Φυσικά ΣΤ΄. Ενότητα 7η :΄΄Αναπνευστικό σύστημα΄΄

Το μωρό μας
[Όνομα]
Γεννήθηκε την: [Ημ/νία γέννησης] στις [Ώρα] στην
[Πόλη και νομός]
Βάρος: [Βάρος] Ύψος: [Ύψος]
[Τοποθετήστε φωτογραφίες εδώ]
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής
http://st-taksh.blogspot.gr/
Φυσική ΣΤ΄- Επανάληψη 7ης ενότητας
΄΄Αναπνευστικό σύστημα΄΄
Θεωρία - Παρουσιάσεις - Επαναληπτικά
Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής
http://st-taksh.blogspot.gr/
Φυσική ΣΤ΄- Επανάληψη 7ης ενότητας
΄΄Αναπνευστικό σύστημα΄΄
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://st-taksh.blogspot.gr σελ.1

Έντεκα μηνών
Ημερομηνία:
Βάρος: [Βάρος[ Ύψος: [Ύψος]
Σημειώσεις:
[Τοποθετήστε φωτογραφίες εδώ]
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Θεωρία - Παρουσιάσεις σελ. 3 - 82
Επαναληπτικά σελ. 83 - 125

85
Êñáôþíôáò ôçí áíáðíïÞ ìáò
Ï áíèñþðéíïò ïñãáíéóìüò äåí ìðïñåß íá áíôÝîåé ÷ùñßò íá áíáðíÝåé
ãéá ðåñéóóüôåñï áðü ìåñéêÜ ëåðôÜ. Ç éêáíüôçôá íá «êñáôÜìå» ôçí
áíáðíïÞ ìáò, ðïéêßëëåé áðü Üíèñùðï óå Üíèñùðï. ¢ëëïé ìðïñïýí íá
áíôÝîïõí ãéá ìåñéêÜ ìüíï äåõôåñüëåðôá, åíþ õðÜñ÷ïõí êé ïñéóìÝíïé
ðïõ ìðïñïýí íá êñáôÞóïõí ôçí áíáðíïÞ ôïõò áêüìç êáé ãéá ìåñéêÜ
ëåðôÜ ôçò þñáò. Óßãïõñá êáíÝíáò Üíèñùðïò äåí ìðïñåß íá áããßîåé ôéò åðéäüóåéò ôùí æþùí. Ï éððïðüôáìïò
ìðïñåß íá êñáôÞóåé ôçí áíáðíïÞ ôïõ ãéá ðÝíôå ëåðôÜ, ôï äåëößíé ðÜíù áðü äÝêá ëåðôÜ, åíþ ï ðéãêïõßíïò
êñáôÜ ôçí áíáðíïÞ ôïõ þò êáé åßêïóé ëåðôÜ. ÁíáìöéóâÞôçôïò ðñùôáèëçôÞò åßíáé ç öÜëáéíá, ðïõ êñáôÜ ôçí
áíáðíïÞ ôçò þò êáé äýï þñåò äéáíýïíôáò ôåñÜóôéåò áðïóôÜóåéò êÜôù áðü ôï íåñü.
Ôï íá óôáìáôÜìå üìùò íá áíáðíÝïõìå åðßôçäåò êñáôþíôáò ôçí áíáðíïÞ ìáò äåí åßíáé ðáé÷íßäé. ×ñåéÜæåôáé
ðñïóï÷Þ. ÄéáöïñåôéêÜ, ìðïñåß íá áðïäåé÷èåß åðéêßíäõíï áêüìç êáé ãéá ôçí ßäéá ôç æùÞ ìáò.
¢óèìá
¸÷åéò óßãïõñá ðáñáôçñÞóåé êÜðïéïõò óõììáèçôÝò Þ óõììáèÞôñéÝò óïõ
íá åéóðíÝïõí áðü Ýíá ìéêñü óðñÝé ìå ðåñßåñãï ó÷Þìá. Ôï óðñÝé áõôü
âïçèÜ óôçí áíôéìåôþðéóç ôïõ Üóèìáôïò, ìéáò êïéíÞò ðÜèçóçò ðïõ
ó÷åôßæåôáé ìå ôï áíáðíåõóôéêü óýóôçìá. Ôï Üóèìá ðñïêáëåßôáé, üôáí
«óôåíåýïõí» ïé âñüã÷ïé ôùí ðíåõìüíùí ìáò, áõôïß ïé åêáôïíôÜäåò
ìéêñïóêïðéêïß «óùëÞíåò» óôïõò ðíåýìïíåò, áðü ôïõò ïðïßïõò ðåñíÜ ï
áÝñáò. Ôï Üóèìá ðñïêáëåß äýóðíïéá êáé áíáðíïÞ ìå âÞ÷á, ìå «óöýñéãìá».
Ç áíôéìåôþðéóç ôïõ Üóèìáôïò åßíáé óÞìåñá ó÷åôéêÜ åýêïëç ìå ôç ÷ñÞóç
ôùí åéäéêþí óðñÝé. Ðþò ìðïñåßò åóý íá âïçèÞóåéò ôïõò óõììáèçôÝò óïõ;
Áñêåß íá ìçí ôïõò åíï÷ëåßò, üôáí ðñÝðåé íá ÷ñçóéìïðïéÞóïõí ôï ìéêñü
áõôü óðñÝé...
Ìå ìéá ìáôéÜ...
• Ôá üñãáíá ôïõ áíáðíåõóôéêïý ìáò
óõóôÞìáôïò åßíáé ç óôïìáôéêÞ êáé ç ñéíéêÞ
êïéëüôçôá, ï ëÜñõããáò, ç ôñá÷åßá, ïé
ðíåýìïíåò, ïé âñüã÷ïé, ôï âñïã÷éêü äÝíôñï
êáé ïé êõøåëßäåò.
• Áðü ôïí áÝñá ðïõ åéóðíÝïõìå ðåñíÜ
ïîõãüíï óôï áßìá, åíþ ôáõôü÷ñïíá áðü ôï
áßìá áðïâÜëëåôáé äéïîåßäéï ôïõ Üíèñáêá óôïí
áÝñá ðïõ åêðíÝïõìå. Ç äéáäéêáóßá áõôÞ
ãßíåôáé óôéò êõøåëßäåò.
• Ï áÝñáò ðïõ åéóðíÝïõìå ðåñéÝ÷åé
ðåñéóóüôåñï ïîõãüíï êáé ëéãüôåñï äéïîåßäéï
ôïõ Üíèñáêá áðü ôïí áÝñá ðïõ åêðíÝïõìå.
• Åßíáé ðéï õãéåéíü íá áíáðíÝïõìå áðü ôç
ìýôç êáé ü÷é áðü ôï óôüìá, ãéáôß Ýôóé ï
áÝñáò êáèáñßæåôáé, õãñáßíåôáé êáé
èåñìáßíåôáé ðñéí öôÜóåé óôïõò ðíåýìïíÝò
ìáò.
• Ç óùóôÞ äéáôñïöÞ, ç Üóêçóç, ïé
åêäñïìÝò óôçí åîï÷Þ êáé ï áåñéóìüò ôùí
êëåéóôþí ÷þñùí åßíáé óõíÞèåéåò ðïõ
óõìâÜëëïõí óôçí êáëÞ ëåéôïõñãßá ôïõ
áíáðíåõóôéêïý ìáò óõóôÞìáôïò.
• Ç áôìïóöáéñéêÞ ñýðáíóç êáé ôï êÜðíéóìá
ðñïêáëïýí óçìáíôéêÜ ðñïâëÞìáôá
óôï áíáðíåõóôéêü ìáò
óýóôçìá.
ÃëùóóÜñé...
• AíáðíïÞ ïíïìÜæåôáé ç äéáäéêáóßá
ðñüóëçøçò ïîõãüíïõ êáé áðïâïëÞò
äéïîåéäßïõ ôïõ Üíèñáêá áðü ôïõò æùíôáíïýò
ïñãáíéóìïýò.
• Áíáðíåõóôéêü óýóôçìá ïíïìÜæåôáé ôï óýíïëï ôùí
ïñãÜíùí ìå ôá ïðïßá áíáðíÝïõìå.
• Óôïõò ðíåýìïíåò ãßíåôáé ç áíôáëëáãÞ ôùí áåñßùí.
• ËÜñõããáò ïíïìÜæåôáé ôï ðÜíù ôìÞìá ôçò
áíáðíåõóôéêÞò ïäïý.
• Ôñá÷åßá ïíïìÜæåôáé ï áíáðíåõóôéêüò óùëÞíáò ðïõ
óõíäÝåé ôï ëÜñõããá ìå ôïõò âñüã÷ïõò.
• Ïé âñüã÷ïé åßíáé äéáêëáäþóåéò ôçò ôñá÷åßáò, ïé
ïðïßåò âñßóêïíôáé ìÝóá óôïõò ðíåýìïíåò.
• Ïé êõøåëßäåò åßíáé ìéêñïóêïðéêïß óÜêïé ðïõ
âñßóêïíôáé óôá Üêñá ôïõ âñïã÷éêïý
äÝíôñïõ, óôïõò ðíåýìïíåò êáé
ðåñéâÜëëïíôáé áðü ðïëý ëåðôÜ
áéìïöüñá áããåßá.

