Εισήγηση της Ευαγγελίας Αγγελίδου, Σχολικής Συμβούλου ΠΕ04 Δ' Δ/νσης Δ/θμιας Εκπ/σης Αθήνας

1. Ευαγγελία Αγγελίδου
Σχολική Σύμβουλος Φυσικών Επιστήμων
Δ′ ΔΔΕ Αθήνας
Περιβάλλον και Εκπαίδευση για
την Αειφόρο Ανάπτυξη (ΠΕΑΑ)
Αειφόρο Σχολείο

2. Βιωματικές Δράσεις ανά τάξη
Τάξη Διδακτικό Αντικείμενο Ώρες
Α’ Γυμνασίου
2013-2014
«Σχολική και Κοινωνική Ζωή (ΣΚΖ)». 1
Β’ Γυμνασίου
2014-2015
«Φύση και Άσκηση» και «Πολιτισμός
και Δραστηριότητες Τέχνης
1
Γ΄ Γυμνασίου
2015-2016
«Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός»,
«Τοπική Ιστορία» και
«Περιβάλλον και Εκπαίδευση για την Αειφόρο
Ανάπτυξη».
2
Υ.Α. 139609/Γ2/1-10-2013

3. ΠΕΑΑ- Βασικά Θέματα
από το Νηπιαγωγείο στο Δημοτικό & Γυμνάσιο
1. Αειφόρο Σχολείο και Αειφόρος Κατοικία
2. Αειφόρος Παραγωγή και Κατανάλωση
3. Τοπικό περιβάλλον
4. Περιβάλλον και Υγεία
5. Περιβάλλον και Προβλήματα Ανθρωπίνων και Κοινωνικών Σχέσεων
6. Αειφόρος Διαχείριση των Δασών
7. Διαχείριση Υδάτινων Πόρων
8. Ενεργειακό Ζήτημα- Οικολογικό Αποτύπωμα
9. Κλιματική Αλλαγή
10. Βιοτεχνολογικές Εφαρμογές και Περιβάλλον
11. Απώλεια Βιοποικιλότητας
12. Γεωποικιλότητα/Ποιότητα εδάφους και υπεδάφους
13. Πολιτιστική Κληρονομιά-Πολιτισμική Ποικιλότητα
14. Ανάπτυξη Αστικών, Αγροτικών, Παράκτιων και Νησιωτικών Περιοχών
15. Φυσικές & Τεχνολογικές Καταστροφές-Διαχείριση Περιβαλλοντικών Κρίσεων

4. Θεσμικό πλαίσιο ΒΔ
 “Οδηγίες για τις Βιωματικές Δράσεις
Ημερήσιου και Εσπερινού Γυμνασίου για το
σχ. έτος 2015-2016”
Eγκύκλιος ΥΠ.Π.Ε.Θ 144968/Δ2/16-09-2015
ΠΡΟΤΑΣΗ ΘΕΜΑΤΟΣ ΒΙΩΜΑΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΗΣ
(Υποβάλλεται έντυπα και ηλεκτρονικά στον Σχολικό Σύμβουλο Παιδαγωγικής
Ευθύνης. Διευκρινίζεται ότι και για τα τρία τρίμηνα της ΣΚΖ στην Α΄ τάξη
υποβάλλεται ενιαίος προγραμματισμός)

5. Θεσμικό πλαίσιο ΒΔ
 «Συμπληρωματικές οδηγίες για τις Βιωματικές
Δράσεις Ημερήσιου και Εσπερινού Γυμνασίου για
το σχ. έτος 2015-2016»
Εγκύκλιος: Αρ. Πρωτ. 182663/Δ2 /12-11-2015
Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες δεν είναι εφικτή η υλοποίηση του
τρόπου οργάνωσης των Βιωματικών Δράσεων στη Β΄ και την Γ΄ τάξη σύμφωνα με την
με αρ. πρωτ. 144968/Δ2/16-09-2015 εγκύκλιο του ΥΠ.Π.Ε.Θ., είναι δυνατόν,
με την έγκριση του Σχολικού Συμβούλου Παιδαγωγικής Ευθύνης, οι προτάσεις
να εκτείνονται και σε δύο ή και σε τρία τρίμηνα. Συνεπώς μπορούν στη
διάρκεια της χρονιάς να πραγματοποιηθούν δράσεις μόνο δύο ή μόνο ενός
επιστημονικού πεδίου από κάθε μαθητή/τρια. Σε κάθε περίπτωση επιλέγεται
ο προσφορότερος τρόπος οργάνωσης των Τμημάτων και θεμάτων Βιωματικών
Δράσεων.

