Op de boekenbeurs in 2014 word ik op de stand van uitgever Pelckmans aangesproken door een relatief jonge vrouw. Ze wijst op de cover van het boek over koning Filip en verklaart zonder verpinken dat dit ‘haar koning niet is’. De mijne overigens ook niet. ‘Koning Boudewijn, dát is mijn koning’, verklaart ze zonder enige vorm van ironie. Koning Boudewijn stierf eind juli 1993 en is dan al ruim twee decennia overleden. De vrouw was wellicht niet eens meerderjarig in de zomer van dat jaar. Hoe kan Boudewijn dan ‘haar koning’ zijn?

1. 1
Nog meer kroongeheimen
Thierry Debels
Deze versie: 29/11/14
Aangevuld: 20/2/15
Zoals steeds voor Cathy, Loïc, Brieuc en Elouan.
Deze keer ook voor mijn grootmoeder Rachel. En vooral voor mijn grootvader,
Charles ‘Carlo’ Blomme, luitenant bij de 3de Cie van het XIde bataljon van de
Openbare Weermacht (Force Publique) van Belgisch Congo die in 1941 met de
Britten een eind zal maken aan de Italiaanse bezetting van Abessinië (Ethiopië).
‘Je karakter en aard bepalen je leven. Dat betekent niet dat je geen invloed hebt op je
lot. Hoe gelukkig of ongelukkig je leven verloopt, hangt af van het zelfinzicht dat je
verwerft en de bereidheid te leren van je fouten.’
Theo Karst, memoires van een slecht mens, deel 1.
O, gij ongelukkigen.
Uw broeders is geweld aangedaan en u knijpt de ogen dicht!
De getroffene schreeuwt luidt en u zwijgt?
De gewelddadige trekt rond en kiest zijn slachtoffer
En jullie zeggen: ons laat hij ongemoeid, want wij geven geen teken van afkeuring.
Bertold Brecht

2. 2
Inleiding
Op de boekenbeurs in 2014 word ik op de stand van uitgever Pelckmans
aangesproken door een relatief jonge vrouw. Ze wijst op de cover van het boek over
koning Filip en verklaart zonder verpinken dat dit ‘haar koning niet is’. De mijne
overigens ook niet. ‘Koning Boudewijn, dát is mijn koning’, verklaart ze zonder enige
vorm van ironie. Koning Boudewijn stierf eind juli 1993 en is dan al ruim twee
decennia overleden. De vrouw was wellicht niet eens meerderjarig in de zomer van
dat jaar. Hoe kan Boudewijn dan ‘haar koning’ zijn? Een andere vrouw die onder het
pseudoniem Coralie Degeimbre de internettoepassing Twitter onveilig maakt, is dan
weer een grote fan van koning Albert II. Alles wat zijn zoon Filip doet, vindt ze maar
ondermaats of zelfs slecht. En dat laat ze duidelijk blijken op het internet. Die twee
anecdotes tonen aan de monarchie in ons land nog steeds samenvalt met emotie. Voor
veel mensen is een rationeel debat over de toekomst van het koningshuis gewoon
onmogelijk. Een onderdeel van die emotiviteit zijn de sterke verhalen, de talloze
roddels en de vele mythes die verteld worden over het koningshuis. Vaak door de
persdienst van de monarchie zelf. In 2013 verscheen mijn boek Kroongeheimen, een
bundeling van die straffe verhalen. Lezers smulden van de kleine en grote anecdotes
over de Belgische royals. Twee jaar later is dit is de opvolger van Kroongeheimen.
Het Belgische koningshuis blijft nu eenmaal een uitstekende leverancier van verhalen
over zichzelf. Wat opvalt, is dat steeds meer personeelsleden uit de biecht klappen.
Terwijl lakeien en andere medewerkers van het hof vroeger onder geen beding de
interne keuken van Laken wilden laten zien, worden we nu zelfs spontaan
gecontacteerd door paleisbedienden met pikante anecdotes over de royals. Zo wordt
het makkelijk werken natuurlijk en kunnen auteurs en journalisten sappige en vooral
correcte verhalen brengen. Op nauwelijks twee jaar tijd kregen we weer tientallen
anecdotes op een gouden schoteltje aangereikt. Dit boek is het resultaat hiervan.

3. 3
De ‘van Seksen Coburgs’
Dat de Coburgs vandaag de ‘van Seksen Coburgs’ genoemd worden – de term komt
van voormalig gerechtsjournalist Louis De Lentdecker – , is de schuld van één
persoon: Leopold Joris Christiaan Frederik. Hij is de stamvader van de huidige
Coburgs of correcter: de dekhengst van de Europese gotha.
Leopold wordt geboren in Coburg op 16 december 1790. De intelligente, mooie en
behendige Leopold neemt iedereen voor zich in. Auteur Henriette Claessens: ‘Hij
sprak naast Duits vlot Frans, Engels, Italiaans en Russisch, en werd een vertrouweling
van tsaar Alexander I. Bovendien was hij erg knap: 1,80 meter groot, slank, dikke
zwarte haardos1
, fijne trekken. Toen Pauline Metternich hem als vijftienjarige voor
het eerst zag, schreef ze: “Hij was mooi als een engel”’.
Leopold kwam in Frankrijk terecht nadat Napoleon in 1807 hun hertogdom afnam.
Hierop trokken Leopold en zijn oudste broer Ernst naar Parijs om te redden wat er te
redden viel.
De verleidelijke Hortense de Beauharnais, dochter van de echtgenote van Napoleon
en zelf de eega van diens broer, laat Leopold proeven van de liefde. Auteur Carlo
Bronne schrijft dat Hortense de jonge Leopold inwijdt in het ‘eeuwig vrouwelijke’.
Hortense is volgens diverse bronnen even geil en promiscue als haar moeder.
In Parijs gaat een nieuwe wereld open voor prins Leopold. Als je er een meisje een
stoel aanbiedt, dan nodigt ze de galante heer in haar bed uit: ‘Ici quand on prie une
dame de s’assoir, elle se couche, das ist so ihre Gewohnheit’, schrijft de prins in zijn
typische mengelmoestaal aan zijn zus Sophie vanuit Parijs. De Duitse prins en zijn
broer Ernst brengen in Parijs dan ook veel tijd tussen de satijnen lakens door.
Leopold houdt ook van prostituées. Maar de gierige Leopold geeft niet graag geld uit.
Leopold schrijft aan Sophie dat de betaalde liefde in Parijs te duur geworden is. De
aanwezigheid van duizenden Russen, waaronder ettelijke rijke edellieden, dreef
immers de prijs van de liefde in Parijs op, hetgeen Leopold tot matiging noopte. ‘Ik
gedraag me als een brave jongen. Ik denk niet aan de liefde. Als de pleziertjes niet zo
duur waren, dan zou ik me heel zeker niet zo redelijk gedragen.’ Dat de van Saksen
Coburgs later de ‘van Seksen Coburgs’ genoemd worden, is de schuld van de
stamvader, playboyprins Leopold.
Echtgenoot van koningin Victoria is natuurlijke zoon van Leopold I
Prinses Louise van Saksen-Gotha-Altenburg, de echtgenote van Leopolds oudste
broer, hertog Ernst III van Coburg-Saalfeld, was de enige dochter van hertog August
van Gotha. Haar vaders jongste broer, prins Frederik, was een kinderloze homo,
hetgeen Louise op termijn tot de erfgename van het welvarende Gotha (twee keer zo
groot als het hertogdom Coburg) maakte. Louise loenst, maar als zij haar ogen sloot,
was ze beeldschoon. ‘Ze heeft lang, dik kastanjebruin haar en grote blauwe ogen,
hoewel erg scheel’, zo schreef een niet nader genoemd nichtje. ‘Maar wanneer ze
lacht en praat, dan denkt men haast dat het om een frisheid in haar blik gaat en die
staat haar wonderwel.’ Louise lacht graag. Ze is van nature het zonnetje in huis. Geen
wonder dat de jonge hertogin erg geliefd werd bij de bevolking van Coburg.
1
Later zal Leopold zijn haar verliezen. Hij wordt kaal. Om zijn kale schedel te
verbergen, draagt de ijdele man een gitzwarte pruik.

4. 4
Wanneer Ernst langdurig alleen op reis ging, nam zijn jongere broer Leopold het
bestuur van het hertogdom over en woonde hij in de Ehrenburg. Aldus verbleef hij ten
huize van Louise van september 1818 tot mei 1819, uitgerekend in de periode dat
Albert, geboren op 26 augustus 1819, werd verwekt. Het vermoeden dat Leopold ook
in bed voor zijn broer was ingesprongen, wordt versterkt doordat Louise heel haar
verdere leven met grote genegenheid over Leopold bleef schrijven en doordat de
gierige Leopold kort na Alberts geboorte zijn broer de fabelachtige som van 40.000
pond (vandaag: 1,7 miljoen pond of bijna 2 miljoen euro) schonk.
Volgens auteur Richard Sötnick waren Louise en Leopold op het moment van de
conceptie van Albert ‘onafscheidelijk’. Ook hij komt na onderzoek in zijn boek The
Coburg Conspiracy tot de conclusie dat Albert een natuurlijke zoon is van Leopold2
.
Een andere auteur die beweert dat Leopold Alberts vader is, is Harald Sandner, auteur
van een in 2001 verschenen en door prins Andreas, de huidige hertog van Coburg en
Gotha, geautoriseerd boek. Het feit dat de jonge Albert wat karakter betreft erg goed
op zijn biologische vader Leopold gelijkt, pleit voor de stelling dat Albert een zoon is
van Leopold. Interessant is ook dat Leopold volgens historica Gita Deneckere de
jonge Albert zal adopteren. ‘Op die manier fungeert Leopold ook voor Albert (naast
zijn toekomstige gemalin Victoria,td) als een surrogaatvader, zeker vanaf zijn
tienerjaren.’ In 1858 moet de oude koning der Belgen zelfs eerlijk bekennen dat hij
met meer tederheid van hen beiden houdt dan hij ooit van zijn eigen kinderen kan
houden.
Via zijn zus Victoire wordt hij oom van de in 1819 geboren Victoria, die later
koningin zal worden. Leopold doet er alles aan om zijn twee lievelingen Victoria en
Albert te koppelen.
Alexandrina Victoria van Hannover werd enkele maanden voor Albert geboren in
Kensington Palace in Londen op 24 mei 1819. Ze is een ‘klein dik duifje’. Victoria,
bijna helemaal Duits, is de enige dochter van prins Eduard August, hertog van Kent
en prinses Victoire van Saksen-Coburg-Saalfeld. Victoria is dus een volle nicht van
Leopold. Via haar vader is ze een kleindochter van koning George III en koningin
Sophia Charlotte.
Het koppel Victoria en Albert zal op 10 februari 1840 in de Koninklijke Kapel van het
St. James's Palace trouwen. Ze zijn gek op elkaar. Victoria is niet tevreden telkens als
ze zwanger is. Dan kan ze de liefde niet meer bedrijven met haar man. Van seks lust
ze wel pap. Het gevolg is dat ze samen negen kinderen maken. Uit haar intieme
correspondentie blijkt dat ze heel seksueel geörienteerd is. Victoria verzamelt
bovendien tekeningen van mannelijk naakt en geeft er zelfs ooit één aan Albert
cadeau. Waarom ze dat deed, is een raadsel.
Victoria’s kinderen en kleinkinderen zullen huwelijken aangaan die bijna alle
Europese vorstenhuizen aan elkaar verbinden. Victoria krijgt daardoor de bijnaam the
grandmother of Europe (de grootmoeder van Europa). Albert sterft zeer jong, hij is
pas 42 jaar. Victoria blijft even troosteloos achter.
Toekomst van België hing 2 decennia aan zijden draad
Na de nederlaag van Napoleon beslissen de Europese bondgenoten tijdens het
Congres van Wenen (1814-1815) om de zuidelijke en noordelijke Nederlanden (die
2
Richard Sötnick schuift in The Coburg Conspiracy ook huisknecht Driedrich Blum
naar voor als mogelijke vader van Albert. Die piste acht de auteur evenwel minder
waarschijnlijk.

5. 5
zich sinds de strijd tegen Spanje in de tweede helft van de zestiende eeuw totaal
gescheiden hadden ontwikkeld) als buffer tegen Frankrijk samen te brengen in het
Verenigd Koninkrijk der Nederlanden onder koning Willem I van Oranje-Nassau.
De Belgische revolutie van 1830 maakt een einde aan Willems koninkrijk. Veel
minder bekend is het dat bijna twintig jaar lang een belangrijke tegenbeweging van
Belgische orangisten actief is geweest om de revolutie ongedaan te maken en het
Verenigd Koninkrijk der Nederlanden onder Willem I te herstellen. Maar ondanks
haar belang voor de evolutie van het postrevolutionaire België werd de beweging in
de geschiedschrijving als weinig relevant beschouwd en werd haar geschiedenis dan
ook nog nooit geschreven. Maar barones Els Witte ging er dieper op in Het verloren
koninkrijk.
In tegenstelling tot wat doorgaans wordt beweerd, is het Belgische orangisme volgens
haar geen onbeduidende, marginale beweging. Ze wordt integendeel gedragen door de
meerderheid van de zuidelijke elite en Witte toont aan dat ze rechtstreeks aansluit bij
de regeringsgetrouwe elite die tevreden was met het beleid van Willem I voor 1830.
Dat orangisten allemaal antiklerikale liberalen zijn, blijkt al evenmin te kloppen. Er
bevindt zich namelijk een flinke minderheid gelovige katholieken in de beweging,
vooral bij de adel maar ook bij de voormalige bestuurselite.
Voor de nieuwe Belgische staat in wording is deze beweging allesbehalve
ongevaarlijk. Dat blijkt onder meer in maart 1831, als de coup waaraan generaals en
prominenten uit Belgische regeringskringen deelnemen, bijna slaagt, en ook tijdens de
Tiendaagse Veldtocht van begin augustus 1831, als officieren uit het Belgische leger
opnieuw hulp bieden en de overwinning van het Nederlandse leger alleen door de
tussenkomst van de Fransen kan worden verijdeld.
Het harde orangistische verzet verklaart volgens Witte waarom de Belgische
revolutionairen de strijd tegen de orangisten even hard, zo niet nog harder aanpakken.
‘De Belgische revolutie is dan ook veel gewelddadiger dan historici vroeger durfden
toe te geven’, stelt de auteur.
Groot-Nederlandse historici hebben steeds geponeerd dat de Belgische revolutie van
1830 niet een zaak van Vlaanderen was – de Nederlandstalige regio zou passief zijn
gebleven – maar wel van een francofone minderheid uit Brussel en Wallonië. De
grondleggers van de Vlaamse Beweging worden door deze historici bovendien
afgeschilderd als de steunpilaren van het orangisme. Volgens Witte is dat maar de
halve waarheid. Het georganiseerde orangisme is vooral een Franstalige beweging en
is ook sterk gevestigd in Brussel en Wallonië. Het Frans domineert zonder meer de
beweging. Dit is volgens de auteur niet vreemd, aangezien het om een beweging uit
de elite gaat, en de elite is in die periode ook in Vlaanderen en Brussel verfranst.
Frans is dus ook voor de orangisten de cultuurtaal, en niet het Nederlands. Onderling,
met de koning en met Den Haag wordt dan ook alleen in het Frans gecorrespondeerd.
Het Belgische orangisme is met andere woorden hoofdzakelijk een Franstalige
aangelegenheid, waardoor de beweging goeddeels afgesneden is van de
Nederlandstalige middengroepen in Vlaanderen en de banden met de taalminnaars
heel beperkt blijven. Wie verwacht dat de Belgische orangistische beweging op veel
steun uit Nederland kan rekenen, komt bedrogen uit. Het noorden stoot het zuiden af
en er is veel weerstand tegen de politiek van Willem I om ook na de mislukte
Tiendaagse Veldtocht van augustus 1831 Nederland en België onder één dynastie te
houden, besluit Witte.
Standbeeld Leopold I in De Panne wekt verkeerde indruk

