~ de ~~~ ~~~b~e~a~ ~~e ~~~e~i~~~e~~e ~e ~~a~~ea~~~ ~a~ ~a~e~~~ica~ ~~~e~i~~e~ . P~~ ~~~a ~a~~e, e~ c~~~~~~~ de e~~a~ ~e~e~ f~~~a~e~ c~~~~i~~i~~ ~~a defi~ici~~ i~di~ec~a de ~~~ ~~~e~~~ ~ea~e~ ~ de ~a~ ~~e~aci~~e~ f~~da~e~~a~e~ . E~~a~ ~e~e~ ~~e ~~ ~e~~ie~e~ de~~~~~aci~~, ~~e~ ~~~ de a~~ehe~~i~~ i~~edia~a, ~e ~~a~a~ a~i~~a~ . IGUALDAD I . A~i~~a de ide~~idad : a = a . II . A~i~~a de ~eci~~~cidad : ~i a = b, ~e~e~~~ ~~e b = a . III . A~i~~a de ~~a~~i~i~idad : ~i a = b ~ b = c, ~e~e~~~ ~~e a = c . SUMA O ADICION 1 . A~i~~a de ~~if~~~idad : ~a ~~~a de d~~ ~~~e~~~ e~ ~ie~~~e ig~a~, e~ deci~, ~~ica ; a~~, ~i a = b ~ c = d, ~e~e~~~ ~~e a + c = b + d . II . A~i~~a de c~~~~~a~i~idad : a + b = b + a . III . A~i~~a de a~~cia~i~idad : (a + b) + c = a + (b + c) . IV . A~i~~a de ide~~idad, ~ ~~d~~~ de ~a ~~~a: ha~ ~~ ~~~e~~ ~ ~~~~ ~~ ~~~e~~, e~ ce~~, de ~~d~ ~~e a + 0 = 0 + a = a, ~a~a c~a~~~ie~ ~a~~~ de a . De ah~ ~~e e~ ce~~ ~eciba e~ ~~~b~e'de e~e~e~~~ id~~~ic~ ~ ~~d~~~ de ~a ~~~a . ALGEBRA MULTIPLICACION I . A~i~~a de ~~if~~~idad : e~ ~~~d~c~~ de d~~ ~~~e~~~ e~ ~ie~~~e ig~a~, e~ deci~, ~~ic~, a~~ ~i a = b ~ c = d, ~e~e~~~ ~~e ac = bd . II . A~i~~a de c~~~~~a~i~idad : ab = ba . III . A~i~~a de a~~cia~i~idad : (ab) c = a (bc) . IV . A~i~~a de di~~~ib~~i~idad : c~~ ~e~~ec~~ a ~a ~~~a ~e~e~~~ ~~e a (b + c) = ab + ac . V . A~i~~a de ide~~idad, ~ ~~d~~~ de~ ~~~d~c~~ : ha~ ~~ ~~~e~~ ~ ~~~~ ~~ ~~~e~~, e~ ~~~ (1), de ~~d~ ~~e a .1 = 1 . a = a, ~a~a c~a~~~ie~ ~a~~~ de a . VI . A~i~~a de e~i~~e~cia de~ i~~e~~~ : ~a~a ~~d~ ~~~e~~ ~ea~ a 7~= 0 (a di~~i~~~ de ce~~) c~~~e~~~~de ~~ ~~~e~~ ~ea~, ~ ~~~~ ~~~, ~, de ~~d~ ~~e a~ = 1 . E~~e ~~~e~~ ~ ~e ~~a~a i~~e~~~ ~ ~ec~~~~c~ de a, ~ ~e ~e~~e~e~~a ~~~ 1/a . AXIOMAS DE ORDEN I . T~ic~~~~~a : Si ~e~e~~~ d~~ ~~~e~~~ ~ea~e~ a ~ b ~~~~ ~~ede habe~ ~~a ~e~aci~~, ~ ~~~~ ~~a, e~~~e a~b~~, ~~e a > b ; a = b ~ a < b . M~~~~~~~a de ~a ~~~a : ~i a > b ~e~e~~~ ~~e a + c > b + c . M~~~~~~~a de ~a ~~~~i~~icaci~~ : ~i a > b ~ c > 0 ~e~e~~~ ~~e ac > bc .
  • 33. AXIOMA DE CONTINUIDAD 1 . Si ~e~e~~~ d~~ c~~~~~~~~ de ~~~e~~~ ~ea~e~ A ~ B, de ~~d~ ~~e ~~d~ ~~~e~~ de A e~ ~e~~~ ~~e c~a~~~ie~ ~~~e~~ de B, e~i~~i~~ ~ie~~~e ~~ ~~~e~~ ~ea~ c c~~ e~ ~~e ~e ~e~ifi~~e a :5 c :5 b, e~ ~~e a e~ ~~ ~~~e~~ ~~e e~~~ de~~~~ de~ c~~~~~~~ A, ~ b e~ ~~ ~~~e~~ ~~e e~~~ de~~~~ de~ c~~~~~~~ B . ~J!'!-1 ~: : ~. !C . ~, ENTLES CON LOS NUMEROS RELATIVOS SUMA DE NUMEROS RELATIVOS E~ ~a ~~~a ~ adici~~ de ~~~e~~~ ~e~a~i~~~ ~~de~~~ c~~~ide~a~ c~a~~~ ca~~~ : ~~~a~ d~~ ~~~e~~~ ~~~i~i~~~ ; ~~~a~ d~~ ~~~e~~~ ~ega~i~~~ ; ~~~a~ ~~ ~~~i~i~~ c~~ ~~~~ ~ega~i~~, ~ ~~~a~ e~ ce~~ c~~ ~~ ~~~e~~ ~~~i~i~~ ~ ~ega~i~~ . I) de (~i~ ~~~ii i~, ~~ i i~~, Reg~a Pa~a ~~~a~ d~~ ~~~e~~~ ~~~i~i~~~ ~e ~~~cede a ~a ~~~a (+4)+(+2)=+6 a~i~~~~ica de ~~~ ~a~~~e~ ab~~~~~~~ de a~b~~ ~~~e~~~, ~ a~ ~e~~~~ad~ ~b~e~id~ ~e ~e a~~e~~~e e~ ~ig~~ + . A~~ ~e~e~~~ : P~de~~~ ~e~~e~e~~a~ ~a ~~~a de d~~ ~~~e~~~ ~~~i~i~~~ de~ ~ig~ie~~e ~~d~ : -4 3 '') S~~a de d~~ ~~~e~~~ ~ega~i~~~ Reg~a Pa~a ~~~a~ d~~ ~~~e~~~ ~ega~i~~~ ~e ~~~cede a ~a ~~~a (- 4) + (- 2) _ - 6 a~i~~~~ica de ~~~ ~a~~~e~ ab~~~~~~~ de a~b~~, ~ a~ ~e~~~~ad~ ~b~e~id~ ~e ~e a~~e~~~e e~ ~ig~~ - . A~~ ~c~~ic~~~ :_ __ P~de~~~ ~e~~e~e~~a~ ~a ~~~a de d~~ ~~~e~~~ ~ega~i~~~ de~ ~ig~ie~~e ~~~~~: ~~~~~~~ ~~~~~ . ~ -1 0 +~ NOTAS SOBRE EL CONCEPTO DE NUMERO +4- +Y FIGURA 2 E- - 2 4 - 7 - 6 - S 4 -3 - 1 0 +1 2 1 3 +4 FIGURA 3 +6 ---- T +3 A i +4 + 2 -~ +5 i-6 +7 0 33
  • 34. 340 ALGEBRA 3) S~~a de ~~ ~~~e~~ ~~~i~i~~ ~ ~~~~ ~ega~i~~ Reg~a Pa~a ~~~a~ ~~ ~~~e~~ ~~~i~i~~ ~ ~~ ~~~e~~ ~ega~i~~ ~e ~~~cede a ha~~a~ ~a dife~e~cia a~i~~~~ica de ~~~ ~a~~~e~ ab~~~~~~~ de a~b~~ ~~~e~~~, ~ a~ ~e~~~~ad~ ~b~e~id~ ~e ~e a~~e~~~e e~ ~ig~~ de~ ~~~e~~ ~a~~~ . C~a~d~ ~~~ d~~ ~~~e- ~~~ ~ie~e~ ig~a~ ~a~~~ ab~~~~~~ ~ ~ig~~~ di~~i~~~~ ~a ~~~a e~ ce~~ . A~~ ~e~e~~~ : P~de~~~ ~e~~e~e~~a~ ~a ~~~a de ~~ ~~~e~~ ~~~i~i~~ ~ ~~~~ ~ega~i~~ de ~~~ ~ig~ie~~e~ ~~d~~ : Re~~e~e~~aci~~ g~~fica de ~a ~~~a de ~~ ~~~e~~ ~~~i~i~~ ~ ~~ ~~~e~~ ~ega~i~~, e~ ~~e e~ ~~~e~~ ~~~i~i~~ ~ie~e ~a~~~ ~a~~~ ab~~~~~~ ~~e e~ ~ega~i~~ : 3 4 6 -5 -4 i -3 -2 -1 +6 - 6- +6 +2 i FIGURA 4 Re~~e~e~~aci~~ g~~fica de ~a ~~~a de ~~ ~~~e~~ ~~~i~i~~ ~ ~~ ~~~e~~ ~ega~i~~, e~ ~~e e~ ~~~e~~ ~ega~i~~ ~ie~e ~a~~~ ~a~~~ ab~~~~~~ ~~e e~ ~~~i~i~~ : +3 +4 +5 -- 6 , ' + 2---~ 0 +1 +2 +3 -5 -4 -3 -2 -1 11 FIGURA 5 Re~~e~e~~aci~~ g~~fica de ~a ~~~a de ~~ ~~~e~~ ~~~i~i~~ ~ ~~ ~~~e~~ ~ega~i~~, e~ ~~e e~ ~a~~~ ab~~~~~~ de a~b~~ ~~~e~~~ e~ ig~a~ . 0 6 >, 6 I +3 -+4 +5 +6 (-i-6)+(-2)=+4 (-6)+(+2)=-4 (-6)+(+6)=0 (+6)+(-6)=0
