1. โครงการ จิตอาสาพาน้องแปรงฟัน
โรงเรียนชุมชนไผ่ล้อม ตาบลไผ่ล้อม อาเภอบ้านแพง จังหวัดนครพนม
หลักการและเหตุผล
โรคฟันผุและโรคเหงือกอักเสบเป็นปัญหาสาธารณสุขที่ต้องได้รั
บ ก า ร แ ก้ ไ ข อ ย่ า ง ต่ อ เ นื่ อ ง
จากการตรวจสุขภาพช่องปาก เด็กนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ ๑-๖
โ ร ง เ รีย น ชุ ม ช น ไ ผ่ ล้อ ม ปี ก า ร ศึ ก ษ า ๒ ๕ ๕ ๗ พ บ ว่ า
จานวนเด็กนักเรียนที่ได้รับการตรวจสุขภาพทั้งหมด จานวน ๑๐๐ คน
มี นั ก เ รี ย น ฟั น ผุ ร้ อ ย ล ะ ๕ ๐
จ าก ก าร ต อ บ แ บ บ ส อ บ ถ าม ค ว าม รู้เกี่ ยวกับ ทัน ต สุข ภ าพ พ บ ว่า
เมื่อ แ ยก เป็น ร ะ ดับ ดีม าก (๘ -๑ ๐ ค ะ แ น น ) คิด เป็น ร้อ ยล ะ ๗ ๒
ระดับปานกลาง (๖-๗ คะแนน) คิดเป็นร้อยละ ๒๑ ระดับปรับปรุง (๐-๕
ค ะ แ น น ) คิด เป็น ร้อ ยล ะ ๗ ด้าน ทัศน ค ติเกี่ยว กับ ทัน ต สุข ภ าพ
เมื่ อ แ ย ก เป็น ร ะ ดับ ดีม า ก ( ๒ ๐ -๓ ๐ ค ะ แ น น ) คิด เป็น ร้อ ย ล ะ
๙๘ระดับปานกลาง (๑๐-๑๙ คะแนน) คิดเป็นร้อยละ ๒ ระดับปรับปรุง
(๐-๙ คะแนน) คิดเป็นร้อยละ ๐ ด้านการปฏิบัติเกี่ยวกับทันตสุขภาพ
เมื่อ แ ยก เป็น ร ะ ดับ ดีม าก ( ๑ ๖-๒ ๐ ค ะ แ น น ) คิด เป็น ร้อ ยล ะ ๑
ระดับปานกลาง (๑๒-๑๕ คะแนน) คิดเป็นร้อยละ ๕๘ ระดับปรับปรุง
(๐ -๑๑ ค ะแ น น ) คิด เป็น ร้อ ยล ะ ๔ ๑ จ าก ก าร ส าร วจ พ ฤ ติก ร ร ม
พ บ ว่ า เ ด็ ก นั ก เ รี ย น มี ค ว า ม รู้ อ ยู่ ใ น ร ะ ดั บ ดี ม า ก
แต่ด้านการปฏิบัติเด็กนักเรียนจะอยู่ในระดับ ปรับปรุงถึงปานกลาง
เ นื่ อ ง จ า ก พ ฤ ติ ก ร ร ม ก า ร ดู แ ล สุ ข ภ า พ ช่ อ ง ป า ก
ข อ ง ก า ร แ ป ร ง ฟั น ไ ม่ ถู ก วิ ธี เ ป็ น ต้ น
นอกจากสิ่งแวดล้อมที่ไม่เอื้อต่อการพฤติกรรมสุขภาพที่ดีก็มีผลต่อสุข
ภ าพ ช่อ ง ป าก เป็น อ ย่าง ม าก ทั้ง โ ร ง เรีย น บ้าน ชุม ช น เป็น ต้น
ทางโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบลไผ่ล้อมและนักศึกษาหลักสูตรป

