Nhận viết luận văn Đại học , thạc sĩ - Zalo: 0917.193.864 Tham khảo bảng giá dịch vụ viết bài tại: vietbaocaothuctap.net Download luận văn thạc sĩ ngành quản lí giáo dục với đề tài: Quản lý hoạt động dạy học môn Toán ở các trường trung học phổ thông huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị 50000251

1. ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
ĐOÀN ĐĂNG HẢI
QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN TOÁN
Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
HUYỆN TRIỆU PHONG, TỈNH QUẢNG TRỊ
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC
THEO ĐỊNH HƯỚNG NGHIÊN CỨU
Thừa Thiên Huế, năm 2017

2. i
ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
ĐOÀN ĐĂNG HẢI
QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN TOÁN
Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
HUYỆN TRIỆU PHONG, TỈNH QUẢNG TRỊ
Chuyên ngành: Quản lí giáo dục
Mã số: 60140114
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC
THEO ĐỊNH HƯỚNG NGHIÊN CỨU
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC
TS. LÊ VĂN THĂNG
Thừa Thiên Huế, năm 2017

3. ii
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của cá nhân tôi.
Các số liệu và kết quả ghi trong luận văn là trung thực, được các tác giả
cho phép sử dụng và chưa được công bố trong bất kỳ một công trình
nào khác.
Tác giả luận văn
Đoàn Đăng Hải

4. iii
LỜI CẢM ƠN
Luận văn này là kết quả của quá trình học tập tại Trường Đại học Sư
phạm Huế và quá trình công tác của bản thân tại trường THPT Vĩnh Định
trong các năm qua.
Với tình cảm chân thành, tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn đến quý thầy cô
giáo đã tham gia giảng dạy chuyên ngành Quản lý giáo dục, đến Phòng đào tạo
sau Đại học, Khoa Tâm lý Giáo dục của Trường Đại học Sư phạm Huế, Phân
hiệu Đại học Huế tại Quảng Trị, lãnh đạo Sở Giáo dục và Đào tạo Quảng Trị,
tất cả cán bộ quản lý, các thầy cô giáo giảng dạy bộ môn Toán của các trường
trung học phổ thông huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị đã tận tình giúp đỡ,
tạo điều kiện cho tôi trong quá trình học tập và hoàn thành đề tài luận văn này.
Đặc biệt tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến TS. Lê Văn Thăng đã tận tình
hướng dẫn, giúp đỡ tôi nghiên cứu đề tài và hoàn chỉnh luận văn.
Mặc dù bản thân đã rất cố gắng nhưng chắc chắn luận văn không tránh khỏi
những thiếu sót, rất mong nhận được những ý kiến đóng góp bổ sung của quý thầy
cô cùng các đồng nghiệp.
Thừa Thiên Huế, tháng 10 năm 2017
Tác giả luận văn
Đoàn Đăng Hải

5. 1
MỤC LỤC
Trang
TRANG PHỤ BÌA .....................................................................................................i
LỜI CAM ĐOAN ..................................................................................................... ii
LỜI CẢM ƠN.......................................................................................................... iii
MỤC LỤC..................................................................................................................1
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT.......................................................................4
DANH MỤC CÁC BẢNG VÀ BIỂU ĐỒ................................................................6
MỞ ĐẦU ....................................................................................................................8
1. Lý do chọn đề tài .................................................................................................8
2. Mục đích nghiên cứu.........................................................................................10
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu...................................................................10
4. Giả thuyết khoa học...........................................................................................10
5. Nhiệm vụ nghiên cứu ........................................................................................10
6. Phương pháp nghiên cứu...................................................................................11
7. Phạm vi nghiên cứu...........................................................................................12
8. Cấu trúc luận văn...............................................................................................12
NỘI DUNG NGHIÊN CỨU ...................................................................................13
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN
TOÁN Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG................................................13
1.1. Tổng quan về lịch sử nghiên cứu vấn đề........................................................13
1.1.1. Trên thế giới.............................................................................................13
1.1.2. Ở Việt Nam..............................................................................................14
1.2. Một số khái niệm cơ bản ................................................................................15
1.2.1. Quản lý.....................................................................................................15
1.2.2. Quản lý giáo dục......................................................................................15
1.2.3. Quản lý nhà trường..................................................................................16
1.2.4. Hoạt động dạy học...................................................................................17
1.2.5. Quản lý hoạt động dạy học .....................................................................18
1.3. Lý luận về hoạt động dạy học môn toán ở trường phổ thông ........................19
1.3.1. Vị trí, vai trò của toán học trong chương trình phổ thông.......................19
1.3.2. Mục tiêu dạy học môn toán ở trường Trung học phổ thông....................20

6. 2
1.3.3. Nội dung, chương trình, kế hoạch dạy học môn toán ở trường THPT....21
1.3.4. Vai trò, nhiệm vụ, quyền hạn và chức năng quản lý của Hiệu trưởng
trường THPT......................................................................................................22
1.4. Các nội dung quản lý hoạt động dạy học môn toán của Hiệu trưởng ở trường
THPT .....................................................................................................................25
1.4.1. Quản lý về nội dung, chương trình dạy học môn toán ở trường THPT ..25
1.4.2. Quản lý hoạt động giảng dạy môn toán của giáo viên.............................25
1.4.3. Quản lý hoạt động học tập môn toán của học sinh..................................30
1.4.4. Quản lý các điều kiện hỗ trợ hoạt động dạy học môn toán .....................32
1.5. Những yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động dạy học ở trường THPT....32
1.5.1. Những yếu tố chủ quan............................................................................32
1.5.2. Những yếu tố khách quan........................................................................33
Tiểu kết chương 1....................................................................................................35
CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC VÀ QUẢN LÝ HOẠT
ĐỘNG DẠY HỌC MÔN TOÁN Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
HUYỆN TRIỆU PHONG, TỈNH QUẢNG TRỊ.......................................................36
2.1. Khái quát về tình hình kinh tế - xã hội, giáo dục - đào tạo huyện Triệu Phong,
tỉnh Quảng Trị .......................................................................................................36
2.1.1. Khái quát đặc điểm tình hình kinh tế - xã hội huyện Triệu Phong, tỉnh
Quảng Trị...........................................................................................................36
2.1.2. Vài nét về Giáo dục – Đào tạo của huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị.37
2.2. Khái quát quá trình khảo sát thực trạng dạy học môn toán............................40
2.2.1. Mục đích khảo sát....................................................................................40
2.2.2. Nội dung khảo sát ....................................................................................40
2.2.3. Đối tượng khảo sát...................................................................................40
2.2.4. Phương pháp khảo sát..............................................................................40
2.2.5. Địa bàn khảo sát.......................................................................................40
2.3. Thực trạng hoạt động dạy học môn toán ở các trường trung học phổ thông
huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị.......................................................................40
2.3.1. Về nội dung và chương trình dạy học......................................................40
2.3.2. Về đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên dạy toán....................................42
2.3.3. Về tình hình dạy học môn toán của giáo viên .........................................45
2.3.4. Về tình hình học tập môn toán của học sinh............................................50

7. 3
2.3.5. Về CSVC, thiết bị hỗ trợ cho việc dạy và học bộ môn toán ...................53
2.4. Thực trạng quản lý hoạt động dạy học môn toán ở các trường trung học phổ
thông huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị ............................................................54
2.4.1. Thực trạng nhận thức của CBQL về các nội dung quản lý HĐDH môn
toán.....................................................................................................................54
2.4.2. Thực trạng quản lý chương trình, nội dung, kế hoạch dạy học môn toán......56
2.4.3. Thực trạng quản lý hoạt động dạy của giáo viên.....................................57
2.4.4. Thực trạng quản lý hoạt động học của học sinh ......................................61
2.4.5. Thực trạng quản lý các điều kiện hỗ trợ hoạt động dạy học môn toán....63
2.5. Đánh giá thực trạng quản lý hoạt động dạy học môn toán ở các trường trung
học phổ thông huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị...............................................65
2.5.1. Những thuận lợi và kết quả đạt được.......................................................65
2.5.2. Những khó khăn, hạn chế ........................................................................66
2.5.3. Nguyên nhân những khó khăn, hạn chế...................................................68
Tiểu kết chương 2....................................................................................................70
CHƯƠNG 3. BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN TOÁN Ở
CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG HUYỆN TRIỆU PHONG, TỈNH
QUẢNG TRỊ.............................................................................................................71
3.1. Cơ sở đề xuất biện pháp .................................................................................71
3.1.1. Các chủ trương của Đảng, Nhà nước về GD&ĐT trong hoạt động dạy học....71
3.1.2. Định hướng chỉ đạo hoạt động dạy học môn Toán của ngành GD&ĐT
tỉnh Quảng Trị....................................................................................................72
3.2. Nguyên tắc xây dựng các biện pháp...............................................................72
3.2.1. Đảm bảo tính pháp lí................................................................................72
3.2.2. Đảm bảo tính hê ̣thống.............................................................................73
3.2.3. Đảm bảo tính đồng bộ..............................................................................73
3.2.4. Đảm bảo tính khả thi................................................................................73
3.2.5. Đảm bảo tính thực tiễn.............................................................................73
3.2.6. Đảm bảo mục tiêu giáo dục .....................................................................73
3.3. Các biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn toán ở các trường trung học
phổ thông huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị .....................................................73

8. 4
3.3.1. Biện pháp 1: Nâng cao nhận thức của đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên,
học sinh về tầm quan trọng của công tác quản lý hoạt động dạy học môn toán ở
trường trung học phổ thông ...............................................................................73
3.3.2. Biện pháp 2: Tăng cường bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm
cho đội ngũ giáo viên dạy toán..........................................................................75
3.3.3 .Biện pháp 3: Quản lý có hiệu quả chương trình, nội dung, kế hoạch dạy
học môn toán......................................................................................................78
3.3.4. Biện pháp 4: Quản lý có hiệu quả việc thực hiện đổi mới phương pháp
dạy học môn toán của đội ngũ GV ....................................................................80
3.3.5. Biện pháp 5: Chỉ đạo tốt công tác đổi mới kiểm tra, đánh giá kết quả học
tập của học sinh..................................................................................................82
3.3.6. Biện pháp 6: Tăng cường quản lý hoạt động tổ chuyên môn Toán.........85
3.3.7.Biện pháp 7: Quản lý có hiệu quả hoạt động học tập môn toán của học
sinh.....................................................................................................................87
3.3.8. Biện pháp 8: Tổ chức tốt các điều kiện hỗ trợ dạy học môn toán ...........89
3.4. Mối quan hệ giữa các biện pháp.....................................................................90
3.5. Khảo nghiệm về tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp..................90
3.5.1. Kết quả khảo nghiệm về tính cần thiết ....................................................91
3.5.2. Kết quả khảo nghiệm về tính khả thi.......................................................92
Tiểu kết chương 3....................................................................................................93
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ.........................................................................94
1. Kết luận .............................................................................................................94
2. Khuyến nghị ......................................................................................................95
TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................97
PHỤ LỤC

9. 5
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt Chữ viết đầy đủ
BGH : Ban giám hiệu
CBQL : Cán bộ quản lý
CNTT : Công nghệ thông tin
CSVC : Cơ sở vật chất
DH : Dạy học
ĐMPP : Đổi mới phương pháp
GD&ĐT : Giáo dục và đào tạo
GDPT : Giáo dục phổ thông
GV : Giáo viên
GVBM : Giáo viên bộ môn
GVCN : Giáo viên chủ nhiệm
HĐDH : Hoạt động dạy học
HS : Học sinh
KTKN : Kiến thức kỹ năng
NCKH : Nghiên cứu khoa học
NDDH : Nội dung dạy học
PPDH : Phương pháp dạy học
PHHS : Phụ huynh học sinh
QLGD : Quản lý giáo dục
SGK : Sách giáo khoa
SPƯD : Sư phạm ứng dụng
TBDH : Thiết bị dạy học
TCM : Tổ chuyên môn
THCS : Trung học cơ sở
THPT : Trung học phổ thông
TTCM : Tổ trưởng chuyên môn

