2. ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ
10 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1948
άρθρο 1
«Όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται ελεύθεροι και ίσοι ως
προς την αξιοπρέπεια και τα δικαιώματά τους. Είναι
προικισμένοι με λογική και συνείδηση και πρέπει να
φέρονται ο ένας στον άλλο με πνεύμα αδελφικό».
3. «all different ~ all equal» του Συμβουλίου της
Ευρώπης, από το οποίο αντλήσαμε έμπνευση, ιδέες
και δραστηριότητες.
4. • Α΄ Τάξη – Σταυρούλα Σπηλιώτη
• Δ΄ Τάξη – Μάριος Σοφοκλέους
• Ε΄ Τάξη – Παναγιώτα Χαϊκάλη
• Ολοήμερο τμήμα – Μαρία Μπεληγιάννη
• Τμήμα Υποδοχής – Έλλη Χριστοδούλου
• Ειδικότητα Αισθητικής Αγωγής – Παρασκευή Ντέμη
Συνεργαζόμενα τμήματα –
εκπαιδευτικοί
Συνεργαστήκαμε στη διάρκεια των 5 τελευταίων μηνών με
στόχο την εξοικείωση των μαθητών με την έννοια της
ετερότητας και την αποδοχή και το σεβασμό του άλλου.
5. Η επιλογή του θέματος
• Αφορμή υπήρξε η πολυπολιτισμική σύνθεση του
σχολείου, καθώς σε αυτό φοιτούν μαθητές που
προέρχονται από διαφορετικές χώρες, πολιτισμούς και
νοοτροπίες
• Αποτελεί φλέγον ζήτημα κατά την παρούσα
κοινωνικοοικονομική και πολιτική κατάσταση της χώρας
μας
• Υπήρξαν διενέξεις και προστριβές μαθητών που
αναπαρήγαγαν την ξενοφοβική συμπεριφορά των γονιών
τους
6. Στο σχολείο μας συνυπάρχουν παιδιά που προέρχονται από
διαφορετικές χώρες (Αλβανία, Ρουμανία, Ρωσία, Ουκρανία,
Αίγυπτο, Σουδάν, Αιθιοπία, Αγ. Μαυρίκιο), και μάλιστα σε πολύ
μεγάλο ποσοστό (52%) σε σχέση με τα ελληνικής καταγωγής.
Άλλα που παρακολουθούν το τμήμα ένταξης ή το τμήμα
υποδοχής ή επικουρούνται από το θεσμό της παράλληλης
στήριξης. Η διαφορετικότητα δεν είναι κάτι που διαφεύγει της
προσοχής σ΄ένα τέτοιο περιβάλλον και δεν αφορά μόνο τη χώρα
καταγωγής ή το χρώμα του δέρματος.
Θα περίμενε κανείς πολλά προβλήματα και έντονες διενέξεις,
όμως το ζεστό κλίμα του σχολείου αποτρέπει ακραίες
καταστάσεις. Παρόλ΄ αυτά προστριβές υπάρχουν μιας και τα
παιδιά συχνά αναπαράγουν συμπεριφορές και στάσεις που
βιώνουν στο οικογενειακό περιβάλλον, όπως: ξενοφοβία,
απόρριψη και αρνητικά συναισθήματα για καθετί διαφορετικό. Η
πολυπολιτισμική σύνθεση του σχολείου υπήρξε πραγματική
πρόκληση.
7. Επιδιωκόμενος σκοπός
• Να αναλάβουν οι μαθητές από μόνοι τους ρόλο
ενεργού πολίτη που βοηθά στην υπεράσπιση
των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ακόμη κι όταν τα
ζητήματα που πρέπει να πάρουν θέση δε
φαίνεται να τους αγγίζουν προσωπικά.
