Shërbimi psikologjik në institucionet
arsimore para universitare përbën një risi për
arsimin tonë kombëtar, çka hedh edhe një
hap tjetër në përqasjen e sistemit tonë
arsimor me sistemet bashkëkohore evropiane
e botërore.
Implementimi i tij fillon në vitin mësimor
2004-2005
Sherbimi psikologjik në shkolla kryhet nga
Psikologu.
Psikologu i shkollës, është një person kyç në
mbarëvajtjen e veprimtarisë mësimore
edukative të institucionit arsimor.
Veprimtaria e tij zhvillohet në lidhje dhe
bashkëpunim të ngushtë me stafin
pedagogjik dhe drejtues të shkollës, me
prindërit dhe komunitetin, ku ndodhet
shkolla.
Këshillimi realizohet përmes mbledhjeve me
anëtarët e stafit pedagogjik të shkollës dhe
komunitetit të prindërve për të
diskutuar, identifikuar dhe parandaluar
probleme të ndryshme si dhe për të
programuar ndërhyrje dhe shërbime të
nevojshme.
- Këshillimin e stafit pedagogjik në lidhje me nevojat e nxënësve.
- Këshillon stafin për konceptimin dhe realizimin e planit
të ndërhyrjeve në ndihmë të nxënësve.
- Këshillon dhe ndihmon prindërit të njohin e të kuptojnë nevojat e
fëmijëve dhe reralizon veprimtari kualifikuese me ta.
- Ndihmon stafin pedagogjik dhe prindërit për hartimin e planeve të
bashkëpunimit të shkollës me familjen.
- Ndihmon nxënësit që kanë vështirësi e probleme përshtatjeje me
ndryshimin e klasës, ciklit apo shkollës.
- Bashkëpunon me shërbime të ndryshme të specializuara të komunitetit
si: shërbimi shëndetësor, shërbimi social, OJF-të e ndryshme, etj.
Psikologu ishkollës, ndihmon këshillin e
mësuesve dhe zhvillon konsultime me ta për
mbarëvajtjen e procesit mësimor edukativ.
Identifikon së bashku me mësuesit, nxënësit
me probleme dhe parashtron planin e
trajtimit të tyre.
- Merr pjesë në analizat vlerësuese të
veprimtarisë mësimore edukative në bazë
klase, cikli dhe shkolle.
- Zhvillon konsultime me mësuesit dhe prindërit.
- Merr pjesë dhe ndihmon në hartimin dhe
zbatimin e planit mësimor -edukativ të shkollës.
- Ndihmon në mënyrë të veçantë në zhvillimin e
veprimtarive edukative që lidhen me sjellje dhe
etikën e nxënësve.
- Koncepton ndëryhyrje dhe strategji veprimi aty
ku e gjykon të arsyshme si dhe bën rekomandime
të përshtatshme.
- Kur është e nevojshme referon përpara këshillit
të mësuesve për rastet tipike që janë trajtuar.
Psikologu i shkollës zhvillon seanca psikologjike me
nxënës të veçantë për probleme të caktuara.
Gjatë ofrimit të këtij shërbimi psikologu duhet:
Të ruajë konfidencialitetin (fshehtësinë)
- Informon drejtuesin e shkollës për atë çka
duhet të dijë.
- Informon prindërit dhe merr miratimin e tyre.
- Lidhet me struktura të specializuara jashtë
shkollës për të siguruar një trajtim më të mirë
të nxënësve me probleme.
Në veprimtaritë këshilluese në grup, psikologu së
bashku me dy ose më shumë nxënës, organizon
seanca në mjediset e qendrës së shërbimit
psikologjik për të zgjidhur probleme të caktuara.
Gjatë ofrimit të këtij shërbimi psikologu duhet:
- Të ruajë konfidencialitetin (fshehtësinë)
- Informon drejtuesin e shkollës për atë çka
duhet të dijë.
- Informon prindërit dhe merr aprovimin e tyre
për atë që bënë.
- Lidhet me struktura jashtë shkollës për të
siguruar një trajtim më të specializuar
-Vlerësimit psikoedukativ përmban të dhëna për sjelljet e nxënësve
gjatë zhvillimit të procesit mësimor-edukativ.
