Untuk rujukan pelatih Program PKA

1. SKPK 1112
Pengenalan Kesihatan Persekitaran
TOPIK 6 : PROGRAM
KESIHATAN
PERSEKITARAN

2. OBJEKTIF PEMBELAJARAN
Di akhir kuliah, para pelatih dapat :
1. Menyatakan jenis-jenis program kesihatan persekitaran
Kementerian Kesihatan Malaysia
2. Menerangkan program Keselamatan dan Kebersihan
Makanan
3. Menerangkan program Kejuruteraan Alam Sekitar
4. Menerangkan program Promosi dan Pendidikan Kesihatan
5. Menerangkan program Kesihatan Pekerjaan
6. Menerangkan program Kawalan Penyakit
7. Menerangkan program Kawalan Penyakit Tidak Berjangkit

3. Definisi Program
• PROGRAM bermaksud siri atau langkah
pelaksanaan untuk mencapai sesuatu matlamat,
tujuan dan objektif.
• Sistem atau projek yang dijalankan untuk
memenuhi kehendak masyarakat awam.

4. Jenis-jenis program kesihatan persekitaran di
bawah Kementerian Kesihatan Malaysia:
• Program Keselamatan Dan Kualiti Makanan
• Program Kawalan Penyakit Berjangkit
• Program Kawalan Penyakit Tidak Berjangkit
• Program Promosi Dan Pendidikan Kesihatan
• Program Kejuruteraan Alam Sekitar
• Program Kesihatan Pekerjaan dan Alam Sekitar

5. Program Keselamatan &
Kualiti Makanan
1. Pensampelan Makanan
(kimia, fizikal & biologi)
Tujuan :
• Melindungi kesihatan rakyat
• Sampel untuk mengesan toksin,
bahan cemar, salahguna aditif
makanan
• Mengesan penipuan terutama
pelabelan

6. 2. Pemeriksaan Premis Makanan
Pemeriksaan termasuklah aspek fizikal pekerja, keadaan
tandas, tempat memasak , kawasan penyimpanan & tempat
penghidangan makanan.
3. Penguatkuasaan Undang-Undang Akta Makanan
• Akta Makanan 1983
• Peraturan-Peraturan Makanan 1985
• Peraturan-Peraturan Kebersihan Makanan 2009
Program Keselamatan & Kualiti Makanan

7. Unit Penguatkuasaan & Pelesenan
i. Meliputi pemeriksaan, penggredan dan
penutupan premis,
ii. Pensampelan makanan domestik, import
dan eksport untuk mengenalpasti tahap
pencemaran mikrobiologi, kimia dan
bendasing (foreign matter),
iii. Pengawalan import dan eksport,
iv. Rampasan, penahanan, penarikan produk
daripada pasaran dan aduan.

8. Program Kejuruteraan Alam
Sekitar
•Penyumbang utama di dalam
memberi khidmat nasihat &
sokongan teknikal dan
saintifik kepada projek-projek
kejuruteraan di bawah
Kementerian Kesihatan
Malaysia.

9. Program Kejuruteraan Alam Sekitar
Antara program nasional yang telah
diwujudkan dan dilaksanakan ialah :
1. Bekalan Air dan Kebersihan Alam
Sekeliling (BAKAS)
• Program di bawah KKM yang
melaksanakan projek-projek bekalan air
dan kemudahan sanitasi semenjak awal
1970an hingga sekarang.

14. Program Kejuruteraan Alam
Sekitar
2. Kawalan Mutu Air Minuman.
• Program kepastian keselamatan dan penerimaan
kualiti air minuman sistem bekalan air awam
menerusi lima (5) elemen :
• Pengawasan
• Kajian Kebersihan
• Pemprosesan dan Penilaian Data
• Tindakan Pemulihan
• Pemeriksaan Institusi

15. Program Kejuruteraan Alam
Sekitar
2. Kawalan Mutu Air Minum (KMAM)
Tumpuan utama aktiviti adalah pengambilan sampel air
awam di lokasi-lokasi stesen persampelan yang telah
ditetapkan di seluruh negara.
Sampel yang diambil dianalisa mengikut 5 kumpulan:
i) Mikrobiologi dan fizikal
ii) Kimia
iii) Logam Berat, Trihalo-methana & Bahan-bahan Inorganik
iv) Racun Makhluk Perosak & Bahan-bahan Organik
v) Radioaktif

19. Program Kejuruteraan Alam Sekitar
3. Program Perlindungan Kesihatan Alam Sekeliling (PEKA)
Meliputi aktiviti seperti berikut :
• Penilaian Impak Kesihatan Alam Sekitar (EHIA)
• Air kumbahan
• Pengurusan sisa pepejal
• Pencemaran udara dalaman
Program ini diwujudkan agar segala aspek kesihatan berkaitan boleh
dipantau & membolehkan campur tangan yang tepat diambil bagi
melindungi kesihatan orang ramai.

22. Program Kawalan Penyakit Berjangkit
1. Mengurangkan kejadian penyakit dan kematian akibat jangkitan penyakit
berjangkit.
2. Menggalakkan cara hidup sihat, pencegahan, pengesanan, rawatan
segera, pemantauan berterusan dan perkhidmatan rehabilitasi.
3. Menggalakkan penyertaan masyarakat disamping kerjasama
pelbagai agensi/sektor ke arah melahirkan masyarakat yang sihat
dan prihatin
4. Program Kawalan Penyakit Berjangkit;
• Pengawasan dan pemantauan kes penyakit berjangkit
• Menyiasat kes yang dilaporkan
• e-Notis

25. Program Kawalan Penyakit
Tidak Berjangkit
• Saringan kepada golongan berisiko kepada penyakit
tidak berjangkit:
• Saringan BMI
• Saringan kandungan gula dalam darah
• Contoh penyakit tidak berjangkit :
• Obesiti
• Diabetes
• Sakit jantung

27. Program Promosi dan Pendidikan
Kesihatan
Perancangan, pembangunan, pelaksanaan dan
penilaian program pendidikan dan promosi kesihatan
Pengurusan kempen-kempen seperti Kempen Cara
Hidup Sihat, sambutan hari-hari kesihatan dan
program-program khas
Penerbitan, pinjaman dan pengedaran bahan
pendidikan kesihatan

28. Program Promosi dan Pendidikan
Kesihatan
Pengurusan program pendidikan kesihatan melalui
media massa
Pembentukan program latihan dalam bidang
pendidikan / promosi kesihatan
Penyelidikan dalam bidang promosi kesihatan
Khidmat runding dalam bidang promosi kesihatan

29. Program Kesihatan Pekerjaan
dan Alam Sekitar (KPAS)
• Pemeriksaan bangunan (tapak pembangunan,
tadika/sekolah, pusat asuhan kanak-kanak)
• Aktiviti pemeriksaan kebersihan hospital kerajaan dan
swasta.
• Perlaksanaan program promosi yang berkaitan dengan
Kesihatan Pekerjaan dan Alam Sekitar (KPAS)

31. TOPIK AKAN
DATANG
Topik 7:
Peranan & Tanggungjawab
Pembantu Kesihatan Awam (PKA)