U staat op het punt om een servicegeoriënteerde architectuur (SOA) in te voeren of heeft de eerste stappen al gezet. Tegelijkertijd stelt u zichzelf de vraag of de beloften van SOA worden waargemaakt en of een veelvoud aan services wel beheersbaar kan zijn. SOA-governance zou een voorwaarde zijn voor het succesvol invoeren van SOA, maar wat is dat dan en waarom is het nodig? Op 13 december 2011 organiseerde Whitehorses de kennissessie SOA Architectuur en Governance. Dit zijn de handouts van de presentaties van deze middag.

1. SOA Architectuur en Governance
Peter Paul van de Beek
Sjors Wagenaar
Frank Dorst
Whitehorses Kennissessie
13 december 2011

2. De mens als maat Technologie als passie

3. Lean denken
Agile werken
Advies/coaching, architectuur, project management, integratie, (custom) development
Oracle SOA Suite, Service Bus, BPM Suite, WebCenter, WebLogic, ADF, etc.

5. Programma
Tijd Onderwerp
14.10 – 14.30 Inleiding SOA-governance
14.30 – 14.55 SOA-referentiearchitectuur
14.55 – 15.20 Service lifecycle governance
15.20 – 15.35 Pauze
15.35 – 16.50 Service-repository: uitleg & demo
16.50 – 17.00 Samenvatting
17.00 Borrel
Whitehorses B.V. 5

6. Wat is SOA-governance?
● Definitie uit Oracle ITSO/OUM: An agile and efficient
decision and accountability framework to effectively
direct and assist in realizing the benefits of SOA
● Er voor zorgen dat mensen optimaal samenwerken om
de juiste (SOA-)dingen op de juiste manier te doen om
voordelen van SOA te behalen
Whitehorses B.V. 6

7. Beloofde voordelen van SOA
● Businessvoordelen, bijv.:
– Sneller nieuwe producten/diensten
– Kanteling naar klant
– Procesondersteuning
– Best-of-breed pakketten
● IT-voordelen, bijv.:
– Flexibiliteit
– Hergebruik
– Integratie gemakkelijker
– Consistentie
Whitehorses B.V. 7

8. Uitdagingen van SOA
● Betrokkenheid business; eigenaarschap
● Gemeenschappelijk versus individueel belang
● Architectuur en standaarden onvoldoende toegepast
● Onduidelijke rollen, taken en verantwoordelijkheden
● Onvoldoende kennis en vaardigheden
● Geen inzicht en overzicht; impactanalyse lastig
● Hergebruik lastig te realiseren
● Monitoring en beheer onvoldoende ondersteund
Whitehorses B.V. 8

9. SOA benefits & challenges (OUM)
Whitehorses B.V. 9

10. Belangrijke vragen rond services
● Welke services zijn beschikbaar?
● Wie bepaalt wat een service doet?
● Wat zijn rollen, taken en verantwoordelijkheden
gedurende de levenscyclus van services?
● Wat is de impact van het wijzigen van een service?
● Welke quality of service wordt geboden?
● Hoe kan ik een service gebruiken?
Whitehorses B.V. 10

11. Wat indien geen SOA Governance?
● Gebrekkige besluitvorming m.b.t. SOA
● Niet de juiste services, niet op de juiste manier
● Onvoldoende hergebruik
● Wijzigingen moeizaam; impact lastig te bepalen
● Beheer van serviceslandschap moeizaam
● SOA-voordelen lastig aan te tonen
 Geen snellere time-to-market en lagere kosten
Whitehorses B.V. 11

12. Soorten governance (Open Group, ITSO)
Whitehorses B.V. 12

13. Waarom SOA-governance extra nodig?
● Meer componenten en interacties/relaties daartussen
● Hergebruik
● Versies
● Domeinoverstijgende processen en services
● Canoniek datamodel
Whitehorses B.V. 13

