1. ‫آﻣﻮزش ﻣﺠﺎزى‬ ‫ﻋﺒﺪاﻟﺤﻤﻴﺪ ﭘﻬﻠﻮزاده‬
‫ﻋﻠﻤﻰ‬
‫دﺑﻴﺮ راﻫﻨﻤﺎﻳﻰ ﻣﻨﻄﻘﻪ ى آﺑﺪان اﺳﺘﺎن ﺑﻮﺷﻬﺮ‬
‫و ﻣـﻌـﺎﻳـﺐ اﺣـﺘــﻤــﺎﻟــﻰ آن آ ﮔـﺎه ﺳــﺎزﻧــﺪ.‬ ‫آﻣــﻮزش را ﺗـﻐـﻴـﻴـﺮ داده اﺳــﺖ. ﺑــﺎ ﺗــﻤــﺎم‬ ‫»آﻣـﻮزش ﻣﺠـﺎزى« ﻳﻜﻰ از ﭘـﺪﻳـﺪهﻫـﺎى‬
‫داﻧﺶآﻣﻮزان، ﺑﻪ ﻋﻨـﻮان ﻫﺪف، در آﻣـﻮزش‬ ‫ﺷﺒﺎﻫﺖﻫﺎى ﻣﻮﺟﻮد ﻣﻴﺎن ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎى اﻧﺠﺎم‬ ‫دﻧــﻴــﺎى اﻣــﺮوزى اﺳـﺖ ﻛــﻪ از ﮔــﺴــﺘــﺮش‬
‫ﻣﺠﺎزى از اﻫﻤﻴﺖ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺎﻻﻳﻰ ﺑﺮﺧﻮردارﻧﺪ.‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ در آﻣـﻮزش ﻣﺠﺎزى و آﻣﻮزش ﺳﻨﺘـﻰ،‬ ‫ﻓﻨﺎورىﻫﺎى ﻧﻮﻳﻦ ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. در‬
‫ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺴﺘﻦ واژهى داﻧﺶآﻣﻮز در ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎى‬ ‫ﻣﺎﻫﻴﺖ و ﻓﻀﺎى اﻳﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺘﻔﺎوت‬ ‫واﻗــﻊ، آﻣــﻮزش ﻣــﺠــﺎزى ﻳــﻜــﻰ از اﻧــﻮاع‬
‫ﻳﺎدﮔﻴﺮى اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ، ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ارﺟﺎع ﺑﻪ ﻣﻔﻬﻮم‬ ‫اﺳﺖ.‬ ‫ﻳﺎدﮔﻴـﺮىﻫﺎى اﻟﻜـﺘـﺮوﻧﻴﻜﻰ اﺳﺖ. ﺗـﺎﻛـﻨـﻮن‬
‫»آﻣﻮزش« در ﻗﺒﺎل واژهى »ﻳﺎدﮔﻴﺮى« ﺧﺎﻟﻰ از‬ ‫ﺗﻌﺎرﻳ ﻣﺘﻔﺎوﺗﻰ از ﻳﺎدﮔﻴﺮى اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻰ اراﺋﻪ‬
‫اﻳﺮاد ﻧﻴﺴﺖ. در راﺳﺘﺎى ﺑﻪﻛﺎر ﺑﺴﺘﻦ ﻳﺎدﮔﻴﺮى‬ ‫ﻧﻘﺶﻫﺎى ﻣﻮﺟﻮد در ﻛﻼس ﻣﺠﺎزى‬ ‫ﺷـﺪه اﺳـﺖ، اﻣـﺎ ﻣـﺎ ﺗـﻌـﺮﻳـ ﻛــﺮاس را ﻛـﻪ‬
‫اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ ﺑﻪ ﺟﺎى واژه آﻣﻮزش، اﺳﺘﻔﺎده از‬ ‫١. داﻧﺶآﻣﻮزان: ﻳﺎ ﻫﻤﺎن ﻳﺎدﮔﻴﺮﻧﺪﮔﺎن‬ ‫ﺧـﻴـﻠـﻰﻫــﺎ او را ﻣـﺨـﺘــﺮع واژهى ﻳـﺎدﮔـﻴــﺮى‬
‫واژهى ﻳﺎدﮔﻴﺮﻧﺪهى اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ ﺻﺤﻴﺢﺗﺮ ﺑـﻪ‬ ‫اﻟﻜـﺘـﺮوﻧﻴﻜـﻰ، ﻛـﻪ ﺻـﺮفﻧﻈﺮ از ﻣـﺤـﺘـﻮاى‬ ‫اﻟﻜﺘـﺮوﻧﻴﻜﻰ ﻣﻰداﻧﻨﺪ، اﻧـﺘـﺨـﺎب ﻛـﺮدهاﻳﻢ.‬
‫ﻧﻈﺮ ﻣﻰرﺳﺪ.‬ ‫آﻣـﻮزﺷﻰ، ﻧﻘـﺶ اﺳـﺎﺳـﻰ را در ﻳﻚ ﻛـﻼس‬ ‫ﻛﺮاس ﻳﺎدﮔـﻴـﺮى اﻟﻜﺘـﺮوﻧﻴﻜـﻰ را داراى ﺷـﺶ‬
‫ﺑـﺎ ﺗــﻮﺟـﻪ ﺑـﻪ اﻳـﻦ ﺗـﻐـﻴـﻴـﺮ ﻧـﺎم، اﻛــﺜــﺮ‬ ‫ﻣﺠﺎزى ﺑﺎزى ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ.‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻣﻰداﻧﺪ:‬
‫ﻓﻌﺎﻟﻴـﺖﻫـﺎى داﻧـﺶآﻣـﻮز در اﻳـﻦ ﺳـﺎﺧـﺘـﺎر‬ ‫٢. ﻣﻌﻠﻤﺎن: ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﻛﻼس ﻣﺠﺎزى ﺑﺎ‬ ‫١. ﺑـﻪ وﺳـﻴـﻠـﻪى اﻳــﻨــﺘــﺮﻧـﺖ ﺻــﻮرت‬
‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻰﺷﻮد. ﻣﻨﻔﻌﻞﺑﻮدن داﻧﺶآﻣﻮز،‬ ‫داﻧﺶ، ﺗـﻮاﻧﺎﻳﻰ و ﺗﺠﺮﺑﻪى اﻳﻦ ﻗـﺸـﺮ ارﺗﺒﺎط‬ ‫ﻣﻰﮔﻴﺮد.‬
‫ﺑﻪ درﮔﻴـﺮى ذﻫﻨﻰ ﺑﺎ ﻣﻄـﺎﻟـﺐ در ﻳـﺎدﮔـﻴـﺮى،‬ ‫ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ دارد.‬ ‫٢. ﺑـﺎ ﺟـﺪﻳـﺪﺗـﺮﻳـﻦ اﻃـﻼﻋـﺎت ﻫـﻤـﺮاه‬
‫ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻰﺷﻮد و ﺣﺲ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻧﺒﺴﺘﻦ ﺷﻴـﻮهى‬ ‫٣. ﺗﺴﻬﻴﻞﻛﻨﻨﺪﮔـﺎن ارﺗﺒﺎﻃـﻰ: ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬ ‫اﺳﺖ.‬
‫ﺻﺤﻴﺢ آﻣﻮزش، ﺟﺎى ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺣﺲ ﻣﺆﺛـﺮ‬ ‫ﭘﻞﻫﺎى ارﺗﺒﺎﻃﻰ ﺑﻴﻦ داﻧﺶآﻣﻮزان و ﻣﻌﻠﻤـﺎن‬ ‫٣. ﻣﺠﻤﻮﻋـﻪاى از روشﻫﺎى آﻣﻮزﺷﻰ‬