8. Στόχοι
•Καταπολέμηση προκαταλήψεων και στερεοτύπων που
αφορούν εθνοπολιτισμικές διαφορές
•Συνύπαρξη μέσα από τη διαφορετικότητα
•Κατανόηση πολυπολιτισμικότητας της σύγχρονης
κοινωνίας (γλώσσα, μουσική, χορός, φαγητό)
• Ανάδειξη πολιτισμικής πολυμορφίας
• Καλλιέργεια δεξιοτήτων συνεργασίας, επικοινωνίας,
ενσυναίσθησης και κοινωνικής ευαισθησίας
9. • Προαγωγή του σεβασμού, της κατανόησης και της
εκτίμησης της πολιτισμικής διαφορετικότητας, ιδίως έναντι
διαφορετικών εθνικών, θρησκευτικών, γλωσσικών και
άλλων μειονοτήτων και κοινοτήτων
• Δημιουργία περιβάλλοντος στη σχολική τάξη στο οποίο
τα παιδιά από άλλες χώρες θα αισθάνονται ασφάλεια και
θα βιώνουν ότι το σχολείο λαμβάνει υπόψη του τις ανάγκες
τους
•Άμβλυνση διενέξεων και προστριβών και ενίσχυση
δεσμών και κοινών στοιχείων
10. •Απόκτηση οικουμενικής συνείδησης
•Γνωριμία με την ελληνική παράδοση αλλά και με την
παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά
•Ανάπτυξη της αισθητικής και της φαντασίας τους
•Έκφραση μέσω των εικαστικών τεχνών, και δημιουργία
δικών τους έργων τέχνης
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στον πολιτιστικό άξονα του
προγράμματος και στις ομαδικές εργασίες, όπου η συνεργασία
ήταν απαραίτητη προϋπόθεση και στόχος να συνειδητοποιήσουν
ότι καθένας μας είναι μεν μια ξεχωριστή οντότητα, αλλά είναι και
μέρος του «όλου».
15. Η Ε΄ τάξη στην Κοινων. και
Πολιτική Αγωγή : Ενότητα Β’
«Έχουμε δικαιώματα και
υποχρεώσεις» → Κατασκευή αφίσας,
θεατρικό δρώμενο «Τα παιδιά έχουν
φωνή».
Αφίσα για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα
και το ρατσισμό έφτιαξε και το Τμήμα
Υποδοχής.
16. Η Α΄ τάξη στη διδασκαλία των γεωμετρικών σχημάτων στα
ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ έκανε ομαδική εργασία (είμαστε όλοι φίλοι) και
στη Μελέτη Περιβάλλοντος στο κεφ. Οι ανάγκες του
ανθρώπου διαπίστωσε τις κοινές ανάγκες των ανθρώπων.
Γλώσσα Ε’ τάξης: 6η
Ενότητα «Οι φίλοι μας, οι φίλες μας» →
συζήτηση, αλληλογραφία με φίλους στο εξωτερικό, ακρόαση
μουσικής από διάφορες χώρες, δημιουργία αφίσας
Θρησκευτικά Ε’ τάξης: Ενότητα 5.2 – Αγώνες για τη
δικαιοσύνη, Ενότητα 5.3 – Πολλά παιδιά πεθαίνουν από πείνα
κάθε μέρα, Ενότητα 5.4 Αγωνιζόμαστε για την ειρήνη
→ συζήτηση, παιχνίδια ρόλων, ζωγραφική
Θεατρική αγωγή Ε’ τάξης: Θεατρικό δρώμενο «Τα παιδιά
έχουν φωνή»
Και στη γιορτή των Χριστουγέννων η Α΄ τάξη παρουσίασε
σκετς με θέμα τα έθιμα των Χριστουγέννων σε διάφορες χώρες
και βέβαια στις χώρες καταγωγής των παιδιών της με τη
βοήθεια των γονιών.
17.
18. Δραστηριότητες
• Προβολή Σχετικών video: «Στη ζυμαροχώρα» από την
εκπαιδευτική τηλεόραση, μικρά σποτ για το ρατσισμό
και την ξενοφοβία, π.χ. http://www.youtube.com/watch?v
=8De6Td8QgsI (λύκοι)
http://www.youtube.com/watch?v=lQyPGZsUmkc
(μπαλόνι)
• Προβολή της ταινίας κινουμένων σχεδίων «Ειρήνη, η
ιστορία ενός παιδιού πρόσφυγα» της Ύπατης
Αρμοστείας του Ο.Η.Ε. για τους πρόσφυγες
http://www.youtube.com/watch?v=WQJhuAfVTqo
19. Αρχικά, για να κινητοποιηθούν οι μαθητές σε θέματα
ετερότητας, διακρίσεων, ρατσισμού, ξενοφοβίας και
ανθρωπίνων δικαιωμάτων προβάλαμε μικρά σχετικά βίντεο,
όπως για παράδειγμα το: «Στη ζυμαροχώρα» από την
εκπαιδευτική τηλεόραση, όπου τα ζυμαράκια αντιμετωπίζουν
με εχθρότητα τα σοκολατάκια ή το βίντεο με το μπαλόνι κι
αυτό με τους λύκους που αντί να επιτεθούν βοηθούν τον
«ξένο» στο σπίτι τους και ασχοληθήκαμε ιδιαίτερα με την
ταινιούλα «Ειρήνη» την ιστορία ενός παιδιού πρόσφυγα
της Ύπατης Αρμοστείας του Ο.Η.Ε. για τους πρόσφυγες.
