1. İstatistik ve Biyoistatistik Nedir?

2. • Birimlerin özelliklerini ölçerek, tartarak,
sayarak ya da belirli gruplarda bir araya
toplayıp sayılarla ifade ederek elde ettiğimiz
sayısal bilgiler (veriler) yaşamımızın bir
parçasıdır.
• Veriler çeşitli sosyal, ekonomik ve sağlık
sorunlarının çözümünde araç olarak kullanılır.
• Veriler söz konusu olunca İstatistik bilimi akla
gelir.

3. • Tarih boyunca tüm devletler askeri, sosyal ve
ekonomik durumlarını bilmek amacıyla istatistikle
ilgilenmişlerdir.
• Veri, devlet yaşamında olduğu kadar bilimsel
yaşamda da önemli yer tutar.
• Bilimsel sonuçlar ortaya koymak için
doğru, geçerli ve yeterli sayıda veriye ihtiyaç
vardır.

4. İSTATİSTİK VE BİYOİSTATİSTİK
İstatistik,
toplumdaki olaylar hakkında
daha az sayıda veri toplayarak,
en az maliyetle,
en kısa zamanda,
doğruluk derecesi yüksek bilimsel sonuçlara ulaşılması
ve
uygun kararlar alınması
için
teknikler geliştiren bilim dalıdır.

5. • Yaşamımızın her anında ve alanında istatistik
biliminden az ya da çok yararlanırız.
• İstatistik sözcüğünün Latincede durum anlamına
gelen “Status” kökünden geldiği kabul edilir.
• Bazı istatistikçiler ise; İtalyanca’da devletin siyasal
durumunu belirtmede kullanılan “Stato”
kökünden türetildiğini kabul etmektedirler.

6. • İstatistik bilimi iki ana bölüme ayrılır.
– Matematiksel İstatistik
– Uygulamalı İstatistik
• Matematiksel İstatistik: İstatistik teorisinin matematiksel
teorisini kuran, yeni yaklaşımlarla teknikler üreten bir
istatistik dalıdır.
• Uygulamalı İstatistik: Matematiksel İstatistiğin geliştirdiği
teknikleri çeşitli alanlarda uygulayan, işleyişlerini kontrol
eden, uygulama alanlarına ilişkin probleme özel teknikler
geliştiren bir istatistik bilim dalıdır.

7. • Günümüzde bilimsel gereksinimlerin genelden
çok, özele doğru hızlı bir gelişme göstermesi,
İstatistik biliminin de uygulama alanlarına göre
özelleşmesine ve birer farklı bilim dalı
olmasına neden olmuştur.
• Uygulamalı istatistikten ayrılan bu dallara
Biyoistatistik, Ekonometri, Sosyometri,
Psikometri gibi bilim dallarını örnek olarak
verilebilir.

8. Biyoistatistik nedir?
• Biyoistatistik, istatistik bilim dalına ait bilimsel yöntemleri
tıp alanı araştırmaları için geliştiren ve uygulamasını
sağlayan bir bilim dalıdır.
• Bir anlamda Biyoistatistik, araştırma yöntem biliminin tıp
alanı ile olan arakesitini oluşturur. Söz konusu arakesit gün
geçtikçe genişlemektedir,
• Tıp otoriteleri, gelecekteki hekimlerin bilimsel gelişmenin
gerisinde kalmamaları için daha çok istatistik yöntem
öğrenmeleri gerektiğini ifade etmektedirler.
• Tıp alanı, İstatistik ve Bilgisayar gibi uygulamalı bilim dalları
ile gün geçtikçe ileri adımlar atmaktadır.

9. • Tıp alanı olasılıkların önemli bir ölçüde önem
kazandığı bir alandır.
• Hekimin teşhis ve tedavide kullandığı yöntem
ve ilaçların olası iyileştirme veya iyileştirmeme
durumunu ortaya çıkarması ve doğru kararın
verilmesinde bilimsel yöntemlerle ortaya
koyması gerekir.
• Biyoistatistik bilim dalı da olasılığın
ölçülmesinde önemli yöntemler geliştirmiş bir
bilim dalıdır.

