Op 25 april 2023 heb ik weer een gastcollege verzorgd over de implementatie van e-learning (organisatie FCe). Een model voor de implementatie van e-learning, een casus en veel ervaringen vormden de ruggengraat van deze avond.

1. E-learning implementeren

2. Twee openingsvragen

3. Programma
• Uitgangspunten
• Implementatiemodel (discussie en
toepassing in casus)
• Ervaringen en geleerde lessen

4. Uitgangspunten
• Urgentie?
• Waartoe?
• Gezamenlijke verantwoordelijkheid
• Technologische problemen zijn vaak
organisatorische problemen

5. Meerdere niveaus
Bron: Kalz, M., 2012

6. Implementatiemodel

7. Literatuur

8. Graham, C. R., Wood
fi
eld, W., & Harrison, J. B. (2013). A framework for institutional adoption and implementation of blended learning in higher education. The Internet and Higher Education, 18, 4-14.

9. Virtuele klas 1

10. Mijn model

11. Mijn model
Geen volgorde
Het maakt niet uit welke activiteit
je waar onderbrengt, als je deze
maar ergens onderbrengt

12. Gebaseerd op
praktijkervaringen, dus ook
theoretisch onderbouwd

13. Lessen van Thijs Homan
• Blauwdrukken voor succesvolle implementaties bestaan niet
• Het gaat erom wat je doet, niet wat je van plan bent

14. Houd rekening met de context
• Wat in geval X heeft gewerkt, hoeft nog niet te
werken in geval Y
• Veel is bekend, toch gaat steeds veel fout
• Dynamiek, afhankelijkheden

15. "Backer Judgment (detail)" by Jacob de Backer (circa 1540/1545–1591/1600) - Own work (BurgererSF).
Licensed under Public Domain via Commons - https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Backer_Judgment_(detail).JPG#/media/File:Backer_Judgment_(detail).JPG

16. Ooit betrokken geweest bij koppeling verschillende systemen?

17. Hoe kun je dit model
toepassen?

18. Toepasbaarheid
• Structuur plan van aanpak,
projectplan
• Implementatieproces zelf

21. Windkracht
Windrichting
Hoe lang varen?
Drukte
Diepte
Zet kleine,
overzichtelijke,
stappen met
concreet en
werkend resultaat

22. Toepasbaarheid
• Structuur plan van aanpak,
projectplan
• Implementatieproces zelf
• Evaluatie-instrument

23. Welke vragen heb je over
het implementatiemodel?

24. Mis je nog bepaalde factoren? Is
het model volledig?
Overleg met je buur

25. Casus
• In 2014 werd een zeer ambitieus en grootschalig ’iPad’-project in Californië
voortijdig stopgezet. Apple heeft 4,2 miljoen dollar terugbetaald aan het
schooldistrict.
• Lees in de leeromgeving per persoon twee artikelen over dit mislukte
implementatie iPad-project. Spreek af wie wat leest.
• Zoek voor meer bronnen op LAUSD iPad Pearson
• Wat is hier mis gegaan?
• Welke factoren implementatiemodel zie je terug in dit project?
• Bespreek aan de hand van de zes factoren wat jij anders zou doen?

26. Curriculum
Infrastructuur
en systemen
Leiderschap
en strategie
Processen en
organisatie
Mensen en
cultuur
Machtsverhoudingen
en belangen
Duo’s (20 minuten, waarvan 10 minuten
lezen)
Noteer belangrijkste conclusie
Plenaire bespreking

27. Casus
• In 2014 werd een zeer ambitieus en grootschalig ’iPad’-project in Californië
voortijdig stopgezet. Apple heeft 4,2 miljoen dollar terugbetaald aan het
schooldistrict.
• Lees in de leeromgeving per persoon twee artikelen over dit mislukte
implementatie iPad-project. Spreek af wie wat leest.
• Zoek voor meer bronnen op LAUSD iPad Pearson
• Wat is hier mis gegaan?
• Welke factoren implementatiemodel zie je terug in dit project?
• Bespreek aan de hand van de zes factoren wat jij anders zou doen?

28. Curriculum
Infrastructuur
en systemen
Leiderschap
en strategie
Processen en
organisatie
Mensen en
cultuur
Machtsverhoudingen
en belangen
Mijn beschrijving
Duo’s (20 minuten, waarvan 10 minuten
lezen)
Noteer belangrijkste conclusie
Plenaire bespreking

29. Pauze

30. Ervaringen en
geleerde lessen

31. Curriculum
Doelen en resultaten
Infrastructuur
en systemen
Leiderschap
en strategie
Processen
en
organisatie
Mensen en
cultuur
Machtsverhouding
en en belangen
Context

32. Jullie voorbeelden?

33. Houding collega’s ten
aanzien van e-learning!

34. https://www.wired.com/2015/05/los-angeles-edtech/

35. Foto: Megan Choo
1 Gaat nooit werken
2
Wachten tot alle issues
zijn opgelost
3
Rustig aan,
problemen voorkomen
4
Logisch en
planmatig opereren
5 Opschieten!
6 Leidt volledig op met ICT
Hoe kijken medewerkers aan tegen ICT
en leren?