10. 6
DANH MỤC CÁC BẢNG VÀ BIỂU ĐỒ
Bảng
Bảng 2.1: Quy mô trường, lớp, số HS cấp Trung học cơ sở.....................................38
Bảng 2.2: Quy mô trường, lớp, số HS cấp THPT.....................................................38
Bảng 2.3: Chất lượng giáo dục HS cấp Trung học cơ sở..........................................39
Bảng 2.4: Chất lượng giáo dục HS cấp THPT..........................................................39
Bảng 2.5: Đánh giá về mức độ phù hợp của nội dung, chương trình dạy học..........41
Bảng 2.6: Đánh giá về việc thực hiện nội dung, chương trình dạy học....................42
Bảng 2.7: Số lượng, trình độ và thâm niên công tác CBQL ở các trường THPT
huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị ..........................................................................43
Bảng 2.8: Số lượng, trình độ đào tạo, thâm niên công tác và xếp loại của GV........43
môn toán ở các trường THPT huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị..........................43
Bảng 2.9: Đánh giá của CBQL và tự đánh giá của GV về trình độ chuyên môn, năng
lực sư phạm của GV Toán các trường THPT ...........................................................44
Bảng 2. 10: Đánh giá của CBQL và tự đánh giá của GV về tình hình .....................45
dạy học môn Toán.....................................................................................................45
Bảng 2.12: Kết quả khảo sát thực trạng hoạt động kiểm tra, đánh giá .....................49
môn Toán của GV .....................................................................................................49
Bảng 2.13: Kết quả khảo sát thực trạng đánh giá của giáo viên và tự đánh giá của
học sinh về tình hình học tập môn toán ....................................................................50
Bảng 2.14: Kết quả khảo sát chất lượng học tập bộ môn toán của HS.....................52
Bảng 2.15: Kết quả thi HSG môn toán các trường THPT Triệu Phong ...................53
Bảng 2. 16: Kết quả đánh giá của CBQL và GV về CSVC, thiết bị dạy học..........53
Bảng 2.17: Kết quả khảo sát thực trạng nhận thức của CBQL về tầm quan trọng của
các nội dung quản lý hoạt động dạy học môn toán...................................................54
Bảng 2.18: Kết quả khảo sát thực trạng công tác quản lý chương trình...................56
và nội dung dạy học môn Toán.................................................................................56
Bảng 2.19: Kết quả khảo sát thực trạng công tác quản lý hoạt động........................57
sư phạm của giáo viên...............................................................................................57

11. 7
Bảng 2.20: Kết quả khảo sát thực trạng công tác quản lý hoạt động........................59
kiểm tra đánh giá kết quản học tập của học sinh ......................................................59
Bảng 2.21: Kết quả khảo sát thực trạng công tác quản lý hoạt động tổ CM ............60
Bảng 2.22: Kết quả khảo sát thực trạng công tác quản lý hoạt động........................62
học tập của học sinh ..................................................................................................62
Bảng 2.23: Kết quả khảo sát thực trạng công tác quản lý các điều kiện hỗ trợ hoạt
động dạy và học môn toán .......................................................................................64
Bảng 3.1: Tổng hợp kết quả về tính cần thiết của các biện pháp..............................91
Bảng 3.2: Tổng hợp kết quả về tính khả thi của các biện pháp ................................92
Biểu đồ
Biểu đồ 2.1. Đánh giá của CBQL về trình độ và năng lực sư phạm của GV ...........44
Biểu đồ 2.2. Biểu đồ đánh giá của CBQL và GV về tình hình học tập môn toán của HS...51

12. 8
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Hoạt động dạy học ở nhà trường phổ thông giữ một vị trí vô cùng quan trọng
bởi nó chiếm hầu hết thời gian, khối lượng công việc của thầy và trò; nó là nền tảng
quan trọng để thực hiện mục tiêu giáo dục phổ thông. Do đó, việc nâng cao chất lượng
dạy học trong nhà trường luôn là mục tiêu quan trọng đối với nhà trường phổ thông.
Nhiệm vụ cấp thiết hiện nay đối với sự nghiệp giáo dục đào tạo là đổi mới căn bản,
toàn diện giáo dục và đạo tạo nhằm mục tiêu nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi
dưỡng nhân tài đáp ứng yêu cầu cho sự nghiệp phát triển đất nước và hội nhập quốc tế.
Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI đã xác định: “Đổi mới căn bản và toàn
diện giáo dục, đào tạo; nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện...” và “Phá t triển
nhanh nguồn nhân lực chất lượng cao, đặc biệt là đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý
giỏi...” [11, trang 216]. Điều 28 luật Giáo dục số 38/2005/QH 11 ngày 14 tháng 6 năm
2005 cũng khẳng định:“Phương pháp giáo dục phổ thông phải phát huy tính tích cực,
tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh; phù hợp với đặc điểm của từng lớp học, môn
học; bồi dưỡng phương pháp tự học, khả năng làm việc theo nhóm; rèn luyện kỹ năng
vận dụng kiến thức vào thực tiễn; tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú
học tập cho học sinh”. Song với cái nhìn khách quan chúng ta thẳng thắn thừa nhận
rằng: Giáo dục và đào tạo chúng ta còn tồn tại nhiều bất cập, yếu kém. Chất lượng,
hiệu quả giáo dục và đào tạo còn thấp so với yêu cầu; những đổi mới giáo dục trong
thời gian qua thiếu đồng bộ, còn chắp vá; chưa chú trọng đúng mức việc giáo dục đạo
đức và kỹ năng làm việc; công tác quản lý giáo dục còn nhiều bất cập, yếu kém;
phương pháp giáo dục, việc thi, kiểm tra và đánh giá kết quả còn lạc hậu, thiếu thực
chất... Đánh giá về tình hình giáo dục trong thời gian qua, Nghị quyết Đại hội Đảng
toàn quốc lần thứ XII đã chỉ rõ: “Chất lượng giáo dục và đào tạo còn thấp so với yêu
cầu. Hệ thống giáo dục còn thiếu tính liên thông giữa các trình độ. Đổi mới giáo dục
và đào tạo có mặt còn lúng túng; chưa chú trọng đúng mức việc giáo dục đạo đức, lối
sống và kỹ năng làm việc. Phương pháp giáo dục, việc thi, kiểm tra và đánh giá kết quả
còn lạc hậu, thiếu thực chất. Quản lý giáo dục và đào tạo còn nhiều yếu kém...” [12,
trang 113,114]
Để khắc phục những bất cập, tồn tại nêu trên, chúng ta cần phải đổi mới trên
tất cả các lĩnh vực như: mục tiêu và triết lý giáo dục, nội dung chương trình,

13. 9
phương pháp dạy học, cách thức kiểm tra đánh giá học sinh.., trong đó đổi mới công
tác quản lý giáo dục, đào tạo có ý nghĩa hết sức quan trọng. Nghị quyết Đại hội đại
biểu toàn quốc lần thứ XII nêu rõ: “Để đáp ứng yêu cầu về con người và nguồn lực
là nhân tố quyết định sự phát triển đất nước trong thời kì công nghiệp hóa, hiện đại
hoá, cần tạo chuyển biến căn bản, mạnh mẽ về chất lượng và hiệu quả giáo dục,
đào tạo. Đổi mới mạnh mẽ và đồng bộ các yếu tố cơ bản của giáo dục, đào tạo theo
hướng coi trọng phát triển phẩm chất, năng lực người học. Đổi mới căn bản công
tác quản lý giáo dục, đào tạo; coi trọng quản lý chất lượng...” [12, trang 115, 116].
Như chúng ta đã biết, trong chương trình giáo dục phổ thông toán học là môn
học có vai trò quan trọng trong việc phát triển tư duy tích cực, độc lập, sáng tạo cho
học sinh; hình thành và phát triển kỹ năng, khả năng suy luận logic; là môn học
giúp học sinh nâng cao năng lực phát hiện và giải quyết các vấn đề thực tiễn trên cơ
sở kiến thức và phương pháp học toán đã được tích lũy. Tuy nhiên, việc quản lý
hoạt động dạy học nói chung và hoạt động dạy học bộ môn toán nói riêng tại các
trường THPT trên địa bàn huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị chưa thực sự hiệu
quả, chất lượng bộ môn toán còn thấp (Năm học 2015- 2016 và 2016- 2017: Xếp
loại chất lượng môn toán: Yếu- Kém trên 10%, trong khi ở trường THPT Thị xã
Quảng Trị: Yếu- Kém: 5,1% và THPT Hải Lăng: Yếu- Kém: 6,3%); kết quả thi
HSG cấp tỉnh không cao (Trong kỳ thi HSG khối 12 cấp tỉnh năm học 2015- 2016
và 2016- 2017, các trường THPT Triệu Phong đạt 15 giải môn toán trên tổng số 34
HS dự thi trong đó không có giải nhất, 01 giải nhì, 6 giải ba và có 8 giải KK, không
có trường nào xếp trong tốp 5 toàn tỉnh); tỷ lệ học sinh đạt điểm cao trong các kỳ thi
đại học không nhiều, việc học toán của một bộ phận học sinh còn kém, ý thức tự
học chưa cao...Đặc biệt, Bộ giáo dục vừa quyết định bộ môn toán thi theo hình thức
trắc nghiệm khách quan trong kỳ thi THPT Quốc gia từ năm 2017 nên việc tổ chức
dạy và học môn toán cần phải được thay đổi, tổ chức lại để đáp ứng với yêu cầu đổi
mới, nâng cao chất lượng.
Mặt khác, trên đại bàn huyện Triệu Phong đa phần học sinh là con em nông
thôn, điều kiện đi lại, học tập còn khó khăn, các dụng cụ, thiết bị, điều kiện đảm bảo
cho việc học bộ môn toán còn thiếu đã ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng dạy học
nói chung và bộ môn toán nói riêng.
Quản lý hoạt động dạy học dạy học nói chung và dạy học theo từng bộ môn
nói riêng đã được nhiều người nghiên cứu áp dụng. Tuy nhiên trên địa bàn tỉnh Quảng

14. 10
Trị, đặc biệt là huyện Triệu Phong vấn đề này vẫn chưa được nghiên cứu và vận
dụng một cách hợp lý.
Với những lý do trên, tôi chọn đề tài: “Quản lý hoạt động dạy học môn
Toán ở các trường trung học phổ thông huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị” để
nghiên cứu nhằm khắc phục các bất cập, yếu kém trong việc giảng dạy bộ môn
toán, đồng thời tìm ra các biện pháp quản lý hữu hiệu, phù hợp góp phần nâng cao
chất lượng việc dạy và học Toán ở huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị đáp ứng yêu
cầu đổi mới giáo dục.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận, khảo sát, đánh giá thực trạng dạy học và quản
lý hoạt động dạy học môn toán, đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động dạy học
môn toán của hiệu trưởng các trường trung học phổ thông ở huyện Triệu Phong,
tỉnh Quảng Trị nhằm nâng cao chất lượng dạy học môn toán, đáp ứng yêu cầu phát
triển giáo dục địa phương trong giai đoạn hiện nay.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Công tác quản lý hoạt động dạy học môn toán ở các trường THPT
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn toán ở các trường trung học phổ
thông huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị.
4. Giả thuyết khoa học
Quản lý hoạt động dạy học nói chung và hoạt động dạy học môn toán nói
riêng ở các trường THPT huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị bên cạnh những ưu
điểm còn bộc lộ nhiều hạn chế, bất cập trên nhiều bình diện. Nếu nghiên cứu đề
xuất và triển khai thực hiện đồng bộ các biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn
toán một cách khoa học, phù hợp với thực tiễn nhà trường thì sẽ nâng cao được
chất lượng và hiệu quả của hoạt động dạy học môn toán ở các trường trung học phổ
thông trên địa bàn huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Hệ thống hoá những vấn đề lý luận có liên quan đến đề tài.
5.2. Khảo sát, đánh giá thực trạng hoạt động dạy học và quản lý hoạt động
dạy học môn toán ở các trường trung học phổ huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị.

