1. Ιερός Λόχος 1821
“Περί Ελευθερίας”
e-Twinning
Εργασία από τους μαθητές
Μυρτώ, Σέλινα,
Ηλία,Σπυριδούλα,Θεοδώρα,
Μάριο,Θεώνη,Ρουίτζιε και Ελένη
μαθητές της
Στ1 -2ου Δ.Σ. Αρτέμιδος
2. Τι ήταν ο Ιερός Λόχος; Ποιος τον ίδρυσε και πότε ;
Ο Ιερός λόχος ιδρύθηκε από τον Αλέξανδρο Υψηλάντη στη
Φωξάνη στα μέσα Μαρτίου του 1821 και συγκροτήθηκε από
εθελοντές σπουδαστές των ελληνικών παροικιών της
Μολδοβλαχίας και της Οδησσού, κυρίως. Ήταν στρατιωτικό
σώμα. Ήταν η πρώτη οργανωμένη στρατιωτική μονάδα της
Ελληνικής Επανάστασης του 1821 και του ελληνικού στρατού.
Ο Υψηλάντης πίστευε πως οι νεαροί αυτοί θα αποτελούσαν την
ψυχή του στρατού. Για αυτό το λόγο τους ονομάτισε Ιερό λόγο
των Θηβών.
Μυρτώ
3. Ποιος διορίστηκε Διοικητής του Ιερού Λόχου;
Ο Ιερός Λόχος διόρισε ως Διοικητή του τον Γεώργιο Κατακουζηνό. Ο Γεώργιος
Κατακουζηνός γεννήθηκε το 1786 στην Ιάσιο, ακόμα είχε κι’ έναν αδελφό τον
Αλέξανδρο Κατακουζηνό. Επίσης ήταν πρώην ανώτερος αξιωματικός του τσαρικού
στρατου. Ο οποίος μετά από λίγο καιρό περιμερίστηκε από τον Υψηλάντη και
υπασπιστής ο Αθανάσιος Τσακάλωφ συνιδρυτής της Φιλικής Εταιρείας.
Ο Γεώργιος Κατακουζηνός πέθανε το 1857 στην Βυζαντινή Αυτοκρατορία.
Σελίνα
4. Μάχες Ιερού Λόχου
Η πρώτη μεγάλη μάχη (πλην διαφόρων μικροσυμπλοκών) που επιλέγει να δώσει ο
Υψηλάντης, είναι στην κωμόπολη του Δραγατσανίου, όπου είναι εγκατεστημένη
ισχυρή φρουρά με ιππικό των Τούρκων. Μετά από μία τριήμερη δύσκολη πορεία
κάτω από πολύ κακές καιρικές συνθήκες, ο Ιερός Λόχος θα φτάσει απέναντι από το
Δραγατσάνι όπου θα στρατοπεδεύσει.
Ήταν 7 Ιουνίου 1821.Επικεφαλής ο Νικόλαος Υψηλάντης έσπευσε με 375
αξιωματικούς και οπλίτες.Ο Ιερός Λόχος χωρίστηκε στα 2 και η μάχη ήταν σκληρή.Οι
απώλειες ήταν σημαντικές.Ο σημαιοφόρος του Λόχου, 25 αξιωματική και 180
στρατιώτες έπεσαν νεκροί ενώ 37 Ιερολοχίτες αιχμαλωτίστηκαν και στάλθηκαν στο
Βουκουρέστι και από εκεί στην Κωνσταντινούπολη, όπου αποκεφαλίστηκαν.
Ηλίας
6. Η σημαία του Ιερού Λόχου ήταν τρίχρωμη.
Στην μία πλευρά έγραφε : ΕΝ ΤΟΥΤΟ ΝΙΚΑ επίσης στο κέντρο απεικονίζονταν η εικόνα
των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης.
Στην άλλη πλευρά υπήρχε μία εικόνα ενός Φοίνικα από τις φλόγες όπου
αναγραφόταν:
Εκ ΤΗΣ ΚΟΝΕΩΑ ΜΟΥ ΑΝΑΓΕΝΝΩΜΑΙ.
