ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η πρώτη εμφάνιση του τομέα των Δημοσίων Σχέσεων
πραγματοποιήθηκε στη Μ. Βρετανία τον 19ο αιώνα.
Το γεγονός ότι μια πολιτική ηγεσία όταν προσπαθεί για μια
κοινωνική, εργασιακή ή πολιτική μεταβολή στηρίζεται στις
συμμετοχικές διαδικασίες ενισχύει την ανάγκη που υπέδειξε
εκείνη την εποχή την εισαγωγή μιας νέας επιστήμης της
επικοινωνίας, αυτής, που της αποδόθηκε, ο όρος "Public
Relations".
Η λέξη "Public" σημαίνει «κοινό» και η λέξη "Relations" “”
σημαίνει «σχέσεις» και ο εμπνευστής του συνολικού όρου
ήθελε να περιγράψει μια νέα κατάσταση που στην
προκειμένη περίπτωση αφορούσε τις «σχέσεις του κοινού»
με την κρατική εξουσία.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΚΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ
ΤΟΥΣ
Δημόσιες σχέσεις είναι η προμελετημένη, σχεδιασμένη και
συγκροτημένη προσπάθεια καθιέρωσης και διατήρησης
αμοιβαίας κατανόησης μεταξύ ενός οργανισμού και του
κοινού.
Δημόσιες σχέσεις είναι η συνειδητή και νόμιμη προσπάθεια
επίτευξης κατανόησης και διατήρησης εμπιστοσύνης μεταξύ
του κοινού, βασισμένη σε συστηματική έρευνα.
Πρακτική των δημοσίων σχέσεων είναι η τέχνη και η
κοινωνική επιστήμη ανάλυσης των τάσεων, πρόβλεψης των
συνεπειών, συμβουλής των διευθυντών των οργανισμών
και εφαρμογής του σχεδιασμένου προγράμματος δράσης το
οποίο εξυπηρετεί τα συμφέροντα του οργανισμού και του
κοινού.
ΟΙ ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΣΤΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ
Το 1903 στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής ο Ivy Lee ιδρύει το πρώτο
γραφείο δημοσίων σχέσεων.
Το 1906 ο Ivy Lee προσλαμβάνεται από την εταιρεία Pennsylvania Railroad ως
εκτελεστικός βοηθός του προέδρου της εταιρείας και έτσι η τοποθέτηση του αυτή
έχει σαν αποτέλεσμα οι δημόσιες σχέσεις να φτάσουν στο επίπεδο καθορισμού
πολιτικής.
Κατά το 1914 ο Ivy Lee προσλαμβάνεται από τον J.D. Rockefeller ως
προσωπικός σύμβουλός του και αναλαμβάνει μια τεράστιας έκτασης εκστρατεία
δημοσίων σχέσεων, με την οποία άλλαξε εντελώς τη μέχρι τότε ιδέα του
αμερικάνικου κοινού για το μεγάλο επιχειρηματία, που, ενώ τον θεωρούσαν
άπληστο καπιταλιστή, άρχισε να τον βλέπει σαν ένα μεγάλο φιλάνθρωπο και
ευεργέτη.
Το 1929, κατά την εποχή της οικονομικής κρίσης, οι δημόσιες σχέσεις αρχίζουν
να παίζουν ένα σπουδαίο ρόλο, και αυτό γιατί οι επιχειρήσεις κατά την εποχή
αυτή τις χρησιμοποιούν σε ευρεία κλίμακα για να γεφυρώσουν το χάσμα μεταξύ
αυτών και του κοινού.
Από τις Η.Π.Α. ο θεσμός των δημοσίων σχέσεων
εξαπλώνεται σε όλον τον ελεύθερο κόσμο.
Έτσι, το 1946 οι δημόσιες σχέσεις εμφανίζονται στη Γαλλία,
το 1948 στην Αγγλία, το 1950 στην Ιταλία, το 1951 στην
Ελλάδα.
Το 1950-1955 εμφανίζονται στην Κεντρική και Νότια
Αμερική, στην Ιαπωνία, στην Αυστραλία και στην Νότια
Αφρική.
Το 1955 ιδρύεται η Διεθνής Ένωση Δημοσίων Σχέσεων και
αργότερα το Ευρωπαϊκό Κέντρο Δημοσίων Σχέσεων.
Σήμερα, σε όλες τις ανεπτυγμένες χώρες του κόσμου οι
δημόσιες σχέσεις αποτελούν ένα ισχυρό θεσμό
επικοινωνίας και κατανόησης μεταξύ των ανθρώπων.
ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΣΚΟΠΟΙ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ
Η σπουδαιότητα των δημοσίων σχέσεων προκύπτει μέσα από
τους σκοπούς τους, οι οποίοι είναι:
Να γνωστοποιούν τις πολιτικές, πρακτικές, και τη φύση των
επιχειρησιακών δραστηριοτήτων στο κοινό.
Να γνωστοποιούν στη διοίκηση τη γνώμη και τη συμπεριφορά
του κοινού προς την επιχείρηση.
Να ανακαλύψουν και να εξαλείψουν εσωτερικά προβλήματα των
εργαζομένων, τα οποία μπορεί να προκαλέσουν σημαντικά
επιχειρησιακά προβλήματα.