Εγκύκλιος Παιδεία
Η ΑΝΑΠΝΟΗ(1)
Όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί, για να ζήσουν, πρέπει να τρέφονται
και να παίρνουν οξυγόνο. Η λειτουργία με την οποία ο οργανισμός
παίρνει το οξυγόνο του ατμοσφαιρικού αέρα και αποβάλλει το
διοξείδιο του άνθρακα σ' αυτόν είναι η αναπνοή.
Δεν αναπνέουν όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί με τον ίδιο τρόπο. Τα
ψάρια π. χ. αναπνέουν με βράγχια, για να μπορούν να παίρνουν
το οξυγόνο που βρίσκεται διαλυμένο στο νερό, τα σκουλήκια
αναπνέουν με το δέρμα(δερμική αναπνοή), τα πουλιά αναπνέουν
από το στόμα, αλλά αποθηκεύουν αέρα σε σάκους μέσα στο σώμα
τους, ο άνθρωπος αναπνέει με τα όργανα του αναπνευστικού
συστήματος ( ρινική και στοματική κοιλότητα, πνεύμονες κλπ)
Όλοι οι άνθρωποι δεν εισπνέουν την ίδια ποσότητα αέρα ούτε
κάνουν τις ίδιες ακριβώς αναπνοές ανά λεπτό. Ο νέος κάνει
περίπου 30 αναπνοές κάθε λεπτό, ενώ ο ηλικιωμένος περίπου
10. Επίσης η αναπνοή επιταχύνεται, όταν ο άνθρωπος τρέχει ή
κινείται πολύ ή έχει πυρ ετό.
Ούτε μπορεί κάποιος να κρατήσει πολύ ώρα την αναπνοή του. Η
εκούσια διακοπή της αναπνοής κρατά κατά μέσο όρο 45 - 60
δευτερόλεπτα, κάτι που οι περισσότεροι το πετυχαίνουν.
Τα άτομα που προπονούνται τόσο σωματικά όσο και νοητικά
μπορούν να επιμηκύνουν σημαντικά το χρόνο που κρατούν την
αναπνοή τους. Ένας από τους παγκόσμιους πρωταθλητές ο
Τζιανλούκα Τζενόνι, κατόρθωσε να παραμείνει ακίνητος χωρίς να
αναπνέει, για εφτά λεπτά και τριάντα δευτερόλεπτα.
Η ΑΝΑΠΝΟΗ(2)
Τα όργανα με τα οποία γίνεται η λειτουργία της αναπνοής στον
άνθρωπο αποτελούν το αναπνευστικό σύστημα.

Ο αέρας εισέρχεται από τη μύτη(ρινική κοιλότητα) ή το
στόμα(στοματική κοιλότητα) και στη συνέχεια μεταφέρεται
στο λάρυγγα και στην τραχεία. Η τραχεία καταλήγει στους
δύο βρόγχους, που βρίσκονται στους πνεύμονες.
Οι βρόγχοι διακλαδίζονται σε μικρότερους βρόγχους και
σχηματίζουν τοβρογχικό δέντρο.
ΚΛΙΚ
Στα άκρα του βρογχικού δέντρου υπάρχουν οι κυψελίδες, που
μοιάζουν με μικρούς σάκους και περιβάλλονται από πολλά και
λεπτά αιμοφόρα αγγεία. Από αυτά το αίμα μεταφέρεται σε κάθε
κύτταρο του οργανισμού.

Κατά την εισπνοή και την εκπνοή η κίνηση των πνευμόνων γίνεται
με τουςθωρακικούς μύες και το διάφραγμα, αφού οι πνεύμονες δε
διαθέτουν μύες.
Το αναπνευστικό σύστημα σε 3D παρουσίαση
Η αναπνευστική διαδικασία είναι αυτόματη, δηλαδή γίνεται χωρίς
την επέμβασή μας, χάρη σε νευρικά κέντρα που στέλνουν
ερεθίσματα στους αναπνευστικούς μύες.
Ο αέρας που εισπνέουμε είναι πλούσιος σε οξυγόνο, το οποίο
μεταφέρεται με το αίμα σε όλο τον οργανισμό και χρησιμεύει για
την καύση των θρεπτικών ουσιών. Με την καύση απελευθερώνεται
ενέργεια, που χρειάζεται για τις λειτουργίες του οργανισμού και
παράγεται διοξείδιο του άνθρακα, που μεταφέρεται πάλι στις
κυψελίδες και αποβάλλεται στον αέρα που εκπνέουμε. Αυτή
η ανταλλαγή αερίων είναι από τις βασικότερες λειτουργίες του
ανθρώπινου οργανισμού.
Όταν τρώμε δε μιλάμε
Ο λάρυγγας βρίσκεται μπροστά από τον οισοφάγο και όταν
καταπίνουμε κλείνει με την επιγλωττίδα και μεταφέρεται η τροφή
στον οισοφάγο. Όταν όμως μιλάμε ενώ τρώμε, ο λάρυγγας μένει
ανοιχτός για να βγαίνει αέρας και τότε υπάρχει κίνδυνος να
περάσει τροφή στο λάρυγγα και να πνιγούμε!
ΑΝΑΠΝΟΗ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ
Ο αέρας που εισπνέουμε δυστυχώς είναι γεμάτος από μικρόβια,
σκόνη και αιωρούμενα σωματίδια. Αυτά, εισέρχονται στον οργαν

ισμό μας και είναι επιβλαβή για την υγεία
μας. Γι΄αυτό, το αναπνευστικό σύστημα είναι εφοδιασμένο με
κάποιους μηχανισμούς προστασίας. Είναι καλύτερο να
εισπνέουμε από τη μύτη και όχι από το στόμα, αφού στη μύτη ο
αέρας φιλτράρεται και υγραίνεται ενώ μικρές τρίχες και η βλέννα
συγκρατούν τη σκόνη, τα μικρόβια και τα βλαβερά σωματίδια.
Ας δούμε τώρα μερικές συνήθειες που καλό θα ήταν να
αποφεύγουμε και κάποιες άλλες που θα πρέπει να υιοθετήσουμε.
• Το κάπνισμα πρώτα πρώτα είναι αυτό που θα πρέπει να το
αποφύγουμε όσο γίνεται, αφού προκαλεί σοβαρές επιπτώσεις στο
αναπνευστικό αλλά και στο κυκλοφορικό σύστημα. Είναι ο
μεγαλύτερος κίνδυνος για την υγεία μας.
Συγκεκριμένα ο καπνός του τσιγάρου περιέχει πίσσα και νικοτίνη,
τα οποία εισέρχονται στον οργανισμό μας και ιδίως στους
πνεύμονες, κάθονται πάνω στις κυψελίδες και εμποδίζουν την
ανταλλαγή των αερίων.
Καπνιστές, ΔΕΙΤΕ τι καπνίζετε!!!!
• Ο καρκίνος των πνευμόνων είναι μια από τις κύριες αιτίες
θανάτου των καπνιστών.
• Τον ίδιο όμως κίνδυνο με τους καπνιστές παρουσιάζουν και
οιπαθητικοί καπνιστές, αυτοί δηλαδή που βρίσκονται κοντά σε
κάποιον που καπνίζει και εισπνέουν τον καπνό του τσιγάρου. Τι
παρατηρείς στην παρακάτω εικόνα;

Ας σχολιάσουμε τις παρακάτω εικόνες και τα βίντεο:

Διάβασε και εδώ ΚΛΙΚ
• Η ατμοσφαιρική ρύπανση, επιβαρύνει επίσης το
αναπνευστικό σύστημα, ιδιαίτερα παιδιών και ηλικιωμένων.
Ιδιαίτερα οξύ παρουσιάζεται το πρόβλημα στις σύγχρονες μεγάλες
πόλεις εκεί που οι ρύποι από καυσαέρια αυτοκινήτων και
βιομηχανιών βρίσκονται στην ατμόσφαιρα σε επικίνδυνο βαθμό
και είναι επιβλαβείς για την υγεία μας.

