Εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 31 του ν. 4411/16 και της με αριθμ. 40124/8516 κ.υ.α.

1. ΔΙΟΙΚΗΣΗ
ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΑΣΦ/ΚΩΝ
ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
ΔΙΕΥΘΥΝΣH ΠΑΡΟΧΩΝ
ΤΜΗΜΑ ΚΥΡΙΑΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ
Ταχ. Δ/νση: Αγ. Κων/νου 8 (10241)
Πληροφορίες: Μ. Κουτσοπούλου
Αριθ. Τηλεφώνου: 2105215000
FAX: 2105230046
e-mail : diefpar@ika.gr
Αθήνα, 18. 11. 2016
ΕΞ. ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ
Αριθ. Πρωτ. ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ
Σ67/ 3 ΑΡ.: 41
ΠΡΟΣ:
Τους Αποδέκτες του Πίνακα Α΄
ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ (προς ενημέρωση ή/και ενέργεια):
1. Η.ΔΙ.Κ.Α. Α.Ε.
Δ/νση: Λειτουργίας & Υποστήριξης Εφαρμογών
Α) Υποδ/νση: Υποστήριξης Πελατών
Τμήμα: ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (υπόψη κ. Αθανασίου)
Β) Υποδ/νση: Ειδικών Εφαρμογών
Τμήμα: Εθν. Μητρ. Συντάξεων
Λαγουμιτζή 40, Τ.Κ. 11745 ΑΘΗΝΑ
2. Γενική Δ/νση Πληροφορικής
Δ/νση Εκμετάλλευσης
Τμήμα Παραγωγής και Διακίνησης
Αναφορών ( Συντάξεις)
Πατησίων 12, Τ.Κ.10677 ΑΘΗΝΑ
3. Ο.Π.Σ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ
Επιχειρησιακή Ομάδα Παροχών
Πατησίων 12, Τ.Κ. 10677 ΑΘΗΝΑ
Θ Ε Μ Α : «Εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 31 του Ν. 4411/2016 και της με αρ. 40124/8516
Κοινής Υπουργικής Απόφασης.»
Σχετ.: Η εγκύκλιος 16/2016, το Γενικό έγγραφο Σ48/48/29.6.2016 καθώς και τα με αρ. πρωτ.
Σ01-410/12.9.2016 και Σ01-417/13.9.2016 έγγραφα της Διεύθυνσης Εκμετάλλευσης της Γενικής
Διεύθυνσης Πληροφορικής.
Έχοντας υπόψη τις διατάξεις του άρθρου 31 του Ν. 4411/2016 (ΦΕΚ 142Α/3.8.2016), καθώς
και τη με αρ. 40124/8516 Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 2909 Β΄/2016) –ΑΔΑ: 6ΒΗΝ465Θ1Ω-
ΔΚΒ, που αφορούν τη χορήγηση των αντισταθμιστικών μέτρων κατάργησης του ΕΚΑΣ από τους
ασφαλιστικούς οργανισμούς (και το Δημόσιο), τα οποία κοινοποιούμε, σας πληροφορούμε τα
ακόλουθα:
1. Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 31 του Ν. 4411/2016, οι οποίες ισχύουν από την
1η Αυγούστου 2016, σε όσους, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 92 του N. 4387/2016 (Α΄ 85), όπως
ισχύει με τις διατάξεις της παρ. 9 του άρθρου δευτέρου του Ν. 4393/2016 (Α΄106), στερούνται την
Σελίδα 1 από 5
ΑΔΑ: ΩΑΨΟ4691ΩΓ-5Ω7
INFORMATICS
DEVELOPMEN
T AGENCY
Digitally signed by
INFORMATICS
DEVELOPMENT AGENCY
Date: 2016.11.18 12:43:48
EET
Reason:
Location: Athens

