SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 35
Baixar para ler offline
35 χρόνια

από το ατύχημα

στο Τσερνόμπιλ
Θεόδωρος Μερτζιμέκης


Τμήμα Φυσικής


Πανεπιστήμιο Αθηνών


h t t p : / / m e r t z i m e k i s . g
r

@tmertzi
Чорнобильська катастрофа

(Η καταστροφή στο Τσερνόμπιλ)
๏ 26 Απριλίου 1986


๏ Ο αντιδραστήρας Νο4 στο σταθμό
Τσερνόμπιλ κοντά στην πόλη Πριπιάτ της
Ουκρανίας υπερθερμαίνεται και εκρήγνυται


๏ Δημιουργείται ραδιενεργό νέφος που
εξαπλώνεται σε όλη σχεδόν την Ευρώπη


๏ Γιατί συνέβη και ποιες είναι οι συνέπειες;


๏ Υπάρχουν μύθοι και πραγματικότητες;
Μια μικρή εισαγωγή
๏ Όλο το σύμπαν
αποτελείται από
άτομα


๏ Τα άτομα έχουν
ηλεκτρόνια και στο
κέντρο τους
πυρήνες


๏ Οι πυρήνες
αποτελούνται από
πρωτόνια και
νετρόνια


๏ Διαφορετικοί
αριθμοί νετρονίων
δημιουργούν τα
ισότοπα
Ραδιενέργεια
๏ Ραδιενέργεια = αστάθεια των ισοτόπων


๏ Τα περισσότερα ισότοπα αλλάζουν μορφή


๏ Κάθε μετασχηματισμός τους συνοδεύεται από
εκπομπή ακτινοβολίας


Ποιοι είναι οι τρόποι μετασχηματισμού


των ισοτόπων;
α β γ
Συμπεριφορά ακτινοβολιών σε
μαγνητικό πεδίο
α
β
γ
σχάση
๏ Στη σχάση, ένα ισότοπο (π.χ. Ουράνιο) κόβεται
σε δύο μέρη και μερικά επιπλέον νετρόνια


๏ Τα μέρη αυτά είναι συνήθως ραδιενεργά


๏ Σε κάθε σχάση παράγεται τεράστια ενέργεια
Ενέργεια σύνδεσης
๏ Σε όλα τα ισότοπα (πλην του υδρογόνου)
απαιτείται να δώσουμε κάποια ενέργεια για να
κρατήσουμε πρωτόνια και νετρόνια κοντά
μεταξύ τους


๏ Η ενέργεια αυτή ονομάζεται ενέργεια σύνδεσης


๏ Αντίθετα, αν σπάσουμε τον πυρήνα σε
κομμάτια αυτή η ενέργεια είναι πλέον
διαθέσιμη
๏ Όταν ο πυρήνας κόβεται υπάρχει
πλεόνασμα ενέργειας


๏ Η ενέργεια αυτή δε χάνεται αλλά γίνεται
κινητική ενέργεια των προϊόντων της
σχάσης και νετρονίων


๏ Η κινητική ενέργεια ανεβάζει τη
θερμοκρασία του συστήματος
Παραγωγή ενέργειας
Αλυσιδωτή αντίδραση
๏ Τα επιπλέον νετρόνια μπορούν
να χτυπήσουν γειτονικούς
πυρήνες και να προκαλέσουν
νέες σχάσεις


๏ Αν δεν περιοριστεί τότε έχουμε
μια αλυσιδωτή αντίδραση που
μπορεί να είναι ανεξέλεγκτη
๏ Σε έναν πυρηνικό αντιδραστήρα, η έκλυση πυρηνικής
ενέργειας μετασχηματίζεται σε θερμότητα


๏ Η θερμότητα μπορεί να παράξει ατμό και με αυτόν να
κινηθούν στροβιλοκινητήρες (turbo)


