Εργασία του Δημήτρη Χατζηπαυλή, μαθητή του Β 3 του 3 ου Γυμνασίου Περιστερίου.

1. Θρησκευτικά

2. Μακεδονική
σχολή
Η Μακεδονική Σχολή με κέντρο τη Θεσσαλονίκη άκμασε τον 13ο-14ο αι. Σημεία αναφοράς
αυτής της σχολής είναι ρεαλισμός στην απεικόνιση των μορφών, όχι μόνον στα εξωτερικά
χαρακτηριστικά αλλά και στην απόδοση του εσωτερικού κόσμου των μορφών και κυρίως του
πάθους. Οι συνθέσεις είναι πολυπρόσωπες, όλες οι μορφές κινούνται μέσα στο χώρο, ο οποίος
είναι διευρυμένος και αποδίδεται με αξιοσημείωτο βάθος. Η Μακεδονική Σχολή γεννήθηκε στην
Κωνσταντινούπολη,
άνθισε κυρίως στην Μακεδονία με κέντρο την Θεσσαλονίκη και πέρασε και στη Σερβία.
Κύριοι εκφραστές της υπήρξαν ο Μανουήλ Πανσέληνος (ο οποίος αγιογράφησε το παρεκκλήσι
του Αγίου Ευθυμίου Θεσσαλονίκης και το ναό του Πρωτάτου),
ο Μιχαήλ Αστραπάς και ο αδελφός του Ευτύχιος, που αγιογράφησαν στη Σερβία, ο
Γεώργιος Καλλιέργης κ.α.
Στην ίδια εποχή ανήκει και το απαράμιλλο σε τέχνη και ομορφιά μνημείο της Μονής της
Χώρας στην Κωνσταντινούπολη.

3. Κρητική
σχολή
0 Ο 16ος αι. σηματοδοτεί την απομάκρυνση από τα χαρακτηριστικά της Μακεδονικής
σχολής και την επικράτηση των χαρακτηριστικών μιας νέας σχολής, της Κρητικής. Η
πιστή απόδοση των εξωτερικών χαρακτηριστικών και η απεικόνιση της ψυχοσύνθεσης
δίνει τη θέση της σε μια πιο αυστηρή εικονογραφία. Οι μορφές είναι ψηλόλιγνες,
λιπόσαρκες και διαθέτουν μια χαρακτηριστική ασκητική ευγένεια.
0 Κυριότερος εκπρόσωπος αυτής της σχολής είναι ο Θεοφάνης Στρυλίτζας(θεοφάνης ο
Κρής). Ο Θεοφάνης εικονογράφησε το καθολικό της μονής Μεγίστης Λαύρας το 1535.
Στον Θεοφάνη αποδίδονται επίσης και οι τοιχογραφίες στο παρεκκλήσι του
Προδρόμου στη μονή Σταυρονικήτα. Οι τοιχογραφίες του Θεοφάνη χαρακτηρίζονται
από μια σταθερή οργάνωση της σύνθεσης με τέλειο στήσιμο των μορφών, τις πολλές
πτυχώσεις των ενδυμάτων που χαρίζουν μια φυσικότητα, ευγενικά πρόσωπα και
φωτεινά χρώματα.

4. 0 Έργο του
Μιχαήλ του
Δαμασκηνού

5. Φώτης
Κόντογλου
0 Ὁ Φώτιος Κόντογλου, γεννήθηκε στὶς Κυδωνίες τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, στὶς 8
Νοεμβρίου 1895, ὡς τὸ τέταρτο παιδὶ τῆς οἰκογενείας Κόντογλου. Ἕνα χρόνο μετὰ
τὴ γέννησή του πεθαίνει ὁ πατέρας του καὶ τὴν κηδεμονία του ἀναλαμβάνει ὁ θεῖος
του ἱερομόναχος π. Στέφανος Κόντογλου, ἡγούμενος τοῦ οἰκογενειακοῦ μονυδρίου
τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς. Ἀπὸ ἀγάπη καὶ εὐγνωμοσύνη πρὸς τὸ πρόσωπο τοῦ θείου
του, ἔλαβε ὡς ἐπώνυμο, τὸ ἐπίθετο τῆς οἰκογένειας τῆς μητέρας του. Τὸ 1906
τελείωσε τὸ δημοτικὸ σχολεῖο τῆς Κάτω Χώρας καὶ ἐνεγράφη στὸ γυμνάσιο τοῦ
Ἀϊβαλί. Τὸ Σεπτέμβριο τοῦ 1913 ὁ θεῖος του τὸν ἐγγράφει στὴ Σχολὴ Καλῶν
Τεχνῶν. Κατὰ τὴ διάρκεια τοῦ Α´ Παγκοσμίου Πολέμου ἡ οἰκογένειά του
ἀναγκάζεται νὰ τοῦ διακόψει τὸ ἐπίδομα σπουδῶν καὶ μαζὶ μὲ τὸ συμμαθητή του
Σπύρο Παπαλουκᾶ, ἐργάζονται σὲ φωτογραφεῖα καὶ βάφουν θεατρικὰ σκηνικά.
Μὲ τὴν καταστροφὴ τοῦ Ἀϊβαλίου (1914–1917) χάνει τὴ μητέρα καὶ τὸ θεῖο του,
διακόπτει τὶς σπουδές του καὶ μεταβαίνει στὴν Εὐρώπη ὅπου ἐργάζεται ὡς
ἀνθρακωρύχος.