15. 11
5.3. Đề xuất các biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng dạy học môn
toán ở các trường trung học phổ thông huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị.
6. Phương pháp nghiên cứu
6.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Phương pháp phân tích, tổng hợp, hệ thống hóa tài liệu: nhằm thu thập tài
liệu, xây dựng cơ sở lý luận cho đề tài nghiên cứu.
Tài liệu thu thập gồm:
Các Chỉ thị, Nghị quyết, Thông tư, Quyết định của Đảng và Nhà nước, của
Bộ Giáo dục và Đào tạo về vấn đề đổi mới giáo dục nói chung và vấn đề dạy học,
đổi mới chương trình, phương pháp, nội dung dạy học bộ môn Toán nói riêng.
Các văn bản chỉ đạo của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc triển khai dạy môn
toán trong trường phổ thông.
Các tài liệu, tư liệu, các công trình nghiên cứu về quản lý, về dạy học bộ môn
toán trong trường phổ thông của các nhà nghiên cứu, nhà khoa học, nhà quản lý
giáo dục, nhà sư phạm.
Các văn bản chỉ đạo của Tỉnh ủy, Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Trị và huyện
Triệu Phong về việc thực hiện chương trình dạy học bộ môn toán.
6.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Phương pháp quan sát: nhằm thu thập thông tin về khả năng tiếp thu kiến
thức, mức độ tư duy, sáng tạo của học sinh và khả năng sử dụng thiết bị hỗ trợ dạy
học bộ môn toán. Quan sát và dự giờ dạy lý thuyết của giáo viên tại trường trung
học phổ thông ở huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị để nhận xét thái độ học tập,
khả năng hứng thú học tập, năng lực học tập bộ môn toán của học sinh và khả năng
sử dụng đồ dùng dạy học, đổi mới phương pháp dạy học của giáo viên.
Phương pháp điều tra:
Tác giả dùng Phiếu hỏi nhằm thu thập thông tin qua phiếu hỏi ý kiến các cán
bộ quản lý, giáo viên dạy toán các trường trung học phổ thông huyện Triệu Phong,
tỉnh Quảng Trị và phiếu hỏi ý kiến học sinh của các trường trên địa bàn huyện Triệu
Phong, tỉnh Quảng Trị để lấy mẫu nghiên cứu.
Bộ câu hỏi phục vụ điều tra gồm các mẫu :
Mẫu 1: Phiếu điều tra dành cho cán bộ quản lý.
Mẫu 2: Phiếu điều tra dành cho giáo viên dạy toán .
Mẫu 3: Phiếu điều tra dành cho học sinh học toán .

16. 12
Mẫu 4: Phiếu điều tra dành cho cán bộ quản lý, giáo viên dạy toán về các
biện pháp nâng cao việc quản lý giảng dạy toán trong trường phổ thông. Các phiếu
điều tra tập trung vào các vấn đề đã nêu trong mục 5.2 ở trên.
Tất cả các mẫu phiếu điều tra được mô tả ở phần phụ lục luận văn.
6.3. Phương pháp thống kê toán học
Thông qua các phần mềm toán học SPSS và Excel để thống kê, xử lý kết quả
nghiên cứu.
7. Phạm vi nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu được thực hiện trong phạm vi các trường trung học phổ
thông huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị, gồm 04 trường THPT: THPT Triệu
Phong, THPT Chu Văn An, THPT Vĩnh Định và THPT Nguyễn Hữu Thận.
8. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần mở đầu; kết luận và khuyến nghị; phụ lục và tài liệu tham khảo,
luận văn có kết cấu gồm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động dạy học môn toán ở trường THPT.
Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động dạy học môn toán ở các trường
THPT huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị.
Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn toán ở các trường THPT
huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị.

17. 13
NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN TOÁN
Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
1.1. Tổng quan về lịch sử nghiên cứu vấn đề
Giáo dục và đào tạo có vị trí, vai trò hết sức quan trọng đối với sự phát triển
của mỗi quốc gia, dân tộc. Nhiều quốc gia trên thế giới đã đạt được những thành tựu
to lớn trong quá trình phát triển nhờ sớm coi trọng vai trò của giáo dục và đào tạo.
Chính vì vai trò to lớn đó mà giáo dục dành được nhiều sự quan tâm, nghiên cứu
của các nhà khoa học. Tuy nhiên, việc nghiên cứu các vấn đề liên quan đến giáo dục
trong đó có biện pháp quản lý hoạt động giáo dục nói chung và quản lý hoạt động
dạy học nói riêng nhằm nâng cao chất lượng giáo dục, đáp ứng với yêu cầu đổi mới
toàn diện giáo dục là vấn đề khó khăn, phức tạp bởi lẽ những vấn đề đó luôn luôn
chịu sự ràng buộc, chi phối bởi những lĩnh vực khác trong đời sống xã hội. Trong
công tác giáo dục, hoạt động dạy học giữ vai trò trung tâm, chi phối mọi hoạt động
khác trong nhà trường và quyết định chất lượng giáo dục của nhà trường. Để nâng
cao chất lượng dạy học thì biện pháp quản lý là hết sức quan trọng. Vì lẽ đó, nhiều
nhà khoa học và nhà quản lý giáo dục đã nghiên cứu thực tiễn quản lý nhà trường
để đưa ra những ý kiến, những luận điểm, những biện pháp quản lý được áp dụng
vào thực tế và đạt được những kết quả nhất định trong công tác quản lý giáo dục.
1.1.1. Trên thế giới
Tư tưởng quản lý hoạt động dạy học, hoạt động giáo dục xuất hiện từ rất sớm
trong xã hội loài người. Ngay từ thời cổ đại, nhà triết học Hy Lạp Socrates (469 -
399 TCN) cho rằng dạy học phải: “Giúp thế hệ trẻ từng bước tự khẳng định mình,
tự phát hiện trị thức mới mẻ, phù hợp với chân lý” [15, tr.111]. Khổng Tử (551-
479 TCN) đã giúp học trò phát triển bằng cách khuyến khích sở trường và phê bình
sở đoản. Ông cho rằng:“Phải dùng cách gợi mở, đi từ gần đến xa, từ đơn giản đến
phức tạp, nhưng đòi hỏi người học phải tích cực suy nghĩ, đòi hỏi học trò phải tập
luyện, hình thành nề nếp thói quen trong học tập” [15, tr.15]. Tư tưởng về hoạt
động dạy học này của Khổng Tử đã gợi mở cho các nhà quản lý giáo dục về con
đường quản lý hoạt động dạy học theo hướng chủ động, tích cực, sáng tạo và vẫn

18. 14
còn nguyên giá trị cho đến ngày nay.
Cùng với sự phát triển của khoa học - kỹ thuật và sự ra đời của chủ nghĩa
Mác - Lênin, trong thế kỷ XIX, XX đã xuất hiện nhiều nhà giáo dục tiêu biểu như
John Dewey (1859 - 1952), A.Macarenco (1888 - 1938), Jean Piaget (1896 - 1980),
F. Taylor (1842- 1925), các nhà giáo dục Liên xô - Nga trong đó phải kể đến V.V.
Davưdov, L.V.Zankop, M.N.Statkin,... đều đề cập đến những vấn đề cốt lõi của
giáo dục và quản lý giáo dục. Họ đã đưa ra hàng loạt các khái niệm và những thành
tố cấu thành nên qúa trình dạy học và quản lý dạy học như: mục tiêu, nội dung,
phương pháp, phương tiện, đánh giá kết quả dạy học, khách thể và chủ thể quá trình
dạy học...tạo điều kiện quan trọng để việc nghiên cứu và áp dụng quá trình dạy học
cũng như quản lý hoạt động dạy học vào đời sống được phát triển và hoàn thiện.
1.1.2. Ở Việt Nam
Trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, Chủ tịch Hồ Chí Minh (1890-
1969) là người mở đường cho việc nghiên cứu và phát triển nền giáo dục cách
mạng. Trong những tác phẩm của mình, Người đã để lại những tư tưởng có giá trị to
lớn về phương pháp giáo dục, về lý luận giáo dục cũng như các biện pháp quản lý
giáo dục. Trong đó, Người đặc biệt chú trọng vấn để quản lý hoạt động tự học, tự
nghiên cứu với phương châm: “Học phải đi đôi với hành”, “ Phải nâng cao và
hướng dẫn việc tự học” và “ lấy tự học làm cốt, do chỉ đạo và thảo luận giúp vào”
[11, tr.238]. Dựa trên tư tưởng về giáo dục của Người, đã có nhiều nhà khoa học,
nhà quản lý giáo dục trong nước nghiên cứu về quản lý giáo dục, quản lý nhà
trường, trong đó có thể kể đến các công trình của các tác giả: Nguyễn Ngọc Quang,
Hà Sĩ Hồ, Đặng Quốc Bảo, Phạm Minh Hạc, Nguyễn Thị Mỹ Lộc, Nguyễn Hữu
Châu...Trong các công trình của mình, các tác giả đã nhấn mạnh vai trò của quản lý
trong việc thực hiện mục tiêu giáo dục.
Trong những năm gần đây, nhận thức được tầm quan trọng của hoạt động
quản lý nhà trường, đặc biệt là quản lý hoạt động dạy học nên đã có nhiều luận văn
Thạc sỹ, luận án Tiến sỹ Giáo dục học tập trung nghiên cứu vấn đề này. Tuy nhiên,
vấn đề quản lý hoạt động dạy học bộ môn nói chung và hoạt động dạy học bộ môn
Toán nói riêng còn ít tác giả nghiên cứu. Trong đó, có luận văn Thạc sỹ của tác giả
Trần Xuân Điện nghiên cứu về biện pháp quản lý dạy học bộ môn Toán tại trường
THPT Mỹ Hào, tỉnh Hưng Yên.

19. 15
Ở tỉnh Quảng Trị, đến nay chưa có công trình nào nghiên cứu về quản lý
hoạt động dạy học bộ môn toán một cách hệ thống và khoa học. Vì vậy, việc nghiên
cứu lý luận và thực tiễn nhằm đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động dạy học
bộ môn toán ở các trường THPT huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị là cần thiết.
1.2. Một số khái niệm cơ bản
1.2.1. Quản lý
Quản lý là một khái niệm xuất hiện từ rất lâu, khi con người nãy sinh các
mối quan hệ giữa cá nhân và cá nhân, cá nhân với tập thể; giữa con người với thiên
nhiên và đời sống xã hội. Quản lý là một hoạt động cần thiết cho tất cả các lĩnh vực
của đời sống con người và là một nhân tố của sự phát triển xã hội. Tùy theo những
cách tiếp cận khác nhau, ở các góc độ khác nhau mà các nhà nghiên cứu đã đưa ra
những định nghĩa khác nhau về quản lý. Chẳng hạn:
Theo A.Fayol, nhà lý luận quản lý kinh tế: “Quản lý tức là lập kế hoạch, tổ
chức, chỉ huy, phối hợp và kiểm tra” [16, tr12]; còn theo nhà thực hành quản lý lao
động Frederich William Taylor (1856-1915) lại cho rằng: “Quản lý là khoa học và
đồng thời là nghệ thuật thúc đẩy sự phát triển xã hội” [16, tr12].
Theo Từ điển Tiếng Việt (2008): "Quản lý là trông coi và giữ gìn theo những
yêu cầu nhất định; tổ chức và điều khiển các hoạt động theo những yêu cầu nhất
định” [23, tr.991].
Tác giả Nguyễn Quốc Chí, Nguyễn Thị Mỹ Lộc cho rằng "Quản lý là quá
trình đạt đến mục tiêu của tổ chức bằng cách vận dụng các hoạt động (chức năng)
kế hoạch hoá, tổ chức, chỉ đạo (lãnh đạo) và kiểm tra" [8, tr.9].
Còn theo tác giả Nguyễn Ngọc Quang: “Quản lý là tác động có mục đích, có kế
hoạch của chủ thể quản lý đến tập thể những người lao động (nói chung là khách thể
quản lý) nhằm thực hiện được những mục tiêu dự kiến” [23, tr24].
Từ những quan điểm nêu trên, có thể hiểu: “Quản lý là quá trình tác động có
tổ chức, có tính hướng đích của chủ thể quản lý lên đối tượng quản lý bằng việc vận
dụng các chức năng quản lý nhằm đạt được mục tiêu xác định”.
1.2.2. Quản lý giáo dục
Nếu xem quản lý là một thuộc tính bất biến, nội tại của mọi hoạt động xã hội,
thì quản lý giáo dục (QLGD) cùng là một thuộc tính tất yếu của mọi hoạt động giáo
dục có mục đích. Quản lý giáo dục vừa là một khoa học, vừa là một nghệ thuật.