10. • Günümüzde araştırma yöntemlerinin
öğrenilmesi ve uygulanması önemini
arttırmaktadır.
• Sağlık alanı araştırıcıları sadece literatürleri
takip etmemekte ayrıca bunlara katkıda
bulunmak istemektedir. Bu nedenle
Biyoistatistiğin önemi gittikçe artmaktadır.

11. • Biyoistatistik (Biostatistics), İstatistiksel
tekniklerin tıp ve sağlık bilimlerinde
uygulamalarını içeren, bu alana has yeni
teknikler geliştiren bir bilim dalıdır.
• Biyoistatistik; biyolojik ve sağlık olayları ile
ilgili bilgilerin toplanması, sınıflandırılması ve
sunulması tekniklerini içeren, toplum
parametrelerini tahmin eden ve olayların
nedenlerine ilişkin doğru kararların
alınmasına yardımcı olan bir bilim dalıdır.

12. • Biyoistatistik iki ana bölüme ayrılır:
– Betimleyici Biyoistatistik (Tanımlayıcı Biyoistatistik,
Descpriptive Biostatistics)
– Analitik Biyoistatistik (İnferensiyel Biyoistatistik,
Inferential Biostatistics)

13. • Betimsel Biyoistatistik: Toplum tanımı, verilerin elde
edilmesi ve organizasyonu ile ilgili yöntemleri içerir.
• Bu organizasyon şu sırayı izlemektedir:
– Veri toplama,
– tablolaştırma,
– grafiklerle gösterme,
– tipik sayısal değerlerle ifade etme,
– karşılaştırma-sınama,
– özetleme ve sunuş.
• Betimleyici Biyoistatistik, birimlerden sayısal bilgiler
türetme ve bunların anlaşılır ve anlamlı biçimlere
sokulması, özetlenmesi ve sunulmasını içeren teknikleri
kapsar.

14. • Analitik Biyoistatistik:
– Varsayımların kurulması,
– varsayımların test edilmesi,
– verilerden uygun sonuçların çıkarılması,
– verilerin uyduğu teorik dağılımların belirlenmesi
– topluma ilişkin uygun kararların alınması
– genellemelere gidilmesi
………………………………konularıyla ilgilidir.
• Analitik Biyoistatistik, sağlık alanına özgü optimal
kararların alınmasında ve genellemelerin yapılmasında
tıp bilim insanlarına yararlı yöntemler ve yaklaşımlar
sunar.

15. Biyoistatistik Dersinin Amaçları
• AMAÇ 1. Araştırmalardaki kompleks problemleri çözümleyerek
basit bir şekilde yorumlama becerisi kazandırmak
• AMAÇ 2. Sağlık alanında yapılan gözlemlerdeki gizemli bilgiyi
yöntem kullanarak ortaya çıkarmak
• AMAÇ 3. Yöntemsel beceri kazanmak
• AMAÇ 4.Sağlık alanı verileri arasındaki örüntüyü ortaya çıkarmak
• AMAÇ 5.Olasılık ve şansa bağlılığı anlamak
• AMAÇ 6. İstatistiksel düşünceyi kavramak ve yorumsal beceriyi
geliştirmek
• AMAÇ 7. İstatistiksel iletişim sağlayabilmek için terminolojide
beceri geliştirmek.
• AMAÇ 8. Yararlı istatistiksel bir karakter kazanmak

16. Biyoistatistik Dersinin Amaçları
• AMAÇ 1. Araştırmalardaki kompleks problemleri
çözümleyerek basit bir şekilde yorumlama becerisi
kazandırmak
– Varyasyonun varlığını kavramak,
– verilerle popülasyonu tanımlamayı öğrenmek,
– verilerin istatistik gösterimlerle indirgenmesini öğrenmek,
– örnekten genellenebilir sonuçlara ulaşmak,
– örnekleme yöntemlerinin mantığını öğrenme,
– yorum ve ölçümlerde hataları tanımlama ve kontrol etme,
– nedensel süreçleri veya faktörleri tanımlayabilme,
– nedensel süreçleri belirlemek için yöntemlerin gerisindeki
mantığı öğrenmek