‫ﺑﻮدن داﻧﺶآﻣﻮز در ﻳﺎدﮔﻴـﺮى ﺧﻮد ﻣﻰدﻫﺪ.‬ ‫ﺑـﻪﺷـﻤـﺎر ﻣـﻰروﻧــﺪ و وﻇـﻴـﻔـﻪﺷـﺎن اﻳـﺠـﺎد‬ ‫را درﺑﺮﻣﻰﮔﻴـﺮد )ﻧﻈﻴﺮ ﻛﻼسﻫﺎى ﻣـﺠـﺎزى،‬
‫از اﻳﻦ ﮔﺬﺷﺘﻪ، ﺗﻌﺎﻣﻼت ﮔﺴﺘﺮده و ﻣﺸﺎرﻛﺘﻰ‬ ‫ﻫﻤﺎﻫﻨـﮕـﻰ و ﺑـﺮﻗـﺮارى ارﺗﺒﺎط ﺑﻴـﻦ ﺗـﻮﻗﻌـﺎت‬ ‫ﻫﻤﻜﺎرى دﻳﺠﻴﺘﺎﻟﻰ، ﺷﺒﻴﻪﺳﺎزى و…(‬
‫ﺑـﺎ دﻳـﮕـﺮ ﻳـﺎدﮔـﻴــﺮﻧـﺪﮔـﺎن، ﺳــﺎزوﻛـﺎرﻫـﺎى‬ ‫ﻃﺮﻓﻴﻦ در ﻛﻼس ﻣﺠﺎزى اﺳﺖ.‬ ‫٤. ﺑﺮ ﻳﺎدﮔﻴـﺮى ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪى ﺗﻼش ﺧـﻮد‬
‫ارزشﻳﺎﺑـﻰ را ﺗﻐﻴﻴﺮ داده اﺳﺖ. در ﺑـﻌـﻀـﻰ‬ ‫٤. ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ: ﻫﻤﺎن ﺗﺼﻤﻴﻢﮔﻴﺮﻧﺪﮔﺎن،‬ ‫ﻓﺮاﮔﻴﺮﻧﺪه و ﺑﺎ ﺑﻬﺮهﮔﻴﺮى از ﻓﻨﺎورىﻫﺎى ﺟﺪﻳﺪ‬
‫ﻣﻮارد، از اﻳﻦ ﺗﻌﺎﻣﻼت ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ارزشﻳﺎﺑـﻰ‬ ‫ﺳـﺎزﻧـﺪﮔـﺎن و ﺗـﻮﺳﻌـﻪدﻫـﻨـﺪﮔـﺎن آﻣـﻮزﺷـﻰ‬ ‫ﻣﺒﺘﻨﻰ اﺳﺖ.‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻰﺷﻮد و ارزشﻳﺎﺑﻰ ﺑﺨﺸﻰ از ﻓﺮاﻳﻨﺪ‬ ‫ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓﻛﻨﻨﺪهى ﺗﻤﺎم‬ ‫٥. ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ اﻧﺠﺎمدادن ﻓﺮاﻳﻨﺪﻫﺎى ادارى‬
‫ﻳﺎدﮔﻴﺮى ﺑﻪﺷﻤﺎر ﻣﻰرود.‬ ‫ﻋﻮاﻣﻞ ذﻛﺮ ﺷﺪه در ﺑﺎﻻ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ اﻳﻦ‬ ‫و ﻣﺪﻳـﺮﻳـﺘـﻰ را از ﻗﺒﻴـﻞ ﺛـﺒـﺖﻧـﺎم، ﭘـﺮداﺧـﺖ‬
‫ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﻛﻪ در ﺳﻴﺴﺘﻢ آﻣـﻮزش ﻓﻌﻠﻰ‬ ‫ﮔﺮوه، وﻇﻴﻔﻪى اﻳـﺠـﺎد ارﺗﺒﺎط و ﻫﻢﺳـﻮﻳـﻰ‬ ‫ﺷﻬﺮﻳﻪ، ﺗﺪرﻳﺲ و… ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻰﻛﻨﺪ.‬
‫از ﻫﺮ داﻧﺶآﻣـﻮز اﻧـﺘـﻈـﺎرات ﺧﺎﺻـﻰ وﺟـﻮد‬ ‫ﻛﻼس ﻣﺠـﺎزى را ﺑﺎ ﻧﻈـﺎم آﻣـﻮزﺷﻰ ﺑـﺮﻋﻬـﺪه‬ ‫٦. ﻓﺮاﮔﻴﺮﻣﺤﻮر اﺳﺖ و ﺑﻪ وﻳﮋﮔﻰﻫﺎى‬
‫دارد، در ﻳﺎدﮔﻴﺮى اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ ﻧﻴﺰ از ﻳﺎدﮔﻴﺮﻧﺪه‬ ‫دارد.‬ ‫ﻓﺮدى او ﺗﻮﺟﻪ دارد.‬
‫اﻧﺘـﻈـﺎراﺗﻰ ﻣﺘﻨﺎﺳـﺐ ﺑـﺎ ﻣـﺤـﻴـﻂ و اﺑـﺰارﻫـﺎى‬ ‫ﺑﺎ اﻳـﻦ ﺗـﻮﺿﻴﺢﻫـﺎ، آﻣـﻮزش ﻣﺠـﺎزى را‬
‫ﻳﺎدﮔﻴﺮى وﺟﻮد دارد. ﻳﺎدﮔﻴﺮﻧﺪهى اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ‬ ‫ﻧﻘﺶ داﻧﺶآﻣﻮزان در ﻛﻼس ﻣﺠﺎزى‬ ‫ﻣـﻰﺗـﻮان اﺳـﺘـﻔـﺎده از اﺑـﺰارﻫـﺎى ﻓـﻨـﺎوراﻧـﻪى‬
‫ﺑﺎﻳﺪ ﺑـﺮاى ﻳﺎدﮔﻴـﺮى ﺑﻬﺘـﺮ وﻇﺎﻳ ﺧـﻮد را در‬ ‫داﻧﺶآﻣﻮزان ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺎﻫﻴﺖ ﻛﻼس ﻣﺠﺎزى‬ ‫ﻣـﺘـﻔــﺎوت ﺑــﺮاى ﻣـﻘـﺎﺻـﺪ آﻣــﻮزﺷــﻰ‬
‫اﺳﺘﻔﺎدهى ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻬﺘﺮ از ﻣﺤـﻴـﻂ ﻳـﺎدﮔـﻴـﺮى‬ ‫را ﻗـــﺒـــﻞ از ورود ﺑـــﻪ آن درك ﻛـــﻨـــﻨــــﺪ و‬ ‫داﻧﺴـﺖ. در واﻗﻊ، آﻣـﻮزش ﻣـﺠـﺎزى‬
‫اﻧﺠﺎم دﻫﺪ و ﻫﻤﺎﻧﻨـﺪ ﻛـﻼسﻫـﺎى ﺳـﻨـﺘـﻰ،‬ ‫ﺗـﻮﺳﻌﻪدﻫﻨـﺪﮔـﺎن اﻳـﻦﮔـﻮﻧﻪ ﻛﻼسﻫـﺎ ﺑـﺎﻳـﺪ‬ ‫ﻳﻜﻰ از ﺷﻜﻞﻫﺎى آﻣـﻮزش از راه دور‬
‫ﭘﺎﺳﺦﮔﻮى ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺧﻮد ﺑﺎﺷﺪ.‬ ‫داﻧﺶآﻣﻮزان را ﻗﺒﻞ از ورود از ﻣﺴﺎﺋﻞ، ﻣﺰاﻳﺎ‬ ‫ﻣﺤﺴـﻮب ﻣﻰﺷﻮد ﻛﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺳﻨـﺘـﻰ‬
‫٦٢‬

2. ‫داﻧﺶآﻣﻮزان ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺎﻫﻴﺖ ﻛـﻼس‬ ‫ﺟﻬﺖ ﺑﺪﻫﺪ؟ ﭼﻪ ﻛﺴـﻰ ﺑـﺎﻳـﺪ ﺑـﻪ ﺳـﺆاﻻت‬ ‫ﻧﻘﺶ ﻣﻌﻠﻤﺎن در ﻛﻼس ﻣﺠﺎزى‬
‫ﻣﺠﺎزى را ﻗﺒﻞ از ورود ﺑﻪ آن درك‬ ‫داﻧﺶآﻣﻮزان )ﻛﻪ در ﻧﻈﺎمﻫﺎى ﻓﻌﻠﻰ آرزوى‬ ‫ﺑﻪ ﻣـﻮازات ﻣﻄـﺮح ﺷﺪن ﺑﺤـﺚ آﻣـﻮزش‬
