1. SELAMAT DATANG
AKAUNTIBILITI DALAM
PENGURUSAN KEWANGAN
EAN POO CHIANG

2. PENGENALAN
 Skop Pengurusan Kewangan
Perancangan/Belanjawan
Pelaksanaan
Laporan
Kawalan/Penilaian

3. Tanggungjawab
Bermaksud menjalankan tugas-tugas yang
diarahkan mengikut peraturan-peraturan
yang disediakan/ditetapkan.
Akauntibiliti
Konsep: Pegawai perlu bertanggungjawab
ke atas tanggungjawab yang diberikan dan
bersedia menghadapi implikasi
keputusannya.

4. Antara Ciri-ciri Akauntibiliti:
1. Hubungan tanggungjawab – perlu ada
hubungan 2 pihak
2. Bilamana hubungan dibentuk – melalui
peruntukan-peruntukan / peraturan-
peraturan dan prinsip diterima umum
3. Garis sempadan tanggungjawab –
melalui jadual tugas khas.

5. PERUNTUKAN UNDANG-
UNDANG DAN PERATURAN
 Tanggungjawab dan akauntibiliti
Pegawai Pengawal tertakluk kepada
peruntukan undang-undang dan
peraturan:
1. Perlembagaan Persekutuan
(Bahagian 7, perkara 96 – 99)
2. Akta Prosedur Kewangan 1957
(APK) Disemak 1972]
3. Akta Pendidikan 1996

6. Samb.
4. Arahan Perbendaharaan (AP)
5. Pekeliling/Surat Pekeliling
Perbendaharaan dan Perkhidmatan
6. Arahan Amanah
7. Buku Panduan Kewangan dan
Perakaunan Sekolah
8. Peruntukan dan peraturan lain.

7. PEGAWAI PENGAWAL
 Perlantikan Pegawai Pengawal
Perlantikan dibuat atas nama jawatan
oleh Menteri/ Menteri Besar/ Ketua
Menteri mengikut tiap-tiap maksud
perbelanjaan tahunan yang dibentangkan
di hadapan Badan Perundangan menurut
perkara 99 Perlembagaan Persekutuan/
Negeri [Sek.15A(1) dan (5) Akta
Prosedur Kewangan (APK)

8. Tanggungjawab Pegawai Pengawal
 Tanggungjawab tertakluk kepada apa-
apa arahan yang diberi oleh Pihak
Berkuasa Kewangan untuk:
I. Mengawal perbelanjaan yang
dibenarkan di bawah maksud
perbelanjaan yang dibenarkan dan;
II. Menjadi Ketua Pegawai Perakaunan
mengenai:

9. Samb.
a) Semua wang awam yang dipungut,
diterima atau dibelanjakan, dan
b) Semua stor awam yang telah diterima,
dipegang atau dilupuskan
III. Menandatangani pengesahan tentang
betulnya dan kewajaran caj yang
ditunjukkan dalam penyata-penyata
yang dikehendaki di bawah Sek. 16
(APK). Penyata-penyata termasuklah:

10. Samb.
 Penyata Akaun Hasil
 Penyata Akaun Pinjaman
 Penerimaan dan Perbelanjaan
 Akaun Kumpulan Wang, dan
 Penyata Aset dan Liabiliti
IV. Melaporkan secara bertulis kepada pihak
berkuasa kewangan/ suruhanjaya berhubung
tiap-tiap kejadian kemungkinan surcaj di
bawah Sek. 18 (APK)

11. Penjelasan/Tafsiran
1. Pihak Berkuasa Kewangan ialah:
• Perbendaharaan – jika berhubung dengan
kumpulan wang disatukan, atau
• Pegawai Kewangan Negeri – jika berhubung
dengan Kumpulan Wang Negeri
1. Pegawai Perakaunan
• Seorang Pegawai yang menguruskan wang
awam atau barang-barang awan (terpakai
bagi Ketua Jabatan atau pegawai
bawahannya) (AP 9)

12. atau
Tiap-tiap pegawai awam yang
dipertanggungjawabkan dengan tugas:
a) Menguruskan pungutan, penerimaan
atau perakaunan;
b) Menguruskan perbelanjaan;
c) Menguruskan stor awam (penerimaan
jagaan dan pelupusan)

