5. Inhoud
Voorwoord 000
1. Een ‘prinselijke’ jeugd, 1963-1981 000
2. De verloren jaren, 1981-1994 000
3. kint: Koninklijk Instituut
voor Nutteloos Tijdverdrijf? 000
4. Het huwelijk met Claire Coombs 000
5. Het gezin van Laurent 000
6. Familiebanden 000
7. Adellijke vrienden 000
8. De entourage van de prins 000
9. Een politieke prins 000
10. Een groene prins? 000
11. Een prins met een hart voor dieren? 000
12. De Stichting Prins Laurent 000
13. De dotatie 000
14. Prins Laurent en zijn vastgoedimperium 000
15. Het marineproces 000
16. De verstoorde relatie met de pers 000
17. Snelle auto’s 000
18. Mooie vrouwen 000
19. Feestvarken Laurent 000
Bronnen 000
6. Zoals steeds voor Cathy, Loïc, Brieuc en Elouan.
Deze keer voor al mijn voormalige studenten van KdG,
in het bijzonder voor Charlotte en Yasmin.
‘Personne n’est plus fasciné par la royauté
et ses satellites qu’un républicain.’
louise bricmont
‘In het leven zijn er feiten en beelden.’
herman liebaers
eregrootmaarschalk onder Boudewijn
‘Amicus Plato, sed magis amica veritas.’
latijns spreekwoord
7. voorwoord
‘Sociale rebel of verwend kind? Losbollige rokkenjager of mi-
lieubekommerde dierenvriend? Overtollige prins of enig mens
van vlees en bloed aan het koninklijk Hof?’ Geen enkele Saksen-
Coburg wordt volgens De Standaard zo tegenstrijdig getypeerd als
Laurent. Zelf voelt hij zich steevast verkeerd begrepen. Mensen
die hem kennen, willen volgens de krant van de prins geen kwaad
woord horen. Ze noemen hem ‘charmant, dynamisch en humoris-
tisch’.
‘Hij heeft zoveel energie dat ik hem elektrisch noem,’ bewie-
rookt professor Louis Baeck de prins in een interview met De Stan-
daard. De krant laat in 2003 een aantal kennissen van Laurent aan
het woord naar aanleiding van het huwelijk van de prins met
Claire Coombs. Maar heeft De Standaard wel alle personen die
Laurent kennen, ondervraagd? Ook die mensen zoals oud-militair
Jacques Wirtgen of dierenarts Jean Bastien die noodgedwongen
een stap opzij (moesten) zetten na de zoveelste strapatsen van de
jongste zoon van Albert ii? Hebben ze de tientallen voormalige
liefjes van Laurent gesproken die in het beste geval bedankt wer-
den met een horloge van Cartier en in het slechtste geval met een
flinke rammeling of zelfs een abortus? Hebben ze een gesprek
gehad met de non die door Laurent van de weg werd gereden en
in het ziekenhuis belandde? Hebben ze de passagiers gesproken
die in de diverse wagens van Laurent doodsangsten doorstonden?
Dit is niet het eerste boek over prins Laurent – en zeker niet
het laatste. Eerder schetste Joke Vanhaeren al een verdienstelijk
portret in Prins op overschot. Toch valt er veel meer te vertellen over
deze ‘rebel’ van de Coburgs. De prins is gelukkig een flapuit, hij
8. 8 prins laurent – rebel met reden
heeft het hart op de tong. Hij vertelt graag en veel over zichzelf
en zijn prinselijke activiteiten. We hebben hem om een interview
gevraagd. Dat werd ons, zoals gebruikelijk, geweigerd. Gelukkig
konden we tientallen mensen uit de onmiddellijke omgeving van
Laurent spreken.
Voor dit werk kunnen we uiteraard niet om de verklaringen
van kolonel Noël Vaessen heen die twee boeken over de prins en
het koningshuis schreef. Het is te gemakkelijk om zijn woorden,
zoals de Franstalige historicus Francis Balace doet, af te doen als
uitspraken van een halve gare. We hebben alle uitspraken van de
voormalige adviseur van de prins getoetst. Vaak komt de visie van
Vaessen overeen met de werkelijkheid. In veel gevallen had de
kolonel de zaken wat aangedikt en extra in de verf gezet. Af en
toe klopt de stelling van Vaessen niet. Evenmin kunnen we de sail-
lante verklaringen van privéleraar Rodolphe ‘Rudy’ Bogaerts niet
links laten liggen. Opvallend is dat Bogaerts geen goed woord heeft
voor Vaessen.
9. hoofdstuk 1
Een ‘prinselijke’ jeugd
1963-1981
‘Prins Laurent bleef tot zijn 18de koppig volhouden dat De Panne
aan de Nederlandse grens ligt, omdat de leraar aardrijkskunde
hem goede punten had gegeven voor dat antwoord.’
rudy bogaerts
In 1959 trouwt prins Albert met de Italiaanse schoonheid Paola
Ruffo di Calabria. Volgens de overlevering hebben ze elkaar het
jaar daarvoor toevallig in Italië leren kennen. Een betrouwbare
bron vertelt me dat dit niet klopt. ‘Er werd voor Albert een lijst
opgesteld met meisjes die in aanmerking kwamen als huwelijks-
kandidaat. Paola stond op die lijst.’ Snel komen er kinderen. Filip
wordt geboren in 1960. Toch is het koppel regelmatig met zijn
tweetjes op vakantie. Koning Boudewijn, de oudere broer van Al-
bert, ziet het met lede ogen aan. Hij vindt dat zijn ernstige imago
hierdoor geschaad wordt.
Albert en Paola verpozen zich begin juli 1961 in Viareggio, een
trendy stad aan de Versilia, een kustgebied aan de Ligurische Zee.
In de nacht van 3 op 4 juli loopt het fout. Albert en Paola verlaten
in de vroege uurtjes een nachtclub. Ze worden opgewacht door
een horde persmuskieten. Als de paparazzi foto’s schieten van het
paar, verliest Albert zijn koelbloedigheid en pakt een fotograaf
hard aan. De prins slingert het fototoestel op de grond. Buitenwip-
pers van de nachtclub moeten tussenbeide komen.
10. 10 prins laurent – rebel met reden
Enkele dagen later krijgt het koppel het bevel van koning Boude
wijn om naar huis te komen. Na overleg slagen ze erin om dat
order uit Brussel te wijzigen. Ze beloven dat ze zich zullen gedra-
gen en verhuizen zowat 100 kilometer westwaarts naar Saint-
Tropez. Daar worden ze vergezeld van Joséphine-Charlotte en Jan
van Luxemburg die een oogje in het zeil zullen houden. Eind juli
maken Josephine en Paola een boottochtje voor de kust van Saint-
Tropez. Door een onhandige beweging van een van beiden belandt
de boot ondersteboven in het water. Het tweetal slaagt er ternauwer
nood in om het bootje bij de kiel vast te grijpen. Ze dragen geen
zwemvest.
Gelukkig hebben Albert en Jan het ongeval gezien. De reddings-
operatie laat even op zich wachten. Volgens krantenberichten dob-
beren de prinsessen wel een halfuur in het water voor ze opgepikt
worden door hun echtgenoten.
Paola en Albert zijn nog steeds dolverliefd. Op 5 juni 1962 krijgt
Filip er een zusje bij: Astrid. Ze wordt volgens Leyts en zijn collega’s
onmiddellijk herdoopt in ‘Titi’. Het jaar 1963 is een zeer bewogen
jaar voor moeder Paola. Het begint al op nieuwjaarsdag. Albert en
Paola zijn op weg naar de familievilla van de Ruffo’s in San Raf-
faele Cimena in de buurt van Turijn als hun wagen begint te slip-
pen. Het is koud in Italië en er ligt ijzel op de rijweg. De wagen
tolt enkele keren om de as maar de prins slaagt erin om de controle
over het voertuig te behouden. Met behulp van enkele plaatselijke
boeren kan de wagen kort daarna opnieuw vertrekken. Het prin-
selijke paar komt er met de schrik af.
Het bericht wordt in enkele buitenlandse kranten vermeld maar
wordt niet opgepikt door de Belgische pers. Straks tonen we het
belang van dit incident aan. Moeder Paola heeft het in ons land
niet onder de markt. Begin 1963 wordt ze onder vuur genomen
door de pers. De buitenlandse krant The Washington Observer wijdt
er op 12 januari zelfs een groot artikel aan. De Belgische pers somt
volgens deze krant de tekortkomingen van de prinses op. ‘Ze heeft
geen zin om “Vlaams” te leren, ze neemt te lange vakanties en ze
verkiest feestjes boven officiële recepties,’ is de harde conclusie.
Volgens The Washington Observer heeft Paola wel een belangrijke
vriendin: Fabiola. De koningin heeft volgens de krant ook deze
keer de verdediging van haar schoonzus op zich genomen. Later
zal de relatie tussen beide schoonzussen sterk afkoelen.
11. Een ‘prinselijke’ jeugd, 1963-1981 11
Midden mei 1963 is de dan vijf maand zwangere Paola opnieuw
betrokken bij een auto-ongeluk. Deze keer zijn de gevolgen ern-
stiger. Op weg van Parijs naar Brussel moet haar chauffeur het
stuur brutaal omgooien om een frontale botsing met een tegenlig-
ger te vermijden. De prinses loopt lichte verwondingen aan het
gezicht op. Ze heeft ook een ‘zenuwschok’.
Op basis van een bericht in de Nederlandse Provinciale Zeeuwse
Courant kunnen we precies aangeven wanneer dit ongeluk precies
plaatsvond: op dinsdagochtend 14 mei 1963. Het ongeval vond
plaats in de buurt van Maubeuge. Het Franse dorpje ligt in het de
partement Nord-Pas-de-Calais aan de Belgische grens.
Daar werd Paola voor de eerste zorgen in het plaatselijke zie-
kenhuis binnengebracht en nadien opgehaald door Albert.
De vrucht in de schoot van de prinses heeft gelukkig, dankzij
de koelbloedige reactie van chauffeur Piens, geen schade onder-
vonden van het ongeval. Laurent wordt gezond en wel geboren op
19 oktober 1963. Het scheelde nochtans weinig of de prins was er
nooit gekomen. Wat zou de geschiedenis van het Belgische ko-
ningshuis er anders uitgezien hebben.
Laurent ziet het levenslicht in de ruime bevallingskamer op
het Belvedère, de verblijfsplaats van zijn ouders. Het wijst erop
dat Paola en Albert op een groot gezin rekenen. Volgens het ma-
gazine Life is de vreugde in Italië minstens even groot als in België.
Vader Albert vertelt de driejarige Filip dat de baby een vroeg ge-
schenk van Sinterklaas is. Filip begrijpt niet wat Sinterklaas zo
vroeg op het jaar al komt doen. De pers speculeert gretig over de
afkomst van de voornaam Laurent. Misschien houden zijn ouders
wel van de operette La Mascotte uit 1880 waarin ‘prince Laurent
xvii’ heerser van het Toscaanse stadje Piombino is. Net zoals bij
zijn oudere broer heeft Laurent in Vlaanderen een andere naam.
Daar wordt hij tot begin jaren negentig Laurens genoemd.
Het is niet de bedoeling dat het koppel het bij drie kinderen
houdt. Zoals in veel adellijke families droomt vader Albert van een
groot gezin met vier of zelfs vijf kinderen. Dat hij kort na de ge-
boorte van Laurent een vierde kind wel ziet zitten, verklaart Albert
uitdrukkelijk in een interview met een niet nader genoemde krant
uit die periode. Ook Paola geeft in interviews aan dat ze als echte
Italiaanse mama van een groot gezin droomt.
12. 12 prins laurent – rebel met reden
Over het vaderschap van de prins doen vandaag talrijke fantasie
rijke verhalen de ronde. Eind oktober 1999 schrijft P-Magazine dat
Laurent verwekt werd door een niet nader genoemde Spaanse
edelman. Het blad ziet bovendien een verband met de afschaffing
van de Salische wet in 1991. Hierdoor kunnen vrouwen in ons land
eveneens op de troon plaatsnemen.
In april 2000 brengt het Franse blad vsd met iets meer bewijs-
kracht het verhaal dat Laurent een buitenechtelijk kind is van
zakenman Aldo Vastapane. Volgens vsd hadden Paola en Vasta-
pane begin jaren zestig een relatie. Dit zou betekenen dat Paola
Albert nagenoeg onmiddellijk na hun huwelijk in 1959 bedroog.
‘Een goede vriend van Albert, in vsd aangeduid als Guy M. (Mathot),
zou voor de minnaars een huis hebben gehuurd in Sint-Genesius-
Rode,’ schrijft Jan van den Berghe. ‘De prins heeft volgens het
magazine nog geregeld contact met zijn biologische vader en zijn
halfbroer die toevallig ook Philippe heet.’
Mathot wordt onmiddellijk na het artikel geïnterviewd door La
Dernière Heure. ‘Luister, ten tijde van prins Laurents zogezegde ver-
wekking was ik amper 22 jaar, socialist en student. En dan zouden
Prinses Paola met haar derde kind, de pas geboren Laurent.
13. Een ‘prinselijke’ jeugd, 1963-1981 13
ze “mij” uitkiezen om zo’n delicate affaire te regelen. Dat gelooft
u toch zelf niet? Trouwens, ik heb in Sint-Genesius-Rode nooit een
villa gehad, en zeker nooit facturen voor die villa betaald.’
Ook Van den Berghe gelooft het verhaal niet: ‘Alleen al de jeugd-
foto’s van Laurent spreken het sensationele verhaal tegen. De fy-
sieke gelijkenis met Albert is opvallend en maakt elk dna-onder-
zoek overbodig.’ Er is bovendien een andere fysieke gelijkenis, die
met prins Karel en die met zijn grootvader Leopold iii. Een insider
vertelt aan biografe Joke Vanhaeren dat hij op een dag een oude
foto van Laurent zag staan. ‘Tiens, waarom is die foto zo vergeeld?
Ik draaide hem om en las op de achterzijde: Leopold iii, 18 jaar.’
De gelijkenis is inderdaad treffend.
