1. 1
ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Γʹ ΤΑΞΗΣ
ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β)
ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ
ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΑ 1-2-3
ΘΕΜΑ Α
Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό κάθε μίας από τις παρακάτω ημιτελείς
προτάσεις Α1 έως Α5 και δίπλα το γράμμα, που αντιστοιχεί στη λέξη ή στη φράση,
η οποία συμπληρώνει σωστά την ημιτελή πρόταση
Α1) Η ερημοποίηση των οικοσυστημάτων μπορεί να προκύψει από οποιαδήποτε
παρέμβαση του ανθρώπου που οδηγεί σε:
i) Μείωση των παραγωγών
ii) Αύξηση των παραγωγών
iii) Μείωση των αποικοδομητών
iv) Αύξηση των αποικοδομητών
Α2) Το τοξόπλασμα μπορεί να αντιμετωπισθεί:
i) Με αντιβιοτικά
ii) Με ιντερφερόνη
iii) Με AZT και DCC
iv) Με τα αντισώματα που έχουν παραχθεί από τα πλασματοκύτταρα
μολυσμένου ατόμου από τοξόπλασμα
v) Το πρώτο και τέταρτο είναι τα σωστά
Α3) Ο Πλάτωνας και ο Αριστοτέλης :
i) Ήταν ένθερμοι υποστηρικτές της θεωρίας της σταθερότητας
ii) Ήταν οπαδοί του Λαμάρκ
iii) Ήταν η πρώτοι που μίλησαν για τη θεωρία της εξέλιξης, την οποία κατόπιν ο
Δαρβίνος τεκμηρίωσε με επιχειρήματα
iv) Υποστήριζαν πως τα είδη μεταβάλλονται πριν τον Λαμάρκ
Α4) Μία βακτηριακή εργαστηριακή καλλιέργεια μετά από βλάβη στο εργαστήριο
εκτίθεται σε ραδιενέργεια. Το αποτέλεσμα αυτής της έκθεσης είναι:
i) Όλα τα βακτήρια πεθαίνουν λόγω της βλαπτικής δράσης της ραδιενέργειας
ii) Κάποια βακτήρια της καλλιέργειας πεθαίνουν και κάποια άλλα
μετατρέπονται σε ενδοσπόρια
iii) Όλα τα βακτήρια μετατρέπονται σε ενδοσπόρια
iv) Τα βακτήρια μεταλλάσσονται και γίνονται ανθεκτικά στη ραδιενέργεια,
οπότε επιβιώνουν
Α5) Δύο είδη ανήκουν σε κοινή οικογένεια, αλλά σε διαφορετικά γένη. Αυτό
σημαίνει ότι:
2. 2
i) Τα είδη εμφανίζουν την μεγαλύτερη συγγένεια που θα μπορούσαν να έχουν
ii) Τα είδη μοιράζονται ένα κοινό πρόγονο, ο οποίος έζησε πιο πρόσφατα από
τον κοινό πρόγονο που μοιράζονται με άλλα είδη με τα οποία ανήκουν στο
ίδιο γένος.
iii) Τα είδη μοιράζονται ένα κοινό πρόγονο, ο οποίος έζησε προγενέστερα από
τον κοινό πρόγονο που μοιράζονται με άλλα είδη με τα οποία ανήκουν στο
ίδιο γένος
iv) Τα είδη δεν έχουν κοινές προγονικές μορφές
Μονάδες 25
ΘΕΜΑ Β
Β1) Εξηγήστε γιατί έχει μεγαλύτερη σημασία για την εξέλιξη των ειδών ο
πληθυσμός και όχι το άτομο.
Μονάδες 5
Β2) Δίνεται το παρακάτω φυλογενετικό δένδρο:
Εξηγήστε γιατί ο ασβός και η βίδρα έχουν λιγότερες ομοιότητες από ότι η το κογιότ
με τον γκρίζο λύκο; Με βάση ποιο κριτήριο έγινε η ταξινόμηση σε είδη και η εύρεση
κοινών προγονικών μορφών;
Μονάδες 6
Β3) Ο Δαρβίνος καθώς μελετούσε την πανίδα των Γκαλαπάγκος, παρατήρησε ότι οι
σπίνοι των Γκαλαπάγκος παρουσίαζαν μεγάλη διαφοροποίηση –στο σχήμα και στο
μέγεθος του ράμφους – από νησί σε νησί. Ο Δαρβίνος συμπέρανε ότι αυτές οι
διαφορές έκαναν τους σπίνους κάθε περιοχής ικανούς να εκμεταλλεύονται το είδος
τροφής που υπήρχε στον τόπο τους. Τα λεπτά και μυτερά ράμφη επικρατούσαν σε
περιοχές όπου η τροφή ήταν έντομα και προνύμφες, ενώ τα μεγάλα γαμψά ράμφη
στις περιοχές όπου τη διατροφή τους την αποτελούσαν φρούτα, άνθη και καρποί.