6. 6
De monarchie moet het hebben van mythes, ook vandaag nog trouwens. Toen
Leopold I in 1831 de Belgische troon aanvaardde, woonde hij in Engeland. De
Engelsen waren tevreden van de man af te zijn.
Leopold moest uiteraard een boot nemen om naar zijn nieuwe koninkrijk te gaan.
Maar hij bereikte het vasteland op 17 juli langs de kortste route, van Dover naar
Calais. Van daar reisde hij verder met een koets. De koets overschreed de Belgische
grens bij De Panne, waar Belgische notabelen hem opwachtten. Het in 1958
opgerichte monument voor het strand van De Panne herinnert aan dat feit. Maar het
geeft de indruk dat Leopold op het strand landde.
Er wordt vandaag in visserskringen nog steeds verteld dat de toen 17-jarige visser
Pieter Blonde (1814-1904) samen met een paar andere vissers, prins Leopold en zijn
gevolg door het water naar het strand van De Panne droegen. Een mythe uiteraard.
Overigens was Leopold al eerder in België geweest, op doorreis naar Engeland. Maar
dat was lang voordat het land onafhankelijk zou worden.
Volgens een ‘Officiële tijding’ blijkt dat er eerst een ander reisplan voor Leopold
bestond volgens hetwelk Leopold via Calais naar Oostende zou gaan. We weten niet
waarom van dat plan werd afgezien en waarom aan De Panne als Belgische
‘landingsplaats’ de voorkeur werd gegeven. Wellicht omdat De Panne de eerste
Belgische kuststad is vanaf de Franse grens.
Merkwaardig is dat Leopold na zijn aankomst in De Panne in een huisje zal
overnachten dat vlakbij de villa Maskens gelegen is. Villa Maskens is de
verblijfplaats van Albert I tijdens de Eerste Wereldoorlog. De villa was eigendom van
de familie Maskens, die tijdens de Groote Oorlog zoals vele Belgen naar Frankrijk
was gevlucht. "Wij zijn als koekoeken in andermans nest getrokken", schreef
Elisabeth Maskens hierover met schroom in haar dagboek. Buiten alle verwachting
werd deze verre van comfortabele villa de woonplaats van de vorsten voor de
volgende jaren. Er was geen stromend water, geen centrale verwarming en lange tijd
boden enkel carbidlampen verlichting. Maar het ging zeker niet om een bescheiden
villa. Een postkaart uit die periode toont een statige villa aan de duinen gelegen.
Dit opvallende punt werd opgemerkt door Leopold III tijdens een gesprek met Gilbert
Kirschen. Historici twijfelen hieraan. Volgens hen overnachtte prins Leopold niet in
De Panne maar in Veurne of in Oostende. Vandaag is villa Maskens verdwenen. Op
het einde van de Tweede Wereldoorlog werd de woning vernietigd.
Overlijden eerste zoon Leopold I wordt gevierd
Op 24 juli 1833 wordt de eerste zoon van Leopold I en Louise in het kasteel van
Laken geboren. De jongen krijgt de namen Louis-Philippe Leopold of Lodewijk-
Filips. Zijn bijkomende namen zijn Victor en Ernst. De jongen wordt snel ‘Babochon’
en ‘Babychou’ door zijn moeder genoemd. Een samentrekking van baby en chou, wat
lieveling betekent.
De koning is uiterst tevreden. Door de komst van een troonopvolger wordt de
dynastie verankerd. Ze consolideert de jonge staat België. In de pers wordt de
politieke dimensie van de geboorte onderstreept.
Lodewijk Filips wordt in de kathedraal van Sint-Michiel en Sint-Goedele te Brussel
gedoopt door kardinaal Engelbertus Sterckx, toenmalig aartsbisschop van Mechelen-
Brussel, in aanwezigheid van zijn grootmoeder langs moederszijde, koningin Marie
Amélie van Frankrijk, verschillende prinsen en prinsessen van Orléans en alle
zogeheten ‘gestelde lichamen’ of gezagsdragers van België. Hij wordt in de pers ‘een
mooi kind met een stevig uiterlijk’ genoemd.

7. 7
Lodewijk Filips verwijst naar zijn grootvader langs moederszijde, de Franse koning
Lodewijk Filips I. Leopold verwijst naar zijn vader. Leopold was een veel
voorkomende naam in het huis Saksen-Coburg en Gotha.Victor verwijst naar zijn
nicht, koningin Victoria, waarmee zijn vader een hartelijke band had. Ernst verwijst
naar zijn oom, Ernst I, Hertog van Saksen-Coburg en Gotha. Hij was tevens de
schoonvader van koningin Victoria.
De gezondheid van de jongen is ondanks zijn stevige uiterlijk niet goed. Op 16 mei
1834 al overlijdt hij. Nog geen jaar oud. Hij sterft aan een slijmvliesontsteking
veroorzaakt door een slechte leverfunctie. Hij had nochtans drie behandelende artsen
met elk een verschillende nationaliteit. Maar meer dan werkeloos toekijken konden de
artsen niet doen.
Hierop worden door de orangisten volgens historicus Vincent Dujardin ‘allerlei
feestelijkheden’ georganiseerd. De verklaring is als volgt. In ons land is er dan nog
steeds een sterke orangistische stroming (zie eerder). Aanhangers beseffen dat het
overlijden van de troonopvolger, een opsteker is voor hun eisen. En dat moet gevierd
worden.
Relatie tussen Leopold I en Louise was slecht
Het huwelijk tussen Leopold I en Louise is natuurlijk een marriage de raison, een
verstandshuwelijk. Greet Donckers windt er in haar masterproef Een koninklijke
poppenkast. Gender in het Belgisch koningshuis geen doekjes om. ‘Vermoedelijk
waardeert de koning de koningin voornamelijk omwille van haar goede zorgen voor
de koningskinderen en minder om haar kwaliteiten als echtgenote. De relatie tussen
Leopold I en Louise-Marie kan niet echt goed geweest zijn, want anders zou de
koning vermoedelijk geen affaire begonnen zijn met Arcadie Claret de Viescourt3
.
Ook het feit dat ze aparte vertrekken bewonen in hun verschillende verblijfplaatsen en
niet samen slapen duidt op een slechte liefdesrelatie. In een brief aan zijn zus Sophie
laat de koning weten dat hij zijn vrouw veel te mager vindt en dat ze hierdoor veel
ouder lijkt dan ze eigenlijk is.’ We weten dat Leopold voluptueuze vrouwen, zoals
zijn vorige vrouw Charlotte, lichamelijk aantrekkelijk vindt.
Kortom, Louise-Marie is een eenzame koningin. De koning is steeds meer afwezig.
Een maand per jaar trekt hij naar het kuuroord Wiesbaden. Hij verblijft ook lange
weken in Château d'Ardenne te Houyet. Hij jaagt er op wolven én…op mooie dames.
Zelfs in Oostende, waar ze voordien dikwijls samen heen trokken, duikt Leopold
steeds vaker zonder Louise-Marie op. De koning zoekt vertier bij andere vrouwen en
de koningin weet dat.
In augustus 1838 is de Franse schrijver Alexandre Dumas op bezoek in ons land. Hij
wordt zelfs ontvangen door Leopold I. Dumas beschrijft in Souvenirs de voyage dat
een niet nader genoemde Belgische krant de koning op dat ogenblik beschuldigt van
moord. ‘Er is een lijk gevonden van een vrouw in het kanaal van Laken. Het zou om
een voormalige maitresse van koning Leopold gaan die hij in het water heeft laten
werpen.’ Het is een zware beschuldiging en Dumas bespreekt het onderwerp met een
vertrouweling van de koning die niet publiekelijk wil reageren op het bericht.
3
Al in 1842 knoopt Leopold, ondertussen en krasse vijftiger, een relatie aan met een
minderjarige jonge vrouw, Arcadie Claret (1826-1897). Officieel heet ze Maria Anna
Arcadia Claret. Iedereen noemt ze Arcadie. Net zoals zijn zoon, de latere Leopold II,
heeft de koning een voorkeur voor (piep)jonge dames.

8. 8
In 1840 schrijft Louise haar moeder dat ze Leopold ‘in het gewone leven’ nauwelijks
ziet. ‘Ik ben het gewoon alleen te zijn’. Iets later stelt ze zelfs dat het haar
‘bestemming’ is om steeds meer van hem gescheiden te zijn.
Tijdens die vele uren eenzaamheid kan ze natuurlijk lezen. Haar bibliotheek bevat
volgens Sigismond Scheler in 1843 al 1.055 boeken. Die van Leopold wel 30.000
manuscripten. Het grootste deel van die boeken gaat later over naar zijn jongste zoon
Filips. Voor Leopold moet een boek nuttig zijn. Louise-Marie leest daarentegen graag
romans. Maar in haar collectie zitten ook enkele praktische werken. Een ervan is ‘The
Mother’s Book’, een boek over de opvoeding van kinderen geschreven door mevrouw
Child.
Louise-Marie is overigens graag alleen. Ze heeft immers een ziekelijke angst om in
contact te treden met vreemden. Zelfs gewoon op straat komen, kost haar de grootste
moeite. ‘En de doodsgedachte is voortdurend bij haar aanwezig’, schrijft auteur
Verleyen. Ze koestert die zelfs. Louise-Marie staat dus niet allen fysiek zeer zwak
maar ook psychisch. ‘Geluk beangstigt haar. Ze gaat ervan uit dat het niet lang kan
duren.’
Vanaf het begin van de jaren ’40 vertrekt Leopold jaarlijks voor een maand naar
Wiesbaden voor een ‘gezondheidskuur’. In 1843 bijvoorbeeld is Leopold daar in de
zomer. Louise zelf gaat in augustus van dat jaar naar Eu in Frankrijk. Zonder de
kinderen. Ze vertrekt op 21 augustus. Op 8 september is ze al terug. Het is zeker een
van haar gelukkigere momenten. Maar die buitenlandse verblijven zijn evenwel heel
uitzonderlijk. Vaker wel dan niet verbiedt Leopold dergelijke verblijven immers. Haar
plaats is immers thuis bij de kinderen. ‘Als een gekooide vogel droomt ze er van om
eens uit te vliegen’, noteert Kerckvoorde.
Veel oudere Leopold I denkt dat hij eerder zal sterven dan echtgenote
Merkwaardig op zijn minst is dat in de jaren veertig van de negentiende eeuw
Leopold aan de ministerraad vraagt om voorzieningen te treffen voor het geval hij
voor Louise overlijdt. Leopold vraagt om een pensioen te regelen voor zijn
echtgenote. Het antwoord van de ministers is positief: dit is effectief nodig. Voor de
moeder van de prinsen zal in dat geval immers goed gezorgd worden. Het toont alvast
aan dat Leopold de achteruitgang van de gezondheidstoestand van zijn vrouw
minimaliseert.
Leopold verblijft vanaf dan steeds vaker op het domein van Ardenne, gelegen tussen
Dinant en Rochefort. Hij is er in de jaren ’40 volgens Louise-Marie zelfs vaker dan in
Laken. Begin oktober van dat jaar is hij er weer voor een tiental dagen. Het is
duidelijk dat hij Laken ontvlucht. Louise-Marie is zelfs blij als hij er niet is. Het is een
thema dat vaak terugkeert in de briefwisseling met haar moeder Marie-Amélie. ‘Mijn
eenzaamheid mag je niet verontrusten. Ik ben ze gewend, ik zou zelfs zeggen dat ik ze
graag aanvaard als een soort rust. Een garantie voor mijn geluk.’ Ze zal er bij haar
man zelfs regelmatig op aandringen dat hij naar Ardenne gaat.
Hij is immers vaak zo humeurig dat ze uitkijkt naar zijn vertrek. In een aantal brieven
heeft ze het ook over de plotselinge woede-uitbarstingen van Leopold. Die zijn steeds
zorgvuldig voor de buitenwereld verborgen gebleven. Louise-Marie ondergaat ze.
Zoals ze alle grillen van haar man ondergaat eigenlijk. Louise wordt ook vaak ‘in de
hoek gedreven door zijn bijtend sarcasme’, weet Misjoe Verleyen.

