"Jedno od pet” - Kampanja Savjeta Evrope protiv seksualnog nasilja nad djecom Nasilje nad djecom u Crnoj Gori Istraživanje o znanju, stavovima i ponašanju građana 2013.g.

1. “Jedno od pet”
kampanja Savjeta Evrope protiv seksualnog nasilja nad djecom
SKUPŠTINA CRNE GORE

2. Nasilje nad djecom u Crnoj Gori
Istraživanje o znanju, stavovima i ponašanju građana 2013.g.
Podgorica
26.09.2013.g.

3. Metodologija
3
• Istraživanje realizovao: Ipsos
• Terenska anketa (F2F) u periodu od 20.
do 27. maja 2013. godine
• Populacija uzorka: ispitanici starosti 18
i više godina, reprezentativan uzorak za
Crnu Goru
• Veličina uzorka: 1000 ispitanika
• Tip uzorka: slučajni, dvoetapni,
stratifikovani uzorak
• Stratifikacija na osnovu:
 Tipa naselja – urbano/ ruralno
 Geografsko-ekonomskih regiona

4. Vaspitanje djece u Crnoj Gori
4
- Preovladava mišljenje da je
trenutno vaspitanje u Crnoj Gori
blago i liberalno (63%), ali da bi ga
trebalo pooštriti, bududi da je za
42% stanovništva takav odnos
prema djeci previše blag.
- 40% građana vjeruje da je
tradicionalni, strogi metod
vaspitanja najbolji.Blago i
liberalno
63%
Strogo i
autoritarno
31%
Ne zna/ odbija
6%
Kakvo je vaspitanje u Crnoj Gori? Da li biste rekli da je ono prije
strogo i autoritarno ili je blago i liberalno?

5. 5
Vaspitanje djece – fizičko kažnjavanje
- Za 41% populacije fizička
kazna je potpuno
neprihvatljiva, dok 53% misli
da je ona ipak ponekad
opravdana, a ukoliko se
primjenjuje trebalo bi to činiti
do uzrasta od 10, eventualno
15 godina.
- Ovakav stav prema fizičkoj
kazni može se objasniti
sopstvenim iskustvom bududi
da polovina ispitanika smatra
da je neka od fizičkih kazni u
djetnjstvu imala pozitivan
uticaj na njih.
41%
3%
53%
3%
Da li je opravdano tudi dijete?
Nije opravdano ni u
jednoj situaciji
To je jedna od
djelotvornijih metoda
vaspitanja djece
Postoje situacije u
kojima je opravdano tudi
dijete
Ne zna/ odbija

6. 6
Nasilje u porodici – postupci nasilja, roditelji i djeca
- Za neke od pomenutih oblika
ponašanja vjeruje se da su
podjednako prisutni kod oba
roditelja.
- Vedina tih ponašanja kao što su
seksualno
zlostavljanje, zapostavljanje, odbaci
vanje, udaranje, češde se smatraju
tipičnim za očeve.
- Majke su nešto češde vezivane za
narušavanje
privatnosti, ucjenjivanje i udaranje
po zadnjici.
- Vedina populacije bez obzira na
pol, kao nasilnike vidi očeve.
93
87
87
74
64
64
62
49
49
34
31
26
2
8
7
14
19
20
21
26
19
19
15
19
0 20 40 60 80 100
Seksualno zlostavljanje
Zanemarivanje djeteta
Odbacivanje, odnosno emocionalno…
Vrijeđanje djeteta
Ucjenjivanje djeteta
Batine
Grubo zadiranje u privatnost djeteta
Prijetnje
Šamar
Udarac prutom
Vikanje na dijete
Udarac rukom po zadnjici
Da li se slijededi postupci mogu podvesti pod nasilje nad djecom?
Da Ponekad

7. 7
Seksualno zlostavljanje - prisutnost seksualnog zlostavljanja
nad djecom u Crnoj Gori
- Gotovo svaki deseti
građanin Crne Gore poznaje
dijete ili odraslu osobu koja
je kao dijete bila žrtva
seksualnog zlostavljanja.
- Svijest o prisutnosti
seksualnog zlostavljanja u
Crnoj Gori je niska: svega 30%
populacije priznaje da ovaj
problem postoji.
8%
46%
54%
30%
26%
5%
16%
0 10 20 30 40 50 60
Uopšte nije prisutno
Uglavnom nije prisutno
UKUPNO NIJE PRISUTNO
UKUPNO PRISUTNO JE
Uglavnom jeste prisutno
Veoma je prisutno
Ne zna/ odbija
Koliko je po vašem mišljenju seksualno zlostavljanje nad
djecom prisutno u Crnoj Gori?

8. 8
Seksualno zlostavljanje - izvršioci i žrtve seksualnog
zlostavljanja
 Dominira mišljenje da
seksualno nasilje nad djecom
vrše odrasle osobe, a vedi
procenat ispitanika vjeruje da
su u pitanju djetetu poznate
osobe (52%) prije nego
nepoznate (21%).
 Ispitanici smatraju da su
djevojčice (64%) generalno
češde žrtve ovog oblika
nasilja, dok svega 3% građana
veruje da su to dječaci.
Djevojčice
64%
Dječaci
3%
Podjednako
25%
Ne zna/ odbija
8%
U slučajevima kada se dođe do seksualnog zlostavljanja da li su
češde žrtve djevojčice ili dječaci, ili su i jedni i drugi podjednako
često žrtve seksualnog nasilja?