Ο Νικόλαος Υψηλάντης συνέταξε στρατιωτικό οργανισμό που στις παραγράφους ΙΑ και
ΙΒ σχετική οδηγία για τη σημαία αναφέρει: “Η Ελληνική σημαία τόσο εις τα της ξηράς
στρατεύματα όσο και εις τα της θαλάσσης πρέπει να είναι κατασκευασμένη εκ τριών
χρωμάτων: άσπρο, μαύρο και κόκκινο.
Το κόκκινο σημαίνει αυτέξουσιότητα του Ελληνικού λαού και την χαράν αυτού διότι
πολεμεί δια την ανάστασιν της Πατρίδος. το άσπρο σημαίνει την αθωότητα της δικαίας
ημών επιχειρήσεως κατά των τυράννων και τέλος το μαύρο το υπέρ πατρίδος και
ελευθερίας θανάτων ημών. Σπυριδούλα
7. Στολή
Η στολή την οποία φορούσαν οι
εθελοντές του Ιερού Λόχου, έμοιαζε με τις
στολές ευρωπαϊκού τύπου. Ήταν φτιαγμένη
από μάλλινη μαύρη τσόχα, γι’ αυτό και
αυτοί που την φορούσαν ονομάζονταν και
μαυροφόροι ή μελανοφόροι. Η στολή του
ιερολοχίτη είχε μακρύ χιτώνιο ως τα γόνατα
και ένα είδος παντελονιού, την
περισκελίδα..
8. Στο κεφάλι φορούσαν ένα ψηλό
κάλυμμα, χωρίς γείσο. Στη κορυφή του
καλύμματος, υπήρχε ένα λευκό λοφίο και
στο μπροστινό μέρος ένα εθνόσημο
(τύπος επίσημου συμβόλου), σε κόκκινο,
λευκό και κυανό χρώμα. Κάτω απ’ αυτό,
υπήρχε μία νεκροκεφαλή με δύο οστά
χιαστί, που σήμαιναν ελευθερία ή
θάνατος. Είχε χιαστί δερμάτινη ζώνη, με
τις παλάσκες (θήκες φυσιγγίων) και το
γυλιό (στρατιωτικός σάκος) στη μέση.
Τέλος το όπλο του ήταν λογχοφόρο
τυφέκιο
Θεοδώρα
9. Ιωάννης Αμβροσιάδης
Γεννήθηκε το 1794 στο Δροβολοβό των Καλαβρύτων.Ήταν υπασπιστής του Α. Υψηλάντη και
αναφέρεται ότι τον βοήθησε στην συγκρότηση του Ιερού Λόχου. Πήρε μέρος στις επιχειρήσεις στην
Μολδαβία και στη Μάχη του Δραγατσανίου ως υπασπιστής του Γ. Καντακουζηνού. Μετά την
αποτυχία της επανάστασης εκεί μετέβη στην Πελοπόννησο και με το στρατιωτικό σώμα του Α. Ζαίμη
πήρε μέρος σε πολλές μάχες εκεί. Προσελήφθη από τον Ριχάρδο Τσούτζ σαν γραμματέας και
διερμηνέας του, με το τέλος της επανάστασης χρησιμοποιήθηκε σε διάφορες πολιτικές και
στρατιωτικές θέσεις. Έζησε στην Πάτρα όπου και απεβίωσε σε μεγάλη ηλικία.
Το 1833 διορίστηκε ως ο πρώτος Νομάρχης Φωκίδας και Λοκρίδας.Στις 20 Ιουνίου 1836 και μέχρι
το 1837 οπότε μετατέθηκε στη Νομαρχία Φωκίδας και Λοκρίδας , ήταν Διοικητής Αχαΐας και Ήλιδος
και έπειτα ξανά, από το 1840 ως το 1844.Το 1845 διορίστηκε Νομάρχης Αχαΐας και Ήλιδος. Το 1850
έγινε Νομάρχης Σύρου και προηγουμένως ήταν επίτροπος του νησιού. Το 1852 ήταν Νομάρχης
Αττικοβοιωτίας και μετά υπουργός Εσωτερικών στην κυβέρνηση Κριεζή από τις 24 Φεβρουαρίου
1853 ως τις 28 Μαρτίου 1854.