• Αντίθετα, οι εκδρομές στην εξοχή, η συχνή άσκηση και
ηκαλή διατροφή συμβάλλουν στη διατήρηση της υγείας του
αναπνευστικού συστήματος.
• Επίσης ο αερισμός των χώρων που μένουμε, δωματίων,
αιθουσών σχολείου και άλλων χώρων που μαζεύονται
πολλά άτομα, επιβάλλεται. Έχει
διαπιστωθεί ότι η σκόνη, μπορεί να προκαλέσει σημαντικές
βλάβες στο αναπνευστικό μας σύστημα με πιο συχνή το άσθμα.
Το άσθμα προκαλείται όταν για διάφορους λόγους στενεύουν οι
βρόγχοι και ο αέρας δυσκολεύεται να περάσει στο εσωτερικό των
πνευμόνων και να φτάσει στις κυψελίδες. Τότε προκαλείται
δύσπνοια, βήχας και αναπνοή με "σφύριγμα". Οι άνθρωποι που
έχουν άσθμα χρησιμοποιούν ένα ειδικό σπρέι με ειδικό φάρμακο
για την καταπολέμησή του.

Αναρτήθηκε από Νίκος Νταλακούδης

Ο εκπαιδευτικός: Τουλιόπουλος Φώτης
Αναπνευστικό
σύστημα

Το οξυγόνο είναι απαραίτητο για όλους τους
ζωντανούς οργανισμούς. Τους είναι
απαραίτητο για να μπορούν να καίνε την
τροφή τους και να παίρνουν ενέργεια. Η
λειτουργία λήψης του οξυγόνου λέγεται
αναπνοή. Αναπνοή ονομάζουμε τη
λειτουργία με την οποία κάθε οργανισμός
παίρνει το οξυγόνο από τον ατμοσφαιρικό
αέρα και αποβάλλει διοξείδιο του άνθρακα.
Κάθε οργανισμός μπορεί να παίρνει το
οξυγόνο που του χρειάζεται με διαφορετικούς
τρόπους.
Αναπνοή

Πώς αναπνέουν τα πτηνά
Τα πτηνά αναπνέουν
από το στόμα. Έχουν
σχετικά μικρούς
πνεύμονες, αλλά επειδή
έχουν αυξημένες
ανάγκες σε οξυγόνο,
έχουν εννέα αεροφόρους
σάκους στους οποίους
αποθηκεύουν αέρα.

Πώς αναπνέουν τα ψάρια
Τα ψάρια αναπνέουν με
τα ειδικά όργανα που
λέγονται βράγχια. Με
τη βοήθειά τους τα
ψάρια μπορούν να
παίρνουν τον αέρα που
βρίσκεται διαλυμένο στο
νερό.

Πώς αναπνέουν τα έντομα
Στα έντομα ο αέρας
εισέρχεται από ειδικές
οπές που υπάρχουν στο
σώμα τους. Στη
συνέχεια ο αέρας
εισέρχεται στο σώμα
μέσα από σωλήνες που
λέγονται τραχείες.

Σκώληκες και αράχνες
Τα σκουλήκια
αναπνέουν από όλο το
σώμα τους με το δέρμα.
Οι υδρόβιες αράχνες
φτιάχνουν μια καμπάνα
από αέρα και
αναπνέουν από εκεί
μέσα στο νερό.

Πώς αναπνέουν οι άνθρωποι
Οι άνθρωποι
αναπνέουμε με τα
όργανα του
αναπνευστικού
συστήματος (στοματική
και ρινική κοιλότητα,
πνεύμονες, κ.ά.)

Για να ζήσουμε χρειαζόμαστε το οξυγόνο.
Όλοι οι άνθρωποι δεν αναπνέουν με τον ίδιο
ρυθμό. Οι νεώτεροι αναπνέουν περίπου 30
φορές το λεπτό, ενώ οι μεγαλύτεροι 10
φορές το λεπτό. Επίσης η αναπνοή γίνεται
γρηγορότερη όταν κάποιος αθλείται ή όταν
είναι άρρωστος.
Ένας άνθρωπος μπορεί να ζήσει χωρίς
αναπνοή για μερικά δευτερόλεπτα. Με
ειδική εξάσκηση μπορούμε να κρατήσουμε
την αναπνοή μας για μερικά λεπτά. Το
ρεκόρ είναι 22 λεπτά και το έχει ο Stig
Severinsen που είναι αθλητής καταδύσεων.

Ο άνθρωπος αναπνέει με τα όργανα του αναπνευστικού
συστήματος. Ο αέρας εισέρχεται στο σώμα μας από τη ρινική
κοιλότητα (μύτη) και τη στοματική κοιλότητα (στόμα). Στη
συνέχεια πηγαίνει στο λάρυγγα και την τραχεία.

Ο λάρυγγας βρίσκεται δίπλα στον οισοφάγο. Όταν τρώμε κλείνει
με την επιγλωττίδα που είναι ένας χόνδρος. Βρίσκεται στη ρίζα
της γλώσσας μπροστά στο λάρυγγα. Κλείνοντας εμποδίζει την
τροφή να περάσει στο λάρυγγα και να πνιγούμε. Όταν μιλάμε η
επιγλωττίδα μένει ανοιχτή ώστε να μπορεί ο αέρας να βγει έξω.
Στην περίπτωση αυτή μπορεί η τροφή να περάσει στο λάρυγγα
και να πνιγούμε. Γι’ αυτό όταν τρώμε δεν μιλάμε.

Μετά την τραχεία ο αέρας καταλήγει στους δύο βρόγχους, που
βρίσκονται στους πνεύμονες. Οι πνεύμονες είναι τα κύρια
όργανα της αναπνοής. Έχουμε δύο, έναν από κάθε πλευρά του
στήθους μας. Οι βρόγχοι διακλαδίζονται σε μικρότερους και
σχηματίζουν έτσι το βρογχικό δέντρο.

Στα άκρα του βρογχικού δέντρου υπάρχουν οι κυψελίδες που
μοιάζουν με μικρούς σάκους. Περιβάλλονται από λεπτά τριχοειδή
αιμοφόρα αγγεία. Μέσα από τα αιμοφόρα αγγεία το οξυγόνο
μεταφέρεται με το αίμα σε όλα τα κύτταρα του οργανισμού μας.
Μέσα από την ίδια οδό μεταφέρεται το διοξείδιο του άνθρακα από
τα κύτταρα στις κυψελίδες και αποβάλλεται με την εκπνοή.

Η κίνηση των πνευμόνων, κατά
τη διάρκεια της εισπνοής και της
εκπνοής, γίνεται με τη βοήθεια
των θωρακικών μυών και του
διαφράγματος. Το διάφραγμα
είναι ένας μυς που σπρώχνει την
κοιλιά προς τα κάτω,
διογκώνεται ο θώρακας και
γεμίζουν οι πνεύμονες με αέρα
(εισπνοή). Αντίθετη κίνηση
μειώνει τον όγκο του θώρακα και
ο αέρας βγαίνει έξω από τους
πνεύμονες (εκπνοή)

Η αναπνευστική διαδικασία είναι
αυτόματη. Γίνεται χωρίς τη θέλησή
μας. Αναπνέουμε αέρα πλούσιο σε
οξυγόνο, το οποίο πάει σε όλο το
σώμα μας και το χρησιμοποιούμε
για την καύση των θρεπτικών
ουσιών. Με την καύση
απελευθερώνεται διοξείδιο του
άνθρακα, που μεταφέρεται και πάλι
στις κυψελίδες και από εκεί
αποβάλλεται με την εκπνοή. Αυτή
η ανταλλαγή αερίων ονομάζεται
αναπνοή και είναι από τις
βασικότερες λειτουργίες του
οργανισμού.

