Tolosako I. Energia Jardunaldiko hitzaldiari buruzko lana

2. Azaroaren 13, 14 eta 15ean, Tolosan, energia
berriztagarriei buruzko jardunaldiak izan dira, Topic
Museoan.
Azaroaren 15ean Orixe ikastetxeko ikasle
batzuk bertan izan ginen eta horietako zortzi ikaslek
erreportaje hau egin dugu.
Egun horretako gaia “Indarrean dagoen eredu
energetikoa eta alternatibak” izan zen eta, gainera,
“Argi indarraren fakturak interpretatzeko tailerra”
antolatu zuten Tolosaldea ikastetxeko ikasleek.
Hizlariek energiaren inguruan dagoen negozioa
jendeari azaltzea izan zuten helburu.

3. Hizlariak:
Peio Intsausti, (Enedorm)
Imanol Etxebarria, (Argisun)
Xabier Dorronsoro, (Ixatu)
Alberto Bezunartea, (Goiener)
Moderatzailea: Jokin Aldazabal

4. Peio Intsausti, Enerdom

Hasteko energiaren inguruko prezioak nola sortzen diren azaldu zuen eta hauek
aurten hiru aldiz igo direla gogoratu zuen.
Ondoren, ideia bat egiteko, Europako hainbat herrialderen energiaren prezioaren
igoera agertzen zen grafiko bat erakutsi zigun eta bertan Espainiako energiaren
prezioek izandako igoera eta prezio altuak nabarmendu zituen.
•
•
•
•
Frantzia gorria
Espainia horia
Alemania berdea
ErresumaBatua morea


5. Fakturaren osagaiak

6. Ikusi ezin dena: energiaren kostuak, peajeak, komertzializazio marjenak eta gainerako
estrukturek ( garraioa…) osatzen dute.

7. Tarifak


Gehienok TUR izeneko tarifa bat izateko eskubidea dugu, Europak inposatzen
duena, gu enpresa handietatik babesteko. Hauez gain, beste tarifa batzuk ere
badaude: residentziala, komertziala, industriala…
Halere, TUR da gutxien erabiltzen den tarifa, izan ere, tarifa hau duten familiek
ezin dute 10kw-tik gorako potentziarik izan etxeetan.

8. Energiaren jatorria

Gaur egungo merkatu liberalizatuan, orduro aldatzen da energiaren
prezioa eta energia hau ikatzetik, gasetik eta zentral nuklearretatik dator
gehienbat. Energia berriztagarrietatik lortzen dugun energia kopurua
baxua da.

9. Energiaren banaketa


Etxeetan erabiltzen dugun energiaren zati
handiena etxea eta ura berotzen erabiltzen
da, sukaldean ondoren eta argiztapenean
gutxien.
Etxetresnetan gehien gastatzen duen
gailua hozkailua da, egun osoa piztuta
ematen duelako.

10. Aholkuak

Amaitzeko eman zituen
aholkuak honakoak izan
ziren: energia
berriztagarriak lantzen
dituzten komertzialen
alde apustu egitea eta
energia tentuz
gastatzea.

11. Imanol Etxebarria, (Argisun)
Eguzki-energia fotovoltaikoa eguzki izpiak erabiliz sortutako energia
elektrikoa da. Energia berriztagarria da. Zelula fotovoltaikoa da energia
ekoizpen honen oinarria.
Gaur egun, eguzki-energia fotovoltaikoak funtzio garrantzitsua betetzen
du garapen iraunkorrerako bidean. Energia garbia da, ez du zaratarik sortzen,
ez du berotegi-efektuko gasik isurtzen, eta aplikazio bakanetarako nahiz
energia elektrikoko sarea energiaz hornitzeko erabil daiteke.
Egungo merkatu fotovoltaikoak sistema fidagarriak eskaintzen ditu. Dena den,
haren kostua ez da lehiakorra oraindik ere, elektrizitatea ekoizteko gainerako iturriekin
alderatuta. Hortaz, ezinbestekoa da sistema horien kostua nola edo hala murriztea.
Hizlariak

12. Imanol Etxebarriak energia fotovoltaikoaren definizio bat eman ondoren,
instalazio fotovoltaikoak jartzeko zailtasunak azaldu ditu. Gaur egungo merkatua
kontuan hartuta ez da batere erraza horrelako instalazio bat norberak bere etxean
jartzea. Instalazio hauen helburua, eguzki energia erabiliz etxeko energia beharrak
asetzea da. Hasiera batean energia fotovoltaikoak bultzada handia jaso zuen Europan
zehar. Garai batean sortzen zen elektrizitate guztia saldu egin behar zen (pertsona
bakoitzak sortzen zuena).
Geroago autokontsumoaren joera sortu zen, hau da, norberak ezarritako
instalazioen bidez, energia lortzea norbere etxerako.
Hizlariak

