TEMA'dan su tasarrufuba ilişkin yararlı bilgiler

1. SUYUMUZU BOŞA HARCAMAYALIM Kaynak : Karikatürcüler Derneği-TEMA Vakfı-Cartoon Yayıncılık “Doğa ve İnsan Karikatür Yarışması” Haziran 2007 ikincisi. Vladimir Kazanevsky - Ukrayna

2. Suyu plansız kullanıyoruz ! Tarımda sulamanın % 88’i salma sulama Kentsellerde kaçak ve kayıpların oranı % 40 Tarımda damla sulama tekniğini kullanmalıyız ! Damla yöntemi, geleneksel hortum ya da kanal sulamasına oranla, kullanılan su miktarını % 30-70 azaltırken, ürün verimini de % 20-90 artırıyor Foto: TEMA Vakfı Eğitim CD’si, Prof. Dr. F. Kemal Sönmez ve Prof. Dr. Ahmet Öztürk. Kaynak: Dünyanın Durumu 2004, TEMA Vakfı Yayın No: 44. Foto: TEMA Vakfı Eğitim CD’si, Prof. Dr. F. Kemal Sönmez ve Prof. Dr. Ahmet Öztürk.

3. 1 litre kullanılmış motor yağı 800.000 litre suyu kirletir Sularımızı kirletiyoruz ! 1 litre atık su 8 litre temiz suyu kirletir. DDT, otuz beş sene önce yasaklanmasına karşın hâlâ ABD'deki yeraltı sularında mevcuttur. (1990'lı yıllarda ABD'deki bir araştırmaya göre kırsal bölgede örnek alınan kuyu sularının yüzde 60'ında zirai ilaçlar mevcuttu) Yer altı suları 1.5-2 milyar insan için önemli su kaynağıdır. Kaynak: Dünyanın Durumu 1996, TEMA –TÜBİTAK Ortak Yayını ve Dünyanın Durumu 2001 TEMA Vakfı Yayın No: 35

4. Sularımızı kirletiyoruz. Tekstilde; durulama suyundaki boyalar arıtılmadan boşaltıldığında nehir ve göllerdeki oksijen düzeyi düşüyor. Fabrikalar, boyaları atmayıp geri dönüştürerek kirliliği azaltabilir ve enerji maliyetlerini azaltabilir. “ Bir kişinin atığı, bir başkasının hammaddesi olsun” Kaynak: Dünyanın Durumu 2004, TEMA Vakfı Yayın No: 44, S. 68. Ergene Nehri K. Çekmece Gölü

5. Sulak alanlarımız kuruyor ve kirleniyor! Son 40 yılda yaklaşık Marmara Denizi büyüklüğünde Amik, Gavur, Suğla, Kestel, Emen, Avlan gölleri gibi sulak alanlarımız kurutularak tarım, sanayi ve yerleşim alanlarına dönüştürüldü. 1960’tan beri 1.300.000 ha sulak alanımız kurudu. Kaynak: TEMA Vakfı’nın 01.02.2007 tarihli “2 Şubat Dünya Sulak Alanlar Günü” basın açıklaması 2007 durumu Konya steplerinin doğa harikası Meke Gölü, 2000 durumu Foto: N. ÇEPEL

6. Sulak alanlarımız kuruyor ve kirleniyor! Kaynak: Çevre ve Orman Bakanlığı, Özel Çevre Koruma Kurumu Tuz Gölü yarı alanını kaybetmiş durumda. Bu göl Türkiye’nin en büyük “Özel Çevre Koruma Bölgesi” ve uluslararası kriterlere göre biyolojik çeşitliliğin korunması açısından büyük önem taşıyan A sınıfı bir sulak alandır.

7. Sulak alanlarımız kuruyor ve kirleniyor!

8. Musluğu açık bırakmayın Her gün, sebzeleri elde yıkamak yerine, su dolu bir kapta yıkarsanız, çok daha az su tüketirsiniz. Bu şekilde 4 kişilik bir aile yılda 18 ton su kurtarabilir. Suyunuzu boşa harcamayın ! www.suyunubosaharcama.org

9. Bulaşıklarınızı makinede yıkayın. 4 kişilik bir ailenin günlük bulaşığını elde yıkarsanız, ortalama 84-126 litre su harcarsınız. Oysa makine 12 litre su ile yıkar. Bu da yılda 26-40 ton suyu kurtarmaktır. Suyunuzu boşa harcamayın ! www.suyunubosaharcama.org

10. Suyunuzu boşa harcamayın ! Diş fırçalarken ve tıraş olurken suyu kapatın Diş fırçalarken ve tıraş olurken kullanmadığımız halde açık bıraktığımız su gideri kişi başına ortalama 12 tondur. Bu da, 4 kişilik bir aile için yılda 48 ton su demektir. www.suyunubosaharcama.org

11. Daha kısa duş alın. 5 dakikalık bir duşla ortalama 60 litre su harcarsınız. 4 kişilik bir ailenin her ferdi duş süresini 1 dakika azaltırsa, yılda ortalama 18 ton suyu kurtarırsınız. Suyunuzu boşa harcamayın ! www.suyunubosaharcama.org

12. Suyunuzu boşa harcamayın ! Duş başlığını değiştirin www.suyunubosaharcama.org Yeni model, suyu daha iyi püskürten ekonomik duş başlıklarını kullanın Böylece, suyu daha az açarak, daha tazyikli duş alabilirsiniz.