  • 35. 4) S~~a c~c cc~O ~ ~~ ~~~'~~~-)~ ~~~i~i~~ ~ ~ega~i~~ Reg~a La ~~~a de ce~~ c~~ c~a~~~ie~ ~~~e~~ ~~~i~i~~ ~ ~ega~i~~ ~~~ da~~ e~ ~i~~~ ~~~e~~ ~~~i~i~~ ~ ~ega~i~~ . A~~ ~e~e~~~ : (+4) +O= + 4 (-4)+0=-4 E~ ge~e~a~ : a + 0 = 0 + a = a E~ ~~e a ~~ede ~e~ ~~~i~i~~, ~ega~i~~ ~ ~~~~ . SUSTRACCION DE NUMEROS RELATIVOS ~~e e~ ~~ ~~e ~~e~~a~~~ de~~~~~a~, e~ deci~, ~~e ~a~a ha~~a~ ~a dife~e~cia e~~~e ~ ~ ~ ba~~a ~~~a~~e a ~ e~ ~~~e~~~ de ~ (~') . Y c~~~ he~~~ ~i~~~ ~~e ~a~a ha~~a~ e~ ~~~e~~~ de ~~ ~~~e~~ ba~~a ca~bia~~e e~ ~ig~~, ~~de~~~ e~~~- cia~ ~a ~ig~ie~~e NOTAS SOBRE EL CONCEPTO DE NUMERO REPRESENTACION GR~FICA DE LA SUSTRACCION DE NUMEROS RELATIVOS P~~ ~edi~ de ~a i~~e~~~e~aci~~ ge~~~~~ica de ~a ~~~~~acci~~ de ~~~e~~~ ~e~a~i~~~, ~~de~~~ e~~~e~a~ ~a di~~a~cia, e~ ~~idade~, ~~e ha~ e~~~e e~ ~~~~~ ~~e ~e~~e~e~~a a~ ~i~~e~d~ ~ e~ ~~~~~ ~~e ~e~~e~e~~a a~ ~~~~~ae~d~, a~~ c~~~ e~ ~e~~id~ (~ega~i~~ ~ ~~~i~i~~) de e~a di~~a~cia . 035 M1 Reg~a Pa~a ha~~a~ ~a dife~e~cia e~~~e d~~ ~~- (+8)-(+4)=(+8)+(-4)=+4 ~e~~~ ~e~a~i~~~ ~e ~~~a a~ ~i~~e~d~ e~ ~~~- (+8)-(-4)=(+8)+(+4)=+12 ~~ae~d~, ca~bi~~d~~e e~ ~ig~~ . (-8)-(+4)=(-8)+(-4)=-12 A~~ : __1 ,111 (-8)-(-4)=(-8)+(+4)=-4 L~a~a~~~ ~~~e~~~ de ~~ ~~~e~~ a~ ~i~~~ ~~~e~~ c~~ ~ig~~ c~~~~a~i~ . A~~, deci~~~ ~~e - ~ e~ ~~~e~~~ de + ~ . Ya ~i~~~ e~ ~~ ca~~ de ~a ~~~a ~~e : T (+ ~) + (- ~) = 0 La ~~~~~acci~~ e~ ~~a ~~e~aci~~ i~~e~~a de ~a ~~~a c~~~i~~e e~ ha~~a~ ~~ ~~~e~~ ~ (~~a~ad~ dife~e~cia), ~a~ ~~e ~~e, ~ + ~ = ~ (1) ~~~ad~ c~~ ~~ ~~~e~~ dad~ ~, d~ ~~ ~e~~~~ad~ ig~a~ a ~~~e~~ ~. de ~~d~ ~~e ~e ~e~ifi~~e : ~~~~ 1 L~a~a~d~ ~' a~ ~~~e~~~ de ~, ~~de~~~ de~e~~i~a~ ~a dife~e~cia ~, ~~~a~d~ e~ a~b~~ ~ie~b~~~ de ~a ~ + ~ + ~' - ~ + ~' - (2) ig~a~dad (1), e~ ~~~e~~ ~' ; e~ efec~~ : (3) Si ~b~e~~a~~~ e~ ~~i~e~ ~ie~b~~ de e~~a ig~a~dad (2), ~ = ~ + ~' ~e~e~~~ ~~e a~~ica~d~ e~ a~i~~a de a~~cia~i~idad ~e~e~~~ : ~~ + ~' 0, ~ c~~~ ~ + 0 = ~, ~e~d~e~~~ : T
  • 36. 36 ALGEBRA Pa~a e~~~e~a~ ~a dife~e~cia (+ 4) - (- 8) = + 12, ~e~d~e~~~ : ~ -0 -8 -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 0 +1 +2 +3 +4 FIGURA 7 Pa~a e~~~e~a~ ~a dife~e~cia (- 8) - (+ 4) _ - 12, ~e~d~e~~~ : MULTIPLICACION DE NUMEROS RELATIVOS Reg~a E~ ~~~d~c~~ de d~~ ~~~e~~~ ~e~a~i~~~ ~e ha~~a ~~~~i~~ica~d~ ~~~ ~a~~~e~ ab~~~~~~~ de a~b~~ . E~ ~~~d~c~~ ha~~ad~ ~~e~a~~ ~ig~~ ~~~i~i~~ (+), ~i ~~~ ~ig~~~ de a~b~~ fac~~~e~ ~~~ ig~a~e~ ; ~~e~a~~ ~ig~~ ~ega~i~~ (-), ~i ~~~ fac- ~~~e~ ~ie~e~ ~ig~~~ di~~i~~~~ . Si ~~~ de ~~~ fac~~~e~ e~ 0 e~ ~~~d~c~~ ~e~~ 0 . +12 -12 -8 -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 0 +1 +2 +3 +4 C~a~d~ ~~e~a~~~ c~~ ~~~b~~~~ ~i~e~a~e~ e~ ~~~d~c~~ e~ ~ie~~~e i~dicad~, bie~ e~ ~a f~~~a a ~ b ; bie~ e~ ~a f~~~a a . b ; ~ ~~~ ~~~a~~e~~e ab . A~~ : i E~ ~ig~ie~~e c~ad~~ e~ ~~ ~edi~ de ~e- + ~~~ + da + + ~~~ - da - c~~da~ f~ci~~e~~e ~a ~e~ de ~~~ ~ig~~~ e~ ~a - ~~~ - da + - ~~~ + da - ~~~~i~~icaci~~ de ~~~ ~~~e~~~ ~e~a~i~~~ . ,/' REPRESENTACION GRAFICA DEL PRODUCTO DE DOS NUMEROS RELATIVOS E~ ~~~d~c~~ de d~~ ~~~e~~~ ~e~a~i~~~ ~~ede e~~~e~a~~e ge~~~~~ica~e~~e c~~~ e~ ~~ea de ~~ ~ec~~~g~~~ c~~~ ~a~g~ ~ c~~~ a~ch~ ~ie~e~ dad~~ ~~~ a~b~~ ~~~e~~~ . A e~~a ~~ea ~~de~~~ a~~ib~i~~e ~~ ~a~~~ ~~~i~i~~ ~ ~ega~i~~, (+2) (+3)=+6 (0) (+3)=0 (-2) (-3)=+6 (0) (-3)=0 (+2) (-3)=-6 00=0 (-2) (+3)=-6