20. 16
Quản lý giáo dục là hệ thống những tác động có ý thức, hợp qui luật của chủ
thể quản lý ở các cấp khác nhau đến tất cả các khâu của hệ thống nhằm đảm bảo sự
vận hành bình thường của các cơ quan trong hệ thống giáo dục, đảm bảo sự tiếp tục
phát triển và mở rộng hệ thống cả về mặt số lượng cũng như chất lượng.
Theo tác giả Đặng Quốc Bảo: "Quản lý giáo dục theo nghĩa tổng quát là
hoạt động điều hành, phối hợp các lực lượng xã hội nhằm thúc đẩy công tác đào
tạo thế hệ trẻ theo yêu cầu của xã hội" [6].
Theo tác giả Nguyễn Ngọc Quang thì: “Quản lý giáo dục thực chất là tác
động đến nhà trường, làm cho nó tổ chức tối ưu được quá trình dạy học, giáo dục
thể chất theo đường lối, nguyên lý giáo dục của Đảng, quán triệt được những tính
chất trường THPT xã hội chủ nghĩa Việt Nam, bằng cách đó tiến tới mục tiêu dự
kiến, tiến lên trạng thái chất lượng mới”[23, tr32].
Khái niệm QLGD được tác giả Trần Kiểm lý giải ở cấp độ vĩ mô và vi
mô. Đối với cấp độ vĩ mô: Quản lý giáo dục được hiểu là những tác động tự giác
nhằm thực hiện có chất lượng và hiệu quả mục tiêu phát triển giáo dục, đào tạo thế
hệ trẻ mà xã hội đặt ra cho ngành giáo dục. Còn đối với cấp độ vi mô: Quản lý giáo
dục được hiểu là hệ thống những tác động tự giác của chủ thể quản lý đến tập thể
giáo viên, nhân viên, tập thể học sinh, cha mẹ học sinh và các lực lượng xã hội
trong và ngoài nhà trường nhằm thực hiện có chất lượng và hiệu quả mục tiêu giáo
dục của nhà trường [17, tr.37-38].
Trong thực tế, Quản lý giáo dục là quá trình tác động có kế hoạch, có tổ
chức của các cơ quan QLGD các cấp tới các thành tố của quá trình dạy học- giáo
dục nhằm làm cho hệ giáo dục vận hành có hiệu quả và đạt tới mục tiêu giáo dục
nhà trường đề ra.
Như vậy, quan điểm về quản lý giáo dục có thể có những cách diễn đạt khác
nhau nhưng đều thể hiện một quan điểm chung về quản lý giáo dục đó là: “Quản lý
giáo dục là quá trình tác động có kế hoạch, có ý thức, có mục đích của chủ thể quản
lý lên đối tượng bị quản lý nhằm đạt được mục tiêu giáo dục đã đề ra một cách có
chất lượng và hiệu quả nhất”.
1.2.3. Quản lý nhà trường
Nhà trường là tổ chức cơ sở của các cấp quản lý giáo dục, là một tổ chức
chuyên biệt trong hệ thống tổ chức xã hội thực hiện chức năng tái tạo nguồn nhân

21. 17
lực phục vụ cho sự duy trì và phát triển xã hội, do vậy quản lý nhà trường là một nội
dung quan trọng trong quản lý giáo dục.
Theo tác giả Phạm Minh Hạc: “Quản lý nhà trường là thực hiện đường lối
giáo dục của Đảng trong phạm vi trách nhiệm của mình, tức là đưa nhà trường vận
hành theo nguyên lý giáo dục để tiến tới mục tiêu giáo dục, mục tiêu đào tạo đối với
ngành giáo dục, với thế hệ trẻ và từng học sinh” [14, tr.66].
Tác giả Đặng Quốc Bảo cho rằng: "Quản lý nhà trường là quản lý một thiết
chế vừa có tính sư phạm, vừa có tính kinh tế. Các vấn đề tổ chức - sư phạm và kinh
tế - xã hội lồng ghép vào nhau" [6, tr.35].
Theo tác giả Trần Kiểm: "Quản lý nhà trường là thực hiện đường lối giáo
dục của Đảng trong phạm vi trách nhiệm của mình, tức là đưa nhà trường vận hành
theo nguyên lý giáo dục, để tiến tới mục tiêu giáo dục, mục tiêu đào tạo đối với
ngành giáo dục, với thế hệ trẻ và với từng học sinh”[18, tr29].
Như vậy, có thể hiểu: “Quản lý trường học bao gồm sự quản lý các quan hệ
nội bộ (bên trong) của nhà trường và quan hệ giữa trường học với (bên ngoài) xã
hội. Quản lý trước hết và chủ yếu là quản lý con người, do đó công tác quản lý (của
người CBQL) đối với cán bộ, GV và học sinh là khâu trung tâm của quản lý trường
học, là động lực của sự phát triển nhà trường”.
1.2.4. Hoạt động dạy học
Hoạt động dạy học trong trường THPT là một bộ phận của quá trình sư phạm
tổng thể bao gồm hoạt động dạy của giáo viên và hoạt động học của học sinh. Hai hoạt
động này luôn gắn bó mật thiết với nhau, quy định lẫn nhau bởi hai chủ thể dạy học
nhằm truyền thụ và lĩnh hội tri thức khoa học, những kỹ năng và kỹ xảo, hoạt động
nhận thức và thực tiễn, để trên cơ sở đó hình thành thế giới quan, phát triển năng lực tư
duy, sáng tạo và các phẩm chất nhân cách cho học sinh. Nói cách khác, hoạt động dạy
học là một con đường quan trọng trong những con đường để thực hiện mục đích giáo
dục. Tác giả Phạm Minh Hạc cho rằng: “Dạy học là một chức năng xã hội, nhằm
truyền đạt và lĩnh hội kiến thức, kinh nghiệm xã hội tích luỹ được để biến kiến thức,
kinh nghiệm xã hội thành phẩm chất và năng lực cá nhân”[14].
Xét ở góc độ dạy học là một quá trình vận động, tác giả Hà Thế Ngữ và
Đặng Vũ Hoạt quan niệm: “Quá trình dạy học là một quá trình sư phạm bộ phận,
một phương tiện trao đổi học vấn, phát triển giáo dục và phẩm chất giáo dục, nhân
cách thông qua sự tác động qua lại giữa người dạy và người học nhằm truyền thụ

22. 18
và lĩnh hội một cách có hệ thống những tri thức khoa học, những kỹ năng, kỷ xảo,
nhận thức và thực hành”[21].
Như vậy, hoạt động dạy học được hiểu một cách đầy đủ bao gồm toàn bộ
việc giảng dạy, giáo dục của giáo viên, việc học tập, rèn luyện của học sinh theo nội
dung, chương trình giáo dục toàn diện nhằm đào tạo thế hệ trẻ thành những người
làm chủ đất nước, có giác ngộ xã hội chủ nghĩa, có tri thức, có kỹ thuật, có kỹ năng,
có sức khỏe...đáp ứng nhu cầu xây dựng đất nước trong thời kỳ mới.
1.2.5. Quản lý hoạt động dạy học
“Quản lý hoạt động dạy - học thực chất là những tác động của chủ thể quản
lý vào quá trình dạy học (được tiến hành bởi tập thể giáo viên và học sinh, với sự
hỗ trợ đắc lực của các lực lượng xã hội) nhằm góp phần hình thành và phát triển
toàn diện nhân cách học sinh theo mục tiêu giáo dục của nhà trường” [13, tr 159].
Quản lý hoạt động dạy - học giữ vị trí quan trọng trong công tác quản lý nhà
trường. Mục tiêu quản lý chất lượng dạy học là nền tảng, là cơ sở để nhà quản lý
xác định các mục tiêu quản lý khác trong hệ thống mục tiêu quản lý của nhà trường.
Quản lý hoạt động dạy - học là nhiệm vụ trọng tâm của người hiệu trưởng.
Xuất phát từ vị trí quan trọng của hoạt động dạy học, người hiệu trưởng phải dành
nhiều thời gian và công sức cho công tác quản lý hoạt động dạy học nhằm ngày
càng nâng cao chất lượng đào tạo của nhà trường, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao
của xã hội.
* Quản lý hoạt động dạy học ở trường THPT cần đảm bảo các yêu cầu sau:
+ Quán triệt chủ trương đổi mới giáo dục THPT hiện nay: Cán bộ quản lý
nhà trường phải hiểu, trình bày và giải thích được vấn đề cơ bản trong chủ trương
và các văn bản chỉ đạo đổi mới giáo dục phổ thông.
+ Quản lý dạy học phải có kế hoạch khoa học dựa trên các căn cứ cụ thể:
Trong quản lý hoạt động dạy học ở các trường THPT phải có kế hoạch xây dựng
dựa trên chỉ thị, nhiệm vụ năm học của cấp trên và điều kiện cụ thể của nhà
trường, của địa phương. Kế hoạch dạy học bao gồm: kế hoạch năm học; kế hoạch
tháng; kế hoạch bồi dưỡng HSG; kế hoạch phụ đạo học sinh yếu...
+ Quản lý, chỉ đạo theo đúng kế hoạch, đảm bảo giáo viên dạy học đúng
chương trình, dựa trên chuẩn kiến thức kỹ năng của chương trình giáo dục phổ thông:
Cán bộ quản lý phải nắm vững yêu cầu của dạy học dựa trên chuẩn kiến thức kỹ năng