13. 3. Wang Awam
Semua hasil, pinjaman, amanah dan lain-
lain wang dan semua bon, debentur dan
lain-lain sekuriti yang dikumpul atau
diterima kecuali zakat, fitrah, baitulmal
atau hasil-hasil muslim yang sama (APK)
4. Stor Awam
Harta dan barang kepunyaan/ milik di
bawah Kawalan Persekutuan /Negeri
(APK)

14. Kuasa Pegawai Pengawal
 Pegawai Pengawal boleh menetapkan had
kuasa dan tugas yang diberi atau dikenakan ke
atasnya boleh dijalankan atau dilaksanakan
bagi pihaknya oleh mana-mana pegawai
perakaunan di bawah kawalannya untuk
menjamin perjalanan atau pelaksanaan
sempurna kuasa dan tugas-tugas tersebut (Sek.
15A(2) APK)
(Tertakluk kepada mana-mana undang-undang
bertulis yang dikeluarkan oleh pihak berkuasa
kewangan di bawah Sek.4 (APK)

15. ANGGARAN BELANJAWAN
 Penyediaan Anggaran Belanjawan
Pelaksanaan oleh Badan Perundangan
menjalankan pengawalan atas perbelanjaan
kerajaan melalui peruntukan perlembagaan
dan undang-undang di mana:
Segala hasil daripada apa-apa punca juapun
hendaklah dimasukkan ke dalam Kumpulan
Wang Disatukan dan tiada apa-apa
pembayaran boleh dibuat kecuali apabila
peruntukan sebanyak yang ditetapkan bagi
maksud tertentu telah dibenarkan oleh undang-
undang (Sek.13 APK)

16. Kawalan Belanjawan
Proses penurunan kuasa berbelanja melalui
waran peruntukan (AP. 94)
Ada 2 proses kawalan perbelanjaan:
a) Kawalan Peruntukan
 Perbelanjaan tidak melebihi peruntukan;
 Jika berlaku lebihan – perlu lapor kepada
perbendaharaan dan boleh diproses
melalui AP 59;
 Perbelanjaan darurat (AP.55)

17. b) Pengurusan Perbelanjaan
 Pengawasan atas perbelanjaan
 Pembayaaran melalui kebenaran khas
(AP.58 (a))
 Pembayaran bagi barang / perkhidmatan
yang dibekal dengan suci hati tidak boleh
ditahan (AP.59)

18. PERAKAUNAN
 Penyelenggaraan Buku Vot (AP.95)
Peruntukan perlu ada sebelum membuat
komitmen/tanggungan;
Semua urusniaga (waran, tanggungan,
pembayaran dll.) dikemaskini:
Pegawai memperakui baucer perlu
menandatangani ringkas;

19. Perolehan
Perolehan perlu patuhi had nilai perolehan,
kuasa dan tanggungjawab Lembaga Perolehan
dan Jawatankuasa sebutharga (Surat Pek. Perb.
Bil.2/99)
 Tatacara Perolehan:
a) Pembelian melalui Panjar Wang Runcit
(Tidak melebihi RM500.00 satu pembelian)
b) Pembelian Terus
i) Bekalan/Perkhidmatan
<10,000 - mana-mana pembekal
RM10,000 – RM50,000 – pembekal
bumiputra yang berdaftar

20. ii. Kerja
<RM20,000 – kontraktor yang berdaftar
dengan pusat khidmat kontraktor dan
kelas F
>RM20,000 - <RM200,000 perolehan
secara pusingan/ undian/sebutharga
mengikut harga JKR dari kontraktor yang
berdaftar dengan PKK

21. c) Sebutharga
 i) Bekalan/Perkhidmatan
 >RM50,000 - <RM200,000 kontraktor
bumiputra yang berdaftar
ii) Kerja
 >RM20,000 - <RM200,000 kontraktor
Kelas F berdaftar dengan PKK

22. d) Tender
Perolehan > RM200,000
Pengecualian peraturan perlu
kelulusan Kementerian Kewangan