14. SOA Governance Reference Model (ITSO)
Whitehorses B.V. 14

15. Pragmatische aanpak
● Niet alles meteen; eerst op te pakken:
– SOA-referentiearchitectuur en –ontwikkelstandaarden
– Service lifecycle governance
– Service-repository
● SOA-governance zoveel mogelijk verwerken in
bestaande governance en processen
● Training en ondersteuning alle stakeholders
Whitehorses B.V. 15

16. Samenvatting inleiding SOA-governance
● Wat is SOA Governance?
● Beloofde voordelen van SOA
● Uitdagingen van SOA
● Wat indien geen SOA-governance?
● Waarom is SOA-governance extra nodig?
● SOA Governance Reference Model
● Pragmatische aanpak
Whitehorses B.V. 16

17. Programma
Tijd Onderwerp
14.10 – 14.30 Inleiding SOA-governance
14.30 – 14.55 SOA-referentiearchitectuur
14.55 – 15.20 Service lifecycle governance
15.20 – 15.35 Pauze
15.35 – 16.50 Service-repository: uitleg & demo
16.50 – 17.00 Samenvatting
17.00 Borrel
Whitehorses B.V. 17

18. Architectuur
● Zorgen voor flexibele en efficiënte IT-voorziening die
bedrijfsdoelstellingen ondersteunt én beheersbaar is
● Architectuur beschouwt oplossingen veel breder in tijd
en functionaliteit dan een project
● Flexibiliteit en efficiëntie kunnen sterk worden vergroot
door toepassen van SOA
● SOA wordt uitgewerkt in SOA-referentiearchitectuur
Whitehorses B.V. 18

19. Architectuurprocessen
Creating architecture
SOA Reference
Architecture
Principles and starting points
As-is To-be
To-be domain
Business goals
architectures
Working under architecture
Program, based on Roadmap
Project PSA
Whitehorses B.V. 19

20. Functionele domeinen
Whitehorses B.V. 20

21. Mapping van oplossingen op domeinen
Whitehorses B.V. 21

22. Architectuurgovernance
Management Board
MB member
Business Management
IT Management
Chief Architect
Architecture Program
Board Steering
(per business domain) Board
Approve to-be architectures
Approve and monitor PSAs
Monitor architecture deviations
Architecture
Team
Whitehorses B.V. 22

23. SOA Governance Principle (Open Group)
Whitehorses B.V. 23

24. Waarom SOA-referentiearchitectuur?
● Eenduidig SOA-begrippenkader voor alle betrokkenen
● Link naar bedrijfsdoelstellingen
● Uitwerking van SOA-principes in architectuurmodellen
● Duidelijke, consistente blauwdruk/aanpak voor
implementeren SOA/integratie
● Duidelijk welke SOA-technologie waarvoor inzetten
● Oplossingen voor generieke patronen/problemen
● Basis voor ontwikkelarchitectuur, ontwikkelproces en
governance voor SOA/integratie
Whitehorses B.V. 24

25. Inhoud SOA-referentiearchitectuur
● SOA-voordelen (link met bedrijfsdoelstellingen)
● SOA-begrippen (bouwblokken)
● SOA-principes
● SOA-modellen (structuur)
● SOA-infrastructuur (technologie/tools)
● Generieke onderwerpen, bijv. CDM, versionering,
documentatie, beveiliging, monitoring&control, etc.
● Zie ook Oracle ITSO, OUM, AIA en The Open Group
Whitehorses B.V. 25

26. Servicedefinitie (OUM)
Whitehorses B.V. 26

27. SOA-principes
● Interoperabiliteit
● Ontkoppeling
● Standaard interface en contract
● Abstractie/inkapseling
● Hergebruik
● Vindbaarheid
● Eén bron voor functionaliteit/data
Whitehorses B.V. 27

28. SOA Logical Model (ITSO)
Whitehorses B.V. 28

29. Architectuurmodel voor integratie
Whitehorses B.V. 29

30. Architectuurmodel – functionele view
Whitehorses B.V. 30

31. SOA-technologie
Whitehorses B.V. 31

32. “Generiek onderwerp”: Versionering
● Versionering van services en canonieke dataobjecten
● Aantal versies in productie?
● Wanneer nieuwe versie?
● Hoe omgaan met bestaande service consumers?
● Versionering van softwareartefacten en documentatie
Opm: Is belangrijk voor service lifecycle management
Whitehorses B.V. 32