23. 19
(KTKN) trong chương trình giáo dục phổ thông. Trên cơ sở đó quán triệt đến toàn thể
giáo viên để họ nắm vững và triển khai thực hiện đảm bảo mục tiêu đề ra.
+ Chú trọng chỉ đạo thực hiện đổi mới phương pháp dạy học một cách thực
chất và có hiệu quả: Mỗi cán bộ quản lý phải nhận thức đúng và đẩy đủ về định
hướng đổi mới PPDH ở trường phổ thông. Quan đó, chỉ đạo giáo viên thực hiện dạy
học theo hướng đổi mới phương pháp, khích lệ giáo viên trong thực hiện đổi mới
phương pháp dạy học.
+ Chú trọng thường xuyên việc kiểm tra, đánh giá các hoạt động dạy học
theo định hướng dạy học dựa trên chuẩn kiến thức, kỹ năng và các yêu cầu về đổi
mới phương pháp.
+ Tạo động lực cho giáo viên và học sinh trong dạy học. Các bộ quản lý phải
quan tâm thực hiện tốt quy chế dân chủ trong trường học, bảo đảm các chế độ chính
sách cho giáo viên. Thường xuyên kiểm tra, giám sát đảm bảo mối liên hệ hai chiều
giữa GV và CBQL trường học. Theo sát, động viên khích lệ, tạo mọi điều kiện để
giáo viên hoàn thành tốt nhiệm vụ.
1.3. Lý luận về hoạt động dạy học môn toán ở trường phổ thông
1.3.1. Vị trí, vai trò của toán học trong chương trình phổ thông
Toán học là một môn học chiếm vị trí đặc biệt quan trọng và không thể thiếu
trong chương trình giáo dục phổ thông; nó được đưa vào chương trình phổ thông từ
rất sớm và là môn học bắt buộc trong chương trình phổ thông từ lớp 1 đến lớp 12.
Theo tài liệu hướng dẫn giảng dạy môn toán của Bộ Giáo dục và Đào tạo
biên soạn dành cho GV THPT: “Toán học có vai trò, vị trí và ý nghĩa vô cùng quan
trọng bởi các kiến thức và phương pháp Toán học là công cụ thiết yếu giúp học sinh
học học tập tốt các môn học khác và hoạt động có hiệu quả trong mọi lĩnh vực của
đời sống xã hội”. Hơn nữa, “Toán học có vai trò trong việc thực hiện mục tiêu
chung của giáo dục phổ thông, góp phần phát triển tư duy lôgic và năng lực trí tuệ
của người học”. Dạy học toán còn góp phần quan trọng trong giáo dục nhân cách
cho học sinh, giúp cho học sinh kiến tạo những tri thức và rèn luyện kỹ năng cơ bản
như: phân tích, tổng hợp, khái quát hóa, trừu tượng hóa,...qua đó hình thành những
phẩm chất của con người trong thời đại mới như: Tính khoa học, tính chính xác,
tính sáng tạo, tính kỷ luật,… đáp ứng nhu cầu của xã hội. Nói về tầm quan trọng của

24. 20
toán học và việc dạy toán, Các Mác đã nhấn mạnh: “Một khoa học chỉ thực sự phát
triển nếu nó sử dụng được các kiến thức và phương pháp của Toán học”.
1.3.2. Mục tiêu dạy học môn toán ở trường Trung học phổ thông
Theo tài liệu hướng dẫn thực hiện chuẩn kiến thức, kỹ năng môn toán cấp
THPT của Bộ Giáo dục và Đào tạo xuất bản năm 2009 thì mục tiêu dạy toán cấp
THPT như sau:
a) Mục tiêu chung
- Giúp học sinh nắm chắc các kiến thức, các kỹ năng cơ bản đã được quy
định trong chương trình dạy học toán ở THPT.
- Học sinh biết vận dụng các kiến thức và các kỹ năng toán đã học vào giải
quyết các tình huống, các vấn để cụ thể cơ bản trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội.
- Bồi dưỡng và phát triển năng lực tư duy, năng lực sáng tạo và tạo cơ hội để
học sinh bộc lộ năng khiếu, khả năng sáng tạo của chính mình. Qua đó, bồi dưỡng
và phát huy nhân tài cho đất nước.
- Giáo dục tư tưởng, phẩm chất đạo đức, nhân cách cho học sinh thông qua
việc dạy học toán.
b) Mục tiêu cụ thể
*Về kiến thức:
Học sinh phải nắm vững các kiến thức cơ bản:
- Số, các phép tính trên tập hợp số thực, số phức.
- Mệnh đề và tập hợp; các biểu thức đại số, lượng giác, phương trình; hệ
phương trình; bất phương trình và hệ bất phương trình bậc nhất.
- Hàm số, giới hạn, đạo hàm, nguyên hàm, tích phân và ứng dụng của chúng.
- Các quan hệ hình học và một số hình thông dụng (điểm, đường thẳng, mặt
phẳng, hình tam giác, hình tròn, elip, hình đa diện, hình tròn xoay); phép dời hình
và phép đồng dạng trong mặt phẳng; vectơ và tọa độ.
* Về kỹ năng:
- Thực hiện được các phép tính lũy thừa, khai căn, logarit trên tập số thực và
một số phép toán đơn giản trên tập số phức.
- Khảo sát được một số hàm số cơ bản.

25. 21
- Giải thành thạo các phương trình, bất phương trình bậc nhất, bậc hai, hệ
phương trình bậc nhất. Giải được một số phương trình lượng giác; phương trình, bất
phương trình mũ, logarit đơn giản.
- Giải được một số bài toán về biến đổi lũy thừa, lượng giác, mũ, logarit; các
bài toán về dãy số.
- Suy luận và chứng minh; phân tích và tổng hợp.
- Giải toán và vận dụng được các kiến thức toán trong họp vập và thực tế
cuộc sống.
* Về thái độ:
- Có ý thức học và tự học tốt, hứng thú và tự tin trong quá trình học tập;
- Rèn luyện đức tính trung thực, cần cù, chịu khó, cẩn thận, chính xác, kỷ
luật, sáng tạo;
- Có ý thức hợp tác, trân trọng kết quả lao động của bản thân và người khác;
- Nhận biết và yêu thích môn toán.
1.3.3. Nội dung, chương trình, kế hoạch dạy học môn toán ở trường THPT
Nội dung, chương trình môn Toán của mỗi lớp cấp THPT được thể hiện rõ
nhất trong tài liệu “Phân phối chương trình môn Toán” và bộ sách giáo khoa môn
Toán của lớp 10, 11 và 12 do Bộ GD & ĐT quy định chung trong cả nước. Trong
đó chương trình, kế hoạch dạy học cấp THPT phân phối như sau:
* Lớp 10:
Cả năm
105 tiết
Đại số 62 tiết Hình học 43 tiết
Học kỳ I:
54 tiết
32 tiết
13 tuần đầu x 2 tiết / tuần = 26 tiết
6 tuần sau x 1 tiết / tuần = 6 tiết
22 tiết
13 tuần đầu x 1tiết/tuần = 13 tiết
3 tuần sau x 2 tiết / tuần = 6 tiết
3 tuần cuối x1tiết/tuần = 3 tiết
Học kỳ II:
51 tiết
30 tiết
12 tuần đầu x 2 tiết / tuần = 24 tiết
6 tuần sau x 1 tiết / tuần = 6 tiết
21 tiết
12 tuần đầu x 1 tiết / tuần = 12 tiết
3 tuần sau x 2 tiết / tuần = 6 tiết
3 tuần cuối x1tiết/tuần = 3 tiết
Nguồn: PPCT môn Toán lớp 10 của Bộ Giáo dục và Đào Tạo

26. 22
* Lớp 11:
Cả năm
123 tiết
Đại số và Giải tích 78 tiết Hình học 45 tiết
Học kỳ I:
72 tiết
48tiết
10 tuần đầu x 3 tiết /tuần= 30tiết
9 tuần sau x 2 tiết/tuần = 18 tiết
24tiết
10 tuần đầu x 1 tiết = 10 tiết
5 tuần sau x 2 tiết = 10 tiết
4 tuần cuối x1tiết/tuân= 4 tiết
Học kỳ II:
51 tiết
30 tiết
6 tuần đầu x 1 tiết/tuần = 6 tiết
12 tuần sau x 2 tiết/tuần = 24 tiết
21 tiết
3 tuần đầu x 2 tiết = 6 tiết
15 tuần sau x 1 tiết = 15 tiết
Nguồn: PPCT môn Toán lớp 11 của Bộ Giáo dục và Đào Tạo
* Lớp 12:
Cả năm
123 tiết
Đại số và Giải tích 78 tiết Hình học 45 tiết
Học kỳ I:
73 tiết
48tiết
10 tuần đầu x 3 tiết /tuần= 30tiết
9 tuần sau x 2 tiết/tuần = 18 tiết
25tiết
11 tuần đầu × 1 tiết = 11 tiết
7 tuần sau × 2 tiết = 14 tiết
Học kỳ II:
50 tiết
30 tiết
12 tuần × 2 tiết = 24 tiết
6 tuần sau× 1 tiết =6 tiết.
20 tiết
16 tuần đầu × 1 tiết = 16 tiết
2 tuần sau × 2 tiết = 4 tiết
Nguồn: PPCT môn Toán lớp 12 của Bộ Giáo dục và Đào Tạo
1.3.4. Vai trò, nhiệm vụ, quyền hạn và chức năng quản lý của Hiệu trưởng
trường THPT
a) Vai trò của Hiệu trưởng
Theo Điều lệ trường trung học (Ban hành theo Thông tư số 12/2011/TT-
BGDĐT ngày 28/3/2011 của Bộ GD&ĐT) thì Hiệu trưởng trường THPT có vai trò:
HT là người đại diện cơ quan Nhà nước về mặt hành chính, thực hiện các
hoạt động quản lí trường học trên cơ sở những quy định pháp luật của Nhà nước và
các văn bản quy phạm pháp luật của các cơ quan quản lí hữu quan. Là người đại
diện chính quyền thi hành luật, quản lí hành chính Nhà nước bằng pháp luật.

27. 23
HT là người đóng vai trò trụ cột, trung tâm, thúc đẩy tập thể sư phạm nhà
trường phát triển thông qua công tác bồi dưỡng có tính liên tục, hệ thống cho đội
ngũ GV. HT phải nắm vững khoa học giáo dục, khoa học là PPDH và phải dạy giỏi
một môn học mà mình được đào tạo. HT trước hết phải là nhà sư phạm mẫu mực.
HT là người tổ chức, chỉ đạo bằng những tác động có mục đích, có kế hoạch
đến đối tượng người dạy, người học, tạo ra tính tự giác, tích cực của GV, HS để
nâng cao hiệu quả dạy và học trong nhà trường. Vì HĐDH là hoạt động trung tâm,
là hoạt động đặc trưng nhất của nhà trường phổ thông. [2]
b) Nhiệm vụ và quyền hạn của Hiệu trưởng
Theo Điều lệ trường trung học, HT trường THPT có những nhiệm vụ và
quyền hạn sau:
- Xây dựng, tổ chức bộ máy nhà trường;
- Thực hiện các quyết nghị của Hội đồng trường;
- Xây dựng quy hoạch phát triển nhà trường; xây dựng và tổ chức thực hiện
kế hoạch nhiệm vụ năm học; báo cáo, đánh giá kết quả thực hiện trước Hội đồng
trường và các cấp có thẩm quyền;
- Thành lập các tổ chuyên môn, tổ văn phòng và các hội đồng tư vấn trong
nhà trường; bổ nhiệm tổ trưởng, tổ phó; đề xuất các thành viên của Hội đồng trường
trình cấp có thẩm quyền quyết định;
- Quản lí giáo viên, nhân viên; quản lí chuyên môn; phân công công tác,
kiểm tra, đánh giá xếp loại giáo viên, nhân viên; thực hiện công tác khen thưởng, kỉ
luật đối với giáo viên, nhân viên; tiếp nhận giáo viên, nhân viên theo quy định của
Nhà nước;
- Quản lí học sinh và các hoạt động của học sinh do nhà trường tổ chức; xét
duyệt kết quả đánh giá, xếp loại học sinh, ký xác nhận học bạ; quyết định khen
thưởng, kỷ luật học sinh;
- Quản lí tài chính, tài sản của nhà trường;
- Chỉ đạo thực hiện các phong trào thi đua, các cuộc vận động của ngành;
thực hiện công khai đối với nhà trường;
- Được đào tạo nâng cao trình độ, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ và
hưởng các chế độ, chính sách theo quy định của pháp luật. [2]