Με συζήτηση μιλήσαμε για τους όρους μετανάστης και
πρόσφυγας, διαφορετικότητα, για να καταλάβουμε γιατί στην
ίδια χώρα μένουμε άνθρωποι με διαφορετική καταγωγή. Η Δ΄
τάξη στο μάθημα της Ιστορίας στην ενότητα των
γεωμετρικών χρόνων είδε ζητήματα αναγκών επιβίωσης που
οδηγούν διαχρονικά σε μετακινήσεις ανθρώπων.
20. • Παίξαμε παιχνίδια ρόλων με
στόχο την ενσυναίσθηση αλλά τη
συνειδητοποίηση ότι κανένας δεν
είναι ίδιος με τον άλλο, ότι αυτά
που μας χωρίζουν είναι λιγότερα
από αυτά που μας ενώνουν, αλλά
και ότι έχουμε όλοι τις ίδιες
ανάγκες.
• Συνάντηση γονέων και
ενημέρωση για το πρόγραμμα και
την πιθανή συμμετοχή τους
• Συγκέντρωση υλικού (βιβλία,
φωτογραφίες, μικροαντικείμενα,
χαρακτηριστικά από κάθε χώρα,
προϊόντα πολιτισμού, c.d. κ.ά.) και
δημιουργία γωνιάς για κάθε
χώρα.
21. • Προβολή ταινιών
κινουμένων
σχεδίων που το
θέμα τους
σχετίζεται με τη
διαφορετικότητα:
«happy feet»,
(Ολοήμερο)
«Αζούρ και
Αζμάρ» (όλες οι
τάξεις, προβολή
στην αίθουσα
εκδηλώσεων)
23. • Ανάγνωση και
επεξεργασία παραμυθιών
και λογοτεχνικών βιβλίων:
«Σι σου ντο», του Αντώνη
Παπαθεοδώρου (Ε΄τάξη),
«Ο Ρίκο Κοκορίκο» της
Σοφίας Μαντούβαλου
(Α΄τάξη), «το χαρούμενο
λιβάδι», της Φιλιώς
Νικολούδη (Δ΄τάξη),
«Ξενοφοβία», από τη
σειρά «Τι νιώθεις;» (Δ΄τάξη
- ολοήμερο), , «Το κάτι
άλλο», των Κάθριν Κέιβ και
Κρίς Ρίντελ (Α΄τάξη),
Μείναμε ιδιαίτερα στα συναισθήματα που
νιώθουν οι πρωταγωνιστές των ιστοριών
και στην έκφραση και καταγραφή των
δικών τους συναισθημάτων. Ακολούθησε
συζήτηση και δραματοποίηση.
27. • Ανάγνωση και επεξεργασία του βιβλίου
«Μια ζωή σαν τη δική μου» της Unicef (Δ΄
τάξη - ολοήμερο)
Καταπληκτικό εργαλείο στα χέρια του εκπαιδευτικού
για το πρόγραμμά μας. Αναφερθήκαμε στη
διαφορετική ιεράρχηση των αναγκών αναλόγως με
το σε ποια χώρα κατοικούν τα παιδιά αυτά. Στην Δ΄
τάξη έφτιαξαν και μια λίστα στην οποία έγραψαν αυτά
που μας ενώνουν καταλήγοντας ότι αυτά που μας
ενώνουν είναι πολύ περισσότερα από αυτά που μας
χωρίζουν.
28. Όλα τα παιδιά σε όλον τον κόσμο χρειάζονται αγάπη και
φροντίδα!