๏ Οι κινητήρες αυτές λειτουργούν ως γεννήτριες
ηλεκτρικού ρεύματος
Πυρηνικός αντιδραστήρας
Chernobyl
๏ 4 αντιδραστήρες
τύπου RBMK


๏ Ισχύς 1000 MW
καθένας
Η τοποθεσία
Αντιδραστήρας 4
Pripyat
Ποταμός Pripyat
Δεξαμενή ψύξης
Οι βασικές αιτίες του ατυχήματος
Pripyat
๏ Το τεστ έγινε για να δουν πώς θα συμπεριφερθεί ο
αντιδραστήρας σε περίπτωση απώλειας ισχύος


๏ Η ισχύς μειώθηκε 50% οπότε μόνο μια τουρμπίνα
ήταν αρκετή για να απορροφήσει τον ατμό


๏ Ο Νο4 ήταν ο καλύτερος από τους 4, άρα έμοιαζε
απίθανο οποιοδήποτε πρόβλημα


๏ Αν το τεστ αποτύγχανε, τότε το προγραμματισμένο
κλείσιμο αναβαλλόταν


๏ Οι τεχνικοί αντιμετώπισαν το τεστ ως καθαρά
ηλεκτρικό θέμα


๏ Ο RBMK δεν είχε ασπίδα προστασίας
๏ 25.04/01:00 - Η λειτουργία επιβραδύνεται


๏ 25.04/13:05 - Ισχύς 50%, η μια τουρμπίνα κλείνει


๏ 25.04/14:00 - Λόγω ζήτησης ισχύος, ο Νο4 λειτουργεί επί
12 ώρες στο 50%


๏ 25.04/23:10 - Το τεστ συνεχίζεται


๏ 26.04/00:28 - Ένα λάθος ρίχνει την ισχύ στο 1%, γεμίζει η
δεξαμενή με νερό και παράγεται ξένο, οπότε παύουν να
ισχύουν οι προδιαγραφές του προσχεδιασμένου ελέγχου


๏ 26.04/01:00-01:20 - Η ισχύς ανεβαίνει στο 7% με έντονες
αλλαγές στη ροή του ατμού και την ψύξη
Οι πρώτες ώρες
๏ 26.04/01:20 - Ο τεχνικός απενεργοποιεί πολλαπλούς
ελέγχους ασφαλείας


๏ 26.04/01:23:04 - Ο τεχνικός απενεργοποιεί και τη
δεύτερη τουρμπίνα


๏ 26.04/01:23:40 - Ραγδαία αύξηση ισχύος. Ο τεχνικός
προσπαθεί να το σταματήσει, αλλά λόγω σχεδιασμού
των ράβδων συμβαίνει το αντίθετο (βόριο-γραφίτης)


๏ 26.04/01:23:44 - Η ισχύς φτάνει 100 φορές παραπάνω
από το μέγιστο, οι ράβδοι ελέγχου καίγονται και ο ατμός
διαπερνάει τους σωλήνες ασφαλείας και ουσιαστικά
προκαλεί έκρηξη στον αντιδραστήρα
Οι πρώτες ώρες
Το επόμενο στάδιο
๏ ~190 τόνοι ουρανίου (UO2)


๏ ~30 τόνοι ελευθερώθηκαν
στην ατμόσφαιρα, έχοντας
διασπαστεί σε ραδιενεργά
ισότοπα.


๏ Το 98% της ποσότητας
παραμένει στην περιοχή
του αντιδραστήρα και
ουσιαστικά καταργεί τη
βιωσιμότητα του τοπίου σε
μια ακτίνα 80 km
Το κόκκινο δάσος
Εκλυόμενη ραδιενέργεια
๏ Εκτός από το ουράνιο που αποτελούσε το καύσιμο,
απελευθερώνονται διάφορα προϊόντα σχάσης
Ισότοπο Χρόνος ημιζωής
Ιώδιο-131 8 ημέρες
Καίσιο-137 30 έτη
Στρόντιο-90 ~29 έτη
Το ταξίδι του νέφους
๏ Το ραδιενεργό νέφος αποτελείται από
πληθώρα πτητικών ραδιενεργών ουσιών με
μικρούς  μεγάλους χρόνους ζωής


