Guida turistica in olandese distribuita in occasione della Fiera di Anversa (27-31 gennaio 2011) e allegata alla rivista di cultura, gastronomia e lifestyle "Der smack van Italie"

1. & Cervia
la romagna
Reis door La Bella Italia
+ dagtoChten door de omgeving en nuttige informatie
1

2. Welkom in Cervia
& emilia romagna! 05
Cervia 09
Sport & WellneSS 14
dagtoChten door
de natuur bij Cervia 16
Culinaire dagtoChten 18
een dagtrip van Cervia
naar de CultuurStad ravenna 20
evenementen & dorpSfeeSten 22

3. in het noorden van emilia
romagna vindt u de wat stugge
emiliani en in het zuiden de
luidruchtige, vrolijke en harte-
lijke romagnoli. een typerende
uitspraak is dat als je dorst hebt
en iets te drinken vraagt, je in
emilia een glas water krijgt en in
romagna een glas Sangiovese.
Welkom in Cervia
& emilia romagna!
De redactie van De Smaak van Italië heet in het hart van italië liggen de gebieden
u van harte welkom in Cervia in de regio emilia en romagna als een liefdevol echtpaar
Emilia Romagna. Deze regio bestrijkt het – maar met twee zeer verschillende persoon-
gebied vanaf de provincie Piacenza, net ten lijkheden – zij aan zij. in het noorden van deze
zuiden van Milaan, tot en met de provincie grote, langgerekte regio vindt u de wat stugge
Rimini, ten noorden van de provincie Pesaro emiliani en in het zuiden de luidruchtige,
Urbino die behoort tot de regio De Marken. vrolijke en hartelijke romagnoli. een type-
Als u tijdens uw vakantie in Cervia verblijft, rende uitspraak is dat als je dorst hebt en iets
bent u niet al te ver van de regio Umbrië, te drinken vraagt, je in emilia een glas water
met de beroemde steden Perugia en Assisi, krijgt en in romagna een glas Sangiovese.
en de regio Toscane met prachtige steden deze situatie is vergelijkbaar met die in de
als Florence, Siena, Pisa en Arezzo. Venetië benelux, waar de verschillen tussen het noor-
is ook goed bereikbaar, evenals Ferrara, den en het zuiden ook aanzienlijk zijn.
Comacchio en de hoofstad van Emilia
Romagna, Bologna. De badplaats Cervia de verschillen tussen beide regio’s hebben
is een ideale plek voor een onvergetelijke een historische verklaring. tijdens de periode
vakantie en is door de centrale ligging een van het romeinse rijk werd het gebied door
goede uitvalsbasis voor langere en kortere de heersers vanuit rome centraal geregeerd.
uitstapjes. Dit boekje zal u verderop veel de verschillende steden waren met elkaar
suggesties doen, maar we beginnen met een verbonden door een belangrijke romeinse
korte inleiding op de regio Emilia Romagna. verkeersader, via aemilia, een kaarsrechte weg
van milaan tot rimini. kijkt u maar eens op
emilia romagna 05

4. de kaart en zult u zien dat die befaamde weg hoe het in italië ook mag zijn, in nederland en
nog steeds bestaat en gebruikt wordt, inclusief belgië zijn het allemaal beroemde delicatessen
de 2000 jaar oude brug in rimini die nog vol- die volop verkrijgbaar en ingeburgerd zijn. en
ledig intact is. na de val van het romeinse rijk wat te denken van de wijnbouw? verderop in
werd het huidige gebied emilia romagna in het boekje meer over de wijnen uit dit gebied.
twee delen gesplitst. de goten en de vandalen
uit Centraal- en oost-europa staken de alpen behalve dat het bekend is om zijn culinaire
over en streken neer in wat nu emilia heet. de geneugten, is het gebied verder nog tamelijk
romeinen en byzantijnen bleven nog lange onontdekt. het is een verborgen schatkamer
tijd regeren in het zuidelijke deel en dit gebied vol kunst, cultuur en natuur, met een rijke his-
kreeg de latijnse naam romania, later verbas- torie die teruggaat tot de klassieke oudheid.