Απεβίωσε το 1865.
10. Δρόσος Δρόσος
Ο Δρόσος Δρόσος ήταν Έλληνας αγωνιστής του 1821 και πολιτικός της νεοσύστατης Ελλάδας. Γεννήθηκε στην
Τήνο το 1798. Τραυματίστηκε στη μάχη του Δραγατσανίου και ήταν από τους λίγους που διασώθηκαν. Ασχολήθηκε με
την πολιτική και αντιπροσώπευσε την Τήνο σε διάφορες Συνελεύσεις.
Διορίστηκε Αρεοπαγίτης το 1844 όπου και παρέμεινε έως το 1867. Απεβίωσε το 1870 στην Αθήνα.
Πολύ νέος πήγε στην Βλαχία, όπου μυήθηκε στην Φιλική Εταιρεία και κατατάχθηκε εικοσιπένταρχος στον Ιερό
Λόχο. Συμμετείχε ενεργά στον αγώνα του 1821, ιδιαίτερα
στο Δραγατσάνι, όπου τελέστηκε η πρώτη μεγαλειώδης θυσία στο βωμό της ελευθερίας
Ο ίδιος κατόρθωσε, με την βοήθεια του καπετάν Γεωργάκη του Ολυμπίου να σώσει τη σημαία του Ιερού
Λόχου και ως εκ θαύματος σώθηκε και ο ίδιος και κατέφυγε στην Τρανσυλβανία. Από εκεί κατέβηκε πάλι στην
Ελλάδα μέσω Τεργέστης, ιδιαίτερα στην Κόρινθο και τον Φεβρουάριο του 1822 επιφορτίστηκε από τον Κωλέτη να
περιέλθει στις Κυκλάδες προς στρατολογία.
Έγραψε την «Ιστορία της Νήσου Τήνου»
Μάριος
11. Γεώργιος Λασσάνης
Ο Γεώργιος Λασσάνης (Κοζάνη 1793 -
Αθήνα 1870) ήταν Έλληνας λόγιος και
πολιτικός από την Κοζάνη. Ανέπτυξε
δραστηριότητα ως συγγραφέας,
δραματουργός και δάσκαλος· υπήρξε
Φιλικός και συμμετείχε στην επανάσταση
του 1821 στη Μολδοβλαχία ως Ιερολοχίτης
και μέλος του στενού περιβάλλοντος του
Αλέξανδρου Υψηλάντη, ενώ στα χρόνια
1828-1829 έλαβε μέρος στις τελευταίες
μάχες του Αγώνα στην Αττική. Μετά την
ίδρυση του ελλήνικου κράτους κατέλαβε
υψηλά αξιώματα, μεταξύ άλλων εκείνο του
υπουργού οικονομικών.
12. Αναστάσιος Μανάκης-
Μιχάλογλου
Ο Αναστάσιος Μανάκης – Μιχάλογλου γεννήθηκε
το 1790, καταγόταν από το Ανήλιο Μέτσοβου αλλά
εργαζόταν στην Κωνσταντινούπολη.
Μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία το 1818 και το 1820, ο
Αλέξανδρος Υψηλάντης του ανέθεσε την αποστολή
να απελευθερώσει ή να δολοφονήσει τον Φιλικό
Αριστείδη Παπά, ο οποίος είχε σταλεί στην Σερβία
για να ξεσηκώσει τον λαό ενάντια τους Οθωμανούς,
του οποίου η αποστολή αυτή απέτυχε.