Het voorjaar van 1964 wordt ons land gekenmerkt door een
grote artsenstaking. Paola is begin april met de piepjonge Laurent
en de andere kinderen aan zee. Laurent wordt ziek en krijgt hoge
koorts. Hij heeft een keelinfectie. Paola belt een Oostendse arts
op. Hij wil niet komen. Er zijn immers richtlijnen van de artsen-
bond om geen geneeskundige zorgen te verstrekken. Er zal zelfs
een kind sterven door nalatigheid. Het voorval haalt de buiten-
landse pers.
Een maand later vertrekken Paola en Albert op reis. In mei 1964
verblijven ze zonder de kinderen in Marokko. Ze zijn uitgenodigd
door koning Hassan ii. Prins Albert voert er, in het bijzijn van
minister Pierre Brasseur, economische besprekingen. Het verblijf
duurt tien dagen en is om diverse redenen relevant. In de eerste
plaats omdat Paola haar echtgenoot vergezelt. Later zal Albert
steeds vaker alleen reizen. Een tweede punt is dat de jonge kinde-
ren van het prinselijk koppel in Brussel achtergelaten worden.
Laurent is op dat ogenblik een halfjaar oud. Tot slot is er opnieuw
een bewijs van de uitstekende relaties tussen het Marokkaanse en
het Belgische koningshuis.
Foto’s uit tijdschriften zoals Life en Time bewijzen dat de toen-
malige prinsen van Luik in de eerste helft van de jaren zestig een
zorgeloos jetsetleventje leidden in de schaduw van het kasteel van
Laken. Daar zwaaien de ascetische Boudewijn en Fabiola de plak.
Het contrast tussen beide koppels is enorm.
Niets wijst er dan op dat Paola’s laatstgeborene tot reservetroon
opvolger moet worden opgeleid, want de hoop dat Fabiola een
kroonprins zou baren, is dan zeker nog niet opgegeven.
14. 14 prins laurent – rebel met reden
Ondanks de kinderwens van Albert en Paola zal Laurent het
jongste kind blijven. Na de geboorte van Laurent slaat de liefde
tussen Paola en Albert stilaan om in haat. In zijn boek Albert en
Paola. Een prinselijk paar windt journalist Gust Verwerft er geen doek-
jes om. Verwerft is een van de weinige journalisten die de vroege
jaren van het prinselijk koppel nog zelf heeft meegemaakt. Hij
situeert de breuk op het einde van 1964, amper een jaar na de ge-
boorte van Laurent. ‘Zij is nog geen 27 jaar, en steeds veruit de
mooiste en meest aantrekkelijke prinses van Europa,’ noteert Ver-
werft. Maar ze is wel al vijf jaar getrouwd, heeft drie kinderen
gebaard, en is hopeloos verstrikt in het protocol van het Belgische
Hof.
Vanaf midden jaren zestig knoopt Albert een relatie aan met
Sybille de Selys-Longchamps. In 1968 wordt liefdeskind Delphine
Boël geboren.
Moeder Paola doet in de beginperiode van haar moederschap
zeker haar best. Op dat punt verschilt ze niet van andere moeders.
Maar op het ogenblik dat haar man vreemdgaat, geeft ze er de brui
aan. Laurent is dan twee jaar oud. Hij houdt er een levenslange
verlatingsangst aan over. Volgens Noël Vaessen, de voormalige
adviseur bij Laurent, heeft de prins regelmatig nachtmerries gehad
over hoe hij ’s nachts helemaal alleen wakker werd in een totaal
verlaten kasteel.
Eind jaren 60 loopt het helemaal fout in het gezin van Paola en
Albert. Koning Boudewijn ontfermt zich steeds meer over zijn
neven Laurent en Filip. Hij neemt de vaderrol van zijn broer Albert
expliciet over. Op dat ogenblik weten Boudewijn en Fabiola dat ze
kinderloos zullen blijven. Filip laat zich dat welgevallen. Laurent
is uit ander hout gesneden. Hij rebelleert.
Paola klaagt dat haar man geen goede vader is. Delphine Boël,
de halfzus van Laurent, zal dat later bevestigen. In een interview
met de Nederlandse krant De Telegraaf verklaart ze zonder verpin-
ken: ‘Wat ik van hem (Albert ii) heb geleerd? Niets, haha. Hij was
geen vaderfiguur, hij was een soort vriend. Hij is grappig, heeft
gevoel voor humor. Maar is niet echt into children. Hij had meer een
relatie met mijn moeder. Het was ook zo met mannen in die tijd,
nu spelen ze met kinderen, toen niet.’
In 1969 vieren de prinsen van Luik de tiende huwelijksverjaar-
15. Een ‘prinselijke’ jeugd, 1963-1981 15
dag. De fotografen worden uitgenodigd om zeemzoete plaatjes te
schieten, het is een regelrecht mediaoffensief. De foto’s moeten
bewijzen dat Albert en Paola nog steeds smoorverliefd zijn en moe-
ten dan ook huwelijksgeluk uitstralen. Intimi weten dat dit slechts
schone schijn is. Toch hadden ze niet verwacht dat dit zeepbelletje
al zo snel doorgeprikt zou worden.
Insiders weten dat Paola met haar drie kinderen eind jaren
zestig enkele weekends bij de familie Camu in de streek van Aalst
verblijft. Louis Camu was onder Leopold iii regeringscommissaris
geweest en heeft een goede band met het Hof. Echtgenoot Albert
vertoeft op dat ogenblik in Ukkel bij zijn minnares.
In 1969 is Laurent bijna zes jaar. Hij wordt in september van
dat jaar naar het Franstalige Brusselse elitaire college Saint-Michel
gestuurd. Op 24 mei 1975 zal hij er zijn plechtige communie doen.
Maar hij zal er zes jaar lang niets leren. Elk antwoord dat de prins
geeft, is correct. Zelfs al vertelt Laurent onzin zoals dat De Panne
aan de Nederlandse grens ligt. Een prins wordt immers niet ge-
buisd, onder het motto ‘On ne buse pas un prince’.
Albert is steeds vaker uithuizig. Regelmatig leidt hij een han-
delsmissie in het buitenland. Als hij in het land is, vertoeft hij bij
zijn minnares Sybille, de moeder van Delphine Boël. En Kerstmis
viert Albert met zijn nieuwe gezinnetje. Zo schrijft Louise Bricmont,
echtgenote van de beroemde advocaat Bricmont, dat prins Karel
in 1973 uitgenodigd wordt door een eenzame Paola om met haar
en de kinderen kerstavond op Belvedère te vieren.
Op school krijgen de prinsen ondanks het uitdrukkelijke ver-
zoek van Boudewijn geen normale behandeling. Filip en Laurent
worden niet gestraft als ze kattenkwaad uithalen. Ze worden rot-
verwend. Precies het tegenovergestelde van wat Boudewijn wil. Of
ze flink hun best doen of niet, goede punten krijgen ze toch. Vol-
gens Rudy Bogaerts, de latere privéleraar van de prins, was het
verblijf van Laurent er zinloos. ‘In het zesde studiejaar kon hij niet
schrijven of rekenen, maar iedereen hield er zedig zijn mond over.
Voor de school was de aanwezigheid van de prins onbetaalbare
publiciteit.’
Toch is Laurent volgens Bogaerts minder dom dan Filip. ‘Het
Paleis wil ook niet geweten hebben dat onze toekomstige koning,
prins Filip, eigenlijk dommer is dan zijn broer Laurent. Filip heeft
16.
17. Een ‘prinselijke’ jeugd, 1963-1981 17
drie jaar lang op de militaire school een half punt op twintig ge-
haald voor wiskunde, scheikunde en natuurkunde, omdat de le-
raars hem geen nul mochten geven.’ Auteur Joke Vanhaeren vindt
de stelling van Bogaerts belachelijk. Volgens haar is er geen en-
kele aanwijzing dat Laurent slimmer zou zijn dan zijn oudere
broer. Bovendien heeft Filip een universitair diploma, Laurent niet.
Wie Laurent heeft gekend op het Brusselse Collège Saint-Michel
herinnert zich hem toen al als ‘onstuimig’ en ‘vol complexen’. Als
de prins tijdens de pauze naar de wc moest, kreeg de hele speel-
plaats te horen: ‘Venez voir la banane royale!’ Dat maakte Laurent
woest. Op school is hij een ontembare vechtjas die bij de minste
opmerking als een dolleman om zich heen slaat.
Ook thuis is Laurent een onstuimig kereltje. ‘Meer dan eens
maken de persfotografen het tot hun gêne mee dat de piepjonge
Laurent razend van woede zijn moeder of gouvernante te lijf gaat
omdat hij op een receptie niet van de champagne mag nippen of
omdat hij zijn zin niet krijgt,’ weet auteur Jan van den Berghe.
Begin oktober 1971 worden Filip en Laurent in het Brugmann
ziekenhuis opgenomen. Filip heeft een gebroken kaak, Laurent
een gebroken vinger. De breuk bij Filip is ernstig. De operatie aan
het kaakbeen van Filip is bijgevolg ingewikkeld. De jonge prins
moet tien dagen revalideren in het ziekenhuis.
Volgens een mededeling van het Paleis zijn beide jongens al
fietsend op elkaar ingereden. Auteur en journalist Gust Verwerft
twijfelt aan deze officiële uitleg. ‘Het Paleis gaf aarzelend toe dat
dat Filip een breuk had opgelopen aan de bovenste kaak. Buiten-
staanders vroegen zich af of beide prinsen wel fietsend tegen elkaar
waren gebotst.’ Verwerft vindt de blessures hiervoor te ernstig.
Zeker is dat rond de hele geschiedenis nogal wat geheimzin-
nigheid wordt gebrouwen. De prinsen werden immers door iemand
van de koninklijke familie naar het ziekenhuis gebracht. ‘Wilde
men liever geen getuigen?’ vraagt Verwerft zich af. Hij sluit ook
niet uit dat beide prinsen in een heftige vechtpartij verwikkeld
waren. Volgens Jan van den Berghe heeft Laurent zijn broer in het
ziekenhuis geramd. ‘De Paleispers (waartoe Verwerft behoorde,td)
Links Prins Laurent op weg naar zijn school Saint Michel. Hij zal er zes jaar
nauwelijks iets leren.
18. 18 prins laurent – rebel met reden
kreeg de wenk niet verder aan te dringen.’ Vooral Boudewijn en
Fabiola bezoeken hun neefje.
Thuis is er bovendien weinig liefde meer te bespeuren tussen
Laurents ouders. Nauwelijks een jaar na de tiende huwelijksver-
jaardag van 1969 verschijnen in 1970 foto’s in de pers die een totaal
ander beeld geven van Paola. Ze is te zien met Albert de Mun. Een
kortgerokte Paola loopt arm in arm met deze adellijke freelance-
journalist van Paris Match op Sardinië. Telkens als ze kan, zal ze
volgens goed ingelichte bronnen de flamboyante De Mun in Parijs
bezoeken. Moeilijk kan dat niet zijn: Paola beschikt immers over
een appartement op de Louisalaan in Brussel, net tegenover de
vermaarde bakker Nihoul aan de Blue Tower. Van daaruit kan ze
discreet naar de Franse hoofdstad vertrekken. De prinses van Luik
beweegt zich ook vrij in het mondaine Brusselse nachtleven.
Een interessante en bevoorrechte getuige is Luc Verbruggen,
zoon van notaris Verbruggen, die begin 2011 alle krantenkoppen
zal halen door de rechtszaak tegen zijn broers en zussen over de
gigantische erfenis van zijn vader. ‘We waren de buren van koning
Albert en Paola, die toen nog als prins en prinses op het kasteel
van Belvedère woonden. We hadden een fantastische band met
onze buren. Ikzelf werd door prins Albert persoonlijk aangesteld
als de tennisleraar van prins Laurent. Het leven in de beau monde
van Brussel was heel aangenaam.’
Laurents oom koning Boudewijn trekt na het uitlekken van de
pikante foto’s van Paola het laken volledig naar zich toe. Hij vraagt
raad aan minister Herman De Croo. Hij raadt Boudewijn de elitai
re school van Zevenkerken bij Brugge aan. Boudewijn gelooft in
de keuze. Nu moeten de ouders van Filip het plan nog slikken. De
Croo gaat enkele keren naar Belvedère om Albert en Paola te over-
tuigen. Laurent en Filip krijgen geen enkele inspraak. Boudewijn
wikt én beschikt als strenge pater familias. Zonder de minste ach-
tergrond wordt Laurent naar deze elitaire school gestuurd. Het is
een begrijpelijke maar foute keuze.
Daar moet Laurent op instigatie van de paters in 1975 eerst een
voorbereidend jaar doen. Zijn basiskennis is te slecht om in het
eerste middelbaar te starten. Het jaar daarop begint hij aan dat
eerste jaar. Het wordt een flop. De beslissing om de Franstalige
Laurent naar een Vlaamse school te sturen, is een eerste zware
19. Een ‘prinselijke’ jeugd, 1963-1981 19
blunder door de entourage van de prins. Toch is er een element
ter verdediging. Wat vaak vergeten wordt is dat het Paleis op dat
ogenblik zwaar onder druk gezet wordt door de flaminganten. Zo
is er de protestbrief van Jaak Vandemeulebroecke (vu, nu n-va)
die Albert en Paola openlijk aanvalt omdat ze hun kinderen naar
exclusieve Franse scholen sturen.
In september 1975 worden prinsen Filip en Laurent in de school
bij Brugge ingeschreven. Filip begint als vijftienjarige in het vier-
de jaar van de humaniora. Laurent start in het zevende leerjaar,
een voorbereidend jaar op het middelbaar onderwijs. Filip is boos
dat zijn jongere broer meekomt. De relatie tussen de twee broers
is niet goed en zal later niet meer verbeteren, integendeel.
In september 1976 begint Laurent dan eindelijk het eerste mid-
delbaar. Ook dat wordt een miskleun. Een mogelijke verklaring is
dat Laurent er voor het eerst in zijn schoolcarrière met echte pes-
terijen van medeleerlingen af te rekenen kreeg. De akkefietjes in
Brussel waren klein bier vergeleken met het gejen in deze school.
