ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΕΣ 1-9 Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

1. ΑΥΞΗΣΗ
Συλλαβική: προσθήκη
του -ἐ μπροστά από ρο
θέμα του ρήματος. Όταν
το θέμα ξεκινάει από
φωνήεν.
Π.χ λύω ἒλυον
Χρονική αύξηση: Όταν
το ρήμα ξεκινάει από
φωνήεν η δίφθογγο τότε
μετατρέπω το αρχικό
φωνήεν ή δίφθογγο.

2. ΧΡΟΝΙΚΗ ΑΥΞΗΣΗ
ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
α η ἀγείρω ἢγειρον
ε η ἐλπίζω ἢλπιζον
ο ω ὁρίζω ὣριζον
αι ῃ Αἲρω ᾖρον
ει ῃ εἰκάζω ᾖκαζον
οι ῳ οἰκίζω ᾤκιζον
ευ ηυ εὑρίσκω ηὓρισκον
αυ ηυ αὒδω ηὖδον
ι ι ἱδρύω ἳδρυον
υ υ ὑβρίζω ὓβριζον

3. Β ΚΛΙΣΗ
ΕΠΙΘΕΤΩΝ
Ενικός αριθμός
ον. σοφὸς σοφὴ σοφὸν δίκαιος δικαία δίκαιον
γεν. σοφοῦ σοφῆς σοφοῦ δικαίου δικαίας δικαίου
δοτ. σοφῷ σοφῇ σοφῷ δικαίῳ δικαίᾳ δικαίῳ
αιτ. σοφὸν σοφὴν σοφὸν δίκαιον δικαίαν δίκαιον
κλ. σοφὲ σοφὴ σοφὸν δίκαιε δικαία δίκαιον
Πληθυντικός αριθμός
ον. σοφοὶ σοφαὶ σοφὰ δίκαιοι δίκαιαι δίκαια
γεν. σοφῶν σοφῶν σοφῶν δικαίων δικαίων δικαίων
δοτ. σοφοῖς σοφαῖς σοφοῖς δικαίοις δικαίαις δικαίοις
αιτ. σοφοὺς σοφὰς σοφὰ δικαίους δικαίας δίκαια
κλ. σοφοὶ σοφαὶ σοφὰ δίκαιοι δίκαιαι δίκαια

4. ΑΝΑΔΙΠΛΑΣΙΑΣΜΟΣ
 Επανάληψη αρχικού συμφώνου του
ρήματος +ε.
π.χ. λύω- λέλυκα
Όταν το ρήμα ξεκινάει από δύο σύμφωνα,
τα οποία είναι το πρώτο άφωνο ( κ-γ-χ-π-β-
φ- τ-δ –θ) και το δεύτερο υγρό ή ένρινο ( λ-
ρ-μ –ν) π.χ. γράγω γέγραφα
ΠΡΟΣΟΧΗ Τα ρήματα που
ξεκινάνε από δασύ
σύμφωνο ( χ- φ- θ) στον
αναδιπλασιασμό
μετατρέπεται σρο
αντίστοιχο ψιλό ( κ – π – τ
) π.χ. χορεύω- κεχόρευκα
φύω – πέφυκα θύω –
τέθυκα
 Συλλαβική αύξηση αντί για
αναδιπλασιασμό
Όταν το ρήμα ξεκινάει από διπλό
σύμφωνο (ξ –ψ- ζ ) π.χ. ψεύδω ἒψευκα
Όταν αρχίζει από τρία σύμφωνα π.χ.
στρατεύω ἐστράτευκα

5. ΚΑΤΑΛΗΞΕΙΣ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΥ
ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΥ
ΚΑΤΑΛΗΞΕΙΣ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ
Κ Γ Χ ΤΤ ΣΣ:
ουρανικόληκτα
ΧΑ ΧΕΙΝ κηρύττω κεκήρυχα ἐκεκυρήχειν
Π Β Φ ΠΤ:
χειλικόληκτα
ΦΑ ΦΕΙΝ γράφω γέγραφα ἐγεγράφειν
Τ Δ Θ Ζ
:οδοντηκόληκτα
και φωνηεντόληκτα
ΚΑ ΚΕΙΝ πείθω
λύω
πέπεικα ἐπεπείκειν
λέλυκα ἐλελύκειν

6. ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΥ
ΑΝΑΔΙΠΛΑΣΙΑΣΜΟΣ + ΘΕΜΑ ΡΗΜΑΤΟΣ +ΚΑΤΑΛΗΞΕΙΣ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΥ
λέλυκα
λέλυκας
λέλυκε
λελύκαμεν
λελύκατε
λελύκασιν

7. ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΥ
ΑΥΞΗΣΗ + ΑΝΑΔΙΠΛΑΣΙΑΣΜΟΣ +ΘΕΜΑ + ΚΑΤΑΛΗΞΕΙΣ
ἐλελύκειν
ἐλελύκεις
ἐλελύκει
ἐλελύκεμεν
ἐλελύκετε
ἐλελύκεσαν