1. TRADICIJA DUŢA OD
MODERNIH OLIMPIJSKIH TAKMIČENJA!
KULTURNO NASLEĐE U FUNKCIJI RAZVOJA
TURIZMA I PROMOCIJI LOKALNE
ZAJEDNICE

2.  Nevesinje se nalazi na jugu Bosne i Hercegovine
(jugoistok RS). Rasprostire se na površini od 1040
km2 i jedna je od najvećih opštine po površini u RS.
Opština Nevesinje je brdsko-planinski rejon sa
prosječnom nadmorskom visinom od 860 metara, a
karakteriše je veliko kraško polje ukupne površine 18
hiljada hektara. Klima je kontinentalna sa hladnim
zimama i kratkim i toplim ljetima. Najviše padavina
je u kasnu jesen i proljeće. Veliko nevesinjsko kraško
polje drugo je po površini u bivšoj Jugoslaviji. Klima
je kontinentalna sa dugim i hladnim zimama i
kratkim i toplim ljetima. Najviše padavina je u kasnu
jesen i proljeće.

3.  Nevesinje je gradsko naselje i sjedište istoimene
opštine u Republici Srpskoj, Bosna i
Hercegovina. Prvi put se spominje kao ţupa u
12. vijeku, a kao grad u 14. vijeku. Ime su mu
dali stari Rimljani, a znači snijeţno polje-
pustinja. Grad ima burnu i bogatu istoriju i
poznat je kao istorijsko mjesto.

4.  Prvi pouzdani istorijski podatak o Nevesinju nalazi se u
ljetopisu Pećke patrijaršije, u kom se kaţe da je Sava
Nemanjić u Nevesinju 1219. godine postavio prvog
humskog episkopa. U dubrovačkim izvorima Nevesinje
se prvi put pominje 1281. godine. Ţupsko sjedište
nevesinjske ţupe i glavni grad bio je Vjenčac – Vinčac;
kasnije i kneţevsko sjedište.
 U prvim decenijama 14. vijeka Nevesinjem je vladala
porodica Sankovića. Ovaj vlastelinski rod Nevesinja,
Zagorja (oblast Kalinovika) i proširenih krajeva: Dabar,
Popovo, Primorje i Konavli, bio je politički veoma
aktivan u bosanskoj drţavi (1330. - 1404.).
 Nevesinjem su Sankovići vladali u drugoj polovini 14.
vijeka i sve do 1404. godine, kad su ih pokorili Vlatko
Vuković i Pavle Radenović, vladari susjednih oblasti, a
Konavle, njihovu teritoriju izmedu sebe podijelili 1391.
godine.

5.  Na nivou drţave BiH Aneksom VIII, Opšteg
okvirnog sporazuma za mir u BiH (Dejtonski
sporazum), formirana je Komisija za očuvanje
nacionalnih spomenika koja je najveću
nekropolu stećaka (452 stećka) na lokalitetu
Kalufi u selu Krekovi, zaseok Mijatovci
ocijenila i uvrstila u I kategoriju kulturno-
istorijskih spomenika. Opština Nevesinje na
svojoj teritoriji ima registrovanih 3884 stećaka i
drţi prvo mjesto po brojnosti na teritoriji BiH.

6.  Sa ovog lokaliteta uzeti su primjerci koji se
nalaze ispred Zemaljskog muzeja u Sarajevu i
Vojnog muzeja na Kalemegdanu u Beogradu.
Na nevesinjskim stećcima nalazi se preko sto
ukrasnih motiva razlicitih oblika, stilizacija,
formi i znakova. Sve formalne, ornamentalne i
umjetničke osobine ovih spomenika su
valorizovane i naučno istraţene. Međutim, do
danas nije dat potpun odgovor na pitanje kome
pripadaju stećci.

7.  Koliko je područje nevesinjske opštine zaista
bogato istorijskim nasljeđem govori podatak
da je na ovom području registrovano oko 150
arheoloških lokaliteta, od čega dvije trećine
otpada na predslovenske kulture.

8.  Pogled preko Nevesinjske površi prebacuje
znamenito ispasište Morine. Zimi smet do
smeta, ljeti čair do čaira.
 Malo je planinskih pašnjaka priroda stvorila za
tovljenje stoke kao što su Morine. Pašnjak sa
visokim i zaista bujnim travama - na hiljade
ovaca ovdje iz Umnine istjeraju na ljetnu
ispašu, sve do prvih hladnoća.

9. Stećci i legenda
 Preko visoravni Morine, dvadesetak kilometara
od Nevesinja, vodi stari makadamski put
prema Kalinoviku. Tu, usred prostranih
planinskih pašnjaka, s obje strane puta stoji
pedesetak nadgrobnih spomenika: čuveno
svatovsko groblje na Morinama!

10.  Strategija razvoja opštine Nevesinje 2006.
 Strategija razvoja poljoprivrede opštine
Nevesinje 2008.
 LEAP 2007.
 Budţet opštine Nevesinje
 Projekcija Budţeta za tri godine 2009-2012.
 Sva tri dokumenta govore o manifestaciji
‘’Nevesinjska olimpijada’’ kao značajnom
elementu nematerijalne kulturne baštine, koji
treba očuvati i valorizovati.