9. 9
Bovendien verveelt Leopold zich in de buurt van zijn vrouw. ‘Verveling is dodelijk
voor hem en hier verveelt alles hem’, schrijft ze op 11 juni 1845. Wellicht wil hij bij
een van zijn minnaressen in de Ardennen zijn.
In Ardenne is er uiteraard tijd voor avontuurtjes. Jonge plaatselijke schoonheden
houden de koning er gezelschap. In principe is Leopold dan na die periode helemaal
opgekikkerd. Maar soms is, zelfs na een lang verblijf op het domein van Ardenne, het
humeur van Leopold nog altijd niet beter. Zo schrijft Louise-Marie na de thuiskomst
van haar man: ‘Hij heeft zich onmiddellijk in zijn vertrekken teruggetrokken. De
kinderen zijn droevig en verwonderd omdat ze hun papa niet kunnen zien.’
Vooral de relatie tussen Leopold I en de latere Leopold II is barslecht. Ze
communiceren enkel via briefjes.
Af en toe schrijft Leopold vanuit zijn buitenverblijf naar zijn vrouw. De toon in die
brieven is die van een bezorgde vader. Of van een goede vriend. Meestal heeft hij het
over de koppige boeren die hun land niet aan hem willen verkopen. ‘Ik zend mijn
blessings aan de kinderen en vooral aan jou, mijn goede en lieve vriendin’, besluit hij
in 1840.
Hoe voelt Louise-Marie zich hierbij? Ze voelt zich schuldig dat ze haar man niet meer
kan bevredigen. Alles wat misgaat is haar eigen fout. ‘Heb ik geen enkele charme in
je leven kunnen brengen, dan moet je dat aan mijn onfortuinlijke lot toeschrijven’,
schrijft ze hem. ‘Wanneer hij openlijk met haar hofdames begint te slapen, doet ze
alsof ze niets merkt’, weet Jan van den Berghe. Vroom als ze is, beschouwt ze de
bedavonturen van de koning als ‘goddelijke beschikkingen’.
Welke vrouwen kiest Leopold I? Auteur Guido Deboeck stelt dat de koning steeds
jongere vrouwen verkiest naarmate hij zelf ouder worden. ‘Hij heeft zelfs een
voorkeur voor minderjarige meisjes.’ Dat trekje vinden we later ook terug bij de
hertog van Brabant, de latere Leopold II.
Twee zaken staan vanaf 1840 dan centraal in het leven van Louise-Marie: de brieven
aan haar moeder en de dagelijkse mis van 10 tot 11 uur in de kapel van Laken. De
brieven aan haar moeder schrijft ze vaak al wenend. Mia Kerckvoorde denkt dat haar
geloof evenwel niet zo onvoorwaardelijk is als dat van haar moeder. Leopold heeft in
elk geval weinig begrip voor beide zaken. Vooral de scribomanie van zijn vrouw
werkt hem op zijn zenuwen.
Louise overlijdt in 1850, vijftien jaar voor haar nochtans veel oudere echtgenoot.
Bij haar overlijden ‘loopt het gerucht’ dat de koning zou abdiceren. De kranten maken
er melding van. Dat is uiteraard onjuist.
Prinses Clémentine erfgename van natuurlijke zoon van Leopold I
We weten dat koning Leopold I vele buitenechtelijke relaties had. Uit deze
verhoudingen zijn zeker natuurlijke kinderen geboren. Een van die kinderen zou
Léopold D’Hont kunnen zijn. Op 16 februari 1841 wordt de jongen geboren te Gent.
Zijn moeder is Sophie D’Hont (°1815). De vader is zoals dat heet ‘onbekend’ maar
volgens geneanet.org is Leopold I de natuurlijke vader van de jongen. Sophie
overlijdt enkele jaren na de geboorte van haar zoon in 1845. Léopold, die dezelfde
voornaam kreeg als zijn vader, huwt op 21 juni 1871 met Octavia Poelman. De man is
herbergier. Hij sterft nog geen tien jaar later op 14 april 1881 in Destelbergen.
Een andere kandidaat is de in 1842 geboren Georges Neyt. Hij schopt het tot
diplomatiek gezant en gevolmachtigd minister. Neyt verwerft roem door de bouw van
Manoir de Lébioles in het gehucht Creppe bij Spa. Vandaag is het een luxehotel. Het
kasteeltje wordt gebouwd tussen 1905 en 1910. Veel plezier beleeft Neyt niet aan zijn

10. 10
residentie. In 1910 sterft hij. Merkwaardig is dat prinses Clémentine, de jongste
dochter van Leopold II, zijn erfgename is. Volgens plaatselijke bewoners is dat niet
vreemd: Neyt is immers een andere natuurlijke zoon van Leopold I.
Het zijn maar twee van de mogelijks tientallen natuurlijke kinderen van Leopold I.
De haviksneus van Leopold I
Leopold I, de dekhengst van Europa, heeft een groot libido. In 1847 bevalt Augustine
Girardin van een zoon, Franciscus-Alexius. Zijn roepnaam is Francis of Frans.
Girardin kwam in 1832 naar Brussel als personeelslid van koningin Louise-Marie.
Volgens auteur Guido Deboeck is Leopold I de natuurlijke vader van de jongen.
De afstammelingen van Frans wonen vandaag vooral in Merchtem en omgeving.
Volgens Het Nieuwsblad lopen er een paar tientallen verre ‘bastaard'-telgen van
Leopold I rond. Eén van hen is Danny De Maeseneer uit Terlinden. De Maeseneer:
‘We lieten onderzoek doen naar onze familiestamboom. Ik ben in vierde graad
afstammeling van Leopold I. Uit een oud krantenartikel van Eugeen Van Den Broeck
uit Asse, die onderzoek deed naar de afstammelingen van koning Leopold I, is één en
ander duidelijk geworden. Toen Leopold in 1832 met Louise Marie trouwde, bracht
zij vanuit Parijs haar hofhouding mee naar Brussel. Onder hen was juffrouw Girardin
bij wie Leopold een kind verwekte: Francis. Leopold I erkende die als bastaard. Dat
wil zeggen dat hij niet kan erven, maar dat het kind wel erkend is. Daarom kreeg
Francis de naam Girardin van zijn moeder. Op zijn Brabants werd dat Frans Girardin.
Hij werd opgevangen bij een landbouwerspaar met een grote boerderij en brouwerij in
Sint-Ulriks-Kapelle (Dilbeek). Hij volgde daar zijn pleegouders op en werd brouwer.
In Sint-Ulriks-Kapelle is Geuze Girardin nog altijd een begrip.’
Frans Girardin kreeg zeven kinderen: Justine, Maria, Louis, Henriette, Elisabeth,
Pelagie en Jean. Die laatste huwde Josephine De Maeseneer. ‘En van dat paar ben ik
afstammeling. En zo mag ik stellen dat ik koninklijk bloed heb', stelt De Maeseneer
fier. Zijn echtgenote, Jeanine Van de Vreke, vindt dat haar man er wél iets aan over
houdt. ‘Zijn haviksneus. Die komt van Leopold, daar kan je niet naast kijken', wijst
Jeanine naar de neus van haar man.
Nog meer natuurlijke kinderen van Leopold I
Op 5 januari 1856 wordt Omer Bodson geboren. Hij zal snel carrière maken in het
leger. In 1891 vermoordt hij M’siri4
. Volgens sommige bronnen is Bodson een
bastaardzoon van Leopold I. Het zou betekenen dat Leopold I tot op hoge leeftijd
seksueel actief was. Een andere mogelijkheid is dat Bodson een natuurlijk zoon van
Leopold II is die op dat ogenblik ook al de ledikanten van diverse vrouwen onveilig
maakt.
Daarnaast zijn er heel wat mensen die beweren een afstammeling te zijn van de eerste
koning der belgen. Zo is er Audrey Van Damme die op een blog beweert dat de
betovergrootvader van haar echtgenoot een natuurlijk kind is van Leopold I. De
moeder van het kind was, zoals Augustine Girardin, een bediende op het kasteel van
de koning.
Voor de jongen werd volgens Van Damme goed gezorgd. Er werd een plaats gezocht
in een gastgezin. Later kreeg de jongeman gronden aangeboden die hij geweigerd zou
4
M’siri of Msiri werd geboren rond 1830. Hij was de oprichter van het Yeke
koninkrijk in wat nu Katanga is. Hij werd vermoord op 20 december 1891.

11. 11
hebben. Met steun van het paleis werd hij wel burgemeester van de Brusselse
gemeente Sint-Joost.
Of dit verhaal klopt, kunnen we moeilijk nagaan. Toch zijn er enkele elementen die
steeds terugkeren bij de bastaards van de koningen. De opvang in een goed
pleeggezin, het aanbieden van geld of onroerende goederen, de steun bij een politieke
carrière.
Er zijn twee mogelijke kandidaten: Armand Steurs en Henri Frick. Steurs werd in
Schaarbeek op 30 september 1842 geboren. Hij was een Belgisch liberaal politicus en
burgemeester. Steurs was doctor in de politieke en administratieve wetenschappen en
in de rechten en was advocaat. Hij was burgemeester (1885-1899) in Sint-Joost-ten-
Node en tevens liberaal parlementslid. Steurs heeft met zijn lange baard wel wat weg
van Leopold II, mogelijks zijn halfbroer.
Een andere optie is Henri Frick die in 1850 het levenslicht zag. Hij was burgemeester
van Sint-Joost van 1900 tot 1926. Frick was dus bijna 30 jaar lang burgemeester in
Sint-Joost, tijdens een bijzonder moeilijke periode, de eerste wereldoorlog. Hij wordt
er herinnerd als een waardig en gerespecteerd man, goed gekend in administratieve,
literaire en artistieke middens. Als burgemeester zette hij de grote werken van zijn
voorgangers verder. Hij had zin voor initiatief, was intelligent en overtuigd en gaf
blijk van ijver en toewijding voor iedere opgave ten gunste van de belangen van Sint-
Joost. Hij had ook zin voor humor. ‘Sire, bij monde van mijzelf heten de 30 000
inwoners van deze gemeente Uwe Majesteit welkom’, was de erg korte toespraak die
hij gaf aan het Noordstation om koning Albert I te ontvangen. Hiervoor ontving hij
gelukwensen van het paleis, want de vorst waardeerde korte toespraken
Ligging Crypte van Laken heeft speciale betekenis
Leopold I overleed in 1865. De Onze-Lieve-Vrouwekerk in Laken was toen nog in
aanbouw. Het voornemen om de kerk te bouwen kwam er na de dood van koningin
Louise-Marie in 1850, die uitdrukkelijk in Laken begraven wilde worden. Leopold
zelf had in 1854 de eerste steen gelegd. Pas in 1872 konden de resten van de eerste
Belgische koning en koningin naar de voltooide crypte worden overgebracht. Maar
omdat Leopold I tot op het einde van zijn leven protestant was, wilde de katholieke
geestelijkheid niet dat zijn kist door de kerk werd gedragen. Voor Louise-Marie, die
wel katholiek was, was er uiteraard geen bezwaar. Het binnendragen van het stoffelijk
overschot van Leopold I gebeurde dus via een zijingang van de kerk.
Leopolds protestantse geloof was ook de reden waarom de crypte achter in de kerk
werd gebouwd, en niet onder het hoofdaltaar, zoals het de gewoonte is. De kerkelijke
overheid wilde niet dat een niet-katholiek onder een altaar zou rusten.
Nog een merkwaardig element is dat Louise in 1850 in Oostende overleden is in een
woning die een halve eeuw daarvoor werd gebruikt door Napoleon.
Bonaparte reisde waarschijnlijk incognito op 13 februari 1798 naar Oostende. Hij
deed een inspectietocht over de aan gang zijnde verdedigingswerken langs de kust.
‘Een oude Oostendenaar bevestigt ons dat de toekomstige Keizer van Frankrijk de
nacht zou doorgebracht hebben in de Langestraat, in een gebouw dat later het
Koninklijk Paleis zou worden en alwaar Louise-Marie, de eerste Koningin der Belgen
zou overlijden’5
.
In de biografische noties van Oostends burgemeester André Van Iseghem lezen we
dit: ‘De Keizer, die de versterkingen van de stad Oostende op 13 februari 1798
5
In het Oostends blad ‘De Plate’.

12. 12
bezocht en die gelogeerd had in de Langestraat in een huis dat toebehoort aan Koning
Leopold II, kwam voor de eerste maal terug als Eerste Consul op 10 juli 1803.’
Coburgers werken met stromannen
Naast seks zijn de Coburgers geobsedeerd door geld. Maar ze zijn niet zo
onverstandig om die transacties zelf te doen. (De seksuele handelingen voeren ze
liever zelf uit). De Coburgers werken dan ook zoveel als mogelijk met stromannen.
Een rechtstreekse relatie tussen de monarchie en die transacties moet te allen prijze
vermeden worden.
In 1864 is Leopold I nog steeds aan de macht. Hij zal pas het jaar daarop overlijden.
Vertrouweling Adrien Goffinet koopt een huis in de Wetenschapsstraat. ‘Die aankoop
gebeurt met het geld dat Goffinet door de hertog van Brabant (Leopold II) ter
beschikking was gesteld’, schrijft Gustaaf Janssens in Nieuw licht op Leopold I & II.
Goffinet aanvaardde de som van 100.000 frank (500.000 euro vandaag) ‘op
voorwaarde dat niemand ooit zou te weten komen dat deze aankoop op deze wijze
was gebeurd’. (eigen cursivering)
Een tweede woning in de Montoyerstraat wordt negen jaar later in 1873 onder
dezelfde voorwaarden gekocht. Leopold I sterft in 1865. ‘Er was met de koning
(Leopold II) overeengekomen dat niemand, ook de Graaf van Vlaanderen (Filips)
niet, zou mogen weten hoe Adrien Goffinet zijn twee woningen had aangekocht en
ook niemand mocht weten dat het fortuin van de koning (Leopold II) en een deel van
de ex-keizerin Charlotte bij de Goffinets werd bewaard’, besluit Janssens. Op dat
fortuin van Charlotte komen we verder in dit boek terug.
Leopold II houdt ook de ontwikkeling van de Generale Maatschappij in de gaten. Dat
gebeurt via de zonen van Adrien Goffinet, Auguste en Constant.
Jos De Belder, toenmalig assistent aan de UGent: ‘De tweeling Auguste Constant (°
Brussel, 28.8.1857) en Constant Auguste Goffinet waren beiden hofdignitarissen,
diplomaten en officieren van de burgerwacht. Zeer waarschijnlijk vertegenwoordigde
Constant het hof in de Société Générale van 1901 tot 1933 als commissaris. Nochtans
had deze familie zelf een belangrijk aandelenpakket in deze onderneming. Dat was in
hun bezit gekomen door het huwelijk van hun tante met Joseph Quairier, directeur
van de Société Générale van 1875 tot 1903. Voor de buitengewone algemene
vergadering van 1922 deponeerde deze familie het belangrijkste aandelenpakket ooit
door een familie in depot gegeven.’ (eigen cursivering)
Charlotte is de meest bezongen prinses
Prinses Charlotte is de enige dochter van Leopold I met zijn echtgenote Louise Marie
van Orléans. Charlotte wordt op 7 juni 1840 in Laken geboren. In eerste instantie is
haar vader niet erg gelukkig. Hij had immers vurig op een derde troonsopvolger
gehoopt. Daarmee zou de troonopvolging in België helemaal zeker zijn. Maar het
meisje verovert geleidelijk het hart van haar stuurse vader. Ze is bovendien erg
ijverig, intelligent en mooi.
Marie Charlotte Amélie Augustine Victoire Clémentine Léopoldine is bij haar
geboorte prinses van België, prinses van Saksen-Coburg en Gotha, hertogin van
Saksen. Ze zal aartshertogin van Oostenrijk en keizerin van Mexico worden.
Geen enkele andere Belgische prinses of koningin werd zo vaak bezongen of vormde
het voorwerp in theater- of filmproducties. Charlotte is het onderwerp van Adiós,
mamá Carlota, een satirisch lied dat vandaag nog steeds gezongen wordt in Mexico.

