Khử trùng nước uống có nghĩa là làm sạch hoặc tiệt trùng nước để nước không nhiễm độc cho người và thú vật, và cho các môi trường chung quanh họ. Quý vị khử trùng nước khi có khả năng nước có các vi trùng có thể gây bệnh cho quý vị.

1. Vietnamese - Number 49b
January 2014
Khử trùng nước uống
Disinfecting Drinking Water
Khử trùng nước uống có nghĩa là làm sạch hoặc tiệt trùng nước
để nước không nhiễm độc cho người và thú vật, và cho các môi
trường chung quanh họ. Quý vị khử trùng nước khi có khả năng
nước có các vi trùng có thể gây bệnh cho quý vị.
Khi nào tôi nên khử trùng nước uống của mình?
Tại B.C., các nhà cung cấp nước uống được yêu cầu phải xử lý
nước chưa sạch để khử đi các vi trùng có thể làm cho quý vị bị
bệnh. Tuy nhiên, có những lúc khi quý vị cần phải khử trùng
chính nước uống của mình, chẳng hạn như khi:
• Cộng đồng của quý vị được thông báo phải ‘đun sôi nước’.
• Quý vị lấy nước để uống trực tiếp từ một sông, suối, hồ, hoặc
lạch, hay một giếng cạn hoặc đào không đúng cách.
• Các xét nghiệm nước của quý vị cho thấy có chất thải (phân)
của người trong đó, được gọi là vi khuẩn dạng coli trong phân
(fecal coliform).
• Lụt, động đất, hoặc các tai ương khác đã làm gián đoạn nguồn
cung cấp nước trong cộng đồng của quý vị.
• Quý vị đang du lịch trong một khu vực nơi nước không được
xủ lý tốt.
• Quý vị có một hệ thống miễn nhiễm bị suy yếu.
Tại sao tôi phải khử trùng nước uống của mình?
Khi quý vị khử trùng nước uống, quý vị giết các mầm gây bệnh
chẳng hạn như các vi khuẩn, siêu vi trùng và ký sinh trùng.
Nhiều bệnh khác nhau lây truyền bởi vi trùng và có thể nhiễm
độc nước uống. Những bệnh này được gọi là ‘bệnh do dùng nước
nhiễm trùng water-borne infections’. Những sự nhiễm trùng phổ
biến bao gồm Campylobacter, Salmonella, Cholera (dịch tả),
Amoebic dysentery (kiết lỵ), Giardia (beaver fever, tạm dịch sốt
hải ly), Cryptosporidium, và Toxoplasma.
Bệnh do dùng nước nhiễm trùng xảy ra khi phân của thú vật hay
người có chứa các vi trùng này lọt vào trong nước uống.
Các nguồn nước chảy như các hồ và suối thì dễ bị nhiễm trùng
hơn nước ngầm sâu dưới lòng đất. Nước càng gần trên mặt đất
bao nhiêu thì vi trùng càng có nhiều khả năng để lọt vào trong
nước hơn.
Cách tốt nhất để khử trùng nước là gì?
• Cách tốt nhất để giết các mầm bệnh chẳng hạn như các vi
khuẩn, siêu vi trùng và ký sinh trùng là đun sôi nước.
• Phải đun nước cho thật sôi ít nhất trong 1 phút. Nếu quý vị dùng
loại bình nấu nước tự động ngắt điện khi nước sôi, hãy chắc
chắn nước phải sôi trong 1 phút. Ở những nơi cao hơn 2,000
thước so với mặt nước biển (6,500 feet), phải đun sôi nước ít
nhất trong 2 phút để khử trùng nó.
• Để cho nước nguội. Luôn luôn trữ nước sạch của quý vị trong
những thùng chứa sạch, loại dùng để chứa thực phẩm hoặc
nước uống.
• Đun sôi không làm cho nước bị nhiễm trùng nặng trở nên an
toàn.
Tôi có thể dùng thuốc tẩy để khử trùng nước
hay không?
Được. Nếu quý vị không thể đun sôi nước, quý vị có thể khử
trùng nước bằng cách dùng thuốc tẩy gia dụng loại không mùi.
Đừng dùng những thuốc tẩy có mùi, thuốc tẩy không làm phai
màu, thuốc tẩy có thêm chất làm sạch, hoặc thuốc tẩy không có
chất chlorine.