terd tot romagna. de lijn bologna – ravenna
vormde de grens en doet dat tegenwoordig in tenslotte een paar woorden over de van
grote lijnen nog steeds. het is dus niet vreemd oorsprong etruskische hoofdstad van emilia
dat emilia en romagna wel bij elkaar horen, romagna, bologna. de stad heeft als bijnaam
maar ook hun eigen identiteit hebben behou- la Dotta, la Grassa en la Rossa; ofwel de ge-
den. een speciale plaats neemt de historische leerde, de dikke en de rode. La Dotta, de
stad ravenna in, maar daarover verderop in dit geleerde, wordt verklaard door het feit dat
boekje meer. de eerste universiteit in de (westerse) wereld
werd gesticht (1088) in bologna. La Grassa,
de kustlijn van emilia romagna, beter de dikke, verwijst naar het feit dat bologna het
bekend als de adriatische rivièra, is al culinaire centrum is van de regio en La Rossa,
jaren een geliefde vakantiebestemming voor de rode, verwijst naar het feit dat bologna al
nederlanders en belgen; van de lidi ferraresi jaren een bolwerk is van de linkervleugel van
tot rimini met daartussenin een echt pareltje, het italiaanse politieke spectrum. hoewel
Cervia genaamd. de keuken van deze regio is bologna een zeer bijzondere en interessante
eveneens beroemd en staat bekend als ‘de buik’ stad is, wordt zij vaak overge slagen door
van de italiaanse keuken. hier geniet u van de toerist in italië. de laatste jaren is de stad
gerechten met parmezaanse kaas, parmaham, echter steeds meer een besteming geworden
aceto balsamico en pastasoorten als ravioli, voor een stedentrip, ook voor nederlanders
tortelli, tortellini, lasagne, tagliatelle en cappel- en belgen. bezoek onder andere piazza
letti. de verschillen tussen emilia en romagna maggiore, de dom en de twee middeleeuwse
komen ook hier terug. Zo gebruikt men in torens. ga, als het eens een dagje regent in
emilia veel boter, kazen zoals parmigiano, Cervia, naar bologna. u kunt hier heerlijk
hammen uit parma en lambrusco om alles weg droog lopen en shoppen onder de kilometers
te spoelen. in romagna gebruikt men olijfolie, lange arcaden (portici) die de stad rijk is.
pecorino en zachte kazen, gegrild vlees of vis
en krachtige rode wijnen zoals de Sangiovese.
emilia romagna 07

5. de gemeente Cervia bestaat uit
meerdere plaatsen: Cervia zelf,
milano marittima, pinarella en
tagliata. deze plaatsen hebben
allemaal een eigen karakter. de
regio Cervia straalt rust uit en
biedt alle mogelijkheden voor
een ontspannen vakantie.
Cervia
Cervia is een parel aan de Adriatische Kust. Cervia staat tegenwoordig bekend als vakan-
Eigenlijk is het, om met de woorden te spre- tieoord en authentieke italiaanse badplaats.
ken van een Nederlandse familie die al veertig dat was 2000 jaar geleden wel anders.
jaar de vakantie doorbrengt in Cervia en daar toen vestigden de etrusken zich in dit
tegenwoordig zelfs een appartement bezit ‘de gebied vanwege de zoutwinning. later namen
mooiste en meest aantrekkelijke badplaats aan de romeinen de productie over en zorgden
de kust van Emilia Romagna’. De gemeente voor de verspreiding van het zout door het
Cervia bestaat uit meerdere plaatsen: Cervia gehele rijk. Cervia vormde toen het begin van
zelf, Milano Marittima, Pinarella en Tagliata. via Salaria (‘zoutweg’) naar het oude rome.
Deze plaatsen hebben allemaal een eigen omdat het ‘witte goud’ zeer waardevol was,
karakter; van het gezellige Cervia met het vochten diverse volkeren na de val van het
oude centrum en het zeer mondaine Milano romeinse rijk om dit gebied. Zowel de goten
Marittima tot de stranden en pijnboombossen als de venetianen en zelfs de pausen ging het
van Pinarella en Tagliata. Deze deelgemeenten steeds om het monopolie van de zoutproductie.
hebben een paar zaken gemeenschappelijk: tot het eind van de jaren vijftig van de vorige
de negen kilometer kuststrook van Milano eeuw was er zelfs een bataljon soldaten nodig
Marittima tot Tagliata met brede zandstran- om het gebied te beschermen en onder con-
den, veel groen en pijnboombossen waardoor trole te houden.
er veel mogelijkheden zijn om uw vakantie het zoutproductieproces is eigenlijk relatief
aangenaam door te brengen. De regio Cervia simpel: het zeewater wordt via een kanaal in
straalt rust uit en biedt alle mogelijkheden voor milano marittima de zoutpannen ingepompt
een ontspannen vakantie. waar het water verdampt. vervolgens wordt het
Cervia 09

6. resterende water weggepompt via het kanaal het oude centrum van Cervia is zeker een
van Cervia. het zout blijft dan achter in de bezoek waard: de ruime piazza, de dom, het
zoutpannen om ‘geoogst’ te worden. prachtige gemeentehuis, piazza pisacane (in de
eeuwenlang was zout niet alleen een middel volksmond ook wel piazza delle erbe geheten)
om verse producten als vlees en vis te con- met de oude vismarkt, de zoutpakhuizen aan
serveren, maar was het ook een betaalmiddel. het kanaal en torre San michele. vroeger
ons woord ‘salaris’ is afgeleid van het latijnse stonden al deze gebouwen midden in de zout-
woord salarium, dat eerst ‘rantsoen zout’ en pannen een paar kilometer verderop, maar in
later ‘jaarwedde’ betekende. heeft u in italië 1698 werd om gezondheidsredenen en de on-
boven winkels de zwarte uithangborden met leefbare hoge temperaturen in de zoutpannen
een grote, witte letter t gezien? op deze bor- besloten om de gebouwen stuk voor stuk af te
den staat in kleinere letters Sali e Tabacchi. breken en weer op te bouwen op de huidige
dat duidt erop dat er ter plekke tabakswaren plek aan de kust. de foto hier linksboven toont
(tabacchi) worden verkocht, maar tot voor kort de lege plek waar het oude Cervia vroeger lag.