Θεώνη
13. Κωνσταντίνος Λεβίδης
Ο Κωνσταντίνος Λεβίδης (Κωνσταντινούπολη 1790-Αθήνα 4
Οκτωβρίου 1868) ήταν Έλληνας λόγιος, συγγραφέας και συντάκτης
που θεωρήθηκε ως ο "πατέρας της ελληνικής δημοσιογραφίας.
Ο Λεβίδης γεννήθηκε στα Ταταύλα της Κωνσταντινούπολης και ήταν
γιος μιας ελληνικής οικογένειας ευγενών βυζαντινής καταγωγής.
Ο πατέρας του ήταν ο Νικόλαος Λεβίδης, ένας άνθρωπος των
γραμμάτων, συγγραφέας αρκετών βιβλίων και μια σημαντική φιγούρα
μεταξύ των Ελλήνων που επηρεάστηκαν από την Αναγέννηση.
Η μητέρα του ήταν επίσης γυναίκα των γραμμάτων, με μεγάλη
μόρφωση
και με ταλέντο στην μουσική και τις γλώσσες.
Ο Λεβίδης έλαβε σημαντικές σπουδές κατά την διάρκεια των νεανικών
χρόνων του. Ήταν πολύγλωσσος και μιλούσε αλβανικά, αρχαία
ελληνικά, αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ιταλικά, λατινικά, τουρκικά με
ιδιαίτερη ευχέρεια.
14. Κωνσταντίνος (Αριστίας) Κυριακός
Ο Κωνσταντίνος Κυριάκος Αριστίας (ρουμανικά: Costache Aristia,
Κωνσταντινούπολη 1800 – Βουκουρέστι 18 Απριλίου 1880) ήταν ο
πρώτος Έλληνας και Ρουμάνος επαγγελματίας ηθοποιός, ιδρυτής του
Ρουμανικού Εθνικού Θεάτρου, συγγραφέας και μεταφραστής
Εμπνευσμένος από τις ιδέες του Διαφωτισμού αλλά και της
απελευθέρωσης της Ελλάδας από τον Οθωμανικό ζυγό, ο Αριστίας
προσχώρησε στη Φιλική Εταιρία. Από την έναρξη της Ελληνικής
Επανάστασης στις ηγεμονίες, το Φεβρουάριο του 1821, ο Αριστίας
συνασπίστηκε με τον Αλέξάνδρο Υψηλάντη. Στη Μάχη του
Δραγατσανίου ήταν ο σημαιοφόρος του Ιερού Λόχου και ήταν ένας από
τους λίγους επιζόντες μαχητές του
15. Όρκος Ιερού Λόχου
Στην Φωξάνη, οι σπουδαστές που δεν είχαν καμία στρατιωτική εμπειρία άρχισαν να
γυμνάζονται και να εκπαιδεύονται στην χρήση των όπλων και της λόγχης. Η ορκωμοσία
τους έγινε στο ναό της πόλης:
<<Ως Χριστιανός ορθόδοξος και υιός της ημετέρας Καθολικής Εκκλησίας,
ορκίζομαι στο όνομα του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού και της Αγίας Τριάδας να
μείνω πιστός εις την Πατρίδα μου και εις την Θρησκείαν μου.
Ορκίζομαι να ενωθώ με όλους τους αδελφούς μου Χριστιανούς δια την
ελευθερίαν της Πατρίδος μας.
Ορκίζομαι να χύσω και αυτήν την υστέραν ρανίδα του αίματός μου υπέρ της
θρησκείας και Πατρίδος μου.
Να αποθάνω μετά των αδελφών μου υπέρ της Ελευθερίας της Πατρίδος και της
Θρησκείας μου.
Να φονεύσω και αυτόν τον ίδιον τον αδελφόν μου, εάν τον εύρω προδότην της
Πατρίδος μας. Να υποτάσσομαι στον υπέρ της Πατρίδος μου αρχηγόν, Να μη
βλέψω εις τα όπισθέν μου, εάν δεν αποδιώξω τον εχθρόν της Πατρίδος και
16. Να λάβω τα όπλα εις κάθε περίστασιν, ευθύς μόλις
ακούσω ότι ο Αρχηγός μου εκστρατεύει κατά των
τυράννων και να συγκαταφέρω άπαντας τους φίλους και
γνωρίμους μου εις το να με ακολουθήσωσιν. Να βλέψω
πάντοτε τους εχθρούς μου με μίσος και με περιφρόνησιν.