In de schoolbank van Laurent worden leuzen gekerfd als ‘België
Barst!’ en ‘Fabiola est frigide’. Deze schoolbank zou nog steeds be-
staan. Op onze vraag om deze te mogen zien, werd door de school
niet gereageerd.
De prins doorbreekt op zijn twaalfde zijn regime bij de paters
door een vluchtpoging uit het internaat. Op de E40 ter hoogte van
Brugge wordt hij ’s nachts door de Rijkswacht in de kraag gevat.
Al fietsend was hij de wegwijzers richting Brussel aan het volgen.
Vanwaar haalde Laurent die fiets? Andere bronnen geven aan dat
Laurent te voet was. Dat lijkt me realistischer.
Een bevoorrechte getuige beweert dat Laurent zeker niet naar
Brussel wilde vluchten. ‘Telkens als de chauffeur de prins (op vrij-
dagavond) kwam ophalen, had hij zich verstopt of was hij zelfs
weggelopen.’ Hij wilde niet naar zijn ouders waar hij toch niet
welkom was.
Wat de echte aanleiding was voor deze vluchtpoging weten we
niet. Rudy Bogaerts vertelt in Humo het volgende: ‘Toen de twaalf-
jarige Laurent naar de katholieke kostschool in Loppem ging, zijn
er vreemde dingen gebeurd. Jaren later, wou Laurent er per se
terug naartoe, samen met mij. Hij was toen ongeveer achttien. In
de school ontmoetten we een van de paters. Die pater: “Quel plai-
20. 20 prins laurent – rebel met reden
sir de vous rencontrer, Monseigneur.” “Pas du tout,” zei Laurent.
“U bent een stuk crapuul… Ik ben het kotsbeu!” Hij wou er gewoon
naartoe om hen uit te kunnen schelden. Dat zat erg diep.’
Vaessen bevestigt dat de prins helemaal verkrampte telkens als
hij over Loppem sprak. ‘Zijn jeugd, dat was in zijn ogen de hel.’
In 2010 kwam de abdijschool van Zevenkerken negatief in het
nieuws. Een van de opvoeders, ene Jef D., werd beticht van pedo-
filie. De school gaf de feiten toe. De man was er ook al toen Laurent
en Filip daar school liepen. Zou er een verband zijn met de vlucht-
poging van Laurent?
Jan van den Berghe herinnert zich een gelijkaardig verhaal: ‘Hij
werd gelogeerd bij een man in Woluwe, die Paola omschreef als
“een heilige”. Hij liet graag de as van zijn rookgerief op de broek
van Laurent vallen – bij voorkeur in de buurt van de genitaliën
van de jongen – om het daarna met de hand weg te vegen.’
Terug naar de vluchtpoging van Laurent. Zeker is dat door dit
sterke signaal de jonge prins bij een gastgezin mag logeren in
plaats van in het nochtans verplichte internaat van de school te
verblijven. Volgens Noël Vaessen heeft deze traumatische periode
erg diepe sporen nagelaten bij Laurent. In Het Laatste Nieuws ver-
klaart hij het volgende: ‘Ik ben er zeker van dat het bizarre gedrag
van Laurent het gevolg is van zijn opvoeding. Hij had weinig hou-
vast in zijn kinderjaren. Privéleraar Rudy Bogaerts verklaarde ooit
dat hij miskweekt werd. Ik denk dat hij gelijk heeft. Het erge is
dat er zoveel veranderingen plaatsvonden in zijn leven zonder
enige voorbereiding of inspraak. Zo werd hij naar de eliteschool
in Loppem gestuurd. Hij kon er niet wennen. Toen hij op een avond
te voet richting Brussel vertrok was hij erg wanhopig.’
Volgens Vaessen speelt dat vandaag nog steeds. ‘Ook nu nog is
hij soms het noorden kwijt en raakt hij erg verward. Hij heeft me
eens gevraagd een afspraak te regelen met een minister. Toen we
binnenkwamen in het kabinet van de excellentie, wist de prins
van niets meer. Complete black-out. Het enige woord dat uit zijn
mond kwam, was “cola”, toen ze hem vroegen wat hij wilde drin-
ken. Ik heb met de minister over enkele algemene zaken gesproken
omdat ik vreesde dat hij anders zou denken dat we hem voor de
gek hielden, maar de prins heeft de hele tijd gezwegen.’
Jacques Wirtgen, voormalig directeur van het kint, bevestigt
21. Een ‘prinselijke’ jeugd, 1963-1981 21
in het weekblad Paris Match van september 2000 dat Laurent soms
een verwarde indruk maakt. Volgens hem is de echte reden dat hij
overloopt van ideeën.
Grootvader Leopold
Bij de meeste kinderen bestaat er een relatie tussen de kleinkin-
deren en de grootouders. Maar Laurent groeit niet op in een nor-
maal gezin. Dat blijkt uit heel wat elementen.
In 1977 ontmoeten Filip en Laurent voor de allereerste (!) keer
hun grootvader Leopold. Prins Filip is dan zeventien jaar, Laurent
veertien. De ontmoeting is geregeld door Boudewijn. Hij vindt dat
zijn neven hun grootvader eindelijk eens mogen ontmoeten. Albert
luistert altijd naar zijn oudere broer. Astrid wordt niet eens betrok-
ken in het plan.
De vorst maakt hiermee een schaarse uitzondering op zijn zelf
ingestelde strenge regel dat er geen contact mag zijn tussen Argen
teuil (Leopold en Lilian) en Belvedère (Albert en Paola).
Volgens Leyts, Balfoort en Van den Wijngaert wordt een inge-
wikkeld scenario in elkaar geknutseld. ‘Filip en Laurent worden
naar een tandarts gebracht aan het Leopoldpark in Brussel. Terwijl
ze in de wachtkamer zitten, komt Leopold “toevallig” uit het ka-
binet.’ Boudewijn heeft een ontmoeting van 15 minuten voorzien
maar Lilian gooit roet in het eten. ‘Na tien minuten begint prinses
Lilian al ongeduldig in de wachtende auto te claxonneren.’ Ze vindt
dat de ontmoeting lang genoeg geduurd heeft.
Een mogelijke verklaring voor die ontmoeting is dat Laurents
ouders in die periode willen scheiden. Dat zou de katalysator bij
Boudewijn kunnen geweest zijn. De papieren liggen klaar. Ze moe-
ten enkel nog door beide partijen ondertekend worden. Zelfs Bou-
dewijn moet toegeven dat er geen beterschap in hun relatie zit.
Hij legt zich neer bij de situatie. Maar hij wil het zijn broer en
schoonzus niet gemakkelijk maken.
Boudewijn laat in de scheidingsakte enkele voorwaarden op-
nemen. Eerste voorwaarde is dat Albert zijn recht op de troon moet
opgeven. Als hij met zijn minnares Sybille de Selys wil trouwen,
moet hij ook naar Londen verhuizen. Bovendien moet hij afzien
22. 22 prins laurent – rebel met reden
van zijn titel ‘prins van Luik’. Ook Paola moet haar titel opgeven.
Bij de onderhandelingen is het net zoals bij andere koppels
vooral moeilijk een goede regeling te vinden voor de kinderen.
Paola wil met de kinderen naar Italië. Boudewijn kiest de kant van
zijn broer en chanteert zijn schoonzus met de boodschap dat de
kinderen als mogelijke troonopvolgers in België moeten blijven.
Volgens Leyts, Balfoort en Van den Wijngaert blijft de dotatie
van Albert en Paola in deze constructie behouden. Er is enkel dis-
cussie over de exacte verdeling ervan. Andere bronnen beweren
dat Boudewijn de dotatie wilde afschaffen, als straf voor zijn broer
en schoonzus. Albert en Paola zullen zich uiteindelijk verzoenen.
Hoe dat precies in zijn werk is gegaan, blijft voorlopig een raadsel.
Er circuleren hierover diverse verhalen. Het meest waarschijnlijke
scenario is dat beide echtelieden bewerkt werden door hun familie
leden: Paola door haar oudste zus Maria en Albert door Boudewijn.
‘Ook geld heeft een grote rol gespeeld,’ vult een getuige aan. ‘Een
scheiding zou diep in het vlees gesneden hebben.’
Na het mislukte avontuur in Zevenkerken begint Laurent in
september 1977 opnieuw aan het eerste middelbaar, deze keer in
de ‘progressieve’ school Pius x in Antwerpen. Laurent begint in de
zwakste klas van de gemakkelijkste richting. De prins heeft nooit
op een Gents internaat gezeten, wat daar ook over geschreven
wordt. Als ‘toelatingsproef’ moet Laurent een opstel schrijven. Op
dat moment is hij bezeten door het fietsen. ‘Ik doet (sic) oefeningen
met de fiets. Grotte (sic) of kleine toeren. En dat is zeer prettig als
iemand dat toch goed doen (sic). Ik doet (sic) dat zeer graag.’ Hij
mag starten in de richting Economie in het Vernieuwd Secundair
Onderwijs (vso), ook smalend de Vernieuwde School van Onwe-
tendheid genoemd.
‘De inschrijving werd zo lang mogelijk geheim gehouden,’ be-
weert Verwerft. ‘Zelfs bij de hervatting van de lessen (in september)
werd getracht de medeleerlingen niet te laten weten dat er een
prins op de schoolbanken zat. Enkel het schoolhoofd en de leden
van de inrichtende macht werden ingelicht.’ Het ging om een test.
‘Het was duidelijk dat het om een voorzichtige proef ging en dat
de prins dadelijk weer naar Brussel zou worden overgebracht als
hij aanpassingsmoeilijkheden zou ondervinden, of indien de
schoolbevolking zich tegen zijn aanwezigheid zou afzetten.’
23. Een ‘prinselijke’ jeugd, 1963-1981 23
‘De eerste dag van het schooljaar werden per klas de namen
bekendgemaakt,’ herinnert een medeleerling van de prins zich.
‘En toen “Van België Laurent” werd afgeroepen, siste iedereen:
“Verdorie, we zitten met de Laurent in de klas.”’ Het ‘geheim’ werd
die eerste dag al bekendgemaakt en het nieuws deed in een mum
van tijd als een lopend vuurtje de ronde van de school.
In de groep was het volgens die medeleerling de teneur om
anti-Laurent te zijn. Hij werd niet echt gepest, maar hij was aller-
minst populair, zoals iedereen die zich niet wil integreren.
Op Pius x zat toen ook Tony van Montfoort, zoon van Bekende
Nederlander Henk van Montfoort. Tussen beiden kwam het ooit
tot een felle woordenwisseling. ‘Henk is mijn vader,’ roept Tony.
‘En koning Boudewijn is wel mijn oom,’ antwoordt Laurent fel.
‘En toch was hij in feite een heel bedeesde jongen,’ vertelt een
medeleerling in Koning Boudewijn en zijn clan. ‘Hij had in elk opzicht
zoveel meer dan wij en toch voelde hij zich gecomplexeerd, denk
ik. Erg snedig van repliek was hij niet. Hij antwoordde meestal
met zijn vuisten. Agressie was zijn verweermiddel.’
Schooldirecteur Herman De Graef herinnert zich Laurent zeer
goed: ‘Hij was wie hij was. Niet briljant, niet vlijtig, niet gemoti-
veerd. Hij was zeker niet iemand die zich heeft geassocieerd met
het plebs op school. Hij voelde zich wellicht wat verheven.’ De
Graef weet ook nog dat Laurent linkshandig was. ‘Dat viel op. Alle
leerlingen waren immers rechtshandig. Dat werd toen nog ver-
plicht in het lager onderwijs.’
Het verhaal dat de prins in de lessen Frans soms met een walk-
man op zat, omdat hij vond dat hij daar toch niets kon leren, is
onjuist. ‘Het is correct dat Laurent een keer met een walkman
binnenkwam. Maar ik heb hem toen gevraagd om het toestel af
te zetten,’ verklaart een voormalig leraar. ‘Laurent heeft de walk-
man ook onmiddellijk afgezet. Ik weet dat hierover nadien een
mythisch verhaal is ontstaan. Maar dat een leerling bij ons met
een walkman de les zou bijwonen, is totaal uitgesloten.’
Wel correct is dat hij aangesproken wilde worden met Laurent
de Belgique en niet als Laurent van België. ‘Hij maakte daar een punt
van,’ vertelt een andere oud-leraar. Hij haatte het Nederlands. ‘Bo-
vendien weigerde hij ooit aan een examen mee te doen. “Ik moet
dat niet doen want ik ben een prins,” zei Laurent.’
24. 24 prins laurent – rebel met reden
Laurent en Jenny
Ondanks de beperkte kennis van het Nederlands probeert Laurent
de lessen te volgen. In het eerste middelbaar van Pius x krijgt
Laurent les van stagiair Koen Schyvens. In Vlaanderen wordt de
prins dan Laurens genoemd. ‘In 1977 zat ik op de lerarenopleiding
van Pius x in Antwerpen,’ vertelt hij. ‘Ik studeerde Nederlands en
geschiedenis. Als eerstejaarsstudent deed ik stage op de middel-
bare school van hetzelfde Pius x. Een van de leerlingen in de eer-
ste klas is Laurens van België. Natuurlijk weet de hele school dat
deze jongen de neef is van koning Boudewijn. Iedereen wordt er
echter op gewezen om hem als een normale leerling te behande-
len. In het stagerooster zie ik dat ik een geschiedenisles moet geven
in de klas van de prins. Natuurlijk praatten wij over hem. We imi-
teerden zijn Vlaams-met-Frans-accent. We hadden de grootste lol.
Studiegenoten daagden me uit om hem actief bij de les te betrek-
ken.’
Schyvens gaat de uitdaging aan. Het onderwerp van zijn stage-
les is de eerste machines in de textielindustrie in de 18de eeuw.
‘Ik bereid mijn les nauwkeurig voor. Ik verzamel tekeningen en
foto’s en zorg ervoor dat de episcoop in het lokaal staat. En dan is
het zover. De les begint zoals altijd. Ik stel me voor en vraag de
leerlingen, allemaal jongens van 12 en 13 jaar, om hun naamkaart-
je op hun tafel te zetten.’