13. Azkenik, energia berriztagarriek zituzten dirulaguntzak izoztu zituzten oztopo
ugari jarriz. Energia mota hau, diru laguntzarik ez izateaz gain gobernuen aldetik,
ordaindu ere egin behar da norberak sortutako energia sare elektrikora sartzeko. Joera
honi peaje de respaldo ere esaten zaio. Peaje de respaldo honen helburua erabiltzen
ez duzun energiarengatik ordaindu behar duzun zerga da.
Imanol Etxeberriak ondorio argi bat jarri zien gaur egungo oztopo eta zerga
guztiei: instalazio fotovoltaikoak jartzeak oztopo gehiago dituela laguntzak baino. Hau
aldatu beharrean dago, oztopo gutxiago egon beharko lirateke eta diru laguntza
gehiago.
Hizlariak

14. ARGISUN ENPRESA
Argisun enpresaren jarduera nagusia "giltza eskura" eguzki instalazio
fotovoltaikoen (sare bidez eta isolatuak), biomasen, termikoen eta geotermikoen
proiektuak gauzatzea da.
Energia berriztagarriak baliatuz beste soluziobide batzuk ere eskaintzen dituzte:
mini-eolikoa, mini-hidraulikoa, mikro-kogenerazioa eta aerotermia
Hizlariak

15. Xabier Dorronsoro, (Ixatu)
Xabier Dorronsorok, IXATU enpresako ordezkariak, erreforma energetikoaren
eragin kaltegarriei buruz hitz egin zuen. Honen iritziz, erreforma hau lapurreta hutsa da
eta kaltegarria ekonomia eta naturarentzat.
Lapurreta dela dio, izan ere, nahiz eta Eurpatik
autokontsumoa eta energia berriztagarriak bultzatu
dituzten, Espainiako estatua, erreformaz erreforma,
sektore hau baztertzen saiatu da. Bere iritziz, estatua
erosita dago, eta negozio hau bost empresa nagusien
artean kontrolatzen dute (oligopolioa).
Hizlariak

16. Lapurreta honen ondorioak gehien bat
eta batez ere denbora laburrean
fakturan antzeman dira. Zergak hankaz
gora jarri dituzte izugarri garestituz.
Gainera, energia berriztagarriak
erabiltzeko eragozpenak besterik ez
dute jarri, konpetentzia baztertuz.
Erreforma honen eragina
erretroaktiboa da, legea atera baino
lehenagoko instalazioei ere eragiten die.
Honegatik izango ez balitz, Espainia berriztagarrien potentzia nagusienetako bat
izango litzateke, Espainiak eguzki, haize eta kosta kilometro asko dituelako. Zoritxarrez,
oligopolioa osatzen duten zenbait enpresak herrialdetik kanpo inbertitzen dute energia
berriztagarrietan, baina Espainian oztopoak jartzen dituzte.
Alde ekologikotik, izugarrizko xahutzea iruditzen zaio
eta gainera planetari kalte egiten dio.
Momentu honetan kontra egiteko daukagun modu
bakarra optimizatzea dela dio. Hau da, energia ahal den
eraginkortasun handienez erabiltzea.
Hizlariak

17. Alberto Bezunartea, (Goiener)
Goiener-en helburua irabazteko asmorik gabeko kooperatiba bilakatzea da,
zeinean %100ean eredu berriztagarria lortzen lan egiteko eta gaur egungo eredu
energetikoa aldatzeko desira duten milaka pertsona biltzen diren.
Gutako bakoitzak kopuru txiki bat inbertitzen badu iturri berriztagarrietatik
(biogasa, eguzkitikoa, haizebidezkoa, e.a.) sorkuntza proiektuak abian hastea posible
da.
Goiener-ek etorkizunerantz bide egitea ahalbidetzen duen erreminta izan nahi
du.
Goienerren abantailak:
Pertsona guztiek parte har dezakete eta jatorri berriztagarria duen energia
eskuragarri eduki dezakete.
Ekonomia iraunkorra garatzeko proiektu berriztagarrietan zuzenean iker
dezakete.
Hiritarren parte hartzearen eta berriztagarrien aldeko mugimendu soziala da.
Kide kontsumitzaileek kontsumitzen duten beste energia berriztagarri sortzeko
helburua dute.
Hizlariak

18. Nondik dator Goienerren elektrzitatea?
Jatorriaren berme-ziurtagiria aintzat hartuta hasiko du Goiener-ek elektrizitate
berdearen merkaturatzea.
Prozesuak, beraz, eredu honi jarraituko dio:
Enpresa honek merkatuan erosiko du bazkideek kontsumitzen duten energia
elektrikoa.Aldi berean kooperatibak energia berriztagarria, soilik, ekoizten dutenen
jatorriaren berme-ziurtagiriak eskuratzen ditu.
Honi dagokion sare elektrikoa erabiliko du eta erabiltzeagatik ordainsaria
ordaindu beharko du, bazkideen fakturan islatuko den kontzeptua, alegia.
Aldi berean, energia sortzeko proiektu txikiak garatzeko honako lau arlotan lan
egiten du: Biogasa, fotovoltaikoa, eolikoa eta biomasa.
Haien helburua, jabetzakoak diren proiektu berriez bazkideen elektrizitate
eskaera %100ean asetzea da.
Hizlariak