Μιλήσαμε για το διαφορετικό τρόπο ζωής των παιδιών και
βρήκαμε παραδείγματα από τις χώρες καταγωγής (ή τις
πλησιέστερες) των παιδιών του σχολείου. Είδαμε το
διαφορετικό τρόπο ενδυμασίας, τη διαφορετική εμφάνιση
ανάλογα με τα φυλετικά χαρακτηριστικά…
30. …και στο Ολοήμερο ντύσαμε κούκλες στις εθνικές
ενδυμασίες των χωρών καταγωγής αλλά και φέραμε
κούκλες αντιπροσωπευτικές κάποιων χωρών,
τοποθετώντας τις στον παγκόσμιο χάρτη, και εντοπίζοντας
τη χώρα καταγωγής του καθενός . Στο τμήμα υποδοχής,
επιπλέον, ζωγράφισαν τις αντίστοιχες σημαίες.
31. • Χρήση Η.Υ. Άντληση πληροφοριών από το INTERNET
Από το Ίντερνετ πήραμε πληροφορίες για τις εθνικές
ενδυμασίες, τις σημαίες, και είδαμε χαρακτηριστικές
φωτογραφίες από τις χώρες καταγωγής των παιδιών.
32. • Σχεδίαση και κατασκευή
χαρτών με χαρτί και με
φύλλο φελλού (Ε΄τάξη –
εικαστικά ολοήμερου) .
33. Η Ε΄ τάξη στο μάθημα της Γεωγραφίας : Α΄ Ενότητα « Οι
χάρτες. Ένα εργαλείο για τη μελέτη του κόσμου» →
Κατασκευή παγκόσμιου χάρτη με εικόνες από εθνικά
παραδοσιακά φαγητά διαφόρων χωρών
34. •Μαγειρέψαμε μαζί με τους γονείς και δοκιμάσαμε
παραδοσιακές γεύσεις
Δοκιμάσαμε
παραδοσιακές γεύσεις
στην εκδήλωση που
κάναμε, αφού πρώτα
μάθαμε πως φτιάχνονται
παραδοσιακά αιγυπτιακά
φαγητά (χούμους –
ταμπουλέ) από τη μητέρα
μαθήτριας από την
Αίγυπτο. Μιλήσαμε για τη
Μεσογειακή και υγιεινή
διατροφή. Και
γνωριστήκαμε
καλύτερα…
35. ΓΕΥΟΜΑΣΤΕ, ΑΚΟΥΜΕ, ΧΟΡΕΥΟΥΜΕΓΕΥΟΜΑΣΤΕ, ΑΚΟΥΜΕ, ΧΟΡΕΥΟΥΜΕ
Προσκαλούμε γονείς, δασκάλους
και μαθητές…
…να δοκιμάσουν γεύσεις διαφορετικές, να ακούσουν
παραμύθια παγκόσμια και να χορέψουν στις μουσικές
του κόσμου!
Τετάρτη 29 Μαΐου 2013
3ο
Δημοτικό σχολείο Πειραιά
36. Ακούσαμε παραμύθια από τις χώρες καταγωγής των
παιδιών αλλά και από την Ελλάδα, από τον παραμυθά
Ταξιάρχη Μπεληγιάννη και στη συνέχεια με μεγάλη χαρά
γιορτάσαμε «τις γεύσεις του κόσμου». Έγιναν συσχετισμοί
με ελληνικά παραμύθια και καταλάβαμε την πολιτισμική
αλληλεπίδραση.
Παρόμοιους συσχετισμούς πολιτισμών, εθίμων και ηθών
έκαναν και οι μαθητές της Δ΄ στη Μελέτη Περιβάλλοντος
στο κεφ. «ο πολιτισμός των Ελλήνων», με τη βοήθεια
συνεντεύξεων από γονείς μαθητών, αφηγήσεις στις εθνικές
γλώσσες των παιδιών και ακούσματα παραδοσιακής
μουσικής. Εντοπίσαμε πολλά κοινά στοιχεία τόσο στις
βαλκανικές χώρες, όσο και στις χώρες της Μεσογείου.
37.
38. Η Αίγυπτος, η Αιθιοπία, το Σουδάν, Η Σιέρα Λεόνε, Ο Αγ.
Μαυρίκιος, Η Ρωσία, Η Ρουμανία, η Ουκρανία, η Αλβανία, η
Ελλάδα φυσικά έστρωσαν το τραπέζι τους και δημιούργησαν
μια ατμόσφαιρα μοναδική. Μαμάδες και δασκάλες αντάλλαξαν
στο τέλος συνταγές.
39.
40.
41.
42. Και ιδού οι άνθρωποι που είναι πίσω από την επιτυχία
κάθε εκδήλωσης στο σχολείο μας!