2. Σελίδα 2 από 5
παροχή Ε.Κ.Α.Σ., εφαρμόζονται, μεταξύ άλλων, τα εξής αντισταθμιστικά μέτρα, μέχρι την τελική
κατάργηση του Ε.Κ.Α.Σ. την 1.1.2020:
α. Απαλλάσσονται πλήρως από τη συμμετοχή στη φαρμακευτική δαπάνη.
β. Σε περίπτωση που έπαυσε η καταβολή ΕΚΑΣ και στους δύο συζύγους, χορηγείται ως
έκτακτη μηνιαία οικονομική ενίσχυση στο σύζυγο με το μικρότερο ατομικό εισόδημα το ισόποσο
της παροχής που αντιστοιχεί στο εισόδημα αυτό, σύμφωνα με τα ισχύοντα κάθε έτος για τη
χορήγηση του ΕΚΑΣ. Η σύγκριση των εισοδημάτων αυτών γίνεται στον μήνα Μάιο 2016.
Επισημαίνεται ότι ένας σύζυγος δεν δικαιούται να λάβει την οικονομική ενίσχυση, εάν ο ίδιος ή ο
έτερος σύζυγος ήδη λαμβάνει έκτακτη μηνιαία οικονομική ενίσχυση λόγω αναπηρίας σε
ποσοστό 80% και άνω.
Ως ατομικό εισόδημα θεωρείται το συνολικό καθαρό ετήσιο εισόδημα από συντάξεις
(κύριες, επικουρικές και βοηθήματα καταβαλλόμενα σε χρήμα), μισθούς, ημερομίσθια και λοιπά
επιδόματα (δηλαδή, το άθροισμα των εισοδημάτων που τυχόν περιλαμβάνονται στους κωδικούς
της Δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων Ε1 '303', '321', '301', '309', '311', '343',
'389', '391', '393', '255', '251', '263' και των ποσών των κωδικών '657', '659', που δεν είναι προνοιακά
εισοδήματα. Για τον προσδιορισμό του εισοδήματος αυτού δεν λαμβάνονται υπόψη τα ποσά που
αντιστοιχούν στη σύνταξη αναπήρων, θυμάτων πολεμικής περιόδου και κατά την εκτέλεση της
στρατιωτικής υπηρεσίας, θυμάτων τρομοκρατίας, καθώς και τα προνοιακά βοηθήματα.
γ. Στους πρώην δικαιούχους του ΕΚΑΣ με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω
(ανεξαρτήτως εισοδηματικών κριτηρίων) χορηγείται έκτακτη μηνιαία οικονομική ενίσχυση ισόποση
με την παροχή που καταργήθηκε.
2. Οι ως άνω έκτακτες μηνιαίες οικονομικές ενισχύσεις καταβάλλονται κατά την
ημερομηνία πίστωσης της κύριας σύνταξης των δικαιούχων, αναδρομικά δε από τη χορήγηση
της σύνταξης μηνός Αυγούστου 2016 και για όσο χρόνο διατηρούν το δικαίωμα να λαμβάνουν
οικονομική ενίσχυση, σύμφωνα με τις κοινοποιούμενες διατάξεις. Υπενθυμίζεται ότι η παρ. 9β του
άρθρου δευτέρου του Ν. 4393/2016 η οποία αντικατέστησε την παρ. 4 του άρθρου 92 του ν.
4387/2016 (Α΄ 85) προβλέπει, μεταξύ άλλων, ότι με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών
και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, εκδιδόμενη σε ετήσια βάση,
αναπροσαρμόζονται τα ποσά που αναφέρονται στα εισοδηματικά κριτήρια της παραγράφου 1
του άρθρου 92 του Ν. 4387/2016, καθώς και τα ποσά του επιδόματος που αναφέρονται στην
παράγραφο 2 του νόμου αυτού και ότι η έκδοση της ως άνω κοινής υπουργικής απόφασης
καθώς και ο έλεγχος των εισοδηματικών κριτηρίων χορήγησης του επιδόματος για κάθε έτος
λαμβάνουν χώρα το αργότερο μέχρι το τέλος του Δεκεμβρίου του προηγούμενου έτους, έτσι ώστε
από 1η Ιανουαρίου κάθε έτους να μη χορηγείται Ε.Κ.Α.Σ. σε μη δικαιούχους.
Συνεπώς, στην περίπτωση που συνταξιούχος απώλεσε το Ε.Κ.Α.Σ. κατά το έτος 2016 και
συνεπώς κατέστη δικαιούχος των αντισταθμιστικών μέτρων του άρθρου 31 του Ν. 4411/2016, εάν
δικαιούται να λαμβάνει το Ε.Κ.Α.Σ. από 1.1.2017 μέχρι 31.12.2017, σύμφωνα με τα κριτήρια της
εκδοθησόμενης κατά τα ανωτέρω προβλεπόμενης από το νόμο κοινής υπουργικής απόφασης,
δεν θα δικαιούται πλέον τα αντισταθμιστικά μέτρα για το έτος 2017. Δηλαδή, το δικαίωμα στα
ΑΔΑ: ΩΑΨΟ4691ΩΓ-5Ω7