ook zout (sali). tot enkele jaren geleden had de het centrum van Cervia is gebouwd als een
italiaanse Staat nog steeds het monopolie op rechthoekige vesting waarvan de buitenste ring
de verkoop van zout en tabakswaren. wordt gevormd door de simpele huisjes van de
salinari, de zoutarbeiders, en de binnenste ring
door de huizen van de gegoede burgerij. in het
midden bevinden zich het plein met de dom en
het gemeentehuis. vroeger sloot men de twee
poorten. ‘s nachts mocht er niemand meer in
tip of uit.
als u meer wilt weten over de ge-
schiedenis van de zoutproductie, kunt een andere bijzondere plek in Cervia is de
u een kijkje nemen in het bezoekers- haven, borgo marina. om hier te komen
centrum Centro visite Salina en in begint u de wandeling bij torre San michele
het zoutmuseum museo del Sale in waarna u de straat oversteekt en verder rich-
het centrum van Cervia. bij de Salina ting zee wandelt langs de viskraampjes terwijl
Camillone kunt u het proces van zout- u het kanaal aan uw linkerkant houdt.
winning bekijken. als u geluk hebt, ‘s morgens vroeg kopen de Cervesi hier
zijn de mannen van de Camillone hun vis. u kunt die heerlijke vis eten in een
daar aan het werk en kunt u zien van de vele restaurants in Cervia. aan het
hoe zwaar dat werk eigenlijk is. het einde vindt u een piadineria, een overdekte
zout kunt u trouwens overal in Cervia vismarkt en een terras met lange tafels en
kopen. ga voor meer informatie banken, behorende bij Circolo pescatori,
naar het toeristeninformatiekantoor dat een bezoek meer dan waard is. Circolo
in torre San michele. pescatori is een restaurant, een bar en vooral
de thuishaven van de vereniging van vissers.
Cervia 11

7. tip
ga op woensdagavond bij Circolo
pescatori eten. reserveer de dag
ervoor een tafel rond acht uur want
vanaf tien uur is er live muziek;
een geweldig muziek-, dans- en
zangfestijn met de meest absurde
muziekinstrumenten, zingende en
drinkende vissers en al hun vrien-
den, de malardot-band. de dag
daarna gaat u naar de wekelijkse
markt (uitsluitend op donderdagen
tot ongeveer 13.00 uur) bij de toren
van San michele.
u kunt daar zowel binnen als buiten heerlijk tegenwoordig een van de meest mondaine bad- sche winkelstraten met alle grote en wereldbe- pijnboombossen en de duinenrij van pinarella
eten. u geniet van een complete maaltijd, een plaatsen van italië. rond 1880 liet de gemeente roemde italiaanse merken. in het weekend, dat en tagliata. alle bed & breakfasts en hotels
fritto misto dell’ Adriatico (diverse gefrituurde een bouwonderneming uit milaan een nieuw eigenlijk al op donderdagavond begint, wordt bevinden zich nu niet meer pal aan het strand,
vis) of u koopt een piadina bij het aangrenzen- en, voor die tijd, heel modern stadsplan ont- er flink gefeest op het strand, in de (street)bars maar aan een koele en frisse laan met uitzicht
de stalletje en eet dat op aan een van de lange werpen en uitvoeren. rond de jaren twintig en en in de disco’s. een hip voorbeeld is de pineta, op pijnbomen met daarachter het strand en de
tafels van Circolo. bestel er een karaf Sangiovese dertig van de vorige eeuw schonk de gemeente een van de meest bekende disco’s van italië. zee. het is een perfecte plaats voor gezinnen
of frizzantino bij en geniet van de sfeer! zelfs stukken land op voorwaarde dat de nieuwe ga daar rond zes uur ook eens een typische met kleine kinderen en ouderen die rust zoe-
Cervia is vooral bekend als badplaats en eigenaren er huizen lieten bouwen. Welgestel- italiaanse aperitivo drinken rond de rotonda ken terwijl strand, zee, bos, winkeltjes, terrasjes,
vakantieoord met veel uitgaansgelegenheden, de families besloten toen villa’s te bouwen en primo maggio. restaurants en pizzeria’s op loopafstand liggen.