23. Terimaan
 Pegawai Pengawal bertanggungjawab
mengawal terimaan dan menyimpan wang
awam (AP 53)
- Memungut dengan sewajarnya segala wang
awam yang patut diterima oleh atau di
bawah arahannya.
- Menyimpan dengan selamat serta
bertanggungjawab sekiranya akaun di
bawah kuasa mereka didapati tidak betul;
- Perwakilan kewajipan ini hendaklah dibuat
dengan arahan bertulis;
- Kebenaran bertulis untuk menerima wang
(AP 69);

24.  Resit
- Dua pegawai dikehendaki bagi mengeluarkan
resit (AP 70(a))
- Resit dikeluarkan serta merta kecuali terimaan
melalui potongan gaji (AP60);
- Dilarang meminda resit (AP 62)
- Pembayar hendaklah diberitahu sepenuhnya
meminta resit bayarannya (AP61)
- Simpan resit ditempat berkunci dan selamat
(AP68)
- Wang awam tidak boleh digunakan (AP85)

25.  Memasukkan pungutan ke Bank
Perbendaharaan
− Menyediakan penyata pemungut dan
memasukkan wang ke bank (AP 79)
− Memasukkan wang ke bank apabila
(AP78):
• Pungutan tunai > RM500.00
• Jumlah pungutan > RM2,000.00
• Hari akhir kerja bulanan

26. − Pungutan dicaj kepada hasil/amanah/
maksud yang betul;
− Pegawai pengawal hendaklah
menyelenggara dan melaporkan
Akaun Belum Terima (ABT) (A) 89a)
− Laporan ABT tiap-tiap tiga bulan
sekali dan dilaporkan dalam mesyuarat
jawatankuasa pengurusan kewangan;
− Pegawai pengawal bertanggungjawab
menyediakan Penyata Pengesahan dan
akaun hasil (Surat Pek. ANM.Bil.2/86)

27. Bayaran
− Pegawai Pengawal memastikan bil-bil
yang sempurna dibayar dengan secepat
mungkin (AP 56c);
− Ketua Jabatan memastikan bil dibayar
tidak lewat dari sebulan dari tarikh yang
disampaikan (AP 103a);
− Bil yang tertunggak tahun lalu perlu
kelulusan khas (AP 58(a);
− Tuntutan perjalanan pegawai awam
hendaklah dikemukakan tidak lewat
daripada 10hb dalam bulan berikutnya
(AP 100(a));

28. KAWALAN/AUDITAN
 Pegawai pengawal adalah bertanggung-
jawab secara lansung kepada Jawatankusa
Kira-kira Wang Negara (AP 301)
 Pegawai Pengawal mestilah melaporkan
dengan segera kepada Ketua Setiausaha
Perbendaharaan jika pematuhan kepada
arahan dari Menteri memerlukan
penyimpangan dari prosidur kewangan
(AP 302)

29. Peringkat Auditan
 Pre-auditan
o Pejabat perakaunan
 Post-audit
o Audit dalam
o Ketua Audit Negara

30. SURCAJ
Sek. 18 APK 1957 boleh dikenakan kepada
mana-mana orang yang sedang dan telah
berkhidmat dengan kerajaan jika;
a) Gagal memungut apa-apa wang yang
terhutang kepada kerajaan;
b) Bertanggungjawab tentang apa-apa bayaran
yang tidak sepatutnya atau tidak disahkan;
c) Bertanggungjawab tentang apa-apa
kekurangan atau kebinasaan apa-apa wang ,
setem, sekuriti, stor, atau harta-harta
kerajaan yang lain;

31. d) Sedang atau telah menjadi seorang pegawai
perakaunan, gagal atau telah gagal
menyimpan akaun-akaun atau rekod-rekod
yang sempurna;
e) Telah gagal membuat apa-apa bayaran atau
bertanggungjawab atas kelewatan dalam
pembayaran wang awam kepada pihak
penerima;
Surcaj yang dikenakan tertakluk kepada syor
oleh Perbendaharaan dan diputuskan oleh
Lembaga Tatatertib. Bagi kegagalan (a) hingga
(c) surcaj maksima boleh dikenakan tidak
melebihi daripada jumlah kehilangan.

32. SEKIAN
TERIMA KASIH KERANA
MEMBERI TUMPUAN
KEPADA PERBINCANGAN
INI.