13. 13
Het is geschreven door de schrijver Vicente Riva Palacio, wiens vader was
aangewezen als advocaat van Maximiliaan, de echtgenoot van Charlotte.
Actrice Bette Davis speelde de tragische keizerin in de Amerikaanse film Juarez uit
1939 die geregisseerd werd door William Dieterle. Actrice Medea de Novara speelde
de rol van Charlotte in vier Mexicaanse producties van regisseur Miguel Contreras
Torres: Juárez y Maximiliano (1933), La Paloma (1937), The Mad Empress (1940) en
Caballería del Imperio (1942).
In de musical Carlota, a serpentine crown (2009) van componist en librettist Marcel
Wick wordt Charlotte tot slot geportretteerd als een vrouw die door ambitie naar een
onafwendbare ondergang wordt gedreven.
Charlotte was rijkste vrouwelijke lid van monarchie
Zeker is ook dat Charlotte alleen maar rijker wordt. Haar vermogen wordt door
derden, zoals de bankiers Rothschild, beheerd. Op 5 oktober 1868 bedraagt het fortuin
van Charlotte al 11.120.000 frank. ‘Sinds 1857 was het meer dan verdrievoudigd,’
staat in het boek Nieuw licht op Leopold I & Leopold II. Een deel zit bij de
Rothschilds in Parijs, een ander deel bij de Rothschilds in Wenen.
Het fortuin zal vanaf dan nog meer toenemen. Op 31 december 1887 bedraagt het
bijna 30 miljoen frank. Het fortuin van Charlotte wordt vervolgens door Leopold II in
beslag genomen. Een deel wordt bij de tweelingbroers Goffinet bewaard. Op 31
december 1909 wordt het fortuin van Charlotte geschat op maar liefst 53.950.859,60
frank. Omgerekend naar vandaag is dat bijna twaalf miljard frank of zowat 300
miljoen euro. Een frank van toen is er vandaag immers 222 waard. Charlotte moet de
rijkste vrouwelijke telg uit de Belgische monarchie geweest zijn. Charlotte’s oudste
broer Leopold II koopt - met haar geld nota bene - ook het kasteel van Bouchout bij
Meise en sluit zijn zuster er definitief in op. Over de mentale toestand van de vrouw
zijn de meningen verdeeld. Volgens prins Karel wist de vrouw exact wat ze deed. Zijn
oudere broer Leopold bezocht haar toen hij een jonge prins was. Hij herinnert zich dat
ze met voorwerpen naar de bezoekers gooide en uren niets zei.
Vandaag nog wordt in de buurt van Meise verteld dat het kasteel van Bouchout
tijdens de Eerste Wereldoorlog door de Duitsers met rust werd gelaten. Dat komt
doordat Charlotte de weduwe was van Maximiliaan.
Filips van Vlaanderen was een echte van Seksen Coburg
Filips van Vlaanderen is de jongste zoon van Leopold I en dus de jongere broer van
Leopold II. Volgens biograaf Damien Bilteryst is ook Filips een echte ‘van Seksen
Coburg’. Hij had op zijn minst één buitenechtelijke relatie met zijn minnares in
Elsene die dan nog geheim kon worden gehouden voor de buitenwereld. Volgens de
auteur leidde Filips precies dezelfde soort leven als zijn broer Leopold II. Dat hij een
‘bourgeois’ was, wordt ook ontkracht.
Bilteryst: ‘Dit "bourgeois"-epitheton is een inschattingsfout van Martin Schweisthal,
de laatste bibliothecaris van de graaf van Vlaanderen. Filips smaken zijn die van een
aristocraat van hoge afkomst. Ik zie niets vergelijkbaar met de bourgeoisie van de
tijd.’
Filips jaagt ook graag op groot wild. Hij laat de ‘Postelse Hofstede’ optrekken, een
baksteenbouw tussen twee zijtrapgevels, gebouwd als jachtverblijf in 1858 door de
prins. Het jachtverblijf is gelegen nabij de grens met Nederland.

14. 14
Rond het gebouw bezit Filips 4.550 ha heidegronden. Die gronden sluiten aan bij de
Retiese Aart die hij van zijn vader in 1840 had verworven. Filips is zeker een
grootgrondbezitter.Vandaag is het gebouw sterk gerenoveerd en uitgebreid tot een
complex in neotraditionele stijl.
Waar is het goud van Leopold II?
In 2014 verschijnt er een opmerkelijk interview met prinses Stéphanie zu Windisch-
Graetz in een Nederlandse krant. Ze is een rechtstreekse afstammeling van koning
Leopold II en ze eist inzage in diens testament. Dat Stéphanie een vreemde vogel is,
komt doordat ze de genen heeft van aartshertog Rudolf van Oostenrijk en prinses
Stefanie van België. In Kroongeheimen hebben we al een portret geschetst van de
dame.
Stéphanie wil meer bepaald uitsluitsel over de vraag waar de vele miljarden van de
voormalige vorst naartoe zijn. ‘Die informatie wordt mij tot nog toe zonder enige
reden ontzegd. Wat willen ze in hemelsnaam verbergen?’ De prinses ondernam naar
eigen zeggen in het verleden al pogingen bij ‘verschillende instellingen’ om te
achterhalen wat precies in het testament van Leopold II heeft gestaan. Volgens de
vrouw heeft Leopold II miljarden verdiend met ivoor en rubber uit Congo. Die
opbrengsten werden omgezet in goudstaven en begraven in de Ardennen. En daar wil
ze nu haar deel van.
Die piste is lang zo gek niet. Leopold liet immers gigantische hoeveelheden goud en
zilver uit Congo overbrengen naar ons land. Maar dat hij dat goud in de Ardennen
begraven zou hebben, is weinig waarschijnlijk. Waar is het geld van Leopold II dan
wel? Op 17 december 1909 blaast Leopold II zijn laatste adem uit.
Zijn dochters zijn er als de kippen bij om hun erfdeel op te eisen. Dat valt tegen. ‘Nog
vooraleer Leopold II getrouwd is, besluit hij dat zijn dochters, als hij er ooit zou
hebben, weinig of niets van hem zullen erven’, schrijft royaltykenner Reinout
Goddyn. Leopold had zich mateloos geërgerd aan de in zijn ogen hoge bruidsschat die
zijn vader Leopold I had betaald bij het huwelijk van zijn zus Charlotte met
Maximiliaan van Habsburg.
Leopold II weet dat de wettelijke bepalingen hem weinig speelruimte laten om zijn
dochters volledig te onterven. Zijn dochters zijn reservataire erfgenamen. Dat wil
zeggen dat ze volgens de wet recht hebben op een deel van de erfenis. Daarom laat hij
een ‘uitzonderingswet’ opstellen om eigenhandig te bepalen wat er met zijn vermogen
moet gebeuren als hij overlijdt. Deze wet komt er niet.
Echt onterven kan de vorst zijn dochters dus niet. Maar in zijn testament staat dat hij
15 miljoen (nu: 3 miljard frank of 75 miljoen euro) van zijn vader geërfd heeft. In zijn
wilsbeschikking stelt Leopold II dat hij die 15 miljoen ‘ondanks alle hindernissen’
minitieus heeft bewaard. ‘Na mijn dood worden deze 15 miljoen de wettige eigendom
van mijn erfgenamen’, ordonneert hij.
Tim Trachet: ‘Toen Leopold II in 1909 overleed, waren zijn drie dochters zijn enige
erfgenamen. Leopold heeft wel geprobeerd het fortuin dat hij uit Congo haalde aan
zijn dochters te onttrekken. Hij bracht het in het geheim onder in een obscure stichting
(Niederfüllbach,td) in Duitsland. Maar meteen na zijn dood kwam het bestaan van de
stichting aan het licht. De Belgische regering eiste het vele geld terug dat ze aan
Leopold had geleend voor de ontwikkeling van Congo. Uiteindelijk ging het grootste
deel van dat fortuin, waaronder Leopolds chique villa’s aan de Côte d’Azur, naar de
Belgische Staat, de rest werd onder Leopolds dochters verdeeld.’

15. 15
De minnares van Leopold II werd niet vergeten door de koning. Leopold II had – in
zijn vooruitziendheid – een ingenieus plan voorbereid. Hij liet in samenspraak met de
bevriende directeur van een bank maar liefst zes koffers met juwelen, waardepapieren
en baar geld vullen. Deze koffers bevinden zich in de kofferzaal van de bank.
De bankdirecteur, ene baron R., moet Blanche na het overlijden van Leopold II, deze
koffers bezorgen. Dat zal wonderwel lukken. Hét probleem wordt evenwel deze
koffers België uit te smokkelen.
Blanche beseft na de dood van Leopold II immers terecht dat ze niet in België kan
blijven. Drie dagen later zal ze ons land met de trein verlaten. Het wordt haar
‘officiële’ afscheid van België. Maar twee dagen later keert ze in het diepste geheim
terug naar Brussel en gaat ze de zes ‘Congolese’ koffers ophalen.
Even lijkt het er op dat er toch nog een kink in de kabel komt. Blanche wordt aan de
grens met Frankrijk door een attente douanier tegengehouden. Hij doorzoekt de
koffers en neemt een obligatie ter hand. De man vraagt wat dit is. Blanche beweert dat
het om muziekpapier gaat. Ze mag doorrijden. Feit is wel dat Blanche er in slaagt om
met de kisten Parijs te bereiken. Alleen zal ze het volledige fortuin nadien in korte tijd
verkwanselen met haar toekomstige man, een gepatenteerde gokker. Dat had Leopold
II niet kunnen voorzien.
De lange nagels van Leopold II
In 1853 trouwt Leopold tegen zijn zin met Marie Henriette. Van de paus krijgt hij een
vreemd huwelijksgeschenk: een splinter van de Heilige Kribbe. Die splinter behoort
tot de persoonlijke collectie van paus Pius IX. De latere paus Leo XIII zal zelfs de
beste bondgenoot van Leopold in Congo worden.
Leopold heeft geen zin in seks met zijn jonge vrouw. Hij wordt door zijn vader zelfs
naar Engeland gestuurd om het liefdesspel te leren van Victoria. Vanaf dan is geen
enkele vrouw meer veilig voor Leopold.
Naast een onvermoeibare vrouwenloper is Leopold een erg vreemde man. Hij is bang
van bacillen. Hij laat de Engelse krant door een lakei strijken om de ziektekiemen te
doden. En hij zal nooit een voet in ‘zijn’ Congo zetten, omdat hij bang is om er een
tropische ziekte op te lopen. Tegelijk laat hij wel zijn vingernagels groeien. Leopold
geeft zelden een hand maar als hij niet anders kan, steekt hij volgens auteur Michael
Nelson enkel twee vingers uit. Hij is bang dat zijn nagels anders zullen afbreken. Op
de sterffoto van de koning zijn de extreem lange vingernagels goed te zien. Wat
hiervan de bedoeling was, is onduidelijk. De koning leed aan smetvrees, net zoals
Laurent, het achterachterkleinkind van zijn broer Filips. Misschien kon Leopold op
die manier vermijden om mensen een hand te geven? Ook Laurent geeft niet graag
een hand. En als hij niet anders kan, dan moet hij zijn handen kunnen wassen.
Duitse keizerin Augusta liet paleis belezen door exorcist na bezoek Leopold II
Leopold II had op het einde van zijn leven een bijzonder slechte reputatie.
Ook de hoven in Europa zijn niet echt in de wolken met de koning der Belgen. Auteur
Alexander Verstraete schrijft in Tot de kroon ons scheidt: ‘Zelfs collega’s van
Leopold II wensten niks met hem te maken te hebben. De Nederlandse koningin
Wilhelmina weigerde een staatsbezoek aan België te brengen zolang hij op de troon
zat. Ze meende dat een vrouw van fatsoen niet op bezoek hoorde te gaan bij een
figuur als de Belgische koning. De Duitse keizerin Augusta liet na een visite van de
‘Antichrist uit Brussel’ het paleis van Potsdam door een exorcist belezen. De

16. 16
Amerikaanse president Theodore Roosevelt omschreef hem als een ‘liederlijke oude
boemelaar’ en weigerde hem uit te nodigen op de wereldtentoonstelling in Saint
Louis. Voor Cecil Rhodes, de kolonisator van zuidelijk Afrika, was hij de baarlijke
duivel.’ Zelfs zijn schoonzus, de gravin van Vlaanderen, liet zich uitspraken ontvallen
waarmee ze wees op de lamentabele toestand van de populariteit van Leopold II. Het
geeft aan dat de toestand ernstig was. Maar de koning trok er zich weinig van aan.
Dankzij zijn onmetelijke rijkdom kon hij zijn pleziertjes kopen, wat de prijs daarvan
ook was.
Esmeralda is niet eerste journaliste in koninklijke familie
Wat doet een koningin die verwaarloosd wordt door haar echtgenoot? In 1889 wordt
het tijdschrift La Jeune Fille te Brussel opgericht. Een van de redactrices is niemand
minder dan koningin Marie Henriette, de echtgenote (voor de vorm) van Leopold II.
Onder haar eigen naam schrijft ze artikels over ‘het huishouden in brede zin’. Niet dat
ze daar erg veel van af weet, maar dat is natuurlijk maar een detail. De koningin
recenseert ook muziek- en theatervoorstellingen. Omdat dit niet gepast is voor een
koningin wordt beslist dat Marie Henriette onder een schuilnaam zal publiceren. Haar
now de plume wordt Madame Reyer. Die naam is niet toevallig gekozen. De koningin
bewondert de Franse componist Louis-Etienne Rey. Zelf gebruikt hij het pseudoniem
Reyer.
Ook Marie Henriette’s jongste dochter Clementine verleent haar diensten aan het
tijdschrift. De prinses schrijft stukken over kunst en literatuur onder de schuilnaam
Marthe d’Orey. Ook oudere zus Stephanie had haar medewerking toegezegd. Daar
kwam evenwel niets van in huis. Later zal Esmeralda, jongste dochter van Leopold6
en Lilian Baels, artikels schrijven onder de nom de plume Esmeralda de Réthy. Ze
deed zelfs een stage op de krantenredactie van La Libre Belgique.
De zelfmoordpoging van koningin Marie Henriette
De kantwerksters in ons land en Noord-Frankrijk werden op het einde van de
negentiende eeuw steeds meer vervangen door machines. De tewerkstelling daalde op
enkele jaren tijd met wel veertigduizend personen. Marie Henriette riep op tot een
boycot van dergelijke industriële kant.
Een artikel in The Dubuque Herald van 10 januari 1899 over deze ‘koninklijke
boycot’ is om een andere reden interessant. De redacteur verwijst onomfloerst naar
een zelfmoordpoging die de koningin in 1897 zou hebben uitgevoerd: ‘Twee jaar
geleden heeft de koningin een zelfmoordpoging ondernomen omwille van de
losbandigheid van Leopold.’ In de Belgische kranten werd hierover uiteraard niet
bericht.
Ironisch genoeg is de koningin twee maanden na dit bericht bijna echt dood. Begin
maart 1899 gaat in Brussel het gerucht de ronde dat Marie Henriette aan een
longziekte overleden is. De werkelijkheid is dat ze met een zware longontsteking in
het paleis van Laken ligt. Ze zweeft enkele dagen tussen leven en dood. Uiteindelijk
haalt ze het.
Eind mei is de koningin zelfs voldoende hersteld om samen met Leopold II
aartsbisschop John Ireland op het kasteel van Laken te ontvangen. Het ontkracht in
elk geval de mythe dat ze op het einde van haar leven teruggetrokken in Spa leeft.
6
Of Boudewijn, zie verder.