Σε κάθε περιοχή, ο τοπικός πληθυσμός των σπίνων είχε αναπτύξει με κάποιο τρόπο
το ράμφος του έτσι ώστε να είναι κατάλληλο για το περιβάλλον όπου ζούσε, παρά
το ότι στα νησιά αυτά είχε μεταναστεύσει ένα αρχικό είδος σπίνων.
-Εξηγήστε με ποιον τρόπο εξελίχθηκαν οι σπίνοι σύμφωνα με την θεωρία του
Δαρβίνου.
Μονάδες 8
-Πως θα εξηγούσε ο Λαμάρκ την μεταβολή του σχήματος του ράμφους των σπίνων
στα διάφορα νησιά;
Μονάδες 6
Λεοπάρδαλη Ασβός Βίδρα Κογιότ Γκρίζος λύκος
3. 3
ΘΕΜΑ Γ
Στο παρακάτω σχεδιάγραμμα απεικονίζεται η ροή της γλυκόζης μεταξύ της
βιοκοινότητας τριών οικοσυστημάτων:
Γ1)Ποια η πρωταρχική πηγή ενέργειας των οικοσυστημάτων;
Μονάδες1
Ποια κατηγορία οργανισμών και μέσω ποιας διαδικασίας, μετατρέπουν την
πρωταρχική πηγή ενέργειας σε χημική ενέργεια (οργανική ύλη) για την διανομή και
αξιοποίηση της από τους υπόλοιπους οργανισμούς του οικοσυστήματος;
Μονάδες 2+1
Γ2) Ποιοι είναι οι ετερότροφοι οργανισμοί των παραπάνω οικοσυστημάτων; Πως ο
άνθρακας της γλυκόζης μεταφέρεται πίσω στην ατμόσφαιρα με την βοήθεια των
ετερότροφων οργανισμών;
Μονάδες 6
Γ3) Ποιοι οργανισμοί του οικοσυστήματος διαπνέουν; Ποιος ο ρόλος της διαπνοής
στους βιογεωχημικούς κύκλους;
Μονάδες 4
Γ4)Ποιοι οργανισμοί των παραπάνω οικοσυστημάτων παράγουν αμμωνία από
οργανικό άζωτο;
Μονάδες 3
Γ5 )Δίνεται η παρακάτω εικόνα στην οποία
απεικονίζονται παραπόταμοι και το δέλτα των
ποταμών που σχηματίζεται σε μια πλαγιά.
Πως σχετίζεται η επιφανειακή απορροή με την
μεγάλη παραγωγικότητα κάποιων
οικοσυστημάτων όπως το δέλτα των ποταμών
αλλά και την ερημοποίηση μεσογειακών
οικοσυστημάτων;
Μονάδες 8
ΘΕΜΑ Δ
Παρακάτω απεικονίζεται μια σύνθετη πρωτεΐνη που ανήκει στην οικογένεια των
ανοσοσφαιρινών.
4. 4
Δ1) Να ονομάσετε τις περιοχές Α και Β και να περιγράψετε το βασικό τους ρόλο.
Ποια από τις δύο περιοχές έχει την ίδια αλληλουχία αμινοξέων σε όλες τα
αντισώματα;
Μονάδες 6
Να ονομάσετε τις αλυσίδες χ και y.
Μονάδες 2
Δ2) Στην επόμενη σελίδα δίνεται ένα σχεδιάγραμμα στο οποίο απεικονίζεται η
ανοσοβιολογική απόκριση.
-Ονομάστε τα κύτταρα Α, Β, Γ, Δ, Ε, Ζ
Μονάδες 6
-Ονομάστε τους τύπους ανοσίας 1-2
Μονάδες 2
-Σε ποια περίπτωση ενεργοποιείται και ο τύπος της ανοσίας 2 παράλληλα με την
ανοσία 1;
Μονάδες 4
-Περιγράψτε τον ρόλο των κυττάρων Γ και τον τόπο παραγωγής τους;
Μονάδες 3
-Αναφέρετε ονόματα οργάνων του ανθρώπινου σώματος στα οποία
πραγματοποιείται η ανοσοβιολογική απόκριση;
Μονάδες 2
Αλυσίδα – χ
Αλυσίδα – y
ΠΕΡΙΟΧΗ Α
Π
Ε
Ρ
Ι
Ο
Χ
Η
Β