‫ﻫﺮ ﻣﻌﻠﻢ اﺳﺖ( ﭘﺎﺳﺦ دﻫﺪ؟ ﭼﻪ ﻛﺴﻰ ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫ﻣـﺠــﺎزى، اﻳـﻦ ﻃـﺮز ﺗـﻔـﻜـﺮ ﻛــﻪ در ﻧــﻈــﺎم‬
‫ﻛﻨﻨﺪ و ﺗـﻮﺳﻌﻪدﻫﻨﺪﮔـﺎن اﻳـﻦ ﮔـﻮﻧﻪ‬ ‫روﻧﺪ ﻣﻨﻄـﻘـﻰ درﮔﻴـﺮﻛﺮدن ذﻫﻦ ﻓـﺮاﮔﻴﺮان ﺑـﺎ‬ ‫آﻣﻮزشﻫﺎى ﻣﺠﺎزى، ﻣﻌﻠﻢ ﻧﻘﺶ ﺧﻮد را در‬
‫ﻛﻼسﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ داﻧﺶآﻣﻮزان را ﻗﺒﻞ‬ ‫ﻣﻄﺎﻟـﺐ را ﭘﻰﮔﻴـﺮى و ارزشﮔـﺬارى ﻛﻨﺪ؟‬ ‫اﻣﺮ ﻳﺎدﮔﻴﺮى از دﺳﺖ ﺧﻮاﻫﺪ داد و ﻣﻘﺎم او ﺑﻪ‬
‫از ورود از ﻣﺴﺎﺋﻞ، ﻣﺰاﻳﺎ و ﻣﻌﺎﻳﺐ‬ ‫ﺟﻮاب ﻫﻤﻪى اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶﻫﺎ ﻛﺴﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﺟﺰ‬ ‫ﻳﻚ ﻣﻨﺒﻊ اﻃﻼﻋﺎﺗﻰ ﺗﻨﺰل ﭘﻴﺪا ﻣﻰﻛﻨﺪ، ﺑﺴﻴﺎر‬
‫ﻣﻌﻠﻢ. ﻫﻤﺎﻧـﻨـﺪ آﻣـﻮزش ﺳﻨﺘﻰ، ﻣﻌـﻠـﻢ در‬ ‫رواج ﻳﺎﻓﺖ. اﻳﻦ ﻃﺮز ﺗﻔﻜﺮ ﻣﺒـﻴـﻦ ﺑـﺮداﺷﺖ‬
‫اﺣﺘﻤﺎﻟﻰ آن آ ﮔﺎه ﺳﺎزﻧﺪ‬
‫آﻣـﻮزش ﻣـﺠــﺎزى ﻧـﻘـﺶ اﺻــﻠــﻰ را ﺑـﺎزى‬ ‫ﻧﺎدرﺳﺖ از ﻧﻴـﺎزﻣﻨﺪىﻫـﺎى آﻣـﻮزش ﻣﺠﺎزى‬
‫ﻣﻰﻛﻨﺪ. از اﻣﻮرى ﻛﻪ در آﻣﻮزش ﻣﺠﺎزى ﺑﻪ‬ ‫اﺳﺖ. ﺑﺎ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪى ﻧـﻘـﺶ ﻣـﻌـﻠـﻢ در ﻧـﻈـﺎم‬
‫دوش ﻣﻌﻠﻢ اﺳـﺖ، ﻣـﻰﺗـﻮان ﺑﻪ ﻃـﺮاﺣﻰ و‬ ‫آﻣﻮزش ﻓﻌﻠـﻰ و آﻣـﻮزش ﻣﺠﺎزى، ﺑﻪ ﺗﺒﻴـﻴـﻦ‬
‫ﺳـﺎزﻣﺎندﻫﻰ آﻣـﻮزﺷﻰ، ﺗﺴﻬـﻴـﻞ ﺑـﺤـﺚ و‬ ‫ﻧـﻘـﺶ ﻣـﻌـﻠــﻤــﺎن در اﻳــﻦﮔــﻮﻧـﻪ ﻧـﻈــﺎمﻫــﺎ‬
‫ﮔﻔﺖوﮔﻮ و آﻣﻮزش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ اﺷﺎره ﻛﺮد. در‬ ‫ﻣﻰﭘﺮدازﻳﻢ.‬
‫ﺑﻌﻀـﻰ ﻣـﻮارد، اﻳﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫـﺎ دﺷـﻮارﺗـﺮ و‬ ‫در ﻧﻈـﺎم آﻣـﻮزشوﭘـﺮورش ﻓﻌﻠـﻰ ﻣـﺎ،‬
‫ﭘﻴﭽﻴﺪهﺗﺮ از آﻣﻮزش ﺳﻨﺘﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ؛ ﺑﻪ ﻧﺤﻮى‬ ‫ﻣﻌﻠﻢ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻃﺮح ﻗﺒﻠﻰ وارد ﻛﻼس ﻣﻰﺷﻮد و‬
‫ﻛﻪ در ﺗﻤـﺎم ﺑـﺮرﺳﻰﻫـﺎى ﺻـﻮرت ﮔﺮﻓـﺘـﻪ،‬ ‫داﻧـﺶآﻣـﻮزان را ﺑـﺎ روشﻫﺎى ﻣـﺘـﻨـﺎﺳـﺐ ﺑـﺎ‬
‫ﻃـﺮاﺣﻰ، اﻳـﺠـﺎد ﭘـﺬﻳـﺮش، ﻣﺴـﺌـﻮﻟـﻴـﺖ و‬ ‫ﻣـﻮﺿﻮع و ﻣـﻮﻗﻌﻴـﺖ، ﺑـﺎ درس ﺟﺪﻳـﺪ آﺷـﻨـﺎ‬
‫ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ ﻧﻈﺎم آﻣﻮزش ﻣﺠﺎزى، وﻇﻴﻔﻪاى‬ ‫ﻣﻰﻛﻨﺪ. از آنﺟﺎ ﻛـﻪ در اﻛـﺜـﺮ ﻛـﻼسﻫـﺎى‬
‫دﺷﻮار ارزﻳﺎﺑﻰ ﺷﺪه اﺳﺖ.‬ ‫درس، روش ﺳـﺨــﻦراﻧـﻰ و اﻧـﺘـﻘــﺎلﻫــﺎى‬
‫ﻛﻤﺎﺑﻴﺶ ﻳﻚ ﻃﺮﻓﻪى اﻃﻼﻋﺎت راﻳﺞ اﺳﺖ،‬
‫ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻛﻼس ﻣﺠﺎزى‬ ‫ﻣﻌﻠﻢ ﺑﻪ ﻋﻨـﻮان ﻳﻚ ﻣﻨﺒﻊ اﻃﻼﻋﺎﺗﻰ ﻗﻠـﻤـﺪاد‬
‫ﻫﺮ ﻛـﻼس ﻣـﺠـﺎزى از ﺳﻪ ﻋﻨـﺼـﺮ ﻳـﺎ‬ ‫ﻣﻰﺷـﻮد. وﻟﻰ در ﻧـﻈـﺎم آﻣـﻮزش ﻣـﺠـﺎزى،‬
‫ﻋﺎﻣﻞ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ:‬ ‫داﻧﺶآﻣﻮز ﺑﺎ ﺗـﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﻪى ﺗﺤﺼﻴﻠﻰ ﺧـﻮد‬
‫١. ﻣﻌﻠﻢ‬ ‫وارد ﻣﺤﻴﻂ آﻣـﻮزﺷﻰ ﻣﻰﺷـﻮد؛ ﻣﺤﻴﻄـﻰ ﻛـﻪ‬
‫٢. ﻣﺤﻴﻂ و ﻣﺤﺘﻮاى ﻳﺎدﮔﻴﺮى‬ ‫ﺑـﺎﻳـﺪ ﺗـﻔـﺎوتﻫـﺎى ﻓـﺮدى را اﻋـﻤـﺎل ﻛـﻨـﺪ و‬
‫٣. ﻳﺎدﮔﻴﺮﻧﺪهى اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ.‬ ‫ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻣﻮﺿﻮع درس ﻃﺮاﺣﻰ و آﻣﺎده ﺷﺪه‬
‫ﻳﺎدﮔﻴﺮﻧﺪهى اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ ﺑﺎ وارد ﺷﺪن ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﻪ ﻋﻼوه، داﻧﺶآﻣﻮز ﺑﺎ ﻳﻚ ﺳﻠﺴﻠـﻪ‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ، ﺑﺎ ﺗـﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻴﺎزﻫﺎى و ﻋﻼﻗﻪﻫـﺎى‬ ‫از آزﻣﻮنﻫﺎ و ﺧﻄﺎﻫﺎ و ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻳﻰ از ﻣﺤﻴﻂ‬