6. Το
αγιογραφικό
του έργο
0 Ὁ Κόντογλου κατὰ τὴ διάρκεια τῆς ζωῆς του, φιλοτέχνησε φορητὲς
ἁγιογραφίες, τοιχογραφίες, τοπία, σχέδια βιβλίων, περιοδικῶν, ποιητικῶν
συλλογῶν, πορτραῖτα καὶ ἁγιογράφησε τοὺς ἱεροὺς ναούς: Ἁγίας Λουκίας
τῆς οἰκογένειας Ζαΐμη στὸ Ρίο Πατρών, Ζωοδόχου Πηγῆς Παιανίας,
Εὐαγγελισμοῦ Ρόδου, Ἁγίας Παρασκευῆς Παιανίας, Καπνικαρέας Ἀθηνῶν,
Ἁγίου Ἀνδρέα Κάτω Πατησίων, Ἁγίου Χαραλάμπους Πολυγώνου, Ἁγίου
Γεωργίου Κυψέλης, τὸ ναΰδριο τῆς οἰκογένειας Καμπάνη στὴν Παιανία, τὸ
παρεκκλήσιο τῆς Πολυκλινικῆς Ἀθηνῶν, τὸ ναΰδριο τῆς οἰκογένειας
Γουλανδρῆ στὴν Ἐκάλη καὶ τὰ παρεκκλήσια τῶν Ἱερῶν Ναῶν Ἁγίου
Κωνσταντίνου Ὁμονοίας καὶ Ἁγίας Βαρβάρας Αἰγάλεω.

7. Κίνημα
Ναζαρηνών
Οι εικαστικοί του 19ου- 20ου αιώνα ακολουθώντας το νέο δυτικότροπο καλλιτεχνικό
ρεύμα, δημιουργούν φορητές εικόνες, τοιχογραφίες και ελαιογραφίες
διακοσμώντας τους νεοανεγερθέντες ναούς τόσο στην Αθήνα όσο και σε άλλα μέρη του
ελλαδικού χώρου όσο και στο Άγιον Όρος.Το κίνημα των Ναζαρηνών οραματιζόταν
μία φυσιοκρατική Βυζαντινή Τέχνη παραμερίζοντας τα παραδοσιακά υλικά
(αυγοτέμπερα) χρησιμοποιώντας το λάδι ως συνδετικό των χρωστικών. Εισήγαγε
δε μία τρισδιάστατη επιφάνεια, αποδίδοντας τις μορφές με ‘ανθρώπινα’ και όχι
υπερβατικά στοιχεία όπως η παραδοσιακή βυζαντινή τέχνη.Η ανθρωποκεντρική
τέχνη και ιδέα της Δύσης μετατρέπει πλέον τη φορητή εικόνα και τις τοιχογραφίες σε
εκκοσμικευμένες θρησκευτικές ζωγραφιές, δίνοντας
περισσότερη λεπτομέρεια στο ενδυματολογικό των μορφών, το φόντο, τα αντικείμενα
κ.α.Η έκφραση της ναζαρηνής τέχνης στο Άγιον Όρος και η επίδραση της νεορώσικης
ζωγραφικής παρουσιάζεται έντονα κυρίως στα αγιορειτικά λειτουργικά υφάσματα
που φέρουν ζωγραφικά σημεία. Πάνω στις πολυπρόσωπες αφηγηματικέςσκηνές των
επιταφίων. Χρησιμοποιούν προετοιμασμένο μουσαμά πάνω σε γέμισμα δημιουργώντας
έτσι μια ανάγλυφη επιφάνεια.