โรคแผลในกระเพาะอาหาร

สาเหตุมาจากกรดและน ้าย่อยที่
หลังออกมาในกระเพาะอาหาร
่
ไม่วากรดนันจะมีปริมาณมาก
่ ้
หรื อน้ อยจะเป็ นตัวทาลายเยื่อบุ
กระเพาะอาหาร ร่วมกับมีความ
บกพร่องของเยื่อบุกระเพาะ
อาหารที่สร้ างแนวต้ านทานกรด
ไม่ดี นอกจากนี ้ยังมีปัจจัยอื่นที่
ส่งเสริมให้ เกิดแผลในกระเพาะ
อาหารได้ แก่ ยาแอสไพริน ยา
รักษาโรคกระดูกและข้ ออักเสบ
การสูบบุหรี่ ความเครี ยด อาหาร
เผ็ด สุรา

อาการสาคัญ
ปวด หรื อจุกแน่นบริ เวณลิ้นปี่ หรื อช่องท้องช่วงบน ซึ่ง
เป็ นอาการที่พบได้บ่อยที่สุด มักเป็ นในช่วงท้องว่าง
หรื อหิว โดยอาการดังกล่าวมักไม่เป็ นตลอดทั้งวัน
อาการปวดแน่นท้องที่บรรเทาลง ได้ดวยอาหารหรื อ
้
ยาลดกรด ในผูป่วยบางรายอาจมีอาการปวดมากขึ้น
้
หลังรับประทานอาหาร โดยเฉพาะหลังรับประทาน
อาหารรสเผ็ดหรื อเปรี้ ยวจัด เป็ นต้น
อาการปวด มักเป็ นๆ หายๆ นานเป็ นปี โดยมีช่วงเว้นที่
ปลอดอาการค่อนข้างนาน เช่น ปวดอยู่ 1-2 สัปดาห์
และหายไป หลายๆ เดือนจึงกลับมาปวดอีกครั้ง

ผูป่วยบางรายอาจไม่มีอาการปวดท้องแต่จะมีอาการแน่นท้อง หรื อรู ้สึกไม่สบายในท้อง มักจะ
้
เป็ นบริ เวณใต้ลิ้นปี่ หรื อกลางท้อง
รอบสะดือ ในผูป่วยกลุ่มนี้มกมีทองอืดร่ วมด้วย โดยเฉพาะหลังกินอาหารจะมีทองอืดขึ้นชัดเจน
้ ั ้ ้
มีลมมากในท้อง
ท้องร้องโกรกกราก ต้องเรอหรื อผายลมจะดีข้ ึน
อาจมีคลื่นไส้อาเจียนร่ วมด้วย โดยเฉพาะหลังอาหารแต่ละมื้อหรื อช่วงเช้ามืด ผูป่วยอาจมีอาการ
้
อิ่มง่ายกว่าปกติ ทาให้กินได้นอย และน้ าหนักลดลงได้บาง
้ ้
อย่างไรก็ตาม แม้จะมีอาการเรื้ อรังเป็ นปี
แต่สุขภาพทัวไปมักไม่ทรุ ดโทรม น้ าหนักไม่ลด รวมถึงไม่มีภาวะซีดร่ วมด้วย
่
ภาวะแทรกซ้อนของโรคแผลใน
กระเพาะอาหาร พบได้ประมาณร้อยละ 25-30 อาทิ ภาวะเลือดออกในกระเพาะอาหาร
พบได้บ่อยที่สุด
ผูป่วยจะมีอาการอาเจียนเป็ นเลือด ถ่ายเหลวสี ดา เหนียว คล้ายน้ ามันดิน หรื อมีหน้ามืด วิงเวียน
้
ศีรษะ เป็ นลม
กระเพาะอาหารทะลุ ผูป่วยมีอาการปวดท้องช่วงบนเฉี ยบพลัน รุ นแรง หน้าท้องแข็ง ตึง กดเจ็บ
้
มาก กระเพาะอาหารอุดตัน ผูป่วยจะรับประทานได้นอย อิ่มเร็ว อาเจียนหลังอาหารเกือบทุกมื้อ
้ ้
เบื่ออาหาร น้ าหนักลดลง

การวินิจฉัย
โรค แผลในกระเพาะอาหารในปั จจุบนถือว่าการตรวจส่องกล้ องทางเดินอาหารส่วนบน เป็ นวิธีที่เป็ น
ั
มาตรฐานและดีที่สด ในทางการแพทย์ผ้ ป่วยที่มีอาการของโรคกระเพาะอาหารและได้ รับการรักษา
ุ ู
ด้ วยยา ลดกรดแล้ วอย่างน้ อย 1 เดือนแล้ วอาการไม่ทเุ ลาควรได้ รับการตรวจส่องกล้ องทางเดินอาหาร
ส่วนบน เนื่องจากแพทย์สามารถให้ การวินิจฉัยได้ ทนที
ั

การรั กษา
ปั จจุบนแบ่งเป็ น 2
ั
1.การรั กษาสาเหตุ
ใน กรณีตรวจพบเชื ้อแบคทีเรี ย
แพทย์จะให้ การรักษาโดยมีสตร
ู
ยา 3-4 ชนิดร่วมกัน รับประทาน
นาน 1-2 สัปดาห์ สูตรยาส่วน
ใหญ่เป็ นยาปฏิชีวนะร่วมกับยา
ลดกรด