Κατά την αναπνοή εισπνέουμε μαζί με το οξυγόνο που μας είναι
απαραίτητο και βλαβερά αιωρούμενα σωματίδια. Το αναπνευστικό μας
σύστημα έχει κάποια συστήματα προστασίας. Το καλύτερο είναι να
αναπνέουμε από τη μύτη, γιατί ο αέρας φιλτράρεται και υγραίνεται με
τη βοήθεια της βλέννας και των τριχών που υπάρχουν στη μύτη μας,
ενώ συγκρατούνται η σκόνη, τα μικρόβια και κάποια βλαβερά
σωματίδια.
Αναπνοή και υγεία

Τι βλάπτει το αναπνευστικό σύστημα
Κάπνισμα
Προκαλεί σοβαρές βλάβες στο
αναπνευστικό σύστημα. Αποτελεί
το μεγαλύτερο κίνδυνο για την
υγεία.
Ο καπνός περιέχει περίπου 4.000
ουσίες μεταξύ των οποίων πίσσα,
νικοτίνη, κ.ά.
Ο καρκίνος των πνευμόνων είναι
από τις κυριότερες αιτίες θανάτου
των καπνιστών.
Εξίσου επικίνδυνο είναι και το
παθητικό κάπνισμα.
Ατμοσφαιρική ρύπανση
Επιβαρύνει το αναπνευστικό
σύστημα, κυρίως των παιδιών και
των ηλικιωμένων. Παρουσιάζεται
στις μεγάλες πόλεις και οφείλεται
στους ρύπους των αυτοκινήτων
και των βιομηχανιών.
Το καλύτερο για την υγεία μας
είναι η συχνή άσκηση στον
καθαρό αέρα.
Για τον ίδιο λόγο πρέπει να
αερίζουμε συχνά το σπίτι μας και
χώρους όπου μαζεύονται πολλά
άτομα, όπως τα σχολεία.

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΌ ΣΥΣΤΗΜΑ
Το αναπνευστικό σύστημα είναι το
σύστημα εκείνων των οργάνων που
χρησιμεύουν στην πρόσληψη του
ατμοσφαιρικού αέρα από το
περιβάλλον, την εισαγωγή του
στους πνεύμονες, την παραλαβή
του οξυγόνου από αυτόν και την
απόδοση σε αυτόν του διοξειδίου του
άνθρακα. Όλη αυτή η διαδικασία που
τροφοδοτεί τον οργανισμό με το
απαραίτητο στη ζωή οξυγόνο είναι η
αναπνοή.
Δέσποινα
πηγή: Βικιπαίδεια

Ας ΔΟΥΜΕ ΤΑ ΟΡΓΑΝΑ ΤΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
Ρινική
κοιλότητα
Λάρυγγας
Πνεύμονες
Βρόγχοι
Στοματι-
κή
Κοιλότη-
τα
Τραχεία
Κυψελίδες
ΔΕΣΠΟΙΝΑΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://st-taksh.blogspot.gr σελ.29

ΑΝΑΠΝΟΗ
Αναπνοή ονομάζεται
η διαδικασία
πρόσληψης οξυγόνου
και αποβολής
διοξειδίου του
άνθρακα από τους
ζωντανούς
οργανισμούς.
ΔΕΣΠΟΙΝΑ

ΤΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΣΤΟΥΣ ΠΝΕΥΜΟΝΕΣ
Στους πνεύμονες
γίνεται η
ανταλλαγή αερίων.
ΔΕΣΠΟΙΝΑ

Ο ΛΑΡΥΓΓΑΣ
Λάρυγγας είναι το
πάνω τμήμα της
αναπνευστικής οδού.
ΔΕΣΠΟΙΝΑ

ΤΡΑΧΕΙΑ
Τραχεία είναι ο
αναπνευστικός σωλήνας
που συνδέει το λάρυγγα
με τους βρόγχους.
ΔΕΣΠΟΙΝΑ

ΒΡΟΓΧΟΙ
Οι βρόγχοι είναι
διακλαδώσεις της
τραχείας , οι οποίες
βρίσκονται μέσα στους
πνεύμονες.
ΔΕΣΠΟΙΝΑ

ΟΙ ΚΥΨΕΛΙΔΕΣ
Οι κυψελίδες είναι μικροσκοπικοί
σάκοι που βρίσκονται στα άκρα
του βρογχικού δέντρου, στους
πνεύμονες και περιβάλλονται
από αιμοφόρα αγγεία.
ΔΕΣΠΟΙΝΑ

ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ:
Δέσποινα Παναηλίδου
Στ’1 τάξη
Όλες οι εικόνες που συνόδευαν την κάθε διαφάνεια είναι από
το Google.

ΕΜΡΕ ΡΙΖΑ ΟΓΛΟΥ

 Όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί, για
να ζήσουν, πρέπει να τρέφονται
και να παίρνουν οξυγόνο. Η
λειτουργία με την οποία ο
οργανισμός παίρνει το οξυγόνο του
ατμοσφαιρικού αέρα και
αποβάλλει το διοξείδιο του
άνθρακα σ' αυτόν είναι η αναπνοή.
Δεν αναπνέουν όλοι οι ζωντανοί
οργανισμοί με τον ίδιο τρόπο.
 Τα ψάρια π. χ. αναπνέουν με
βράγχια, για να μπορούν να
παίρνουν το οξυγόνο που
βρίσκεται διαλυμένο στο νερό, τα
σκουλήκια αναπνέουν με το
δέρμα(δερμική αναπνοή), τα
πουλιά αναπνέουν από το στόμα,
αλλά αποθηκεύουν αέρα σε σάκους
μέσα στο σώμα τους, ο άνθρωπος
αναπνέει με τα όργανα του
αναπνευστικού συστήματος (
ρινική και στοματική κοιλότητα,
πνεύμονες κλπ)
Όλοι οι άνθρωποι δεν εισπνέουν
την ίδια ποσότητα αέρα ούτε
κάνουν τις ίδιες ακριβώς αναπνοές
ανά λεπτό. Ο νέος κάνει περίπου
30 αναπνοές κάθε λεπτό, ενώ ο
ηλικιωμένος περίπου 10. Επίσης η
αναπνοή επιταχύνεται, όταν ο
άνθρωπος τρέχει ή κινείται πολύ ή
έχει πυρετό.

 Ούτε μπορεί κάποιος να
κρατήσει πολύ ώρα την
αναπνοή του. Η εκούσια
διακοπή της αναπνοής κρατά
κατά μέσο όρο 45 - 60
δευτερόλεπτα, κάτι που οι
περισσότεροι το
πετυχαίνουν.
Τα άτομα που προπονούνται
τόσο σωματικά όσο και
νοητικά μπορούν να
επιμηκύνουν σημαντικά το
χρόνο που κρατούν την
αναπνοή τους. Ένας από
τους παγκόσμιους
πρωταθλητές ο Τζιανλούκα
Τζενόνι, κατόρθωσε να
παραμείνει ακίνητος χωρίς
να αναπνέει, για εφτά λεπτά
και τριάντα δευτερόλεπτα.

 Ο αέρας εισέρχεται από τη μύτη(ρινική
κοιλότητα) ή το στόμα(στοματική
κοιλότητα) και στη συνέχεια μεταφέρεται
στο λάρυγγα και στην τραχεία. Η τραχεία
καταλήγει στους δύο βρόγχους, που
βρίσκονται στους πνεύμονες.

 Οι βρόγχοι διακλαδίζονται σε μικρότερους
βρόγχους και σχηματίζουν το βρογχικό δέντρο.
 Στα άκρα του βρογχικού δέντρου υπάρχουν οι
κυψελίδες, που μοιάζουν με μικρούς σάκους
και περιβάλλονται από πολλά και λεπτά
αιμοφόρα αγγεία. Από αυτά το αίμα
μεταφέρεται σε κάθε κύτταρο του οργανισμού.

 Κατά την εισπνοή και την
εκπνοή η κίνηση των
πνευμόνων γίνεται με τους
θωρακικούς μύες και το
διάφραγμα, αφού οι
πνεύμονες δε διαθέτουν μύες.
 Η αναπνευστική διαδικασία
είναι αυτόματη, δηλαδή
γίνεται χωρίς την επέμβασή
μας, χάρη σε νευρικά κέντρα
που στέλνουν ερεθίσματα
στους αναπνευστικούς μύες.
 Ο αέρας που εισπνέουμε
είναι πλούσιος σε οξυγόνο,
το οποίο μεταφέρεται με το
αίμα σε όλο τον οργανισμό
και χρησιμεύει για την καύση
των θρεπτικών ουσιών. Με
την καύση απελευθερώνεται
ενέργεια, που χρειάζεται για
τις λειτουργίες του
οργανισμού και παράγεται
διοξείδιο του άνθρακα, που
μεταφέρεται πάλι στις
κυψελίδες και αποβάλλεται
στον αέρα που εκπνέουμε.
Αυτή η ανταλλαγή αερίων
είναι από τις βασικότερες
λειτουργίες του ανθρώπινου
οργανισμού.