  • 37. ~eg~~ ~~e ~~~ ~ad~~ ~e~ga~ ~a~~~e~ de ~~ ~i~~~ ~e~~id~ ~ de ~e~~id~~ di~- ~i~~~~ ~e~~ec~i~a~e~~e . 6 A E -3 3 +6 NOTAS SOBRE EL CONCEPTO DE NUMERO ~ 3 7 +2 +2 FIGURA 9 1 POTENCIA DE NUMERO$ RELATIVOS L~a~a~~~ ~~~e~cia de ~~ ~~~e~~ ~e~a~i~~ a~ ~~~d~c~~ de ~~~a~~~ c~~~ fac~~~ ~a~~a~ ~ece~ c~~~ ~e ~~ie~a . Si a e~ ~~ ~~~e~~ ~e~a~i~~ c~a~~~ie~a ~ ~ > 1 e~ ~~ ~~~e~~ ~a c ~a~~~a~, ~e~d~e~~~ ~a ~~~aci~~ a~, ~~e ~e ~ee a e~e~ad~ a ~a a~=a .a .a a e~~~i~a ~~~e~cia . e i~dica ~~e a debe ~~~a~~e c~~~ fac~~~ ~ ~ece~ . A~~ : E~ ~a ~~~aci~~ a~ = ~, ~~a~a~~~ ~~~e~cia a~ ~~~d~c~~ ~, ba~e a~ ~~~e~~ ~~e ~~~a~~~ c~~~ fac~~~ a, ~ e~~~~e~~e a ~, ~~e ~~~ i~dica ~a~ ~ece~ ~~e debe~~~ ~~~a~ c~~~ fac~~~ a a . A ~a ~~e~aci~~ de ha~~a~ e~ ~~~d~c~~ ~, ~a ~~a~a~~~ ~~~e~ciaci~~ ~ e~e~aci~~ a ~~~e~cia . E~e~~~~ : 2 i +6 +3 +3 ~ -6 E~ e~~e e~e~~~~, 4 e~ ~a ba~e ; 5 e~ e~ e~~~~e~~e, ~ 1024 e~ ~a ~~~e~cia . Reg~a La ~~~e~cia de ~~ ~~~e~~ ~~~i~i~~ ~ie~~~e e~ ~~~i~i~a . La ~~ ~e~cia de ~~ ~~~e~~ ~ega~i~~ ~e~~ ~~~i~i~a ~i e~ e~~~~e~~e e~ e~~e~~ ~ ~a~ : ~ega~i~a ~i c~ e~~~~e~~e e~~e~~ e~ i~~a~ . A~~ : 4 5 = 1024
  • 38. 380 ALGEBRA PRODUCTO DE DOS POTENCIAS DE IGUAL BASE Reg~a Pa~a ~~~~i~~ica~ d~~ ~~~e~cia~ de ig~a~ ba~e, ~e e~e~a dicha ba~e a ~a ~~~e~cia ~~e ~e~~~~e de ~a ~~~a de ~~~ e~~~~e~~e~ ~e~~ec~i~~~ . E~e~~~~ : POTENCIA DE UNA POTENCIA Reg~a Pa~a ha~~a~ ~a ~~~e~cia de ~~a ~~~e~cia ~e ~~~- ~i~~ica~ ~~~ e~~~~e~~e~ ~ ~e ~a~~ie~e ~a ba~e ~~i~i- ~i~a . ~i~a . E~e~~~~ : Ha~ ~~e ~~~e~ e~~ecia~ c~idad~ e~ ~~ c~~f~~- di~ ~a ~~~e~cia de ~~a ~~~e~cia, c~~ ~a e~e~aci~~ de ~~ ~~~e~~ a ~~a ~~~e~cia c~~~ e~~~~e~~e, a ~a ~e~ e~~~ afec~ad~ ~~~ ~~~~ e~~~~e~~e . A~~, ~~ e~ ~~ ~i~~~ (4 2)3 ~~e (4 23 ) . E~e~~~~ : %` a~ . a ~ = a ~+~ (3) 2 (3) 4 = 32+4 = 3 0 = 729 (a~~)"' = a ~~~ = a~- 22)3 = -2 2~3 =-2 6 -64 (42)8 = 42~8 = 4 0 = 4096 (42 3 ) = 42~2 .2 = 4 8 = 65536 DIVISION DE NUMEROS RELATIVOS Ya ~i~~~, a~ ~~a~a~ de ~a~ ~e~e~ f~~~a~e~ de ~a ~~~~i~~icaci~~, ~~e de ac~e~d~ c~~ e~ a~i~~a VI (e~i~~e~cia de~ i~~e~~~), a ~~d~ ~~~e~~ ~ea~ a # 0, c~~~e~~~~de ~~ ~~~e~~ ~ea~, ~ ~~~~ ~~~, ~, de ~~d~ ~~e a~ = 1 : E~~e ~~- ~e~~ ~ ~e ~~a~a i~~e~~~ ~ ~ec~~~~c~ de a, ~ ~e ~e~~e~e~~a ~~~ 1/a . E~ i~~e~~~ de -f 4 e~ + 4 1 E~ i~~e~~~ ~ ~ec~~~~c~ de ~~ ~~~e~~ ~e~a- E~ i~~e~~~ de - 4 e~ --1 ~i~~ c~a~~~ie~a di~~i~~~ de ce~~ ~ie~e ~~ ~i~~~ E~ i~~e~~~ de - 4e e~ ., ' ~ig~~ . , 3 E~ i~~e~~~ de + 1 e~ + 2 La di~i~i~~ e~ ~~a ~~e~aci~~ i~~e~~a de ~a ~~~~i~~icaci~~ ~~e c~~~i~~e e~ ha~~a~ ~~~ de ~~~ fac~~~e~, c~~~cid~~ e~ ~~~~ fac~~~ ~ e~ ~~~d~c~~ . E~ deci~, dad~ e~ di~ide~d~ d ~ e~ di~i~~~ d' ha~~a~ e~ c~cie~~e c, de ~~~d~ ~~e ~e ~e- ~ifi~~e d'c = d . Rec~~da~~~ ~~e e~~a ~~e~aci~~ ~~~~ e~ ~~~ib~e ~i d' e~ di~~i~~~ de ce~~ . A~~ica~d~ e~ a~i~~a de e~i~~e~cia de~ i~~e~~~, ~e~e~~~ ~~e : De ~~ c~a~ ded~ci~~~ ~a ~ig~ie~~e Reg~a Pa~a di~idi~ ~~ ~~~e~~ c~a~~~ie~a d ~~~ ~~~~ ~~~e~~ di~~i~~~ de ce~~ d', ~~~~i~~ica~~~ d ~~~ e~ ~ec~~~~c~ d' (1/d') . E~ c~cie~~e ~~e ~e~~~~e ~e~~ ~~~i~i~~ ~i ~~~ d~~ ~~~e~~~ ~~~ de~ ~i~~~ ~ig~~ ; ~ ~ega~i~~, ~i ~~~ de ~ig~~~ c~~~~a~i~~ . + e~~~e + (~a + C~~ e~ ~ig~ie~~e c~ad~~ ~~de~~~ ~ec~~da~ f~ci~~e~~e ~a - e~~~e - (~a + ~e~ de ~~~ ~ig~~~ de ~a di~i~i~~ c~~ ~~~e~~~ ~e~a~i~~~ . / + e~~~e - da - - e~~~e + (~a - Sabe~~~ ~~e : 1/d' (d'c) = 1/d' d 1/d' (d'c) = (1/d' d') c = (+ 1) c = c E~i~i~a~d~ ~~eda : c = 1/d' d
  • 39. NOTAS SOBRE EL CONCEPTO DE NUMERO Ah~~a ~~e e~~~dia~~~ ~a di~i~i~~, ~~de~~~ e~~~cia~ ~~e~ ca~~~ de ~a 3) La di~i~i~~ de d~~ ~~~e~cia~ de ig~a~ ba~e e~ ig~a~ a ~a ba~e e~e~ada a ~a ~~~e~cia ~~e d~ ~a dife~e~cia de a~b~~ e~~~~e~~e~ . A~~ : --- UNIFORMIDAD DE LAS OPERACIONES FUNDAMENTALES CON NUMEROS RELATIVOS POSIBILIDAD DE AMPLIAR EL CAMPO NUMERICO L~~ ~~~e~~~ ~ea~e~ ~~ cie~~a~ ~a ~~~ibi~idad de a~~~iaci~~ de~ ca~~~ ~~~~~ic~ . Ta~ ~~~ibi~idad ~e ~a~~ie~e abie~~a ~a~a ~a i~~~~d~cci~~ de ~~e~~~ e~~e~, ~ie~~~e ~~e ~a~e~ e~~e~ c~~~~a~ ~a~ ~e~e~ f~~~a~e~ . De~~~~ de ~~~ ~~~i~e~ de e~~e ~e~~~, e~ e~~~dia~~e ~~da~~a ~e e~f~e~~a~~ c~~ ~~a ~~e~a a~~~iaci~~ de~ ca~~~ ~~~~~ic~ . Se ~~a~a de~ ~~~e~~ c~~~~e~~, ~~e e~ ~~ ~a~ de ~~~e~~~ dad~~ e~ ~~ ~~de~ de~e~~i~ad~ ~ ~~e e~~~ c~~~~i~~id~ ~~~ ~~ ~~~e~~ ~ea~ ~ ~~ ~~~e~~ i~agi~a~i~, C~~ e~~~~ ~~~e~~~ ~~d~e~~~ ~e~~e~e~~a~ ~~ ~~~~~ c~a~~~ie~a e~ e~ ~~a~~ . E~ e~ ca~~~~~~ XXXII ~e ~~e~e~~a~~ ~~a di~c~~i~~ a~~~ia ~~b~e e~~~~ ~~~e~~~ . 