36. Focus je bij de implementatie niet
op de Iejoors en laat de Teigetjes
niet een te dominante rol spelen!

37. Ontwikkel strategie hanteerbaar
maken beperkte mate
veranderbereidheid
Foto: ethomsen

38. Beperkingen veranderbereidheid
• De verandering is niet in het belang van de medewerkers (status, positie,
plezier in het werk, autonomie, kwaliteit werk, werkdruk, teacher bandwith
problem (D. Wiley), enzovoorts)
• Onduidelijkheid (gevolgen voor de functie, verkeerde of andere
verwachtingen, doelen)
• Medewerkers weten het beter (ICT roept meer problemen op, lost niks op,
mensen leren door persoonlijk contact, enzovoorts)
• Angst niet aan de nieuwe eisen te kunnen voldoen (vertrouwen in eigen
kunnen, ICT-vaardigheden, ruimte om zich voor te bereiden)
Naar: H. Nathans, 1994

39. Beperkingen veranderbereidheid (2)
• Opleiders/docenten voelen zich niet serieus genomen
(zij zijn immers specialist op het gebied van leren)
• ICT-ers voelen zich niet serieus genomen (zij hebben verstand van
security etc)
• Medewerkers zien de zin er niet van in (geen betekenis, het gaat
toch goed….)

40. Veranderbereidheid binnen jouw
organisatie?
Foto: ethomsen
1. Niet in belang (o.a. werkdruk)
2. Onduidelijkheid
3. Medewerkers weten het beter
4. Angst nieuwe eisen
5. Niet serieus genomen voelen
(docenten, ICT)
6. Geen zin van in zien
7. ....

41. Foto: http://www.flickr.com/photos/bluedharma/86218554/
Leren komt van Venus, ICT van Mars
Innoveren vs
beheersen
Diverse wensen vs
beperkte
capaciteit
Experimenten vs
beveiliging

42. Foto: http://www.flickr.com/photos/
21499556@N04/2701802631/
Organiseer dialoog ICT-
beheer en opleiden
Communiceer,
communiceer,
communiceer

43. De projectleider

44. Foto: Stockphoto © Piotr Łatacha #5871000
Foto: Stockfoto © Luciano De polo #20205593
Foto: Stockfoto © Yuri Arcurs #3244593
Lerenden
Bewustwording
Faire use policy
Professionalisering
Gebruik maken van expertise

45. Curriculum
Doelen en resultaten
Infrastructuur
en systemen
Leiderschap
en strategie
Processen
en
organisatie
Mensen en
cultuur
Machtsverhouding
en en belangen
Context

46. Jullie voorbeelden?

47. Foto: Marcopako
Geen woorden maar daden

48. Mensen doen niet wat je zegt.
Ze doen wat je doet.
Wim Schreuders, 2013

49. Zelfscan voor leidinggevenden

50. Past dit bij jullie?

51. Curriculum
Doelen en resultaten
Infrastructuur
en systemen
Leiderschap
en strategie
Processen
en
organisatie
Mensen en
cultuur
Machtsverhouding
en en belangen
Context

52. Jullie voorbeelden?

53. Foto: © Depositphotos.com/@leszekglasner
Wat als een
‘balletje’ wordt
vervangen?

54. Curriculum
Doelen en resultaten
Infrastructuur
en systemen
Leiderschap
en strategie
Processen
en
organisatie
Mensen en
cultuur
Machtsverhouding
en en belangen
Context

55. Jullie voorbeelden?

56. ©
fi
refox (wu kailiang)
Cuban, 2001: betrouwbaarheid van
technologie en de complexiteit van de
technologie in belangrijke mate van
invloed op de acceptatie ICT in
onderwijs

57. Stabiele, betrouwbare,
gebruikersvriendelijke
technologie nog steeds een
issue!

59. You never get a second chance to
make a
fi
rst impression

60. You never get a second chance to
make a
fi
rst impression
Geldt ook voor
technologie

61. Wat is de “zone
of possibility” van
onze
technologieën?
In relatie tot inhoud en
didactiek
Source: Entrepremusings
Punya Mishra in: TPACK explores effective ed-tech integration
Toegevoegde
waarde
ten opzichte
aanwezige
gereedschappen?

62. Wat is de “zone
of possibility” van
onze
technologieën?
In relatie tot inhoud en
didactiek
Source: Entrepremusings
Punya Mishra in: TPACK explores effective ed-tech integration
Toegevoegde
waarde
ten opzichte
aanwezige
gereedschappen?
Let op de
eigenschappen

63. Curriculum
Doelen en resultaten
Infrastructuur
en systemen
Leiderschap
en strategie
Processen
en
organisatie
Mensen en
cultuur
Machtsverhouding
en en belangen
Context

64. Jullie voorbeelden?

65. David Merrill (2002), First
Principles of Instruction
Belangrijk!
Apart webinar

66. Van den Akker (2006): meerderheid
curriculuminnovaties mislukken
• inconsistenties tussen het bedoelde,
geïmplementeerde en bereikte curriculum
• overambitieuze plannen, onrealistische deadlines
en te weinig investeringen in docenten.

67. Van den Akker (2006): meerderheid
curriculuminnovaties mislukken
• inconsistenties tussen het bedoelde,
geïmplementeerde en bereikte curriculum
• overambitieuze plannen, onrealistische deadlines
en te weinig investeringen in docenten. En bij e-learning komt
technologische
vernieuwing nog eens
daarbovenop

68. Voorkom vrijblijvendheid

69. Curriculum
Doelen en resultaten
Infrastructuur
en systemen
Leiderschap
en strategie
Processen
en
organisatie
Mensen en
cultuur
Machtsverhouding
en en belangen
Context

70. Jullie voorbeelden?

71. Foto: © Depositphotos.com/[@jntvisual
Single sign on
Bronsystemen
Cursus aanvragen
Relatie leidinggevende - medewerker

73. Dank!
https://mastodon.social/@wrubens
wilfred@wilfredrubens.com