๏ Το νέφος εκτελεί λόγω των γεωστροφικών
ανέμων ένα περίεργο ταξίδι πάνω από όλη την
Ευρώπη


๏ Η ύπαρξή του γίνεται για πρώτη φορά γνωστή
στη Σουηδία λόγω καταγραφής ιδιαίτερα
υψηλών επιπέδων ακτινοβολίας
Το ραδιενεργό νέφος ταξιδεύει
Βόρειο Ημισφαίριο
Το νέφος στην Ελλάδα
๏ Το νέφος φθάνει στην Ελλάδα το βράδυ της Μ.
Παρασκευής του 1986 (30.04)


๏ Καταρρακτώδεις βροχές επιβαρύνουν την
επίπτωση καθώς ρίχνουν τα ραδιενεργά στο
έδαφος


๏ Υψηλά επίπεδα καταγράφονται στη Β. Ελλάδα
με τις μέγιστες τιμές στη Θεσσαλία (Καρδίτσα)
και Νάουσα-Κοζάνη


๏ Τα επίπεδα Cs-137 ήταν στη 13η θέση στην
Ευρώπη (~150 kBq/m2)
Πανικός!
๏ Εξαφανίζονται χιλιάδες κονσέρβες από γάλα
και τροφές από τα καταστήματα


๏ Ο κόσμος συρρέει κατά εκατοντάδες στο
Δημόκριτο για να εξετασθεί


๏ Αναδεικνύεται η απουσία προετοιμασίας
αντιμετώπισης ενός τέτοιου ενδεχομένου στην
Ελλάδα


๏ Έλλειψη ενημέρωσης από τις Αρχές, παντελής
άγνοια από την πλευρά των πολιτών για το τι
είναι πραγματικά η ραδιενέργεια
Χάρτης επίπτωσης Cs-137
– ‘ ’
Επίπτωση στη θάλασσα
– ‘ ’
.
– ‘ ’
Σύγκριση με άλλες χώρες
Επίπτωση στον πληθυσμό
๏ Οι πρώτες μέρες ήταν επικίνδυνες λόγω I-131,
το οποίο εκλύθηκε σε μεγάλες ποσότητες


๏ Το Cs-137 επηρεάζει δραστικά την τροφική
αλυσίδα
Εκτίμηση δόσης στον ελληνικό
πληθυσμό
๏ Οι μετρήσεις έδειξαν μία δόση ~550 μSv για
ενήλικες στη Β. Ελλάδα με μολυσμένη
διατροφή για τον πρώτο χρόνο


๏ Συνολική δόση σε 50 χρόνια ~5.4 mSv (πολύ
μικρότερη από τα επίπεδα κινδύνου)


๏ Σύγκριση με μέση ετήσια δόση από φυσική
ραδιενέργεια: 1-2 mSv


๏ Μετά από 30 χρόνια ξέρουμε ότι στην Ελλάδα η
αύξηση σε θανάτους από καρκίνο λόγω του
ατυχήματος ήταν +1 (σύγκριση με ~25000
ετησίως!!!)
Μακροπρόθεσμα αποτελέσματα
๏ Κλονισμός εμπιστοσύνης στην Πυρηνική Ενέργεια


๏ Αναθεώρηση κανονισμών ασφαλείας και τεχνικών
προδιαγραφών


๏ Διαφάνεια και ενημέρωση του κοινού


๏ Καλλιέργεια περιβαλλοντολογικής συνείδησης


๏ Πρωτοβουλίες για καλύτερο έλεγχο και
προστασία του περιβάλλοντος
Υπήρξε κάποιο

θετικό αποτέλεσμα;
Fukushima Daiichi
Φουκουσίμα: το ταξίδι της
ραδιενέργειας
Κλείνοντας...

