Mga Pinagkukunan ng Pondo ng Pamahalaan

1. Pinagkukunan ng Pondo
ng Pamahalaan
A.TAX
B.NON – TAX REVENUES

2. A. Tax (Buwis)
 Ang pagbubuwis ay mula sa salitang Latin
na “taxo” na ang ibig sabihin ay "tinataya ko"
o "tinatantiya ko" - ay ang pagpapataw ng
isang pananagutang pampananalapi o ibang
kapatawan sa isang tagapagbayad ng
buwis (isang indibiduwal o katauhang legal)
mula sa isang estado o isang pantungkuling
katumbas ng isang estado, na kung saan ang
pagkabigong magbayad ay mapaparusahan ng
batas.
 Samakatuwid, ang buwis ay ang pera o
salaping dapat bayaran ng mga tao sa
pamahalaan.

3. Uri ng Buwis
• Ayon sa Layunin
• Ayon sa kung Sino ang Nagbabayad
ng Buwis
• Ayon sa Porsyento na Ipinapataw

4. 1.Ayon sa Layunin
 FISCAL O GENERAL
 Buwis na ipinapataw upang
kumita ang pamahalaan.
 Halimbawa : sales tax, VAT
(value added tax)

5. 1. Ayon sa Layunin
 REGULATORY O SPECIAL TAX
 Ipinapataw upang maisaayos ang
paggamit o pagkonsumo ng
produkro
 Halimbawa : taripa sa inaangkat
na produkto

6. 2. Ayon sa KUNG SINO ang
Nagbabayad ng Buwis
 Tuwiran – ang nagbabayad ng buwis na ito ay
hindi maaring ipasa sa iba
 Halimbawa:
 Buwis sa Kita (Income Tax) – buwis sa
taunang kita ng isang indibidwal o kompanya
 Buwis sa Pagsasalin ng Ari-arian – ibinabayad
kapag isinalin ang ari-arian o Donor’s Gift Tax
 Buwis sa Lupa (Real Property Tax) – buwis sa
lupa, gusali, makinarya at iba pang dagdag
na pagpapahusay sa isang pag-aari.
 Buwis sa Premyo (WINNING) – 10% na buwis
sa mga premyo sa mga larong pustahan tulad
ng loterya, karera, raffle, slot machine.

7. 2. Ayon sa KUNG SINO ang
Nagbabayad ng Buwis
 DI-TUWIRAN – buwis na di tuwirang kinokolekta
dahil ipinapataw sa presyo ng produkto o serbisyo. Ito
ay ipinapasa kung hindi sa mamimili ay doon sa
nagbebenta ng produkto.
 Halimbawa:
 Value Added Tax (VAT) – buwis para sa mga
negosyo. Ipinapataw sa iba’t ibang proseso na
dinadaan ng mga produkto at serbisyo para
maging isang yaring produkto. Ito ay isang
reporma sa pagbubuwis na papalit sa mga
percentage taxes na binabayaran ng mga
negosyante.

8. 2. Ayon sa KUNG SINO ang
Nagbabayad ng Buwis
 EXPANDED VALUE ADED TAX(E-VAT) –
pagpapalawak ng umiiral na VAT. Ang mga
nasasakupan nito ay ang mga sumusunod:
 Serbisyo ng mga restawran, hotels, resorts, clubs,
taxicabs, tourist buses at rent a car companies.
 Imported na karne
 Air Freight, shipping at trucking
 Non-Life Insurance
 Telepono, radyo, telebisyon at telegraph
 Property Rights
 Pamatay Peste
 Paggamit ng cable, tv, films, satellite transmission
 Specialty feeds para sa mga race horses, fighting cocks,
aquarium fish

9. 2. Ayon sa KUNG SINO ang
Nagbabayad ng Buwis
 EXCISE TAX
 Buwis na ipinapataw sa lahat ng
produktong kinokunsumo sa loob
ng Pilipinas, inaangkat man o
gawa dito.

10. 2. Ayon sa KUNG SINO ang
Nagbabayad ng Buwis
 SPECIFIC TAX
 Buwis na batay sa bigat o bulto ng
produktong naibenta.
 Halimbawa :
 Tabako, sigarilyo, alak, fuel,
naprosesong langis

11. 2. Ayon sa KUNG SINO ang
Nagbabayad ng Buwis
 AD VALOREM TAX
 Buwis na batay sa prosesong
pambenta ng isang produkto,
kasama ang produktong
panggatong.

12. 2. Ayon sa KUNG SINO ang
Nagbabayad ng Buwis
 PERCENTAGE TAX
 Buwis na binabayaran ng mga
prodyuser at prosesor batay sa
gross value (kabuuang halaga)
ng benta mula sa pabrika at
bodega.

13. 2. Ayon sa KUNG SINO ang
Nagbabayad ng Buwis
 AMUSEMENT TAX (Buwis sa
Paglilibang)
 Buwis na ibinabayad ng mga may-ari ng
casino, jai-alai, sabungan, mga bahay-
aliwan, sinehan at ipinapasa naman nila
sa mga customer nila sa pamamagitan
ng singil sa entrada at mga serbisyo
(entrance and service charge).