Hij stelt eerst een paar vragen over de vorige les. ‘Vervolgens
vertel ik over de ontwikkeling van weefgetouwen en spinmachines.
Ik leg uitvoerig de werking uit van de “Spinning Jenny”. De laatste
vijf minuten besteed ik aan een samenvatting van de les. Ik stel
vragen om te kijken of ze alles begrepen hebben. En dan vraag ik
aan Laurens: “Laurens, wie of wat is Spinning Jenny?” Het woord
“spinning” spreek ik zacht en snel uit, ik leg de nadruk op “Jenny”.
Laurens hoort waarschijnlijk: “Wie of wat is Jenny?” Hij krijgt een
rood hoofd en zegt: “Ik weet het niet, mijnheer.” En vervolgens
geef ik iemand anders de beurt. De les is afgelopen.’
De leraar-in-spe krijgt een voldoende-met-een-opmerking.
“Waarom stelde je die vraag aan Laurens?” “Omdat hij nog geen
enkel antwoord had gegeven en zelden zijn vinger opstak,” is mijn
reactie. Geen speld tussen te krijgen. Ik hield mijn gezicht in de
25. Een ‘prinselijke’ jeugd, 1963-1981 25
plooi. De schouderklopjes kwamen pas later – zonder leraren in
de buurt. De talrijke grappen over “Laurent en Jenny” werden de
volgende dagen veelvuldig verzonnen. Ik heb hem daarna nog een
paar keer les gegeven maar dan zonder plagerij.’
Lavendelboer
Een andere leraar op Pius x is William ‘Wim’ Triki. Vandaag is hij
lavendelboer en gids in een grottencomplex in het zuiden van
Frankrijk. Hij herinnert zich Laurent alsof het gisteren was. ‘In
2000 kochten mijn vrouw en ik een huis in het Zuid-Franse Org-
nac,’ vertelt hij. ‘In de grotten vertel ik telkens een verhaal over
prinsen en prinsessen. Ik verwijs steevast naar een Belg die graag
koning wil worden, maar die daar wellicht nooit in zal slagen.’ Hij
heeft het over Laurent.
Op een keer stapte na de rondleiding iemand op Triki af die
zich kenbaar maakte als een belangrijk medewerker van het Hof.
‘Of ik geïnteresseerd was om de prins en zijn gezin te ontvangen?
Natuurlijk wil ik dat. In mijn lerarentijd had ik prins Laurent als
14-jarige al in mijn klas. Het zou leuk zijn om hem hier te mogen
ontvangen. Benieuwd wat ervan gaat komen.’
Er is nog een gemeenschappelijk punt tussen Laurent en voor-
malig leraar Triki. Als hij te weten komt dat er in ons land een
petitie rondgaat tegen een inwoner die een ezel houdt in een chi-
que villawijk, kruipt Triki in zijn pen. ‘Alle viervoetige ezels zouden
op straat moeten kunnen komen met een petitie tegen die “dom-
me” tweevoetige collega’s… een echte ezel in de buurt van kinde-
ren en volwassenen werkt ontspannend voor alle partijen… een
ezel stoot geen allergenen uit… zijn schaarse uitwerpselen beho-
ren tot de beste meststoffen… en dat is erg goed voor balkonplan-
ten aan de sjieke villa’s en die bloemen trekken dan weer allerlei
vlinders aan en dat vinden kinderen erg prettig… Een tip dus:
bezorg die petitieondertekenaars een proper zakje echte ezels
keutels… met een woordje erbij… en doe ze de groeten van de
lavendelboer, die met zijn ezeltje door vele straten in België trok
en bij vele mensen een glimlach op hun gezicht toverde.’ Het be-
richt zou door dierenvriend Laurent geschreven kunnen zijn.
26. 26 prins laurent – rebel met reden
In juni 1978 wordt lang en intensief gedelibereerd over het ge-
val ‘van België’. Sommige principiële leraars vinden dat Laurent
niet naar het tweede middelbaar mag. Zijn resultaten zijn te slecht.
Hij haalt niet eens veertig procent. Andere leraars twijfelen. Uit-
eindelijk mag Laurent overgaan. De belangrijkste motivatie achter
deze beslissing heeft niets met de resultaten te maken. Men wil
een vijftienjarige puber niet nog eens het eerste middelbaar ‘aan-
doen’. Bovendien is er wellicht wat druk vanuit Laken.
In september 1978 start Laurent in het tweede middelbaar van
het Antwerpse college. Begin december 1978 komt een droom van
vele schoolkinderen uit: de school ontploft letterlijk en de veer-
tienhonderd leerlingen moeten geëvacueerd worden. Er zijn vijf
gewonden. De schade aan de school is enorm. Laurent en de ande
re leerlingen krijgen twee extra weken vakantie. Op Belvedère zijn
ze niet gelukkig met het onverwachte verblijf van Laurent.
Auteur Verwerft vindt het een vreemde zaak. ‘Het leek alsof er
een bom was ontploft. Verdere veronderstellingen werden in de
kiem gesmoord.’
Opnieuw zijn de resultaten van de prins in dat tweede jaar ui-
termate slecht. Hij is niet geslaagd. Alweer krijgt hij het voordeel
van de twijfel.
Dat Laurent goede herinneringen overhoudt aan zijn tijd op
Pius x, is een mythe. Hij had er nauwelijks vrienden en leefde te-
ruggetrokken bij zijn gastgezin. Volgens zijn leraars ‘bloeide hij
open’ in het Pius x. Dat de prins vandaag zegt wat hij denkt, wijten
ze aan de ‘open Antwerpse sfeer’ die hij als tiener leerde kennen.
Onzin volgens Vaessen. Laurent verkrampt als hij aan die periode
terugdenkt.
Bovendien was er een ernstig voorval op die school. ‘Tijdens
een 100 dagen-viering kon een zwaar incident maar op het nip-
pertje vermeden worden,’ beschrijft biografe Joke Vanhaeren. ‘De
feestvierders willen bij wijze van grap de prins uit het klaslokaal
ontvoeren en hem meenemen op een wilde tocht door de stad. Als
de leerkracht de joelende bende ziet aanstormen, doet ze de deur
onmiddellijk op slot. Maar de zesdejaars geven het niet zo snel op.
Ze saboteren het deurslot met kauwgom en scanderen minuten-
lang “Lever ons Laurent uit”. De jonge prins kan de studentikoze
humor niet appreciëren en is helemaal niet opgezet met die drei-
27. Een ‘prinselijke’ jeugd, 1963-1981 27
gende taal. Uiteindelijk wordt hij uit de klas “bevrijd” door de
conciërge,’ aldus Vanhaeren.
Bovendien was Laurent niet eens in staat om er de lessen te
volgen. ‘Wat de lessen Nederlands betreft, is het zeker zo dat hij
daar geen extra inspanning voor leverde,’ bevestigt een bron. ‘Zijn
Nederlands was niet goed genoeg voor onderwijs op een Vlaamse
school. Dat hij daar toch toe verplicht werd, heeft hem wellicht
zo gedegouteerd dat hij is beginnen te rebelleren.’
Tijdens het schooljaar 1979-1980 moet Laurent het derde mid-
delbaar van Pius x doorworstelen. Hij heeft het bijzonder moeilijk
met de leerstof die, zoals geweten, in ‘oneven’ studiejaren nog
moeilijker is dan in de ‘even’ jaren. Volgens voormalig medeleer-
ling Peter Van Camp, nu bij vtm, haalde Laurent in juni 1980 een
resultaat van amper ‘achteraan in de dertig’. Toch krijgt Laurent,
wellicht opnieuw onder enige druk van het Paleis, het getuigschrift
lager middelbaar onderwijs.
De studieresultaten van de prins bleven dus drie jaar onder-
maats. ‘Met dezelfde stijfhoofdigheid die ook Karel van Vlaanderen
typeerde, studeert Laurent alleen als hij er zelf zin in heeft, en dat
gebeurt niet vaak,’ weet Van den Berghe. ‘Huistaken blijven vaak
ongemaakt liggen. Niet zozeer uit luiheid, dan wel uit gebrek aan
belangstelling.’
Leo Cools, de allereerste oud-leerkracht van Laurent, herinnert
zich nog de moeilijke deliberaties: ‘Hij heeft hier zijn diploma van
het lager middelbaar onderwijs behaald, maar eigenlijk had hij
niet eens naar het tweede jaar mogen overgaan. Ik kan u verzeke-
ren dat hij telkens maar net overging, maar je kunt van een zestien
jarige toch moeilijk verlangen dat hij nog eens het eerste jaar
overdoet?’ Cools vergist zich wel in de leeftijd van Laurent. In juni
1978, op het einde van het eerste middelbaar op Pius x, was Laurent
nog maar veertien jaar. In oktober zou hij vijftien worden.
Laurent logeerde bij een kinderloos echtpaar, beiden leraar, in
een buitenwijk van Wilrijk. Het was de bedoeling dat hij daar toch
nog een enigszins normale puberteit zou kunnen beleven, maar
Laurent voelde zich in Wilrijk verschrikkelijk alleen. ‘Ik was een
eenzaam kind. Ik heb veel kunnen nadenken,’ verzuchtte hij ooit.
Een medeleerling bevestigt dit verhaal. ‘Ik woonde vlak in de
buurt van Laurent. Je zag hem bijna nooit buiten. Ik geloof dat
mijn broer een keer met hem gevoetbald heeft.’
28. 28 prins laurent – rebel met reden
Bovendien kan je niet buiten de vaststelling dat Laurent als een
echte verschoppeling gedumpt werd bij dat koppel Antwerpse
leraars. ‘In de ogen van zijn moeder bestond hij (toen) niet eens,’
benadrukt Vaessen.
Wie wel plezier beleefde aan de aanwezigheid van Laurent, zijn
de medeleerlingen van Pius x. ‘We hebben wat afgelachen met de
R4 volgepropt met rijkswachters of bob’ers die instonden voor de
bewaking van de prins.’ Die Renault stond elke dag in de buurt
van de schoolpoort.
Een andere mythe is dat moeder Paola zich in de jaren zeventig
als een moederkloek over haar kinderen zou ontfermd hebben.
‘In het begin deed ze zeker haar best,’ beweert een insider. ‘Net
zoals alle moeders wellicht probeerde ze te zorgen voor haar drie
jonge kinderen. Maar die inspanningen verwaterden snel. Zeker
vanaf het midden van de jaren zestig stelde ze haar eigen persoon
opnieuw centraal.’ Paola was nog erg jong toen ze kinderen kreeg,
dat speelde mee.
Rudy Bogaerts gaat nog een stap verder. In een interview met
Humo beweert hij dat Laurent van zijn moeder lijfstraffen kreeg.
‘Zijn moeder sloot hem vier dagen lang op zonder eten en sloeg
hem tussendoor met een riem.’ In de biografie van Vanhaeren
wordt dit zonder argumentatie betwijfeld.
Zeker is dat Laurent weinig nestwarmte vond. Zijn vader begon
midden jaren zestig een jarenlange romance met de Waalse baro-
nes Sybille de Selys-Longchamps, waaraan de kunstenares Delphine
is ontsproten. Daarop richtte prinses Paola voor zichzelf de linker-
vleugel van het Belvedère in, waar zij op haar beurt een stoet
schimmige minnaars ontving. ‘Er was in die periode geen gezin
meer,’ aldus Bogaerts. ‘Laurent liep zijn ouders in de weg, die het
druk hadden met hun liefjes. Paola huldigde het motto: hoe verder
Laurent bij me vandaan is, hoe beter.’
De gebrouilleerde echtelieden waren bovendien vaak uithuizig.
Paola’s agenda wemelde van met dikke stift omcirkelde boemel-
partijtjes en winkeluitstapjes in mediterrane oorden.
‘Mes fils sont des cons’, mijn zonen zijn sukkels, bitste ze ooit waar
Laurent bij was. Albert leidde dan weer de ene handelsmissie na
de andere. Vaak ging het er liederlijk aan toe. Albert vertrok dan
‘in de natuur,’ zoals hij het zelf omschreef. Hij engageerde zich
29. Een ‘prinselijke’ jeugd, 1963-1981 29
nog minder dan Paola voor de opvoeding van zijn kroost. De prin-
ses van Luik heeft hem daar ooit in het bijzijn van derden op een
pijnlijke manier op gewezen, en tijdens gesprekken met de leer-
krachten van haar kinderen is ze meermaals in een klagerige huil-
bui uitgebarsten omdat ze er helemaal alleen voor stond. ‘Indien
Laurent geen prinsenkind was, was hij voor galg en rad opgegroeid,’
zucht een vertrouweling van het Paleis.
Tante Fabiola heeft Laurent dan nog niet helemaal opgegeven.
In 1977 ontvangt ze Chiara Lubich, de stichtster van Focolare. Fa-
biola zorgt ervoor dat ze ook Laurent kan ontmoeten.
Laurent werd in die periode vooral opgevangen door Benoît
Janssens de Bisthoven. Janssens was Commandant der Koninklijke
Paleizen en een vaste waarde aan het Belgische Hof.
Het gezin Janssens de Bisthoven bestond uit acht kinderen. De
oudste zoon Thierry werd geboren in 1952. De jongste zoon Paul
kwam in 1966 ter wereld. Georges is ongeveer even oud als Laurent.
Oudste dochter Marie-Chantal is getrouwd met Patrick du Bois,
voormalig adviseur bij kardinaal Danneels.
Voor Laurent waren deze ‘vakanties’ strafkampen. Als Patrick
du Bois in 1998 overlijdt, wil Laurent niet naar de begrafenis van
de man gaan. Volgens Vaessen is de prins kwaad op die mensen.
‘Hij voelde dat zij van de ellendige situatie profiteerden en zo hun
loopbaan en die van hun dochters wilden opkrikken.