0 3 9 He~~~ ~i~~~ e~ ~a~ ~~e~aci~~e~ e~~~diada~, a ~abe~ : ~~~a, ~e~~a, ~~~~i~~i- caci~~, ~~~e~ciaci~~ ~ di~i~i~~, ~~e ~e c~~~~e e~ ~~da~ e~~a~ e~ a~i~~a (~e ~~if~~~idad . Q~ie~e e~~~ ~ig~ifica~ ~~e c~a~d~ ~~~e~e~~~~ d~~ ~~~e~~~ ~e~a- ~i~~~ a c~a~~~ie~a de ~a~ ~~e~aci~~e~ ~e~ci~~ada~, e~ ~e~~~~ad~ e~ ~~~, ~ ~~~~ ~~~, e~ deci~, ~~ic~ . Si~ e~ba~g~, c~a~d~ e~~~ae~~~ ~a ~a~~ c~ad~ada de ~~ ~~~e~~ ~~~i~i~~, ~e~e~~~ ~~ ~e~~~~ad~ d~b~e . P~e~ c~~~ ~e~e~~~, a~ e~~~dia~ ~a e~~~acci~~ (~e ~a~ ~a~ce~, ~~ ~~~e~~ ~~~i~i~~ c~a~~~ie~a ~ie~~~e ~ie~e d~~ ~a~ce~ de g~ad~ ~a~,~~a ~~~i~i~a ~ ~~~a ~ega~i~a . A~~ : f+ aa = --* a' ~~~~~e : (+ a') 2 = (+ a') (+ a') = + a (-a')2=(- a') (- a') = + a de~ ~i~~~ ~~d~ : /+ 64 = ~ 8 ~~~~~e : (+ 8) 2 = (+ 8) (+ 8) = + 64 (- 8) 2 = 1- 8) (- 8) = + 64 3 4 =3 4-2 =3 2 =9 3 2 3-2 = 1 1 32 9 a- - = a ~ -~ a~ e~e~aci~~ a ~~~e~cia de ~~ ~~~e~~ c~a~~~ie~a . 1) Si ~~ ~~~e~~ c~a~~~ie~a a=91=0, ~e a~ =+1 e~e~a a ~a ~~~e~cia 0 e~ ig~a~ a + 1 . A~~ : / 30 =+1 2) Si ~~ ~~~e~~ c~a~~~ie~a a =A0, ~e e~e~a a ~~ e~~~~e~~e 1 ~ega~i~~ c~a~~~ie~a -7~ e~ ig~a~ a~ ~ec~~~~c~ de ~a ~~~e~cia a ~", de e~~~~e~~e ~~~i~i~~ . A~~ : a - a~
  • 40. EL ALC,EBRA EN EL ANTIGUO EGIPTO (5,000-500 A . C .) E~ Egi~~~, ~a~a~i~~~~~ ~~eb~~ de fa~a~~e~ ~ ~i~~~ide~, e~c~~~~a~~~ ~~~ ~~i~e~~~ ~e~~igi~~ de~ de- ~a~~~~~~ de ~~a cie~cia ~a~e~~~ica . S~~ e~ige~cia~ ~i- ~a~e~, ~~~e~a~ a ~a~ ~e~i~dica~ i~~~daci~~e~ de~ Ni~~, SUMA 33 LA SUMA O ADICION e~ ~~a ~~e~aci~~ ~~e ~ie~e ~~~ ~b~e~~ ~e~~i~ d~~ ~ ~~~ e~~~e~i~~e~ a~geb~aica~ (~~~a~d~~) e~ ~~a ~~~a e~~~e~i~~ a~geb~aica (~~~a) . A~~, ~a ~~~a de a ~ b e~ a + b, ~~~~~e e~~a ~~~i~a e~~~e~i~~ e~ ~a ~e~- ~i~~ de ~a~ d~~ e~~~e~i~~e~ a~geb~aica~ dada~ : a ~ b . La ~~~a de a ~ - b e~ a - b, ~~~~~e e~~a ~~~i~a e~~~e~i~~ e~ ~a ~e~~i~~ de ~a~ d~~ e~~~e~i~~e~ dada~ : a ~ - h . CAR~CTER GENERAL DE LA SUMA ALGEBRAICA E~ A~i~~~~ica, ~a ~~~a ~ie~~~e ~ig~ifica a~~e~~~, ~e~~ e~ A~geb~a ~a ~~~a e~ ~~ c~~ce~~~ ~~~ ge~e~a~, ~~e~ ~~ede ~ig~ifica~ a~~e~~~ ~ di~- ~>~i~~ci~~, ~a ~~e ha~ ~~~a~ a~geb~aica~ c~~~ ~a de~ ~~~i~~ e~e~~~~, ~~e e~~i~a~e a ~~a ~e~~a e~ A~i~~~~ica . Re~~~~a, ~~e~, ~~e ~~~a~ ~~a ca~~idad ~ega~i~a e~~i~a~e a ~e~~a~ ~~a ca~~idad ~~~i~i~a de ig~a~ ~a~~~ ab~~~~~~ . A~~, ~a ~~~a de ~ ~ - ~ e~ ~ - ~, ~~e e~~i~a~e a ~e~~a~ de ~ e~ ~a~~~ ab~~~~~~ de - ~ ~~e e~ ~~i . La ~~~a de - 2~ ~ - 3~ e~ - 2~ - 3~, ~~e e~~i~a~e a ~e~~a~ de - 2~ e~ ~a~~~ ab~~~~~~ de - 3~ ~~e e~ 13~J . 40 ~~~ ~~e~a~~~ a ~e~fecci~~a~ ~a A~i~~~~ica ~ ~a Ge~~e- ~~~a . E~ e~ ~a~i~~ de Rhi~d, debid~ a~ e~c~iba Ah~e~ (1650 A . C .), e~ ~~~ ~a~i~~~ ~ a~~ig~~ d~c~~e~~~ ~a~e~~~ic~ ~~e e~i~~e, ~e ~~e~e~~a~ e~~~e ~~~~i~~e~ ~~~b~e~a~, ~~~~ci~~e~ de ec~aci~~e~ de ~eg~~d~ g~ad~, CAPITULO
  • 41. 35 REGLA GENERAL PARA SUMAR Pa~a ~~~a~ d~~ ~ ~~~ e~~~e~i~~e~ a~geb~aica~ ~e e~c~ibe~ ~~a~ a c~~- ~i~~aci~~ de ~a~ ~~~a~ c~~ ~~~ ~~~~i~~ ~ig~~~ ~ ~e ~ed~ce~ ~~~ ~~~~i~~~ ~e- ~e~a~~e~ ~i ~~~ ha~ . I . SUMA DE MONOMIOS 1) S~~a~ 5a, 6b ~ 8c . L~~ e~c~ibi~~~ ~~~~ a c~~~i~~aci~~ de ~~~~~ c~~ ~~~ 5a + 6b + 8c . R . ~~~~i~~ ~ig~~~, ~ c~~~ 5a=+5a, 6b=+6b ~ 8c=+8c ~a ~~~a ~e~~ : ~ E~ ~~de~ de ~~~ ~~~a~d~~ ~~ a~~e~a ~a ~~~a . A~~, 5a + (ib + 8c e~ ~~ ~i~~~ ~~e 5a + 8c + 6b ~ ~~e 6b + 8c + 5a . E~~a e~ ~a Le~ C~~~~~a~i~a de ~a ~~~a . 2) S~~a~ 3a 2 b, 4ab 2 , a 2 b, 7ab 2 ~ 6b 3 . Te~d~e~~~ : 3a '-'b + 4ab 2 + a 2 b + 7ab 2 + 6b 3 . Red~cie~d~ ~~~ ~~~~i~~~ 4a 2 b + ~~ab 2 + 6b 3 . R . ~e~e~a~~e~, ~~eda : - 3) S~~a~ 3a ~ - 2b . C~a~d~ a~g~~ ~~~a~d~ e~ ~ega~i~~, ~~e~e i~c~~i~~e 3a + (- 2b) de~~~~ de ~~ ~a~~~~e~i~ ~a~a i~dica~ ~a ~~~a ; a~~ : . La ~~~a ~e~~ : `3a - 2b R 4) S~~a 7a, - 8b, - 15a, 9b, - 4c ~ 8 . Te~d~e~~~ : 7a+(-8b)+(-15a)+9b+(-4c .)+8=7a-8b-15a+9b-4c+8=-8a+b-4c+8 . R . 5) S~~a~ ?d~, ~ab, -2b', - 8ab, 3a 2 , - g b 2 . 2 a 2 + ~ab + (- 2b 2 ) + (- 3 ab) +!a 2 + (- :S $2 ) 3 2 i S b = ~ a 2 + - ab - 21)* - ~ab + 3a" - -b2 = a 2 - ~ab - g b 2 . R . EJERCICIO 15 S~~a~ : 1 . ~, ~ . 11 . -11 ~, 8~ . 2 . ~, -~ . 12 . 9ab, -15ab . 3 . -3a, 4b . 13 . -~~, -9~~ . 4 . 5b, -6a . 14 . i~~, -~~~~ . 5 . 7, -6 . 6 . -6, 9 . 15 . 7 . -2~, 3 ~. 8 . 5~~, -~ . 16 . ~ -b, ~ -c . 9 . 5a, 7a . 10 . -8~, -5~ . 17 . f 1 ~a,- 2 ab . 3 b, ~b . 21 . 22 . 23 . 18 . - ~ ~~, - 2 ~~. 19 . - ~ abc, - ~ abc . 20 . -4~ 2 ~, ~~2 ~ . 3 8 -~~, --i~~ . ~ 4 a, b, c . a, - b, c . SUMA ~ 41 24 . a, -b, 2c . 25 . 3~, -2~, 4~ . 26 . a 2 , - 7ab, -5b 2. 27 . X2, -3~~, -4~2 . 28 . X3, -~ 2~, 6 . 29 . 2a, -b, 3a . 30 . -i~, -8~, 4~ . 31 . -7a ; 8a, -b- 1 2 8 32 . 2_~, $ ~, - 4~ .