sportmogelijkheden en talrijke accommoda- hun zomervakanties voortaan door te brengen overdag is alles weer rustig en heerst er een in de bossen zijn veel picknicktafels, speeltui-
ties; van campings en kleine bed & breakfasts in deze, door henzelf gecreëerde, mondaine ontspannen sfeer in de lange koele pijnboom- nen en paden voor mountainbikers. het strand
tot luxe vijfsterrenhotels. alle hotels en restau- badplaats. overal in milano marittima ziet lanen, op het strand, de tennisbanen, de terras- is bewaakt. de zee loopt hier langzaam af en is
rants aan de lungomare (boulevard) en aan de u huizen uit die tijd, gebouwd in libertystijl. jes en de uitstekende golfbaan met 27 holes. dus ook ideaal voor kinderen en ouderen. eén
daarachter liggende boomrijke lanen heten u milano marittima is nog steeds een mondain het is een ideale plaats voor jongeren en keer per week is er een ‘gewone’ dagmarkt en
op een traditionele italiaanse manier welkom. oord, maar de vips komen niet alleen meer uit trendy mensen die hip vertier zoeken. voor een avondmarkt met veel kraampjes. als u in
Cervia is ideaal voor gezinnen met kinderen, milaan maar uit heel italië en dan met name de literatuurliefhebbers onder u: de enorme april in pinarella en tagliata bent, bezoek dan
stellen en singles die hier zowel het strand, de uit rijke steden als bologna, modena en parma. pijnboombossen rond milano marittima wer- zeker het internationale kite festival, geïn-
terrassen als het oude centrum op loopafstand ook de ‘rich and famous’ uit romagna strijken den al beschreven door dante alighieri en spireerd op het kite festival in Central park,
willen hebben. hier neer. u moet niet verbaasd zijn als u een lord byron. new York en door Claudio Capelli overge-
bekende filmster, voetballer, politicus of indu- bracht naar italië. ook leuk om mee te
milano marittima strieel in milano marittima over straat ziet pinarella en tagliata maken is de Sagra della Seppia, een dorpsfeest
ten noorden van Cervia, aan de andere kant slenteren of op een terrasje ziet zitten. er zijn naar het zuiden houdt de lungomare van in maart met als thema (inkt)vis.
van het kanaal, ligt milano marittima. dit is veel luxe vier- en vijfsterrenhotels en fantasti- Cervia plotseling op en beginnen de heerlijke
Cervia 13

8. Sport & WellneSS
Cervia en haar deelgemeenten bieden ein- een drankje te nuttigen op het terras. de club is de muraglione. Cervia en omgeving liggen op StrandSporten
deloos veel mogelijkheden voor sportieve en namelijk vrij toegankelijk. Sommige hotels zijn een vlakte. op 30 kilometer afstand beginnen Wellicht is het u niet bekend, maar veel stran-
actieve vakantiegangers. Wij zetten ze voor u lid van de golfclub en bieden diverse kortin- echter de heuvels en de bergen waar ook vaak den in italië zijn ingericht naar activiteit. u kunt
op een rijtje. gen aan. het is dan ook aan te raden voor u uw de giro d’italia gereden wordt. volop moge- er uiteraard zonnen, zwemmen, eten en drin-
vakantie boekt na te gaan of het hotel van uw lijkheden dus. Sommige hotels hebben facili- ken maar ook strandsporten beoefenen zoals
tenniS keuze lid is van de golfclub en kortingen geeft. teiten voor fietsers. informeer eventueel bij uw beachvolley en -tennis. Sommige strandtenten
honderden tennisbanen – voornamelijk gravel- fiets- of wielrenclub in eigen land. Wellicht zijn speciaal toegerust op de sportieve vakantie-
banen – liggen door heel het gebied verspreid. Zeilen zijn zij op de hoogte van de mogelijkheden en gangers en bieden mogelijkheden voor diverse
er is ook een aantal tennisclubs waar u een baan Cervia heeft een jachthaven en een zeilvere- even-tuele kortingen. een bezoek aan Cesena- sporten. er is zelfs een aantal strand-tenten die
kunt huren. niging. er worden veel regatta’s – op europees tico, de plaats waar marco pantani gewoond een wellnesscentrum heeft.