3. Σελίδα 3 από 5
αντισταθμιστικά μέτρα του άρθρου 31 του Ν. 4411/2016 ελέγχεται κάθε χρόνο, δεδομένου ότι
εξαρτάται από το δικαίωμα στο Ε.Κ.Α.Σ.
Η χορήγηση της οικονομικής ενίσχυσης σε δικαιούχους του ΕΚΑΣ με ποσοστό αναπηρίας
80% και άνω έχει ήδη ξεκινήσει, με πίστωση των τραπεζικών λογαριασμών των δικαιούχων. Σε
περίπτωση που κάποιος δικαιούχος αυτής της κατηγορίας υποβάλει αίτηση για τη χορήγηση της
οικονομικής ενίσχυσης που προβλέπεται στην περ. γ της παρ. 1 του άρθρου 31, θα πρέπει να
γίνεται έλεγχος για τυχόν χορήγηση του επιδόματος αυτού μέσω της αυτόματης μηχανογραφικής
διαδικασίας που έχει δρομολογηθεί (μέσω ΗΔΙΚΑ Α.Ε. ή ΟΠΣ ΙΚΑ-ΕΤΑΜ).
Όσον αφορά τη διακοπή καταβολής των αντισταθμιστικών μέτρων, αυτή προβλέπεται
από την υπουργική απόφαση σε περίπτωση θανάτου του δικαιούχου, αυτονόητα δε ισχύει και
στην περίπτωση που το δικαίωμα αίρεται επειδή παύουν να συντρέχουν πλέον οι νόμιμες
προϋποθέσεις χορήγησης της οικονομικής ενίσχυσης, όπως προβλέπονται από την νομοθεσία
(π.χ. δικαίωμα στο ΕΚΑΣ, διαζύγιο, έλλειψη ποσοστού 80% κλπ).
3. Αρμόδιοι φορείς για τη χορήγηση των αντισταθμιστικών μέτρων των περιπτώσεων β
και γ είναι οι ασφαλιστικοί οργανισμοί που καταβάλλουν κύρια σύνταξη καθώς και το Δημόσιο.
Ειδικά στην περίπτωση συζύγων συνταξιούχων που και οι δύο στερούνται πλήρως και οριστικά
την παροχή του ΕΚΑΣ (περίπτωση β), αρμόδιος είναι ο φορέας εκείνος που καταβάλλει τη
μικρότερη κύρια σύνταξη.
Η διαδικασία καταβολής της έκτακτης μηνιαίας οικονομικής ενίσχυσης περιγράφεται
αναλυτικά στο άρθρο 3 της κοινοποιούμενης υπουργικής απόφασης. Οι υπηρεσίες πληρωμών
συντάξεων υποχρεούνται να παραλαμβάνουν σχετικές αιτήσεις καθώς και να προχωρούν
άμεσα στις διαδικασίες χορήγησης της οικονομικής ενίσχυσης στους δικαιούχους μέσω των
πιστωτικών ιδρυμάτων και των βεβαιώσεων (βλ. συνημμένο υπόδειγμα, που ισχύει για το 2016)
που ζητούνται στις περιπτώσεις της περ. α της παρ. 1 του άρθρου 31 του Ν. 4411/2016 ή και της
παρ. 2 του άρθρου 2 της υπουργικής απόφασης και μόνο στην περίπτωση που είναι σε θέση να
διαπιστώσουν τη συνδρομή των προϋποθέσεων που αφορούν το περιεχόμενο της βεβαίωσης
αυτής.
4. Σε περίπτωση λάθους, οι ασφαλιστικοί οργανισμοί και το Δημόσιο διατηρούν το
δικαίωμα να ζητήσουν την επιστροφή χρηματικών ποσών που έχουν πιστωθεί σε λογαριασμούς
δικαιούχων. Τα τυχόν αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά καταλογίζονται σε βάρος όσων έλαβαν
την παροχή χωρίς να τη δικαιούνται και εισπράττονται σύμφωνα με τις οικείες διατάξεις των
ασφαλιστικών οργανισμών και τις διατάξεις του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ),
δηλαδή, στην περίπτωση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 103 του Ν.
4387/2016.
Τέλος, υπενθυμίζονται τα ανωτέρω σχετικά έγγραφα της Διεύθυνσης Εκμετάλλευσης,
σύμφωνα με τα οποία: α) μέσω intranet, έχει αναρτηθεί στις Καταστάσεις Πληρωμών Συντάξεων
νέα Κατάσταση προς ενημέρωση με τίτλο: «ΕΚΤΑΚΤΗ ΠΛΗΡΩΜΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΠΡΩΗΝ
ΕΠΙΔΟΜΑΤΟΥΧΩΝ ΕΚΑΣ ΜΕ ΠΟΣΟΣΤΟ ΑΝΑΠΗΡΙΑΣ 80% ΚΑΙ ΑΝΩ», η οποία περιλαμβάνει
συνταξιούχους ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, πρώην δικαιούχους του ΕΚΑΣ με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω,
στους οποίους χορηγείται έκτακτη οικονομική ενίσχυση ισόποση με την παροχή που
ΑΔΑ: ΩΑΨΟ4691ΩΓ-5Ω7