  • 42. ~~~ ~~~ ~~~ ~~~ ~~~ ~~~ ~~~ ~~~ ~~~ ~~~ ~ ~~~~~~~ ~ ~ ~ ~ ~~~~~~~ ~ ~~~~ ~~~~~ ~~~~ ~~~~~~~~~ ~~~~~~ ~~~~ ~~~~~~ ~~~~ ~~~~ ~~~~~~ ~~ ~~~~~ ~~~~~ ~~~~ ~~~~ ~~~~~ ~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~ ~~~ ~~~~~~~~~~~~ ~~~~ ~~~~~ ~ ~ ~~~ ~ ~ ~~~ ~~ ~ ~ ~~ ~ ~~~~~~~ ~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~ ~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~ ~ ~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~ ~~ ~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~ ~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~ ~~~~ ~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~ ~ ~~~~~~~ ~~~ ~~~ ~~~ ~~~ ~~~ ~~~ ~~~ ~~~ ~~~ ~ ~~~~~~ ~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~ ~~~~~~ ~~~~~~~~~~ ~ ~~ ~ ~~ ~ ~~~ ~~~~~~~ ~~ ~ ~~~ ~~~~~~~ ~~~~~~ ~ ~~~ ~~ ~~~ ~~~~~~ ~~~~ ~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~ ~~~~~ ~~~~ ~~~~~ ~~~~~~~~~~ ~~~~ ~~ ~~~~~~ ~~~~~ ~~~~~ ~~~ ~~~~~ ~~~ ~ ~~~~~~~~~~ ~ ~~~~~~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~~~~ ~~~~ ~~~~ ~ ~~~~ ~~~~~ ~ ~~~~~ ~~~~~~~~~ ~ ~~~~~~ ~ ~~ ~~ ~~~ ~~~ ~ ~~~~~~~~ ~~~ ~~~~~ ~~~ ~~~~~ ~~~~~~~~ ~~~~~ ~~~~~ ~ ~ ~~~~ ~~~~~ ~~~~ ~ ~ ~~~~~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~
  • 43. ~~ ~ ~ ~~ ~~ ~~ ~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~ ~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~ ~~ ~~~~ ~~ ~ ~~~~~~~ ~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~ ~~~ ~ ~~~ ~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~ ~ ~~~ ~ ~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~ ~ ~ ~~~ ~ ~~~ ~ ~~~ ~~~~~ ~ ~~~~ ~~ ~~~~~~~ ~~~~ ~ ~ ~~ ~~~~~~~~ ~ ~~~~~~~ ~ ~~ ~ ~~~~~~ ~ ~~~~ ~ ~~~~~~~ ~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~~~~~~ ~ ~~ ~ ~~~~~~~ ~ ~~~ ~~~ ~~~~~ ~~~ ~~ ~~~~~~~~~~ ~ ~~ ~~~~~ ~~ ~~ ~~~~~~~~~ ~ ~~~~~~~ ~ ~ ~ ~ ~~ ~ ~~~~~~ ~ ~ ~ ~~~~~~~ ~ ~~~ ~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~ ~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~ ~~~~~~ ~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~ ~~~ ~~~~~~ ~~~~~ ~~~~~ ~~~~~ ~~~ ~~~~~~~ ~~~~~~~~ ~ ~~~~~~~ ~~~~~~~~ ~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~ ~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~ ~~ ~ ~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~ ~~~ ~~ ~~~ ~ ~ ~ ~~~~~ ~~~~~~~~ ~ ~~~ ~~~~~~ ~ ~~~~~ ~ ~ ~ ~~~~~~ ~ ~~~~~ ~~~~~~~~~~ ~~~ ~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~ ~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~ ~ ~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~ ~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~ ~~~ ~ ~~~ ~ ~~~ ~ ~~~~~~~~~ ~ ~~~ ~~~ ~~~ ~ ~~~ ~ ~~~~ ~~ ~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~ ~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~ ~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~ ~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~ ~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~ ~~~ ~~~~~~~ ~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~
  • 44. ~~ ~~~~~~~ ~~ ~~~~~ ~~~~~ ~~~~~~~~~~~ ~~~~~ ~~~~~~ ~ ~~~ ~~~~~~~~~ ~~~ ~~~~~~~~ ~ ~~ ~ ~~~~~~~~~ ~ ~ ~ ~~~ ~ ~~~~ ~ ~ ~~~ ~ ~ ~~~~~ ~ ~ ~~~ ~ ~~~ ~~~~ ~ ~~~ ~ ~ ~~~~ ~ ~~~ ~ ~~~~ ~~~~~ ~~~ ~~ ~~~~ ~ ~~~~ ~ ~~~~~ ~ ~~ ~ ~~ ~~~ ~ ~ ~~~ ~ ~~ ~ ~~~~~ ~ ~~~~ ~ ~~~ ~~~~ ~ ~~~~~~~ ~ ~~~~ ~ ~~~~ ~~~ ~~~~~~ ~~~~ ~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~ ~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~ ~~~ ~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~ ~~~ ~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~ ~~~~ ~ ~~~~~ ~~~~~~~ ~~~~~~~ ~~ ~ ~~~~~~ ~~ ~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~ ~~~~~~ ~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~ ~~~ ~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~ ~~~ ~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~ ~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~~~~~~~~~ ~~~ ~~~~~~ ~~~~~ ~ ~~~~~~~~~ ~~~~ ~ ~~~~~~~~~~~~ ~~~~ ~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~ ~~ ~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~ ~~~~~~ ~~~ ~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~~~~~~~~ ~~~~ ~~~~~~~~ ~~~ ~~ ~ ~~~~~~~ ~~ ~ ~~~~ ~ ~~~~~~ ~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~~ ~~~~~~~~~ ~~ ~~~~ ~~ ~~~~~~~~~~ ~~~ ~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~ ~~ ~~~~~ ~ ~~ ~ ~~~ ~~ ~~~ ~~~~ ~ ~~~~ ~~~~~~~~ ~ ~~~ ~ ~~~~ ~ ~~~ ~ ~~ ~~~~~~~~~ ~ ~~~~ ~ ~~~~~ ~ ~~~ ~ ~ ~~ ~~ ~~ ~~ ~~~~~~ ~~~~~~~~~ ~~ ~~~~~~ ~~ ~~~~ ~~~ ~~~~~~~ ~~ ~~~~~ ~ ~~~~~~ ~ ~~~~~~~~~~ ~~ ~~~~~ ~ ~~~~~~~~ ~~ ~~~~~~~~~~ ~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~ ~~~~~~ ~~~~~~ ~~~ ~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~ ~~ ~~~~~~ ~~~~~~~~ ~~ ~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~ ~~ ~~~~~~~ ~~~~~ ~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~ ~ ~ ~~~~ ~~~~~~~~~~~~~ ~~~ ~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~ ~~ ~~~~~~ ~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~ ~~~ ~~~~~~ ~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~
  • 45. ~ ~~~~ ~~ ~ ~ ~~ ~~ ~~ ~~ ~~ ~~ ~~ ~~~ ~~~ ~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~ ~ ~~ ~~~~~~~~~~~~ ~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~~~~~~ ~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~ ~~ ~ ~ ~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~ ~~~ ~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~ ~ ~~~~ ~ ~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~ ~~~ ~~~~~~~ ~~~~~~~ ~ ~~ ~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~ ~~~ ~~~~~~~~~~~~ ~~~~ ~~~~~~~~~ ~~~~ ~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~ ~~~~ ~~ ~~~~ ~~ ~ ~~~~~ ~ ~ ~~ ~~~ ~~~~ ~~~~~ ~ ~ ~ ~~~~~~~ ~~~~~~~~~~ ~ ~ ~ ~ ~~~~~~~~~~~ ~ ~~~ ~~~~~ ~ ~~~~~ ~ ~~~~~~ ~~~~ ~ ~~~ ~~~~ ~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~~~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~~ ~ ~ ~ ~~ ~ ~ ~ ~ ~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~ ~~ ~~ ~~ ~~ ~~ ~~ ~~~ ~~~~~ ~~~~~~~~~~ ~~ ~ ~~~ ~ ~ ~ ~ ~~ ~ ~ ~~~ ~ ~ ~ ~~~ ~~~~~ ~~ ~ ~~~~ ~ ~~~ ~ ~~~ ~ ~~~ ~ ~~~~ ~~~ ~~~~~~~ ~~~~~~~ ~ ~~~~ ~~~~ ~~~ ~~~~~~~~~ ~ ~~ ~ ~~~~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~~~ ~ ~~~~~~~~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~~ ~ ~ ~ ~~ ~ ~~ ~ ~ ~ ~~~ ~~~ ~~~~ ~ ~~~~~~~~ ~~~~~ ~ ~~~~~~ ~~~~~ ~~ ~~ ~ ~~~~ ~ ~~~ ~~~~ ~ ~~~~ ~ ~~~~ ~~~~~~ ~ ~~~~ ~ ~~~~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~~ ~ ~~~~~~~ ~ ~ ~ ~ ~ ~~ ~ ~ ~~~ ~~~ ~ ~~ ~~~~~~~ ~ ~ ~ ~ ~~ ~~~ ~~~~~~ ~ ~ ~~~ ~~~~~~~~~~ ~~~~~ ~~ ~ ~ ~~~ ~~ ~ ~~~ ~~ ~ ~~~~~ ~~~ ~~ ~~~~ ~ ~~~~~ ~~~~~~ ~ ~ ~~ ~~~~~ ~ ~~~~~ ~ ~~~~ ~~~ ~~ ~ ~~~ ~ ~~ ~ ~ ~~~ ~ ~~~ ~ ~~~ ~ ~~~ ~ ~~~ ~ ~~~~~ ~~~~ ~~~~~ ~~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~~ ~ ~ ~~~ ~ ~~ ~ ~ ~ ~~~~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~~~~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~~~~ ~ ~ ~ ~~~ ~ ~ ~~ ~~ ~ ~ ~~~~ ~ ~~~ ~ ~~~ ~~ ~~~ ~~~~ ~~~ ~ ~ ~~ ~ ~~ ~~~ ~~~ ~ ~ ~~ ~~~~~~~~~~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~~~~ ~~~~ ~~~~ ~ ~ ~~ ~ ~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~~~~~~~ ~~~~~ ~~~~~~ ~ ~
  • 46. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~ ~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~ ~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~~~~~ ~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~ ~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~ ~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~
  • 47. RESTA ~ 4 7 2) Re~~a~ 4b de 2a . E~c~ibi~~~~ e~ ~i~~e~d~ 2a c~~ ~~ ~ig~~ ~ a c~~~i~~a- 2a-4b . R . ci~~ e~ ~~~~~ae~d~ 4b c~~ e~ ~ig~~ ca~biad~ ~ ~a ~e~~a ~e~~ : E~ efec~~ : 2a-4b e~ ~a dife~e~cia, ~~~~~e ~~- 2a - 4b + 4b = 2a . ~~ada c~~ e~ ~~~~~ae~d~ 4b ~e~~~d~ce e~ ~i~~e~d~ :__ / 3) Re~~a~ 4a 2 b de - 5a 2 b . E~c~ib~ e~ ~i~~e~d~ - 5a 2 b ~ -5a ~ b -4a ~b 9a ~b a c~~~i~~aci~~ e~ ~~~~~ae~d~ 4a 2b = - . R . c~~ e~ ~ig~~ ca~biad~ ~ ~e~g~ : % - 9a~b e~ ~a dife~e~cia, ~~~~~e ~~~ada c~~ -9a 2b + 4a 2 b = - 5a 2 b . e~ ~~~~~ae~d~ 4(~~b ~e~~~d~ce e~ ~i~~e~d~ : 4) De 7 ~e~~a~ - 4 . C~a~d~ e~ ~~~~~ae~d~ e~ ~ega~i~~ ~~e~e i~c~~i~~e de~- ~~~ (~e ~-~~ ~a~~~~e~i~ ~a~a i~dica~ ~a ~~e~aci~~, de e~~e ~~- 7- d~ di~~i~g~i~~~ e~ ~ig~~ - ~~e i~dica ~a ~e~~a de~ ~ig~~ - (- 4)=7+4=11 . R . ~~e ~e~a~a e~ ca~~c~e~ ~ega~i~~ de~ ~~~~~ae~d~ . A~~ : ' E~ ~ig~~ - de~a~~e de~ ~a~~~~e~i~ e~~~ ~a~a i~dica~ ~a ~e~~a ~ e~~e ~ig- ~~ ~~ ~ie~e ~~~ ~b~e~~ ~~e deci~~~~, de ac~e~d~ c~~ ~a ~eg~a ge~e~a~ ~a~a ~e~~a~, ~~e debe~~~ ca~bia~ e~ ~ig~~ a~ ~~~~~ae~d~ - 4 . P~~ e~~ - a c~~~i- ~~aci~~ de~ ~i~~c~~~ 7 e~c~ibi~~~ +4 . 5) De 7~ 3 ~' ~e~~a~ - 8~ 3 1ia Te~d~e~~~ : 7~3 ~4 - (- 8~ 3 ~ 4 ) = 7~ 3 ~' + 8~ 3 ~ 4 =15~ 3 ~' . R . 6) De - i ab ~e~~a~ - i ab . Te~d~e~~~ : -1 ab - (-1 ab) ab . R . = - ab + 1 ab = CAR~CTER GENERAL DE LA RESTA ALGEBRAICA E~ A~i~~~~ica ~a ~e~~a ~ie~~~e i~~~ica di~~i~~ci~~, ~ie~~~a~ ~~e ~a ~e~~a ~~e ~a~e ~i~~ci~~ Ha~ a ~~~a~ a~geb~aica ~a dife~e~cia L~~ e~e~~~~~ ~ a~~e~~~ . ~e~~a~ ~a ~ie~e ~~ ca~~c~e~ a~geb~aica~, e~ ~a~~~ 4, 5 ~ 6 ~~~ ~i~~a ca~~idad c~~~ ~~e e~ dice~ ~~~ ge~e~a~, ~a~ de ~~~ ~i~~e~d~ . ~~e ~e~~a~ ~~~i~i~a . ~~e~ ~~ede e~e~~~~~ ~~a ca~~idad ~ig~ifica~ 4 ~ 5 a~~e~i~~e~, ~ega~i~a di~- e~ e~~i- EJERCICIO 20 De : 1 . -8 ~e~~a~ 5 . 6 . 2a ~e~~a~ 3b . 11 . -9a 2 ~e~~a~ 5b 2 . 2 . -7 ~ 4 . 7 . 3b ~ 2 . 12 . -7~~ ~ -5~~ . 3 . 8 ~ 11 . 8 . 4~ ~ 6b . 13 . 3a ~ 4a . 4 . -8 -11 . 9 . -5a 6b . 14 . 11 ~2 ~ 2,5 ~2 5 . -1 11 -9 . 10 . -8~ ~ -3 . 15 . -6~ 2 ~ 11 -~ ~~ .
