2. Ανακοίνωση
1. Οµιλία Δρ. Τζέιν Γκούντολ 15 Δεκεµβρίου, 7µµ, Μέγαρο
Μουσικής, Αθήνα.
ü Καλεσµένη των Εκδόσεων Πατάκη, σε συνεργασία µε το Ινστιτούτο της Δρ.
Τζέιν Γκούντολ, το Roots&Shoots Greece και το Βρετανικό Συµβούλιο
ü Εισιτήρια θα διανέµονται δωρεάν κατά προτεραίοτητα από τις 5:30µµ
2. Παρουσίαση Εργασίων Roots&Shoots 16 Δεκεµβρίου στο
ΑCS, Αθήνα
ü Δεν υπάρχει όριο ηλικίας για τους µαθητές
ü Δεν είναι απαραίτητο να έχουν ολοκληρωθεί οι εργασίες σας
ü Θα πρέπει να έχει γίνει η χαρτογράφηση και να έχουν τεθεί οι στόχοι και το
θέµα
ü Kάθε οµάδα θα έχει τη δυνατότητα να παρουσιάσει την εργασία της στην Δρ.
Τζέιν Γκούντολ- διάρκεια παρουσίασης 10 λεπτά
ü Απαραίτητη η αρχική επαφή µαζί µας ώστε να δούµε την εργασία των
µαθητών: email: rsgreece@ janegoodall.org
ü Δήλωση συµµετοχής των οµάδων µέσω των Εκδόσεων Πατάκη για κράτηση
θέσεων: ekdilosis1@patakis.gr
5. Κάθε άνθρωπος είναι
σηµαντικός
Κάθε άνθρωπος έχει έναν
ρόλο να παίξει
Κάθε άνθρωπος µπορεί
να κάνει τη διαφορά!
Dr. Jane Goodall
Photo by: Stuart Clarke | the Jane Goodall Ins8tute
7. Δρ. Τζέιν Γκούντολ
• Γεννήθηκε το 1934 στην Αγγλία
• Μετακόμισε στην Αφρική το 1957
• Πολυβραβευμένη πρωτευοντολόγος, ανθρωπολόγος και ακτιβίστρια
• Πρέσβειρα Ειρήνης των Ηνωμένων Εθνών
• Δέσποινα (Dame) της Αγγλικής Αυτοκρατορίας (ανώτατη τιμή)
• Ταξιδεύει 300 ημέρες τον χρόνο μεταδίδοντας μήνυμα ελπίδας για την προστασία του
περιβάλλοντος
10. Μείωση των δασικών εκτάσεων και των
πληθυσµών των χιµπαντζήδων
• Από 1.000.000 χιµπαντζήδες στα τέλη του
20ου αιώνα, σήµερα υπάρχουν λιγότεροι
από 300.000
Βασικές αιτίες:
• Καταστροφή των ενδιαιτηµάτων στην Αφρική
• καταστροφή δασών,
• παράνοµο κυνήγι προστατευόµενων ζώων
• Σηµαντική αύξηση ανθρώπινου πληθυσµού της
Αφρικής
12. Αντιμετωπίζοντας την πρόκληση
• Η Δρ. Γκούντολ υποστηρίζει ότι «για να
επιτευχθεί µια βιώσιµη διαχείριση για το
φυσικό περιβάλλον πρέπει πρώτα να
αντιµετωπιστούν οι ανθρώπινες ανάγκες,
που είναι και ο µόνος τρόπος για µια
µακροπρόθεσµη αλλαγή»
• το Ινστιτούτο καλύπτει τις ανάγκες των τοπικών
πληθυσµών µε την:
ü Δηµιουργία κλινικών
ü Δηµιουργία καινούργιων σχολείων
ü Δηµιουργία συστηµάτων ύδρευσης για πόσιµο νερό
ü Εκπαίδευση των ντόπιωνà βιώσιµες καλλιέργειες
20. Ενθουσιαστείτε
Δραστηριοποιηθείτε
Γιορτάστε
Χαρτογραφήστε
Ενθουσιασµός! Το σηµαντικότερο ίσως
σηµείο για την αφετηρία του προγράµµατος.