niveau en vaak geschikt voor kinderen en jonge- heeft en ook begraven is, is zeker de moeite
golf ren – gehouden. waard. WellneSS
de golfbaan met 27 holes is zeer de moeite geniet na het sporten of gewoon om te relaxen
waard. deze baan is eigenlijk eigendom van atletiek fietSen van de vele wellnessmogelijkheden die Cervia
de gemeente Cervia maar wordt gerund door als u van atletiek houdt, is Cervia de ideale ook als u geen fanatieke wielrenner bent, kunt te bieden heeft. Wellicht heeft uw hotel een
een club. het is een uitstekende samenwerking plaats. veel topsporters uit heel europa trainen u heerlijk in Cervia en omstreken fietsen, want eigen wellnesscentrum. informeer ook eens naar
tussen de gemeente en particuliere onderne- tijdens het voor- of najaar wanneer het minder dit gebied is relatief vlak. fiets in en rondom andere mogelijkheden zoals de zoutwater- en
mers. de prijzen zijn bovendien zeer aantrek- warm is in en rondom het atletiekcentrum. Cervia of ga iets verder naar Cesenatico (6 modderbaden van de thermen van Cervia.
kelijk, zowel die van de golfbaan (green fees, kilometer) en bezoek daar de bijzondere bezoek ook Casa delle farfalle, de kanoclubs in
driving range, putting green etc.) als ook die Wielrennen porto Canale (kanaalhaven), ontworpen door de pineta en de hindernisbanen.
in het restaurant en het café. u hoeft geen lid voor wielrenners zijn er diverse routes uitgezet leonardo da vinci. hier kunt u heerlijk op
te zijn om daar een kijkje te nemen, te eten of zoals de beroemde novecolli, de via del Sale en een terras iets drinken of eten.
Sport & WellneSS 15

9. tip
Wanneer u van plan bent dagtoch-
ten door de omgeving van Cervia
te maken, is het aan te raden voor
u op vakantie gaat al informatie in
te winnen over het huren van een
auto of deze voor vertrek te be-
spreken. uw hotel kan u mogelijk
helpen met het huren van een auto.
dagtoChten door
de natuur bij Cervia
Behalve de pijnboombossen en het vele groen dagtoCht naar oude natuurpark foreste Casentinesi op de
dat Cervia rijk is, biedt de streek nog heel ComaCChio en ferrara grens tussen emilia romagna en toscane.
wat andere mogelijkheden om te genieten Wanneer u een auto gehuurd heeft, kunt een rijd via forlì via de provinciale weg SS 67
van de natuur. In de inleiding (zie pag. 4-7) aantal mooie dagtochten maken. We geven richting florence tot San benedetto in alpe.
werd aandacht besteed aan de zoutproduc- hier twee suggesties. ga wel direct na het ont- vanaf dit dorpje kunt u heerlijk wandelen tip
tie van Cervia. Tegenwoordig is het grootste bijt weg, want u bent de hele dag op pad! de naar de beroemde waterval Cascata dell’ huur een fiets en ga lunchen of dine-
deel van de zoutpannen een broedplaats voor eerste tocht omvat een bezoek aan Comacchio acquacheta die ook door dante alighieri in ren bij het restaurant Casa delle aie.
talloze vogels. Saline di Cervia (de zout- (het kleine venetië) en het waterlandschap zijn beroemde werk La divina commedia (de u kunt daar alle lokale gerechten uit
pannen van Cervia) maken ook deel uit van daaromheen (ongeveer een uur rijden vanaf goddelijke komedie) genoemd wordt. hoog in romagna eten. de nadruk ligt op
het natuurpark Parco del Delta del Po, een Cervia). Comacchio ligt iets ten noorden van de bergen zijn tegenwoordig weer wolven uit- vleesgerechten. fiets door de pijn-
enorm waternatuurpark met de plaats Cervia ravenna en niet ver van de stad ferrara; een gezet maar de bergregio wordt ook bewoond boombossen van milano marittima
in het meest zuidelijke deel. Door het zoute prachtige stad die ook zeer de moeite waard is. door herten, vossen en roofvogels. Stop op weg door richting ravenna tot net voor
water en de aanwezigheid van heel kleine naar San benedetto net voorbij forlì voor een lido di Savio. Casa delle aie was
kreeftjes zijn hier het hele jaar door ook enor- dagtoCht naar foreSte kop koffie op het plein van de door de familie vroeger de werkplaats voor de salinari
me aantallen flamingo’s te bewonderen. U CaSentineSi, CaSCata de’ medici uit florence gebouwde vesting terra (zoutarbeiders) waar ze tijdens de win-
kunt de flamingo’s en de talloze andere vogels dell’aCquaCheta en del Sole of drink en eet wat na uw wandeling in termaanden ander werk konden doen.
lopend, per fiets of per boot observeren. Vraag portiCo di romagna portico di romagna, een middeleeuws dorpje uiteraard kunt u ook bij uw hotel
informatie bij het toeristeninformatiekantoor de tweede tocht, ook op ongeveer een uur niet ver van San benedetto in alpe. bezoek in informeren waar het precies is. als u
bij Torre San Michele of het Centro Visite. afstand, brengt u naar een prachtig landschap portico di romagna tevens de 1000 jaar oude besluit hier te dineren, kunt u ook een
waar u zowel liefelijke heuvels met wijngaar- brug ponte della maestà en ga wat eten in het taxi nemen.