  • 48. II . RESTA DE POLINOMIOS 41 C~a~d~ e~ ~~~~~ae~d~ e~ ~~ ~~~i~~~i~, ha~ ~~e ~e~~a~ de~ ~i~~e~d~ cada ~~~ de ~~~ ~~~~i~~~ de~ ~~~~~ae~d~, a~~ ~~e a c~~~i~~aci~~ de~ ~i~~e~d~ e~c~ibi~e~~~ e~ ~~~~~ae~d~ ca~bi~~d~~e e~ ~ig~~ a ~~d~~ ~~~ ~~~~i~~~ . E~e~~~~~ (1) De 4~ - 3~ + ~ ~e~~a~ 2~ +5~-6 . La ~~~~~acci~~ ~e i~dica i~c~~~e~d~ e~ ~~~~~ae~- 4~ - 3~ + ~ - (2~ + S~ - 6) . d~ e~ ~~ ~a~~~~e~i~ ~~ecedid~ de~ ~ig~~ -, a~~ : Ah~~a, de~a~~~ e~ ~i~~e~d~ c~~ ~~~ ~~~~i~~ ~ig- ~~~ ~ a c~~~i~~aci~~ e~c~ibi~~~ e~ ~~~~~ae~d~ 4~ - 3~ + ~ - 2~ - 5~ + 6 . ca~bi~~d~~e e~ ~ig~~ a ~~d~~ ~~~ ~~~~i~~~ ~ ~e~- d~e~~~ : Red~cie~d~ ~~~ ~~~~i~~~ ~e~e~a~~e~, ~e~d~e~~~ : , 2~-3~-4~+6 . R . E~ ~a ~~~c~ica ~~e~e e~c~ibi~~e e~ ~~~~~ae~d~ c~~ ~~~ ~ig~~~ ca~biad~~ deba- ~~ de~ ~i~~e~d~, de ~~d~ ~~e ~~~ ~~~~i~~~ ~e~e~a~~e~ ~~ede~ e~ c~~~~~a ~ ~e hace ~a ~ed~cci~~ de ~~~~~, ~e~a~~~d~~~~ ~~~~ de ~~~~~ c~~ ~~~ ~~~~i~~ ~ig~~~ . 4~-3~+ ~ A~~, ~a ~e~~a a~~e~i~~ ~e ~e~ifica de e~~a ~a~e~a : ---' - 2~ - 5~ + 6 2~-3~-4~+6 . R . 48 ALGEBRA 16 . 11a 3 ~2 ~e~~a~ -7a 3 ~2 . 22 . 6a~ ~e~~a~ -5a" . 27 . - 2 ~e~~a~ 3 17 . -8ab 2 ~ -8ab 2 . 23 . -45a~ -1 ~ -60a ~-1 . 3 1 4 18 . 28 ~ ~ ~ -- - 2 --~ 2 . 31~ 2 ~ -46~-'~ . 24 . 54b~ -1 ~ - 86 b ~-1 3 3 19 . -84a 2 b -84a 2 b 4 20 . 3a~+ 1 11 26 . -35~" , . -60~" . 29 . ~3~ ~ _ 5 ~3~, 5b~ , 2 . ~ 1 11 . 21 . -8~a+ 2 ~ 26 . 5 ~ 30 . _ Iab 2 - 3 ab 2 . 8 4 31 . 3 Re~~a~ de -2 . 43. -a de 3a . de -85a~ + 2_ 55 . 54a' + 2 32 -1 7 . 44 . -3b -4b . 33 . -5 ~ ~ -8 . 45 . -11~ 3 ~ ~ 54~ 3 . 56 . -6a 1 34 . -4 ~ 5 . 46 . 14a 2 b 78a 2 b . 2 35 . -7 36. -5 ~ -7 . 2a . 47 . -43a-~ - 48 . 9ab ~ ~ -54a 2 ~. -ab . 57 . -5 - 3 . 37 . b -3~ . 49 . -31 7 , . -31~ 2 ~ ~2 ~. 58 . g ~~ a -~3 . 38 . 5~ ~ -2~ . 50 . a~ ~ -3a~ . - ~ 10 39 . -6a 3b . 51 . -7a~+ 1 ~a~ I1 . 31 40 . -5a 3 11 8b . 52 . !)~~ 11 105W 59 . -1- a 2 b 2 ~ ~ -a'-6 2. 41 . -9 ~ ~ 53 . 18a~-1 ~ -31a~ -1 . 12 ~ -7a . 42 . -25 ~ 25ab . 54 . -19~ ~ ~ ~ -236?0 . 60 . 45a 3 b 2 21 1 a 3 b 2 . ~
  • 49. 1 . 2 . 3 . 4 . 5 . 6 . 7 . 8 . PRUEBA La dife~e~cia ~~~ada c~~ e~ ~~~~~ae~d~ debe da~ e~ ~i~~e~d~ . 2~-3~-4~+6 2~ +5~-6 4~-3~+ ~ (~i~~e~d~) . (2) Re~~a~ - 4a 5 b - ab 5 + 6a 3 b 3 - a"b 4 - 3b~ de 804 b 2 + a~ - 4a"b' + 6ab ~' . A~ e~c~ibi~ e~ ~~~~~ae~d~, c~~ ~~~ ~ig~~~ ca~biad~~, deba~~ de~ ~i~~e~d~, debe~ ~~de~a~~e a~b~~ c~~ ~e~aci~~ a ~~a ~i~~a ~e~~a . A~~, e~ e~~e ca~~, ~~de~a~- a~ + 8a 4 b 2 - 4a 2 b 4 + 6ab 5 d~ e~ ~~de~ de~ce~de~~e + 4a 5 'b - 6a 3 b 3 + a 2 b 4 + ab 5 + 3be c~~ ~e~aci~~ a ~a a ~e~- d~e~~~ :---- ~a dife~e~cia ~~~a- da c~~ e~ ~~~~~ae~- d~, debe da~~~~ e~ ~i~~e~d~ : E~ e~ e~e~~~~ a~~e~i~~, ~~~a~d~ ~a dife- ~e~cia 2~ - 3~ - 4~ + 6 c~~ e~ ~~~~~ae~- d~ 2~ + 5~ - 6, ~e~d~e~~~ : (3) Re~~a~ - 8a 2 ~ + 6 - 5a~ 2 - ~3 de 7a 3 + 8a 2 ~ + 7a~'` - 4 ~ ~~~ba~ e~ ~e~~~- ~ad~ ~~~ e~ ~a~~~ ~~~~~ic~ . 7a~ 2 + 8a 2 ~ + 7a 3 - 4 Efec~~e~~~ ~a ~e~~a ~~de~a~d~ c~~ ~e~aci~~ ~8 + 5a~ 2 + 8a 2 ~ - 6 a ~a ~ : ~3 + 12a~ 2 + 16a 2 ~ +7a 3 _10 . R . La ~~~eba de~ ~a~~~ ~~~~~ic~ ~e efec~~a ha~~a~d~ e~ ~a~~~ ~~~~~ic~ de~ ~i- ~~e~d~, de~ ~~~~~ae~d~ c~~ ~~~ ~ig~~~ ca~biad~~ ~ de ~a dife~e~cia ~a~a ~~ ~i~~~ ~a~~~ de ~a~ ~e~~a~ (e~ ~a~~~ de cada ~e~~a ~~ e~c~ge~~~ ~~~~~~~~) . Red~cie~d~ e~ ~a~~~ ~~~~~ic~ de ~i~~e~d~ ~ ~~~~~ae~d~ c~~ e~ ~ig~~ ca~- biad~, debe da~~~~ e~ ~a~~~ ~~~~~ic~ de ~a dife~e~cia . A~~, e~ e~ e~e~~~~ 7a~ 2 + 8a 2 ~ + 7a 3 - 4 = 28 + 16 + 7 - 4 = 47 a~~e~i~~ ~a~a a=1, ~3 + 5a~ 2 + 8a 2 ~ - . 6 = 8 + 20 + 16 - 6 = 38 ~ = 2, ~e~d~e~~~ : ~3 +12a~ 2 +16a"~+7a 3 -10 = 8+48+32+7-10=85 M> EJERCICIO 21 De : a-I-b ~e~~a~ a-b . 2~-3~ ~e~~a~ -~+2~ . 