17. • AMAÇ 2. Sağlık alanında yapılan gözlemlerdeki
gizemli bilgiyi yöntem kullanarak ortaya
çıkarmak
– Problemi formüle etmek,
– araştırmayı planlamak,
– verilen toplamak ve organize etmek,
– verileri görüntülemek,
– açıklamak ve analiz etmek,
– sonuçları tartışmak,
– ileri araştırma tanımlamak

18. • AMAÇ 3. Yöntemsel beceri kazanmak
– Bilgisayar yardımıyla verilerdeki yorumları istatistik
yöntemlerle ortaya çıkarabilmek

19. • AMAÇ 4.Sağlık alanı verileri arasındaki
örüntüyü ortaya çıkarmak
– Uç değerlerle ortalama değerin nasıl değiştiği veya
verilerdeki değişimin ortalama ve medyanı nasıl
değiştirdiğini bilmek

20. • AMAÇ 5.Olasılık ve şansa bağlılığı anlamak
– Günlük olayların şansa bağlılığını anlamak,
– günlük yaşantımızdaki olayları daha iyi
anlayabilmek için olasılık süreçlerini anlamak,
– belirsizliğin bir ölçümü olan olasılığı anlamak,
– model geliştirmeyi öğrenmek,
– bazen sezilerimizin belli bir olasılıkla hatalı
sonuçlara ve yorumlara neden olacağını öğrenmek

21. • AMAÇ 6. İstatistiksel düşünceyi kavramak ve
yorumsal beceriyi geliştirmek
– Araştırma bulgularını yorumlama becerisini
kazanabilmek,
– verilerden hareketle genellenebilir sonuçlara
ulaşmak için olası yanlılıklar veya sınırlılıklardan
haberdar olmayı öğrenmek

22. • AMAÇ 7. İstatistiksel iletişim sağlayabilmek
için terminolojide beceri geliştirmek.
– İstatistiksel araştırma ve olası fenomen veya
yöntemler ile ilgili etkili konuşmayı ve yazmayı
öğrenmek.
– Geçerlilik kavramını anlamak ve etkili bir şekilde
istatistiksel kritik yapabilmek ve tartışabilmek.
– Tekli veya küçük örnek çalışmalarında tartışılabilir
soruları sorma becerisi kazanmak.

23. • AMAÇ 8. Yararlı istatistiksel bir karakter kazanmak
– Kişiler sosyal ve araştırma dünyasında planlayıcı, doğru karar
verici, yararlı bilimsel gereçler geliştirebilecek bir istatistiksel
karaktere sahip olmak
– Araştırmalarda kullanılan ortak terimlerin, kavramların ve
bilimsel yöntemlerin öğretilmesi önemli bir konudur. “Anlamak
birleştirmektir” düşüncesinden hareket edilmelidir. Anlatılan
yeni kavramların zihindeki objelerle anlamlı bir şekilde
birleşmesi gerekir. Bu durum sağlandığı takdirde, ders yapay
olmaktan çıkarak daha anlamlı bir hale gelir.
– Biyoistatistik dersi, öğrencilere sentezleme becerisini
kazandırmaktadır. Dersin en önemli amaçlarından biri olan
sentezleme kavramı her zaman ön planda olmalıdır.
– İstatistik eğitiminin amaçlarından biri de, her doğrunun içinde
azda olsa bir miktar yanlışın olduğu kavramını öğretmektir. Bu
kavram, ilgili olasılıklarla açıklanabilir ve hekim olacak adaylara,
ilerde klinik tanıda ve karar vermede yanılma düşüncesini göz
ardı etmemek için iyi bir alışkanlığı kazandırmaktadır.
•