 Ο λάρυγγας βρίσκεται μπροστά από τον
οισοφάγο και όταν καταπίνουμε κλείνει με
την επιγλωττίδα και μεταφέρεται η τροφή
στον οισοφάγο. Όταν όμως μιλάμε ενώ
τρώμε, ο λάρυγγας μένει ανοιχτός για να
βγαίνει αέρας και τότε υπάρχει κίνδυνος
να περάσει τροφή στο λάρυγγα και να
πνιγούμε!

ΦΥΣΙΚΗ
10/2/2014EMRERIZAOGLOU
1

 Ο αέρας που εισπνέουμε
δυστυχώς είναι γεμάτος από
μικρόβια, σκόνη και
αιωρούμενα σωματίδια.
Αυτά, εισέρχονται στον
οργανισμό μας και είναι
επιβλαβή για την υγεία μας.
Γι΄αυτό, το αναπνευστικό
σύστημα είναι εφοδιασμένο
με κάποιους μηχανισμούς
προστασίας. Είναι καλύτερο
να εισπνέουμε από τη μύτη
και όχι από το στόμα, αφού
στη μύτη ο αέρας
φιλτράρεται και υγραίνεται
ενώ μικρές τρίχες και η
βλέννα συγκρατούν τη
σκόνη, τα μικρόβια και τα
βλαβερά σωματίδια.
2

 Ας δούμε τώρα μερικές συνήθειες που καλό θα
ήταν να αποφεύγουμε και κάποιες άλλες που θα
πρέπει να υιοθετήσουμε.
3

 Το κάπνισμα πρώτα πρώτα είναι αυτό που θα
πρέπει να το αποφύγουμε όσο γίνεται, αφού
προκαλεί σοβαρές επιπτώσεις στο αναπνευστικό
αλλά και στο κυκλοφορικό σύστημα. Είναι ο
μεγαλύτερος κίνδυνος για την υγεία μας.
4

 Συγκεκριμένα ο καπνός του τσιγάρου περιέχει
πίσσα και νικοτίνη, τα οποία εισέρχονται στον
οργανισμό μας και ιδίως στους πνεύμονες,
κάθονται πάνω στις κυψελίδες και εμποδίζουν την
ανταλλαγή των αερίων.
 ΚΛΙΚ
5

 Τον ίδιο όμως κίνδυνο
με τους καπνιστές
παρουσιάζουν και οι
παθητικοί καπνιστές,
αυτοί δηλαδή που
βρίσκονται κοντά σε
κάποιον που καπνίζει
και εισπνέουν τον
καπνό του τσιγάρου.
Τι παρατηρείς στην
παρακάτω εικόνα;
6

ΑΣ ΣΧΟΛΙΆΣΟΥΜΕ ΤΙΣ ΠΑΡΑΚΆΤΩ ΕΙΚΌΝΕΣ
ΚΑΙ ΤΑ ΒΊΝΤΕΟ:
 ΚΛΙΚ
 ΚΛΙΚ
7

Η ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗ ΡΥΠΑΝΣΗ
 Η ατμοσφαιρική ρύπανση, επιβαρύνει επίσης το
αναπνευστικό σύστημα, ιδιαίτερα παιδιών και
ηλικιωμένων. Ιδιαίτερα οξύ παρουσιάζεται το
πρόβλημα στις σύγχρονες μεγάλες πόλεις εκεί που
οι ρύποι από καυσαέρια αυτοκινήτων και
βιομηχανιών βρίσκονται στην ατμόσφαιρα σε
επικίνδυνο βαθμό και είναι επιβλαβείς για την
υγεία μας.
8

 Αντίθετα, οι εκδρομές στην
εξοχή, η συχνή άσκηση και η
καλή διατροφή συμβάλλουν στη
διατήρηση της υγείας του
αναπνευστικού συστήματος.
 Επίσης ο αερισμός των χώρων
που μένουμε, δωματίων,
αιθουσών σχολείου και άλλων
χώρων που μαζεύονται πολλά
άτομα, επιβάλλεται. Έχει
διαπιστωθεί ότι η σκόνη, μπορεί
να προκαλέσει σημαντικές
βλάβες στο αναπνευστικό μας
σύστημα με πιο συχνή το άσθμα.
Το άσθμα προκαλείται όταν για
διάφορους λόγους στενεύουν οι
βρόγχοι και ο αέρας
δυσκολεύεται να περάσει στο
εσωτερικό των πνευμόνων και
να φτάσει στις κυψελίδες. Τότε
προκαλείται δύσπνοια, βήχας
και αναπνοή με "σφύριγμα". Οι
άνθρωποι που έχουν άσθμα
χρησιμοποιούν ένα ειδικό σπρέι
με ειδικό φάρμακο για την
καταπολέμησή του.
9

10

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ
ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ
11

Αναπνευστικό σύστημα
του ανθρώπινου οργανισμού

4teacherkchΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://st-taksh.blogspot.gr σελ.59

4teacherkch 4teacherkchΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://st-taksh.blogspot.gr σελ.60

4teacherkch 4teacherkchΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://st-taksh.blogspot.gr σελ.61

Δημοτικό Σχολείο Μενιδίου
Σχ. Έτος: 2012-13
Φυσικά ΣΤ΄ ¨ Η αναπνοή¨
Υπεύθυνος τάξης: Γεωργακόπουλος Ανδρέας
Όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί για να ζήσουν πρέπει να τρέφονται και να παίρνουν
οξυγόνο. Η λειτουργία με την οποία ο οργανισμός παίρνει από τον ατμοσφαιρικό
αέρα οξυγόνο και αποβάλλει διοξείδιο του άνθρακα ονομάζεται αναπνοή.
Ορισμένες δραστηριότητες του
ανθρώπου γίνονται σε περιβάλλον
που υπάρχει έλλειψη οξυγόνου
(διάστημα) ή σε περιβάλλον που δε
μπορεί να το προσλάβει από αυτό
(νερό).
Για το λόγο αυτό χρησιμοποιεί
συσκευές που του παρέχουν το
απαραίτητο για τη ζωή του οξυγόνο.

Για τη λειτουργία της αναπνοής ο άνθρωπος χρησιμοποιεί ένα σύστημα
οργάνων που ονομάζεται αναπνευστικό .
Ρινική κοιλότητα
Στοματική κοιλότητα
Λάρυγγας
Τραχεία
Πνεύμονες
Βρόγχοι
Κυψελίδες

Τα ψάρια μπορούν να αναπνέουν στο νερό.
Με τα βράγχια παίρνουν οξυγόνο από τον
αέρα που είναι διαλυμένος στο νερό.
Τα σκουλήκια δεν αναπνέουν από το στόμα
αλλά από όλο τους το σώμα.
Τα πουλιά δεν αναπνέουν μόνο από το
στόμα αλλά αποθηκεύουν αέρα και σε
σάκους μέσα στο σώμα τους, γιατί έχουν
αυξημένες ανάγκες σε οξυγόνο.
Τα μεγάλα θηλαστικά που ζουν στο νερό
¨κήτη¨ αναπνέουν με πνεύμονες όπως όλα
τα θηλαστικά. Για να το καταφέρουν αυτό
χρειάζεται να ανεβαίνουν στην επιφάνεια
ώστε να πάρουν οξυγόνο.
Για εξάσκηση κάνε κλικ ΕΔΩΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://st-taksh.blogspot.gr σελ.66

Φυσικά ΣΤ΄ Δημοτικού Φροντιστήριο "Η Ευθεία της Γνώσης"
http://www.eytheia.blogspot.com/ Αγγέλης Αλέξανδρος

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ

Φυσικά ΣΤ΄ Δημοτικού – Κριτήρια Αξιολόγησης & Διαγωνίσματα
ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ
222
Έκδοση taexeiola Τζιτζιλή Χριστίνα
1) Γιατί είναι σημαντική η αναπνοή για τον ανθρώπινο οργανισμό;
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
(Μονάδα 1,5)
2) Με ποια αίσθηση συνδέεται η λειτουργία της αναπνοής;
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
(Μονάδα 1,5)
1ο
Κριτήριο Αξιολόγησης:
Η αναπνοή

223
3) Οι γονείς μας συνήθως μας συμβουλεύουν να μη μιλάμε όταν τρώμε. Έχουν
δίκιο που το θεωρούν επικίνδυνο;
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
(Μονάδα 1,5)