Προϋπόθεση είναι η αναφορά στην ιστορία
της
Δρ. Τζέην Γκούντολ µε µέλη της οµάδας, η
µετάδοση του ενθουσιασµού ώστε να
εµπνευστούν και οι υπόλοιποι. Τα
παραδείγµατα εργασιών άλλων οµάδων ανά
τον κόσµο είναι ένα καλό εργαλείο επίσης.
Μοιραστείτε τις εργασίες με τις υπόλοιπες
ομάδες του Ινστιτούτου. Εγγραφείτε δωρεάν
στο: www.rootsandshoots.org
Απαραίτητη προϋπόθεση:
Τα µέλη της οµάδας αρχικά να ενηµερωθούν για τη ζωή της
δρ. Γκούντολ ώστε να εµπνευστούν και να καταλάβουν ότι
κάθε όνειρο γίνεται πραγµατικότητα αρκεί κανείς να το θέλει κι
ότι κάθε άνθρωπος µπορεί να βρει λύσεις στα προβλήµατά
του. Με αυτό τον τρόπο θα νιώσουν ότι είναι µέλη της
διεθνούς κοινότητάς µας και µέρος ενός κινήµατος που έχει
έναν στόχο: να χτίσει ένα καλύτερο µέλλον.
21. Στην Αφρική, οι περιβαλλοντολόγοι
και οι υπόλοιποι επιστήµονες του
Ινστιτούτου χρησιµοποιούν την
«συµµετοχική χαρτογράφηση» ώστε
να δουλέψουν µε τους ντόπιους και να
προστατεύσουν τους χιµπαντζήδες.
Αυτή η µέθοδος χρησιµοποιείται και
στο Roots&Shoots! Όλα τα µέλη της
οµάδας θα συνεργαστούν ώστε να
εξερευνήσουν την κοινότητα και να
εντοπίσουν σηµεία στα οποία µπορούν
να φέρουν µια αλλαγή µε θετικό
αντίκτυπο! Η χαρτογράφηση βοηθάει
στον εντοπισµό προβληµάτων που
µπορεί να µην είχαν παρατηρηθεί
ποτέ και ας ήταν εκεί από… πάντα!
Απαραίτητη προϋπόθεση:
Τα µέλη της οµάδας χαρτογραφούν την
κοινότητά τους µαζί. Αυτό δίνει τη δυνατότητα να
βρεθούν πιθανά προβλήµατα στα οποία µπορεί
να επικεντρωθεί η εργασία τους. Για παράδειγµα,
τα µέλη της οµάδας µπορούν να κάνουν µία βόλτα
στη γειτονιά τους και να καταγράψουν τι
προβλήµατα βλέπουν.
Ενθουσιαστείτε
Δραστηριοποιηθείτε
Γιορτάστε
Χαρτογραφήστε
Μοιραστείτε τις εργασίες με τις υπόλοιπες
ομάδες του Ινστιτούτου. Εγγραφείτε δωρεάν
στο: www.rootsandshoots.org
26. Μέρος Πρώτο
Παρατηρώντας την Κοινότητα σας
Κατευθυντήριες ερωτήσεις:
1. Ποιοι είναι οι δρόμοι γύρω από το σχολείο σας; Υπάρχουν μεγάλες
διασταυρώσεις κοντά στο σχολείο σας;
2. Προσέξτε τα αμάξια και τους ανθρώπους που περπατάνε απέξω,
φανταστείτε που πηγαίνουν και τι κάνουν για να διασκεδάσουν, που
δουλεύουν, τρώνε, κοιμούνται κλπ.
3. Βλέπετε ζώα άγρια ή οικόσιτα; Που πηγαίνουν κατά τη διάρκεια της
μέρας; Που βρίσκουν την τροφή τους, που παίζουν ή πηγαίνουν
όταν είναι άρρωστα;
4. Βλέπετε φυτά ή δένδρα στο δρόμο για το σχολείο; Ποιοι τα ποτίζουν
και πώς φθάνουν εκεί; Τι τα κάνει σημαντικά στην κοινότητα σου;
27. Μέρος Δεύτερο
Ετοιμάστε τον Χάρτη σας
Ξεκινήστε σχεδιάζοντας, κατεβάζοντας από το
διαδίκτυο ή παραγγέλνοντας έναν χάρτη της πόλης
σας. Αν σχεδιάζετε ή κατεβάζετε κάποιον χάρτη
διαλέξτε μια συγκεκριμένη ακτίνα γύρω από τον
ταχυδρομικό σας κώδικα. Δυο με πέντε μίλια είναι
συνήθως αρκετά (3.5-8 km). Αν χρησιμοποιείτε έναν
χάρτη που έχετε αγοράσει, χρησιμοποιείστε μια
πυξίδα για να σχεδιάσετε μια ακτίνα γύρω από την
κοινότητα σας.