‫ﺧﻮد، ﻣﺤﻴﻂ ﻳﺎدﮔﻴﺮى را ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺧﻮاﻫﺪ داد و‬ ‫آﻣﻮزﺷﻰ ﻛﻪ ﺑﺮاﻧﮕﻴﺰاﻧﺪهى ﺣﺲ ﻛﻨﺠﻜﺎوى و‬
‫ﺑﻪ اﻳـﻦ ﺗـﺮﺗﻴﺐ، ﺑﻴـﻦ ﻳـﺎدﮔـﻴـﺮﻧﺪه و ﻣﺤـﻴـﻂ‬ ‫ﺗﺄﻣﻞ اوﺳﺖ، روﺑﻪرو ﻣﻰﺷﻮد.‬
‫ارﺗﺒﺎﻃﻰ ﺑﻪ وﺟـﻮد ﻣﻰآﻳﺪ. ﻣﺤﻴﻂ، ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ‬ ‫ﻣـﺤـﻴــﻂ آﻣــﻮزش را ﭼـﻪ ﻛــﺴــﻰ ﺑــﺮاى‬
‫ﺑﻪ ﻧﻴﺎز ﻳﺎدﮔﻴﺮﻧﺪه، ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاى ﻓﻌﺎل‬ ‫ﺗﻔﺎوتﻫﺎى ﻓﺮدى ﻣﻨﻌﻄ ﻃﺮاﺣﻰ ﻣﻰﻛﻨـﺪ؟‬
‫ﺷـﺪن ﺣـﺲ ﻛـﻨـﺠـﻜــﺎوى و درﮔـﻴـﺮ ﺷـﺪن‬ ‫ﭼﻪ ﻛﺴﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﻨﺠﻜـﺎوىﻫﺎى داﻧﺶآﻣـﻮز را‬
‫رﺷ ﺪ ﻣ ﺪ رﺳ ﻪ ى ﻓ ﺮد ا‬
‫ﺷﻤﺎرهى٥،دوره ى ﭼﻬﺎرم‬
‫ﺑﻬﻤﻦ ٦ ٨ ٣ ١‬

3. ‫اﺳﺖ. اﻣـﺎ در روشﻫﺎى ﻫـﻢزﻣﺎن دﻳـﮕـﺮ،‬ ‫● ﻛﻨﻔﺮاﻧﺲ وﻳﺪﻳﻮﻳﻰ دوﻃﺮﻓﻪ: در اﻳﻦ روش،‬ ‫ﻳﺎدﮔﻴﺮﻧﺪه ﺑﺎ ﻣﺤﻴﻂ را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻰﻛﻨﺪ. ﺑﻌـﺪ از‬
‫داﻧﺶآﻣﻮز ﺑﻪ اﻣﻜﺎﻧﺎت زﻳﺮ اﺣﺘﻴﺎج دارد:‬ ‫ﻣﻌﻠﻢ و داﻧﺶآﻣﻮز ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﻬﻨﺎى ﺑـﺎﻧـﺪ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺑﻴـﻦ ﻣـﺤـﻴـﻂ و ﻳـﺎدﮔـﻴـﺮﻧﺪه‬
‫● ﻣﻴﻜﺮوﻓﻮن‬ ‫ﺑﺎﻻ ﺑﺮاى اﻧﺘﻘﺎل ﺻﻮت و ﺗﺼﻮﻳﺮ، ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ را‬ ‫ردوﺑﺪل ﻣﻰﺷﻮد، ذﻫﻦ داﻧﺶآﻣﻮز ﺧﻮد را در‬
‫● ﺑﻠﻨﺪﮔﻮ‬ ‫ﻣﻰﺑﻴﻨﻨﺪ و ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ.‬ ‫ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺣﺠﻤﻰ از اﻃﻼﻋﺎت ﺟﺪﻳﺪ ﻣﻰﺑﻴﻨﺪ ﻛﻪ‬
‫● ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه راﻳﺎﻧﻪ‬ ‫● ﻛـﻨـﻔـﺮاﻧـﺲ ﺻــﻮﺗـﻰ دوﻃـﺮﻓـﻪ: اﺳـﺘـﻔـﺎده از‬ ‫ﺑﺮاى ﺑﺮرﺳﻰ ﺻﺤﺖ آن، ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ آزﻣﺎﻳﺶ در‬
‫● ﻳﻚ دورﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢﺑﺮدارى‬ ‫ﺻﻮت در ﻛﻨﺎر ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﻣﺮﺗﺒﻂ. ﻣﺰﻳﺖ‬ ‫ﺣﺎﻟﺖﻫﺎى ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن اﺳﺖ. ﻣﺤﻴﻂ، ﺷﺮاﻳﻂ‬
‫● واﻳﺖﺑﺮد اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ‬ ‫اﻳﻦ روش اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﻬﻨﺎى ﺑﺎﻧﺪ ﻛﻤﺘﺮ ﻧﺴﺒﺖ‬ ‫آزﻣﺎﻳﺶ را ﺑﺮاى ﻳﺎدﮔﻴﺮﻧﺪه ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻰﻛﻨﺪ.‬
‫٥. اﻣﻨﻴـﺖ: ﺣﻔﻆ اﻣﻨﻴﺖ ﻛـﻼس ﺑـﺮاى‬ ‫ﺑﻪ روش ﻗﺒﻞ اﺳﺖ.‬ ‫ﻳﺎدﮔﻴـﺮﻧﺪﮔﺎن ﺑﺎ ﺗـﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻳﻜـﺴـﺎن ﺑـﻮدن‬
‫دور ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻦ ﻛﻼس از ﺗﻐﻴﻴـﺮ ﻏـﻴـﺮﻗﺎﻧﻮﻧﻰ‬ ‫● ارﺗﺒﺎط دﻳـﺪارى ـ ﺷﻨﻴﺪارى: ﺗﺮﻛﻴﺒـﻰ از دو‬ ‫درس و ﺗﻨﻮع ﻣﺤﻴﻂ، ﺑﺮاى ﺑﺮرﺳﻰ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎى‬
‫ﻣﺤﺘﻮا و از ﻛﺎراﻓﺘﺎدن اراﺋﻪى ﺧﺪﻣﺎت.‬ ‫روش ﻗـﺒـﻞ ﻛـﻪ ﺑــﺮاﺳـﺎس ﺷـﺮاﻳـﻂ ﻣـﻌـﻠـﻢ و‬ ‫ﺧﻮد ﺑﺎ ﻫﻤﺪﻳﮕـﺮ ارﺗﺒﺎط ﺑﺮﻗﺮار ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ. اﻳﻦ‬
‫داﻧﺶآﻣﻮز ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻰﻛﻨﺪ.‬ ‫ﺑﺮﻗـﺮارى ارﺗﺒﺎط ﻣﻰﺗـﻮاﻧﺪ از ﻃﺮﻳﻖ اﺗﺎقﻫـﺎى‬