224
4) Να συμπληρώσετε τα όργανα του αναπνευστικού συστήματος.
(Μονάδες 2)

225
5) Τι είναι οι κυψελίδες και ποια είναι η λειτουργία τους;
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
(Μονάδες 2)
6) Να χαρακτηρίσεις τις προτάσεις με Σ αν είναι σωστές και Λ αν είναι
λανθασμένες και να δικαιολογήσεις την απάντηση σου.
α) Μπορούμε να αντέξουμε τουλάχιστον δύο λεπτά χωρίς να αναπνέουμε.
β)Οι πνεύμονες αποτελούνται από μύες.
γ) Η τροφή φτάνει στο στομάχι μέσα από τον οισοφάγο.
δ) Η ανταλλαγή των αερίων γίνεται στη ρινική κοιλότητα.
ε) Η τραχεία βρίσκεται πριν από τον λάρυγγα.
(Μονάδα 1.5)

226
1) Πρέπει να αναπνέουμε από τη μύτη ή το στόμα; Δικαιολόγησε την απάντηση
σου.
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
(Μονάδες 2)
2) Από τι προκαλείται το άσθμα, τι συμπτώματα έχει και πώς αντιμετωπίζεται?
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
(Μονάδες 2)
2ο
Κριτήριο Αξιολόγησης:

227
3) Γιατί πρέπει να αερίζουμε τακτικά το δωμάτιο μας;
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
(Μονάδες 2)
4) Ποιες συνήθειες συμβάλλουν στην καλή λειτουργία του αναπνευστικού
συστήματος;
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
(Μονάδα 1)

228
5) Να συμπληρώσεις τα κενά στις παρακάτω προτάσεις.
Το κάπνισμα προκαλεί σημαντικά προβλήματα στα όργανα του ……………….. και του
……………………. συστήματος.
Όταν αναπνέουμε τον καπνό από το τσιγάρο άλλων χωρίς να καπνίζουμε οι ίδιοι
λεγόμαστε ………………………. καπνιστές.
Στις μεγάλες πόλεις πολλοί άνθρωποι υποφέρουν από …………………………………… .
(Μονάδα 1)
6) Να περιγράψεις τι συμβαίνει όταν κάποιος καπνίζει.
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
(Μονάδες 2)

229
1) Να αναφέρετε τα όργανα του αναπνευστικού συστήματος.
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
(Μονάδα 1,5)
2) Ποιες συνήθειες είναι ωφέλιμες για το αναπνευστικό σύστημα;
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
(Μονάδα 1)
1ο
Επαναληπτικό Διαγώνισμα:

230
3) Πώς επηρεάζει το κάπνισμα το αναπνευστικό;
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
(Μονάδες 2)
4) Τι πρέπει να κάνουμε σε περίπτωση πυρκαγιάς;
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
(Μονάδα 1,5)

231
5) Να συμπληρώσετε τα κενά στην παρακάτω παράγραφο.
Η ................. καταλήγει σε δύο βρόγχους, που διακλαδίζονται σε όλο και
μικρότερους σχηματίζοντας το ...................... . Στα άκρα του υπάρχουν
μικροσκοπικοί σάκοι, οι ...................... , που περιβάλλονται από πολύ λεπτά
αιμοφόρα αγγεία. Σε αυτές καταλήγει ο αέρας που ................ .
(Μονάδες 2)
6) Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις με Σ αν είναι σωστές και Λ αν είναι
λανθασμένες και να δικαιολογήσετε την απάντηση σας.
1. Οι πνεύμονες κινούνται με μύες κατά την εισπνοή και την εκπνοή.
2. Η αίσθηση της όσφρησης είναι άμεσα συνδεδεμένη με τη λειτουργία της
αναπνοής.
3.Η τροφή φτάνει στο στομάχι από τον λάρυγγα.
4. Η ανταλλαγή αερίων γίνεται στους βρόγχους.
(Μονάδες 2)

232
1) Να αντιστοιχείς τα όργανα του αναπνευστικού με τα χαρακτηριστικά τους.
Όργανα αναπνευστικού Χαρακτηριστικά
α) Κυψελίδες 1) Μέσω αυτού φτάνει η τροφή στο
στομάχι
β) Τραχεία 2) Καταλήγει σε δύο βρόγχους
γ) Λάρυγγας 3) Κλείνει με την επιγλωττίδα όταν
καταπίνουμε
δ) Οισοφάγος 4) Εκεί καταλήγει ο αέρας που
εισπνέουμε
(Μονάδες 2)
2ο
Επαναληπτικό Διαγώνισμα:

233
2) Ποια διαδικασία ονομάζεται ανταλλαγή αερίων;
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
(Μονάδες 2)
3) Τα ζώα ή ο άνθρωπος έχουν μεγαλύτερες επιδόσεις στο να κρατάνε την
αναπνοή τους; Δικαιολόγησε την απάντηση σου.
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
(Μονάδα 1)
4) Να αναφέρεις με τη σειρά τα όργανα τα οποία περνάει ο αέρας κατά την
εισπνοή.
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________

234
(Μονάδα 1,5)
5) Σε ποια επαγγέλματα οι άνθρωποι είναι υποχρεωμένοι να έχουν μαζί τους
φιάλες με αέρα;
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
(Μονάδα 1,5)
6) Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις με Σ αν είναι σωστές και Λ αν είναι
λανθασμένες και να δικαιολογήσετε την απάντηση σας.
1. Οι κυψελίδες βρίσκονται στον λάρυγγα.
2. Ο αέρας που εισπνέουμε είναι πλούσιος σε διοξείδιο του άνθρακα.
3. Είναι σημαντικό να αναπνέουμε από το στόμα.
4. Το άσθμα προκαλεί δύσπνοια.
(Μονάδες 2)

235
Άσκηση 1
Η αναπνοή είναι σημαντική γιατί με αυτόν τον τρόπο εισπνέουμε αέρα,
εφοδιάζοντας τον οργανισμό μας με το απαραίτητο οξυγόνο ενώ ταυτόχρονα με
κάθε εκπνοή αποβάλλουμε διοξείδιο του άνθρακα στο περιβάλλον.
Άσκηση 2
Η αναπνοή είναι άμεσα συνδεδεμένη με την αίσθηση της όσφρησης. Όταν τα
σώματα έχουν κάποια μυρωδιά από την επιφάνεια τους κάποια μόρια
απομακρύνονται και διαχέονται την ατμόσφαιρα. Ανάλογα με την ένταση της
μυρωδιάς απομακρύνονται περισσότερο και διαχέονται στην ατμόσφαιρα
λιγότερα ή περισσότερα μόρια. Μέσα στη ρινική κοιλότητα υπάρχουν αισθητήρια
που «αναλύουν» τη σύνθεση του αέρα και στέλνουν αντίστοιχα ηλεκτρικά σήματα
στον εγκέφαλο ο οποίος μεταφράζει τη μυρωδιά σε ευχάριστη ή δυσάρεστη.
Άσκηση 3
Η τροφή φτάνει στο στομάχι μέσω του οισοφάγου. Μπροστά όμως από τον
οισοφάγο βρίσκεται ο λάρυγγας, από τον οποίο περνά ο αέρας, για να φτάσει
στους πνεύμονες. Όταν καταπίνουμε ο λάρυγγας κλείνει αυτόματα με την
επιγλωττίδα οπότε η τροφή πηγαίνει στον οισοφάγο. Όση ώρα μιλάμε βγαίνει
Απαντήσεις 1ου
Κριτηρίου Αξιολόγησης:
Η αναπνοή

236
αέρας από τους πνεύμονες , οπότε ο λάρυγγας μένει ανοικτός. Αν η τροφή πάει
στον λάρυγγα, τότε δεν μπορούμε να αναπνεύσουμε και υπάρχει κίνδυνος να
πνιγούμε. Συνεπώς, οι γονείς μας έχουν δίκιο να μας συμβουλεύουν να μη μιλάμε
όση ώρα τρώμε.
Άσκηση 4
Άσκηση 5
Οι κυψελίδες είναι μικροσκοπικοί σάκοι στα άκρα του βρογχικού δέντρου , που
περιβάλλονται από πολύ λεπτά αιμοφόρα αγγεία. Στις κυψελίδες καταλήγει ο
αέρας που εισπνέουμε και μέσω αυτών το οξυγόνο περνά στο αίμα. Επιπλέον εκεί

237
φτάνει και αίμα πλούσιο σε διοξείδιο του άνθρακα που αποβάλλεται με την
εκπνοή.
Άσκηση 6
α-Λ Μπορούμε να αντέξουμε μερικά δευτερόλεπτα έως μερικά λεπτά χωρίς να
αναπνέουμε ανάλογα με τον κάθε οργανισμό.
β-Λ Οι πνεύμονες δεν έχουν μύες και κινούνται με τους θωρακικούς μυς και το
διάφραγμα κατά την εισπνοή και την εκπνοή.
γ-Σ
δ-Λ Η ανταλλαγή των αερίων γίνεται στις κυψελίδες.
ε-Λ Η τραχεία βρίσκεται μετά τον λάρυγγα.