6. Αναθέσεις ΒΔ Γυμνασίου 2015−16
 “Βιωματικές Δράσεις−Συνθετικές Δημιουργικές Εργασίες −Project2”
ΦΕΚ Αρ. Φύλλου 2499/19-11- 2015
Τοπική Ιστορία Όλοι οι κλάδοι−ειδικότητες εκπαιδευτικών ΠΕ
Περιβάλλον και Εκπαίδευση για την
Αειφόρο Ανάπτυξη (Π.Ε.A.A.)
Όλοι οι κλάδοι−ειδικότητες εκπαιδευτικών ΠΕ
Σχολικός Επαγγελματικός
Προσανατολισμός (Σ.Ε.Π.)
Όλοι οι κλάδοι−ειδικότητες εκπαιδευτικών ΠΕ
Προηγούνται με σειρά προτεραιότητας:
Φύση και Άσκηση ΠΕ11
Πολιτισμός & Δραστηριότητες Τέχνης Όλοι οι κλάδοι−ειδικότητες εκπαιδευτικών ΠΕ
Σχολική και Κοινωνική Ζωή (Σ.Κ.Ζ.) Όλοι οι κλάδοι−ειδικότητες εκπαιδευτικών ΠΕ

7. Διευκρινίσεις
Οι «Βιωματικές δράσεις»
 ανατίθενται, αφού ανατεθούν στους εκπαιδευτικούς τα διδασκόμενα μαθήματα της
ειδικότητάς τους.
 Οι εκπαιδευτικοί μπορούν να αναλάβουν την εποπτεία και καθοδήγηση μέχρι δύο
Τμημάτων Βιωματικών Δράσεων ανά τρίμηνο.
 Οι εκπαιδευτικοί των κλάδων ΠΕ02, ΠΕ03 και ΠΕ04 μπορούν να αναλάβουν
την εποπτεία και καθοδήγηση μέχρι δύο Τμημάτων Βιωματικών Δράσεων ανά
τρίμηνο, εφόσον
α. απαιτείται για τη συμπλήρωση του υποχρεωτικού τους ωραρίου και
β. δεν απαιτείται η μετακίνησή τους σε άλλη σχολική μονάδα για κάλυψη ωρών της
ειδικότητάς τους, σύμφωνα με τις ανάγκες της οικείας Διεύθυνσης Δ/θμιας Εκπ/σης.
 Τα παραπάνω ανώτατα όρια των Τμημάτων Βιωματικών Δράσεων που μπορεί να
αναλάβει ο κάθε εκπαιδευτικός ισχύουν είτε ο εκπαιδευτικός υπηρετεί σε μία είτε σε
περισσότερες σχολικές μονάδες.

8. Που θα βρούμε τα νέα ΠΣ-ΠΕΑΑ;
http://ebooks.edu.gr/new/ps.php
Επιστημονικό Πεδίο: Περιβάλλον και Εκπαίδευση
για την Αειφόρο Ανάπτυξη
 Υπουργική Απόφαση
 ΠΣ Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη — Συνολικό
 Περιβάλλον και Εκπαίδευση για την Αειφόρο
Ανάπτυξη — Δημοτικό
 Περιβάλλον και Εκπαίδευση για την Αειφόρο
Ανάπτυξη — Γυμνάσιο