den en middeleeuwse dorpjes en kastelen plaatselijke restaurant.
vindt als zeer ruige bergen. het is het eeuwen-
dagtoChten in de natuur 17

10. kunt u in de ochtend heerlijk winkelen, maar wereldberoemd vanwege de productie van
breng ook een bezoek aan de veertiende-eeuwse keramiek. denk maar aan het franse woord
bibliotheek la biblioteca malatestiana (staat faience dat porselein of keramiek betekent.
op de Werelderfgoedlijst van uneSCo). ga bezoek het centrum van faenza en geniet van
in forlimpopoli tegen lunchtijd naar Casa de prachtige piazza en de steegjes. hier kun
artusi; een gastronomisch centrum waar je ook de ateliers bezoeken waar porselein en
kooklessen worden gegeven, maar waar u ook keramiek vervaardigd worden. rijd vervolgens
heerlijk kunt eten (reserveer wel een dag van door naar brisighella, een prachtig dorp ge-
tevoren). koop zeker het kookboek van pelle- bouwd op drie heuvels met een klooster, een
grino artusi, de bijbel van de italiaanse keu- kasteel en een klokkentoren. deze zijn allemaal
ken. Sluit af met koffie of een glas wijn in het te voet vanaf het centrum te bezoeken. parkeer
middeleeuwse dorpje bertinoro, beroemd sinds uw auto en loop naar het centrale plein van
de romeinse tijd vanwege de wijnproductie. brisighella. Wandel rustig door en vraag naar
Culinaire u kunt in bertinoro ook wijn proeven in een
van de vele cantina’s. maar het beste is om op
via degli asini. er zijn daar enkele restaurants
en trattoria’s waar u uitstekend kunt lunchen.
dagtoChten
een terras in het centrum van bertinoro – vlak- rijd na de lunch iets verder naar de Cab, de
bij het symbool van romagna, een pilaar met wijncoöperatie, die zeker een bezoek waard is.
ringen – te genieten van het uitzicht over de daarna kunt u pieve Thò bezoeken, een meer
vlakte van romagna. vraagt u daar ook naar de dan 1000 jaar oude romaanse kerk gebouwd
In het vorige hoofdstuk werden twee dagtrips met wat honing of saba en savor*. ga ook eens betekenis van de pilaar! op de plek van een romeinse tempel. de naam
beschreven die in het teken stonden van de na- voor de lunch een piadina of crescione eten in Thò is afgeleid van het latijnse octo (acht)
tuur. Hieronder geven we een paar suggesties een van de vele piadinerie; de kleine kraampjes dagtoCht naar omdat de kerk acht romeinse mijlen van via
voor dagtochten waarbij het bezoek aan fraaie die u overal op straat kunt vinden. bestel uw faenZa en briSighella aemilia gelegen is.
stadjes en dorpen gecombineerd wordt met piadina of crescione met ham of de typische een andere dagtocht brengt u naar faenza en
goed eten en heerlijke wijnen. kaas Squacquerone met rucola als garni- brisighella. faenza is sinds de middel-eeuwen
tuur. u kunt ook heerlijke wijnen drinken in
voor we vertrekken, eerst iets over de keuken romagna. denk dan aan de rode Sangiovese,
en de wijnen van deze regio. emilia romagna de Sanguis jovis (bloed van de god jupiter)
is, zoals al eerder in dit boekje beschreven werd, die de romeinen al dronken, de talloze witte tip
de ‘buik’ van de italiaanse keuken. in italiaan- wijnen als de albana (droog, sprankelend of u kunt in italië het best tijdens
se restaurants bestaat een volledig menu uit zoet), de trebbiano (droog of sprankelend) de ochtenduren de steden en
antipasto (voorgerecht), primo (eerste gerecht, en een dessertwijn als de passito. in de omge- dorpen bezoeken, omdat alle
meestal verse pasta maar, in tegenstelling tot ving van Cervia en ravenna moet u ook eens winkels tussen 12 en 1 uur dicht-
het nederlandse bord pasta, in een bescheiden een goede bursòn proberen; een wat zwaar- gaan tot een uur of 4, 5 in de
hoeveelheid), secondo (hoofdgerecht van vis of dere rode wijn. bestel op een terras of in een middag (de beroemde siësta). ga
vlees) en dolce (letterlijk: zoet; dessert). bestel bar een frizzantino (een lokale sprankelende daarna heerlijk lunchen en maak
in romagna als broodsoorten ook piadina en witte wijn die doet denken aan prosecco). na de lunch een wandeling of
zo mogelijk pinzimonio (dip deze broodsoort kies een prettig terras uit.
in olijfolie en zout uit Cervia). u kunt de dagtoCht naar CeSena,
maaltijd afsluiten met heerlijke kazen zoals de forlimpopoli en bertinoro
formaggio di fossa, pecorino of de zeer verse de eerste dagtocht brengt u met de auto naar
(neutrale) kaas ravvigiolo of ricotta, geserveerd Cesena, forlimpopoli en bertinoro. in Cesena * Saba en savor zijn producten die hoofdzakelijk gebaseerd zijn op wijnen uit romagna. Saba is gemaakt van gekookte
most van druiven waaraan suiker en andere ingrediënten zijn toegevoegd. Saba kan gebruikt worden als siroop over ijs
of wordt bij kaas geserveerd worden. Savor is weer gemaakt van saba en wordt grofweg bij dezelfde gerechten geserveerd.
