Deze presentatie wordt gebruikt tijdens het hoorcollege Niet Instrumentele Analytische Chemie zoals dit wordt gedoceerd aan het departement Gezondheidszorg en Technologie van de Katholieke Hogeschool Leuven.

1. DEEL II
Kwantitatieve Analytische Chemie
de Gravimetrische Methoden
http://www.csudh.edu/oliver/demos/gravsulf/

2. Inleiding
De gravimetrische methode
Het te doseren ion wordt neergeslagen onder de vorm van een onoplosbare verbinding.
Voorbeeld
Dosage van Ag+-ionen.
Aan een Ag+-oplossing voegt men Cl–-ionen toewaardoor men een neerslag AgCl bekomt.

3. De gravimetrische methode
De neerslag wordt gefiltreerd en gewassen om onzuiverheden te verwijderen.
http://www.csudh.edu/oliver/demos/gravsulf/

4. De gravimetrische methode
De neerslag wordt gedroogd bij een hoge temperatuur. Moffeloven
http://www.terrauniversal.com
http://www.csudh.edu/oliver/demos/gravsulf/
De neerslag wordt afgewogen. Uit de bekomen massa kan men berekenen welke de concentratie van het
ion was.

5. De gravimetrische methode
Voorwaarden
De neerslag moet kwantitatief zijn. De concentratie van het te bepalen ion moet in de oplossing gelijk zijn
of kleiner worden dan 10-6 M.
Men moet kunnen een zuivere neerslag bekomen. Het ion dat men wil doseren moet dus specifiek neerslaan
met het toegevoegd reagens. Men moet daarom ook de neerslag voldoende aantal keren kunnen wassen.
De neerslag moet gemakkelijk te filtreren zijn. De neerslaande deeltjes moeten dus groot genoeg zijn om
weerhouden te worden door het filtreerpapier.
De chemische samenstelling van de neerslag moet gekend en constant zijn.
Voorbeeld
Fe(OH)2 is een neerslag waarvan de samenstelling niet constant is. Hij oxideert zeer gemakkelijk aan de
lucht tot Fe(OH)3
In een dergelijke neerslag zijn dus twee verbindingen aanwezig: het Fe(OH)2 en Fe(OH)3 in een niet
constante verhouding.

6. Opmerking
De neerslag moet kwantitatief zijn.
Een ion is kwantitatief neergeslagen als de resterende concentratie gelijk is of kleiner is dan 10 -6 mol/l.
De concentratie van het te doseren ion is in de klassieke analytische chemie 0,01 tot 0,1 M.
a) Stel dat ionen kwantitatief moeten neergeslagen worden uit een oplossing die 0,1 M is aan het
betreffende ion en stel dat dit ion neerslaat tot de restconcentratie nog 10-6 M bedraagt.
Slechts 0,001 % is nog in de oplossing ! verwaarloosbaar. 99,999 % van de ionen neergeslagen!
b) Stel nu dat we aluminium kwantitatief willen neerslaan uit oplossing met [Al 3+] = 0,01 M.
De eindconcentratie van 10-6 M is te beschouwen als kwantitatief neergeslagen.
De restconcentratie = 0,01 % van de beginconcentratie. 99,99 % is neergeslagen.
c) Stel tenslotte een beginconcentratie van 10-4 M en gaande naar een restconcentratie van 10-6 M.
1% van de ionen is niet neergeslagen. Slechts 99 % is neergeslagen. Fout van -1%!

7. Opmerking
De neerslag moet kwantitatief zijn.
Een ion is kwantitatief neergeslagen als de resterende concentratie gelijk is of kleiner is dan 10 -6 mol/l.
De concentratie van het te doseren ion is in de klassieke analytische chemie 0,01 tot 0,1 M.
a) Stel dat ionen kwantitatief moeten neergeslagen worden uit een oplossing die 0,1 M is aan het
betreffende ion en stel dat dit ion neerslaat tot de restconcentratie nog 10-6 M bedraagt.
Slechts 0,001 % is nog in de oplossing ! verwaarloosbaar. 99,999 % van de ionen neergeslagen!
b) Stel nu dat we aluminium kwantitatief willen neerslaan uit oplossing met [Al 3+] = 0,01 M.
De eindconcentratie van 10-6 M is te beschouwen als kwantitatief neergeslagen.
De restconcentratie = 0,01 % van de beginconcentratie. 99,99 % is neergeslagen.
c) Stel tenslotte een beginconcentratie van 10-4 M en gaande naar een restconcentratie van 10-6 M.
1% van de ionen is niet neergeslagen. Slechts 99 % is neergeslagen. Fout van -1%!