238
Άσκηση 1
Είναι σημαντικό να αναπνέουμε από τη μύτη και όχι από το στόμα. Κατά την
αναπνοή από τη μύτη ο αέρας υγραίνεται και φιλτράρεται, καθώς μικρές τριχούλες
συγκρατούν σκόνη και άλλα μικροσκοπικά σωματίδια.
Άσκηση 2
Το άσθμα προκαλείται, όταν “στενεύουν” οι βρόγχοι των πνευμόνων μας, αυτοί οι
εκατοντάδες μικροσκοπικοί “σωλήνες” στους πνεύμονες μας από τους οποίους
περνά ο αέρας. Το άσθμα προκαλεί δύσπνοια και αναπνοή με βήχα, με
“σφύριγμα”. Η αντιμετώπιση του άσθματος είναι σχετικά εύκολη με τη χρήση των
ειδικών σπρέι.
Άσκηση 3
Πρέπει να αερίζουμε συχνά το δωμάτιο μας καθώς στον αέρα υπάρχουν διάφορα
μικροσκοπικά σωματίδια. Με τον αερισμό μπορούμε να περιορίσουμε τα
σωματίδια αυτά που αιωρούνται.
Άσκηση 4
Κριτηρίου Αξιολόγησης:

239
Για την καλή λειτουργία του αναπνευστικού μας συστήματος πρέπει να
ακολουθούμε μια σωστή διατροφή, να ασκούμαστε, να κάνουμε εκδρομές στην
εξοχή, να αερίζουμε συχνά τους χώρους στους οποίους ζούμε και εργαζόμαστε και
να μην καπνίζουμε.
Άσκηση 5
Το κάπνισμα προκαλεί σημαντικά προβλήματα στα όργανα του αναπνευστικού και
του κυκλοφορικού συστήματος.
Όταν αναπνέουμε τον καπνό από το τσιγάρο άλλων χωρίς να καπνίζουμε οι ίδιοι
λεγόμαστε παθητικοί καπνιστές.
Στις μεγάλες πόλεις πολλοί άνθρωποι υποφέρουν από αναπνευστικά
προβλήματα.
Άσκηση 6
Όταν κάποιος καπνίζει, μόρια βλαβερών ουσιών, όπως μόρια πίσσας, νικοτίνης
κ.α, εισέρχονται στους πνεύμονες. Κάποια από τα μόρια αυτά επικάθονται στα
τοιχώματα των μικροσκοπικών κυψελίδων και εμποδίζουν την ανταλλαγή αερίων,
ενώ άλλα, μέσω των κυψελίδων, περνούν στο αίμα προκαλώντας πολλά
διαφορετικά προβλήματα.

240
Άσκηση 1
Τα όργανα του αναπνευστικού είναι η ρινική κοιλότητα, ο λάρυγγας, οι πνεύμονες,
οι βρόγχοι, το βρογχικό δέντρο, η στοματική κοιλότητα και η τραχεία.
Άσκηση 2
Ωφέλιμες συνήθειες για την καλή λειτουργία του αναπνευστικού μας συστήματος
είναι να ακολουθούμε μια σωστή διατροφή, να ασκούμαστε, να κάνουμε εκδρομές
στην εξοχή, να αερίζουμε συχνά τους χώρους στους οποίους ζούμε και
εργαζόμαστε και να μην καπνίζουμε.
Άσκηση 3
Όταν κάποιος καπνίζει, μόρια βλαβερών ουσιών, όπως μόρια πίσσας, νικοτίνης
κ.α, εισέρχονται στους πνεύμονες. Κάποια από τα μόρια αυτά επικάθονται στα
τοιχώματα των μικροσκοπικών κυψελίδων και εμποδίζουν την ανταλλαγή αερίων,
ενώ άλλα, μέσω των κυψελίδων, περνούν στο αίμα προκαλώντας πολλά
διαφορετικά προβλήματα.
Άσκηση 4
Επαναληπτικού Διαγωνίσματος:

241
Αν ξεσπάσει πυρκαγιά στο κτήριο που βρισκόμαστε και ο χώρος γεμίσει με καπνό,
πρέπει να βάλουμε μπροστά από τη μύτη μας ένα βρεγμένο πανί και να
απομακρυνθούμε από τη φωτιά προσπαθώντας να αναπνέουμε όσο γίνεται πιο
κοντά στο πάτωμα, όπου ο καπνός είναι λιγότερος και ο αέρας πιο καθαρός.
Άσκηση 5
Η τραχεία καταλήγει σε δύο βρόγχους, που διακλαδίζονται σε όλο και μικρότερους
σχηματίζοντας το βρογχικό δέντρο . Στα άκρα του υπάρχουν μικροσκοπικοί σάκοι,
οι κυψελίδες , που περιβάλλονται από πολύ λεπτά αιμοφόρα αγγεία. Σε αυτές
καταλήγει ο αέρας που εισπνέουμε .
Άσκηση 6
1 -Λ Οι πνεύμονες δεν έχουν μύες και κινούνται κατά την εισπνοή και την εκπνοή
με τους θωρακικούς μυς και το διάφραγμα.
2-Σ
3-Λ Η τροφή φτάνει στο στομάχι από τον οισοφάγο.
4-Λ Η ανταλλαγή αερίων γίνεται στους πνεύμονες.

242
Άσκηση 1
α-4, β-2, γ-3, δ-1
Άσκηση 2
Στις κυψελίδες καταλήγει ο αέρας που εισπνέουμε. Καθώς ο αέρας αυτός είναι
πλούσιο σε οξυγόνο, το οξυγόνο αυτό περνά από τις κυψελίδες στο αίμα.
Ταυτόχρονα στις κυψελίδες φτάνει αίμα πλούσιο σε διοξείδιο του άνθρακα. Το
διοξείδιο του άνθρακα περνά από το αίμα στις κυψελίδες και αποβάλλεται με τον
αέρα που εκπνέουμε. Αυτή η διαδικασία ονομάζεται ανταλλαγή αερίων.
Άσκηση 3
Τα ζώα έχουν μεγαλύτερες επιδόσεις στο να κρατάνε την αναπνοή τους.
Συγκεκριμένα ο άνθρωπος μπορεί να κρατήσει την αναπνοή του από μερικά
δευτερόλεπτα μέχρι κάποια λεπτά της ώρας. Αντίθετα ο ιπποπόταμος κρατάει την
αναπνοή του για πέντε λεπτά, το δελφίνι πάνω από δέκα ενώ ο πιγκουΐνος κρατά
την αναπνοή του ως και είκοσι λεπτά.
Επαναληπτικού Διαγωνίσματος:

243
Άσκηση 4
Ρινική και στοματική κοιλότητα, λάρυγγας, τραχεία, πνεύμονες, βρόγχοι.
Άσκηση 5
Φιάλες με αέρα έχουν μαζί τους οι δύτες, οι αστροναύτες, οι ανθρακωρύχοι, οι
ορειβάτες καθώς στο περιβάλλον εργασίας τους ο αέρας της ατμόσφαιρας είναι
αραιός.
Άσκηση 6
1-Λ Οι κυψελίδες βρίσκονται στα άκρα του βρογχικού δέντρου.
2-Λ Ο αέρας που εισπνέουμε είναι πλούσιος σε οξυγόνο.
3-Λ Είναι σημαντικό να αναπνέουμε από το μύτη.
4-Σ

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΑΥΡΟΔΕΝΔΡΙΟΥ Ε’ & ΣΤ΄ ΤΑΞΗ
ΟΝΟΜΑ : _________________ , 3 / 2 / 2016
ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ, ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
1. Τι ονομάζεται ‘’ α ν α π ν ο ή ’’ ;
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
2. Γράψε δύο συνήθειες του ανθρώπου που :
● Συμβάλλουν στην καλή λειτουργία του αναπνευστικού συστήματος :
________________________________________________________________
________________________________________________________________
● Προκαλούν σημαντικά προβλήματα στο αναπνευστικό μας σύστημα :
________________________________________________________________
________________________________________________________________
3. Γράψε τα όργανα του αναπνευστικού μας συστήματος:
Ιωακειμίδης Παύλος