Cadettenschool
Midden juni 1979 vindt in het Brusselse een zwaar verkeersongeval
plaats. Twee wagens botsen opeen. In het ene voertuig zit Josiane
Van Keymeulen uit Watermaal-Bosvoorde. In het andere voertuig
bevindt zich de dan vijftienjarige Laurent. Voormalig journalist en
auteur Gust Verwerft heeft meer details over het ongeval. ‘Het on
geval vond plaats op de ring rond Brussel ter hoogte van de Ver-
dunningsdreef te Groenendaal. Een Franse vrachtwagen voerde
een onverwacht manoeuvre uit, waardoor twee personenwagens
tegen elkaar botsten. De ene wagen werd bestuurd door Josiane
Van Keymeulen. Ze werd zwaargewond overgebracht naar het zie-
kenhuis. De andere auto was een voertuig van het Hof, waarin
30. 30 prins laurent – rebel met reden
Laurent achteraan had plaatsgenomen. De wagen werd helemaal
vernield.’
Volgens onze bron zat Laurent niet op de achterbank, maar
achter het stuur. Het verhaal doet denken aan het tragische over-
lijden van prinses Grace van Monaco. Toen zat haar minderjarige
dochter Stéphanie aan het stuur van de Rover.
‘Het was vrijdagavond 15 juni 1979,’ beweert onze bron met
zeer grote stelligheid. ‘En prins Laurent bestuurde de auto van het
Hof.’ Het ongeval bracht ‘zeer grote commotie’ teweeg op Belve-
dère. ‘Laurent is toen aan de dood ontsnapt.’
Het voorval wordt in geen enkel werk over Laurent vermeld.
Merkwaardig genoeg staat het wel in de krant Het Belang van Lim-
burg van 21 oktober 1997. Daarin wordt bevestigd dat de wagen die
de minderjarige prins bestuurde, in botsing was gekomen met het
voertuig van Josiane Van Keymeulen. Nogmaals, Laurent was toen
amper vijftien!
Toch is het niet echt een verrassing om de jeugdige prins achter
het stuur van een auto te vinden. ‘De prinsen kropen geregeld
achter het stuur van een van de talrijke wagens die in Laken of op
Belvedère stonden. Zoals alle Coburges hadden ze een passie voor
snelle wagens en motoren. Laurent had toen hij een jaar of negen
was zelfs een ongeluk gehad met een van de zware motoren van
zijn vader,’ aldus onze bron. De zomervakantie van dat jaar moet
wellicht niet echt prettig geweest zijn.
Op zondag 22 juli 1979 ratelt de telex op de krantenredacties van
ons land opnieuw. Prins Laurent heeft een beenbreuk opgelopen
en is voor dringende verzorging naar het ziekenhuis van Dinant
gebracht. Spelend op de binnentuin van het kasteel van Fenffe is
de prins ‘ongelukkig ten val gekomen’. Deze keer wordt er niet
getwijfeld aan de waarheid van het persbericht.
Begin jaren tachtig beslist Boudewijn om Laurent naar de Cadet-
tenschool te sturen. Het is moeilijk te begrijpen waarom de koning
deze beslissing neemt. Het wijst alleen maar op de extreme wereld
vreemdheid van de vorst. Hij krijgt zeker vervalste resultaten van
zijn neven te zien. Of zou er een verband zijn met dat auto-ongeval?
Zou Boudewijn zijn neef op die manier willen straffen? Voor een
verbanning is het dan nog een beetje vroeg.
31. Een ‘prinselijke’ jeugd, 1963-1981 31
Het aantal uren wiskunde, niet meteen Laurents sterkste vak,
verhoogt van drie naar veertien per week. Volgens intimi is de
uitleg simpel: Laurent mocht dan wel een haast onhandelbare
emotionele tijdbom zijn, hij was intelligenter dan zijn broer en
het was ongehoord dat hij de troonopvolger de loef zou afsteken.
Laurents biografe Vanhaeren wijst deze verklaring met sterke
argumenten van de hand. De meest logische uitleg is dan ook dat
Boudewijn volledig afgeschermd was van de realiteit en niet op de
hoogte was van de barslechte resultaten van Laurent. Volgens Bo-
gaerts moeten we het zo zien: ‘De entourage van de koning ver-
bloemde de mislukking. Zij wezen erop dat Laurent voor psycho-
logie toch 14 op 20 had gehaald. Dat vak speelt op de militaire
school echter geen enkele rol.’
Lesgevers en opvoeders staan voor de onmogelijke opdracht
om van de prins-rebel een modelrekruut te maken. ‘De eerste we-
ken is het al meteen raak,’ weet Jan van den Berghe. ‘Gewend om
thuis altijd alles te laten rondslingeren, geraakt Laurent muts en
gordel kwijt, wat hem meteen op een fikse straf komt te staan.’
Bovendien tempert een aantal potige medeleerlingen de vechtlust
van de heetgebakerde prins.
Laurent is een externe leerling. ‘Hij verlaat de Cadettenschool
om zeven uur ’s avonds en moet zich ’s anderendaags om zeven
uur ’s ochtends weer melden,’ weet de auteur. Het is een uitzon-
dering op de regel dat alle leerlingen intern zijn. Volgens een in-
sider komt dit omdat Laurent op dat ogenblik nog steeds in zijn
bed plast. Men wil hem die extra vernedering besparen.
Volgens Vanhaeren worden de lessen er in het Frans gegeven.
Dat is alvast een meevaller voor de prins. Toch wordt ook dat stu-
diejaar een verloren jaar. ‘Eén schooljaar in de Cadettenschool is
voor Laurent ruimschoots voldoende. Na de zomervakantie (van
1981) keert hij er niet meer terug.’
Vanhaeren stipt aan dat Laurent er tijdens de zomervakantie
moet blijven. ‘Zijn moeder heeft beslist dat het zo moet. Hij maak-
te te veel lawaai met dat ellendige transistorradiootje van hem.’
Toch had oom Boudewijn nog een gewaagde zet gedaan om zijn
neef vooralsnog aan een diploma te helpen. Hij had vertrouweling
Benoît Janssens de Bisthoven aan het hoofd van de Cadettenschool
geplaatst in de hoop zijn neef te redden. ‘De leraars vielen echter
32. 32 prins laurent – rebel met reden
niet onder het bevel van De Bisthoven en weigerden Laurent cijfers
te geven die hij niet waard was,’ verduidelijkt Vaessen. ‘Zo moest
Laurent uiteindelijk naar een afdeling waar hij geen officieel eind-
diploma kon krijgen.’
Auteur Mario Danneels schetst een realistisch en snoeihard portret
van de jonge Laurent in Het trauma van de troon. ‘De modieuze term
antisociaal gedrag schiet tekort om een puber op zijn plaats te
zetten die tegen de benen van een rijkswachter urineert, vooral
wanneer die puber overgeprivilegieerd is en geacht wordt een van
de beste opleidingen in het land te krijgen, én die rijkswachter
zijn carrière opoffert voor de veiligheid van dat gespuis.’
Volgens Danneels kan dat enkel gebeuren in een omgeving
waarin rotverwende grillen tot de orde van de dag behoren en er
niemand is die het aandurft om je met een hardhandige reality
check te confronteren.
Die reality check is er wel op het Antwerpse college Pius x en in
de Cadettenschool van Brussel. Het gevolg van deze confrontatie
met de realiteit is dat Laurent zijn stekels opzet en nog meer in
zijn schulp kruipt.
Auteur Mario Danneels noemt Laurent een ‘blauwbloedige Cis-
ke de Rat’. Ciske zingt hartverscheurend dat hij zich zo alleen voelt.
In één adem noemt Danneels de prins ook een verschoppeling.
Het is correct dat Laurent gedropt wordt bij een Antwerps gast
gezin. Maar niemand heeft Laurent verplicht om zich bij zijn Ant-
werps gastgezin te verschansen. Waarom nam hij niet het initiatief,
zoals normale jongens, om met kinderen uit de buurt te voetballen
of te fietsen?
Auteur Erik Wellens beschrijft de jonge Laurent als volgt:
‘Laurent is gevoelig aan stemmingswisselingen. De prins kan als
tiener erg verlegen en introvert overkomen maar een seconde
later uitbundig en bijdehand zijn. Het hangt sterk van zijn humeur
en het gezelschap af.’ Of dat typisch voor Laurent is, is twijfelach-
tig. Veel pubers kunnen op die manier omschreven worden. De
echte vraag is of je daar doorheen groeit.
33. hoofdstuk 2
De verloren jaren
1981-1994
‘Het is niet aan mij om over mijn kwaliteiten te spreken. Maar ik
kan u zeggen dat ik soms een verdomd slecht karakter heb.’
prins laurent in interview (de morgen)
In september 1981 is de prins bijna 18. Terwijl sommige leeftijd-
genoten naar de universiteit gaan, heeft Laurent enkel een ge-
tuigschrift lager middelbaar onderwijs.
Vanaf nu wordt het parcours van Laurent moeilijker te deter-
mineren. Het is alsof er een tweesporenbeleid gevoerd wordt. Ze-
ker is dat hij vanaf september 1981 tot september 1983 door privé-
leraar Rudy Bogaerts klaargestoomd wordt voor examen middel-
baar onderwijs voor de examenjury.
Volgens Bogaerts wist Laurent in september 1981 zo goed als
niets. ‘Op zijn achttiende vroeg hij me wat “een halve plus een
halve” was. Hij wist dat gewoon niet.’
In een interview in Humo geeft Bogaerts uitleg over de precieze
omstandigheden van die begeleiding: ‘Prins Laurent was net geen
achttien toen de privésecretaris van de toenmalige prins Albert,
Michel Didisheim, me polste voor een afspraak. Albert had proble-
men met Laurent, zei hij.’ In andere interviews beweert Bogaerts
dat hij persoonlijk gevraagd werd door koning Boudewijn.
Dat Didisheim, een bastaardzoon van Leopold iii en dus een
34. 34 prins laurent – rebel met reden
halfbroer van Albert ii, bij Bogaerts kwam, is geen toeval. De privé
leraar had eerder de zonen van Didisheim onder zijn hoede gehad.
‘Dat was een gelukkige samenwerking geweest: ze hadden de exa-
mencommissie van de staat met goed gevolg doorstaan,’ beweert
Bogaerts in Humo.
Volgens Bogaerts is Laurent zeker geen domkop. ‘Laurent is
verstandig, ontegensprekelijk. Alleen is met dat verstand onzorg-
vuldig omgesprongen.’ Voormalig grootmaarschalk Herman Lie-
baers valt hem bij: ‘Laurent is intelligent maar onvoorspelbaar. Hij
bezorgt zijn medewerkers grijze haren.’ Vaessen is echter niet
onder de indruk: ‘Laurent overschat zichzelf op intellectueel vlak.’
Een van de mensen om Laurent les te geven, is Luc Putman. Put-
man was cultureel ambassadeur onder Boudewijn. ‘Op een zekere
dag begin jaren tachtig mocht ik als directeur-generaal op het
departement Buitenlandse Zaken een economische briefing geven
aan de jonge prins Laurent,’ vertelt hij. ‘Ik bood hem mijn dienst-
wagen aan om hem terug te brengen naar het Belvedère maar
Laurent weigerde. Hij vertelde dat zijn ouders van hem verwacht-
ten dat hij met het openbaar vervoer reisde. Ze zouden het niet
goed vinden indien hij zich naar huis liet voeren. Een tijd nadien
ontving ik van de prins een briefje waarin stond dat hij geslaagd
was in de examens waarvoor de briefing was georganiseerd.’
In het najaar van 1983 slaagt Laurent ook in de andere onder-
delen van het examen. Hij is dan bijna twintig. Toch vinden we
geen spoor van Bogaerts in het officiële cv van de prins.
‘Ik voel me zwaar beledigd,’ vertelde Bogaerts hierover aan de
pers. ‘Men verzwijgt mijn goede werk. De duistere kliek rond Jac-
ques van Ypersele de Strihou (de kabinetschef van de koning) heeft
mij brutaal geschrapt uit het curriculum vitae van prins Laurent,
terwijl ik mij acht jaar lang heb uitgesloofd voor hem. Het Paleis
moet eindelijk de waarheid vertellen. Ik heb de 18-jarige Laurent
op verzoek van koning Boudewijn in twee jaar klaargestoomd voor
het examen van de middenjury, waardoor hij alsnog zijn diploma
van de middelbare school haalde. Later heb ik hem met succes
begeleid in zijn eerste kandidatuur “veearts” in Louvain-la-Neuve.
Laurent hing vanmorgen aan de lijn. Hij zei: “U hebt gelijk, maar
ik ben niet verantwoordelijk voor deze doofpotaffaire. U weet dat
ik geen lid ben van het Paleis. Ik heb er niks mee te maken.”’
35. De verloren jaren, 1981-1994 35
Merkwaardig genoeg discrediteert Bogaerts zijn eigen werk. Hij
suggereert in Humo dat prins Laurent zijn middelbaar diploma niet
heeft behaald, maar ‘gekregen’. ‘Het systeem is simpel: als een
prins examen aflegt, bepaalt hij het onderwerp en de vragen. Dat
is uiteraard niet wettelijk. Maar veel van die proeven zijn monde-
ling, je kunt dus moeilijk nagaan of het spel niet correct werd
gespeeld.’
Met het getuigschrift hoger middelbaar onderwijs in de hand,
probeert Laurent het in september 1983 aan de Koninklijke Mili-
taire School (kms). Hij maakt er deel uit van de 123ste lichting ‘alle
wapens’. Net zoals zijn eerdere ervaring aan de Cadettenschool
wordt dit een flop.
Laurents gewezen privéleraar Bogaerts had dit voorspeld en
beweert in Humo dat hij een hogeschool had aanbevolen waar de
prins vooral handelswetenschappen zou kunnen studeren. De na-
druk zou vooral op talen liggen en minder op wiskunde. ‘Maar
volgens de leraar uit Ukkel beslist het Hof dat Laurent op internaat
moet (op de kms),’ noteert Laurents biografe Vanhaeren.
Vanaf dan wordt het overzicht onduidelijk. Zeker is dat de prins
naar de universiteit van Steubenville in de Midwest (vs) trekt.
Sommige bronnen geven aan dat het een opleiding van een jaar
betreft, anderen spreken over een periode van twee jaar.