‫ﻣﺪل ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدى‬ ‫ب( ﻏﻴﺮﻫﻢزﻣﺎن: ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻮارد زﻳﺮ اﺳﺖ:‬ ‫ﮔـﻔـﺖوﮔـﻮ ﺻــﻮرت ﺑـﮕـﻴــﺮد. ﺑـﺨـﺸـﻰ از‬
‫در ﻃـﺮاﺣـﻰ ﻣـﺪل آﻣـﻮزﺷـﻰ، ﻫـﺪف،‬ ‫● ﺿﺒﻂ وﻳﺪﻳﻮﻳـﻰ: در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ، ﻛـﻼس‬ ‫ﻣﺸﻜﻼت و ﺳﺆاﻻت در اﻳﻦﮔـﻮﻧﻪ ارﺗﺒﺎﻃﺎت‬
‫ﺗﺒﻴﻴﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎ و ﺗﺼﻤﻴﻢﮔﻴﺮىﻫﺎﻳﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺿﺒﻂ ﺷﺪه در اﺧﺘﻴﺎر ﻳﺎدﮔﻴﺮﻧﺪه ﻗﺮار‬ ‫ﭘﺎﺳﺦ داده ﺧـﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و در ﻧﻬﺎﻳﺖ، ﻧﻮﺑـﺖ‬
‫ﺑﺎ ﻣﻌﻠﻢ، ﻓﻀﺎى آﻣـﻮزﺷﻰ، ﻓﺮاﻳﻨﺪ آﻣـﻮزﺷﻰ‬ ‫ﻣﻰﮔﻴﺮد.‬ ‫ﺑﻪ وارد ﺷﺪن ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻣﻌﻠﻢ ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺮاﺣﻞ‬
‫و… ﺳـﺎزﮔﺎر ﺑﺎﺷﺪ. ﺑـﻪ دﻟـﻴـﻞ وﻳـﮋﮔﻰﻫـﺎى‬ ‫● ﺳﻰدى آﻣﻮزﺷﻰ: اﺳﺘﻔﺎده از ﺑـﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎى‬ ‫ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﻳﺎدﮔﻴﺮى ﻣﻰﺷﻮد. در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ،‬
‫ﺧﺎص ﻛﻼس ﻣﺠﺎزى و ﻣﺎﻫﻴﺖ ﺟﺪﻳﺪ ﻣﻌﻠﻢ‬ ‫راﻳــﺎﻧــﻪاى ﺑــﺮاى ﺷـﺒــﻴــﻪﺳــﺎزى ﻣــﺤــﻴــﻂ‬ ‫ﻣﻌﻠﻢ ﺑﺎ ﻣﺮﺗﺒﻂﻧﻤﻮدن ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﺐ‬
‫و داﻧﺶآﻣﻮز در آن، ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻣـﺪﻟـﻰ ﻛـﻪ اﻳـﻦ‬ ‫آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻰ. اﻳﻦ روش ﻫﺰﻳﻨﻪى ﺑﻴﺸﺘـﺮى را‬ ‫ﻗﺒﻠﻰ و ﺑﺎ ﺣﻔﻆ ﺳﻴﺮ ﻣﻨﻄﻘﻰ ﻣﻄﺎﻟﺐ اﺑﻬﺎمﻫـﺎ‬
‫ﻣﻮارد را ﺑﻪﻃﻮر ﻣﺸﺨﺺ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ،‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺿﺒﻂ وﻳﺪﻳﻮﻳﻰ ﻃﻠﺐ ﻣﻰﻛﻨﺪ.‬ ‫و اﺷﻜﺎلﻫﺎى ﺑﺎﻗﻰﻣﺎﻧﺪه از ﻣـﺮاﺣﻞ ارﺗﺒﺎﻃﻰ‬
‫ﺑﻪ وﺿﻮح ﺣﺲ ﻣﻰﺷﻮد. در ﻣﺪل ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدى‬ ‫● ﭘﺨـﺶ وب: ﺑﺎ اﺳﺘﻔـﺎده از ﻓـﻨـﺎورىﻫـﺎى‬ ‫ﻗﺒﻞ را رﻓﻊ ﻣﻰﻛﻨﺪ.‬
‫ﻧﮕﺎرﻧﺪﮔﺎن، اﺑﺘﺪا ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻛﻼس ﻣﺠﺎزى،‬ ‫ﺗﺤﺖ وب، اﻣﻜﺎن اﺳﺘﻔﺎده را در زﻣﺎن و ﻣﻜﺎن‬ ‫ﺗﻤﺎﻣﻰ ﻣـﻮارد ذﻛﺮ ﺷﺪه در ﻗﺴﻤﺖﻫﺎى‬
‫ﺑـﻪ ﻃـﺮاﺣـﻰ و در ﺻـﻮرت ﻧـﻴـﺎز، ﺑـﻪ ﺗـﻮﻟﻴـﺪ‬ ‫ﺑﻪ داﻧﺶآﻣﻮز ﻣﻰدﻫﺪ.‬ ‫ﻗـﺒـﻞ را ﻣـﻰﺗــﻮان در ﻧـﻤـﻮدار ١ ﺑـﻪ ﺻـﻮرت‬
‫ﻣﺤﺘﻮاى ﻳﺎدﮔﻴـﺮى ﻣﻰﭘﺮدازد و داﻧﺶآﻣـﻮزان‬ ‫● وﺑـﻼگ آﻣـﻮزﺷــﻰ: اﻳـﺠـﺎد وﺑـﻼگﻫــﺎى‬ ‫ﺧﻼﺻﻪ ﺑﻴﺎن ﻛﺮد:‬
‫را در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻧـﻮع و اﺑﺰار ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ در ﻛـﻼس‬ ‫آﻣـﻮزﺷﻰ ﺑـﻪ ﻣـﻨـﻈـﻮر اﺳـﺘـﻔـﺎده از ﺣـﺪاﻛـﺜـﺮ‬ ‫ﻣﻌﻠﻢ‬ ‫ﻣﻌﻠﻢ‬
‫ﻣﺠـﺎزى آﺷﻨﺎ ﻣﻰﻛﻨﺪ. ﺳﭙﺲ، ﻣﻌـﻠـﻢ ﺳـﻴـﺮ‬ ‫ﻗﺎﺑﻠﻴﺖﻫﺎى ﺳـﻴـﺴـﺘـﻢ ﻣـﺠـﺎزى و ﺑﻪ ﻋـﻨـﻮان‬
‫آﻣﻮزﺷﻰ ﻛﻼس ﻣﺠﺎزى ﺧﻮد را ﺑﺎ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻰ‬ ‫ارزانﺗﺮﻳﻦ روش آﻣﻮزﺷﻰ ﺗﺤﺖ وب.‬ ‫ﻣﻌﻠﻢ‬
‫ﻣﺮاﺟﻊ ذىرﺑﻂ ﺗﺪوﻳﻦ ﻣـﻰﻧـﻤـﺎﻳـﺪ. ﭘـﺲ از‬ ‫● ﭘﺎدﻛﺴﺖ: اﻳﺠﺎد ﻣﺤﺘـﻮاى درﺳﻰ ﻛﻼس‬
‫ﻫﻤﻪى اﻳﻦ ﻣـﻮارد، داﻧﺶآﻣـﻮز وارد ﺳﻴﺴﺘـﻢ‬ ‫ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﺎدﻛﺴﺖ ﻛﻪ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪى داﻧﺶآﻣﻮز‬