11.  Opština Nevesinje posjeduje izgrađene kapacitete
planiranja, sprovođenja i kontrole manifestacije.
 Svake godine se Budţetom opštine planiraju sredstva
za njenu realizaciju. (50.000KM)
 Na osnovu Statuta opštine Nevesinje, načelnik
opštine Nevesinje svake godine donosi Rješenje o
imenovanju ORGANIZACIONOG ODBORA
sportsko-kulturne i turističke manifestacije
‘’Nevesinjska olimpijada’’, dva mjeseca prije
odrţavanja priredbe.
 Odbor se sastaje jednom sedmično. Na ovim
sastancima se predlaţe sadrţaj buduće manifestacije,
dodjeljuju zadaci i prati njihova realizacija.

12.  Ako nešto okupi širu zajednicu i motiviše je da
učestvuje i pruţi pomoć u realizaciji - onda je to
‘’Nevesinjska olimpijada’’. Sve ono što je dobro i što
‘’zri’’ u nevesinjskom domaćinu ispolji se na najbolji
način kroz različite vidove ove manifestacije. Ono što
se ne moţe platiti novcem, nadoknadi se
solidarnošću čitave zajednice u pruţanju pomoći da
se manifestacija realizuje. To je eliksir njene
dugovječnosti!
 Opština je razvila oblik komunikacije sa zajednicom
upravo kroz formiranje OO NO, kako bi se šira
zajednica uključila u realizaciju manifestacije.

13.  Formiranjem ORGANIZACIONOG ODBORA stiču
se uslovi za planiranje i realizaciju manifestacije. Sam
odbor broji veliki broj članova (za 2011 – 39), koji
predstavljaju svojevrsnu strukturu javnih ustanova,
privrednih subjekata, udruţenja građana i
nevladinog sektora, sportskih i kulturnih
organizacija i pojedinaca koji ţive i rade u našoj
opštini i trude se da ‘’Olimpijada’’ bude svake
godine bolja. Svake godine nastojimo da dodamo
neki novi sadrţaj kako bi manifestaciju oplemenili.
Olimpijada je od jednodnevne manifestacije ,
vremenom prerasla u priredbu koja traje sedam
dana.

14.  Počelo je od viteških sportskih disciplina i konjskih
trka, pa preko olimpijskog kviza , Sajma
poljoprivrednih proizvoda i ručnih radinosti,
Republičko takmičenja mladih guslara RS, izloţbe
slika i fotografija, pjesničkih večeri, do svečanosti
zvaničnog otvaranja Nevesinjske olimpijade u duhu
tradicije i izvornosti. Manifestacija svake godine,
polovinom avgusta, okuplja narod da se zbliţava,
“zboruje“ i uţiva u dvanaest viteških disciplina
kojima caruje trka punokrvnih, polukrvnih i
bosansko-brdskih konja i u raznovrsnom kulturno-
umjetničkom programu.

15.  Masovno okupljanje ljudi iz svih krajeva bivše
Jugoslavije i njihovo zbliţavanje ustvari su okosnica
Nevesinjske olimpijade, a olimpijska sedmica koja
obiluje kulturnim, sportskim i turističkim sadrţajem
je razlog zbog kojeg vrijedi doći u ovaj hercegovački
kraj i pogledati ponuđeno.
 Broj učesnika programa prelazi 1000, posjeta za
prošlu godinu iznosi 12.000 samo za jedan dan.
 Ergele koje učestvuju na trkama konja dolaze sa svih
Ex YU prostora: Beograd, Šabac, Bijeljina, Bihać,
Gradačac, Sarajevo, Čapljina, Maribor, Sinj, Velika
Kladuša, Pluţine, Nikšić...

16.  2009 51.367,00 KM
 2010 53.313,00 KM
 2011 68.072,00 KM

17.  2009. 51.367,00 KM
 Ministarstvo trgovine i turizma 9.000
 Donacije od preduzeća 14.280
 Uplate za rentiranje lokacija 4.530
 Prihodi od ulaznica
6.000
 Vlastiti prihodi 17.557

18.  2010. 53.313,00 KM
 Ministarstvo rada i BIZ RS 5.000
 Ministarstvo poljoprivrede ŠiV RS 8.000
 Donacije od preduzeća 15.578
 Uplate za rentiranje lokacija 7.550
 Prihodi od ulaznica
6.250
 Vlastiti prihodi 10.935

19.  2011. 68.072,00 KM
 Ministarstvo trgovine i turizma RS 10.000
 Donacije od preduzeća 7.450
 Uplate za rentiranje lokacija 6.414
 Prihodi od ulaznica za vozila
6.630
 Vlastiti prihodi 37.578

20.  Jedna od planiranih aktivnosti ORGANIZACIONOG
ODBORA ‘’Nevesinjske olimpijade’’ je prikupljanje
novčanih sredstava kroz sponzorstvo.
 Broj sponzora raste.
 Zainteresovanost privrednih subjekata da povećaju
obim svog poslovanja zakupom lokacija u toku
manifestacije na Bratačkom lugu.