9. Νέο ΠΣ για ΠΕΑΠροσδοκώμενα
Μαθησιακά
Αποτελέσματα
Βασικά θέματα Δραστηριότητες Εκπαιδευτικό
υλικό
Οι μαθητές και
οι μαθήτριες να:
Διερευνήσουν το
ταξίδι των τροφίμων
και να το
περιγράψουν με
τροφοχιλιόμετρα.
Ενημερώσουν τη
σχολική κοινότητα,
την οικογένειά τους
και την τοπική
κοινωνία σχετικά με
τη δυνατότητα
μείωσης του
οικολογικού
αποτυπώματος.
Αειφόρο σχολείο και Aειφόρος
κατοικία
Το οικολογικό αποτύπωμα ενός
προϊόντος εμπεριέχει: φυσικούς
πόρους και ενέργεια για την
παραγωγή/κατασκευή του,
υποδομές και ενέργεια για την
κατεργασία των φυσικών
πόρων,
υποδομές και ενέργεια για τη
μεταφορά του και τη διάθεση
των καταλοίπων μετά από την
εξάντληση του χρόνου ζωής του
Οι πηγές οικολογικού
αποτυπώματος είναι: η τροφή,
τα υλικά κατασκευής του
σχολείου, η θέρμανση
Βιβλιογραφική -
Διαδικτυακή έρευνα:
Α. Τι είναι το οικολογικό
αποτύπωμα;
Β. Πώς προσδιορίζεται το
οικολογικό αποτύπωμα των
προϊόντων καθημερινής
χρήσης;
Γ. Πώς προσδιορίζεται το
οικολογικό αποτύπωμα ενός
σχολείου;
Δ. Οργάνωση εκστρατείας
ενημέρωσης στο για την
σύνδεση του οικολογικού
αποτυπώματος με την
κατανάλωση και την
αναγκαιότητα της μείωσης
του οικολογικού
αποτυπώματος στο σχολείο.
Οδηγός Ανάπτυξης
Διαθεματικών
Δραστηριοτήτων
Περιβαλλοντικής
Εκπαίδευσης Διδακτικά
Πακέτα:
http://pischools.sch.gr/d
imotiko/
Επίσημος Διαδικτυακός
Τόπος της Ε.Ε.:
http://ec.europa.eu/envi
ro nment/
ΤΕΙ Σερρών:
http://www.dipeserron.
gr/co2schools/
Νέο ΠΣ για ΠΕΑΑ

10. Με δυό λόγια ….
τι είναι η ΒΔ -ΠΕΑΑ;

11. ΒΔ - ΠΕΑΑ αλλαγή στη μάθηση…
Συνεργατική διερευνητική μάθηση

12. ΒΔ-ΠΕΑΑ σημαίνει
Συνεργασία – Διερεύνηση - Δράση
(Ομάδες) - (Ερευνά) - (θετικό αποτύπωμα)

13. Ένα Χαρακτηριστικό της ΒΔ - ΠΕΑΑ
Επίλυση Προβλήματος
ως βασική διδακτική στρατηγική
στις ομαδοσυνεργατικές
προσεγγίσεις

14. Αξιολογούμε την κατάσταση του Σχολείου…

15. Σχολείο ως Σύστημα
ως ζωντανός Μανθάνων οργανισμός
Σχολείο Μανθάνων
οργανισμός
Σχολείο Μανθάνων
οργανισμός
η δομή/οργάνωση
δηλαδή όλα τα δομικά -
οργανωτικά του στοιχεία (κτίρια
και ανθρώπινο δυναμικό)
όλες οι λειτουργίες του
(από τη λειτουργία του
καλοριφέρ έως τη διαδικασία
διδασκαλίας/μάθησης)
όλες οι σχέσεις του
Εκπαιδευτικών- Μαθητών
Διευθυντή-Εκπαιδευτικών
Σχολείου – Οικογένειας,
Κοινότητας, κ.ά.
σχεδιάζονται και υπάρχουν ώστε το όλο σχολείο να δουλεύει με στόχο
την αειφορία, εξασφαλίζοντας την ευημερία της εκπαιδευτικής και της
τοπικής κοινότητας

16. Βασικές κατηγορίες προβλημάτων
Σχολείο με δυσλειτουργίες-
προβλήματα
Σχολείο με δυσλειτουργίες-
προβλήματα
Προβλήματα
Δομής & Οργάνωσης
(κτιριακής υποδομής και
ανθρώπινου δυναμικού)
Προβλήματα Λειτουργικά
(από τη λειτουργία του καλοριφέρ
έως τη διαδικασία
διδασκαλίας/μάθησης)
Προβλήματα Σχέσεων
Εκπαιδευτικών- Μαθητών
Διευθυντή-Εκπαιδευτικών
Σχολείου – Οικογένειας,
Κοινότητας, κ.ά.
Επιδρούν –δημιουργούν δυσλειτουργίες και αλλάζουν το Σχολικό
κλίμα και το σχολείο ως όλον

17. Εδώ προστίθεται και Ένα μεγάλο
πρόβλημα…
Ασύνδετες
οι καινοτόμες δράσεις ….

