2. BÜROKRASİ NEDİR?
• Bürokrasi, makamlar hiyerarşisi biçiminde
oluşturulan geniş ölçekli bir örgütlenmedir.
• Bu makamlardaki insanların (bürokratların), belirli
sorumlulukları vardır ve kurallara, yazılı
yönetmeliklere, daha yüksek konumdakilerin
uyguladıgı zorlayıcı araçlara uygun davranmak
zorundadırlar.
• Modern Batı toplumunun yarattığı bir kurumdur.
• Verilen bir görevçeşitli parçalara bölünür ve her
makam büyük bir görevin farklı bir parçasından
sorumludur.
3. BÜROKRASI
• Alman sosyolog Max Weber’in çalışmalarıyla
kuramsallaştırılmıştır.
• Weber, Batı’nın nasıl giderek daha akılcı bir hale
geldiğini açıklarken bürokrasiden bahseder ve
bürokrasiyi akılcılığın modeli olarak tanımlar.
• Akılcılığın paradigması:
• VERIMLİLİK
• ÖNGÖRÜLEBİLİRLİK
• HESAPLANABİLİRLİK
• İNSANLARI DENETLEYEN İNSANSIZ TEKNOLOJİLERİN
EGEMENLİĞİ
•
6. TOPLUMUN MCDONALD’LAŞTIRILMASI
• McDonald kardeşler ilk restoranlarını 1937’de
California’da açtılar.
• Restoranı yüksek hız,büyük hacim ve düşük fiyat
ilkelerine dayandırmışlardı.
• Karışıklıktan kaçınmak için müşterilere çok sınırlı bir
menü sunuyorlardı.
• Masaya servis ve geleneksel pişirme teknikleri yerine,
pişirme ve servis için montaj bandının kurallarını
uyguladılar.
• ‘ızgaracı’, ‘şeykçi’, ‘kızartmacı’, ‘sosçu’ gibi
uzmanlaşmış restoran işçilerinin kullanımına öncülük
ettiler.
7. TOPLUMUN MCDONALD’LAŞTIRILMASI
• Işçilerin yapması gerekenleri, hatta söylemesi
gerekenleri bile belirleyen yönetmelikler geliştirdiler.
• Mc Donald kardeşler bütün bunlar ve diğer
yöntemlerle akılcılaştırılmış ‘fast-food’ fabrikasının
gelişmesinde öncü oldular.
9. TOPLUMUN MCDONALD’LAŞTIRILMASI
• McDonaldlaştırma dediğimiz olgu nedir?
• Fast-food restauranlatının temelindeki ilkelerin,
Amerikan toplumunun ve sonrasında da dünyanın
geri kalan kısmının gitgide daha fazlasına egemen
olma süreci.
McDonald’laştırma yalnızca restaurant sanayiyi
değil, eğitim, iş, sağlık, seyahat, zevk, rejim, politika,
aile ve toplumun tüm diğer özelliklerini de
etkilemektedir.
10. MCDONALDS MODELI NEDEN BAŞARILI
OLDU?
• Bunu açıklayan dört çarpıcı boyut var.
① Verimlilik
② Hesaplanabilirlik
③ Öngörülebilirlik
④ Teknolojik denetim
11. TOPLUMDA MCDONALD’LAŞMA
• McDonald’laşan toplum, aklını
kullanarak sistemi ayakta tutan ve
eksiklerini gidererek daha da
McDonaldlaşmasını sağlayan kaymak
tabaka ile sistemin işleyişi için sadece
verilen işleri yapmakla yetinen ve olan
bitene kafa yormayan çalışanlardan
oluşur.