Culinaire dagtoChten 19

11. een dagtrip van Cervia
naar de CultuurStad
ravenna l van byzantium) werd de stad tot 751 de zetel een prachtig enoteca (wijnbar) in het centrum
van de byzantijnse exarch in italië. deze waar u heerlijk kunt eten en de lokale wijnen
hectische periode van ravenna vindt u terug in kunt proeven (gesloten op maandag en dage-
Hoewel u bij grote Italiaanse steden moge- gesplitst met Constantinopel (byzantium; het de monumenten van de stad. lijks van twee tot zes uur). bezoek na de lunch
lijk denkt aan drukte, hitte en vermoeiende huidige istanbul) als hoofdstad van het oos- de graftombe van de vader des vaderlands, de
wandelroutes, geldt dat voor Ravenna zeker telijke deel en iets later in 402 ravenna als een Wandeling door ravenna beroemde dichter dante alighieri, om de hoek
niet. Ravenna is klein, overzichtelijk, rustig, hoofdstad van het westelijke deel van het rijk. de belangrijkste monumenten van ravenna bij Cà de vèn. naast zijn tombe staat basilica
cultuurhistorisch interesant en bovendien ravenna bleek wél goed verdedigbaar. aan een staan op de Werelderfgoedlijst van uneSCo. di S. francesco, waar u, na inworp van 50 cent
makkelijk te bereiken. Vanaf het stationnetje kant lag namelijk de zee en de stad kon door bezoek ravenna vroeg op de dag zodat u de voor de belichting, onder het altaar de onder
van Cervia vertrekt een trein die u binnen een de sterke vloot in Classis verdedigd worden. de hele dag kunt genieten van deze prachtige water gelopen crypte met romeinse moza-
krappe twintig minuten naar het centrum van rest van de stad werd omgeven door ondoor- stad. loop vanaf het station direct rechtdoor ieken kunt zien. ravenna ligt immers in een
Ravenna brengt. Wees verstandig en ga vooral dringbare moerassen vol muggen. toen in 476 over piazza del popolo en via Cavour naar moeras. loop daarna naar het laatste monu-
niet met de auto naar Ravenna. De vele steegjes de laatste romeinse keizer romulus augustu- het complex van San vitale. (als u er ’s mor- ment, basilica van Sant’apollinare nuovo,
en pleinen maken van parkeren een probleem. lus door de ostrogotische koning Theodorik gens al bent, kunt u halverwege de wandeling en bewonder de prachtige mozaïeken van het
de grote gedwongen werd af te treden, was het ook de overdekte markt op piazza a. Costa paleis van keizer justinianus i. vergeet niet dat
de geSChiedeniS van ravenna afgelopen met het grote, machtige romeinse bezoeken.) koop bij San vitale een kaartje in de tijd van de romeinen en byzantijnen veel
toen de romeinse keizers rond het jaar 300 rijk. dit moment markeert het begin van de voor alle monumenten. bij dit kaartje ontvangt van de gebouwen die nu kerken zijn, paleizen
na Christus het enorme rijk niet meer doeltref- donkere middeleeuwen in het westen. het u ook een plattegrond van ravenna. na be- waren. er zijn natuurlijk nog meer monumen-
fend konden verdedigen en rome aangevallen oostelijke deel van het rijk zou nog ongeveer zichtiging van de wereldberoemde byzantijnse ten te bezoeken. informeer bij het toeristen-
werd door barbaren, vandalen, goten en andere 1000 jaar voortbestaan tot de verovering van mozaïeken in de kerk van San vitale, moet informatiekantoor in torre San michele in
germaanse stammen, werd besloten de hoofd- Constantinopel door de ottomanen in 1453. u zeker ook de romeinse mozaïeken van de Cervia of in ravenna zelf. als u van klassieke
stad te verplaatsen van rome naar milaan. ravenna was van 476 tot 540 zetel van de nabijgelegen graftombe van de romeinse kei- muziek houdt, vraag dan ook naar het ravenna
maar helaas bleek ook milaan niet goed te ostrogoten die een variant van het christelijk zerin galla placidia bezoeken. loop dan naar music festival.