Bogaerts houdt het op een jaar: ‘De volgende vergissing was dat
Laurent naar de universiteit van Steubenville werd gestuurd, waar
ook meisjes studeerden. Die waren hoegenaamd niet onder de
indruk van een Belgische prins. Hij voelde er zich eenzaam en was
na een jaar terug.’ Laurent voelde zich er zo slecht dat hij zelfs een
zelfmoordpoging zou hebben ondernomen. ‘Veel moet je daar niet
achter zoeken,’ vertelt een bron. ‘Het was eerder een kreet om
hulp.’ Bogaerts vertelt dat Laurent urenlang met hem telefoneerde.
De telefoonrekening van de prins bedroeg toen 50.000 euro.
Volgens het Paleis is Laurent nooit in Steubenville geweest en
ook een officiële bron van de universiteit beweert via e-mail bij
hoog en bij laag een student ‘met die naam’ niet te kennen. Het
is goed mogelijk dat Laurent er onder een schuilnaam les volgde,
een traditie bij de Coburgs.
36. 36 prins laurent – rebel met reden
Volgens Bogaerts was het de bedoeling van Boudewijn en Fabiola
om Laurent rijp te maken voor de charismatische beweging. Daar-
om werd hij naar die universiteit van Steubenville gestuurd.
Laurent was niet onder de indruk.
Toen Laurent liet weten niet geïnteresseerd te zijn in die onzin,
besloten Boudewijn en Fabiola hun handen van hun weerbarstige
neef af te trekken. Volgens Bogaerts heeft Fabiola de aanzet gege-
ven tot het excommuniceren van Laurent, net zoals ze dat eerder
al met prins Karel en het hele gezin van Leopold iii en Lilian had
gedaan. ‘Laurent werd de laatste jaren van Boudewijns regering
nooit meer op het kasteel van Laken ontvangen. Koning Boudewijn
en Fabiola hebben die jongen kapotgemaakt,’ bevestigt een niet
nader genoemde diplomaat fel in Humo.
Het is opvallend dat door het Paleis over de ‘universitaire’ op-
leiding van Laurent in Steubenville niets wordt verteld. Toch is er
geen enkele discussie mogelijk over zijn verblijf aldaar. Hij houdt
er volgens zijn mentor Rik Van Aerschot zelfs noties Latijn aan
over. Er is bovendien een tastbaar bewijs van de aanwezigheid van
de prins. In 1987 schonk Laurent aan de universiteit een hostie-
schoteltje en een kelk. Deze bevinden zich vandaag in de archive
room van de John Paul ii Library van de universiteit.
De kelk en schotel zijn een persoonlijk geschenk van Laurent
aan Michael Scanlan, een katholieke priester en chancellor van de
universiteit van Steubenville. Bij de geschenken staat duidelijk
vermeld dat ‘Prince Laurent of Belgium, graduate of the Franciscan
University of Steubenville’ is. De geschenken werden tentoonge-
steld in de bibliotheek in de maand februari in 2001.
Bovendien bevestigt Laurent zelf zijn verblijf aan de universiteit.
In een interview met het studentenblad Supo verklaart hij: ‘Als
puber was ik gesloten en bescheiden. Mijn studententijd speelde
zich vooral af in Amerika, aan een universiteit in de Mid-West.
Laten we zeggen in het Charleroi van Amerika. Het was een inte-
ressante, maar zeer harde ervaring, vooral door de eenzaamheid.’
Om die eenzaamheid te doorbreken belt Laurent regelmatig naar
het thuisfront.
‘Maar wat moeilijk is, vind ik juist interessant,’ vervolgt Laurent.
‘Ik heb uitdagingen nodig en beleefde die periode zoals veel jon-
geren van vandaag. Daar kon ik gewoon aan de bar hangen en had
37. De verloren jaren, 1981-1994 37
ik veel vrienden. Iedereen kende daar iedereen. Ik was een ge-
wone student die werkte voor banken en bedrijven. Ik stond op
het niveau van de werknemer. Niemand wist dat ik prins was.’ Het
is een bijkomende aanwijzing dat Laurent er onder een valse naam
verbleef.
Laurent krijgt er een fikse boete wegens overdreven snelheid.
In een woonwijk waar de snelheidslimiet op 30 mijl per uur be-
paald is (ongeveer 50 kilometer per uur), wordt de wagen van de
prins met een speed gun (snelheidspistool) ‘geflitst’ tegen 40 mijl
per uur of iets meer dan 64 kilometer per uur. De zware voet van
de prins levert hem een zware straf op.
Na zijn verblijf aan de universiteit van Steubenville is de prins
terug in België. Midden jaren 80 geeft Laurent aan dierengenees-
kunde aan de universiteit van Louvain-la-Neuve te willen studeren.
Hij volgt wel geen lessen aan de universiteit. Dat is niet haalbaar
voor een prins. Rudy Bogaerts begeleidt de prins opnieuw. Boven-
dien worden de vakken van de eerste kandidatuur gespreid over
twee jaar.
Het resultaat is zeker niet slecht. Laurent slaagt zelfs in enkele
examens. Toch breekt hij die studie abrupt af.
De belangrijkste persoon in het leven van de jonge prins is op
dat ogenblik zonder twijfel Rudy Bogaerts. Laurent verblijft zelfs
geregeld in het gezin van de privéleraar. Dat gebeurt midden jaren
80 als Laurent niet meer welkom is bij zijn ouders. ‘In 1984 krijgt
de Rijkswacht zelfs de opdracht om hem (Laurent) niet meer op
het Belvedère toe te laten,’ noteren Misjoe Verleyen en haar col-
lega’s in Vrouwen naast de troon. Priester Gilbert verwijst naar deze
periode in zijn lezing op het huwelijk van Laurent in 2003: ‘Er was
eens een jongen die de goede naam van zijn familie door het slijk
had gesleurd. Daarom gooide zijn vader hem buiten.’
Bij zijn ouders is hij niet meer welkom omdat hij te veel pro-
blemen maakt. Hij kan wel bij zijn oom en tante terecht. ‘In het
kasteel van Laken woont Laurent in een aparte vleugel, maar hij
dineert geregeld samen met zijn oom en tante,’ verduidelijkt bio-
grafe Vanhaeren. ‘Zij proberen hem een beetje van de gezinssfeer
mee te geven die hij thuis vaak heeft moeten missen.’
Als Bogaerts veel later in Humo zwaar uithaalt naar de omgeving
38.
39. De verloren jaren, 1981-1994 39
van de prins en indirect naar Laurent zelf, reageert de prins zeer
ontgoocheld. ‘Het doet me zeer veel pijn dat iemand die ik zo graag
heb gezien, nu zo over mij praat.’
Ook Noël Vaessen benadrukt in Het Laatste Nieuws de belang-
rijke rol van Bogaerts, die als een surrogaatvader over de prins
waakte: ‘De prins had ook ’s nachts regelmatig een crisis. Hij bel-
de dan naar zijn privéleraar (Bogaerts). Samen met hem maakte
hij een wandeling naar een of ander standbeeld van een dier. Dat
werkte kalmerend. Tijdens die nachtelijke tochten ging Rudy Bo-
gaerts met hem naar de vrouwen. Ook dat bracht de prins weer
tot rust.’ De wandelingen naar de standbeelden leverden veel kiek-
jes op die nadien gebundeld werden in het boek De hond als gids
dat Laurent uitbracht. Luc Norin is de ghostwriter van het werk,
dat nota bene werd opgedragen aan Leopold iii. In het boek staat
letterlijk: ‘Laat de Hond ons leiden!’. Hond met een hoofdletter,
zoals God.
Op veel steun van zijn familie hoefde de prins niet te rekenen.
Volgens professor Rik Van Aerschot wordt hij vandaag nog steeds
achtervolgd door de eenzaamheid uit zijn puberteit: ‘Hij draagt
duidelijk alleen de lasten van het prinszijn, zeker niet de lusten.
Die zijn er amper.’
Bogaerts beweert ook dat hij in zijn werk door het Hof is gesa-
boteerd. Het zag er volgens hem naar uit dat Laurent dankzij zijn
begeleiding veearts zou worden en in dat geval dreigde hij zijn
oudere broer Filip, die toen nog níet over een volwaardig univer-
sitair diploma beschikte, over het hoofd te springen.
De broers werden volgens Bogaerts op dat ogenblik de inzet
van een ideologische strijd tussen de katholieke en vrijzinnige
vleugel van het Paleis. Bogaerts: ‘De koninklijke entourage heeft,
bewust of onbewust, prins Laurent én prins Filip kapotgemaakt.’
Het Paleis zwijgt opnieuw in alle talen over deze opleiding veeart-
senij. Volgens de officiële gegevens van het Paleis zit Laurent op
dat ogenblik in het leger: ‘Na de Cadettenschool gaat hij naar de
Koninklijke Militaire School. Wanneer hij deze school verlaat, kiest
hij om bij de Marine te dienen, zoals zijn vader dat al voor hem
Links Prins Laurent als militair op een opendeurdag in Elsenborn.
40. 40 prins laurent – rebel met reden
had gedaan. Hij krijgt zijn marinevorming aan boord van verschil-
lende fregatten en mijnenjagers. In september 1985 wordt hij tot
Vaandrig-ter-Zee 2de klasse benoemd en op 30 oktober van dat-
zelfde jaar legt hij de eed als officier af.’ Deze opleiding valt dus
deels samen met de studie van de vakken dierengeneeskunde.
Zoals alle andere dekofficieren van de Marine moet hij zich in
een of ander activiteitsdomein specialiseren. In de periode 1988
tot 1990 volgt Laurent er een bijkomende opleiding. In de officiële
biografie staat: ‘Prins Laurent kiest voor de specialiteiten duiker
en helikopterpiloot. Op 20 juli 1989 overhandigt zijn vader, toen
divisieadmiraal, op de Burg in Brugge hem het kenteken van dui-
ker tijdens een plechtige wapenschouwing ter gelegenheid van de
Dag van de Marine. In september 1989 wordt prins Laurent bevor-
derd tot luitenant-ter-zee. Enkele maanden later, na zijn vorming
te hebben voltooid, overhandigt wijlen koning Boudewijn, zijn
oom, hem de vleugels van helikopterpiloot.’
Veel moeten we ons daar niet bij voorstellen. Een getuige vertelt
dat Laurent niet van water houdt. En in de helikopter vliegt hij als
copiloot mee. Rudy Bogaerts bevestigt dit: ‘Laurent een duiker? De
Prins Laurent achter het stuur voor een helikoptervlucht.
41. De verloren jaren, 1981-1994 41
prins weet niet eens hoe hij een duikvest moet aantrekken. En
alleen in een helikopter heeft hij nooit gezeten.’ Bovendien brilt
de prins, hij is zwaar bijziend.
We komen midden 2000 van Laurent zelf te weten hoe die er-
varing was. De prins mag in Antwerpen het yacht Williwaw te
water laten. ‘Ik heb ook een maand op zee gedobberd. Oelala!’ Aan
zijn gezicht te zien en het gebaar met de wapperende hand, was
dát niet meegevallen. Vaessen spreekt dit tegen. Volgens hem heeft
Laurent wel zeebenen. ‘Ik heb met de prins enkele dagen op zee
gevaren. Hij was voorbeeldig en had geen last van zeeziekte.’
Laurent houdt er een vriendschap aan over met admiraal Michel
Verhulst. Volgens Vaessen is Verhulst een goede vriend van de prins
geworden omdat hij ‘geïnvesteerd’ heeft in Laurent. Op 15 novem-
ber 1994 zal Laurent zelfs tot fregatkapitein bevorderd worden.
Belangrijk is dat Laurent tot het begin van de jaren negentig
nog steeds derde in lijn is voor de troonsopvolging, na zijn vader
Albert en broer Filip. ‘Bijgevolg meent Boudewijn dat ook Laurent
een degelijke opvoeding moet krijgen,’ aldus Vanhaeren.
De facto is Laurent zelfs reservekroonprins. De broers Boude-
wijn en Albert spreken volgens een goed ingelichte bron af dat de
koning bij zijn 65ste troonsafstand zal doen om de fakkel aan Filip
door te geven. Albert zet dan een (grondwettelijk) stapje opzij.
Intussen bekoelt de relatie tussen Laurent en zijn oom en tan-
te. Eind jaren 80 is hij niet meer welkom en trekt noodgedwongen
in bij de Solvays in Terhulpen. Daar beschikt hij over enkele kamers
in een fermette op het grote domein. In die periode is hij ook re-
gelmatig te vinden bij Bruggeling Andries Van den Abeele.
Volgens Jan van den Berghe voelt Laurent zich in die periode
aangetrokken tot alles wat buitenissig is. Op dat vlak lijkt hij op
zijn overgrootmoeder Elisabeth, de rode koningin. Van den Berghe
ziet ook een gelijkenis met prins Karel. ‘Laurent heeft een leven-
dige, zeer gespecialiseerde belangstelling voor muziek en mode.
Hij is met name fan van Yohji Yamamoto, de Japanse trendsetter
die het met zijn sombere gedrapeerde gewaden op de Parijse scè-
ne helemaal maakte.’ Laurent speelt volgens Van den Berghe ook
niet onverdienstelijk drums.
42. 42 prins laurent – rebel met reden
Verloren jaren
Volgens Laurents adviseur Vaessen waren de jaren tachtig verloren
jaren voor de prins. ‘Alleen het onmiddellijke plezier telde voor
hem.’ De prins was vooral geïnteresseerd in het vrouwelijke ge-
slacht. De waarde van de opleidingen is zeer beperkt.
Prinses Marie-Christine, oudste dochter van Leopold iii en Lilian
Baels, heeft het bij het rechte eind. Ze verklaart dat een konink-
lijke opvoeding tegen een normaal leven indruist. ‘Tegenwoordig
moet iedereen een normaal leven kunnen leiden. We kunnen niet
in een Paleis blijven zitten, dat was goed in de negentiende eeuw.
Ze zouden de nieuwe generatie moeten leren dat het niet is omdat
ze prins of prinses zijn dat ze anders zijn of verschillen van an-
dere mensen – want dat is niet zo.’ De prinses spreekt uit ervaring.
Haar verklaring bevat een duidelijke les voor Laurent. Of hij er iets
aan kan of wil doen is een andere vraag.
