2. • Duygu/emosyon: bir uyaran
karşısında hissedilir (öznel)
• Duygulanım (affekt): Duygusal
katılım, duygu dışavurumu
• Duygudurum (mood): belirli bir
süre ve yoğunlukta hissedilir;
duygu, düşünce ve davranışlara
rengini verir.
• Mizaç (temperament): biyolojik
olarak belirlenen kişilik
örüntüsü
Hava durumu
Mevsim
İklim
5. Major depresif bozuklukMajor depresif bozukluk
Tanı ölçütleri:Tanı ölçütleri:
- depresif duygudurum- depresif duygudurum
- anhedoni- anhedoni
-- iştah değişiklikleriiştah değişiklikleri
- uyku bozukluğu- uyku bozukluğu
- hareket bozuklukları- hareket bozuklukları
- yorgunluk ve halsizlik- yorgunluk ve halsizlik
DuygudurumDuygudurum
semptomlarısemptomları
BedenselBedensel
semptomlarsemptomlar
6. Major depresif bozuklukMajor depresif bozukluk
Tanı ölçütleri:Tanı ölçütleri:
-- depresif duygudurumdepresif duygudurum
- anhedoni- anhedoni
- iştah değişiklikleri- iştah değişiklikleri
- uyku bozukluğu- uyku bozukluğu
- hareket bozukluğu- hareket bozukluğu
- yorgunluk ve halsizlik- yorgunluk ve halsizlik
-- değersizlikdeğersizlik ve suçluluk duygularıve suçluluk duyguları
- konsantrasyon bozukluğu ve kararsızlık- konsantrasyon bozukluğu ve kararsızlık
- ölüm düşünceleri- ölüm düşünceleri
Duygudurum semptomlarıDuygudurum semptomları
BedenselBedensel
semptomlarsemptomlar
BilişselBilişsel
7. Major depresif bozuklukMajor depresif bozukluk
Tanı ölçütleri:Tanı ölçütleri:
Süre:Süre: en az 2 hafta /en az 2 hafta /
hemen hemen her gün /hemen hemen her gün /
gün boyugün boyu
* Kişinin yaşamını etkiler* Kişinin yaşamını etkiler
8. Major depresif bozuklukMajor depresif bozukluk
Şiddet:Şiddet: hafifhafif
ortaorta
ağır-psikotik bulgusuzağır-psikotik bulgusuz
ağır-psikotik bulguluağır-psikotik bulgulu
Remisyon:Remisyon: kısmi ya da tamkısmi ya da tam
(süre: ?)(süre: ?)
9. Major depresif bozuklukMajor depresif bozukluk
Melankolik özelliklerMelankolik özellikler
Atipik özelliklerAtipik özellikler
Katatonik özelliklerKatatonik özellikler
Mevsimsel patern:Mevsimsel patern: kış depresyonlarıkış depresyonları
Postpartum başlangıçPostpartum başlangıç
11. Depresyon neden tedavi edilmeli?Depresyon neden tedavi edilmeli?
• Akut dönemin getirdiği yükler:
– Hastalık yükü:
• Özkıyım riski
• Tıbbi hastalık riski
–İlaç uyumu ve önlemlerin aksaması
–Hareketsizlik
–Obezite, insulin direnci, metabolik sendrom,
ateroskleroz, kalp hızı esnekliği
–Kanserler, inflamatuar ve nörolojik hastalıklar
– AHA koroner arter hastalarında depresyon taraması
öneriyor
12. Depresyon neden tedavi edilmeli?Depresyon neden tedavi edilmeli?
• Akut dönemin getirdiği yükler:
–Sosyal yük:
• Yaşam kalitesi
• Bozulan kişilerarası ilişkiler: “Depresyonun
olduğu yerde ilşki sorunları, ilişki sorunlarının
olduğu yerde depresyon”
• Kuşaklara etkisi: çocuk sağlığı üzerine etki
13. Depresyon neden tedavi edilmeli?Depresyon neden tedavi edilmeli?
• Akut dönemin getirdiği yükler:
–Ekonomik yük: İş yaşamında zihinsel çabaya
gereksinim fazla.
• iş kaybı (RA’in 5 katı)