14. 2. Ayon sa KUNG SINO ang
Nagbabayad ng Buwis
 CATERER’S TAX
 Buwis na 4% na ipinapataw sa gross
sales (kabuuang kita) ng mga restawran
at mga kainan. 8% sa benta ng alak sa
mga bar, 25% sa kainang malapit sa jai-
alai fronton o karerahan at 12% sa mga
bahay aliwan (day or night club).
 Ang mga buwis na ito ay ipinapasa
naman sa mga customer sa
pamamagitan ng pagsama ng mga buwis
na ito sa kwenta ng singil o chit.

15. 2. Ayon sa KUNG SINO ang
Nagbabayad ng Buwis
 HOTELS OPERATOR’S TAX (buwis
sa hotel)
 Ito ang 12% na buwis sa kita ng mga
hotel, motel, resthouse, lodging
house, batay sa room occupancy o
gamit ng mga silid.

16. 2. Ayon sa KUNG SINO ang
Nagbabayad ng Buwis
 ENERGY TAX(Buwis sa Enerhiya)
 Buwis na binabayaran ng isang
sambahayan o negosyo sa bawat
kilowatt-hour ng elektrisidad na
kinonsumo.

17. 3. Ayon sa Porsyento na
Ipinapataw (Tax Rate)
 PROPORTIONAL TAX
 Tumutukoy sa takdang porsyento na
ipinapataw sa halaga ng ari-arian.
Habang lumalaki ang halaga ng ari-arian,
tumataas ang halaga ng kabuuang buwis
na masisingil.
 Halimbawa:
 P 100, 000.00 – ang buwis ay P 10, 000.00
(10%)

18. 3. Ayon sa Porsyento na
Ipinapataw (Tax Rate)
 REGRESIBONG BUWIS
(Regressive Tax)
 Ito ay kabaliktaran ng Progressive
Tax, samakatwid, lumiliit ang
porsyento ng buwis na babayaran
habang lumalaki ang kita.

19. 3. Ayon sa Porsyento na
Ipinapataw (Tax Rate)
 Ang BIR (Bureau of Internal Revenue)
at Burea of Customs ang dalawang
pangunahing ahensya ng pamahalaan
na may kapangyarihan at tungkuling
mangolekta ng buwis sa kinita, sa
importasyon, sa mana, sa regalo at
iba pang butaw o multa.

20. 3. Ayon sa Porsyento na
Ipinapataw (Tax Rate)
 Buwis ng kinokolekta ng Lokal na
Pamahalaan (City Government)
 RESIDENTIAL TAX o SEDULA – taunang
ibinabayad ng lahat ng residente ng Pilipinas
mula edad 18 pataas
 REAL PROPERTY TAX
 DOCUMENTARY STAMP TAX – excise tax para
sa mga dokumento, instruments loan
agreements, commercial papers and on
assignments, sales and transfers of obligation at
right or property incident. Ito ay ipinapataw sa
mga maker, signor, issuer, acceptor or transfer.

21. B. NON-TAX REVENUES
 OPERATING AND SERVICE
INCOME
 Nakapaloob dito ang nasisingil mula sa
Lisyensya, butaw, upa sa paggamit ng
pantalan, kita ng Bureau of Post mula sa
pagbebenta ng selyo, birth certificate,
pasaporte at iba pang dokumento.

22. B. NON-TAX REVENUES
 KITA NG MGA KORPORASYON KONTROLADO
AT PAG-AARI NG PAMAHALAAN
(Government Owned and Controlled
Corporations)
 Kabilang dito ang kita ng GSIS, SSS,
Landbank, Phil. Post Authority at iba
pang negosyo na pag-aari ng
pamahalaan.

23. B. NON-TAX REVENUES
 CAPITAL REVENUE- pinagbilhan at
tinubo ng pamahalaan mula sa mga ari-
arian.
 GRANTS IN AID – kasama nito ang
mga kontribusyon ng Pamahalaang
Lokal sa gobyerno nasyonal at mga
tulong na tinanggap sa ilang
departamento ng pamahalaan.

24. B. NON-TAX REVENUES
 EXTRAORDINARY INCOME – anumang baya-
utang na tinanggap ng pamahalaan at kita sa
casino, lotto, sweepstakes ay kasama nito.
 MISCELLANEOUS INCOME – kabilang dito
ang kita mula sa perang dayuhan (foreign
currency) na nakadeposito sa Bangko Sentral.
 UTANG – mula sa loob at labas ng bansa.

25. B. NON-TAX REVENUES
 SIN TAXES
 Buwis sa mga produktong hindi
itinuturing na mahalaga.
 Mga produktong sanhi ng mga bisyo
tulad ng sigarilyo at alak.
 Ang pagpataw ng buwis sa mga
produktong ito ay paraan upang hindi
mahikayat o bumaba ang pagkonsumo
ng mga mamimili sa mga produktong ito.

26. Pagbubuod:
Hindi maisasakatuparan ng pamahalaan ang
napakarami nitong gawaing pangkabuhayan
kung walang pondong gagamitin. At malaking
bahagi ng pondo ng pamahalaan ay
nanggagaling sa buwis.
Ito ay ipinapataw ng pamahalaan sa mga
ari-arian, tubo, kalakal, serbisyo at iba pa.May
mga operasyon sa negosyo at pagkonsumo ng
produkto at serbisyo na pinapatawan ng buwis.
Ang pagpataw ng buwis ay likas at
lehitimong kapangyarihan ng pamahalaan,
pambansa man o lokal.