John-Alexander, zoon van Rudy Bogaerts, heeft de prins gekend
toen Laurent een jaar of twintig was. Hij treedt Marie-Christine
impliciet bij. ‘De eerste indruk die Laurent op me maakte was niet
vrolijk’ verklaart hij in Humo. ‘Hij was een triest kind, geen joie de
vivre, timide, op zichzelf en van de werkelijkheid afgesneden.’
In La Dernière Heure verklaart Laurent over zijn moeilijke jaren:
‘Zoals iedereen vond ik mijn weg niet op de al bestaande sporen
in het leven. Ik heb mijn eigen spoornetwerk uitgebouwd. Ik heb
er lang over gedaan om te doen wat ik wilde.’
Luc Van der Kelen van Het Laatste Nieuws bevestigt dit. ‘Prins
Laurent heeft een hele weg afgelegd, sinds hij als jonge knaap eens
uit het Paleis van de strenge koning Boudewijn ontsnapte, het
vliegtuig opstapte en aankwam bij de douane in New York met de
woorden, “I am Laurent of Belgium” waarop de immigratieofficier
antwoordde dat hij de koning van Perzië was, en Laurent terug-
vloog naar oom Boudewijn.’
Begin jaren negentig vertrekt Laurent opnieuw naar de Verenigde
Staten. In de Amerikaanse pers zijn daar sporen van te vinden. Zo
schrijft een Amerikaanse krant midden april 1991 dat Laurent er
de effecten van een herbicide op de omgeving bestudeert. Eind
november 1991 wordt de prins gespot op het Opera Pacific Ball. Hij
43. De verloren jaren, 1981-1994 43
is er de gast van Pamela Harrington. De prins volgt er diverse sta-
ges. ‘Deze stages werden door GeorgeJacobs van ucb voorbereid.
Boudewijn had Jacobs persoonlijk gevraagd om zich hiermee bezig
te houden. De relatie tussen Jacobs en het Koningshuis (lees: Albert
ii) is vandaag nog steeds goed.’
In 1990 loopt hij stage bij Battelle Memorial Institute. De ceo
Dick Shaw is niet onder de indruk van de passage van Laurent. ‘De
prins was niet echt voorbereid op de taak die hem hier te wachten
stond,’ vertelt Shaw in Panorama/De Post. ‘Ik vrees dat hij voor een
job in vaste dienst niet over voldoende technische bagage beschikt.’
Volgens Noël Vaessen werd Laurent als werknemer betaald maar
werd dat bedrag door Boudewijn teruggestort aan de werkgever.
De prins was uiteraard niet op de hoogte van deze vernederende
regeling.
In november 1990 is Laurent in Washington. Hij is aanwezig bij
de opening van de tentoonstelling van de schilder Van Dijck in de
National Gallery of Art. Enkele maanden later bevindt de prins
zich in het gezelschap van de mooie Isabelle de Ruyt. Het meisje
is de dochter van Jean de Ruyt, de Deputy Chief of Mission van de
Belgische ambassade in de vs. De zestienjarige Isabelle mag in
april 1991 een bloemententoonstelling openen.
In 1992 vinden we Laurent aan de universiteit van Berkeley.
Volgens biografe Vanhaeren gaat het om een ‘vervolmakingscur-
sus’. Aan de Oostkust loopt hij stage bij de Wereldbank. De papers
die hij er moet schrijven halen een redelijk niveau. ‘Ze waren zelfs
zo goed dat Paola beweerde dat hij ze onmogelijk alleen kon heb-
ben geschreven,’ weet Vanhaeren. ‘Daar is hij ontzettend kwaad
om geworden.’
In een vertrouwelijk document van de Wereldbank met de per-
sonen die de jaarlijkse vergaderingen in 1992 bijwoonden, vinden
we de naam van Laurent terug. Hij bevindt zich in het uitstekende
gezelschap van huidig voorzitter van de Nationale Bank van België
Luc Coene en Marcia De Wachter. Hij verblijft in de Verenigde Sta
ten bij landgenoot Jacques de Groote. De Groote is op dat ogenblik
executive director bij de Wereldbank.
In 2006 kwam De Groote in het nieuws door de rechtszaak die
Alain Aboudaram van de Zwitserse onderneming caasa tegen hem
had ingespannen. Aboudaram vorderde een miljoen dollar van de
44. 44 prins laurent – rebel met reden
Belg. Volgens De Groote was het omgekeerd: hij had advies ver-
leend aan caasa en had dat bedrag nog tegoed van de man.
De prins passeert vervolgens bij het imf en Citibank. Daar leert
hij zogezegd alle geheimen van het bankwezen. Hij legt er contac-
ten die hem later van pas zullen komen. Ook in het verslag van
de jaarlijkse vergaderingen van de raad van gouverneurs van het
imf van 1991 vinden we de naam van Laurent (en die van Fons
Verplaetse) terug. De passage bij het imf vindt dus mogelijk plaats
voor die bij de Wereldbank.
Aan de Westkust kiest Laurent het helikopterbedrijf McDonnell
Douglas, het farmaceutisch bedrijf Syntex en… Walt Disney. Hij
volgt er stages in de diverse departementen van de bedrijven. Het
bedrijf McDonnell Douglas trekt hem aan omdat ze er helikopters
maken.
Eind maart 1992 mag astronaut Dirk Frimout mee de ruimte
in. Hij wordt in Orlando uitgewuifd door prins Filip en Laurent.
Voor Laurent is het een kleine moeite, aangezien hij in de vs ver-
blijft.
Journalist Luc Demullier doet schamper over Laurents opleiding
in de vs: ‘Hij leert er dat je bij verkeerslichten die op rood staan,
toch mag doorrijden wanneer je rechts wil afslaan. Een praktijk
die hij achteraf ook in België af en toe toepast.’
Terug in België volgt hij opnieuw een stage, deze keer bij de
Europese Commissie. Onder de vleugels van Karel Van Miert be-
kwaamt hij zich in de relatie met Afrika. Hij neemt er volgens de
officiële biografie deel aan ‘reflecties over de kwaliteit van het
leven en van het leefmilieu’.
Ook dat zal hem later nog van pas komen. Laurent vertelt aan
Van Miert dat hij zelf geld wil verdienen.
De rol van Karel Van Miert in de biografie van de prins is op
zijn minst merkwaardig. Hij viel in de jaren zeventig als socialis-
tisch parlementslid Laurents vader Albert frontaal aan voor diens
rol in het dossier Eurosystem Hospitalier. Die episode hebben we
beschreven in de biografie van koning Boudewijn. Van Miert vin-
den we nadien ook terug in de raad van bestuur van een van
Laurents stichtingen.
Op 27 april 1993 krijgt Laurent volgens zijn officiële biografie
de Emile Noël Prijs ‘voor zijn originele bijdrage tot de Europese
eenmaking’.
45. De verloren jaren, 1981-1994 45
Biografe Joke Vanhaeren ontdekte dat dit niet klopt. Laurent
kreeg de prijs niet. Er waren dat jaar twee andere laureaten. ‘De
prins kreeg wel een speciale vermelding voor zijn persoonlijke
inzet in de werkgroep,’ noteert ze.
Op 4 oktober 1994 scheept Laurent in op het fregat De Wande-
laar voor een missie van acht dagen in de Adriatische Zee. Zijn
adviseur Noël Vaessen is mee.
Terwijl Laurent in de Verenigde Staten stages volgt, rijpt bij Bou-
dewijn het plan om de Salische wet te wijzigen. Daardoor zullen
vrouwen in ons land ook koningin kunnen worden. Officieel komt
de koerswijziging er in 1991 omdat de monarchie zich wil aanpas-
sen aan de moderne wereld. De koninklijke familie toont dat het
principe van de gelijkheid tussen man en vrouw hoog in het vaan-
del gevoerd wordt.
De werkelijkheid is prozaïscher. Boudewijn wil vermijden dat
prins Laurent op de troon terecht zou komen.
‘Boudewijn had op een zaterdagmiddag de premier (Wilfried
Martens) en drie vicepremiers uitgenodigd op het kasteel van La-
ken,’ vertelt Noël Vaessen. ‘Er stonden twee thema’s op de agenda,
de afschaffing van de Salische wet en het afschaffen van de speciale
wet waardoor oude dynastieën zoals de Habsburgers niet op de
Belgische troon kunnen zetelen.’
Boudewijn neemt dus zelf het initiatief. ‘In 1991 laat koning
Boudewijn zijn eerste minister plots weten dat hij voorstander is
van de afschaffing van de Salische wet,’ bevestigen Barend Leyts
en zijn collega’s. Martens geeft later toe dat het koninklijke initia
tief ongebruikelijk was.
De Nederlandse krant Trouw omschrijft het als volgt: ‘Met Bou-
dewijn vindt heel het land dat Laurent ongeschikt is voor het ko-
ningschap of enig andere serieuze functie.’
Prins Laurent verneemt van minister Guy Coëme dat de afschaf-
fing van de Salische wet rechtstreeks op hem slaat. Laurent is ge-
schokt. Boudewijn ontneemt hem zijn laatste restje fierheid.
Was prins Laurent dan een doorn in het oog van wijlen koning
Boudewijn?
‘Prins Laurent past absoluut niet in het serene beeld dat het
Belgische Hof graag van zichzelf ophangt,’ vertelt Louis Van Raak,
46. 46 prins laurent – rebel met reden
voormalig hoofdredacteur van Story. ‘Laurent is een vrolijke fliere
fluiter. Laurent geeft een tikje glamour aan ons vorstenhuis. Maar
ik denk dat hij vroeger regelmatig op het matje werd geroepen.
Zijn flamboyante levenswandel paste in ieder geval niet in de beeld-
vorming van Boudewijn. Ik vermoed dat er nu (begin jaren negen-
tig) een zekere consensus bestaat over zijn figuur. Ze hebben hem
zo ver mogelijk van de troon geplaatst, hem buitenspel gezet. Hij
kan geen kwaad meer. Ze laten hem nu maar betijen. En Laurent
zelf weet dat hij geen kans meer maakt op de kroon. Hij hoeft zich
niet meer zo strikt aan het stijve protocol te houden en heeft be-
sloten dan maar zo veel mogelijk van het leven te genieten. Hoe
zou je zelf zijn?’
Laurents mentor Rik van Aerschot ziet het zo: ‘Er zijn veel men
sen die niet elke dag naar de kerk gaan, maar Laurent werd en
wordt dat klaarblijkelijk kwalijk genomen.’
Het weekblad Knack ziet een gelijklopende verklaring: ‘Volgens
verschillende bronnen zou de oorzaak van het afschaffen van de
Salische wet, waardoor ook vrouwen op de Belgische troon kun-
nen komen, de religieuze ongelovigheid van prins Laurent zijn.
De prins getuigde niet de nodige religieuze ijver die toenmalig
koning Boudewijn van zijn opvolgers verwachtte. Door de afschaf-
fing van de wet zakte Laurent, ooit op nummer 2, naar de elfde
plaats, waardoor het bijna onmogelijk is dat hij ooit de Belgische
troon zou betreden.’
Zeven jaar later krijgt hij wel een troostprijs in Burkina Faso.
Hij is er op bezoek met Waals minister van Landbouw Guy Lutgen.
Laurent ontmoet er de plaatselijke koning Naaba-Guigna van Ya-
tenga, een noordelijke provincie van Burkina Faso. De koning
kroont Laurent tot eerste kroonprins. Als de koning van Yatenga
sterft, kan Laurent de kroon daar overnemen: koning Laurent van
Yatenga.
De afschaffing van de Salische wet wordt door het parlement ge-
jaagd. Een volksvertegenwoordiger vertelt dat ‘het niet snel genoeg
kon gaan’. Volgens Jean Stengers is die wijziging ‘vooral het werk
van Fabiola’. De koningin vindt het een horror-scenario dat Laurent
misschien koning van België wordt. ‘Op zijn manier doet Laurent
(haar) denken aan Fabiola’s stoute broer Jaime.’
47. De verloren jaren, 1981-1994 47
Boudewijn blijft zich tot op het einde van zijn leven opstellen
als strenge en bemoeizuchtige pater familias. Prins Laurent is om-
wille van zijn uitspattingen niet meer welkom in Laken. Boudewijn
laat vlak voor zijn dood in 1993 voor hem Villa Clémentine bouwen
in Tervuren. De koning geeft persoonlijk de opdracht aan de Ko-
ninklijke Schenking. Hij volgt de werken in Tervuren nauwgezet
op. Niemand stelt zich de vraag of deze taak wel toebehoort aan
de Koninklijke Schenking.
De constructie van deze villa voor Laurent is een second best
solution. De bedoeling van Boudewijn en rest van de koninklijke
familie is oorspronkelijk om hem, zoals met prins Alexander eer-
der, naar de overkant van de wereldbol te verbannen. Er wordt
gedacht aan een boerderij in Australië, zelfs een stek op het eiland
Madagascar. Uiteindelijk mag Laurent in België blijven.
Dat Boudewijn voor Tervuren kiest, is een nieuwe vernedering
voor de prins. ‘Het is een manier om hem te isoleren, want ieder-
een woont in Laken,’ beweert een bron. Er zijn bovendien enkele
voorwaarden aan het ‘geschenk’ van de vorst verbonden. Net toen
de ‘verderfelijke prins’ gedacht had dat hij in de pas voor hem
opgetrokken Villa Clémentine in Tervuren aan de katholieke hys-
terie kon ontsnappen, kwam de minzame Boudewijn met een hand
geschreven contract aanzetten. Laurent mocht volgens dat contract
nooit vrouwelijk gezelschap ontvangen tenzij na de persoonlijke
goedkeuring van de koning. Het fiat van Boudewijn was gebonden
aan vijf voorwaarden. De vrouw moest kleiner zijn dan Laurent,
katholiek, tweetalig, adellijk en van een gereputeerde familie. Het
contract bevatte zelfs een appendix waarin deze families bij naam
genoemd werden.