‫ﻣﻰﺷـﻮد و ﺑﻨﺎ ﺑـﻪ ﺷـﺮاﻳﻂ زﻣﺎﻧﻰ و ﻣـﻜـﺎﻧـﻰ،‬ ‫را ﺑـﻪ راﻳـﺎﻧـﻪ ﺑـﺮاى درﻳﺎﻓـﺖ ﻣـﺤـﺘـﻮا ﺑـﺮﻃـﺮف‬ ‫ﻳﺎدﮔﻴﺮﻧﺪه‬ ‫ﻣﺤﺘﻮا‬
‫ﻣﺤﻴﻂ ﻛﻼس را ﺷﺨﺼﻰﺳﺎزى ﻣﻰﻛﻨﺪ. در‬ ‫ﻣﻰﻛﻨﺪ.‬
‫اداﻣﻪ، داﻧﺶآﻣﻮز ﻣﻰﻛﻮﺷﺪ ﺑﺎ ﻣﺤﻴﻂ ﻛﻼس‬ ‫٢. ﺑﺴﺘﺮ ارﺗﺒﺎﻃﻰ: ﻣﺤﻴﻄﻰ ﺑﺮاى اﻧﺘﻘـﺎل‬ ‫ﻳﺎدﮔﻴﺮﻧﺪه‬ ‫ﻳﺎدﮔﻴﺮﻧﺪه‬
‫ارﺗﺒﺎط ﺑﮕﻴـﺮد و ﺑﻪﻃﻮر ﻋﻤﻠﻰ، اﺑـﺰارﻫﺎﻳﻰ را‬ ‫دادهﻫﺎ ﺑﻴﻦ ﻧﻘﺎط ﻣﺘـﻔـﺎوت. در اﻧﺘﺨﺎب اﻳـﻦ‬
‫ﻣﺤﺘﻮا‬ ‫ﻣﺤﺘﻮا‬
‫ﻛﻪ ﻗـﺒـﻼ ﺑﺎ آنﻫﺎ آﺷﻨـﺎ ﺷـﺪه اﺳـﺖ، ﺑـﻪﻛـﺎر‬
‫ً‬ ‫ﻣﻮرد ﺑﺎﻳﺪ ﻧﻮع و ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﻛﻼس‬ ‫ﻧﻤﻮدار ١. اﻧﻮاع ﺗﻌﺎﻣﻼت ﻣﻮﺟﻮد در ﻳﻚ ﻛﻼس ﻣﺠﺎزى‬
‫ﺑﮕـﻴـﺮد. ارﺗﺒﺎﻃﻬﺎﻳﻰ ﻛﻪ در اﻳـﻦ ﺑـﻴـﻦ اﻳـﺠـﺎد‬ ‫ﻣﺠﺎزى را درﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ.‬
‫ﻣــﻰﺷــﻮﻧـﺪ، ﺷــﺎﻣــﻞ ارﺗــﺒــﺎط ﺑــﺎ ﺳــﺎﻳــﺮ‬ ‫٣. اﺗﺎق ﺗﺪرﻳﺲ: ﻣﺤﻴﻄﻰ ﺑﺮاى اراﺋﻪى‬ ‫ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪىﻫﺎى ﻛﻼس ﻣﺠﺎزى‬
‫ﻳﺎدﮔﻴـﺮﻧﺪﮔـﺎن، ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻣﺤـﺘـﻮا، ارﺗﺒﺎط ﺑـﺎ‬ ‫درسﻫﺎ ﻛﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺷﺎﻣﻞ اﺟﺰاى زﻳﺮ اﺳﺖ:‬
‫ً‬ ‫ﻫـﺮ ﻛـﻼس ﻣـﺠـﺎزى ﺑـﺮاى رﺳـﻴـﺪن ﺑـﻪ‬
‫ﻣﻌﻠـﻢ و ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﺗﺴﻬﻴﻞﻛﻨـﻨـﺪﮔـﺎن اﺳـﺖ.‬ ‫● ﻋﺎﻳﻖ ﺻﻮﺗﻰ‬ ‫اﻫﺪاف ﺗﺒﻴﻴﻦﺷﺪهى آﻣـﻮزﺷﻰ ﺧﻮد ﺑﺮاﺳﺎس‬
‫ﻛـﻼس ﻣـﺠـﺎزى ﻣﻮرد ﻧـﻈـﺮ ﺑـﺮاﺳـﺎس ﺳـﻴـﺮ‬ ‫● دورﺑﻴﻦ ﻓﻴﻠﻢﺑﺮدارى‬ ‫ﻧـﻮع آﻣـﻮزش ﺑـﺮﻧـﺎﻣـﻪرﻳـﺰى ﺷـﺪه ﺑـﺮاى آن،‬
‫آﻣﻮزﺷﻰ ﺗﺒﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﺑﻪ ﻛﺎر ﺧﻮد اداﻣﻪ ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫● واﻳﺖﺑﺮد اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ‬ ‫ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ﻣﻮاردى ﺑﻪ اﻳﻦ ﺷﺮح اﺳﺖ:‬
‫داد و در ﻧﻬﺎﻳﺖ، ﺑـﺎ ارزشﻳﺎﺑﻰ ﻧﻬﺎﻳﻰ ﺳـﻴـﺮ‬ ‫● ﻣﻴﻜﺮوﻓﻦ‬ ‫١. ﺳﻴﺴﺘﻢ آﻣـﻮزﺷﻰ: ﻛﻪ ﺧـﻮد ﺑﻪ‬
‫آﻣـﻮزﺷﻰ ﺧﺎﺗـﻤـﻪ ﺧـﻮاﻫﺪ ﻳﺎﻓـﺖ.ﻧـﻤـﻮدار٢‬ ‫● ادوات ﺿﺒﻂ دﻳﺠﻴﺘﺎﻟﻰ درس‬ ‫دو روش ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻰﺷﻮد:‬
‫ﻣـﺮاﺣﻞ ﻫﻔﺖﮔـﺎﻧـﻪ اﺟـﺮاى ﻛﻼس ﻣـﺠـﺎزى‬ ‫٤. اﺗـﺎق داﻧـﺶآﻣـﻮز: در ﺑـﺨـﺶ وب،‬ ‫اﻟ ( ﻫﻢزﻣﺎن: اﻳﻦ روش ﺷﺎﻣﻞ‬
‫ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻳﻚ درس را ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻰ ﺑﻴﺎن ﻣﻰﻛﻨﺪ.‬ ‫ﺗﻨﻬـﺎ ﻳـﻚ راﻳﺎﻧﻪى ﻣﺘﺼﻞ ﺑـﻪ اﻳـﻨـﺘـﺮﻧﺖ ﻛﺎﻓـﻰ‬ ‫ﻳﻜﻰ از اﻳﻦ ﺣﺎﻻت اﺳﺖ:‬
‫٨٢‬

4. ‫ﻃﺮاﺣﻰ و ﺗﻮﻟﻴﺪ‬ ‫ﻧﺤﻮهى اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫آﻣﻮزش‬ ‫ارزشﻳﺎﺑﻰ ﻧﻬﺎﻳﻰ‬ ‫ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز در ﻗﻮاﻧﻴﻦ آﻣﻮزﺷﻰ.‬ ‫ﻣــﺰاﻳـﺎى اﺳـﺘـﻔـﺎده از ﻣــﺪل ﻛــﻼس ﻣ ـﺠــﺎزى در‬
‫ﻣﺤﻴﻂ ﻳﺎدﮔﻴﺮى‬ ‫از ﻛﻼس‬ ‫دورهى ﺟﺪﻳﺪ‬ ‫ﻛﺸﻮر‬
‫❍ ﻫﻢﺧﻮان ﻧﺒﻮدن ﻣﺤﺘﻮاى آﻣﻮزﺷﻰ ﻣـﻮﺟﻮد‬
‫ﺑﺎ اﺑﺰارﻫﺎى ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در ﻛﻼس ﻣﺠﺎزى و‬ ‫❍ ﺑـﺮﻗـﺮارى ﺗﻌـﺎﻣـﻞ آﻣـﻮزﺷﻰ ﻣﻨـﺎﺳـﺐ ﺑـﻴـﻦ‬
‫ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎى ﻣﺸﺎﺑﻪ.‬ ‫ﻧﻘﺶﻫﺎى ﻣﺘﻔﺎوت ﺣﺎﺿﺮ در ﻛﻼس ﻣﺠﺎزى.‬
‫ﺗﺪوﻳﻦ ﺳﻴﺮ‬
‫ﭘﻰﮔﻴﺮى ﺳﻴﺮ‬ ‫❍ در دﺳﺖرس ﺑـﻮدن ﻣﺤﺘﻮاى آﻣـﻮزﺷﻰ ﻛﻪ‬