เพื่อรักษาแผลและช่วยเพิ่มประสิทธิภาพของยาปฏิชีวนะ
ผู้ป่วยควรได้ รับการตรวจหาเชื ้อซ ้าภายหลังจากได้ รับประทานยาปฏิชีวนะครบแล้ ว
โดยอาจเป็ นการตรวจโดยการส่องกล้ องกระเพาะอาหารอีกครังเพื่อทาการพิสจน์ ชิ ้นเนื ้อซ ้า หรื อ
้ ู
ทดสอบโดยการรับประทานยาสาหรับทดสอบเชื ้อแบคทีเรี ยโดยตรง และตรวจวัดสารที่ถกปล่อย ู
ออกมาทางลมหายใจ
ทัง้ 2 วิธีถือเป็ นวิธีที่เป็ นที่นิยมในปั จจุบน หลังตรวจพิสจน์แล้ วว่าไม่พบเชื ้อแบคทีเรี ย โอกาสการ
ั ู
เกิดแผลในกระเพาะอาหารหรื อลาไส้ เล็กซ ้าจะมีน้อยกว่า 10% ภายใน 1 ปี หลัง
ได้ รับการรักษา
ส่วนการรักษาโดยยาลดกรด PPI
เพียงอย่างเดียวอาจทาให้ แผลหายได้ เช่นกันแต่มีผลเสียคือ มีโอกาสเกิดแผลซ ้าได้ สง และทาให้ มี
ู
โอกาสที่เชื ้อแบคทีเรี ยจะทาลายเยื่อบุผิวกระเพาะอาหารลุกลามมาก ขึ ้นได้ จึงน่าเป็ นห่วงสาหรับ
ผู้ป่วยที่มกจะรับประทานยาลดกรดเอง
ั
แล้ วมีอาการเป็ นๆหายๆโดยไม่เคยได้ รับการตรวจหาเชื ้อแบคทีเรี ยซึงอาจเป็ น
่
สาเหตุของโรคที่ไม่หายขาดและส่งผลเสียต่อไปในอนาคตได้

2.การรั กษาแผล
ผู้ป่วยจะได้ รับยาลดกรดเพื่อยับยัง้
การหลังกรดและส่งเสริ มการสมาน
่
แผล โดยเฉลียเป็ นเวลานาน 6-8
่
สัปดาห์ รวมทังผู้ป่วยควรจะงดการ
้
สูบบุหรี่ ดื่มสุรา ควบคุมอาหารที่
เพิ่มการหลังกรดดังกล่าว รวมทัง้
่
ลดความเครี ยด พักผ่อนให้ เพียงพอ
ซึงการดูแลตัวเองดังนี ้จะทาให้
่
ผู้ป่วยมีอาการที่ดีขึ ้นได้ โดยเร็ว

ผู้ท่ ีเป็ นโรคแผลในกระเพาะอาหาร ควรปรั บพฤติกรรมการรั บประทานอาหาร
อย่ างไรบ้ าง?
อาหารที่ควรหลีกเลี่ยงคือ ชา กาแฟ เครื่ องดื่มที่มีแอลกอฮอลล์
อาหารรสเผ็ดจัด เปรี ยวจัด ของหมักดอง อาหารแข็งย่อยยาก
้
อาหารประเภททอด หรื อมีไขมันมาก เพราะไขมันเป็ นสารที่ย่อยยากกว่าสารอาหารชนิดอื่น รวมถึง
สังเกตอาหารหรื อผลไม้ ที่รับประทานแล้ วทาให้ มีอาการมากขึ ้น
เช่น บางคนรับประทานฝรั่งหรื อสับปะรดจะปวดท้ องมากขึ ้น เป็ นต้ น
ควรรับประทานอาหารอ่อน อาหารที่ย่อยง่าย เมื่อผู้ป่วยมีอาการดีขึ ้นแล้ วจึงค่อยกลับมารับประทาน
อาหารที่ใกล้ เคียงปกติ ได้

โรคแผลในกระเพาะอาหารจะหายขาดได้ หรือไม่ ?
โรคแผลในกระเพาะอาหารหายได้ แต่มีโอกาสกลับ
เป็ นใหม่ได้อีกร้อยละ 70-80 ในระยะเวลา 1 ปี
หลังให้การรักษา ซึ่งลักษณะเช่นนี้เป็ นธรรมชาติ
ของโรค คือจะมีลกษณะเรื้ อรังและกลับเป็ นซ้ าได้
ั
หลังได้รับยาอาการปวดมักจะทุเลาลงในระยะ 7
วันแต่แผลจะยังไม่หาย ส่ วนใหญ่ผป่วย
ู้
จาเป็ นต้องได้รับยารักษาติดต่อกันเป็ นเวลานาน
8-12 สัปดาห์ แผลจึงจะหาย เมื่อหายแล้วก็มี
โอกาสกลับมาเป็ นใหม่ได้อีกถ้าไม่ระวังเรื่ องการ
ปฏิบติตว ให้ถูกต้อง หรื อถ้ายังไม่สามารถกาจัด
ั ั
เชื้อเฮลิโคแบคเตอร์ ไพโลไรให้หมดไปได้

1.นส.ชญาพร เลขที่ 36
2.นส.พิชชาพา เสมอกิจเลขที่ 46
3.นส.กชกร เอี่ยมลออ เลขที่ 48
4.นส.เยาวพา เพิ่มพินิจเลขที่ 35
5.นส.กชกร ยอดยิ่ง เลขที่ 21
6.นส.กาญจมาภรณ์ เลขที่ 22