In de zomer van 1993 sterft Boudewijn. Noël Vaessen suggereert
dat een ruzie met Laurent aan de basis van het overlijden zou kun-
nen liggen. ‘De allerlaatste ontmoeting tussen Boudewijn en Lau
rent dateert van een paar dagen voor de dood van de koning. De
twee hadden zo erg geruzied dat Laurent er zich achteraf schuldig
over voelde en dacht dat hij misschien te hard was geweest.’ Ook
Rudy Bogaerts geeft een hint in die richting. De titel van zijn on-
gepubliceerd werk over de jaren met Laurent luidt immers Qui a
tué le roi Baudouin?
De koning laat bij zijn overlijden een groot vermogen achter.
48. 48 prins laurent – rebel met reden
In zijn testament staat hoe dat geld verdeeld moet worden. Filip
en Laurent krijgen elk een deel van de koek op voorwaarde dat ze
voor hun veertigste getrouwd zijn. Dat zal in beide gevallen ook
gebeuren. Volgens het tijdschrift Euro Business bezit Laurent 1,5 mil-
jard frank of 37 miljoen euro. De Standaard schrijft: ‘De kroon zal
Laurent nooit opzetten. Dat veroordeelt hem niet tot de bedelstaf.
Hij heeft aardig geërfd na de dood van koning Boudewijn.’
Laurents voormalige privéleraar Bogaerts is hierover formeel.
In zijn manuscript noteert hij dat Laurent ‘zijn miljardenerfenis
op zak heeft’. Dat geld van die erfenis is hem ‘als manna uit de
hemel komen vallen’.
Of Laurent dat bedrag werkelijk bezit, zouden we kunnen af-
leiden uit de vermogensaangifte voor politici, topambtenaren en
managers van overheidsbedrijven. Die aangifte geldt voor álle man-
datarissen. Dus ook voor de drie senatoren van rechtswege, prins
Filip, prinses Astrid en prins Laurent. Ze zullen vanaf 2005 een
gesloten enveloppe met ‘alle elementen van hun vermogen’ be-
zorgen aan het Rekenhof.
In 1994 verhuist Laurent naar Tervuren. ‘Was ik geen lid van de
koninklijke familie, dan zou ik hier volmaakt gelukkig kunnen
zijn,’ verklaart hij. ‘Maar de eerste de beste gek kan een bom op
mijn huis gooien. Er is steeds die dreiging van een mogelijke aan-
slag op mijn leven.’
Ook Noël Vaessen heeft kennisgemaakt met die verborgen kant
van de prins. Hij is in Sevilla met Laurent. De prins heeft een ka-
mer aan de straatkant. Laurent wil ruilen met Vaessen die een
kamer met uitzicht op de binnentuin heeft. ‘Hij was bang voor de
straatkant, want daar zouden wel eens terroristen op af kunnen
komen.’
Toch is die angst niet helemaal ongegrond. Volgens een politie-
agent werd de villa van Laurent eind april 1998 aangevallen. Het
was in de periode toen ons land op zijn kop stond door de ontsnap-
ping van Dutroux. ‘De villa van Laurent werd beklad met Neder-
landstalige slogans. Er werden ook stenen gegooid naar het gebouw.
De slogans waren zeer vijandig. De naam Laurent stond een paar
keer vermeld.’ We konden achterhalen dat een van de slogans was:
‘Laurent onnozelaar.’ De politieagent beweert dat Laurent de graf-
fiti zelf heeft uitgewist. Zeker is dat de bewaking van de villa nadien
sterk werd uitgebreid.
49. De verloren jaren, 1981-1994 49
Incontournable
Tot het overlijden van Boudewijn in 1993 houdt een gegriefde prins
Laurent zich onledig op de achtergrond. Bij de begrafenis van zijn
oom houdt Laurent de hele tijd zijn grote zonnebril op. Volgens
hagiografen is dat omdat zijn ogen rood zien van het verdriet. Die
uitleg is ongeloofwaardig.
Pas in de late zomer van dat jaar ziet hij als jongste zoon van
het nieuwe koninklijke paar een kans om zich te wreken op zijn
oom. Laurent komt plots in de schijnwerpers te staan. ‘Hij heeft
me verteld dat hij onaantastbaar wil worden, zodat de huidige ko
ninklijke familie hem geen tweede keer kan dumpen,’ vertelt een
vriendin van de prins aan de pers.
Laurent ziet zijn kans schoon om de ‘nutteloze’ rol waarin hij
was gedrongen, toch nog op een betekenisvolle manier in te vul-
len. Volgens Pascal Vrebos van rtl-tvi die volgens De Standaard al
meer dan tien jaar persoonlijk contact heeft met de prins, is hij
daar ook in geslaagd: ‘Hij is incontournable geworden. In het begin
zat iedereen af te wachten wat hij ervan zou bakken, maar hij
heeft aangetoond dat hij op een ernstige en zelfs wetenschappelijk
onderbouwde manier met belangrijke zaken bezig is. Hij investeert
met zijn initiatieven in mensen, in het leefmilieu en in zichzelf.’
Niet iedereen volgt de redenering van Vrebos. Volgens Van Raak
zit er in elke koninklijke familie wel eentje die uit de band springt.
‘Ik vergelijk hem nog het liefst met prins Albert van Monaco. Lau
rent is ook zo’n societyfiguur, hij loopt in de kijker. Hij staat deze
week in Story naast Helmut Lotti en op de cover van Kwik met een
Miss Belgiëfinaliste.’
Dat meisje is het fotomodel Fabienne Lorent. Volgens Cécile
Muller, organisator van de Miss Belgiëverkiezing, zijn het brave
foto’s. ‘Fabienne geeft de prins gewoon een kusje.’ Volgens haar
bewijst het alleen maar dat prins Laurent een goeie smaak heeft
wat vrouwen betreft. In een reactie verklaart Lorent dat ze gewoon
vrienden zijn. We komen verder in het boek terug op de vele re-
laties van Laurent met de vrouwen.
50. 50 prins laurent – rebel met reden
Filip koning? Albert koning
Na het overlijden van Boudewijn wordt Albert ii koning der Belgen.
Filip wordt automatisch hertog van Brabant, een eretitel. De tra-
ditie wil dat Laurent dan prins van Luik wordt. Een alternatief is
de titel van graaf van Vlaanderen. Die beslissing hangt af van ko-
ning Albert. Maar dat gebeurt niet. Een mogelijke verklaring is dat
de titel te sterk verwijst naar Astrid. En dat is taboe bij Albert, de
jongste zoon van Astrid.
Volgens Noël Vaessen was Laurent wel graag prins van Luik ge
worden. Enkele Luikenaars hebben daar ook tevergeefs moeite
voor gedaan.
Begin april 2000 wordt prins Laurent wel eregrootmeester van
de Gezellen van Sint-Laurent. De Brusselse folkloristische vereni-
ging heeft lang moeten wachten op hun erelid. ‘Bij de geboorte
van prins Laurent, in 1963, hebben we al een uitnodiging gestuurd
naar het Paleis,’ vertelt voorzitter-grootmeester Jean-Baptiste Be-
ken. ‘Albert heeft toen laten weten dat zijn zoon eerst meerderjarig
moest zijn.’
De Gezellen van Sint-Laurent planten sinds 1311 een meiboom
in Brussel om de overwinning op de stad Leuven te vieren. De club
is samengesteld uit zogenaamde ‘Poepedroegers’ ofte poppendra-
gers die in reuzenpoppen rondlopen, en ‘Buumdroegers’ die de
meiboom torsen tijdens de festiviteiten van 9 augustus. Prins
Laurent krijgt dat jaar een T-shirt van de ‘Poepedroegers’.
51. hoofdstuk 3
kint – Koninklijk Instituut
voor Nutteloos Tijdverdrijf?
‘De leefmilieufilosofie is een andere manier van kijken.
Die toont dat de mens in het centrum van de activiteit staat.’
prins laurent in humo
‘We gaan toch niet discussiëren over dommigheden?’
Op de vraag van Gazet van Antwerpen waarom hij als ‘milieu
bewust mens’ met een Porsche Cayenne rijdt.
Midden jaren negentig heeft Laurent zijn ‘opleiding’ achter de
rug. Of correcter, er wordt boven zijn hoofd beslist dat de opleiding
van de prins beëindigd is. Om de prins een inkomen én een zin-
volle bezigheid te geven, wordt de stichting kint in 1994 opgericht.
kint staat voor het Koninklijk Instituut voor het Duurzaam
beheer van de Natuurlijke Rijkdommen en de Bevordering van
Schone Technologie. De ontstaansgeschiedenis van het instituut
valt samen met de komst van Laurents nieuwe adviseur, Noël Vaes-
sen. Zoals (te) veel personen aan het Hof, komt Vaessen uit het
leger.
Oorspronkelijk moet Vaessen prins Albert dienen. Het onver-
wachte overlijden van Boudewijn in de zomer van 1993 wijzigt dat
plan. Albert wordt koning en Vaessen wordt adviseur bij Laurent.
Vaessen benadrukt het voorzetsel ‘bij’. ‘Mijn opdracht was in dienst
van een psychiater werken aan het welzijn van Laurent en zorgen
52. 52 prins laurent – rebel met reden
dat de prins een doel in het leven zou vinden,’ verduidelijkt hij.
Van Paola mocht de nieuwe adviseur bij Laurent niet te ver gaan.
‘Ik mocht van een negatieve toestand naar een nulsituatie gaan,
maar niet verder.’
Jan van den Berghe herinnert zich de rol van Vaessen toen hij
een reportage maakte van Laurent in Villa Clémentine. ‘Vaessen
wierp zich op als beschermer van het imago van Laurent. Dit en
dat mochten we niet filmen en zus en zo konden we beter niet ter
sprake brengen.’ Zes jaar lang zal Vaessen volledig in dienst staan
van de prins.
Dat het instituut kint van Laurent meteen ‘koninklijk’ wordt,
is zeer opvallend en bovendien ongebruikelijk. Normaal duurt het
50 jaar om een instelling als koninklijk te mogen bestempelen.
Albert lapt die regel aan zijn laars. Op vraag van zijn jongste zoon?
De nieuwe vennootschap krijgt ruime subsidies van de diverse
overheden in ons land. Een deel van die subsidies wordt vervolgens
doorgestort naar Laurent als maandelijks salaris. Het is een inge-
wikkelde constructie.
Noël Vaessen vertelt in Het Laatste Nieuws over het ontstaan van
het instituut. Er was volgens hem een catastrofaal geldtekort bij
de prins. Dat was in 1993 een van de belangrijkste redenen waarom
het Koninklijk Paleis koortsachtig op zoek ging naar een vaste en
doortastende begeleider voor de toen dertigjarige prins Laurent.
In het ing-filiaal in Laken hadden ze namelijk vastgesteld dat de
bankrekening van de prins dieprood uitsloeg. ‘Zijn lopende reke-
ning stond 1 miljoen frank onder nul. Een ramp, te wijten aan zijn
ongebreidelde koopwoede,’ aldus Vaessen in de krant. ‘Laurent
trok zich in die periode echt niets aan van zijn rekeningen. Nor-
male mensen zouden nooit zo’n krediet krijgen. De bankier had
het zover laten komen omdat hij dacht dat een of andere weldoe-
ner op een dag zou langskomen om de put te vullen. Laurent kreeg
toen maandelijks 75.000 frank van zijn ouders. Daarnaast kreeg
hij een bmw en de lege Villa Clémentine in Tervuren.’
Volgens Vaessen deed de prins een veelvoud op van zijn maand
inkomen. ‘Het meeste geld ging naar luxegoederen, zoals horloges
en dure kleren. Hij verbraste ook veel geld in het uitgaansleven.
Zo zette hij regelmatig de bloemetjes buiten in Parijs. Zo’n avond-
je, met veel vrouwelijk schoon, maakte hem gemakkelijk 50.000
53. kint 53
frank lichter. Op het einde van de maand kon hij vaak geen eten
meer kopen. Hij leefde dan op een “dieet” van cola en droog kren-
tenbrood. Mijn vrouw en ik hebben hem nog eten gegeven, op
onze kosten.’
‘Dat kon echt niet blijven duren. We moesten dringend een
zinvolle publieke functie vinden voor de ontspoorde prins, waar-
mee hij op een verantwoorde manier zijn dagen kon vullen en
geld kon verdienen. Daarom werd hij tot voorzitter gebombardeerd
van het kint. In die hoedanigheid kreeg hij een maandelijks bru-
toloon van 1 miljoen frank (25.000 euro). Hij wilde hetzelfde sala-
ris als zijn broer Filip. Daartegenover stond dat hij geen andere
commerciële functies mocht uitoefenen.’ Dat laatste staat zwart
op wit in het arbeidscontract dat Laurent met de drie gewestmi-
nisters afsloot.
Noël Vaessen werkt hard om de statuten van het instituut juri-
disch in orde te krijgen. Er is ook intensief contact met Jean-Luc
Dehaeneen Fons Verplaetse. Laurent is een beetje bang voor ze.
Ze fungeren als waakhonden voor de prins. Vaessen krijgt het
voorstel om de stichting onder te brengen in de Koning Boudewijn
Stichting. Dat voorstel wordt niet weerhouden, al was het maar
omdat voor deze ‘dienst’ betaald moet worden.
In de zomer van 1994 is het nieuwe instituut er. Bij de oprich-
ting is Norbert De Batselier, toenmalig Vlaams minister van Leef-
milieu, nauw betrokken. Laurent wordt voorzitter. Het instituut
moet volgens de ontwerptekst de publieke opinie, de sociale en
economische partners en de wetenschappelijke kringen meer ac-
tief bewust maken van het belang van het natuurbehoud en scho-
ne technologie voor het geheel van het economisch en sociaal
bestel en voor de kwaliteit van het bestaan. Daarenboven zal het
instituut via zijn voorzitter bijstand kunnen verlenen bij de ver-
tegenwoordiging van de gewesten bij de bevoegde nationale en
internationale instellingen en als katalysator kunnen werken.
Laurent verklaart bij de inauguratie van de stichting dat de zorg
voor het milieu ieders verantwoordelijkheid is. ‘Iedereen moet
daarbij betrokken worden en zijn verantwoordelijkheid nemen.’
Voor de prins moet er dringend zorgvuldiger met de wereld om-
gesprongen worden. ‘We hebben maar één wereld,’ aldus Laurent.
Als voorzitter van het kint wil hij de bewustwording versterken.