28. 24
c) Chức năng quản lý của Hiệu trưởng
Theo tác giả Nguyễn Thị Mỹ Lộc, công tác quản lí nói chung có 4 chức năng
cơ bản. Đó là, chức năng kế hoạch hoá, chức năng tổ chức, chức năng chỉ đạo và
chức năng kiểm tra [20]. Vận dụng các chức năng nói trên vào công tác quản lí
HĐDH của người HT THPT, tác giả đề xuất các chức năng quản lý cơ bản sau đây:
* Chức năng kế hoạch hoá HĐDH:
Đó là việc đưa tất cả HĐDH trong nhà trường vào kế hoạch quản lí, trong đó
cần làm rõ các bước, các biện pháp sẽ thực hiện và sự chuẩn bị đảm bảo các nguồn
lực để HĐDH đạt được mục tiêu đề ra. Kế hoạch quản lí HĐDH vừa mang tính độc
lập, vừa thống nhất trong kế hoạch giáo dục tổng thể của trường, được xây dựng
theo năm học thông qua sự nhất trí của HĐSP nhà trường và được cấp quản lí trực
tiếp phê duyệt.
* Chức năng tổ chức quản lí HĐDH:
Là quá trình sắp xếp, bố trí các nguồn lực (nhân lực, tài lực, vật lực) theo
những cách thức nhất định nhằm đảm bảo để thực hiện được các mục tiêu mà kế
hoạch quản lí HĐDH đã vạch ra. Chức năng tổ chức đóng vai trò hiện thực hoá các
mục tiêu và huy động sức mạnh của tập thể, nếu quá trình phân phối và sắp xếp các
nguồn lực diễn ra khoa học, phù hợp với thực tiễn của nhà trường.
* Chức năng chỉ đạo HĐDH:
Là sự tác động liên tục, có chủ định của HT tới mọi thành viên trong nhà
trường nhằm cụ thể hoá những yêu cầu hoạt động sáng tạo của mọi người, ở đó
người HT vừa thực hiện quyền chỉ huy, hướng dẫn triển khai các HĐDH, vừa là
mối liên kết, tạo sự động viên, khích lệ, giám sát các cá nhân, các bộ phận thực hiện
đúng kế hoạch đã xác định. Chức năng chỉ đạo cũng chính là cơ sở để phát huy các
động lực nhằm thực hiện các mục tiêu của HĐDH.
* Chức năng kiểm tra, đánh giá HĐDH:
Trong quá trình thực hiện chức năng kiểm tra, đánh giá, HT phải xây dựng
được các chuẩn kiểm tra, đo lường mà định tính, vừa định lượng để có thể đánh giá,
so sánh chính xác mức độ thực hiện so với mục tiêu và ra quyết định điều chỉnh hợp
lý, kịp thời. Công tác kiểm tra, đánh giá của HT phải được thực hiện thường xuyên,
liên tục trong quản lí dạy học, không phải chỉ chú trọng vào thời gian cuối kỳ hay
tổng kết năm học.

29. 25
1.4. Các nội dung quản lý hoạt động dạy học môn toán của Hiệu trưởng ở
trường THPT
1.4.1. Quản lý về nội dung, chương trình dạy học môn toán ở trường THPT
Nội dung, chương trình môn Toán được thể hiện rõ nhất trong tài liệu “Phân
phối chương trình môn Toán” và bộ sách giáo khoa môn Toán của lớp 10, 11 và 12
do Bộ GD & ĐT quy định chung trong cả nước. Bên cạnh đó, chương trình dạy học
còn được cụ thể hóa trong chuẩn KTKN theo từng cấp học, từng bài học do Bộ GD
& ĐT ban hành nhằm hệ thống các kiến thức, các kỹ năng cần truyền thụ cho học
sinh trong quá trình dạy học. Về nguyên tắc, chương trình dạy học môn toán có thể
xem là pháp lệnh của nhà trường do Bộ GD& ĐT ban hành, là căn cứ pháp lý để
nhà trường chỉ đạo, giám sát, quản lý hoạt động dạy học.
HT nhà trường phải quản lý chặt chẽ nội dung và chương trình bộ môn toán,
kế hoạch dạy học cũng như biên chế năm học do Bộ GD & ĐT ban hành; phải chỉ
đạo giáo viên, tổ chuyên môn thực hiện dạy đủ, dạy đúng phân phối chương trình
đẩm bảo nội dung sách giáo khoa của mỗi cấp học. Yêu cầu giáo viên không được
cắt xén, đảo ngược chương trình, đảm bảo đúng số tiết phải dạy đủ theo quy định
của từng tuần, đúng tiến trình và thời gian quy định. Trong những trường hợp cần
thiết, giáo viên có thể thống nhất trong toàn tổ việc điều chỉnh tiết dạy cho phù hợp
với đặc thù của từng lớp nhưng phải được HT nhà trường đồng ý.
Ngoài ra, HT nhà trường phải thường xuyên kiểm tra, đôn đốc GV môn Toán
thực hiện đúng lịch bảo giảng, ghi sổ đầu bài, thực hiện chương trình, dự giờ GV...
1.4.2. Quản lý hoạt động giảng dạy môn toán của giáo viên
a) Quản lý việc lập kế hoạch của giáo viên, tổ chuyên môn
Kế hoạch của giáo viên, của tổ chuyên môn là bản kế hoạch tổng hợp tất cả
các hoạt động, các công việc của tổ chuyên môn và giáo viên cần thực hiện.
Đây có thể xem là bản mô tả chi tiết về những việc mà giáo viên, tổ chuyên môn
phải làm trong từng ngày, từng tuần và trong cả năm học. Vì vậy, việc quản lý xây
dựng kế hoạch của giáo viên, của tổ chuyên môn là hết sức quan trọng, là cơ sở để
đánh giá việc thực hiện nhiệm vụ, bình xét thi đua của giáo viên, của tổ chuyên môn
vào cuối kỳ, cuối năm.
HT phải quán triệt đầy đủ tầm quan trọng của việc lập kế hoạch cho giáo
viên, cho tổ chuyên môn. Hướng dẫn giáo viên quy trình xây dựng kế hoạch, xác

30. 26
định mục tiêu bộ môn Toán gắn với các nhiệm vụ trọng tâm khác trong năm học
trên cơ sở các chỉ tiêu và kế hoạch của nhà trường từ đó để ra các biện pháp thích
hợp để thực hiện các mục tiêu đó.
Trong quản lý nói chung và quản lý HĐDH nói riêng, HT nhà trường phải
thấy rõ tầm quan trọng của việc giáo viên, tổ chuyên môn thực hiện đúng kế hoạch
đề ra là yếu tố quan trọng để đảm bảo chất lượng dạy học nói chung và bộ môn
Toán nói riêng. Vì vậy, Hiệu trưởng cần thường xuyên kiểm tra, đôn đốc phát hiện
những vấn đề chưa hợp lý, chưa sát thực tế để có những chỉ đạo, bổ sung hay điều
chỉnh kịp thời để giáo viên, tổ chuyên môn thực hiện tốt kế hoạch góp phần hoàn
thành kế hoạch của nhà trường.
b) Quản lý khâu soạn bài, chuẩn bị bài lên lớp, giờ lên lớp, hồ sơ chuyên môn
* Quản lý khâu soạn bài, chuẩn bị bài dạy của giáo viên
Theo quy định của “Điều lệ trường THCS, THPT và trường phổ thông có
nhiều cấp học” thì bài soạn của giáo viên (Giáo án) là bắt buộc đối với mọi giáo
viên khi lên lớp. Do vậy HT cần phải có biện pháp quản lý việc chuẩn bị bài trước
khi đến lớp của giáo viên để đảm bảo tiết dạy có phù hợp nội dung, chương trình,
mục tiêu và kế hoạch dạy học đã duyệt hay không ? Có phù hợp với chuẩn KTKN
của Bộ GD&ĐT quy định hay không?. Đồng thời, việc giáo viên chuẩn bị bài khi
đến lớp còn quyết định chất lượng của bài dạy, tiết dạy, nghĩa là quyết định chất
lượng của hoạt động dạy học.
* Quản lý giờ lên lớp
Theo tác giả Thái Duy Tuyên: “Giờ lên lớp là một hình thức tổ chức dạy học
có nhiều quy định rất chặt chẽ về nội dung, kết quả, thời gian, địa điểm học, thành
phần học sinh cũng như sự tác động tương hỗ giữa GV với học sinh và giữa học
sinh với học sinh”. Giờ lên lớp của GV là hình thức cơ bản của dạy học phổ thông,
giữ vai trò quyết định đến chất lượng dạy học.
Để quản lý giờ lên lớp của GV đạt hiệu quả, HT nhà trường cần tổ chức thực
hiện tốt những quy định, nội quy ra vào lớp của GV, học sinh. Tổ chức, phân công theo
dõi tình hình giảng dạy và học tập, trật tự nền nếp dạy học. Tổ chức dự giờ thăm lớp
dưới hình thức thường xuyên và đột xuất. Kiểm tra các loại hồ sơ giảng dạy của GV.
Kiểm tra vở ghi, kiểm tra nhận thức của học sinh sau tiết dạy. Bằng cách quản lý này,
bản thân từng GV sẽ nỗ lực cố gắng và có quyết tâm để nâng cao chất lượng dạy học.

31. 27
* Quản lý hồ sơ chuyên môn
Hồ sơ chuyên môn của GV là công cụ quan trọng giúp GV thực hiện đầy đủ
có hiệu quả chức năng, nhiệm vụ của người thầy trong giờ lên lớp. Chất lượng giờ
dạy phụ thuộc rất nhiều giáo án, tư liệu chuyên môn của GV. Theo“Điều lệ trường
THCS, THPT và trường phổ thông có nhiều cấp học” thì hồ sơ chuyên môn đối với
mỗi GV bao gồm: Bài soạn (Giáo án); kế hoạch giảng dạy theo tuần (Lịch báo
giảng); sổ dự giờ; số chủ nhiệm (đối với giáo viên làm công tác chủ nhiệm);
Quản lý hồ sơ chuyên môn của giáo viên là công việc cần thiết để HT quản
lý chặt chẽ hơn các hoạt động chuyên môn của GV, việc thực hiện quy chế, nền nếp
dạy học theo yêu cầu của nhà trường. Để công tác quản lý hồ sơ chuyên môn của
giáo viên có hiệu quả, HT cần phải hướng dẫn, yêu cầu cụ thể cho từng loại hồ sơ,
cần quy định nội dung và thống nhất các loại mẫu. Có kế hoạch kiểm tra theo định
kỳ hoặc kiểm tra đột xuất để thu thập, đánh giá chất lượng hồ sơ, kết quả thực hiện
quy chế chuyên môn của GV.
c) Quản lý công tác đổi mới phương pháp, đánh giá giờ dạy
PPDH được hiểu là tổ hợp các cách thức phối hợp hoạt động chung của GV
và HS nhằm giúp HS nắm vững kiến thức, phát triển kỹ năng, hình thành thái độ.
Hiệu quả của quá trình dạy học cũng phụ thuộc vào việc sử dụng PPDH của
GV. Để phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của HS trong quá trình dạy học,
giáo viên cần phải biết cách sử dụng phối hợp các phương pháp dạy học tích cực
phù hợp với từng bài dạy, đối tượng học sinh. Giáo viên phải không ngừng đổi mới
phương pháp dạy học trong quá trình lên lớp.
Do vậy, đổi mới PPDH là yêu cầu cấp thiết trong giai đoạn hiện nay khi mục
tiêu dạy học đã có sự thay đổi. Hiệu trưởng bằng nhiều biện pháp và cách thức khác
nhau, chỉ đạo làm thật tốt đổi mới PPDH, theo hướng: “Phát huy tính tích cực, chủ
động sáng tạo học tập của học sinh dưới sự hướng dẫn của giáo viên”. Để làm tốt điều
này, hiệu trưởng có thể quản lý đổi mới PPDH thông qua dự giờ, đánh giá tiết dạy; tổ
chức các hội thảo về đổi mới PPDH; tổ chức các chuyên đề ở các tổ chuyên môn về đổi
mới PPDH. Báo cáo SKKN về đổi mới PPDH do các giáo viên giỏi trong nhà trường
thực hiện. Bên cạnh đó, HT cần chú trọng đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học
hiện đại góp phần vào quản lý việc đổi mới PPDH của giáo viên.
Việc đổi mới PPDH có hiệu quả gắn liền với việc kiểm tra đánh giá giờ dạy
của giáo viên theo tiêu chí và tiêu chuẩn mới. Do vậy, HT cần có kế hoạch dự giờ