17. 17
Af en toe komt ze nog eens buiten met echtgenoot Leopold II. Marie Henriette zal
sterven in 1902. Haar echtgenoot Leopold zal haar ruim zeven jaar overleven.
De erfenis van de koningin leidt tot juridisch getouwtrek tussen de koning en zijn drie
dochters. En merkwaardig genoeg dient er zich decennia later een dame aan die
beweert recht te hebben op een deel van de erfenis van de koningin.
In het archief van het koninklijk paleis7
, vinden we een intrigerende bundel.
Het is ‘een dossier betreffende het rekwest van Zoltan David, eerste
gemeentesecretaris te Tapolca (Hongarije) over de aanspraak van Catherine Horvath
op een deel van de successie van koningin Marie-Henriette uit 1929.’ Het gaat om
welgeteld 1 omslag. Merkwaardig genoeg vinden we in dat jaar in de pers ook de
aanspraak van ene Victor von Horvath op koninklijk bloed.
Leopold II wilde Congo schenken aan kleindochter
Leopold II had het voornemen om zijn Congo te schenken aan kleindochter
aartshertogin Elisabeth Maria van Oostenrijk (1883-1963). Zij was het enige kind van
Leopolds tweede dochter Stéphanie en de Oostenrijkse kroonprins Rudolf. Eind
negentiende eeuw probeerde Leopold II haar te koppelen aan zijn neef en
vermoedelijke opvolger Albert (de latere koning Albert I). Op die wijze konden er
toch nakomelingen van hem op de Belgische troon geraken. Leopolds enige zoon –
een jongen met eveneens de naam Leopold – was vroeg gestorven8
. Als Elisabeth
Maria met Albert zou trouwen, zou ze Congo kunnen krijgen. Leopold II was toen
soeverein van de Onafhankelijke Kongostaat, waarover hij vrij kon beschikken. Dat
voornemen raakte pas veel later bekend. Albert trouwde uiteindelijk met Elisabeth in
Beieren en de hele zaak ging niet door. Niet alle plannen van Leopold II kregen hun
beslag.
Vanaf 1907 onderhandelt hij met de Belgische regering over een mogelijke
overdracht van Congo. De oude vorst probeert het onderste uit de kan te halen. In
maart 1908 dient regeringsleider Franz Schollaert een wetsontwerp in. Het onderwerp
van het ontwerp is de overdracht van Congo aan België. In ruil voor het gebied in
Afrika neemt de Belgische regering de nog uitstaande schuld van Leopold II aan de
overheid over. Het saldo op dat ogenblik bedraagt 110 miljoen frank (nu: 24,2 miljard
frank of 600 miljoen euro). Een frank van toen is er nu 220 waard.
De overheid engageert zich ook om de bouwprojecten van de vorst te beëindigen.
Kostprijs hiervan: 45,5 miljoen frank (nu: 10 miljard frank of bijna 250 miljoen euro).
Klap op de vuurpijl is een beloning voor de vorst van 50 miljoen frank (11 miljard
frank of 272 miljoen euro) ‘ten teken van erkentelijkheid voor de grote offers die hij
zich getroost heeft voor Congo’. Het onderhandelde contract heeft dus een globale
waarde van ruim 1,1 miljard euro of 45 miljard huidige frank. Van een geschenk aan
de natie is geen sprake. Het is wellicht is van de grootste mythes die vandaag nog
steeds ciculeert over de overdracht van Congo. Zelfs in geschiedenisboeken wordt
gesproken over een ‘geschenk’ van de koning aan zijn landgenoten.
Volgens auteur Mark van den Wijngaert slaagde de koning erin zijn privébezit aan
een zeer hoge prijs aan de Belgische belastingbetalers te verkopen. ‘Zaken zijn zaken
(voor de vorst)’, noteert de auteur terecht.
7
In het onderdeel van de grootmaarschalk onder Albert I.
8
De jongen werd geboren in 1859. Hij overleed in 1869.

18. 18
Prinses Charlotte werd van Mexico naar Europa gehaald door schoonvader van
Gerard Heineken
Charlotte, de enige dochter van Leopold I en Louise, zal even keizerin van Mexico
worden. Maar dat avontuur loopt slecht af. Ze moet in allerijl naar Europa gehaald
worden. Dat gebeurt door de Nederlander Willem Frederik Tindal (1816-1882), een
majoor cavalerie en voormalig kamerheer des konings in Nederland. Willem Frederik
Tindal werd wel uit het leger ontslagen omdat hij de minnaar van koningin Sophie
zou zijn9
. Willem Frederik’s zoon Leonard Jan Tindal (1845-1866), is 2e luitenant
cavalerie en zal sterven in Mexico. Maria ‘Mary’ Tindal (1849-1932) is de dochter
van Willem Frederik en trouwt in 1871 met Gerard Adriaan Heineken (1841-1893),
oprichter en president-directeur van Heineken (brouwerij). In 1895 hertrouwt ze met
Julius Daniël Alfred Petersen (1853-1904), president-directeur van Heineken’s
Bierbrouwerij. Hendrik Pieter Tindal (1852-1902), nog een zoon van Willem Frederik
is kapitein artillerie, ridder Militaire Willems-Orde, en oprichter van De Telegraaf
Hoe kwam het belgische hof bij de Tindals terecht? Willem Frederik en diens zoon
Leonard vochten in Mexico. Leonard stierf er in 1866.
Willem Frederik begeleidde Charlotte van Mexico volgens Annejet van der Zijl naar
Europa. De pers schreef toen over haar: ‘Keizerin Charlotte was toen pas zes en
twintig jaar oud, slank, innemend en bevallig, met een langwerpig rond gezicht, dat de
trekken vertoonde van zorg en angst, fraaie groote bruine oogen en in alle opzichten
bekoorlijke trekken.’ Ook Willem Frederik wordt genoemd als vader van de
mysterieuze zoon van Charlotte10
.
Het mysterieuze overlijden van prins Boudewijn
Prins Boudewijn is de oudste zoon van Filips, de broer van Leopold II. Aangezien
deze laatste geen overlevende zonen heeft, wordt Boudewijn als officieuze
troonsopvolger beschouwd. Maar Boudewijn zal op jonge leeftijd sterven in 1891
waardoor zijn jongere broer Albert op de troon zal komen. Koning Albert zal later
klaarheid proberen te scheppen over de werkelijke doodsoorzaak van zijn broer
Boudewijn. De koning hekelt de vele geruchten die hierover verteld worden. Ondanks
die pogingen van Albert is er tot op vandaag nog steeds grote onzekerheid over de
werkelijke doodsoorzaak van prins Boudewijn.
Volgens Julio Lejeune was er begin 1891 iets vreemds aan de hand. Hij hoorde van
zijn vader dat het overlijden van Boudewijn geen natuurlijk overlijden was. Dat
gerucht werd nog versterkt doordat slechts enkele personen die de prins zeer goed
hadden gekend, hem mochten groeten. De bevolking kreeg die kans niet.
9
Sophie Frederike Mathilde van Württemberg (Stuttgart, 17 juni 1818 – Den Haag, 3
juni 1877), prinses van Württemberg, was als eerste echtgenote van koning Willem III
van 1849 tot haar overlijden in 1877 koningin der Nederlanden.
10
Officieel heeft prinses Charlotte, Keizerin van Mexico, geen kinderen op de wereld
gezet. Toch menen heel wat bronnen dat ze in ten tijde van het Mexicaanse avontuur
zwanger werd. Een andere kandidaat-vader is kolonel Van der Smissen. De jongen
zou begin 1867 ter wereld komen. Het zou gaan om Maxime Weygand. De gelijkenis
tussen Van der Smissen en Wygand is zeer treffend. Beide mannen lijken zelfs zo
sterk op elkaar, dat het bijna onmogelijk is om ze uit elkaar te halen.

19. 19
Royaltywatcher Tim t’ Kint: ‘Wat is er waarschijnlijk gebeurd met kroonprins
Boudewijn? De man was helemaal niet ziek geweest en werd ook niet opgebaard na
zijn dood. Volgens de pers uit die tijd is hij doodgebloed na een duel dat hij uitvocht
omwille van een jonge vrouw. Naar gelang de bron werd dat duel uitgevochten met de
degen of het pistool.’
Toon Horsten in De Standaard: ‘Elke keer vertellen we hoe bij ons, in het kasteel de
Mérode in Westerlo, een Belgische troonopvolger werd vermoord. Doodgeschoten.
De man die Boudewijn I van België moest worden, die 'nonkel Pol' zei tegen Leopold
II en na de dood van diens enige zoon als troonopvolger werd aangeduid, stierf in
1891, 21 jaar oud, officieel aan een longontsteking. Zijn zuster Henriëtte was ziek, en
haar broer had zich doodgebeden, in al zijn vroomheid de koude van de kasteelgangen
trotserend in gebed voor zijn beminde zuster. Maar dat geloven wij niet. Wij, de
tooghangers en de wereldverbeteraars van de Kempen, weten wel beter.’
‘Boudewijn werd koudweg neergeknald, door de man met wiens vrouw hij op dat
moment de sponde deelde. Knal! Gedaan ermee. Maar vindt u dat in de
geschiedenisboeken? vraagt een van ons zich dan af. Nee, dat niet, en dan zijn we
helemaal zeker van onze zaak. Een complot! De moordenaar werd naar Congo
gestuurd, naar een missiepost van de paters van Tongerlo. En hij biechtte. Hij vertelde
alles. Tegen een pater, die het opschreef in zijn dagboek. Maar dat dagboek vind je
niet meer in Tongerlo, het werd naar het Vaticaan gestuurd. Dat weten wij wel zeker.’
‘Boudewijn I van België werd vermoord. Bij ons om de hoek. Niemand die het weet,
maar België heeft zijn eigen Mayerlingdrama, zoals de dubbele zelfmoord van Prins
Rudolf - de zoon van Keizerin Sissi - en zijn maîtresse genoemd werd. Mayerling-
Westerlo, één front.’
Moordenaar van prins Boudewijn naar Congo gestuurd
In het boek Journal d’un commis de l’état van Guilbert Crèvecoeur staat het volgende
verhaal. ‘In Mikalayi toonde mijnheer Reiss ons twee graven zonder naam. Een graf
was dat van de prins de Ligne die prins Boudewijn gedood zou hebben in een duel.
Het andere graaf was van een trouwe graaf die de prins gezelschap hield. De graaf
stierf korte tijd na prins de Ligne. De prins werd door koning Leopold II verplicht om
in ballingschap te leven in Mikalayi.’
Het is merkwaardig dat in een ander boek, Souvenirs d’un administrateur territorial
van Nijs, een gelijkaardig verhaal opgedist wordt. Daar is de moordenaar van prins
Boudewijn de graaf Henri-Ernest d’Ursel. D’Ursel werd geboren in Brussel in 1866
en overleed in Luluaburg in januari 1892.
Henri De Croÿ was in juni 1891 naar Congo getrokken, samen met zijn neef graaf
Henri-Ernest d’Ursel. Begin 1892 stierf d’Ursel. Ambtenaren die in de buurt waren,
vertelden later dat de Croÿ zijn neef vergifted had. Opvallend element: na de dood
van zijn neef beschouwde de Croÿ zijn opdracht als beëindigd.
Het zou kunnen dat een amalgaan wordt gemaakt van die diverse elementen die
afzonderlijk kloppen maar geen verband hebben met elkaar. Het is juist dat prins de
Ligne een duel uitgevochten heeft. En het klopt ook dat graaf d’Ursel in Luluaburg
stierf in 1892. Maar er is geen rechtstreeks bewijs dat een van beiden prins Boudewijn
tijdens een duel gedood zou hebben.
In het boek Aux sources du fleuve Congo. Carnets du Katanga (1890-1893) van Paul
Briart staat dat Boudewijn door nog een andere edelman vermoord werd. ‘Bedekt
vertelt men dat prins Boudewijn vermoord werd door een prins de Croÿ. Boudewijn
had zijn zus willen verkrachten.’

