Đặc điểm lâm sàng, hình ảnh tổn thương trên phim cắt lơp vi tinh ngực và rối loạn thông khí phổi ở bệnh nhân giãn phế quản Phí tải tài liệu,20.000đ Liên hệ quangthuboss@gmail.com

1. LÊ NHẬT HUYLÊ NHẬT HUY
LUẬN VĂN THẠC SĨ Y HỌCLUẬN VĂN THẠC SĨ Y HỌC
Người hướng dẫn:Người hướng dẫn:
PGS.TS Trần Hoàng ThànhPGS.TS Trần Hoàng Thành
ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, HÌNH ẢNH TỔN THƯƠNGĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, HÌNH ẢNH TỔN THƯƠNG
TRÊN PHIM CLVT NGỰC VÀ RỐI LOẠN THÔNGTRÊN PHIM CLVT NGỰC VÀ RỐI LOẠN THÔNG
KHÍ PHỔI Ở BỆNH NHÂN GIÃN PHẾ QUẢNKHÍ PHỔI Ở BỆNH NHÂN GIÃN PHẾ QUẢN

2. ĐẶT VẤN ĐỀĐẶT VẤN ĐỀ
GPQ là bệnh hô hấp khá thường gặp.
Thế giới: tăng ở các nước kém PT
Khoa Hô hấp BVBM ~ 6% bệnh phổi.
Tỉ lệ tử vong không khác biệt đáng kể so
với HPQ, COPD
CĐ: LS, Xquang, Chụp CLVT phân giải
cao
Thăm dò chức năng thông khí phổi.

3. ĐẶT VẤN ĐỀĐẶT VẤN ĐỀ
Mục tiêu:Mục tiêu:
1. Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, hình ảnh tổn
thương trên phim CLVT ngực và RLTK phổi ở
bệnh nhân GPQ
2. Nhận xét mối liên quan giữa vị trí tổn thương,
các thể GPQ trên phim chụp CLVT ngực với
RLTK phổi ở bệnh nhân GPQ.

4. TỔNG QUANTỔNG QUAN
ĐN: tăng khẩu kính PQ: liên tục, vĩnh viễn,
không hồi phục
Dịch tễ học: Mỹ: 4,2 – 272/100.000. New
Zealand:16,7, Hong Kong:16,4/100.000.
Nguyên nhân: nhiễm khuẩn, lao phổi, sau
tắc nghẽn, bẩm sinh, các NN khác…
Cơ chế bệnh sinh: Nhiễm khuẩn, tắc
nghẽn và xơ hóa quanh PQ.

5. TỔNG QUANTỔNG QUAN
Giải phẫu bệnh:
PQ bị giãn từ thế hệ 3-4 đến 16, có khi giãn ở cả
PQ tận cùng.
GPQ hình trụ, túi, chuỗi hạt
Vi thể: Niêm mạc PQ bị loét, vách PQ dầy lên
hoặc rất mỏng. Tuyến PQ và lớp sụn bị phá hủy
Tuần hoàn phổi bị rối loạn, ĐMPQ có chỗ phình
ra nối với ĐMP hoặc TMPQ Shunt

7. TỔNG QUANTỔNG QUAN
Lâm sàng:
- Ho, khạc đờm nhiều
- Ho ra máu
- Đau ngực, khó thở
- Ngón tay dùi trống
- Ran ẩm, ran nổ
- Ran rít, ran ngáy- Ran rít, ran ngáy

8. TỔNG QUANTỔNG QUAN
X.Quang phổi
Chụp cây PQ có bơm thuốc cản quang
Chụp CLVT độ phân giải cao lớp mỏng
Soi PQ ống mềm
Đo chức năng thông khí phổi

9. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨUĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
52 BN GPQ điều trị nội trú tại khoa Hô hấp52 BN GPQ điều trị nội trú tại khoa Hô hấp
BVBM từ 01/01 – 31/8/2010.BVBM từ 01/01 – 31/8/2010.
Tiêu chuẩn lựa chọn:Tiêu chuẩn lựa chọn:
Chụp CLVT có tổn thương GPQ:
+ Đường kính PQ > ĐM
+ PQ không thuôn nhỏ dần >2cm sau chỗ chia đôi
+Thấy PQ cách màng phổi thành ngực <1cm
+ Thấy PQ đi sát vào trung thất
+ PQ thành dày

10. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨUĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
Tiêu chuẩn loại trừ:
-CCĐ đo CNHH
-Có bệnh hô hấp khác kèm theo
-Bệnh khác gây ảnh hưởng kết quả đo
CNHH
-Không đồng ý đo CNHH.