Να επιδιώξουν την προσέλκυση πελατών, να αυξήσουν τις
πωλήσεις και να κερδίσουν φιλικές σχέσεις με τους πελάτες.
Να οδηγήσουν τη διοίκηση στη σωστή λήψη των αποφάσεων.
Να προσωποποιήσουν την επιχείρηση.
Να βελτιώσουν τις υπηρεσίες.
Κ.Μ. Καρτέρη.,(2005),Σελ:197-198
ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΚΑΙ ΟΜΟΙΟΤΗΤΕΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ
ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ ΠΑΡΕΜΦΕΡΩΝ
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
Διαφήμιση και δημόσιες σχέσεις
Οι ομοιότητες που υπάρχουν μεταξύ διαφήμισης και δημοσίων
σχέσεων ενδεικτικά αναφέρονται παρακάτω:
Οι δημόσιες σχέσεις και η διαφήμιση χρησιμοποιούν τα ίδια μέσα
μαζικής επικοινωνίας.
Και οι δυο έχουν σαν στόχο την αποκατάσταση επικοινωνίας
(ανεξάρτητα αν διαφέρουν στον αντικειμενικό τους σκοπό),
μεταδίδοντας μηνύματα σε ομάδες κοινού.
Ένα διαφημιστικό μήνυμα που αφορά την επαύξηση κύρους της
επιχείρησης (εφόσον δεν ενδιαφέρεται για την άμεση ανάπτυξη
πωλήσεων) δε διαφέρει από μια ενέργεια δημοσίων σχέσεων. Αν,
φυσικά εξαιρέσουμε τη βασική διαφορά ότι στην περίπτωση αυτή
αγοράζεται ο χώρος και ο χρόνος στο μέσο.
Άλλη ομοιότητα είναι η συστηματικότητα και οργάνωση για τη
λειτουργία και των δυο δραστηριοτήτων εφόσον δεν νοείται
διαφήμιση όταν αυτή γίνεται τυχαία και ανοργάνωτα.
Όσον αφορά τις δημόσιες σχέσεις επιχειρηματικής μονάδας έχουν
σαν στόχο την προώθηση του προϊόντος όπως δηλαδή και η
διαφήμιση.
Οι διαφορές που υπάρχουν μεταξύ διαφήμισης και δημοσίων
σχέσεων είναι οι ακόλουθες:
Η λειτουργία της διαφήμισης επιδιώκει να πουλήσει, έτσι έχει σαν
στόχο τον καταναλωτή. Ο καταναλωτής, είναι για τις δημόσιες
σχέσεις, ένα μέρος του κοινού στο οποίο απευθύνονται.
Η διαφήμιση αγοράζει χώρο και χρόνο στα μέσα μαζικής
ενημέρωσης, ενώ οι δημόσιες σχέσεις δεν αγοράζουν.
Η διαφήμιση αποδίδει βραχυχρόνια κέρδη, ενώ οι δημόσιες σχέσεις
μακροχρόνια.
Όσον αφορά την ‘’πηγή’’ του μηνύματος, για τις δημόσιες σχέσεις
μπορεί να είναι κάθε οργανισμός ή κάθε άτομο ενώ για τη διαφήμιση
μόνο οικονομικές μονάδες ή ελεύθεροι επαγγελματίες.
Το περιεχόμενο της λειτουργίας των δημοσίων σχέσεων είναι καθαρά
κοινωνικό ενώ της διαφήμισης οικονομικοεπιχειρηματικό.
Εφόσον η διαφήμιση ’’πουλάει’’ παρουσιάζει τα προϊόντα
προβάλλοντας αποκλειστικά και μόνο τα επιχειρήματα
απομονώνοντας τα μειονεκτήματά τους. Αντίθετα οι δημόσιες σχέσεις
προβάλουν μόνο την αλήθεια και τα γεγονότα.
Όσον αφορά τον τρόπο χρησιμοποίησης των μέσων μαζικής
επικοινωνίας οι μεν δημόσιες σχέσεις αφού δώσουν τα
στοιχεία και τις πληροφορίες τα αφήνουν ελεύθερα να
χρησιμοποιήσουν το υλικό και να το προβάλλουν όπως αυτά
νομίζουν. Αντίθετα, η διαφήμιση, τα χρησιμοποιεί όπως νομίζει
ότι είναι πιο συμφέρον για κάθε περίπτωση. Αυτό μπορεί να
θεωρηθεί φυσική συνέπεια του ότι η μεν διαφήμιση αγοράζει
χώρο και χρόνο στα μέσα ενώ οι δημόσιες σχέσεις δεν
αγοράζουν.
Οι δημόσιες σχέσεις προσπαθούν να πείσουν με τη λογική
ενώ η διαφήμιση πολλές φορές προσπαθεί να παρασύρει και
να υποβάλει.
Η διαφήμιση χρησιμοποιεί περισσότερο την εικόνα και
ορισμένα ’’σλόγκαν’’ ενώ οι δημόσιες σχέσεις τον προφορικό ή
γραπτό λόγο.
Οι δημόσιες σχέσεις προετοιμάζουν και προλειαίνουν το
έδαφος στη διαφήμιση.