28. Μέρος Τρίτο
Επισημαίνοντας Βασικά Χαρακτηριστικά της Κοινότητας
Αφού έχετε τον χάρτη σας, µαρκάρετέ τον µε
κάποια από αυτά τα χαρακτηριστικά που
ισχύουν για την πόλη ή την κοινότητά σας.
Ξεχωρίστε τις τρεις κατηγορίες στον χάρτη σας
αναθέτοντας για την κάθε µια ένα διαφορετικό
αναγνωριστικό (χρώµα, σχήµα, αυτοκόλλητα
κλπ).
Για παράδειγµα:
• Ανθρώπινα χαρακτηριστικά- µπλε αυτοκόλλητα
ή µπλε µαρκαδόρο
• Ζωικά χαρακτηριστικά- κόκκινα αυτοκόλλητα ή
κόκκινο µαρκαδόρο
• Περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά- πράσινα
αυτοκόλλητο ή πράσινα µαρκαδόρο
29. Χαρακτηριστικά των
Ανθρώπων
Χαρακτηριστικά των
Ζώων
Χαρακτηριστικά του
Περιβάλλοντος
Σηµείωσε το σχολείο σου/που
δουλεύεις
Σηµειώστε που έχετε παρατηρήσει
αδέσποτα (εγκαταλελειµµένα
σπίτια, κάδοι σκουπιδιών, σηµεία
όπου ταΐζονται από ντόπιους κτλ)
Σηµειώστε τους φυσικούς
χώρους της κοινότητας σας, για
παράδειγµα περιοχές δάσους,
µεγάλες πεδιάδες και ερήµους
Εντοπισµός σηµαντικών δρόµων
που περνούν µέσα από την
κοινότητα σας και διαδροµές που
συνήθως παίρνετε
Υπάρχουν απειλούµενα είδη
στην περιοχή σας; Σηµειώστε τα
και γράψτε το ονόµατα τους
Σηµειώστε όλα τα υδάτινα
συστήµατα, ωκεανούς, ποτάµια,
λίµνες κλπ
Σηµειώστε χώρους χαράς και
διασκέδασης (π.χ. πλατείες,
πάρκα)
Σηµειώστε σηµαντικές περιοχές
για χρήση οικόσιτων ζώων
(πάρκα για σκύλους, φιλικές
προς τους σκύλους χώροι
πεζοπορίας κλπ)
Σηµειώστε σηµαντικά
περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά
όπως οροσειρές, παραλίες κλπ
Σηµειώστε χώρους που είναι
σηµαντικοί στην ανθρώπινη
κοινότητα όπως: βιβλιοθήκες,
δηµοτικά κέντρα, τόπους
λατρείας
Σηµειώστε µέρη που έχετε δει
άγρια ζώα. Δίπλα στη σηµείωση,
καταγράψτε τα είδη των άγριων
ζώων που έχετε δει
Σηµειώστε όλους τους
ζωολογικούς κήπους και τα
ενυδρεία της περιοχής σας
30. Μέρος Τέταρτο
Σημειώστε Βασικούς Πόρους της Κοινότητας σας
• Σημειώστε οποιαδήποτε από αυτά που ταιριάζουν για την
κοινότητα σας στην ακτίνα που χαρτογραφήσατε.
• Τραβήξτε μια γραμμή από το σημείο και βάλτε με ετικέτα με
το όνομα της εγκατάστασης ή του πόρου στο έξω μέρος του
χάρτη σας.
• Συνεχίστε χρησιμοποιώντας τα ίδια χρώματα για κάθε μια
από τις κατηγορίες που χρησιμοποιήσατε παραπάνω.