8a+b ~e~~a~ -3a+4 . ~2 -3~ ~e~~a~ -5~+6 . a 3 -a'-'b ~e~~a~ 7a 2 b+9ab 2 . ~- ~+~ ~e~~a~ ~- ~+~ . ~+~-~ ~e~~a~ -~-~+~ . ~2+~ 2 -3~~ ~e~~a~ -~ 2 +3~ 2 -4~~ . RESTA ~6 + 4a-_'b + 8a 4 b 2 -6a 3 b 3 - 3a 2 b 4 + 7ab 5 + 3b~ . R . a 6 + 4a 5 b + 8a 4 b 2 - 6a 3 b 3 - 3a 2 b 4 + 7ab 5 + 3be - 4a-'b + 6a 3b3 - a 2 b 4 - ab 5 - 3b~ ae + 8a''b 2 - 4a 2 b 4 + 6ab 5 (~i~~e~d~) . 9 . ~ 3 -~ 2 +6 ~e~~a~ 5~' 2 -4~+6 . 10 . ~2 +6~ :1 -8 ~e~~a~ 2~'-3~-+6~ . 11 . a :'--6ah 2 +9a ~e~~a~ 15a 2 b-8a+5 . 12 . ~4 +9~~ 3 -11~ 4 ~e~~a~ -S~ 3 ~-6~ 2 ~"+20~ 4 . 13 . a+b+c-d ~e~~a~ -a-b+c-d . 14 . ab+2ac-3cd-5de ~e~~a~ -4ac+8ab-5cd+5de . 15 . ~3 -9~+6~ 2 -19 ~e~~a~ -11X2 +21~-43+6X 3 . 16 . ~ 9~ :1 +6~ 2 -31 ~e~~a~ -~~~ 4 +31~ 3 -8~2-19~ . 17 . 5~a 3 -9~ 3 +6~"~-8~~" ~e~~a~ 14~~'=-21~~ 2 ~+5~ 3 -18 . 18 . 4~ 3 ~-19~~ 3 +~ 4 -6~ 2 ~2 ~e~~a~ -~ 4 -51~~ 3 -I-32~ 2 ~2 -2 .5~ 3 ~. 19 . ~"+~ 4 ~2 -9~'~ 4 +19 ~e~~a~ -131~ :I~ 3 +16~~~ 5 -3U~ 2 ~4 -61 . 20 . -a 5 b+6a 3 b 3 -18ab 5 +42 ~e~~a~ -Sa~+9b~-11a 4 b 2 -11a 2 b 4 . ~ 49
  • 50. 1 . 2 . 3 . 4 . 5 . 6 . 7 . 8 . 9 . ~~. 5 0 ~ ALGEBRA 21 . 1-~ 2 +~ 4 -~ 3 +3~-6~ 5 ~e~~a~ -~e+8~ 4 -30~ 2 +15~-24 . 22 . -6~ 2 ~3 +8~ 5 -23~ 4 ~+80~ 3 ~2 -18 ~e~~a~ -~ 5 +9~~ 4 +80-21~ 3 ~2 -51~ 4 ~. 23 . M6-8M4~ 2 +21~ 2 ~4 +8-6~~ 5 ~e~~a~ -23~ 5 ~+14~ 8 ~3 -24~~ 5 +8~e-14 . 24 . ~'-8~+16~ 5 -23~ 2 -15 ~e~~a~ -8~ 8 +25~'-30~ 3 +51~-18 . 25 . 9a~-15a 4 b 2 +31a 2 ~4 -b 6 +14 ~e~~a~ 25a 5 b-15a 4b 2 +53a 3 b 3 -9ab 5 +3b 6 . 26. a ~+a~+~-a~ . 2 ~e~~a~ 5a~-6a~+~-a ~+ 2 . 27 . ~ a- ~a - ~+3~~ -2 ~e~~a~ 3~a+ 1 -4~a+5~9 --2 -~-8~a-3 . 28 . a~ + 4 -7a ~+L- 8a ~+6a~ -1 ~e~~a~ -5a ~ + 3 -14a~+ 2 -~~a'~+ 1 -8a~ -1 , 29 . ~a+ 2 -7~ a +9~~ -1 +25~a -2 ~e~~a~ -11~ 41 +19~5+45~~ -1 +60~a -3 . 30 . ~~ +1- 6~~ -2 +8~~ -3 -19~~ -5 ~e~~a~ Si~ ~+5~~ -2 4-be~ 3 +~ ~-4 +9~ i-5 . f EJERCICIO 22 Re~~a~ : a-b de b-a . ~-~ de 2~+3 ~. -5a+b de -7a+5 . ~2 -5~ de -~ 2 +6 . ~3 -~~ 2 de ~ 2 ~+5~~ 2 . 6a 2 b-8a 3 de 7a 2 b+5ab 2. a-b+2c de -a+2b-3c . ~-~+~ de -3~+4~+5~ . -~+~-~ de ~+3~-6~ . 3a 2 +ab-6b 2 de -5b 2 +8ab+a 2 . ~2 -~ 2 -3~~ de -5~ 2 -~ 2 +6~~ . -~ 3 -~+6 de -8~ 2 +5~-4 9 ~3 +14~ 2 +9 de 14~ 2 -8~+16 . ab-bc+6cd de 8ab+5bc+6cd . 25a 2 b-8ab 2 -b 3 de a- 1 -9a-"b-b 3 . ~~2-6~3+4 de 6~ 3 -8~ ~2 ~-6~~ 2. ~2 +7~-8c+d de ~2 -9~+~~c+14 . 7a 3 b+5ab :I-8a 2 b 2 +b 4 de 5a 4 +9a " b-40ab 3 +6b 4. 6~ 3 -9~+6~ 2 -7 de ~~-8~ 4 +25~ 2 +15 . ~5 -~ 2 ~3 +6~~ 4 +25 ~5 de -3~~ 4 -8~ 3 ~2 -19~ 5 +18 . 11 . 12 . 13 . 14 . 15 . 16 . 17 . 18 . 19 . 2 0 . 1 (4) De 1 ~e~~a~ ~ 2 +~+5 . -5-~-~ 2 -4-~-~ 2 . R . E~ ~~~~~ae~d~ ~ 2 + ~ + 5 ~~~ad~ c~~ ~a di- fe~e~cia -- 4 - ~ - ~ 2 ~~~ da e~ ~i~~e~d~ : - ( 5) Re~~a~ 9ab 3 - 11 a 3 b + 8a 2 b 2 - b 4 de a' - 1 . Te~d~e~~~ : a 4 - 1 ~~a 3 b - 8a 2 b 2 - 9ab 3 + b 4 ~2 +~+5 -~ 2 -~-4 1 (~i~~e~d~) . a 4 + ~~a 3 b - 8a 2 b 2 - 9ab 8 + b 4- 1 . R . . f 1 . EJERCICIO 23 De : 1 ~e~~a~ a-1 . 3 . -9 ~e~~a~ 3a+a 2 -5 . 5 . 1 ~e~~a~ a 3 -a 2 b+ab 2 . 2 . 0 ~e~~a~ a-8 . 4 . 16 ~e~~a~ 5~~-~ 2 +16 . 6 . ~3 ~e~~a~ -~ 3 -8~ 2 ~-6~~ 2 . 21 . 25~+25~ 3 -18~ 2 -11~ 5 -46 de X 3- 6~ 4 +8X 2 -9+15X . 22 . 8a 4 b+a 3 b 2 - 15a 2 b 3 -45ab 4 -8 de a 5 -26a 3 b 2 +8ab 4 -b 5 +6 . 23 . 23~ 3 +8~ 4 -15~ 5 -8~-5 de ~' ~ +~ 3 +~ 2 + 9 . 24 . 7~ 7 +5~ 5 -23~ 3 +51~+36 de ~8 -~ 6 +3~ 4 -5~ 2 -9 . 25 . ~7 -60~ 4 ~3 +90~3~ 4 -50~~e-~2 ~5 de ~ 7 -3~ 5 ~2 +35~ 4 ~3 -8~ 2 ~5 +60 . 26 . a~ +2-5a~ + 1 -6a ~ de a-3-8a-1-5. 27 . Sa ~-1 +5a~ - 2 +7a~+a~ -3 de -8a~+~6a '+15a 2+ a~-3 . 28 . 31~a+ 1 - 9~ ~ + 2 -~ a + 4 -18~~ -1 de 15~~+ 3 +5~a +2- 6~a+41~a -1 . 29 . ~2a~ -2 -5a ~-~- a ~' - Sa ~ 4 de 9a ~-1 -2~a~ -2 +26a~ -3 +14a~ -5 . 30 . -~~+ 4 -6~ ~+1- 23~ ~-2 -i~ ~-1 de -15~~ 1 ;'+5O~~~+ 1 -14~~-6~~ -1 +8~~ -2 .