43. Ακούσαμε τραγούδια από τις χώρες
προέλευσης( σε όλες τις τάξεις), βάλαμε
παραδοσιακές φορεσιές, χορέψαμε (ολοήμερο) και
βρήκαμε ομοιότητες και διαφορές στις μουσικές
του κόσμου.
Στο τμήμα υποδοχής χορέψαμε και ελληνικούς
παραδοσιακούς χορούς, ώστε να έρθουν τα
παιδιά σε επαφή με τον ελληνικό πολιτισμό και τα
παρουσιάσαμε στη γιορτή της 25ης
Μαρτίου.
45. •διαχωρίσαμε τις έννοιες πόλη, χώρα,
ήπειρος
Στο Ολοήμερο διαχωρίσαμε τις έννοιες
πόλη, χώρα, ήπειρος και συμπεράναμε
ότι όλοι μας ανήκουμε στον ίδιο κόσμο, ο
οποίος είναι ένας. Και διαπιστώσαμε
καταπληκτικά πράγματα. Υπήρξαν
παιδιά που έγραψαν και την χώρα
καταγωγής τους και την Ελλάδα ως χώρα
τους και παιδιά που ήθελαν να κρύψουν
την καταγωγή τους.
46. Αξιολόγηση
•Κινητοποιήθηκαν οι μαθητές και συμμετείχαν με ιδιαίτερο
ενθουσιασμό.
•Συνεργάστηκαν μεταξύ τους οι μαθητές της ίδιας αλλά και
διαφορετικών τάξεων και ανέπτυξαν πρωτοβουλίες δράσης
•Ενεπλάκησαν ενεργά πολλοί και διαφορετικοί παράγοντες
(εκπαιδευτικοί, γονείς αλλά και εξωσχολικοί φορείς)
•Οι μαθητές ανέπτυξαν οικειότητα μεταξύ τους και
ισχυρότερους δεσμούς φιλίας
•Αποδέχτηκαν σε μεγάλο βαθμό την ετερότητα των
συμμαθητών τους και αμβλύνθηκαν οι προκαταλήψεις και τα
φαινόμενα ρατσισμού και λεκτικής και σωματικής βίας
•Αναγνώρισαν την πολιτισμική αλληλεπίδραση των λαών και
ανέπτυξαν θετική στάση απέναντι στη διαφορετικότητα.
47. Υπήρξε πολύ καλή συνεργασία με τους γονείς και με όλους τους
φορείς που ενεπλάκησαν και πολύ μεγάλο ενδιαφέρον και
προθυμία να συνεισφέρουν, να συμμετέχουν και να βοηθήσουν
όσες φορές τους ζητήθηκε, αναπτύσσοντας μάλιστα πολλές φορές
πρωτοβουλίες που μας εξέπληξαν ευχάριστα.
Αξίζει όμως να αναφερθούν και προβλήματα που αντιμετωπίσαμε
κατά την υλοποίηση του προγράμματος. Για παράδειγμα
ακυρώθηκε μια προγραμματισμένη επίσκεψη στη θεατρική
παράσταση «Μια γιορτή στου Νουριάν» με θέμα τις σχέσεις μεταξύ
Ελλήνων και μεταναστών και την πολιτισμική συμφιλίωση και
χάθηκε η ευκαιρία να αντιμετωπίσουμε με χιούμορ το φυλετικό
μίσος και τις προκαταλήψειςκαι να παρακολουθήσουμε μια
εξαιρετική θεατρική παράσταση κομμένη και ραμμένη στα μέτρα
του θέματος μας. Αιτίες: η οικονομική κρίση και τι άλλο; Οι
προκαταλήψεις…
48. Παρά τα όποια εμπόδια, το αποτέλεσμα ήταν πολύ
ικανοποιητικό. Σε ένα πολυπολιτισμικό περιβάλλον,
σαν κι αυτό του σχολείου μας, αυτό που αξίζει να
μας απασχολεί στο τέλος ενός τέτοιου
προγράμματος είναι οι σχέσεις των μαθητών μεταξύ
τους. Εκεί φάνηκε η επιτυχία του προγράμματος.
Αυτό που έχει σημασία στους δύσκολους καιρούς
που διανύουμε είναι να μην κλείνουμε τα μάτια στο
πρόβλημα του άλλου. Ο καθένας μας είναι
διαφορετικός αλλά και όλοι είμαστε πολίτες του ίδιου
κόσμου.