20. 20
Volgens een bericht in Le Soir zou prins Boudewijn niet thuis maar in het kasteel van
Beloeil of in dat van Loverval overleden kunnen zijn.
En in Limburg wordt dit verhaal verteld. Op 23 januari 1891 vond er in het
kasteelpark van Bovelingen een ‘duel’ plaats tussen Boudewijn en zijn belager. Deze
laatste, een graaf van de hoge adel, wiens vrouw een relatie had aangeknoopt met de
toen 22 jarige prins, daagde de prins uit voor een duel op leven en dood. Boudewijn
kwam als verliezer uit de strijd en werd dodelijk gewond. Het lijk van de
gedoodverfde ‘Belgische troonopvolger’ werd geluidloos weggehaald uit het
kasteelpark van Bovelingen11
.
De Franse auteur Paul-Jean Toulet (1867-1920) verwijst naar al deze verhalen. Hij is
in 1902 in ons land en bezoekt Brussel. ‘Prince Baudouin tué par un grand seigneur
dont il visitait la femme trop souvent qui en garda le deuil’, noteert Toulet op 16 april.
De relatie van Boudewijn met Ludmille d’Arenberg
Prins Boudewijn was dus niet zo voorbeeldig als gedacht? Diverse bronnen geven aan
dat hij een echte womanizer was. Een echte von Seksen Coburg dus. Zo had
Boudewijn een relatie met Ludmille d’Arenberg (ook: von of van Arenberg). Ze
wordt in Heverlee geboren op 29 juni 1870. Ze is een jaar jonger dan Boudewijn.
Ondanks haar naam is Ludmille een Duitse. Net geen 18 jaar oud trouwt ze op 25
april 1888 met Charles de Croÿ. Het huwelijk zorgt voor opschudding in de
hoofdstad. Op donderdag 3 mei 1888 publiceert de Tilburgsche Courant op de
voorpagina het artikel ‘Het schandaal te Brussel.’ Volgens de redacteur stond de stad
in rep en roer omdat het kerkelijk huwelijk niet werd voorafgegaan door het burgelijk
huwelijk. Een fout die Leopold III veel later ook zou maken bij zijn verbintenis met
Lilian Baels. Volgens het artikel was prins Boudewijn aanwezig bij het huwelijk.
Nog geen jaar later wordt hun eerste zoon geboren, Charles junior. Begin oktober
1890 volgt een dochter, Isabelle.
In Brussel gonst het in die periode van de geruchten dat prins Boudewijn een relatie
heeft met de mooie Ludmille. Is Boudewijn de vader van een of meerdere kinderen
van Ludmille? Werd prins Boudewijn gedood tijdens een duel wegens de verhouding
die hij met de hertogin zou gehad hebben. Ludmille krijgt in totaal vier kinderen. De
echtgenoot van de prinses, de hertog van Croÿ, sterft in 1906.
Vandaag staat een woning op het einde van de Charles Schallerlaan. Aan de zoom van
het Zoniënwoud, op een steenworp van Dry Borre, staat een weelderige woning in
witte Euvillesteen, van veertig meter lang op twintig meter breed.
Dit kasteel, in neoklassieke stijl opgetrokken, werd voor prinses Marie Ludmille
d’Arenberg, beter gekend als ‘de hertogin van Croy’, gebouwd.
Met zijn twee verdiepingen en zijn negen gigantische vensters, weerspiegelt dit
kasteel een luisterrijk aspect. Het geheel wordt beklemtoond door een dubbele
trapleuning die naar de prachtige smeedijzeren ingangsdeur leidt. De plannen zijn van
François Malfait, toen architect van de stad Brussel.
In 1913 neemt de prinses, samen met haar vier kinderen: de prinsen Karel, Engelbert
en Antoine en eveneens met prinses Isabelle van Croy, haar intrek in dit kasteel.
11
Mechelen-Bovelingen (Frans: Marlinne) is plaats in de Belgische provincie
Limburg en een deelgemeente van de gemeente Heers. Mechelen-Bovelingen was tot
1971 met 1300 inwoners een zelfstandige gemeente. Het kasteel van Bovelingen is de
kern van het oude goed Bovelingen, ook Schalkhoven genoemd.

21. 21
Tijdens de Eerste Wereldoorlog verlaten haar kinderen Oudergem. Daardoor blijft de
prinses daar eenzaam achter, weliswaar omringd door talrijk personeel.
Dat is de reden dit kasteel ‘La Solitude’ genoemd wordt. Ludmille wijdt zich aan de
bescherming van de dieren. Een deel van haar tuin wordt zelfs omgebouwd en dient
als dierenkerkhof. De prinses sterft op 9 september 1953, op 83 jarige leeftijd.
De dochter van prins Boudewijn
Volgens een tandarts-chirurg uit Grenoble, Maurice Lançon, is prins Boudewijn zijn
grootvader. Boudewijn ontmoette volgens Lançon in 1889 prinses Marie-Louise van
Schleswig-Holstein. Die ontmoeting zou hebben plaatsgevonden in Frankrijk. Marie-
Louise is de kleindochter van koningin Victoria van Engeland. Uit die kortstondige
relatie zou de moeder van Lançon op 10 maart 1890 in Lyon geboren zijn: Marie
Vincent. Lançon beweert dat Boudewijn dit nieuws niet kon verwerken en zelfmoord
pleegde.
Een ander verhaal dat in de kranten gebracht werd is dat de prins vlak voor zijn dood
een relatie zou hebben gehad met een 'mooie Duitse gouvernante’. Zo brengt The
Spokane Daily Chronicle het bericht dat uit deze relatie tussen de vrouw en de prins
een kind werd geboren. Leopold II greep in en verbande de vrouw uit het paleis. ‘De
dood van Boudewijn houdt verband met deze vrouw’, stelt de krant.
De Brusselse krant Le Soir heeft weet van een ander verhaal dat over Boudewijn
verteld wordt. De prins zou een Engelse prinses zwanger gemaakt hebben. Het kind
kwam ook effectief ter wereld. Hierop zou de prins onder druk zelfmoord gepleegd
hebben. Wie zou die Engelse prinses kunnen zijn? Ging het om een van de dochters
van Edward VII, prinses Louise (°1867), prinses Victoria (°1868) of prinses Maud
(°1869)? In 1890 baarde Louise Alastair, het jaar daarop zag Alexandra het
levenslicht.
Prinses Clémentine naar het klooster?
Prins Boudewijn sterft begin 1891. De jongste dochter van Leopold II had een oogje
op de knappe jongeman.
De krant Den Denderbode schrijft op 8 januari 1893 dat prinses Clementine
kloosterzuster wordt.‘Te Brussel loopt het gerucht dat prinses Clementina die sedert
het overlijden van prins Boudewijn ontroostbaar is over dezes verscheiden, over een
drietal dagen het voornemen zou te kennen gegeven hebben aan de koningin en aan
den koning om het kloosterleven te omhelzen.’ Dat gebeurt niet. Clementine zal na
het overlijden van haar vader trouwen met prins Victor Napoleon Bonaparte. Dat
gebeurt in 1910.
Een gelijkaardig verhaal wordt een halve eeuw later verteld over de jonge Boudewijn.
Het gerucht gaat in 1953 dat hij zich in een klooster wil terugtrekken en troonsafstand
wil doen. ‘Die geruchten over een eventuele intrede in een of andere kloosterorde
werden door zijn entourage niet ontkend’, benadrukt auteur Luc François.
Leopold en Lilian moeten op de jongeman inspreken. In 1960 trouwt Boudewijn met
Fabiola. Fabiola heeft eveneens lang nagedacht om al dan niet in het klooster te
treden. Haar bijnaam is ‘la soltera’, hetgeen nog niet niet ‘oude vrijster’ betekent.
‘De huwelijksband tussen Boudewijn en Fabiola versterkt de gerichtheid op het
religieuze bij beiden’, benadrukt Maud Bracke. Fabiola is nog geloviger dan
Boudewijn. Met haar is het klooster naar het paleis gekomen. Vanaf dat huwelijksjaar
worden de contacten met Vaticaan ook merkelijk intenser.

22. 22
Ook over koningin Elisabeth wordt na het overlijden van Albert in 1934 geschreven
dat ze zich in een klooster zou terugtrekken. Ook dat is onzin.
Voor een lid van de monarchie geldt dit wel. Op 6 augustus 1935, zestien jaar na de
dood van haar man, treedt Josephine toe tot een Benedictinesser klooster in Namen.
Daar overlijdt ze in 1958 als zuster Marie-Josefine. En ook opvallend veel
hofdignitarissen trekken zich na hun dienst op het paleis terug in een klooster of een
abdij.
Albert incognito
Albert, jongste zoon van Filips en Maria von Hohenzollern, wordt in 1909 koning der
Belgen. Daarvoor slaagde hij er als ‘kroonprins’ in om – in tegenstelling tot zijn oom
Leopold II – gemakkelijk in om niet herkend te worden. Zo genoot hij des te meer van
zijn vakanties aan zee. ‘Ik heb een onfeilbaar middel om te weten of ik incognito ben
gebleven', vertelde Albert ooit. ‘Als mijn adjudant in het restaurant voor mij bediend
wordt, zit het goed.’
Zo verhaalt een niet nader genoemde krant van 24 juni 1903 volgens De bliedemaker
een leuke anecdote. ‘Prins Albert reed per motocyclette door Koksijde. Hij stopte in
een herberg voor een glas bier, waar vrouwen bloemenkransen aan het vlechten
waren. Albert, die niet herkend werd, vroeg de bazin of er een feest op til was. De
vrouw vertelde dat prins Albert zou voorbijkomen, waarop Albert vroeg of zij naar
hem zou gaan zien. "Indien hij hier voorbijrijdt, ja. Doch, ik ga niet naar Veurne. Het
is te vermoeiend en dan, prins Albert is toch maar een man gelijk de mijne ... niet
waar, mijnheer." Se non e vero e ben trovato. Later zal Albert volgens zijn oudste
zoon de ‘minst herkende monarch van Europa’ zijn. Tijdens een bezoek aan Zweden
tijdens de vrijage tussen Leopold en Astrid laten de paleiswachters de koning zelfs
niet binnen.
De minnaressen van Albert I
Ook Albert I was een echte von Seksen Coburg. In 1900 huwde hij met Elisabeth,
hertogin in Beieren. Maar vooral Elisabeth was snel ontgoocheld. Ze vond Albert
maar een saaie piet en de excentrieke Elisabeth schoot beter op met kunstenaars en
dokters. Ook Albert ging snel vreemd.
Wie waren dan de minnaressen van Albert? In de biografie over haar ouders is Marie-
José wel heel duidelijk: haar vader kan bijzonder goed overweg met de bloedmooie
Anna de Noailles. Anna Elisabeth Bibesco de Brancovan, Comtesse de Noailles werd
te Parijs geboren op 15 november 1876. Ze was een Frans schrijfster en dichteres.
Anna was als salonhoudster een bekende verschijning in de Parijse beau monde van
het fin de siècle.
De sympathie en appreciatie tussen Albert en Anna waren wederzijds. De vrouw had
een ‘warme bewondering’ voor Albert. Anna was een jaar ouder dan de koning.
En dan is er dat verhaal over Olivier Allard. In 1910 wordt hij geboren. Officieel is
Olivier de zoon van Josse Allard en Marie-Antoinette Calley Saint Paul de Sinçay. De
vrouw werd geboren in Angleur op 23 oktober 1881. In het boek van Louise
Bricmont12
over prins Karel wordt gesteld dat dat Olivier een natuurlijke zoon is van
Albert. Olivier lijkt erg goed op Leopold III, de oudste zoon van Albert en Elisabeth.
12
Le prince Charles m’a dit.

23. 23
Allard is wel kleiner en gedrongener. Vooral op latere leeftijd wordt de fysieke
gelijkenis tussen beide mannen treffend. Olivier zal decennia later kennismaken met
prins Karel, zijn halfbroer.
Zeker is dat Albert een boontje heeft voor Clara Clairbert. De vrouw werd in Brussel
geboren op 21 februari 1899 als Claire Impens. Ze maakt carrière als zangeres.
Clairbert treedt ook op onder de naam Clary Any. Tijdens de Eerste Wereldoorlog
was ze zowaar secretaresse van minister Carton de Wiart, de broer van Edmond.
Van Audenhaege: ‘Bij de uitverkoren dames stond de soprano van de “Munt” Clara
Clairbert aan de top. Albert, zo wisten watchers te vertellen, reed per motorfiets naar
huize Clairbert toe, onherkenbaar in zijn lederen sportkledij met helm.’
Albert is in de jaren twintig en dertig ook vaak in de buurt van Ath. Vooral de
bewoonster van het kasteel van Maffle(s) interesseert hem. Over dat kasteel in de
buurt van Ath wordt verteld dat er seksfeestjes plaatsvinden. Dat verhaal wordt
decennia later nog eens verteld over het kasteel van Arbre. Dan zou de feestganger
prins Albert zijn, de latere koning Albert II. ‘Zo doen in elke Belgische regio
misschien wel verhalen de ronde van zogezegd amoureuze vorstelijke visites’, stelt
Noterman. Nagenoeg zeker is dat Albert de vader is van Paul Paelinck, de latere
leraar Nederlands van Boudewijn.
Albert is ook de vader van Antoine (ook: Antoon) Spinoy. Hij werd geboren in
Mechelen in 1906. Spinoy werd de eerste socialist die minister van Defensie werd. Op
hem kon men vertrouwen omdat hij een natuurlijke zoon van de koning was. Spinoy
stierf in 1967 in Hasselt. Auteur Leo Van Audenhaeghe: ‘Over Antoon Spinoy werd
ook gefluisterd. Hij leek toch zo fel op de oudste zoon van Albert! (Leopold III,td)’
Omstreeks 1910 wordt Georges Bertrand geboren. Bertrand is officieel de zoon van
een jachtopziener in Ciergnon. Bertrand volgt een technische opleiding en begint
onder Albert I als tuinier in de serres van laken. Hij schopt het onder Leopold III zelfs
tot ‘regisseur’ op het domein van Laken. Bertrand is eentalig Frans.
In Laken wordt gefluisterd dat hij een natuurlijke zoon van Albert I is. ‘Ik weet niet
wat er van waar is, maar Bertrand was veel meer een gentleman dan zijn officiële
afkomst liet vermoeden’, noteert Van Gorp betekenisvol in het boek De tuinman & de
koning.
Bertrand heeft ook een goed contact met Boudewijn. Als Bertrand een natuurlijke
zoon is van Albert, dan is Boudewijn een halfbroer van Boudewijns vader Leopold.
In het boek van Paul Van Gorp staan Boudewijn en Bertrand samen op de foto.
Bertrand is een rijzige, slanke man met de typische Coburg-neus die Boudewijn ook
had. In 1975 vertrekt Bertrand met pensioen.
Paul Van Gorp, de opvolger van Bertrand, is niet mals voor zijn voorganger.
‘Niemand was zuiver op de graat. Ook Bertrand zelf niet. Mijn voorganger liet –
bijvoorbeeld – zijn huis schoonmaken door personeel van de Koninklijke Schenking.’
Dat was uiteraard de taak niet van deze instelling. Bovendien had Bertrand nauwelijks
gezag. Maar als natuurlijke zoon van Albert had hij weinig te vrezen.
Prins Leopold krijgt les van tante van auteur van Le petit prince
Paul Paelinck gaf privéles Nederlands aan de jonge Boudewijn. Maar ook de jonge
prins Leopold, de latere koning Leopold III, krijgt privéles van diverse mensen. De
jonge prins brengt zijn vakanties vaak door in het kasteel van Amérois. Daar
verblijven ook zijn tante Henriette, de oudste zus van Albert en dus de tante van
Leopold. Henriette vindt dat de jongen ook tijdens de vakantie les moet krijgen.
Hiervoor schakelt ze de tante in van Antoine de Saint-Exupéry.