33. SOA-ontwikkelarchitectuur
● Standaarden en werkwijzen voor specificatie, definitie,
ontwerp, bouw, test, deploy/OTAP van services, etc.
● Inclusief standaarden en werkwijzen voor SOA-
ontwikkeltools
● Templates, checklists, herbruikbare componenten,
generatoren, standaard scripts, e.d.
● Training en ondersteuning van ontwikkelaars
Whitehorses B.V. 33

34. Samenvatting SOA-RA
● Architectuur: processen, domeinen, governance
● Waarom SOA-referentiearchitectuur?
● Inhoud SOA-referentiearchitectuur; voorbeelden:
– Servicedefinitie
– SOA-principes
– SOA-modellen
– SOA-technologie
– Versionering
● SOA-ontwikkelarchitectuur
Whitehorses B.V. 34

35. Programma
Tijd Onderwerp
14.10 – 14.30 Inleiding SOA-governance
14.30 – 14.55 SOA-referentiearchitectuur
14.55 – 15.20 Service lifecycle governance
15.20 – 15.35 Pauze
15.35 – 16.50 Service-repository: uitleg & demo
16.50 – 17.00 Samenvatting
17.00 Borrel
Whitehorses B.V. 35

36. Overzicht – Service lifecycle governance
● Service lifecycle
● Governance aspecten
● Voorbeelden
Whitehorses B.V. 36

37. Service Lifecycle – Cradle to Grave
Whitehorses B.V. 37

38. Doel governance van service lifecycle
● Juiste services op juiste manier maken en gebruiken
● Duidelijk maken van ieders rol daarbij: bepalen van
taken, deliverables, standaarden, tools, etc. per rol

● Hergebruik bevorderen
● Voldoen aan SOA-principes/standaarden
● Beheer(s)baarheid verbeteren
● …
Whitehorses B.V. 38

39. Eerste stappen
1. Eigenaarschap
– Verantwoordelijkheden
2. Architectuur & Standaarden
– Maken, Toepassen, Aanvullen, Uitleggen, ”Handhaving”
3. Welke artefacten per fase
– Wat heb je nodig? / Voegt waarde toe?
Whitehorses B.V. 39

40. Aanpak / aanbevelingen
● Gebruik bestaande
– Mensen
– Tools
– Processen
tenzij….
● Ondersteuning van “Service Repository”
Whitehorses B.V. 40

41. Vbd – Identificatie van services
As-is To-be
architecture architecture
Service
Repository Program, based on Roadmap
Project PSA
Analysis as-is and
to-be architecture
Whitehorses B.V. 41

42. PSA – Project Start Architectuur
● Inhoud:
– Overzicht wijzigingen in as-is architectuur door project
– Architectuurstandaarden die gelden voor project
– Architectuurbeslissingen genomen door project
– Architectuurafwijkingen veroorzaakt door project
● Toetsen en bijhouden gedurende project
● As-is architectuur bijwerken in service repository
Whitehorses B.V. 42

43. Vbd – Aanpassing ontwikkelproces
Whitehorses B.V. 43

44. Mogelijke boards en teams
● Maak gebruik van bestaande boards/teams, zoals:
– Business-IT Board
– Architecture Board(s)
– Program Steering Boards
– Architectuurteam
● Mogelijk nieuwe teams (eventueel virtueel):
– SOA-governanceteam
– Domeinvalidatieteams
– Integratieteam/ICC
Whitehorses B.V. 44

45. Vbd – Integratieteam/ICC
● Centraliseer integratie en de
bijbehorende lifecycle
● Team goed in integratie door:
– Goede architectuur en standaarden
– Duidelijk ontwikkelproces
– Krachtige technologieën en tools
– Specialistische kennis en vaardigheden
● Toepassen lean-principes hierop 
“integratiefabriek”
Whitehorses B.V. 45