9. 9
Vršnjačko nasilje – konkretni primjeri
vršnjačkog nasilja
- Svaki tredi građanin Crne Gore zna
neko dijete koje je bilo žrtva nasilja u
školi.
- Vedina građana smatra da postoje
određene grupe djece koje su češde
žrtve vršnjačkog nasilja, a to su najčešde
pripadnici ugroženih grupa:
siromašni, sa smetnjama u
razvoju, nacionalne manjine, kao i oni
fizički slabiji.
- Dječaci su češde žrtve vršnjačkog
nasilja u školi (35%) u poređenju sa
djevojčicama (25%), dok 39% ispitanika
smatra da su podjednako izloženi
vršnjačkom nasilju.
Da
33%
Ne
67%
Da li znate za neki konkretan slučaj, konkretno
dijete koje je bilo izloženo nasilju u školi?

10. 10
Vršnjačko nasilje – stavovi prema ponašanju nastavnika
- Iskustva građana ukazuju da
ponašanje nastavnika u školama
u Crnoj Gori nije zasnovano
isključivo na poštovanju i
uvažavanju učenika, ved da se
barem ponekad primenjuju i
vikanje, vrijeđanje i udaranje
učenika, od čega je najučestalije
vikanje.
- 28% ispitanika veruje da
„nastavnici u određenim
situacijama moraju
upotrebljavati metode poput
vikanja na učenike, kažnjavanja
pa čak i vrijeđanja i
udaranja, kako bi ih smirili ili
naučili nečemu“
28%
68%
4%
Koji od ova dva stava je bliži Vašem?
Nastavnici u određenim situacijama moraju upotrebljavati metode
poput vikanja na učenike, kažnjavanja pa čak i vrijeđanja i
udaranja, kako bi ih smirili ili naučili nečemu
Takva ponašanja nastavnika su potpuno neprihvatljiva i nemaju nikakvih
pozitivnih efekata na učenike
Ne zna/ odbija

11. Djeca u sukobu sa zakonom - efikasnost rješenja za pomod djeci koja
su u sukobu sa zakonom
11
- Faktori koji se najčešde vide kao
glavni uzročnici dolaska djeteta u
sukob sa zakonom su: problemi u
porodici (47%) poput
razvoda, smrti, alkoholizma, nasilja
i sl.; i propusti u vaspitnju (20%).
- Najefikasnija mjera za rad sa
ovom grupom djece smatra se
neki vid terapeutskog rada
odnosno psihološke pomodi:
stručno i radno
osposobljavanje, bavljenje
sportom ili nekom kreativnom
djelatnošdu, uključivanje u rad
neke humanitarne organizacije ili
obavaljanje društveno korisnog
rada, porodična
terapija, individualna ili grupna
psihoterapija.
4
7
8
11
20
33
49
83
70
66
59
43
35
24
0 20 40 60 80 100
Stručno i radno osposobljavanje, bavljenje
sportom ili nekom kreativnom djelatnošdu
Uključivanje u rad neke humanitarne
organizacije ili obavaljanje društveno…
Porodična terapija
Individualna ili grupna psihoterapija
Pomirenje sa oštedenim/ žrtvom
Pritvaranje, upudivanje na izržavanje
zatvorske kazne, odnosno upudivanje u…
Izmještanje iz primarne porodice u
hraniteljsku porodicu
Postoje različiti stavovi o tome koji je najbolji način da se pruži pomod
djetetu koje je došlo u sukob sa zakonom. Molim vas da ocjenite u kojoj
mjeri bi svako od rješenja bilo efikasno?
Ne bi bilo efikasno (ocjene 1+2) Bilo bi efikasno (ocjene 4+5)

12. Otkrivanje nasilja i kažnjavanje – koje vrste nasilja je najlakše/
najteže otkriti?
12
Najlakše je otkriti fizičke
oblike nasilja, dok je najteže
detektovati slučajeve
mentalnog i seksualnog
nasilja.
35%
25%
7%
5%
1%
1%
2%
23%
0 5 10 15 20 25 30 35 40
Psihičko nasilje
Seksualno nasilje
Nasilje u porodici
Verbalno nasilje
Vršnjačko nasilje
Fizičko nasilje
Drugo
Ne zna/ odbija
Vrste nasilja koje je najteže otkriti

13. 13
Otkrivanje nasilja i kažnjavanje – reakcija države i društva u
slučajevima nasilja na djecom
- Veliki broj aktera se prepoznaje kao
odgovorni za sprečavanje nasilja nad
djecom, prije svih policija, centar za
socijalni rad, roditelji, školski
sistem, Zaštitnik ljudskih prava i
sloboda, sudstvo i tužilaštvo.
- Dominantan stav je da država i
društvo ne reaguju adekvatno u
slučajevima nasilja nad djecom
(66%).
Da
26%
Ne
66%
Ne zna/
odbija
8%
Da li mislite da država i društvo adekvatno reaguju u
slučajevima nasilja na djecom?

14. “Jedno od pet”
kampanja Savjeta Evrope protiv seksualnog nasilja nad djecom
SKUPŠTINA CRNE GORE