4. Σελίδα 4 από 5
καταργήθηκε, και β) ενεργοποιήθηκαν νέοι κωδικοί προσθετικών οφειλών που αφορούν την
έκτακτη πληρωμή οικονομικής ενίσχυσης πρώην επιδοματούχων ΕΚΑΣ, όπως θα απεικονιστούν
στις καταστάσεις μηνός 10/2016.
Συν.: α)ΦΕΚ 142Α/3.8.2016
β) ΦΕΚ 2909 Β΄/2016
γ) Μία βεβαίωση (πρότυπο)
Η ΑΝΑΠΛ. ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ
ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
ΙΩΑΝΝΑ ΓΑΤΗ-ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ
Ακριβές Αντίγραφο
Η Προϊσταμένη του Τμήματος Γραμματειακής Υποστήριξης
& Διοικητικής Μέριμνας
Μαρία Δημητρακοπούλου
ΑΔΑ: ΩΑΨΟ4691ΩΓ-5Ω7

5. Ημερομηνία:……./…../2016
Υποκατάστημα:
Β Ε Β Α Ι Ω Σ Η
Βεβαιώνουμε ότι
ο/η………………………………………………………………(Α.Μ:………………./ΑΜΚΑ:……………………)
απώλεσε το Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης Συνταξιούχων από 1.6.2016, σύμφωνα με τις
διατάξεις του άρθρου 92 του Ν. 4387/2016, όπως ισχύουν με τις διατάξεις της παρ. 9 του άρθρου
δευτέρου του Ν. 4393/2016.
Η βεβαίωση αυτή χορηγείται για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 31 του Ν. 4411/2016
(ΦΕΚ 142Α/3.8.2016), καθώς και της με αρ. 40124/8516 Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΦΕΚ 2909
Β΄/2016).
Ο/Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ/-Η ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ
Σελίδα 5 από 5
ΑΔΑ: ΩΑΨΟ4691ΩΓ-5Ω7

6. ΑΔΑ: ΩΑΨΟ4691ΩΓ-5Ω7

7. ΑΔΑ: ΩΑΨΟ4691ΩΓ-5Ω7

8. ΑΔΑ: ΩΑΨΟ4691ΩΓ-5Ω7

9. ΑΔΑ: ΩΑΨΟ4691ΩΓ-5Ω7

10. ΑΔΑ: ΩΑΨΟ4691ΩΓ-5Ω7

11. ΑΔΑ: ΩΑΨΟ4691ΩΓ-5Ω7