‫آﻣﻮزش ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫❍ ﻣﺸﻜﻼت زﻳﺮﺳﺎﺧﺘﻰ و اﻣﻨﻴﺘﻰ در ﺷﺒﻜﻪى‬
‫آﻣﻮزش‬
‫ﻣﻌﻠﻢ‬ ‫ﻣﺨﺎﺑﺮاﺗﻰ.‬ ‫ﻣﻮﺟﺐ ﺑﻬﺮهﮔﻴﺮى از آنﻫﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻴـﺎزﻫﺎى‬
‫❍ ﻧﺒﻮد اﺳﺘﺎﻧـﺪاردﻫﺎى آﻣﻮزﺷﻰ ﺑﻮﻣﻰ ﻣﺮﺗﺒﻂ‬ ‫درﺳﻰ، ﺳـﺮﻋﺖ و اﺳﺘﻌـﺪاد ﻳـﺎدﮔـﻴـﺮى ﻓﺮدى‬
‫ﺑﺎ اﻳﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ.‬ ‫ﻣﻰﺷﻮد.‬
‫ورود داﻧﺶآﻣﻮز‬ ‫اﻳﺠﺎد ﺗﻌﺎﻣﻞ در‬
‫ﺑﻪ ﻛﻼس‬ ‫ﻛﻼس‬ ‫❍ اﺑﻬﺎم در ﻣﺴﺎﺋـﻠـﻰ ﻫـﻢﭼـﻮن ﺣﻖ ﺗﺄﻟﻴـ‬ ‫❍ اﻳﺠﺎد ﻣﺎﻫﻴﺖ ﺟـﺪﻳـﺪ ﺗـﺴـﻬـﻴـﻞﻛـﻨـﻨـﺪهى‬
‫ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻃﻼﻋﺎﺗﻰ و ﻏﻴﺮه.‬ ‫ﻳﺎدﮔﻴﺮى ﺑﺮاى ﻣﻌﻠﻢ.‬
‫ﻧﻤﻮدار ٢. ﻣﺪل ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدى‬
‫❍ ﻋﺪم ﺻـﺮف وﻗﺖ و ﻫﺰﻳـﻨـﻪ ﺑـﺮاى ﺣﻀـﻮر‬
‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد و راﻫﻜﺎر‬ ‫ﻓﻴﺰﻳﻜﻰ در ﻛﻼس.‬
‫١. ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﺴﺮﻳﻊ در اﻳـﺠـﺎد ﭼـﻨـﻴـﻦ‬ ‫❍ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﻄﺢ ﻛﻨﺠﻜﺎوى و اﺑﺘﻜﺎر ﺑﺎ اﻣﻜﺎن‬
‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻳﻰ ﻣﻰﺑـﺎﻳـﺪ ﺑـﺮاى آﻣﺎدﮔﻰ ﻣﺪﻳـﺮان‬ ‫دﺳﺖرﺳﻰ ﺑﻪ ﻓﻨﺎورىﻫﺎى ﺟﺪﻳﺪ.‬
‫دورهﻫﺎى اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻬـﺎرت در ﺗﻬﻴﻪ و ﻃـﺮاﺣﻰ‬ ‫❍ ﺳﻬﻮﻟﺖ اراﺋﻪى ﮔﺰارش از ﻧﺤﻮهى ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬
‫ﻣﺤﻴﻂﻫﺎى ﻳﺎدﮔﻴﺮى ﺑﺮﮔﺰار ﺷﻮد.‬ ‫داﻧﺶآﻣﻮزان و ﻣﻌﻠﻤﺎن.‬
‫٢. در راﺳﺘﺎى ﺑﻪ ﺛﻤﺮ ﻧﺸﺴـﺘـﻦ ﻫـﻤـﻪى‬ ‫❍ ﻋﺪم ﻣﺤﺪودﻳﺖ زﻣﺎﻧﻰ و ﻣﻜﺎﻧﻰ.‬
‫ﻛـﺎرﻛﺮدﻫﺎى ﻳـﻚ ﻛـﻼس ﻣـﺠـﺎزى، ﻛﻠـﻴـﻪى‬ ‫❍ ﮔﺴﺘﺮش ﻳﺎدﮔﻴﺮى ﻣﺴﺘﻘﻞ.‬
‫زﻳﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎى ﻻزم ﺑﺮاى اﻧﺠﺎم ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺑﻬﻴﻨﻪ‬ ‫❍ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻌﻠﻤـﺎن ﻣـﺠـﺮب ﺑﺪون ﻧﻴﺎز ﺑـﻪ‬
‫ﻓﺮاﻫﻢ آﻳﺪ و ﺑﺎ ﻣﻘﺎﻳـﺴـﻪى آن ﺑـﺎ ﻣـﻮارد ﻣﺸﺎﺑـﻪ‬ ‫ﺣﻀﻮر ﻓﻴﺰﻳﻜﻰ آنﻫﺎ.‬
‫ﻏﻴـﺮﻣﺠـﺎزى، اﻫﻤﻴـﺖ، ﻟـﺰوم و ﻣﺤﺎﺳـﻦ آن‬ ‫❍ اﻧﻌﻄﺎفﭘﺬﻳﺮى ﺑﺎﻻ در ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﺤﺘﻮا و ﺳﻴـﺮ‬
‫ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ ﺗﺒﻴﻴﻦ ﺷﻮد.‬ ‫آﻣﻮزﺷﻰ.‬
‫٣. در ﻧـﻈـﺮ ﮔـﺮﻓـﺘـﻦ وامﻫﺎى ﺗـﺠـﻬـﻴـﺰ‬ ‫❍ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺑﺎﻻﺗﺮ در اراﺋﻪى درسﻫﺎ.‬
‫ﻣﺪارس در ﻃﺮحﻫﺎى آىﺗﻰ، ﺑﻪ ﻣﻨـﻈـﻮر رﻓﻊ‬ ‫❍ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻰ از ﺗﻌﺪاد داﻧﺶآﻣﻮزان ﺑﻴﺸﺘﺮ.‬
‫ﻣﻌﻀﻞ ﻛﻤﺒﻮد اﻣﻜﺎﻧﺎت راﻳﺎﻧﻪاى.‬ ‫❍ دﺳﺖرﺳﻰ ﺑﻼدرﻧﮓ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻃﻼﻋﺎﺗﻰ.‬
‫٤. ﺑﻪروزرﺳﺎﻧﻰ ﻣﺤـﺘـﻮاى آﻣﻮزﺷﻰ در‬ ‫❍ ﻛﺎﻫﺶ ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎى ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻰ آﻣﻮزش.‬
‫ﺟﻬﺖ ﺑﻪﻛﺎرﮔﻴﺮى در ﻛﻼس ﻣﺠﺎزى.‬ ‫❍ اﺣﺴـﺎس رﺿﺎﻳﺖ ﻳﺎدﮔﻴـﺮﻧﺪه از ﻣﺆﺛﺮﺑـﻮدن‬
‫٥. ﺗﺪوﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎى ﺑﻮﻣﻰ ﺑﺎ ﺗﻮﺟـﻪ‬ ‫ﺧﻮد در اﻣﺮ ﻳﺎدﮔﻴﺮى.‬
‫ﺑﻪ ﺳﻨﺪ ﭼﺸﻢاﻧﺪاز آﻣﻮزشوﭘﺮورش و ﺑﺮرﺳﻰ‬ ‫❍ ﻳﺎدﮔﻴﺮى ﻣﻬﺎرتﻫﺎى اﺳﺘﻔـﺎده از راﻳﺎﻧﻪ در‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎى ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻣﻮﺟﻮد.‬ ‫ﻛﻨﺎر ﻳﺎدﮔﻴﺮى ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻧﻘﺶ اﺳـﺎﺳـﻰ‬