18. Περιβαλλοντικής
Εκπαίδευσης
ΕΝΑ ΜΕΓΑΛΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ…
ΑΣΥΝΔΕΤΕΣ …. ΟΙ ΚΑΙΝΟΤOΜΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ
Εντός ΩΠ Εκτός ΩΠ
αλλά Εντός ΑΠ - ΠΣ
Βιωματικές Δράσεις
Γυμνάσιο
(2010-2011 Νέα ΠΣ και 2012-2013
εισαγωγή των ΒΔ )
Προγράμματα Σχολικών
Δραστηριοτήτων
Αγωγής Υγείας,
κά.
Πολιτιστικά

19. Μία περίπτωση σχολείου….

20. Αφιλόξενο σχολικό κτίριο με βρώμικες τουαλέτες,
τοίχους μουτζουρωμένους…

21. Με τσιμεντένια αυλή
χωρίς χώρους ξεκούρασης, παιχνιδιού….

22. Σε μια γειτονιά τσιμεντένια
με μετανάστες και χωρίς χώρους άθλησης και
παιχνιδιού για παιδιά…

23. Με έντονα προβλήματα κοινωνικού ρατσισμού &
σχολικής βίας…

24. Ζητείται όραμα…
ζητείται λύση…

25. Αειφόρο σχολείο
Ένα όραμα –μία λύση;;;

26. Το αειφόρο σχολείο ως πλαίσιο –ομπρέλα
Των Βιωματικών Δράσεων & Προγραμμάτων Σχολικών Δραστηριοτήτων
Βιωματικές Δράσεις
Προγράμματα Σχολικών δραστηριοτήτων
Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης – Αγωγής Υγείας-
Πολιτιστικά - Αγωγής Σταδιοδρομίας
Α Ε Ι Φ Ο Ρ Ο Σ Χ Ο Λ Ε Ι Ο

27. Παραδείγματα λειτουργικής διασύνδεσης
Καινοτόμων δράσεων

28. Παράδειγμα
Πρόγραμμα ΒΔ -ΠΕΑΑ
«Αρχίζω την Ανάπλαση της αυλής του σχολείου μου…»
ή «Σχολικός κήπος»

29. παράδειγμα
Πρόγραμμα ΠΕ
«Αξιοποίηση ελεύθερων χώρων στη γειτονιά του Σχολείου μου»
Ενδεικτική Δραστηριότητα
 Παιχνίδι ρόλων - Προσομοίωση δημοτικού συμβουλίου
«αξιοποίηση ελεύθερου χώρου του Δήμου μας»
Ρόλοι
-Δημοτικό συμβούλιο-Πρόεδρος
- Επιτροπή γονέων
-Εκπρόσωποι σχολείων - μαθητές
-Εκπρόσωπος Μεγάλης αλυσίδα super market που θέλει τον χώρο και
προσφέρει χρήματα στο Δήμο
-Εκπρόσωπος συλλόγου μεταναστών-προσφύγων της περιοχής

30. Πολιτιστικά προγράμματα
 Εστιασμένα σε θέματα ρατσισμού, κοινωνικού
αποκλεισμού, διακρίσεων
 Δραστηριότητες
 Αφηγήσεις
 θεατρικό δρώμενο με θέματα κοινωνικού ρατσισμού &
Αποκλεισμού
 Σχεδιασμός & υλοποίηση δραματοποιημένου διαλόγου
για συγκρουσιακές καταστάσεις από τη μαθητική ζωή

31. Προγράμματα Αγωγής Υγείας
 Θέματα εστιασμένα στη ψυχική υγεία και ανθεκτικότητα
Διαχείριση αρνητικών συναισθημάτων – Επίλυση
συγκρουσιακών καταστάσεων
 ΔραστηριότητεςΜελέτες περίπτωσης σε Θέματα ψυχικής υγείας & ανθεκτικότητας
Οργάνωση συζήτησης με ειδικούς σχ. ψυχολόγους
Οργάνωση ανοικτής εκδήλωσης με ειδικούς σε θέματα σχολικής
βίας-

32. Οκτώ (8) πύλες Αειφόρου Ελληνικού Σχολείου
ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ
ΣΧΟΛΕΙΟ
ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ
ΣΧΟΛΕΙΟ

33. http://www.aeiforosxoleio.gr/http://www.aeiforosxoleio.gr/
ΑΕΙΦΟΡΟ
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
ΟΛΟΙ ΝΟΙΑΖΟΜΑΣΤΕ ΟΛΟΙ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΜΕ

34. Ευχαριστώ!!!