Mais conteúdo relacionado

Semelhante a 35 χρόνια από το ατύχημα στο Chernobyl

Ανεμογεννήτρια
ΑνεμογεννήτριαΑνεμογεννήτρια
ΑνεμογεννήτριαEleni Kabaraki
 
γραπτή εργασία πυρηνική
γραπτή εργασία πυρηνικήγραπτή εργασία πυρηνική
γραπτή εργασία πυρηνικήxpapas
 
Ghost town
Ghost townGhost town
Ghost townpanosram
 
Περιβαλλοντικό ΓΕΛ Ερυμάνθειας
Περιβαλλοντικό ΓΕΛ ΕρυμάνθειαςΠεριβαλλοντικό ΓΕΛ Ερυμάνθειας
Περιβαλλοντικό ΓΕΛ Ερυμάνθειαςlyk-erymanth
 
Presentation STEM careers on 9th Math International Conference
Presentation STEM careers on 9th Math International ConferencePresentation STEM careers on 9th Math International Conference
Presentation STEM careers on 9th Math International ConferencePanagiota Argiri
 
Τα Πυρηνικα Ατυχηματα στοΤσερνομπιλ και Φουκοσιμα
Τα Πυρηνικα Ατυχηματα στοΤσερνομπιλ και ΦουκοσιμαΤα Πυρηνικα Ατυχηματα στοΤσερνομπιλ και Φουκοσιμα
Τα Πυρηνικα Ατυχηματα στοΤσερνομπιλ και ΦουκοσιμαTasos Lazaridis
 
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ - ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9: ΜΟΡΦΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ - ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9: ΜΟΡΦΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ - ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9: ΜΟΡΦΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ - ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9: ΜΟΡΦΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣΕυγενία Θεοχαράτου
 

Semelhante a 35 χρόνια από το ατύχημα στο Chernobyl (10)

Ανεμογεννήτρια
ΑνεμογεννήτριαΑνεμογεννήτρια
Ανεμογεννήτρια
 
γραπτή εργασία πυρηνική
γραπτή εργασία πυρηνικήγραπτή εργασία πυρηνική
γραπτή εργασία πυρηνική
 
Ghost town
Ghost townGhost town
Ghost town
 
3 synedrio elk ppt
3 synedrio elk ppt3 synedrio elk ppt
3 synedrio elk ppt
 
Περιβαλλοντικό ΓΕΛ Ερυμάνθειας
Περιβαλλοντικό ΓΕΛ ΕρυμάνθειαςΠεριβαλλοντικό ΓΕΛ Ερυμάνθειας
Περιβαλλοντικό ΓΕΛ Ερυμάνθειας
 
Presentation STEM careers on 9th Math International Conference
Presentation STEM careers on 9th Math International ConferencePresentation STEM careers on 9th Math International Conference
Presentation STEM careers on 9th Math International Conference
 
Τα Πυρηνικα Ατυχηματα στοΤσερνομπιλ και Φουκοσιμα
Τα Πυρηνικα Ατυχηματα στοΤσερνομπιλ και ΦουκοσιμαΤα Πυρηνικα Ατυχηματα στοΤσερνομπιλ και Φουκοσιμα
Τα Πυρηνικα Ατυχηματα στοΤσερνομπιλ και Φουκοσιμα
 
Ημερίδα 2011 Πατρα
Ημερίδα 2011 ΠατραΗμερίδα 2011 Πατρα
Ημερίδα 2011 Πατρα
 
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ - ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9: ΜΟΡΦΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ - ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9: ΜΟΡΦΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ - ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9: ΜΟΡΦΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ - ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9: ΜΟΡΦΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
 
Το πυρηνικό ατύχημα στο Τσέρνομπιλ.
Το πυρηνικό ατύχημα στο Τσέρνομπιλ.Το πυρηνικό ατύχημα στο Τσέρνομπιλ.
Το πυρηνικό ατύχημα στο Τσέρνομπιλ.
 