‫راﻳﺎﻧﻪ در اﺟﺮاى ﻳﻚ ﻛﻼس ﻣﺠﺎزى.‬
‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ ‫❍ اﻓﺰاﻳﺶ ﺣﻖ اﻧﺘﺨﺎب داﻧﺶآﻣﻮز در ﺗﻌﻴﻴـﻦ‬
‫١. اﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻰ ﻓﺮ، ﻣﺤﻤﺪ ﺻﺎدق و ﻃﺎﻟﺒﻰ، ﻳﺤﻴـﻰ. »وﺑﻼگ رﻳﺎﺿﻰ، اﺑﺰارى ﻧﻮﻳﻦ در ﺧﺪﻣﺖ آﻣﻮزش ﻣﺠﺎزى«. ﻫﺸﺘﻤﻴﻦ ﻛﻨﻔـﺮاﻧﺲ آﻣﻮزش رﻳﺎﺿﻰ‬
‫ﻛﺸﻮر. ﺷﻬﺮﻛﺮد. ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ٥٨٣١.‬ ‫ﻛﻼس ﻣﺠﺎزى ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎدهى ﺧﻮد.‬
‫٢. اﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻰﻓﺮ، ﻣﺤﻤﺪ ﺻﺎدق و ﭘﻬﻠﻮزاده، ﻋﺒﺪاﻟﺤﻤﻴﺪ. »ﭘﺎدﻛﺴﺖﻫﺎى آﻣـﻮزﺷﻰ و ﻧﺤﻮهى ﺑﻪﻛﺎرﮔﻴﺮى آنﻫﺎ در آﻣﻮزش ﻣﺠﺎزى«. اوﻟﻴﻦ ﻛﻨﻔﺮاﻧﺲ‬ ‫❍ ﻓﺮاﻫﻢ ﺷﺪن ﻓﺮﺻﺖﻫﺎى ﻳﻜﺴﺎن آﻣـﻮزﺷﻰ‬
‫ﻧﻮآورىﻫﺎى آﻣﻮزﺷﻰ. ﺗﻬﺮان. زﻣﺴﺘﺎن ٥٨٣١.‬
‫٣. رﺿﻮى، ﺳﻴﺪﻋﺒﺎس. »ﻳﺎدﮔﻴﺮى اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻰ«. رﺷﺪ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژى آﻣﻮزﺷﻰ. ﺷﻤﺎرهى ١. ﻣﻬﺮ ٤٨٣١.‬ ‫ﺑﺮاى اﻓﺮاد ﺣﺎﺿﺮ در ﻛﻼس.‬
‫٤. زارﻋﻰ زوارﻛﻰ، اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ. »ﻳﺎدﮔﻴﺮى اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻰ«. رﺷﺪ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژى آﻣﻮزﺷﻰ. ﺷﻤﺎرهى ٧. ﻓﺮوردﻳﻦ ٥٨٣١.‬
‫٥. ﻣﻮﺳﻮﻳﺎن، ﻣﻴﺮﻋﺒﺎس. »آﻣﻮزش اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻰ«. رﺷﺪ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژى آﻣﻮزﺷﻰ. ﺷﻤﺎرهى ٦. اﺳﻔﻨﺪ ٤٨٣١.‬
‫٦. ﻓﺮﻫﺎدى، رﺑﺎﺑﻪ. »آﻣﻮزش اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻰ، ﭘﺎرادﻳﻢ ﺟﺪﻳﺪ در ﻋﺼﺮ اﻃﻼﻋﺎت«. ﻓﺼﻞﻧﺎﻣﻪى ﻋﻠﻮم و ﻓﻨﺎورى اﻃﻼﻋﺎت. ﺷﻤﺎرهى ١. ﭘﺎﻳﻴﺰ ٤٨٣١.‬ ‫ﭼـﺎﻟـﺶ ﻫـﺎى ﻓـﺮاروى اﺳـﺘـﻔـﺎده از ﻣـﺪل ﻛـﻼس‬
‫٧. دﻳﻤﻠﻘﺎﻧﻰ، ﻣﻴﺘﺮا. »داﻧﺸﮕﺎهﻫﺎى ﻣﺠﺎزى: ﭼﺎﻟﺶﻫﺎ و ﺿﺮورتﻫﺎ«. ﺳﺎﻳﺖ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻃﺮح ﻣﻠﻰ ﺗﻮﺳﻌﻪى داﻧﺸﮕﺎهﻫﺎى ﻣﺠﺎزى اﻳﺮان.‬
‫٨. ﺧﺎﻣﻨﻪزاده، ﺗﻮرج. »ﻛﻼسﻫﺎى ﻣﺠﺎزى«. ﺳﺎﻳﺖ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻃﺮح ﻣﻠﻰ ﺗﻮﺳﻌﻪى داﻧﺸﮕﺎهﻫﺎى ﻣﺠﺎزى اﻳﺮان.‬ ‫ﻣﺠﺎزى در ﻛﺸﻮر‬
‫٩. دﻳﻠﻤﻘﺎﻧﻰ، ﻣﻴﺘﺮا. »داﻧﺸﮕﺎه ﻣﺠﺎزى در ﻣﻘﺎﺑﻞ داﻧﺸﮕﺎه واﻗﻌﻰ«. ﺳﺎﻳﺖ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻃﺮح ﻣﻠﻰ ﺗﻮﺳﻌﻪ داﻧﺸﮕﺎهﻫﺎى ﻣﺠﺎزى اﻳﺮان.‬ ‫❍ ﻋﺪم دﺳـﺖرﺳﻰ ﮔﺴﺘـﺮده داﻧﺶآﻣـﻮزان و‬
‫‪10. Andrew A. Zucker, Robert B. Kozma (2003): The Virtual High School: Teaching Generation V, Teachers‬‬
‫.‪College Press‬‬ ‫ﻣﻌﻠﻤﺎن ﺑﻪ اﻣﻜﺎﻧﺎت راﻳﺎﻧﻪاى.‬
‫‪11. Johnnie Johnson Hafernik and other (2003): Handbook of Distance Education, Lawrence Erlbaum‬‬ ‫❍ ﻋﺪم اﺗﺼـﺎل ﻫـﻤـﻪى ﻣـﺮاﻛـﺰ آﻣـﻮزﺷﻰ ﺑـﻪ‬
‫.‪Associates‬‬
‫‪12. John Tiffin, Laltia Rajasingham (1995): In Search of the Virtual Class: Education in an Information‬‬ ‫ﺷﺒﻜﻪى ﺟﻬﺎﻧﻰ.‬
‫.)‪Society, Routledge (UK‬‬
‫❍ ﻋﺪم ﺗﻌﺮﻳ ﻳﺎدﮔﻴﺮﻧﺪﮔﺎن ﻣﺠﺎزى و ﻣﺪارك‬
‫رﺷ ﺪ ﻣ ﺪ رﺳ ﻪ ى ﻓ ﺮد ا‬
‫٩٢‬ ‫ﺷﻤﺎرهى٥،دوره ى ﭼﻬﺎرم‬
‫ﺑﻬﻤﻦ ٦ ٨ ٣ ١‬