46. Samenvatting service-LCG
● Doel service lifecycle governance
● Eerste stappen implementatie service-LCG
● Voorbeelden:
– Identificatie van service
– Aanpassen ontwikkelproces
– Integratieteam/ICC
Whitehorses B.V. 46

47. Programma
Tijd Onderwerp
14.10 – 14.30 Inleiding SOA-governance
14.30 – 14.55 SOA-referentiearchitectuur
14.55 – 15.20 Service lifecycle governance
15.20 – 15.35 Pauze
15.35 – 16.50 Service-repository: uitleg & demo
16.50 – 17.00 Samenvatting
17.00 Borrel
Whitehorses B.V. 47

48. Doel service-repository (SR)
● Vastleggen metadata van services en gerelateerde
artefacten, inclusief relaties en versies
● Ondersteuning bieden voor SOA-governance, bijv.
– Validatie van op te voeren artefacten
– Geautomatiseerde ondersteuning governanceprocessen
– Opleggen van policy’s
– Meten van ROI, hergebruik, etc.
Whitehorses B.V. 48

49. Eerste stap implementatie SR
● Doe-het-zelf repository versus repository-product
● Definieer eigen metadatamodel
● Gebruik van SR toevoegen aan bestaande processen
● Instellen nieuwe SR-rollen, bijv. Registrar
● Bepalen links naar externe documenten; rapporten
● Standaarden voor vastleggen van artefacten
● Vullen repository, zoveel mogelijk geautomatiseerd
● Bieden van ondersteuning aan projecten/teams
Whitehorses B.V. 49

50. Simpel metadatamodel SR
Service attributes:
- ID
- Name
- Version
- Life cycle phase
- Functional description
- Functional domain
- …
Whitehorses B.V. 50

51. Links van/naar SR
Service Repository
Whitehorses B.V. 51

52. Governance rond SR
Whitehorses B.V. 52

53. Demo service-repository
Whitehorses B.V. 53

54. Mogelijke vervolgstappen SR
● Uitbreiden metadatamodel:
– Meer applicatiearchitectuur
– Infrastructuurarchitectuur; link naar CMDB
– Informatie- en businessarchitectuur
● Gebruik van policy’s
● Meten van ROI, hergebruik, etc.
● Aanzetten automated workflows
● Koppelen met andere tools/technologieën
Whitehorses B.V. 54

55. SOA-educatie
● Communicatie, training, support, reviewen,
controleren, etc. zodat …
● … mensen optimaal samenwerken om de juiste “SOA-
dingen” op de juiste manier te doen
● Werk vooral ook nieuwe medewerkers goed in
● Begeleid alle stakeholders voortdurend in hun rol
● Herhaal communicatie
Whitehorses B.V. 55

56. Programma
Tijd Onderwerp
14.10 – 14.30 Inleiding SOA-governance
14.30 – 14.55 SOA-referentiearchitectuur
14.55 – 15.20 Service lifecycle governance
15.20 – 15.35 Pauze
15.35 – 16.50 Service-repository: uitleg & demo
16.50 – 17.00 Samenvatting
17.00 Borrel
Whitehorses B.V. 56

57. Samenvatting
● SOA-governance – wat is het en waarom is het nodig?
● SOA-referentiearchitectuur – belang van goede
standaardisatie
● Service lifecycle governance – mensen juiste services op
juiste manier laten maken en (her)gebruiken
● Service-repository – wat is het en wat lost het op?
● Pragmatische invoering SOA-governance en Service-
repository (inclusief team, plan en educatie)
Whitehorses B.V. 57

58. Wat kunnen we voor u
doen?
Whitehorses B.V.
Fultonbaan 20
3439 NE Nieuwegein
Tel.: 030-6004720
Fax: 030-6004729
Email: info@whitehorses.nl
Web: www.whitehorses.nl
Blog: blog.whitehorses.nl
Twitter: @whitehorsesnl
Whitehorses B.V.