Último

CSR_Module5_Practical_Εκπαιδευτικά Κύματα Αλλαγής
CSR_Module5_Practical_Εκπαιδευτικά Κύματα ΑλλαγήςCSR_Module5_Practical_Εκπαιδευτικά Κύματα Αλλαγής
CSR_Module5_Practical_Εκπαιδευτικά Κύματα ΑλλαγήςGeorgeDiamandis11
 
CSR_Module1_Πρακτικές δραστηριότητες στην Τάξη στα Ελληνικά
CSR_Module1_Πρακτικές δραστηριότητες στην Τάξη στα ΕλληνικάCSR_Module1_Πρακτικές δραστηριότητες στην Τάξη στα Ελληνικά
CSR_Module1_Πρακτικές δραστηριότητες στην Τάξη στα ΕλληνικάGeorgeDiamandis11
 
CSR_Module2_Περιβαλλοντική Ευθύνη στην Ελληνική γλώσσα
CSR_Module2_Περιβαλλοντική Ευθύνη  στην Ελληνική γλώσσαCSR_Module2_Περιβαλλοντική Ευθύνη  στην Ελληνική γλώσσα
CSR_Module2_Περιβαλλοντική Ευθύνη στην Ελληνική γλώσσαGeorgeDiamandis11
 
Ανακαλύψτε τον κόσμο με την ΕΕ- Μodule.5.pdf
Ανακαλύψτε τον κόσμο με την ΕΕ- Μodule.5.pdfΑνακαλύψτε τον κόσμο με την ΕΕ- Μodule.5.pdf
Ανακαλύψτε τον κόσμο με την ΕΕ- Μodule.5.pdfGeorgeDiamandis11
 
Τό Ημερολόγιο της Διαφορετικότητας-Module.5.pdf
Τό Ημερολόγιο της Διαφορετικότητας-Module.5.pdfΤό Ημερολόγιο της Διαφορετικότητας-Module.5.pdf
Τό Ημερολόγιο της Διαφορετικότητας-Module.5.pdfGeorgeDiamandis11
 
CSR_Module3_Βήμα πρός Βήμα στην Ελληνική γλώσσα
CSR_Module3_Βήμα πρός Βήμα στην Ελληνική γλώσσαCSR_Module3_Βήμα πρός Βήμα στην Ελληνική γλώσσα
CSR_Module3_Βήμα πρός Βήμα στην Ελληνική γλώσσαGeorgeDiamandis11
 
CSR_Module2_Οικονομική Ευθύνη στην Ελληνική γλώσσα
CSR_Module2_Οικονομική Ευθύνη στην Ελληνική γλώσσαCSR_Module2_Οικονομική Ευθύνη στην Ελληνική γλώσσα
CSR_Module2_Οικονομική Ευθύνη στην Ελληνική γλώσσαGeorgeDiamandis11
 
Ημέρα δεντροφύτευσης Πρωτοβουλίας Green Earth
Ημέρα δεντροφύτευσης Πρωτοβουλίας Green EarthΗμέρα δεντροφύτευσης Πρωτοβουλίας Green Earth
Ημέρα δεντροφύτευσης Πρωτοβουλίας Green EarthGeorgeDiamandis11
 
CSR_Module2_Ηθική Ευθύνη στην Ελληνική λώσσα
CSR_Module2_Ηθική Ευθύνη στην Ελληνική λώσσαCSR_Module2_Ηθική Ευθύνη στην Ελληνική λώσσα
CSR_Module2_Ηθική Ευθύνη στην Ελληνική λώσσαGeorgeDiamandis11
 
CSR_Module3_Διερεύνηση Πλεονεκτημάτων ΕΚΕ
CSR_Module3_Διερεύνηση Πλεονεκτημάτων ΕΚΕCSR_Module3_Διερεύνηση Πλεονεκτημάτων ΕΚΕ
CSR_Module3_Διερεύνηση Πλεονεκτημάτων ΕΚΕGeorgeDiamandis11
 