Thuốc tẩy sẽ giết một số, nhưng không phải tất cả các loại vi
trùng khác nhau có thể có trong nước. Nước được khử trùng
bằng thuốc tẩy được gọi là ‘nước đã được xử lý’. Thuốc tẩy
không có tác dụng nếu như nước bị nhiễm dơ nặng hay khi bị
nhiễm độc với hóa chất. Đun sôi nước nếu quý vị lo ngại nước
của mình có các ký sinh trùng chẳng hạn như Giardia hoặc
Cryptosporidium. Nếu quý vị nghi ngờ về sự an toàn nước của
mình, ngay cả nếu nước đã được xử lý bằng thuốc tẩy, đừng
uống nước đó.
Thuốc tẩy có tác dụng tốt nhất khi được thêm vào trong nước ấm
khoảng 20˚C (68˚F). Để làm sạch nước của quý vị, hãy thêm 2
giọt (0.1 mL) thuốc tẩy gia dụng loại không mùi (khoảng 5.25%
chlorine) vào 1 lít nước ấm.
Pha thuốc tẩy và nước chung với nhau. Đậy lại và để yên ít nhất
trong 30 phút trước khi uống. Quý vị sẽ nhận ra một mùi hăng
nhẹ của chất chlorine sau 30 phút. Nếu quý vị không nhận ra,
hãy nhỏ thêm 2 giọt nữa. Để yên nước thêm 15 phút nữa.
Nếu nước đục, lạnh hơn 10˚C (50˚F), hoặc nếu nước của quý
vị lấy từ hồ, từ suối, hoặc giếng cạn, hãy thêm 4 giọt (0.2 mL)
thuốc tẩy gia dụng loại không mùi (khoảng 5.25% chất
chlorine) vào 1 lít nước.
Pha thuốc tẩy và nước chung với nhau. Đậy lại và để yên ít nhất
từ 1 đến 2 tiếng trước khi uống. Nếu nước đã làm sạch có vị
nồng của chất chlorine, hãy để yên nước ngoài không khí trong
một vài giờ. Quý vị cũng có thể chế nước qua lại từ bình chứa
sạch này sang một bình chứa sạch khác vài lần. Nước đã được xử
lý càng để yên bao lâu càng khử trùng sạch chừng đó.
Nếu quý vị dùng các viên chlorine, hãy làm theo các chỉ dẫn ghi
trên bao bì.
Nếu nước bị vẩn đục hoặc đục ngầu thì sao?
Nếu nước bị vẩn đục hoặc đục ngầu, hãy lọc nó trước khi đun sôi
hoặc trước khi xử lý nước.

2. Chế nước qua một tấm vải sạch hoặc một miếng lược cà phê. Để
bất cứ những chất cặn nào còn sót lại lắng xuống đáy. Chế nước
trong vào các thùng chứa sạch loại dùng để chứa thực phẩm hoặc
nước uống. Nước có thể vẫn còn hơi đục một chút. Nếu quý vị
không chắc chắn về sự an toàn nước của mình, ngay cả sau khi
nó đã được lọc, đừng uống nước đó.
Tôi có thể dùng iodine để làm sạch nước hay không?
Được. Quý vị có thể dùng iodine nhưng chỉ trong một thời gian
ngắn. Nếu quý vị dùng iodine trong hơn 1 đến 2 tháng, quý vị có
thể bị các vấn đề về tuyến giáp trạng. Phụ nữ mang thai không
nên dùng các giọt iodine để khử trùng nước uống vì nó có thể
làm hại cho đứa trẻ chưa chào đời.
Iodine có tác dụng nhất khi được thêm vào trong nước ấm vào
khoảng 20˚C (68˚F). Để làm sạch nước ấm, hãy thêm 5 giọt
(0.25 mL) có chứa 2% thuốc hòa tan Iodine vào 1 lít nước ấm.
Pha iodine và nước chung với nhau. Để yên nước ít nhất 30 phút
trước khi uống nước đó.
Để làm sạch nước lạnh trong khoảng từ 5 đến 15˚C (41-59˚F),
hãy dùng cùng các số lượng thuốc, như để yên nước trong 40
phút trước khi uống.
Nếu quý vị dùng các viên iodine, hãy làm theo các chỉ dẫn ghi
trên bao bì.
Tôi có thể lọc hoặc dùng các phương pháp xử lý khác
để khử trùng nước hay không?
Nếu nước uống của quý vị đòi hỏi phải xử lý trong một thời gian
dài, quý vị nên nghĩ đến những nguồn nước uống khác, chẳng
hạn như nước đóng chai, hoặc lắp đặt một hệ thống lọc nước.
Nếu quý vị sẽ lắp đặt một hệ thống lọc nước, hãy chắc chắn kiểm
tra với một nhà cung cấp đáng tin cậy, người có thể giúp quý vị
lắp đặt và bảo trì không ngừng.