2. ระกาศนียบัตรวิชาชีพชั้น สูงสาธารณ สุขศาส ตร์ ทันตส าธาร ณสุข
ได้ร่วมประชุมเพื่อวิเคราะห์ปัญหา ประชุมประชาคม ประชุมคุณ ครู
ผู้ปก ครอง เพื่อห าสาเหตุของปัญหาแล ะหาแน วท างในก ารแก้ไ ข
พ บ ว่า ส าเห ตุฟัน ผุข อ งเด็ก เกิด จ าก เด็ก รับ ป ร ะท าน ข น ม ห ว าน
ผู้ ป ก ค ร อ ง น า ข น ม ใ ส่ ก ร ะ เป๋ า เ พื่ อ ใ ห้ เ ด็ ก ไ ป โ ร ง เรี ย น
ถึงแม้ทางโรงเรียนมีนโยบายไม่ให้ขายขนม, น้าอัดลมในโรงเรียน
แ ล ะ ท าง โ ร ง เรียน มีกิจ ก ร ร ม ก าร แ ป ร ง ฟัน ห ลัง อ าห าร ก ล าง วัน
แ ต่ เ ด็ ก ไ ม่ ต ะ ห นั ก ถึ ง ก า ร แ ป ร ง ฟั น ที่ ถู ก วิ ธี
แล ะแ ป รง ฟัน ไ ม่ส ะอ าด เพ ร าะ แป ร งฟัน เพื่อ ไ ม่ใ ห้คุณ ค รูท าโ ท ษ
และไม่เน้นถึงความสะอาด
ดั ง นั้ น
ทางโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบลไผ่ล้อมและนักศึกษาหลักสูตรป
ระกาศนียบัตรวิช าชีพ ชั้นสูงสาธารณ สุขศาสตร์ ทันตสาธารณ สุข
จึ ง ไ ด้ จั ด ท า โ ค ร ง ก า ร จิ ต อ า ส า พ า น้ อ ง แ ป ร ง ฟั น
เพื่อส่งเสริมให้เด็กนักเรียนแปรงฟันที่ถูกวิธีและสะอาด โดยมีคุณครู
อสม.และผู้ปกครองเข้าร่วมกิจกรรมการแปรงฟันหลังอาหารกลางวัน
โ ด ย ก า ร ย้อ ม สี ฟั น ด้ ว ย ด อ ก อัญ ชั น ห รือ สีผ ส ม อ า ห า ร
จ า ก นั้ น ใ ห้ เ ด็ ก นั ก เ รี ย น แ ป ร ง ฟั น อ ย่ า ง ถู ก วิ ธี
โดยมีนัก ศึก ษาทัน ตาภิบ าล และ อส ม.เป็น ผู้ค วบ คุม ก ารแ ปรง ฟัน
หลังการแปรงฟันเสร็จแล้ว ตรวจสอบอุปกรณ์ แปรงสีฟัน ยาสีฟัน
แก้วน้า และตรวจความสะอาดของช่องปาก ว่าสะอาดหรือไม่สะอาด
ดู จ า ก ก า ร มี ค ร า บ ข อ ง สี ย้ อ ม ฟั น
ถ้าแปรงฟันสะอาดในครั้งแรกจะติดดาวเพื่อเป็นแรงจูงใจให้เด็กแปร
ง ฟั น ถ้ า ไ ม่ ส ะ อ า ด ก็ จ ะ ใ ห้ เด็ ก นั ก เรีย น แ ป ร ง ฟั น ใ ห ม่
ห ลัง จ าก นั้น จ ะ ใ ห้เด็ก นัก เรียน อ ม น้ายาบ้ว น ป าก จ าก ต้น ข่อ ย
แล้วให้เด็กเข้าเรียนตามปกติ

3. วัตถุประสงค์
๑. เพื่อส่งเสริมให้นักเรียนมีความรู้ในเรื่องการแปรงฟันที่ถูกวิธี
๒. เพื่อส่งเสริมให้นักเรียนมีทักษะในการแปรงฟันที่ถูกวิธี
๓.
เพื่อส่งเสริมให้นักเรียนมีกิจกรรมแปรงฟันหลังอาหารกลางวัน
ด้วยยาสีฟันผสมฟลูออไรด์อย่างต่อเนื่อง
๔. เพื่อส่งเสริมการนาภูมิปัญญาท้องถิ่นมาดูแลสุขภาพช่องปาก
๕. เพื่อให้ผู้ปกครอง,
อสม.และคุณครูมีส่วนร่วมในการฝึกเด็กให้แปรงฟันถูกวิธี
๖. เพื่อลดปัญหาโรคฟันผุของเด็กนักเรียนชุมชนไผ่ล้อม
กลุ่มเป้าหมาย
๑. นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ ๑-๖ โรงเรียนชุมชนไผ่ล้อม
ตาบลไผ่ล้อม อาเภอบ้านแพง จังหวัดนครพนม
๒. คุณครูโรงเรียนชุมชนไผ่ล้อม จานวน ๖ คน
๓. ผู้ปกครองและอสม. จานวน ๕๐ คน
สถานทดี่า เนินการ
โรงเรียนชุมชนไผ่ล้อม ตาบลไผ่ล้อม อาเภอบ้านแพง
จังหวัดนครพนม
ระยะเวลาดา เนินงาน
เดือน กุมภาพันธ์ ๒๕๕๗
ขั้นตอนการดา เนินงาน
๑. ประสานงานร่วมกับคุณครู
๒. ตรวจสุขภาพช่องปากนักเรียน โรงเรียนชุมชนไผ่ล้อม
๓. วิเคราะห์ปัญหา
๔. สรุปข้อมูลเสนอปัญหาต่อคุณครูประจาชั้นและผู้ปกครอง