Το πολυπολιτισμικό βιβλίο συνταγών-Module.5.pdf
Το πολυπολιτισμικό βιβλίο συνταγών-Module.5.pdfΤο πολυπολιτισμικό βιβλίο συνταγών-Module.5.pdf
Το πολυπολιτισμικό βιβλίο συνταγών-Module.5.pdfGeorgeDiamandis11
 
CSR_Module1_Practical_Activities01-Μια (α)δύνατη συνέντευξη
CSR_Module1_Practical_Activities01-Μια (α)δύνατη συνέντευξηCSR_Module1_Practical_Activities01-Μια (α)δύνατη συνέντευξη
CSR_Module1_Practical_Activities01-Μια (α)δύνατη συνέντευξηGeorgeDiamandis11
 
CSR_Module1_Συνέντευξη στην δουλειά στα Ελληνικά
CSR_Module1_Συνέντευξη στην δουλειά στα ΕλληνικάCSR_Module1_Συνέντευξη στην δουλειά στα Ελληνικά
CSR_Module1_Συνέντευξη στην δουλειά στα ΕλληνικάGeorgeDiamandis11
 
CSR_Module5_Εργαστήριο Προσομοίωσης Αναπηρίας
CSR_Module5_Εργαστήριο Προσομοίωσης ΑναπηρίαςCSR_Module5_Εργαστήριο Προσομοίωσης Αναπηρίας
CSR_Module5_Εργαστήριο Προσομοίωσης ΑναπηρίαςGeorgeDiamandis11
 

Último (14)

CSR_Module5_Practical_Εκπαιδευτικά Κύματα Αλλαγής
CSR_Module5_Practical_Εκπαιδευτικά Κύματα ΑλλαγήςCSR_Module5_Practical_Εκπαιδευτικά Κύματα Αλλαγής
CSR_Module5_Practical_Εκπαιδευτικά Κύματα Αλλαγής
 
CSR_Module1_Πρακτικές δραστηριότητες στην Τάξη στα Ελληνικά
CSR_Module1_Πρακτικές δραστηριότητες στην Τάξη στα ΕλληνικάCSR_Module1_Πρακτικές δραστηριότητες στην Τάξη στα Ελληνικά
CSR_Module1_Πρακτικές δραστηριότητες στην Τάξη στα Ελληνικά
 
CSR_Module2_Περιβαλλοντική Ευθύνη στην Ελληνική γλώσσα
CSR_Module2_Περιβαλλοντική Ευθύνη  στην Ελληνική γλώσσαCSR_Module2_Περιβαλλοντική Ευθύνη  στην Ελληνική γλώσσα
CSR_Module2_Περιβαλλοντική Ευθύνη στην Ελληνική γλώσσα
 
Ανακαλύψτε τον κόσμο με την ΕΕ- Μodule.5.pdf
Ανακαλύψτε τον κόσμο με την ΕΕ- Μodule.5.pdfΑνακαλύψτε τον κόσμο με την ΕΕ- Μodule.5.pdf
Ανακαλύψτε τον κόσμο με την ΕΕ- Μodule.5.pdf
 
Τό Ημερολόγιο της Διαφορετικότητας-Module.5.pdf
Τό Ημερολόγιο της Διαφορετικότητας-Module.5.pdfΤό Ημερολόγιο της Διαφορετικότητας-Module.5.pdf
Τό Ημερολόγιο της Διαφορετικότητας-Module.5.pdf
 
CSR_Module3_Βήμα πρός Βήμα στην Ελληνική γλώσσα
CSR_Module3_Βήμα πρός Βήμα στην Ελληνική γλώσσαCSR_Module3_Βήμα πρός Βήμα στην Ελληνική γλώσσα
CSR_Module3_Βήμα πρός Βήμα στην Ελληνική γλώσσα
 