Để loại một số vi trùng, chẳng hạn như Giardia, các đồ lọc phải
có cỡ lỗ nhỏ li ti tuyệt đối là 1 micron hoặc nhỏ hơn, và phải
được chứng nhận bởi Hiệp Hội Quốc tế về Vệ sinh Quốc gia
(National Sanitation Foundation International/NSF) hoặc một cơ
quan phía thứ ba được công nhận. Để biết thêm chi tiết về
National Sanitation Foundation, xin viếng mạng www.nsf.org.
Các đồ lọc nước bình (chẳng hạn như Brita®), không được chế
tạo để khử các vi trùng từ một nguồn cung cấp nước không an
toàn và sẽ không khử được vi khuẩn Giardia. Một số các hệ
thống lọc nước lắp đặt vào nguồn nước sẽ khử được Giardia,
nhưng chúng cần được bảo trì thường xuyên và kỹ lưỡng để hoạt
động tốt. Để biết thêm thông tin về việc cấp giấy phép chứng
nhận cho các máy xử lý nước, hãy viếng mạng của Hội đồng đặc
trách về Các Tiêu chuẩn của Canada (Standards Council of
Canada/SCC) tại www.scc.ca.
Các loại máy xử lý nước khác, chẳng hạn như các máy cất lọc
(distillation) và dùng tia cực tím (UV) cũng có sẵn. Hãy hỏi các
nhà cung cấp máy tinh lọc nước tại địa phương hoặc nhân y tế
môi trường tại địa phương quý vị để biết thêm chi tiết. Máy lọc
phải được chứng nhận bởi Hiệp Hội Quốc tế NSF, hoặc bởi một
cơ quan phía thứ ba được công nhận cho việc làm giảm hoặc vô
hiệu hóa nang ký sinh (cyst).
Khi nào tôi nên sử dụng nước khử trùng?
Hãy dùng nước đã được làm sạch, nấu chín (và sau đó để nguội),
hoặc nước đóng chai mua ở tiệm cho các hoạt động sau đây:
• Để pha sữa cho em bé.
• Để đánh răng.
• Để pha cà phê hoặc trà.
• Để rửa rau cải sống và trái cây.
• Để pha nước uống chẳng hạn như dùng nước trái cây đậm đặc
hoặc các tinh thể thức uống giải khát.
• Để rửa chén. Nếu quý vị rửa bằng tay, hãy hong ngoài gió cho
khô. Nếu máy rửa chén của quý vị không có chu kỳ làm nóng
hoặc xử lý vệ sinh, hãy ngâm chén bát đĩa 1 phút trong một
dung dịch nước ấm có thuốc tẩy. Hãy pha 2 ml thuốc tẩy cho
mỗi 1 lít nước chưa làm sạch.
• Để châm nước vào đĩa cho thú nuôi trong nhà uống.
• Để làm đá viên. Sự đông lạnh không giết chết vi trùng hoặc
làm sạch nước.
• Để tắm cho trẻ em.
Để giảm thiểu khả năng con của quý vị uống phải nước vẫn còn
vi trùng trong đó, hãy tắm cho trẻ bằng cách dùng nước sạch.
Người lớn có thể tắm bồn hoặc tắm vòi hoa sen bằng nước chưa
được khử trùng, nếu như họ không nuốt nước vào miệng. Sau khi
tắm xong, hãy rửa tay của quý vị bằng nước đã khử trùng.
Để biết thêm thông tin
Nếu quý vị có bất cứ điều gì thắc mắc về nước uống của mình,
xin liên lạc với nhân viên y tế môi trường hoặc chính quyền y tế
tại địa phương quý vị.
Để biết thêm thông tin, xin xem các tài liệu của HealthLinkBC:
• HealthLinkBC File #05b Tôi Có Nên Thử Nghiệm Nước
Giếng Hay Không?
• HealthLinkBC File #56 Uống Nước Uống và Những Người Bị
Yếu Hệ Thống Miễn Nhiễm
• HealthLinkBC File #69b Cho Em Bé Bú Sữa Formula Pha và
Cất Sữa Formula An Toàn
Muốn biết thêm các đề tài của HealthLinkBC File,
vào www.HealthLinkBC.ca/healthfiles hoặc đến
phòng y tế công cộng tại địa phương quý vị.
Bấm vào www.HealthLinkBC.ca hoặc gọi số 8-1-1
để biết chi tiết và các dịch vụ sức khỏe không cấp
thiết tại B.C.
Muốn tìm trợ giúp cho người điếc và khiếm thính,
gọi số 7-1-1 tại B.C.
Có dịch vụ dịch thuật với hơn 130 ngôn ngữ khi có
yêu cầu của quý vị.