4. ๕. ประชุมคุณครู ผู้ปกครอง เพื่อหาสาเหตุของปัญหา การป้องกัน
และแก้ไขปัญหา
๖. จัดกิจกรรมทันตสุขภาพ
- จัดกิจกรรมให้ทันตสุขศึกษาในโรงเรียน
-
จัดกิจกรรมการแปรงฟันหลังอาหารกลางวันให้กับนักเรียน
- การควบคุมการแปรงฟันของเด็กนักเรียน
- บันทึกการตรวจฟันว่าสะอาด/ไม่สะอาด
- บันทึกความเหมาะสมของอุปกรณ์แปรงสีฟัน ยาสีฟัน แก้วน้า
- การอมน้ายาบ้วนปากจากต้นข่อย
-
การลงบันทึกประจาวันการแปรงฟันของเด็กนักเรียนและติดดาวให้เด็กที่แ
ปรงฟันสะอาด
งบประมาณ
ขอรับการสนับสนุนงบประมาณจากกองทุนหลักประกันสุขภาพระดับ
พื้นที่ อบต.ไผ่ล้อม
๑. จัดประชุมผู้ปกครอง คุณครู และอสม.
- ค่าอาหารว่างและเครื่องดื่ม จานวน ๕๖ คนx ๒๕ บาท
เป็นเงิน ๑,๔๐๐ บาท
๒. จัดทาสมุดบันทึกประจาวันการแปรงฟัน
- ค่าสมุดบันทึกประจาวันการแปรงฟัน จานวน ๑๐๐ เล่มx ๓๐ บาท
เป็นเงิน ๓,๐๐๐ บาท
- ค่าวัสดุอุปกรณ์ในการสาธิต
เป็นเงิน ๑,๐๐๐ บาท

5. รวมเป็นเงินทั้งสิ้น ๕,๔๐๐ บาท (ห้าพันสี่ร้อยบาทถ้วน)
*หมายเหตุ ทุกรายการสามารถถัวเฉลี่ยกันได้
การประเมินผล
๑. ประเมินการแปรงฟันอย่างถูกวิธีของนักเรียนบ้านชุมชนไผ่ล้อม
โดยประเมินจากการติดสีของฟันหลังจากแปรงฟันเสร็จ ร้อยละ ๘๐
๒. ประเมินจากการทาแบบสอบถามมากกว่า ร้อยละ ๘๐
ผลคาดว่าจะได้รบั
๑. นักเรียนทุกคนมีความรู้เกี่ยวกับการแปรงฟันที่ถูกวิธี
๒. นักเรียนมีทักษะในการแปรงฟันที่ถูกวิธีเพิ่มมากขึ้น
๓. นักเรียนมีการแปรงฟันหลังอาหารกลางวัน
ด้วยยาสีฟันผสมฟลูออไรด์อย่างต่อเนื่อง
๔. นักเรียนสามารถใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่น
เพื่อดูแลสุขภาพช่องปาก
๕. ผู้ปกครอง,
อสม.และคุณครูมีส่วนร่วมในการฝึกเด็กให้แปรงฟันถูกวิธี
๖. ลดปัญหาโรคฟันผุของเด็กนักเรียนชุมชนไผ่ล้อม

6. ผู้รับผิดชอบโครงการ
ลงชื่อ ……………………………………........……..
ผู้เสนอโครงการ
(นางสาวรัชฎา พรหมจอม)
ลงชื่อ ……………………………………........……..
ผู้เสนอโครงการ
(นางสาวประทุม ไชยนาน)
นักศึกษาประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูงสาธารณสุขศาสตร์
ทันตสาธารณสุข

7. ลงชื่อ ……………………………………........……..
ผู้เห็นชอบโครงการ
(นางลาไพพรรณ นิลสาขา)
ตาแหน่ง ผู้อานวยการโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบลไผ่ล้อม
ลงชื่อ ……………………………………........……..
ผู้อนุมัติโครงการ
(นายกฤษฎา ผาลี)
ตาแหน่ง นายกองค์การบริหารส่วนตาบลไผ่ล้อม