32. 28
thăm lớp, đánh giá tiết dạy một cách thường xuyên, đột xuất, hay định kỳ, kế hoạch
này được phó hiệu trưởng, tổ trưởng, nhóm trưởng kết hợp cùng tham dự. Sau khi
dự giờ giáo viên, việc tổ chức rút kinh nghiệm và đánh giá tiết dạy phải được thực
hiện nghiêm túc, phải giúp giáo viên thấy rõ điểm yếu, điểm mạnh của mình về nội
dung, kiến thức về phương pháp giảng dạy, về tổ chức các hoạt động học tập của
học sinh, qua đó giúp giáo viên nâng cao được năng lực sư phạm, phương pháp
truyền thụ kiến thức cho học sinh tốt hơn, đồng thời giúp hiệu trưởng thấy rõ việc
kiểm tra bằng dự giờ, rút kinh nghiệm đánh giá tiết dạy là công việc thường xuyên,
quan trọng trong HĐDH của một nhà trường.
d) Quản lý việc kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh
Quản lý việc kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh là một nội dung
không thể thiếu trong quản lý hoạt động của GV vì "dạy - học - kiểm tra, đánh giá là
một quá trình thống nhất, là ba khâu then chốt của quá trình sư phạm”. Thực tiễn
giáo dục cho thấy rằng cách đánh giá, thi cử thế nào thì sẽ có lối dạy và lối học thế
ấy. Vì thế, cần phải đổi mới một cách đồng bộ trong các khâu nội dung, hình thức
kiểm tra, chấm bài, sửa bài...với đổi mới cách dạy của thầy, cách học của trò.
Kiểm tra, đánh giá phải là một việc làm thường xuyên nhằm tìm hiểu việc
thực hiện kế hoạch và thực hiện các quyết định quản lí, giúp HT phát hiện các sai
lệch và nguyên nhân của nó, trên cơ sở đó điều chỉnh bổ sung giúp cho các cấp dưới
khắc phục, thực hiện tốt các kế hoạch và quyết định quản lí.
Công việc kiểm tra phải dựa vào các tiêu chuẩn, quy định, các tiêu chí, kế
hoạch đã đặt ra. Để công tác quản lý việc kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học
sinh có hiệu quả, HT cần tổ chức cho GV học tập quy chế về kiểm tra, đánh giá học
sinh. Tổ chức việc ra đề, đáp án đúng mức độ của yêu cầu chương trình và đối
tượng học sinh. Bên cạnh đó quản lý tốt việc kiểm tra, thi cử, chấm bài của GV.
Quản lý việc kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của HS là quá trình thực
hiện quy chế điểm số cho từng môn học do Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định, đề
kiểm tra của GV đạt yêu cầu phải đảm bảo 4 yêu cầu: năng lực tiếp thu kiến thức bộ
môn, năng lực phân tích, năng lực tổng hợp và năng lực sáng tạo. Đánh giá xếp loại
học sinh trên cơ sở công bằng, khách quan thông qua việc quán triệt và vận dụng đầy đủ
các văn bản hướng dẫn về đánh giá xếp loại của Bộ Giáo dục.

33. 29
e) Quản lý công tác bồi dưỡng, tự học của giáo viên môn toán
Điều 15. Luật Giáo dục cũng đã nêu vai trò và trách nhiệm của nhà giáo:
“Nhà giáo giữ vai trò quyết định trong việc bảo đảm chất lượng giáo dục. Nhà
giáo phải không ngừng học tập, rèn luyện nêu gương tốt cho người học; Nhà
nước tổ chức đào tạo, bồi dưỡng nhà giáo; có chính sách sử dụng, đãi ngộ, bảo
đảm các điều kiện cần thiết về vật chất và tinh thần để nhà giáo thực hiện vai trò và
trách nhiệm của mình; giữ gìn và phát huy truyền thống quý trọng nhà giáo, tôn
vinh nghề dạy học.”
Như vậy có thể khẳn định rằng, GV là nhân tố quyết định chất lượng giáo
dục, nhất là trong giai đoạn hiện nay đòi hỏi GV phải có đủ trình độ đáp ứng yêu
cầu mới. Công tác bồi dưỡng, nâng cao trình độ cho đội ngũ GV có ý nghĩa hết sức
quan trọng trong việc nâng cao chất lượng dạy học. Để dạy tốt môn Toán đòi hỏi
GV phải năng động, sáng tạo và phải có những tài liệu hỗ trợ như: sách tham khảo,
tạp chí, sách báo, các thông tin trên internet...liên quan đến môn học. Đồng thời, GV
ngoài việc đổi mới PPDH cũng cần tự học để cập nhật những tri thức mới, nội dung
mới, không để lạc hậu với thời đại trong lĩnh vực dạy học của mình.
Quản lý công tác tự học, tự bồi dưỡng của GV là vấn đề quan trọng vì một khi
trình độ của người học phát triển, nội dung học vấn thay đổi, PPDH thay đổi, các
phương tiện kỹ thuật hiện đại được áp dụng ngày càng rộng rãi vào quá trình dạy học
thì người thầy phải tự học, tự bồi dưỡng để thực hiện tốt hơn nhiệm vụ dạy học.
Để quản lý công tác tự học và bồi dưỡng GV, HT cần tập trung vào việc dự
giờ thăm lớp, kiểm tra việc thực hiện kế hoạch bài dạy; tổ chức chuyên đề về công
tác đổi mới PPDH môn Toán; phân công, sắp xếp cho GV đi dự chuyên đề ở các
trường trong tỉnh; tổ chức thao giảng, hội thi GV dạy giỏi cấp trường tạo điều kiện
cho GV học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau; tạo điều kiện cho GV tham gia các lớp bồi
dưỡng thường xuyên, bồi dưỡng chuyên đề, đi học trên chuẩn. HT quy định GV
phải tham dự các chuyên đề, hội giảng, sinh hoạt chuyên môn...coi đó là một trong
tiêu chí đánh giá thi đua của nhà trường.
g) Quản lý hoạt động của tổ chuyên môn
Tổ chuyên môn là đầu mối thực hiện các quyết định, các kế hoạch của Hiệu
trưởng, là cầu nối giữa lãnh đạo nhà trường với giáo viên trong việc thực hiện các
nhiệm vụ giáo dục nên đóng vai trò quan trọng và quyết định trong việc triển khai
và thực hiện các hoạt động dạy học nói chung và bộ môn Toán nói riêng. Là nơi tổ

34. 30
chức nghiên cứu, học tập, trao đổi chuyên môn, thể nghiệm những lý luận về PPDH
mới thông qua việc tiếp thu các văn bản chỉ đạo của cấp trên, việc học tập từ tổ
chức các chuyên đề, sáng kiến kinh nghiệm, tổ chức sinh hoạt, trao đổi về các chủ
đề, các bài tập...Vì vậy, quản lý hoạt động tổ chuyên môn là nội dung quan trọng
trong quản lý hoạt động của giáo viên.
Quản lý hoạt động tổ chuyên môn trước hết cần cụ thể hóa các chủ trương về
quản lý hoạt động dạy học bộ môn Toán, kế hoạch dạy học bộ môn của Sở, của hội
đồng bộ môn thành quy định của nhà trường trong kế hoạch năm học, trong quy chế
hoạt động chuyên môn và kế hoạch tổ chuyên môn để tổ chức thực hiện. Để quản lý
tốt hoạt động chuyên môn của tổ Toán, bản thân Hiệu trưởng cần có vốn hiểu biết
bộ môn Toán nhất định nhằm hỗ trợ cho công tác dự giờ, kiểm tra nội bộ. Hiệu
trưởng trực tiếp hoặc phân công phó Hiệu trưởng tham dự các buổi sinh hoạt tổ để
theo dõi, kiểm tra và đánh giá các mặt hoạt động của tổ được chính xác.
HT luôn khuyến khích, động viên giáo viên tăng cường thảo luận sâu các vấn
đề chuyên môn, thảo luận đổi mới PPDH ở các bài dạy khó ở các buổi sinh hoạt tổ;
yêu cầu tổ trưởng luôn đổi mới nội dung sinh hoạt tổ, tăng cường sinh hoạt tổ nhóm
theo hướng trao đổi các hoạt động dạy học trên trang "Trường học kết nối".
1.4.3. Quản lý hoạt động học tập môn toán của học sinh
Quản lý hoạt động học của HS là một yêu cầu không thể thiếu được trong
quản lý quá trình dạy học nhằm tạo ra ý thức tốt trong học tập, giúp HS lĩnh hội
kiến thức, hình thành kỹ năng, phương pháp học tập đúng đắn nhằm phát huy vai
trò chủ động, tích cực và sáng tạo của HS.
a) Xây dựng nề nếp học tập của học sinh
Nề nếp, kỷ cương học tập của học sinh là điều kiện quan trọng để thực hiện
thành công nhiệm vụ dạy học môn Toán. Để cho hoạt động dạy học đạt kết quả tốt
thì lãnh đạo nhà trường phải:
Xây dựng nội quy học tập phổ biến đến từng lớp, từng học sinh.
Xây dựng cơ chế tổ chức trong nhà trường để theo dõi chính xác tình hình
trật tự kỷ luật, tuân thủ nội quy của học sinh.
HT giao cho Đoàn thanh niên kiểm tra nề nếp học sinh hàng ngày, hàng tuần,
phối hợp với GV bộ môn, GVCN để uốn nắn kịp thời những hành vi sai lệch của
học sinh, giúp học sinh có ý thức tổ chức kỷ luật trong mọi hoạt động nói chung và
học tập nói riêng.

35. 31
b) Giáo dục động cơ, thái độ học tập cho học sinh
Hoạt động học tập môn Toán chỉ có thể đạt được hiệu quả khi học sinh tự
giác học tập với tinh thần hăng say, tích cực và có thái độ đúng đắn. Vì vậy, HT nhà
trường cần giáo dục học sinh thông qua sinh hoạt dưới cờ hàng tuần, kỷ niệm các
ngày lễ lớn, phòng truyền thống của trường, thông qua GV chủ nhiệm, GV bộ môn,
mời chuyên gia về nói chuyện..., qua đó khơi dậy ước mơ, hoài bão, hình thành
động cơ, thái độ học tập đúng đắn cho học sinh.
c) Quản lý hoạt động học tập trong và ngoài giờ lên lớp
Theo Tài liệu bồi dưỡng GV dạy chương trình và sách giáo khoa thí điểm
môn Toán, “dạy học trên lớp là khâu quyết định chất lượng dạy học. Lãnh đạo nhà
trường chỉ đạo GV môn Toán nắm vững tình hình chuyên cần và năng lực học tập
của học sinh, quản lý giờ dạy, xử lý tình huống sư phạm trên lớp. Phân công lãnh
đạo trực kiểm tra giờ dạy trên lớp” [5].
Mặt khác, cần tổ chức các hoạt động ngoài giờ phong phú, đa dạng, đưa học
sinh vào những tình huống thực tế, như: tổ chức Câu lạc bộ Toán học, Đố vui toán
học,.. tạo nên thói quen và năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh.
Tự học ở nhà là quá trình tiếp nối học tập trên lớp, GV hướng dẫn học sinh
tự học và thường xuyên kiểm tra kết quả tự học. Tự học giúp học sinh củng cố, ôn
tập, mở rộng kiến thức, rèn luyện kỹ năng, kỹ xảo và năng lực làm việc độc lập.
Lãnh đạo nhà trường cần xây dựng mối liên lạc giữa nhà trường với gia đình học
sinh để làm tốt quản lý việc tự học ở nhà của học sinh.
Quản lý hoạt động học tập trong và ngoài giờ lên lớp là rất quan trọng. Vì
vậy, HT cần có kế hoạch, có chương trình trong từng tháng, từng học kỳ, đảm bảo
đồng thời hợp lý giữa vui chơi và học tập, tránh tình trạng để HS tham gia vào các hoạt
động một cách tùy tiện làm ảnh hưởng đến quá trình học tập của các em.
d) Quản lý phụ đạo học sinh yếu kém và bồi dưỡng học sinh giỏi bộ môn toán
HT nhà trường phải tổ chức kiểm tra đánh giá để phân loại học sinh học
Toán yếu kém và chọn được học sinh giỏi. GV có trách nhiệm phân công học sinh
khá, giỏi hướng dẫn học sinh yếu kém, rèn luyện cho học sinh cố gắng tiếp thu kiến
thức để theo kịp trình độ chung của lớp. Bên cạnh đó, nhà trường giao cho tổ bộ
môn thành lập các lớp yếu kém và phân công giáo viên phụ đạo các lớp này để giúp
các em có đủ kiến thức cơ bản để theo học trên lớp.
Đồng thời, HT có kế hoạch bồi dưỡng học sinh khá, giỏi môn Toán để tham