31. Χαρακτηριστικά των
Ανθρώπων
Χαρακτηριστικά των
Ζώων
Χαρακτηριστικά του
Περιβάλλοντος
Σηµείωσε το σχολείο σου/που
δουλεύεις
Σηµειώστε που έχετε παρατηρήσει
αδέσποτα (εγκαταλελειµµένα σπίτια,
κάδοι σκουπιδιών, σηµεία όπου
ταΐζονται από ντόπιους κτλ)
Σηµειώστε τους φυσικούς χώρους
της κοινότητας σας, για
παράδειγµα περιοχές δάσους,
µεγάλες πεδιάδες και ερήµους
Εντοπισµός σηµαντικών δρόµων
που περνούν µέσα από την
κοινότητα σας και διαδροµές που
συνήθως παίρνετε
Υπάρχουν απειλούµενα είδη στην
περιοχή σας; Σηµειώστε τα και
γράψτε το ονόµατα τους
Σηµειώστε όλα τα υδάτινα
συστήµατα, ωκεανούς, ποτάµια,
λίµνες κλπ
Σηµειώστε χώρους χαράς και
διασκέδασης (π.χ. πλατείες,
πάρκα)
Σηµειώστε σηµαντικές περιοχές
για χρήση οικόσιτων ζώων
(πάρκα για σκύλους, φιλικές προς
τους σκύλους χώροι πεζοπορίας
κλπ)
Σηµειώστε σηµαντικά
περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά
όπως οροσειρές, παραλίες κλπ
Σηµειώστε χώρους που είναι
σηµαντικοί στην ανθρώπινη
κοινότητα όπως: βιβλιοθήκες,
δηµοτικά κέντρα, τόπους λατρείας
Σηµειώστε µέρη που έχετε δει
άγρια ζώα. Δίπλα στη σηµείωση,
καταγράψτε τα είδη των άγριων
ζώων που έχετε δει
Σηµειώστε όλους τους
ζωολογικούς κήπους και τα
ενυδρεία της περιοχής σας
32. Μέρος Πέμπτο
Συλλογισμός: Επιλογή θέματος εργασίας
Κοιτώντας τον χάρτη που
δηµιούργησαν τα µέλη της
οµάδας θα καταφέρουν να
επιλέξουν το θέµα µε το οποίο
θέλουν να ασχοληθούν!
Αναγνωρίστε κάποια από τα ακόλουθα
στοιχεία που σας αρέσουν στην
κοινότητα σας:
ü Ένα σπουδαίο ενδιαίτηµα για τους
ανθρώπους
ü Ένα σπουδαίο ενδιαίτηµα για τα ζώα
ü Ένα σπουδαίο περιβαλλοντικό ενδιαίτηµα
33. Εντοπίστε τοµείς βελτίωσης για την κοινότητα
σας, όπως ένα στοιχείο που θα µπορούσε να
βελτιώθει για να γίνει καλύτερο ενδιαίτηµα για:
ü Τους ανθρώπους
ü Τα ζώα
ü Να γίνει καλύτερο περιβαλλοντικό ενδιαίτηµα
34. Αφότου χαρτογραφηθεί η κοινότητα είναι
πιο εύκολη η παρατήρηση ζητηµάτων που
ζητούν λύση ή βελτίωση. Επιλέγεται ένα
από αυτά και ξεκινά το πρότζεκτ. Σε
πρώτη φάση µπαίνουν οι στόχοι, συζητείται
η προσέγγιση του προβλήµατος και γίνεται η
κατανοµή των ρόλων µέσα στην οµάδα.
Απαραίτητη προϋπόθεση:
Κατόπιν τα µέλη της οµάδας ξεκινούν τη δράση τους.
Συζητούν ποιο ζήτηµα θα ήθελαν να λύσουν (π.χ.
ενηµέρωση των πολιτών σχετικά µε τη ρίψη σκουπιδιών
στους δρόµους), αναθέτουν ρόλους και µελετούν πώς
µπορεί να λυθεί το πρόβληµα. Πολλές οµάδες µιλάνε µε
επιστήµονες και φτιάχνουν παρουσιάσεις και υλικό που
µπορούν να µοιράσουν. Αν το πρόγραµµα εφαρµόζεται σε
τάξεις σχολείου, οι δάσκαλοι µπορούν να καθοδηγήσουν
τα παιδιά.