• iş günü kaybı
• tedavi masrafları
14. Depresyon neden tedavi edilmeli?Depresyon neden tedavi edilmeli?
• DALY: Disability adjusted life years
–Hastalığın sıklığı
–İşgöremezlik
–Erken ölüm
–Hastalığın süresi
15. Depresyonun süresiDepresyonun süresi
• İlk atak hastaların sadece %45’inde 3 aydan
kısa
• İlk atak hastaların %20’sinde 24 aydan uzun
• İlk atak hastaların %15’inde 5 yıldan uzun
• Süre uzadıkça düzelme şansı düşüyor
16. Tedavinin ÖnemiTedavinin Önemi
• Uzun dönemde ortaya çıkan yükler:
– Yineleme (hastaların %50-80’inde)
– Kalıntı belirtiler (hastaların %30-40’ında)
17. Biyopsikososyal yaklaşım
• Strese - yatkınlılık modeli:
– Distal etkenler (predispozan): yatkınlık yaratır,
strese yanıtı ve rahatsızlık için eşiği belirler
– Proximal etkenler (presipitan): tetiği çeker,
rahatsızlık ile daha yakından ilişkilidir
21. Risk etkenleriRisk etkenleri
• Cinsiyet:Cinsiyet:
K : E oranı = 2:1K : E oranı = 2:1
• Medeni durum:Medeni durum:
yalnız yaşama,yalnız yaşama,
boşanmış ya daboşanmış ya da
ayrı yaşama, dulayrı yaşama, dul
olmaolma
• SosyoekonomikSosyoekonomik
durum:durum:
düşük > yüksekdüşük > yüksek
23. Risk etkenleriRisk etkenleri
• CinsiyetCinsiyet
• Medeni durumMedeni durum
• Sosyoekonomik durumSosyoekonomik durum
• Stres verici yaşam olaylarıStres verici yaşam olayları
• Eşlik eden ruhsal hEşlik eden ruhsal haaststalıklaralıklar
• Eşlik eden bedensel hEşlik eden bedensel haaststalıklaralıklar
• Eşlik eden ilaç kullanımıEşlik eden ilaç kullanımı
24. • CinsiyetCinsiyet
• Medeni durumMedeni durum
• Sosyoekonomik durumSosyoekonomik durum
• Stres verici yaşam olaylarıStres verici yaşam olayları
• Erken çocukluk çağı travmalarıErken çocukluk çağı travmaları
• Eşlik eden ruhsal hstEşlik eden ruhsal hst
• Eşlik eden bedensel hstEşlik eden bedensel hst
• Eşlik eden ilaç kullanımıEşlik eden ilaç kullanımı
• Kişilik özellikleriKişilik özellikleri
Risk etkenleriRisk etkenleri
25. Risk etkenleriRisk etkenleri
• CinsiyetCinsiyet
• Medeni durumMedeni durum
• Sosyoekonomik durumSosyoekonomik durum
• Stres verici yaşam olaylarıStres verici yaşam olayları
• Erken çocukluk çağı travmalarıErken çocukluk çağı travmaları
• Eşlik eden ruhsal hstEşlik eden ruhsal hst
• Eşlik eden bedensel hstEşlik eden bedensel hst
• Eşlik eden ilaç kullanımıEşlik eden ilaç kullanımı
• Kişilik özellikleriKişilik özellikleri
• Genetik özelliklerGenetik özellikler
29. EtiolojiEtioloji
PsikososyalPsikososyal
• Kognitif:Kognitif:
““kognitif triad”kognitif triad”
1-olumsuz self-görünümü (ben kötü olduğum için her şey kötü)1-olumsuz self-görünümü (ben kötü olduğum için her şey kötü)
2-Yaşantıların olumsuz yorumlanması (herşey her zaman kötü idi)2-Yaşantıların olumsuz yorumlanması (herşey her zaman kötü idi)
3-Gelecek ile ilgili olumsuz beklenti (başarısızlık beklentisi)3-Gelecek ile ilgili olumsuz beklenti (başarısızlık beklentisi)
““Öğrenilmiş çaresizlik”Öğrenilmiş çaresizlik”
30. EtiolojiEtioloji
PsikososyalPsikososyal
• Psikoanalitik:Psikoanalitik:
sevilen nesne ya da kişinin sembolik ya da gerçek kaybı vesevilen nesne ya da kişinin sembolik ya da gerçek kaybı ve
bunun red edilme olarak algılanmasıbunun red edilme olarak algılanması
katı süperego kişiyi cezalandırır: bilinç dışı cinsel ve agresifkatı süperego kişiyi cezalandırır: bilinç dışı cinsel ve agresif
dürtüler ile ilgili suçluluk duygularıdürtüler ile ilgili suçluluk duyguları
31. Lab ve psikolojik testlerLab ve psikolojik testler
• Dexamethasone suppression test (DST):Dexamethasone suppression test (DST):
Hiperaktif HPA eksenine ikincil olarak kortizol hipersekresyonu veHiperaktif HPA eksenine ikincil olarak kortizol hipersekresyonu ve
nonsupresyonnonsupresyon
• Psikolojik testlerPsikolojik testler
Hamilton Depression Rating ScaleHamilton Depression Rating Scale
Montgomery-Asberg Depression ScaleMontgomery-Asberg Depression Scale
Zung Self-rating ScaleZung Self-rating Scale
Beck Depression InventoryBeck Depression Inventory
• Beyin görüntülemeBeyin görüntüleme
Editor's Notes
Hastalığın yükü hesaplanırken sadece sıklığına bakılmaz