-Qëllimi kryesor është identifikimi i faktorëve që ndikojnë në
përparimin e nxënësve dhe realizimin e procesit mësimor
edukativ. Ky informacion përdoret për t’ju dhënë përgjigje
problemeve të shkollës.
-Gjatë ofrimit të këtij shërbimi psikologu duhet:
- Të marrë në konsideratë tërësinë e informacioneve që lidhen
me problemin.
- Të vëzhgojë nxënësit gjatë procesit mësimor -edukativ.
- Të realizojë vlerësimin e sjelljeve funksionale të nxënësve.
- Të sigurojë instrumenta të vlerësimit individual.
- Të interpretojë rezultatet e vlerësimit dhe të përcaktojë
marrëdhëniet që ekzistojnë midis rezultateve dhe arritjeve të
objektivave mësimore-edukative.
- Të bëjë rekomandimet e nevojshme.
Psikologu ofron shërbime të tilla, si:
- Ndihmon në përgatitjen e planit të veprimtarive për
fëmijët me nevoja të veçanta.
- Bën vlerësimin e ecurisë së fëmijëve me nevoja të
veçanta.
- Administron vlerësimet e bëra.
- Bën rekomandimet e duhura.
- Përgatit me shkrim raporte për vlerësimin.
- Ndihmon në përgatitjen e programeve mësimore-
edukative individuale.
- Siguron ndërhyrjen e shërbimeve të specializuara sipas
problemeve, që kanë fëmijët.
Psikologu i shkollës zhvillon veprimtari kualifikuese me
stafin pedagogjik dhe prindërit për të rritur dhe
zhvilluar njohuritë e tyre në drejtim të krijimit të një
mjedisi të përshtatshëm dhe nxitës për zhvillimin e
shëndetshëm mendor të nxënësve.
Detyrat kryesore te psikologut në këtë drejtim janë:
- Planifikon, zhvillon dhe koordinon veprimtari
kualifikuese që trajtojnë tema për shëndetin mendor.
- Siguron informacionin e duhur për komunitetin që
lidhet me tema të shëndetit mendor.
- Informon mësuesit e shkollës dhe komunitetin për
shërbimet që ofron specialisti i shërbimit psikologjik i
shkollës.
Është detyrë e psikologut të përcaktojë
natyrën, qëllimin dhe shtrirjen e shërbimeve që ofron
në shkollë. Specialisti në bashkëpunim me drejtuesit
dhe mësuesit e shkollës, koncepton dhe realizon
planin e shërbimeve që i ofrohet shkollës.
Në konceptimin e veprimtarisë planifikuese studimore
psikologu merr në konsideratë:
- Rezultatet e shkollës, krahasuar me shkollat e tjera
të rrethit dhe më gjerë.
- Vlerësimet që janë bërë për shërbimin psikologjik.
- Merr aprovimin e drejtuesve të shërbimit
psikologjik.
- Merr në konsideratë dhe përfshin
komentet, sugjerimet e këshillit të
mësuesve, këshillit të prindërve dhe përfaqësive të
ndryshme të nxënësve
Praktika e zhvillimit të shërbimit psikologjik, si dukuri e re
në shkollën tonë, do t’i nënshtrohet ndryshimeve të
vazhdueshme që lidhen me konsolidimin e këtij shërbimi
në përshtatje me zhvillimet e reja në fushën e
psikologjisë. Realizimi i teknikave dhe procedurave të reja
të vlerësimit etj., realizohet nëpërmjet njohjes dhe
studimit të arritjeve të fundit të shkencës në këtë fushë.
Psikologet duhet të mbështeten, të ndihmohen dhe të
nxiten të marrin pjesë në seanca kualifikuese, për të rritur
dhe siguruar një nivel gjithmonë e më të lartë të shërbimit
psikologjik. Për këtë qëllim, psikologu i psikologjik i
shkollës duhet:
- Të marri pjesë në mbledhje dhe trajnime profesionale.
- Të jetë në korrent të literaturës bashkëkohore.
- Të marrë pjesë në veprimtari edukative mësimore.