13. Muslukların su kaçırmadığından emin olun. Her saniye bir damla su akıtan musluk yılda 6 ton su harcar. Kaynak:www.iski.gov.tr Damlayan bir musluk ayda 2250 litre, günde 75 litre su kaybına neden olur. Bu suyla yılda 900 kere duş yapılabilir. Kaynak : United States Department of Agriculture (ABD Tarım Bakanlığı) (USDA) Suyunuzu boşa harcamayın ! www.suyunubosaharcama.org

14. Su kaçaklarını engelleyin Suyunuzu boşa harcamayın ! www.suyunubosaharcama.org Evinizdeki ya da apartmanınızdaki su borularını yenileriyle değiştirin veya tamir ettirin. Eski tip borular tonlarca su harcar.

15. Gereksiz yere sifon çekmeyin Tuvaleti çöp olarak kullanmayın. 4 kişilik bir ailenin her ferdi, sifonu günde 1 kez amacı dışında çekerse yılda 16 ton su harcamış olur Suyunuzu boşa harcamayın ! www.suyunubosaharcama.org

16. Çamaşır makinesini ekonomik kullanın. Çamaşır makinesi tek çalıştırmada 176 litre su harcar. Makinenizi tam doldurmadan çalıştırmayın. Çamaşır makinesini haftada 1 kez bile az çalıştırsanız, yılda 9 ton suyu kurtarırsınız. Suyunuzu boşa harcamayın ! www.suyunubosaharcama.org

17. Küvette banyo yapmayın. Haftada bir kez bile küveti doldursanız yılda 7,4 ton su harcarsınız. Suyunuzu boşa harcamayın !

18. Sulama için günün serin saatlerini seçin (21:00’den sonra veya sabah çok erken) Kaldırımları değil, sadece çiçeklerin köklerini sulayın. Yaşadığınız yerin iklimine uygun, yerli bitkileri ekin. Daha az su harcarsınız. Bahçenizde suyu tasarruflu kullanın. Yağmur suyunu büyük su tanklarında sulama için biriktirin. Kaynak : www.savewater.com Suyunuzu boşa harcamayın !

19. Su verimliliği Su tasarrufu enerji tasarrufu demektir. Enerji tasarrufu su tasarrufu demektir. Önce eline sabunu al, sonra musluğu aç. Enerjiyi tasarruflu kullanın. Kaynak: Dünyanın Durumu 2004, TEMA Vakfı Yayın No: 44, s.64

20. Su verimliliği Bu, verimli çalışan bir tuvalette 4.200 kez sifon çekmek demektir. 1 kwh elektriği dağıtmak için tahminen 8,3 litre su kullanılır. Yılda 3.000 kwh elektrik tüketen bir aile fazladan 25 m 3 su kullanır. Kaynak: Dünyanın Durumu 2004, TEMA Vakfı Yayın No: 44. s.64’ten yararlanılmıştır.

21. Su verimliliği 1997 yılından bu yana ABD’de kullanılan bütün tuvalet, klozet, musluk ve duş başlıklarının, 1992 tarihli ABD Enerji Politikası Yasası’nın getirdiği verimlilik standartlarına uygun olması zorunluluğu var. 2020 yılında bu standartların günde 23-34 milyon m 3 , yani New York büyüklüğünde dört-altı kente yetecek kadar su tasarrufu sağlaması bekleniyor. Darısı bizim başımıza... Kaynak: Dünyanın Durumu 2004, TEMA Vakfı Yayın No: 44. s.65

22. Uyarı ! Diğer ekolojik sorunlarda olduğu gibi, su kaynaklarının yok olması ile ilgili sorunlara ve suyun ekolojik değerine derhal sahip çıkmaz ve gerekli uygulamaları hemen başlatmazsak, çok kısa bir süre sonra, bu konuda bırakın mücadele etmeyi, uyarı için bile zaman bulunamayacaktır. Çünkü ekolojik afetler bir “Son Nefes” gibi birden bire ortaya çıkmaktadır. Yaşanabilir bir dünya için bu gerçeğin bilincinde olmak zorundayız. Prof. Dr. Necmettin ÇEPEL İ.Ü. Orman Fakültesi Emekli Öğretim Üyesi

23. Türkiye Erozyonla Mücadele, Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı Çayır Çimen Sok. Emlak Kredi Blokları A-2 Blok D.10 1. Levent / İSTANBUL Tel : 0212 283 78 16 Faks : 0212 281 11 32 www.tema.org.tr [email_address] Hazırlayanlar : Prof. Dr. Necmettin ÇEPEL Cel â l ERGÜN Ahmet AYDEMİR www.suyunubosaharcama.org