24. 24
Juffrouw de Saint-Exupéry was immers de gouvernante van de kinderen van
Henriette. Elke ochtend werd de Franse grammatica geblokt.
Het kasteel van Amérois werd veel later gekocht door een lid van de familie Solvay,
een steenrijke telg uit die familie. Het kasteel heeft vandaag wel een erg kwalijke
reputatie. Het wordt, terecht of onterecht, gelinkt aan satanisten en sexorgieën met
minderjarigen.
Koningin Juliana koopt eigendom van zus van Albert I
Prinses Henriette was de oudste zus van Albert I. Bovendien was het zijn
lievelingszus. Ze is geboren in 1870.
Henriette trouwt in 1896 met Emmanuel d’Orléans. Ze wordt steenrijk als haar vader,
Filip ‘Flandre’, in 1910 sterft. Toch zal ook Henriette veel geld kwijtspelen. Zo
moeten Emmanuel en Henriette na de Eerste Wereldoorlog honderden domeinen en
eigendommen aan dumpingprijzen verkopen.
In 1929, tijdens het bewind van Albert I, kwam Paul de Launoit princes Henriette een
eerste keer te hulp. Ze was toen 59 jaar. De beruchte crash van dat jaar bracht haar de
genadeslag toe. De Launoit was een erg vermogend man. Een Albert Frère avant la
lettre eigenlijk. De Launoit was de man achter Brufina, een holding die ondermeer
aandelen bezat in de Bank van Brussel (nu: ING België).
Volgens Evrard Raskin redde de man prinses Henriette zelfs van ‘de financiële dood’.
De Launoit werd beloond met een adellijke titel: hij werd baron. Later, meer bepaald
in 1951, klom hij zelfs nog een trapje hoger in de adellijke hiërarchie: de Launoit
werd graaf. Een verhaal dat vandaag bekend in de oren klinkt (denk maar aan Maurice
Lippens). De man was uiteraard erg in zijn nopjes. Hij verkeerde immers maar al te
graag in koninklijk gezelschap en was erg gesteld op zijn adellijke titel.
Prinses Henriette en prins Emmanuel van Orléans hebben vier kinderen. Een ervan is
Charles-Philippe, bijgenaamd: Chappy. Hij wordt in 1905 geboren. Volgens Reinout
Goddyn is de enige zoon evenwel een ‘bron van zorgen’. De schoolresultaten van de
jonge Chappy zijn niet zo goed. Een gekend probleem bij de Coburgs overigens.
In 1928 begint Chappy, 23 jaar oud, met een zakenpartner een veeteeltproject in
Marokko: ‘L’Elevage Africain’. Zijn moeder levert de nodige fondsen voor het
onontbeerlijke startkapitaal. Henriette investeert 1,25 miljoen franse frank (nu: 4,5
miljoen franse frank of 660.000 euro).
Als Chappy in het geheim trouwt, wordt hij door zijn vader Emmanuel verstoten.
Alleen prinses Henriette zal hem nu nog (financieel) steunen. Ze betaalt de rekening
van het huwelijksfeest.
Prins Emmanuel sterft in 1931. In het testament van zijn vader prins Emmanuel van
Orléans, komt Chappy op dat moment niet eens meer voor. Chappy zal enkel het
wettelijke minimum krijgen. De dood van Emmanuel benadrukt volgens Goddyn
onvermijdelijk ook nog eens de pijnlijke financiële neergang van Henriette. Het
project van zoonlief Chappy draait bovendien vierkant. Het kost, zoals de beginjaren
van Congo, veel meer dan het opbrengt – en dat ondanks nieuwe financiële injecties
van Henriette.
Bij de dood van prins Emmanuel blijkt dat hij zijn zaakjes veel te rooskleurig heeft
voorgesteld. Henriette moet nog eens vastgoed verkopen om de hoge successierechten
op de erfenis van haar man te betalen.
In 1933 gaat de onderneming van Chappy failliet. Hij heeft het nauwelijks 5 jaar
volgehouden. Henriette ziet in totaal 8 miljoen franse francs (nu: 28,8 miljoen franse
francs of 4 miljoen euro) in rook opgaan. Opnieuw moet ze activa verkopen. Ze heeft

25. 25
haar eigen vermogen immers als waarborg gegeven voor het zakenproject van haar
zoon.
Als de gezondheid van Chappy bovendien snel achteruitgaat, moet Henriette haar
juwelen verkopen om de doktersrekening te betalen. De waarde wordt geschat op
800.000 franse francs (nu: 2,9 mio francs of 430.000 euro). De opbrengst bedraagt
nog geen 100.000 francs (een goede 50.000 euro). Op dat moment houdt Henriette
nog 1 gebouw over: het kasteel Tourronde in de Haute Savoie.
Het kasteel is gelegen aan de oevers van het Meer van Genève in de Haute-Savoie, 6
kilometer ten oosten van Evian. Het kasteel werd gebouwd in 1535 door de Heren van
Blonay en bleef hun eigendom voor meerdere eeuwen. Kasteel Tourronde werd in
1922 verkocht door barones Blonay voor de som van 275.000 frank aan prinses
Henriette. Dankzij de erfenis van haar ouders de graaf en gravin van Vlaanderen en de
verkoop van kasteel Amerois in de Ardennen, werd het kasteel door Henriette
getransformeerd, uitgebreid en verfraaid.
Baron de Launoit komt opnieuw tussen. Hij neemt het beheer van de familiegoederen
op zich en richt de ‘Société de Haute Savoie’ op. Deze stichting zal het laatste kasteel
van Henriette beheren. Henriette krijgt het vruchtgebruik. Volgens Goddyn beseft
Henriette evenwel niet eens hoe slecht ze er financieel voorstaat. Hierin gelijkt ze op
haar overleden echtgenoot. Prinses Henriette sterft in 1948. Van het fabelachtige
fortuin is weinig over. De totale waarde van de roerende goederen in de nalatenschap
wordt volgens auteur Dominique Paoli geschat op nauwelijks 14 miljoen franse francs
(iets meer dan 7,5 miljoen euro). Het kasteel Tourronde wordt in 1950 verkocht. De
opbrengst is 6,5 miljoen francs. Bij de verkoop in 1950 wordt het domein stukken
opgedeeld. Volgens auteur Paoli is een van de kopers de Nederlandse koningin
Juliana. Henriette’s zoon Chappy sterft in 1970. Amper 65 jaar oud.
Wilhelm II, koning van België?
Albert I wordt vandaag herinnerd als de ‘koning-soldaat’. Maar dat is voor een stuk
onterecht. Op 20 oktober 1914 verschijnt in de Nederlandse krant De Tijd het bericht
dat Wilhelm II onderzoek doet of de neutrale landen hem zouden erkennen als koning
van België indien Duitsland de overwinning zou halen. ‘Deze handelswijze heeft in
regeeringskringen (sic) slechts bittere kritiek veroorzaakt’, besluit de krant.
De Groote Oorlog is eind juli 1914 begonnen. Eind oktober zal Karel Cogge de
sluizen openzetten waardoor de oorlog een andere wending zal nemen. Dat gebeurt op
28 oktober 1914 als de sluizen in Nieuwpoort helemaal worden opengezet. De
IJzervlakte wordt onder water gezet. De opmars van de Duitse vijand wordt gestopt.
De koninklijke familie is intussen ondergebracht in villa Maskens in De Panne na een
helse vlucht. Koning Albert wil zijn troepen bijstaan. Hij weigert te vluchten naar het
buitenland. Koningin Elisabeth blijft trouw aan zijn zijde.
Dat is het verhaal dat wij allemaal kennen uit de geschiedenisboeken. Maar er is
volgens Reinout Goddyn ook een ander verhaal.
'De opvallendste ontdekking gaat over de rol van koningin Elisabeth', vertelt Goddyn
in het najaar van 2014 aan Knack. 'Blijkt dat de koning helemaal niet zo sterk was
zoals de verhalen laten uitschijnen. Het is Elisabeth die hem heeft opgepept om vol te
houden. Albert zag de toekomst somber in. Hij dacht al snel dat de oorlog verloren
was.' Albert was zijn hele leven lang een notoire zwartkijker. Hij had ook last van
depressies of blues zoals de pers dat toen schreef.
Een mooi voorbeeld is de brief die Albert op 1 augustus 1914 schreef aan zijn ‘neef’,
de Duitse keizer Wilhelm II, een smeekbede om toch maar geen oorlog te voeren. Het

26. 26
was Elisabeth die de uiteindelijke versie met potlood gecorrigeerd heeft. Zij heeft het
wat 'respectvoller' ingekleed. 'Heel ongebruikelijk in die tijd. Vrouwen mengden zich
normaal niet in staatszaken. Maar Elisabeth was een straffe madam. Zij was geen sois
belle en tais-toi.'
Dat Elisabeth een beslissende rol had, blijkt uit een eerder incident. Op 17 december
1909 sterft Leopold II. Een week later legt Albert de eed af als nieuwe koning der
Belgen. Elisabeth wordt voor het eerst betrokken bij staatszaken. Ze moet haar man in
de nacht voor de eedaflegging overtuigen om de functie te aanvaarden. Albert heeft
plankenkoorts.
Prins Leopold komt bijna om tijdens de Groote Oorlog
De winter van 1914-1915 vormt een periode van opbouw voor het Belgische leger.
Op 5 april 1915 staat het 12de Linieregiment op het strand van De Panne. De koning
stelt hen Leopold voor, gekleed in het blauwe uniform van de Belgische soldaat.
‘De koning legt uit dat zijn zoon aanspraak maakt op het privilege het uniform te
dragen en dat hij er trots op zou zijn in dit vaak onderscheiden regiment te mogen
dienen’, noteert auteur Roger Keyes in zijn tweedelig boek over Leopold.
Het regiment marcheert vervolgens voorbij. Leopold neemt plaats in het derde
peloton van de vierde compagnie van het eerste bataljon. De bijnaam van de vierde
companie is Les Incas, een verbastering van ‘quatre’ (vierde compagnie). Leopold
krijgt snel de bijnaam ‘de laatste van de Inca’s’. Het is een fantastische
propagandastunt van koning Albert. De pers in binnen- en buitenland is laaiend
enthousiast.
Albert gaf de regimentskolonel eerder de opdracht Leopold de gebruikelijke training
te laten doorlopen en hem de verplichtingen van zijn makkers te laten delen. ‘Laat
hem in de loopgraven werken, zodat hij weet wat het is om blaren op de handen te
hebben’, zei de koning. Volgens de vorst is deze periode een uitstekende aanvulling
op de eerder opleiding van de kroonprins.
Iedere ochtend vult Leopold vijftig zandzakken om de borstweringen te verstevigen.
‘In feite doorloopt hij de volledige training van een infanterist: lichamelijke
oefeningen, lessen in het gebruik van wapens en het gooien van handgranaten, dril en
het onderhoud van materieel’, legt Keyes uit.
Op 4 mei dringt Leopold erop aan dat hij in de frontlinie zou worden gebracht.
Volgens Keyes heeft hij die dag geluk. ‘Hij bevindt zich in een loopgraaf en er
ontploft een zware granaat op enkele meters afstand. Als de rook optrekt ziet men de
jonge prins hete granaatsplinters verzamelen als aandenken.’ Of dit voorval echt
gebeurd is, weten we niet. Het wordt enkel door Keyes beschreven. Het bewijst dat de
oorlog voor de jonge Leopold eerder een spel is dan bittere ernst. Vergeten we niet
dat hij op dat ogenblik nog maar dertien jaar oud is.
Twee jaar later is prins Leopold opnieuw bijna dood. In een door historici wat
verwaarloosde brief van 12 juli 1918 aan zijn ouders verontschuldigt de prins zich
voor het feit dat hij de laatste tijd niets van zich heeft laten horen13
. De prins studeert
in Eton. De verklaring is dat hij ernstig ziek was. Hij had Spaanse griep. De Spaanse
griep epidemie begon in maart 1918 in Kansas en nam razendsnel uitbreiding in
Europa. Vooral jongvolwassenen tussen 14 en 21 jaar zoals de prins worden
getroffen. De mortaliteit is zeer hoog. Leopold is door het oog van de naald gekropen.
In totaal vallen door het venijnige virus tussen twintig en honderd miljoen doden.
13
Bron: La Libre Belgique van 2 november 2001