19. GOIENER
Bere proposamena honelakoa izan zen, energia fotovoltaikoaren bidez energia
lortzea. Horrez gain, fotovoltaikoa etxe-bizitzen gainean jartzea lur berriak erabili gabe.
Hhonen arrazoia oso sinplea da: eraikinen gainean leku ugari dago energia
fotovoltaikoa aprobetxatzeko, eta lur berri guztiak beste proiektu berriztagarriak
sortzeko erabil daitezke.
Aukera bideragarriak: hainbat energia kentzeko bide ezberdinak daude,
estatuaren joko zikinetik kanpo; Goiener hauetako bat da. Kooperatiba honetan
etekinak lortu eta proposamenak egitea bezeroenesku uzten du (prezioa jaitsi
fakturetan, beste energia berriztagarrietan inbertitu…).
Erabaki guztiak bazkideen botoen arabera hartzen dira demokrazia erabilita.
Horrez gain, hainbat bazkide laguntzailerekin elkartzen dira.
Orio,Oñati eta beste zenbait herrik ere hartzen dute parte. Hauen hainbat
jendeari informazioa ematen ari zaie. 1000 bazkidetza lortu nahi ditu urtebetean eta
momentuz 800 bat bazkide baditu.
Hizlariak

20. ELKARRIZKETA
https://www.youtube.com/watch?v=UZ9Q1GBi9uE
Hizlariak

21. Nolatan sortu zenuten enpresa?
(IXATU)
Bere nagusiek zalantza batzuk zituzten energiaren inguruan eta ikusi zuten
horren inguruan lana sor zitekeela.
Bera, berriz, enpresan sartu zen gustatzen zitzaion gaia zelako eta alde
ekologiko eta iraunkortasunetik etorkizuna izan zezakeela uste zuelako.
(GOIENER)
Ingurumenarekin konprometitutako zenbait pertsona batu ziren eta
kooperatiba hau sortu zuten.
(ENERDOM)
Energiari buruzko ingeniaritza bat egin zuen eta aholkularitza enpresa bat
sortzea erabaki zuen, krisi garaian beharrezkoak direlako.
Zer bezero mota izaten dituzue?
(IXATU)
Enpresa pribatu, publiko eta etxe partikularretan egiten dute lan, nahiz eta
administrazio publikoarekin zaila den diru kontuagatik. Hala ere, lan ugari daukate.
(GOIENER)
Etxe partikularretan egiten dute lan gehienbat eta zenbait udaletxerekin hasi
berri dira lanean. Zenbait enpresa txikirekin egiteko asmoa ere badute.
(ENEDORM)
Orokorrean partikularrekin eta enpresa txiki batzuekin egin ditu saiakerak. Urte
bat daramatenez ezin izan dute askorik egin. Garaje handiei eta hotelei eman dizkie
aholkuak, adibidez.
Hizlariak

22. Eskola baterako zein izango litzateke berokuntza sistemarik onena?
(GOIENER)
Mix moduko sistema bat proposatuko nuke nik eta isolatzea ere oso
garrantzitsua da.
(ENEDORM)
Etxebizitza handi bat bezalakoa denez, energia asko gastatuko du berotzen,
baina batez ere berokuntza sistema on bat baino hobea izango litzateke isolatze egoki
bat.
(IXATU)
Argiteriaren inguruan ere aldakuntza dezente egin daitezkeela esan daiteke,
izan ere, fluorestzenteak eguraldi ona edo txarra izan potentzia maximoan egoten dira
eta klaseko argi guztiak egoten dira piztuta. Isolatzeak ere beroketari dagokionez
garrantzi handia dauka, izan ere, askotan anaia txiki baten moduan hartzen den
berokuntza sistemak baino garrantzi handiagoa du ia.

23. Energia berriztagarrien inguruan egin diren murrizketek eragin al
dizuete?
(GOIENER)
Dudarik gabe, murrizketek eragin egiten digute.
(IXATU)
Esate baterako, gure bezero batek bere arbasoek utzitako baliabide ugari zituen
energia berriztagarriekin lan egiteko, baina berandu xamar ibili zenez, orain oztopo
asko dauzka baliabide horiek aprobetxatzeko. Izan ere, nahiz eta autokontsumorako
izan, esan daiteke zigortuta dagoela.
(ENEDORM)
Espainiak baliabide asko dauzka energia berriztagarriak aprobetxatzeko, baina,
horren ordez, energia inportatu egiten du politikari eta multinazional handien
onurarako.

24. FAKTURAREN INTERPRETAZIOA
(TOLOSALDEA GLHko IKASLEAK)
https://www.youtube.com/watch?v=Y6eOxFXkHLE
Hasiera

25. Egileak
•
•
•
•
•
•
•
•
Aitor Erauskin
Inhar Esnaola
Julen Garcia
Armintz Gorrotxategi
Aritz Iraola
Iñigo Puerta
Ane Urrestarazu
Andrea Vitoria