  • 51. 1 . RESTA ~ 51 7 . a 3 ~e~~a~ -8a 2 b+6ah 2 -b 3 . 8 . ~4 ~e~~a~ -5~ 3 ~+7~ 2 ~ 2 -8~~ 3 . 9 . ~4 ~e~~a~ a 3 ~-a 4 +7a 2 ~2 -18a~ 3 +5~ 4 . 10 . 16 ~e~~a~ b-a+c+d-14 . 11 . ~2 -1 ~e~~a~ ~~+~ 2 . 12 . a 3 +6 ~e~~a~ 5a 2 b-8ab 2 +b 3 . 13 . Re~~a~ -5~-~+17~~ 2 -5 de ~ 3 +~ 3 . 14 . Re~~a~ 9~ 3 ~-15~~ 3 -8~ 2 ~ 2 de ~ 4 -1 . 15 . Re~~a~ -~ ~ a 4 b+2a 2 b 3 +8a 3 b 2 -4ab 4 de a 5 +b 5 16 . Re~~a~ 5~ 3 -25~ de ~ 4 +~ 2 +50 . 17 . Re~~a~ 9~'+17~ 4 -~ 3 +18~ 2 de ~e+~-41 . 18 . Re~~a~ -15a 5 b+17a 3 b3 -14ab 5 -be de a 8 +9a 4 b 2 +a 2 b 4 . 19 . Re~~a~ -~-+5~-34 de ~ 4 +~ 3 -11~ . 20 . Re~~a~ ~~ 2 ~~7~~ 2 -3~ 3 de ~3 -1 . 42 "STA DE POLINOMIOS CON COEFICIENTES FRACCIONARIOS E ~e~i ~~~~ (1) De ~~3 ~e~~a~ - 1 ~3 - 2 ~~2 + 3 ~2~ - 1 ~~. 5 _ 3 4 2 8 f 3 Te~d~e~~~ : 5 ~~ Te~d~e~~~ : - a~b- - gab - 8 EJERCICIO 24 Dc : i ~ ~ 3 ~2 ~ J 2 ~~2 ~ 2~ 3 '~3 _~-~ .. _ ~~2 . . 2 ~' . R . (2) Re~~a~ -4a 3 b 3 - 1 1ab+ 2 a 2 b 2 -9 de -dab +~a 2 b 2 -8 . 4a 3 b 3 -- -a b 2 ~~ab - 9 4a 3 b 3 - 2a 2 b 2 -- 2ab -- 1 . 1 a- ~e~~a~ - 1 4 a- ~ - 1 .~ ab + 2 6= . 2 2 . 15 ~e~~a~ . ~~ + 3~~ - 9- 3 . 3 -bc ~e~~a~ - 3 ab + a bc - 2 -cd . 4 . 5 . 6 . R . 1 " 4 2 1 -a--b ~e~~a~ -a+-b,, _ ~ 5 9 2 2 X 2 - -~- ~e~~a~ 5 ~~ + 1 ~2 - 11 . ~~3 + ~ ~3 ~e~~a~ - _~e~ + = ~~2 - 1 ~3 . 9 9 2 8 5
  • 52. 5 2 W . ~ 1 . 2 . 7 . 8 . 9 . 10 . ALGEBRA EJERCICIO 25 Re~~a~ : = a"+ '-ab - 3 -b 2 ~e~~a~ 7 3 5 8 5 1 , -~- + ---~~ - -~e~~a~ 5 a- , -~ a 2 - a + ~ ~e~~a~ - 12 . 1 7+ 3b- 7 c+ bd 1 . 3 a 2 de 3 a 2 - ~ a . 4, 2 . 3a- 3 b de Sa+6b-5 . 6 . 5 3 . 3~'~ de ~ 3 + 3~2 ~ -6 . 6 . 5 1 1 ab - 14 a 2 + 2 ~. 3 3 - ~~2 + 2~ 2 - - ~~. 7 A 7 8a~+10 +- 8 . 77,3 + ~ ` ~~2 - 7 ~3 ~e~~a~ -2 1 ~2 ~ + ~ ~~2 + ~3 - ~ 2 3 3 5 5 11 . ~~~ + -- ~3 ~ - - ~~3 + 3 ~' ~e~~a~ ~4 + 8 ~2~2 - f ~~3 + 6 ~~. ~e~~a~ - Y3 1 b + 3 c - - d + . 1--a- 3b+ c de a+b-c . i~ + ~ - ~ de - i~ + 5 ~+ 1~ . 3 c - 3a 1 - -ab 2 +6 de 3a-b+ ;ab-- 3 . 7 2 2 5 1 - ~ 4 + -~ ' ~' - 1) ~~3 de -- 1 i~- 3 ~ + 1a 111-~ 2 + ~ ~~3 - 6 . ~ + 3 ~ 3 ~- - ~i ~~4 ---~5 de - ~4 ~ + ~'~ 2 + 3 ~2 ~3 + ~ ~~4 - 7 . 7 14 ~0 - 0 ~4~2 + 11~'~ 4 - ~~ + ~~5 de -~5 ~ + 3 ~4 ~2 - 8 ~3~ 3 - ~2~ 1 + ~~ + 3)' 6 . -( ; ~2 ~+ _~~ 2 - , ; ~3 +6 de _~~ 2 - ~~'-~+ 3~~ ; -- 3- 2 2 1 7 , 5 3 3 3 5 - -MI , + -~~ - -~ , '~~ + -?~-'~ 4 - - de -M4 ~" - -~ 2 ~' + --~ 6 . I~ 3 20 14 - 10 9 - S c~d + 3d5 - 3 c~d2 + 3 cd 4 de 3 c , + 1 c 2 d 3 - 1 d 5 + 3 c 1 d 2 + -c Id - 35 . 11 13 G 4 9 - 3 12 22 EJERCICIO 26 Efec~~a~ ~a~ ~e~~a~ ~ig~ie~~e~ ~ ha~~a~ e~ ~a~~~ ~~~~~ic~ de~ ~e~~~~ad~ ~a~a a=1, b=2, c=3, ~=4, ~=5, ~= 3 , ~== 2 5 De : a2 -ab ~e~~a~ 3ab+b 2 . a 3 +b- ; ~e~~a~ -5a 2 b+6ah 2 -2h 3 . 1 1 5 3 . -a ~e~~a~ -b - 3 c + a . 4 . 31~ 2 -5~ 2 ~e~~a~ ~2 +8~~+10~' . 5 . ~ -18~ 2 ~'- ~ 15~ 4 ~e~~a~ -1(i~ 33 ~-6~~ 3 +9~a . 6 . a~-7a ~~2 +~~ 3 ~e~~a~ -5a~ 2 + 8a 2 ~-5~1 3 . 7 . 3 a 2 + h ab - 3 b 2 ~e~~a~ -a 2 + ab - 1 b 2 . 2 3 1 3 3 - I ~ 1 1 8 . .1 ~~ -~ + 4 ~ ~- - -~ ~e~~a~ - ~ 6 ~-~ - 4 ~~- - 2 ~3 .
  • 53. Re~~a~ : 9 . a 4 b 2 -5a 3 b3 de a~-3a 2 b4+b~ . 10 . 15ab de -ab+~0~~-8~~ . (2) 14 . a~-1 - 9a~ -3 + a~ -2 de SUMA Y RESTA COMBINADAS 13 . 4 ~3 - 4 ~~2 - 3 de ~3 + ~~2 ~ - 5 ~~2 . 11 . ~~a 2 b-9ab 2 +b 3 de a 3 . ' 12 . 3 6 8 ~2 + ~ - de Q4~ 4. 2 5 a~-1 + a ~ - -Wa~-3 + a~-2 . SUMA Y RESTA COMBINADAS 43 SUMA Y RESTA COMBINADAS DE POLINOMIOS CON COEFICIENTES ENTEROS E~e~~~~~ (1) De a 2 ~e~~a~ ~a ~~~a de 3ab - 6 ~ 3a 2 - 8ab + 5 . 3a 2 - 8ab + 5 Efec~~e~~~ ~~i~e~~ ~a ~~~a : 3ab - 6 3a 2 -5ab-1 E~~a ~~~a, ~~e e~ e~ ~~~~~ae~d~, ha~ ~~e ~e~~a~~a de a'-' ~~e e~ e~ ~i~~e~d~, ~~eg~ deba~~ de a 2 e~c~ib~ 3a 2 - 5ab - 1 c~~ ~~~ ~ig~~~ ca~biad~~, ~ ~e~d~e~~~ : _ 0 53 a 2 -3a 2 +5ab+1 -2a 2 +5 +1 . R . De ~ 3 - 4~ 2 ~ + 5~ 3 ~e~~a~ ~a ~~~a de -~ 3 + 5~ 2 ~ - 6~~ 2 + ~ 3 c~~ -6~ 2 ~ + 9~~ 2 - 16~~ . - ~~ + 5~ 2 ~ - 6~~ 2 + ~ 3 Efec~~e~~~ ~~i~e~~ ~a ~~~a : - 6~ 2 ~ + 9~~ 2 - 16~ 3 - ~3 - ~2 ~ + 3~~ 2 - 15~ 3 . E~~a ~~~a, ~~e e~ e~ ~~~~~ae~d~, ~e~g~ ~~e ~e~~a~~a ~3 - 4~ 2 ~ + 5~ 3 de ~3 - 4~ 2 ~ + 5~ 3 ~~e e~ e~ ~i~~e~d~, ~~eg~ de- ~3 + ~2 ~ - 3~~ 2 + I5~ 3 ba~~ de e~~e ~i~~e~d~ e~c~ibi~~ e~ ~~~~~ae~d~ c~~ 3 - 3~ 2 ~ - 3~~ 2 ~~~ ~ig~~~ ca~biad~~ ~ ~e~d~e~~~ : _ 2~ + 20~ . R . (3) De ~a ~~~a de ~ 3 +4X 2 -6 ~ - 5X 2- 1 1 ~ + 5 ~e~~a~ ~3 + 42 - 6 Efec~~e~~~ ~a ~~~a : - 5~ 2 - 11 ~ + 5 X 3- X 2 -11X-1 E~~a ~~~a e~ e~ ~i~~e~d~, ~~eg~ deba~~ de e~~a e~- - 4 ~ 3 - ~2 - ~ ~~ - 1 c~ibi~~ e~ ~~~~~ae~d~ ~ 4 - 1 c~~ ~~~ ~ig~~~ ca~bia- ~ + 1 d~~ ~ ~e~d~e~~~ : - - J T - ~ 4 + ~3 - ~ 2 - 11 ~ R .