Ενθουσιαστείτε
Δραστηριοποιηθείτε
Γιορτάστε
Χαρτογραφήστε
Μοιραστείτε τις εργασίες με τις υπόλοιπες
ομάδες του Ινστιτούτου. Εγγραφείτε δωρεάν
στο: www.rootsandshoots.org
35. Δράση
1. Συζητείστε στη τάξη τι είναι κοινότητα.
2. Ποια μέρη επισκέπτονται για ανθρώπινες ανάγκες, ζωικές,
περιβαλλοντικές.
3. Να σχεδιάσουν μια απεικόνιση της γειτονιάς αναλόγως. Βάλτε
ετικέτα στο κάθε σκίτσο.
4. Φτιάξτε ένα κολλάζ και βάλτε το στο τοίχο.
5. Με «καταιγισμό ιδεών» βρείτε που οι μαθητές πιστεύουν ότι
μπορούν να κάνουν τη διαφορά. Σαν παιδαγωγός μπορείτε να
κατευθύνετε τις επιλογές τους προς τις περιβαλλοντικές δράσεις,
τις δράσεις για τα ζώα ή τις ανθρωπιστικές ανάγκες τις
κοινότητας, περιορίζοντας τις ερωτήσεις σας σε αυτές τις
κατηγορίες.
6. Σαν ομάδα, επιλέξτε τη δική σας ”Roots & Shoots” εκστρατεία, για
να κάνετε την διαφορά!
40. Είναι απαραίτητος ο εορτασµός της
επιτυχίας της εργασίας! Γίνεται
αντιληπτό ότι πραγµατοποιήθηκε µία
θετική αλλαγή στην κοινότητα. Ήταν
µια διδακτική διαδικασία και χρειάζεται
ένα χρονικό διάστηµα περισυλλογής και
αναστοχασµού για τις τεχνικές που
πέτυχαν και που απέτυχαν.. Με αυτή τη
µέθοδο, βοηθούνται για την βελτίωση
της επόµενης φοράς.
Απαραίτητη προϋπόθεση:
Στη συνέχεια τα µέλη της οµάδας γιορτάζουν
το αποτέλεσµα της εργασίας τους! Συζητούν τι
πέτυχε, τι πήγε λάθος και βρίσκουν τρόπους
ώστε η επόµενη εκστρατεία τους να γίνει
καλύτερη.
Ενθουσιαστείτε
Δραστηριοποιηθείτε
Γιορτάστε
Χαρτογραφήστε
Μοιραστείτε τις εργασίες με τις υπόλοιπες
ομάδες του Ινστιτούτου. Εγγραφείτε δωρεάν
στο: www.rootsandshoots.org
46. Παράδειγμα: ένα ολοκληρωμένο πρότζεκτ
Roots&Shoots-Η σύγκρουση των κογιότ
Οι µαθητές της Γ΄ Δηµοτικού από το Ντένβερ (Κολοράντο) δούλεψαν οµαδικά ώστε να
αναπτύξουν ένα σχέδιο δράσης για να βοηθήσουν την τοπική τους κοινότητα και τους υπόλοιπους
µαθητές να συµβιώνουν µε ασφάλεια µε πληθυσµό άγριων κογιότ της περιοχής.
• Δηµιούργησαν µία σήµανση για το πώς να αντιδρούν µε ασφάλεια όταν δουν κογιότ
• Την τοποθέτησαν στα πάρκα
• Έκαναν παρουσιάσεις σε νηπιαγωγεία για να δείξουν στα παιδιά πώς πρέπει να συµπεριφέρονται
• Παρουσίασαν τη δουλειά τους σε οµάδα µεγαλύτερων µαθητών
και αντάλλαξαν εποικοδοµητικά σχόλια και νέες ιδέες
Ø Ένα από τα σχέδια που δηµιούργησαν χρησιµοποιήθηκε από τις τοπικές αρχές των πάρκων!
Ø Βίντεο: Κογιότ