Να μη παρατήσω τα όπλα προτού να ιδώ ελευθέραν την
Πατρίδα μου και εξολοθρευμένους τους εχθρούς της.
Να χύσω το αίμα μου, ίνα νικήσω τους εχθρούς της
θρησκείας μου ή ν΄ αποθάνω ως μάρτυς δια τον Ιησού
Χριστόν.
Ορκίζομαι τέλος πάντων εις το της Θείας Μεταλήψεως
φοβερόν Μυστήριον ότι θα υστερηθώ της Αγίας
Κοινωνίας εις την τελευταία μου εκείνην ώρα, εάν δεν
εκτελέσω απάσας τας υποσχέσεις, τας οποίας έδωσα
ενώπιον της εικόνος του Κυρίου μας Ιησού Χριστού »
Ρουίτσιε
17. Ανδρέας Κάλβος: “Ωδή στον Ιερό Λόχο”
Άς μη βρέξει ποτέ
το σύννεφον, και ο άνεμος
σκληρός ας μή σκορπίση
το χώμα το μακάριον
που σας σκεπάζει.
Ας το δροσίση πάντοτε
με τ’ αργυρά της δάκρυα
η ροδόπεπλος κόρη·
και αυτού ας ξεφυτρώνουν
αιώνια τ’ άνθη.
Ω γνήσια της Ελλάδος
τέκνα· ψυχαί που επέσατε
εις τον αγώνα ανδρείως,
τάγμα εκλεκτών Ηρώων,
καύχημα νέον·
σας άρπαξεν η τύχη
την νικητήριον δάφνην,
και από μυρτιά σας έπλεξε
και πένθιμον κυπάρισσον
στέφανον άλλον.
18. Αλλ’ άν τις απεθάνη
δια την πατρίδα, η μύρτος
είναι φύλλον ατίμητον
και καλά τα κλαδιά
της κυπαρίσσου.
Αφ’ ου εις του πρώτου
ανθρώπου
τους οφθαλμούς η πρόνοος
φύσις τον φόβον έχυσε
και τας χρυσάς ελπίδας
και την ημέραν
επί το μέγα πρόσωπον
της γης πολυβοτάνου,
ευθύς το ουράνιο βλέμμα
βαθυσκαφή εφανέρωσε
μνήματα μύρια.
Πολλά μεν σκοτεινά·
φέγγει επ’ ολίγα τ’ άστρον
το της αθανασίας·
την εκλογήν ελεύθερον
δίδει το θείον.
19. Έλληνες της πατρίδος
και των προγόνων άξιοι·
Έλληνες σεις, πώς ήθελεν
άπό σας προκριθείν
άδοξος τάφος;
Ο Γέρων φθονερός
και των έργων εχθρός
και πάσης μνήμης έρχεται·
περιτρέχει την θάλασσαν
και την γην όλην.
Από την στάμναν χύνει
τα ρεύματα της λήθης
και τα πάντα αφανίζει.
Χάνονται οι πόλεις, χάνονται
βασίλεια κ’ έθνη.
Αλλ’ ότε πλησιάση
την γην οπού σας έχει,
θέλει αλλάξειν τον δρόμον του
ο Χρόνος, το θαυμάσιον
χώμα σεβάζων.
20. Αυτού, αφού την αρχαίαν
πορφυρίδα και σκήπτρον
δώσωμεν της Ελλάδος,
θέλει φέρειν τα τέκνα της
πάσα μητέρα,
και δακρυχέουσα θέλει
την ιεράν φιλήσειν
κόνιν και ειπείν: τον ένδοξον
Λόχον, τέκνα, μιμήσατε,
Λόχον Ηρώων.