11. PHƯƠNG PHÁP NCPHƯƠNG PHÁP NC
Phương pháp NC: Tiến cứu, mô tả cắt
ngang
Các bước tiến hành:
Lâm sàng: Hỏi tiền sử, khám phát hiện các
triệu chứng cơ năng, toàn thân, thực thể
Chụp CLVTPGC: Khoa CĐHA BVBM
Đo CNTK: máy ST-300, Chestac-11cyber
Khoa Hô hấp BVBM.

12. PHƯƠNG PHÁP NCPHƯƠNG PHÁP NC
Phân tích kết quả:
•Đặc điểm lâm sàng
•Phân tích hình ảnh GPQ
Hình ảnh TT: trực tiếp – gián tiếp
Tiêu chuẩn CĐ: Naidich DP (1999)
Thể GPQ: Theo Reid LM (1950)
Vị trí GPQ: vị trí các lớp cắt và vị trí giải
phẫu của các phân thùy phổi để xác định

14. PHƯƠNG PHÁP NCPHƯƠNG PHÁP NC
•Phân tích kết quả đo chức năng thông khí
•Nhận xét mối liên quan:
Giữa CN thông khí với vị trí tổn thương
Giữa CN thông khí với các thể GPQ: Hình
trụ, hình túi, hỗn hợp
Xử lý số liệu:
Phần mềm thống kê SPSS 16.0

15. KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬNKẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN
Phân bố theo giớiPhân bố theo giới
Wilson C.BWilson C.B (1998): Nữ/Nam = 56,3%/43,7%(1998): Nữ/Nam = 56,3%/43,7%
Ngô Quý Châu (2003): Nữ/Nam = 54,2%/45,8%Ngô Quý Châu (2003): Nữ/Nam = 54,2%/45,8%
44,2%
55,8%
Nam
Nữ

16. KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬNKẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN
Phân bố theo nhóm tuổiPhân bố theo nhóm tuổi
Pasteur M.C (2000): 52,7Pasteur M.C (2000): 52,7 ±± 15,2, lứa tuổi gặp nhiều nhất >5015,2, lứa tuổi gặp nhiều nhất >50
1,9%
11,5%
15,4%
21,2% 21,2%
28,9%
<30 30-39 40-49 50-59 60-69 >70
Tuổi trung bình: 57,46 ±15,99

17. KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬNKẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN
Lý do vào việnLý do vào viện
Lí do vào viện n Tỉ lệ (%)
Ho khạc đờm 37 71,2
Khó thở 19 36,5
Ho ra máu 10 19,2
Đau ngực 9 17,3
Ho khan 3 5,8
Moreira (2003): Ho khạc đờm 96,0%, Khó thở 32,4%, đau ngực 18,0%

18. KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬNKẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN
Tiền sử bệnh tậtTiền sử bệnh tật
Tiền sử n Tỉ lệ (%)
Viêm phế quản mạn 14 26,9
Giãn phế quản 11 21,2
Viêm mũi xoang mạn 10 19,2
Lao phổi 5 9,6
Hen phế quản 3 5,8
Dị vật PQ 1 1,92
HC Kartagener 1 1,92

19. KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬNKẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN
Triệu chứng toàn thânTriệu chứng toàn thân
25,0
19,2
7,7
3,8
0
5
10
15
20
25
Sốt Gầy sút cân NT dùi trống Phù

20. KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬNKẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN
Triệu chứng thực thể ở phổiTriệu chứng thực thể ở phổi
Nicotra M.B (1995): Ran ẩm, nổ 70%; Rít, ngáy 34,1%
86,54
30,8
28,8
11,5
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
Ran ẩm, nổ Ran rít, ngáy RRPN giảm Không TC

21. KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬNKẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN
Hình ảnh GPQ trên CLVTHình ảnh GPQ trên CLVT
Hoàng Minh Lợi (2001): ống sáng 91,5%; tổ ong 26,8%, hình GPQ trong ổ
đông đặc 42,7%
Hình ảnh GPQ n Tỉ lệ %
Hình đường ray, hình ống sáng 41 78,8
Hình tròn sáng (hình nhẫn, con
dấu)
29 55,8
Hình tổ ong, chùm nho 14 26,9
Hình GPQ trong ổ đông đặc phổi 20 38,5

22. KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬNKẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN
Phân loại thể GPQPhân loại thể GPQ
Ng Đình Kim (1990): Hình trụ 46,6%, Hình túi 36,6, Hỗn hợp 16,7%
13%
13%
74%
Hình trụ
Hình túi
Hỗn hợp

23. KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬNKẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN
Vị trí GPQ trên CLVTVị trí GPQ trên CLVT
Lynch D.A (1999): dưới P 86%; dưới trái 85%; giữa 83%; trên P 75%, TT 67%
Thùy phổi
Số lần
Phổi phải Phổi trái
Trên Giữa Dưới Trên Dưới
n 14 28 27 15 37
Tỉ lệ % 26,9 53,8 51,9 28,8 71,2

24. KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬNKẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN
Kết quả chức năng thông khí phổiKết quả chức năng thông khí phổi
Lynch D.A (1999): 26% tắc nghẽn; 9% hạn chế; 65% hỗn hợp
Ngô Quý Châu (2003): 45,6% RLTK tắc nghẽn
CNTK
VC<80% VC ≥80% Tổng
n % n % n %
Tiffeneau
<70% 13 25,0 1 1,9 14 26,9
Tiffeneau
≥70% 29 55,8 9 17,3 38 73,1
Tổng 42 80,8 10 19,2 52 100

25. KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬNKẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN
Kết quả chức năng thông khí phổiKết quả chức năng thông khí phổi
Công Thị Kim Khánh (1995): 20% CNTK bình thường
CNTK
VC<80% VC ≥80% Tổng
n % n % n %
FEV1<80% 36 69,3 2 3,8 38 73,1
FEV1 ≥80% 6 11,5 8 15,4 14 26,9
Tổng 42 80,8 10 19,2 52 100

26. KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬNKẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN
Mối liên quan giữa CNTK và thể GPQMối liên quan giữa CNTK và thể GPQ
Alzeer A.H (2008): VC%, FEV1%, FEV1/FVC Hình trụ > Hình túi, p<0,05
Lynch D.A (1999): FVC%, FEV1%, FEV1/FVC Hình trụ> Hình túi, p<0,01
Thể giãn
CNTK
Hình trụ
(n=38)
Hình túi
(n=7)
Hỗn hợp
(n=7)
P
VC 64,15±19,82 55,64±14,94 48,14±14,70 <0,05
FVC 59,72±19,93 50,00±15,23 44,89±17,01 >0,05
FEV1 60,07±22,87 56.09±22,97 47,56±20,87 <0,05
FEV1/FVC 84,80±11,74 82,48±13,18 79,26±10,84 >0,05
FEV1/VC 79,06±12,54 74,45±18,09 73,77±10,31 >0,05

27. KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬNKẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN
Mối liên quan giữa CNTK và diện tổn thương GPQMối liên quan giữa CNTK và diện tổn thương GPQ
Tổn thương
CNTK
TT một phổi
(n=20)
TT hai phổi
(n=32)
P
VC 67,95±16,75 55,40±19,61 <0,05
FVC 63,87±15,81 51,76±20,41 <0,05
FEV1 74,45±18,48 54,61±22,81 <0,05
FEV1/FVC 87,79±11,45 81,21±11,57 <0,05
FEV1/VC 82,92±11,03 74,49±13,30 <0,05

28. KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬNKẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN
Mối liên quan giữa CNTK với SL thùy TTMối liên quan giữa CNTK với SL thùy TT
Công Thị Kim Khánh (1995): VC% và FEV1% giảm dần theo Sl thùy phổi TT
Phạm Tiến Thịnh (1986)
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
1 thùy 2 thùy 3 thùy 4 thùy 5 thùy
VC
FEV1
FEV1/VC

29. KẾT LUẬNKẾT LUẬN
1.Đặc điểm LS, Chụp CLVTPGC, Đo CNTK
Đặc điểm lâm sàng:
- Tuổi TB: 57,46±15,99; nữ/nam: 55,8/44,2
- TS: 26,9% VPQ mạn, 19,2% viêm mũi xoang
- Ho khạc đờm 71,2%, khó thở 36,6%, ho máu 19,2%
- Ran ẩm, nổ 86,5%, ran rít + ngáy 30,8%
Chụp CLVT phân giải cao
- Hình ảnh TT: Ống sáng > hình nhẫn > tổ ong
- Thể GPQ: Hình trụ > hình túi = hỗn hợp
- Vị trí GPQ: Dưới T >giữa >dưới P >trên T ~ trên P

30. KẾT LUẬNKẾT LUẬN
CNTK phổi
- 26,9% RLTK tắc nghẽn
- 55,8% RLTK hạn chế, 15,4% CNTK bình thường
2.Mối liên quan giữa diện TT, thể GPQ với CNTK
Liên quan với diện tổn thương GPQ
- CNTK giảm rõ rệt nhất ở trường hợp TT lan tỏa 2 phổi
- CNTK suy giảm dần theo SL thùy phổi TT
Liên quan với thể GPQ
- CNTK giảm rõ rệt nhất ở thể hỗn hợp >hình túi >hình trụ