verdedigen. na de dood van keizer Theodosius geloof, het arianisme, belijden. na een gewon- battistero neoniano en ga daarna terug naar
werd het romeinse rijk in 395 in twee delen nen oorlog tegen de goten (onder justinianus piazza del popolo om te lunchen bij Cà de vèn,
dagtrip ravenna 21

12. Sagra del SottoboSCo | portiCo di romagna |
jaarlijkS in het laatSte Weekend van oktober
een keer per jaar staat het bergdorpje portico di romagna volledig in het teken van truffels,
paddenstoelen, kastanjes, bosvruchten en andere lokale producten zoals wijnen en kazen. het is een
dorpsfeest zoals een dorpsfeest hoort te zijn; met veel eten, drinken, stalletjes en vertier.
evenementen & feSte medievali di CaStroCaro en terra del Sole |
jaarlijkS in juni
dorpSfeeSten een keer per jaar kunt u deelnemen aan alle oude sporten uit de renaissance en de middeleeuwen.
Calcio fiorentino (voetbal uit florence) en kruisboogschieten zijn slechts twee voorbeelden.
SpoSaliZio del mare | Cervia | jaarlijkS in mei
eén keer per jaar komt de bisschop van ravenna naar Cervia om een ring in het water te werpen.
dat deed hij voor het eerst in 1445 om niet te verdrinken tijdens een storm en deze actie had het nuttige informatie
gewenste effect. als dank houdt men al eeuwen een fantastisch festijn dat een weekend duurt. het
hoogtepunt is op zondag een hoogmis in de dom, gevolgd door een processie in middeleeuwse voor algemene informatie inclusief sportclubs, golfbanen, data van de evenementen, excursies
klederdracht en een zeiltocht met originele oude zeilboten. tijdens die tocht gooit de bisschop de etc. bezoekt u www.turismo.comunecervia.it en iatcervia@cerviaturismo.it
ring in zee, waarna de sterke jongens van Cervia de bewuste ring moeten opvissen. een bezoek aan
dit dorpsfeest is echt de moeite waard. in 2010 was hasselt uit belgië eregast en wellicht is dat een voor hotelboekingen gaat u naar www.cerviaturismo.it | telefoon: 0039-0544-72424 |
nederlandse gemeente als u er bent. e-mail: info@cerviaturismo.it
rotta del Sale | Cervia | jaarlijkS in juli informatie over de provincie van ravenna vindt u op www.ravennaintorno.provincia.ra.it
elk jaar wordt er een boottocht van Cervia naar venetië via Chioggia gehouden. iedereen is in
klederdracht en er wordt gevaren met historische zeilboten. algemene informatie over de adriatische kust van emilia romagna op www.adriacoast.com
Sapore di Sale | Cervia | jaarlijkS in September
tijdens dit feest ontvangen de inwoners van Cervia symbolisch een zak zout. u kunt proberen ook
een zak te bemachtigen door in de rij te gaan staan met de Cervesi.
Con il contributo di / Met de financiële bijdrage van
palio di faenZa | faenZa | jaarlijkS in juni
de palio (paardenrace) van Siena is wereldberoemd maar de palio van faenza is ouder. het is een
prachtig spektakel waarbij, in tegenstelling tot bij de palio van Siena, de ruiters niet om ’t hard-
ste rond een plein moeten galopperen maar te paard in volle vaart een ring moeten steken. de
bandieraioli, de vaandeldragers, zijn kleurrijk gekleed. dit spektakel is echt fantastisch om te zien!
feSte medievali di briSighella | briSighella | jaarlijkS in juli
dit feest brengt u een dag terug in de tijd. brisighella is dan volledig omgetoverd tot een
middeleeuws dorp. iedereen is verkleed, oude ambachten herleven en zelfs de gerechten die in de
Colofon
restaurants geserveerd worden, zijn gebaseerd op originele recepten uit die tijd.
Uitgever: dSv media / marcel molenbeek | Met medewerking van: james hobson
CoÖrdinatie: eva Schaap | Correcties: barbara luijken | Concept en vormgeving: de uitgeeftak
fiorentini a ravenna | ravenna | jaarlijkS in September Beeldmateriaal in deze uitgave: beeldarchieven van Comune di Cervia, Comune di ravenna,
ieder jaar komt er een delegatie uit florence naar ravenna om de botten van dante alighieri op te Società d’area terre di faenza en Comune di bertinoro.
eisen. hij is immers in ravenna begraven en niet, zoals velen denken, in florence. maar ravenna
weigert al eeuwen de botten van dante te overhandigen aan de florentijnen. Reis door Cervia is een uitgave van dSv media b.v. niets uit deze uitgave mag worden
overgenomen en/of vermenigvuldigd zonder nadrukkelijke toestemming van de uitgever
(dSv media | postbus 14651 | 1001 ld | amsterdam).
evenementen & dorpSfeeSten 23