27. 27
Hoe anders zou de geschiedenis er van ons land uitgezien hebben zonder de
vermaledijde koning Leopold III.
Het ‘ijzeren gordijn’ van Elisabeth
Wat was de echte rol van koningin Elisabeth tijdens de Eerste Wereldoorlog? En was
er echt een ijzeren gordijn tussen België en Duitsland14
? We weten vandaag dat
Albert en Elisabeth geheime gesprekken voerden - buiten de regering om dus - met
Duitsland15
. Albert was op zoek naar een compromisvrede.
Elisabeth was ook goed bevriend met de kinderen van Wilhelm II. Kroonprins
Wilhelm was nauwelijks enkele jaren jonger dan Elisabeth en dus een leeftijdsgenoot.
Er bestaan zelfs foto’s waarop Elisabeth en enkele kinderen van de Duitse keizer te
zien zijn voor de Eerste Wereldoorlog. Die foto’s werden getoond in de reportage
over Albert en Elisabeth die eind 2014 op de rtbf werd uitgezonden.
Door het huwelijk met Albert, die nota bene zelf een zoon is van een Duitse vrouw,
zou Elisabeth plots een Belgische geworden zijn. Dat is natuurlijk ongeloofwaardig.
Vooral de Fransen zijn erg wantrouwig tijdens de Eerste Wereldoorlog. Ze
vertrouwen Elisabeth en Albert voor geen haar. Zij ondernam ook op eigen houtje
vredesinitiatieven met de Duitsers. Heel wat (aangetrouwde) familieleden van de
koningin vochten immers in het Duitse leger.
Auteur Noterman schrijft dat Elisabeth toen zelfs beschuldigd werd ‘van het
calqueren en aan de Duitsers doorspelen van militaire kaarten van haar man’16
. Albert
betrapte Elisabeth toen ze aan het werk was met de stafkaarten en moest nadien de
kaarten verstoppen. De waarheid hierover zullen we wellicht nooit meer te weten
komen. Maar er is wel een element dat in het nadeel van de koningin speelt. In 1945
schrijft ze nog een brief aan de koningin van Denemarken, Alexandrine Augusta van
Mecklenburg-Schwerin, waarin ze stelt dat ‘haar Duits bloed rebelleert’17
. Helemaal
Belgische is ze dus nooit geworden.
Koningin Elisabeth doopmeter van Vivien Mosley
Koningin Elisabeth is regelmatig in het buitenland. Eind februari 1921 verdwijnt de
koningin discreet naar Engeland. De pers is niet op de hoogte van haar trip. Ze reist
strikt incognito. In het archief van de Birmingham University vinden we voor het
eerst een document waarin de bedoeling van de reis van de Belgische koningin staat:
Elisabeth is de doopmeter van Vivien Mosley, de dochter van Cynthia Curzon en dus
de kleindochter van lord Curzon.
Lord Curzon haalde Albert bij het begin van de Grote Oorlog over om Leopold naar
Eton College te sturen. De koning had Curzon enkele jaren daarvoor op vakantie in
het zuiden van Frankrijk ontmoet.
14
De term IJzeren Gordijn voor een onoverbrugbare afscheiding tussen gebieden,
werd volgens sommigen voor het eerst gebruikt door Elisabeth, voor de situatie die in
de Groote Oorlog tussen België en haar geboorteland Duitsland bestond. Er is geen
bewijs voor deze hypothese. Een 'ijzeren gordijn' (of eiserner Vorhang) was een in
Duitse theaters verplichte veiligheidsmaatregel die moest voorkomen dat een
eventuele brand op het podium zich direct tot de zaal zou uitbreiden.
15
Zie Kroongeheimen (WPG).
16
Noterman, De val van Albert.
17
Evrard Raskin, ‘Koningin Elisabeth’ (Houtekiet)

28. 28
George Nathaniel Curzon werd geboren op 11 januari 1859. Hij is een Brits politicus
en was onderkoning van India van 1899 tot 1905. Hij is volgens historici een krachtig
en intelligent bestuurder die veel hervormingen wist door te voeren. Na een ruzie met
Horatio Herbert Kitchener, graaf Kitchener van Khartoum, vertrok George Curzon in
1905. Hij werd in 1911 tot graaf Curzon verheven en in 1914 markies18
.
Cynthia Curzon is in 1920 getrouwd met politicus Oswald Mosley. In het Special
Collections Department van de universiteit bevindt zich ook een felicitatiebrief van
Elisabeth aan Cynthia naar aanleiding van haar huwelijk.
Vivien Mosley werd geboren op 25 februari 1921. Elisabeth is aanwezig op de
besloten doopplechtigheid. Met Cynthia loopt het minder goed af. Ze volgt haar man
Oswald Mosley in zijn fascistische ideeën in de jaren dertig en sterft op jonge leeftijd
aan peritonitis in 1933.
De vele brieven in het archief bewijzen dat er in die periode een drukke
correspondentie is tussen Elisabeth en Cynthia Curzon. Het tweetal kan het duidelijk
goed met elkaar vinden. Cynthia’s zus Irene Curzon ontvangt opvallend minder
brieven van Elisabeth.
Albert vermoord door dief paneel van de rechtvaardige rechters
De grote passie van Albert I is bergbeklimmen. Begin oktober 1930 onsnapt Albert I
aan een groot gevaar in de Dolomieten. Hij is er met ene Agostini aan het klimmen als
een rots loskomt. De vorst is met een koord verbonden aan zijn begeleider die hem
kan behoeden voor een val. Ook op dit gebied leeft de koning graag gevaarlijk.
Albert klimt ook graag en vaak met de knappe twintigster Paula Wiesinger. De vrouw
werd geboren in Bozen (Bolzano) op 27 februari 1907. Ze is een flink stuk jonger dan
de koning er Belgen. Na het overlijden van Wiesinger wordt in haar huis 135
kilogram goud gevonden. Er wordt gefluisterd dat het een geschenk van Albert was.
Maar misschien is dat wel een deel van de geheime goudvoorraad van Leopold II?
In het voorjaar van 1934 loopt het minder goed af met Albert I. Hij valt van een rots
en is op slag dood. Niet iedereen gelooft die officiële versie van de feiten. Twee
maanden later wordt het paneel van de rechtvaardige rechters gestolen, meer bepaald
in de nacht van 10 op 11 april 1934.
Ruim tachtig jaar na de diefstal zijn er nog steeds heel wat mensen gefascineerd door
dit verhaal en dus op zoek naar het schilderij. Chris Noppe is een van die mensen.
Over zijn zoektocht schreef hij een nieuw boek: De openbaring van Arsène
Goedertier19
. Noppe is een op rust gestelde politieagent. Hij beweerde al in 2001 dat
het paneel zich in de koninklijke crypte van koning Albert I te Laken bevond. Het
18
Tussen 1919-1924 is hij minister van Buitenlandse Zaken van het Verenigd
Koninkrijk. Naar hem is de Curzon-linie, de oostgrens van Polen, vernoemd. Verder
zal hij voorzitter van de conferentie van Lausanne zijn die de herstelbetalingen van
Duitsland na het einde van de Eerste Wereldoorlog regelt. Hij keurt de bezetting van
de Rijnoever door de Fransen in 1923 af. Hij neemt ook de eerste stappen voor het
Dawes plan voor het Duitse oorlogsherstel. Een van zijn dochters trouwde met
Oswald Mosley, de leider van de fascisten in Groot-Brittannië. Op al deze
onderwerpen komen we uitgebreid terug.
19
De openbaring van Arsène Goedertier, Chris Noppe, de Scriptomanen.
http://www.openbaringarseengoedertier.info/

29. 29
paneel verdween immers in het jaar van het overlijden van de koning en Noppe zag
een verband tussen beide elementen. Het paleis gaf evenwel nooit toestemming tot
verder onderzoek.
Hoofdstelling van Noppe in dit nieuwe boek is deze keer dat koning Albert I niet van
de rotsen van Marche-les-Dames is gevallen maar dat hij werd vermoord door de
vermoedelijke dief van het paneel, Arsène Goedertier, een wisselagent uit Wetteren of
door een persoon in opdracht van Goedertier. Volgens Noppe ligt het lichaam van de
koning niet in de crypte van Laken maar elders. De onderzoeker wil voorlopig het
achterste van zijn tong niet laten zien. Op mijn vraag waar de stoffelijke resten van
Albert I dan wel liggen, antwoordt de auteur mysterieus dat dit voer is voor een
volgend boek. Het meest interessante in dit boek is vreemd genoeg niet de zoektocht
naar het verdwenen paneel maar het verdachte overlijden van Albert I. Wat voegt
Noppe toe aan het eerdere en vrij volledige boek van Jacques Noterman – De val van
Albert I – die moest besluiten dat de koning niet van een rots gevallen was maar
‘werd vermoord (drie versies) of zelfmoord had gepleegd’. Welnu, Noppe komt op de
proppen met een compleet nieuwe getuige: ene Charles Hennuy. In het gerechtelijk
dossier is van de getuigenis van die man vreemd genoeg geen spoor terug te vinden.
Charles was de zoon van een schepen van Marche-les-Dames, Alfred Hennuy en
woonde in de buurt van de site. Samen met zijn vader nam hij deel aan de nachtelijke
zoektocht naar de koning. Toen Albert was gevonden, droeg Charles – samen met
Xavier de Grunne, Jacques de Dixmuide en boswachter Emile Wilmet – het lijk naar
beneden. Verschillende leden van de familie Hennuy hebben die namiddag een
geweerschot gehoord. Charles heeft ook altijd volgehouden dat de verwonding aan
het hoofd niet het gevolg was van een val. Om onduidelijke redenen werden zij
hierover nooit verhoord. Of misschien wilde men net dat verborgen houden. Het
opgebaarde lichaam van de koning toont Albert met een enorme zwachtel rond zijn
hoofd. Dan toch een schot in het hoofd?
Albert I wilde troonsafstand doen ten voordele van zoon
Door het overlijden van Albert I in 1934 komt diens oudste zoon Leopold III alvast
sneller op de troon dan voorzien. Albert was immers van plan om op zijn 65ste terug
te treden en in Haslihorn, Zwitserland te gaan wonen. Ook zijn kleinzoon Boudewijn
had merkwaardig genoeg een gelijkaardig plan. En ook die intentie werd
gedwarsboomd door het vroegtijdige overlijden van Boudewijn.
Volgens vertrouwelingen van de koning werd Albert in de loop van de jaren dertig
steeds zwartgalliger. Zijn dochter Marie-José noteert dat de ‘emotiviteit’ van haar
vader in die periode toenam. Cynisch genoeg speelt ze voor haar vader op een avond
in de jaren dertig het opus 35 van Chopin bijgenaamd ‘De dodenmars’.
Krantenberichten van die tijd moeten de ‘blues’ van Albert officieel ontkennen.
Daarmee wakkeren ze geruchten over een koninklijke depressie alleen maar aan.
De vorst leed ook aan een woekerend kankergezwel aan de anus. In 1932, twee jaar
voor zijn overlijden, maakt hij zijn testament op. Belangrijker nog is dat hij een
levensverzekering bij de Britse verzekeraar Prudential afsluit voor een bijzonder groot
bedrag. Het contract is bij het overlijden van de vorst vijf miljoen frank waard.
Omgerekend is dat zowat 3,3 miljoen euro vandaag.
Wie zijn de begunstigden? In een typische levensverzekeringcontract wordt niets
uitbetaald indien de verzekeringsnemer door zelfmoord om het leven kwam. De
erfgenamen hebben er dus alle belang bij om de these van het ongeval te promoten.

30. 30
In een brief van haar vader uit 1930, enkele jaren voor zijn dood, schrijft Albert dat
hij ‘dicht bij het eindstation (terminus) is’.
Volgens Marie-José was haar vader in de jaren ’30 klaar om op elk moment ‘de dood
te ontvangen’. Ze schrijft: ‘Ongeluk op een berg in België, hoe is het mogelijk?’ De
prinses verwerpt de these van een banaal ongeval.
In september 1932 vertrouwt Albert zijn vrouw Elisabeth toe dat ‘er jonge mensen
aan de macht moeten komen’. Het is volgens hem ‘geen tijd voor oude mensen’.
Albert heeft het over zijn zoon Leopold. ‘Mijn zoon is goed voorbereid’ gaf de vorst
nauwelijks enkele maanden voor zijn overlijden aan.
Plan om Leopold aan Astrid te koppelen kwam niet eens van Albert en Elisabeth
Als Leopold in 1934 koning der Belgen wordt, heeft hij met Astrid een grote troef aan
zijn zijde. De ontmoeting tussen Leopold en Astrid verliep wel met horten en stoten.
Aangezien de geplande verloving met de Italiaanse prinses Mafalda in 1923 mislukt
was, moeten Leopolds ouders Elisabeth en Albert verder zoeken naar een geschikte
vrouw voor hun zoon20
. Veel geschikte kandidates blijven er niet over.
Over die zoektocht doen vandaag tegenstrijdige verhalen de ronde. Het volstaat
nochtans de memoires te lezen van voormalig premier Henri Carton de Wiart om de
ware toedracht te kennen.
Henri Carton is de oudere broer van Edmond, de secretaris van Leopold II. Beide
broers Carton de Wiart zijn zeer trouwe dienaars van de Kroon. Henri Carton is begin
1925 al (!) in Zweden. ‘Mijn verblijf in Zweden was interessant’, schrijft Carton.
‘Voor enkele ingewijden tekende zich al het vooruitzicht af van een huwelijk tussen
de prinses van de koninklijke familie (Astrid) en onze jonge hertog van Brabant
(Leopold). Ik wist dat dit plan, dat het jaar daarna werkelijkheid zou worden,
welwillend werd overwogen door koning Albert en koningin Elisabeth.’ Volgens
Henri Carton komt het plan om Leopold aan Astrid te koppelen dus niet eens van
Albert en Elisabeth. Het dateert wel al van midden de jaren twintig.
Meer dan een jaar later, begin maart 1926, vertrekken Elisabeth en Leopold incognito
naar Zweden. Ze weten dat het plan om Leopold aan Astrid te koppelen ook in
Stockholm aanvaard werd. De reis gaat via Engeland over Denemarken. Op 11 maart
1926 arriveert het tweetal in het Grand Hôtel van Stockholm. Ze boeken de kamers op
naam van De Réthy.
De dag daarop ontmoet Leopold Astrid. Hij had ze al eens eerder ontmoet, bij de doop
van het dochtertje Anne van prins René van Bourbon en prinses Margaretha van
Denemarken in Parijs. Anne van Bourbon Parma wordt geboren op 18 september
1923. Enkele maanden later wordt ze gedoopt.
De communicatie tussen Leopold en Astrid verloopt moeilijk omwille van de
taalbarrière. Maar uiteindelijk zullen ze toch trouwen, op 4 november 1926.
Kritiek op Astrid
De verloving van Astrid en Leopold werd nauwelijks enkele weken voor het huwelijk
bekend gemaakt. Niet iedereen reageert positief op dat bericht. ‘Op 29 oktober geeft
20
Op 12 februari weet de binnen- en buitenlandse pers dat het huwelijk van Leopold
en prinses Mafalda, dochter van Victor Emmanuel van Italië en Helena, binnenkort
aangekondigd zal worden. Volgens The New York Times zal het bericht onmiddellijk
na het huwelijk van prinses Jolanda, zus van Mafalda, op 9 april van dat jaar volgen.