ΤΕΣΤ ΣΤΟ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
ONOMA ……………………………
1. Γράψε τα όργανα του αναπνευστικού συστήματος .
2. Συμπλήρωσε σωστό ή λάθος.
Το παθητικό κάπνισμα είναι εξίσου βλαβερό με το κάπνισμα.
Το άσθμα προκαλείται όταν πλαταίνουν οι βρόγχοι των πνευμόνων.
Το κράτημα της αναπνοής δεν είναι παιχνίδι.
Η αίσθηση της όσφρησης συνδέεται με την αίσθηση της αναπνοής.
Με την εκπνοή αποβάλλουμε οξυγόνο.
3 .Γιατί όταν τρώμε, είναι προτιμότερο να μη μιλάμε ;
……………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………
Γιάγκας Απόστολος

4. Οι οργανισμοί αναπνέουν με διαφορετικό τρόπο. Γράψε με ποιον ιδιαίτερο τρόπο
αναπνέουν οι παρακάτω οργανισμοί.
5. Από πού είναι καλύτερο για την υγεία μας να αναπνέουμε,
από το στόμα ή τη μύτη και γιατί ;
……………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………
6. Ο άνθρωπος κρατά την αναπνοή του από λίγα δευτερόλεπτα ως λίγα λεπτά.
Πόσο μπορούν να κρατήσουν την αναπνοή τους τα παρακάτω ζώα ;
……………………. ……………………. ………………….. …………………..
……………………. ……………………. ………………….. …………………..
……………………. ……………………. ………………….. …………………..
7. Τι πρέπει να κάνουμε και γιατί ,αν ξεσπάσει πυρκαγιά και ο χώρος στον οποίο
βρισκόμαστε γεμίσει καπνούς ;
…………………………………………………………..
…………………………………………………………..
…………………………………………………………..
…………………………………………………………..
…………………………………………………………..
…………………..
……………………………….
……………………………….
………………………………
……………………………….
…………………..
……………………………….
……………………………….
………………………………
……………………………….
…………………..
……………………………….
……………………………….
………………………………
……………………………….
…………………..
……………………………….
……………………………….
………………………………
……………………………….
Γιάγκας Απόστολος

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΚΡΙΤΗΡΙΟ – ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΚΑΙ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
Όνομα: ________________________________________________________ 20-4-2015
Α. Αναπνευστικό σύστημα
3. Κύκλωσε τη σωστή απάντηση. (10)
Α. Το κύριο όργανο του αναπνευστικού μας συστήματος είναι
● η ρινική κοιλότητα ● οι πνεύμονες
Β. Η ανταλλαγή των αερίων γίνεται
● στις κυψελίδες ● στους βρόγχους
Γ. Ο αέρας που εισπνέουμε σε σχέση με αυτόν που εκπνέουμε περιέχει
● περισσότερο Ο2 και λιγότερο CO2 ● λιγότερο Ο2 και περισσότερο CO2
Δ. Με την αναπνοή περνά
● Ο2 στο αίμα και αποβάλλεται CO2 ● CO2 στο αίμα και αποβάλλεται Ο2
1. Γράψε τα όργανα του αναπνευστικού μας συστήματος
σύμφωνα με τα νούμερα της διπλανής εικόνας. (20)
1. ____________________
2. ____________________
3. ____________________
4. ____________________
5. ____________________
6. ____________________
7. ____________________
7
2. Τι είναι πιο υγιεινό, να αναπνέουμε από τη μύτη ή από
το στόμα και γιατί; (10)
________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
Βλαχαντώνη Γεωργία

Β. Κυκλοφορικό σύστημα
1. Συμπλήρωσε τα κενά των παρακάτω προτάσεων. (10)
Η καρδιά είναι ένας ______ , βρίσκεται ανάμεσα στους __________ στο αριστερό μέρος του στήθους και
έχει μέγεθος περίπου ίση με την __________ μας. Αισθανόμαστε τους χτύπους της-τον σφυγμό της- στη
μέσα μεριά του _________ μας, στο ________ μας και κάτω από τον ____________ μας.
►Το αίμα ρυθμίζει τη θερμοκρασία του σώματος. ( )
►Οι κόλποι και οι κοιλίες δεν επικοινωνούν μεταξύ τους. ( )
►Το κυκλοφορικό σύστημα αποτελούν τα αιμοφόρα αγγεία. ( )
►Το αίμα μπορεί και περνά από τις κοιλίες στους κόλπους. ( )
►Κατά την καρδιακή παύλα η καρδιά χαλαρώνει και ξεκουράζεται. ( )
►Οι αρτηρίες μεταφέρουν αίμα πλούσιο σε Ο2 και θρεπτικά συστατικά. ( )
►Οι φλέβες μεταφέρουν αίμα πλούσιο σε CO2 . ( )
►Η καρδιά χτυπάει πιο γρήγορα στα παιδιά απ’ ό,τι στους ενήλικες. ( )
4. Απαντάς μία από τις δύο: (20)
4α. Τι ξέρεις για την μικρή και την μεγάλη κυκλοφορία του αίματος;
4β. Περίγραψε με λίγα λόγια την κυκλοφορία του αίματος ξεκινώντας από την αριστερή κοιλία.
_______________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
2. Γράψε στα κουτάκια τα μέρη της καρδιάς (10)
3. Σωστό (Σ) ή Λάθος (Λ); (10)

5. Ποιες συνήθειες συμβάλλουν στην καλή λειτουργία του αναπνευστικού και κυκλοφορικού μας
συστήματος; Τσέκαρέ τες με ένα √. (10)

5ο
ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ
(ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ-ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ)
Ονοματεπώνυμο: …………………………………………… 79ο
Δημοτ.Σχολ.Θεσ-νίκης
Τάξη: ΣΤ2 7-3-07
1. Σημείωσε με Σ τις σωστές προτάσεις και με Λ τις λανθασμένες:
α. Τα ψάρια αναπνέουν με πνεύμονες
β. Κατά την εκπνοή εξέρχεται διοξείδιο του άνθρακος
γ. Οι κυψελίδες βρίσκονται στη τραχεία
δ. Η καρδιά χτυπά πιο γρήγορα στα παιδιά απ’ ό,τι στους ενήλικες
ε. Τα λευκά αιμοσφαίρια μεταφέρουν οξυγόνο
2. Να επιλέξεις τη σωστή απάντηση:
α) Ποια είναι τα βασικά όργανα του αναπνευστικού συστήματος του ανθρώπου:
1. βράγχια 2. πνεύμονες 3.επιδερμίδα
β) Στα όργανα του αναπνευστικού συστήματος ανήκει:
1. ο λάρυγγας 2. η καρδιά 3. το στομάχι
γ) Τα άκρα του βρογχικού δένδρου λέγονται:
1. τραχείες 2. κυψελίδες 3. βρόγχοι
δ) Το χρώμα του αίματος στις αρτηρίες είναι:
1. μπλε 2. κόκκινο 3. κίτρινο
ε) Στην καλή λειτουργία του κυκλοφορικού συστήματος συμβάλει:
1. το κάπνισμα 2. το άγχος 3. η σωματική άσκηση
3. Στην αριστερή φωτογραφία να γράψεις μέσα στα πλαίσια τα μέρη της καρδιάς και στη δεξιά
φωτογραφία τα όργανα του αναπνευστικού συστήματος:
Μηνάς Θεόδωρος

Φυσικά ΣΤ΄. Ενότητα 7η :΄΄Αναπνευστικό σύστημα΄΄

Φυσικά ΣΤ΄. Ενότητα 7η :΄΄Αναπνευστικό σύστημα΄΄

Recomendados

Recomendados

Mais conteúdo relacionado

Mais procurados

Mais procurados (20)

Semelhante a Φυσικά ΣΤ΄. Ενότητα 7η :΄΄Αναπνευστικό σύστημα΄΄

Semelhante a Φυσικά ΣΤ΄. Ενότητα 7η :΄΄Αναπνευστικό σύστημα΄΄ (20)

Mais de Χρήστος Χαρμπής

Mais de Χρήστος Χαρμπής (20)

Último

Último (20)

Φυσικά ΣΤ΄. Ενότητα 7η :΄΄Αναπνευστικό σύστημα΄΄