21.  Očuvanje kulturnog, sportskog i istorijskog nasleđa i stavljanje u funkciju
turističkog razvoja lpkalne zajednice.
 Zato moţemo reći da organizacija i realizacija ove manifestacije moţe biti
primjer kako se sa malim sredstvima i sa punim doprinosom i animacijom
svih subjekata lokalne zajednice, mogu postići dobri rezultati, a sama
manifestacija iskorištena za dalje povezivanje sa ostatkom svijeta u
kulturnoj, sportskoj i privrednoj dimenziji.
 Ostvarena je saradnja sa bratskim opštinama Apatin, Voţdovac,
Lazarevac, Trebinje, Gacko, Nikšić, Novi Sad...
 Povećan interes medija: RTRS, BN, Alternatvna, Pink TV1, FTV, Herceg
TV, Kanal 9NS, RTS...
 Povećanje broja gostiju u tim danima, veći prihodi u ugostiteljskom i
poljoprivrednom sektoru
 Zadovoljstvo građana kulturnim i sportskim sadrţajima
 Osim Nevesinjske olimpijade koju finansira sa 50.000 KM, opština
Nevesinje u svom budţetu svake godine planira sredstva za kulturu u
iznosu oko 80.000 KM
 Smještajni kapacitet u eko turizmu (broj zaposlenih porodica, smještajni
kapacitet.
 Ugostiteljski objekti, restorani (broj), broj pruţaoca usluga na lugu
 Za vrijeme trajanja manifestacije svi usluţni kapaciteti su maksimalno
iskorišteni.

22.  Zadovoljstvo zajednice i korisnika usluga prati se i
procjenjuje kroz redovnu kominikaciju, analizom
finansijskih parametara, praćenjem web stranica i
anketa.
 Nakon završetka manifestacije, priprema se završni
finansijski izvještaj.
 U vrijeme trajanja Olimpijade sve je u funkciji
obezbjeđivanja što boljih uslova za učesnike,
posjetioce ali i građana Nevesinja.
 Broj učesnika, posjetilaca, sponzora i privrednika
svake godine raste. Finansijski efekti za privredu
opštine Nevesinje u tim danima su značajni.

23.  Posebna paţnja se usmjerava na medijsku promociju
‘’Nevesinjske olimpijade’’. Medijski sponzori su
RTRS, Radio Nevesinje, Web portal ‘’Virtualna
Hercegovina’’, i sajt opštine Nevesinje
 Povećan je interes medija za praćenje ove
manifestacije: RTRS, BN, AlternatvnaTV, Pink, TV1,
FTV, BHTV, Herceg TV, Kanal 9NS, RTS, Dan, Glas
Srpske, Politika, Večernje novosti, Blic ...
 Otvaraju se mogućnosti za korištenje savremenih
sistema komunikacije (facebook, twiteer, my space...)

24.  Obogaćivanje programa olimpijade.
 Obezbjeđivanje većih finansijskih sredstava.
 Osnaţivanje Organizacionog odbora.
 Manifestacija kao osnova za dalji razvoj
turističkih i privrednih potencijala opštine.
 Poboljšanje smještajnih kapaciteta
 Bolja medijska promocija.
 Olimpijada zaštićena kao značajno
nematerijalna kulturna baština na drţavnom i
međunarodnom nivou.

25.  Dobijanjem BIKON statusa na ovu temu, otvoriće se
nove mogućnosti za saradnju sa novim subjektima i
promovisanje manifestacije na još bolji način.
Promovisaćemo naše najbolje prakse, vršiti stalnu
edukaciju iz ove oblasti.
 Kulturno nasleđe u funkciji razvoja turizma i
promocije lokalne zajednice, kroz ovu manifestaciju,
biće sastavni dio turističkog projekta SEENET
(OXFAM ITALIA), koji se sprovodi u opštini
Nevesinje, a koji ima za cilj kreiranje itinerara od
Dubrovnika, Trebinja, Nevesinja, Mostara do Livna.

26.  Nastojaćemo posjetiti opštine u BiH koje imaju slične
manifestacije i razmjeniti iskustva i na taj način
promovisati našu opštinu.
 Iskoristiti Dane otvorenih vrata koje ćemo organizovati u
Nevesinju i pozvati sve zainteresovane opštine da se
upoznaju sa dobrim praksama naše opštine.
 Učinićemo Nevesinjsku olimpijadu pokretačem
kulturnih, sportskih i turističkih događaja u našoj
opštini.
 Manifestaciju ‘’Nevesinjska olimpijada’’ treba sačuvati za
za nove generacije. Priredbu koju zajednica stalno stvara
kao reakciju na svoje okruţenje, svoje uzajamno
djelovanje s prirodom i svojom istorijom. Ona će im
pruţiti osjećaj identiteta i kontinuiteta, pa tako
unaprijediti poštovanje za kulturnu različitost i ljudsku
kreativnost.