36. 32
gia các kỳ thi HSG do Sở GD& ĐT tổ chức. Tạo điều kiện để HS phát huy năng
khiếu môn toán cũng như giao lưu, học hỏi kinh nghiệm học tập bộ môn với học
sinh giỏi toán trong toàn tỉnh.
1.4.4. Quản lý các điều kiện hỗ trợ hoạt động dạy học môn toán
Cơ sở vật chất, thiết bị dạy học phục vụ dạy bộ môn Toán là điều kiện và
phương tiện lao động sư phạm của GV và phương tiện học tập của học sinh; là một
trong những thành tố quan trọng góp phần nâng cao chất lượng dạy học. Trong nhà
trường trung học thì cơ sở vật chất, thiết bị dạy học phục vụ dạy bộ môn Toán bao
gồm: phòng học bộ môn; thiết bị đa phương tiện; các thiết bị, mô hình dạy học bộ
môn và các phần mềm dạy học. Sử dụng cơ sở vật chất, thiết bị dạy học phục vụ
dạy bộ môn Toán đúng mục đích học góp phần nâng cao chất lượng dạy học.
Ngày 17 tháng 07 năm 2009 Bộ GD&ĐT ban hành Quyết định số
37/2009/QĐ-BGDĐT ban hành Quy định về phòng học bộ môn.
Để thực hiện tốt “Quy định về phòng học bộ môn” trong hoạt động dạy học
thì việc bảo quản và sử dụng phòng học bộ môn mà trong đó giáo viên quản lý
phòng bộ môn đóng vai trò chính đó là một trong những yếu tố không thể thiếu. Do
vậy trong nhà trường, việc đầu tư CSVC nói chung và phòng học bộ môn nói riêng
là rất cần thiết cho hoạt động dạy học môn Toán.
1.5. Những yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động dạy học ở trường THPT
1.5.1. Những yếu tố chủ quan
a) Phẩm chất, năng lực của CBQL các trường THPT
Phẩm chất năng lực là một yếu tố ảnh hưởng rất lớn đến công tác quản lý của
CBQL. Nếu CBQL nhà trường có phẩm chất chính trị, lập trường tư tưởng vững
vàng, nắm vững chủ trương chính sách của Đảng và pháp luật Nhà nước thì sẽ chỉ
đạo đúng hướng về mục tiêu dạy học từng cấp học, môn học.
Người quản lý phải tận tâm với nghề, với công việc được giao và phải có đạo
đức, có văn hóa. Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh người làm quản lý có hai nhiệm vụ đó
là “Tu thân và xử thế”. Tu thân chính là sự tự quản lý và xử thế là tác động đến các
quan hệ người trong quá trình quản lý.
Hơn thế nữa, CBQL phải có khả năng xử lí thông tin, có khả năng điều phối
hoạt động sẽ hoàn thành được mục tiêu chung, tập hợp mọi người vào hoạt động
chung tạo nên quyết tâm cao và phát huy được sức mạnh của tập thể.

37. 33
b) Trình độ, năng lực và phẩm chất của đội ngũ giáo viên
Trình độ, năng lực chuyên môn, kỹ năng sư phạm, phẩm chất của người giáo
viên ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng dạy học. Năng lực cơ bản của giáo viên bao
gồm: năng lực dự đoán yêu cầu và đặc điểm đối tượng dạy học, giáo dục; năng lực
thiết kế kế hoạch; năng lực tổ chức thực hiện kế hoạch; năng lực đánh giá kết quả;
năng lực sử dụng thành thạo các phương pháp; năng lực soạn giảng theo phương
pháp mới; năng lực sử dụng công nghệ thông tin và TBDH hiện đại trong soạn bài,
lên lớp; năng lực giải quyết những vấn đề nảy sinh trong thực tiễn dạy học, giáo dục.
Để thực hiện tốt công tác giảng dạy môn Toán, đòi hỏi đội ngũ giáo viên
Toán phải có trình độ chuyên môn vững vàng, hội đủ các năng lực và kỹ năng sư
phạm, có phẩm chất đạo đức trong sáng. Bên cạnh đó cần có nhận thực đúng đắn về
hoạt động giảng dạy bộ môn của mình để tích cực, tự giác, quyết tâm đem lại chất
lượng cao hơn.
c) Năng lực và trình độ nhận thức của của học sinh
Việc nâng cao chất lượng dạy học bộ môn Toán phải được thực hiện đồng
loạt, nhất quán và có hệ thống từ tiểu học đến trung học cơ sở để khi lên đến bậc
THPT học sinh không bị mất kiến thức cơ bản cũng như có phương pháp chủ động,
tích cực, tự giác trong tiếp nhận tri thức. Dưới sự hướng dẫn, chỉ đạo của GV, HS
có những phẩm chất và năng lực của con người mới, có năng lực tự học, tự nghiên
cứu, tinh thần tự giác, sáng tạo trong học tập, có phương pháp học tập đúng đắn,
học mọi lúc, mọi nơi và có ý thức trách nhiệm về kết quả học tập của bản thân.
1.5.2. Những yếu tố khách quan
a) Đặc điểm tâm lý và xu hướng chọn nghề của học sinh THPT
Học sinh THPT là lứa tuổi mộng mơ, khao khát sáng tạo, thích cái mới lạ,
chuộng cái đẹp hình thức bên ngoài. Lứa tuổi này hăng hái nhiệt tình trong công
việc, lạc quan yêu đời nhưng cũng rất dễ bị bi quan chán nản khi gặp thất bại.
Đây là lứa tuổi đang phát triển về tài năng tiếp thu cái mới nhanh, thông
minh, sáng tạo, nhưng cũng rất dễ sinh ra chủ quan nông nổi, ít học hỏi đến nơi đến
chốn. Thích hướng về tương lai, ít chú ý đến hiện tại và dễ quên quá khứ.
Do nhận thức về nghề nghiệp, việc làm còn đơn giản, phiến diện, hơn nữa do
ảnh hưởng của kinh tế thị trường cho nên HS lớp 12 hiện nay đặt mục tiêu vào việc
thi đại học, cao đẳng, không muốn đi học chuyên nghiệp hay học nghề.

38. 34
Mặc dù có sự định hướng về nghề nghiệp của gia đình và nhà trường nhưng học
sinh chủ yếu còn dựa vào cảm tính, hứng thú, sở thích cá nhân vốn đang bị ảnh hưởng
bởi cuộc sống hiện tại mà ít tính tới năng lực của bản thân và đặc điểm của công việc.
Điều này dẫn đến nguy cơ mất cân bằng trong đào tạo và sử dụng nguồn nhân lực.
b) Điều kiện kinh tế - văn hóa xã hội ở địa phương
Kinh tế - văn hóa xã hội của địa phương ảnh hưởng rất nhiều đến HĐDH của
nhà trường nói chung và HĐDH môn Toán nói riêng. Hiệu trưởng cần nắm được
chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, khai thác được thế mạnh và hạn chế
khó khăn của địa phương vào hoạt động của nhà trường, tranh thủ sự ủng hộ của
chính quyền địa phương và các cơ quan đơn vị đóng trên địa bàn khu vực trường
tuyển sinh cũng như nhân dân địa phương.
c) Điều kiện dạy học của nhà trường
Hoạt động dạy học nói chung, môn Toán nói riêng luôn gắn liền với các yêu
cầu về CSVC - TBDH. Phương tiện kỹ thuật đầy đủ, hiện đại sẽ góp phần nâng cao
hiệu quả của quá trình dạy học.
Do vậy, để hoạt động dạy học bộ môn Toán ở các trường THPT được thuận
lợi, đạt kết quả tốt thì HT cần phải có kế hoạch cụ thể cho từng giai đoạn về xây
dựng, phát triển hệ thống CSVC - TBDH; tổ chức sử dụng và bảo quản có hiệu quả
trong quá trình tổ chức dạy, học môn Toán.
d) Vai trò của Gia đình và xã hội trong sự phối hợp với nhà trường để thực
hiện các hoạt động giáo dục.
Gia đình và cộng đồng xã hội có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc góp
phần giáo dục nhân cách cho HS. Truyền thống văn hóa của mỗi gia đình có ảnh
hưởng trực tiếp đến tư cách cũng như thói quen học tập của các em. Vì vậy, để giúp
cho HS có động cơ, thái độ và phương pháp học tập tích cực cần phải tăng cường sự
phối hợp chặt chẽ giữa giáo dục nhà trường, gia đình và xã hội.

39. 35
Tiểu kết chương 1
Từ việc tìm hiểu cơ sở lý luận liên quan đến vấn đề nghiên cứu công tác
quản lý hoạt động dạy học, chúng ta có thể rút ra một số kết luận sau:
Một là, vấn đề quản lý hoạt động dạy học ở các trường THPT đã được nhiều
tác giả nghiên cứu nhưng đa phần nội dung đề tài chỉ thiên về lý thuyết, ít có các
nghiên cứu về quản lý dạy học bộ môn cụ thể, đặc biệt ở tỉnh Quảng Trị chưa có đề
tài nào nghiên cứu một cách khoa học. Thực tiễn quản lý trường học có rất nhiều
hiệu trưởng giỏi đã có nhiều giải pháp đóng góp cho việc quản lý hoạt động dạy học
một cách hiệu quả, đây là điểm tựa làm cơ sở cho việc nghiên cứu đề tài.
Hai là, trên cơ sở khái quát những điều cơ bản của lịch sử nghiên cứu, tác giả
đã tổng thuật lại một số khái niệm cơ bản về quản lý, quản lý giáo dục, quản lý nhà
trường và các khái niệm về hoạt động dạy học. Trên cơ sở đó, tác giả đã tập trung
nêu bật những yêu cầu của hoạt động dạy học bộ môn toán và những nội dung quản
lí hoạt động dạy học bộ môn toán của hiệu trưởng trường THPT trước yêu cầu đổi
mới dạy học.
Ba là, để thực hiện tốt việc quản lý hoạt động dạy học môn Toán, hiệu
trưởng nhà trường phải bắt đầu từ quản lý các tổ chuyên môn và từng GV, GV chủ
nhiệm và các tổ chức đoàn thể nhà trường (Công đoàn, Đoàn thanh niên, Chi đoàn
GV), phải phối hợp chặt chẽ với Ban đại diện cha mẹ HS, phải căn cứ vào thực
trạng của các yếu tố tác động đến quá trình dạy học của cơ sở giáo dục để tìm ra các
biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn Toán cho phù hợp đặc điểm của trường
THPT ở địa phương.
Bốn là, kết quả nghiên cứu ở chương 1 là cơ sở lý luận để nghiên cứu thực
trạng quản lý hoạt động dạy học môn Toán ở trường THPT huyện Triệu Phong, tỉnh
Quảng Trị (chương 2) và đề xuất các biện pháp (chương 3).