CSR_Module2_Οικονομική Ευθύνη στην Ελληνική γλώσσα
CSR_Module2_Οικονομική Ευθύνη στην Ελληνική γλώσσαCSR_Module2_Οικονομική Ευθύνη στην Ελληνική γλώσσα
CSR_Module2_Οικονομική Ευθύνη στην Ελληνική γλώσσα
 
Ημέρα δεντροφύτευσης Πρωτοβουλίας Green Earth
Ημέρα δεντροφύτευσης Πρωτοβουλίας Green EarthΗμέρα δεντροφύτευσης Πρωτοβουλίας Green Earth
Ημέρα δεντροφύτευσης Πρωτοβουλίας Green Earth
 
CSR_Module2_Ηθική Ευθύνη στην Ελληνική λώσσα
CSR_Module2_Ηθική Ευθύνη στην Ελληνική λώσσαCSR_Module2_Ηθική Ευθύνη στην Ελληνική λώσσα
CSR_Module2_Ηθική Ευθύνη στην Ελληνική λώσσα
 
CSR_Module3_Διερεύνηση Πλεονεκτημάτων ΕΚΕ
CSR_Module3_Διερεύνηση Πλεονεκτημάτων ΕΚΕCSR_Module3_Διερεύνηση Πλεονεκτημάτων ΕΚΕ
CSR_Module3_Διερεύνηση Πλεονεκτημάτων ΕΚΕ
 
Το πολυπολιτισμικό βιβλίο συνταγών-Module.5.pdf
Το πολυπολιτισμικό βιβλίο συνταγών-Module.5.pdfΤο πολυπολιτισμικό βιβλίο συνταγών-Module.5.pdf
Το πολυπολιτισμικό βιβλίο συνταγών-Module.5.pdf
 
CSR_Module1_Practical_Activities01-Μια (α)δύνατη συνέντευξη
CSR_Module1_Practical_Activities01-Μια (α)δύνατη συνέντευξηCSR_Module1_Practical_Activities01-Μια (α)δύνατη συνέντευξη
CSR_Module1_Practical_Activities01-Μια (α)δύνατη συνέντευξη
 
CSR_Module1_Συνέντευξη στην δουλειά στα Ελληνικά
CSR_Module1_Συνέντευξη στην δουλειά στα ΕλληνικάCSR_Module1_Συνέντευξη στην δουλειά στα Ελληνικά
CSR_Module1_Συνέντευξη στην δουλειά στα Ελληνικά
 
CSR_Module5_Εργαστήριο Προσομοίωσης Αναπηρίας
CSR_Module5_Εργαστήριο Προσομοίωσης ΑναπηρίαςCSR_Module5_Εργαστήριο Προσομοίωσης Αναπηρίας
CSR_Module5_Εργαστήριο Προσομοίωσης Αναπηρίας
 

35 χρόνια από το ατύχημα στο Chernobyl

  • 1. 35 χρόνια από το ατύχημα στο Τσερνόμπιλ Θεόδωρος Μερτζιμέκης Τμήμα Φυσικής Πανεπιστήμιο Αθηνών h t t p : / / m e r t z i m e k i s . g r @tmertzi
  • 2. Чорнобильська катастрофа (Η καταστροφή στο Τσερνόμπιλ) ๏ 26 Απριλίου 1986 ๏ Ο αντιδραστήρας Νο4 στο σταθμό Τσερνόμπιλ κοντά στην πόλη Πριπιάτ της Ουκρανίας υπερθερμαίνεται και εκρήγνυται ๏ Δημιουργείται ραδιενεργό νέφος που εξαπλώνεται σε όλη σχεδόν την Ευρώπη ๏ Γιατί συνέβη και ποιες είναι οι συνέπειες; ๏ Υπάρχουν μύθοι και πραγματικότητες;
  • 3. Μια μικρή εισαγωγή ๏ Όλο το σύμπαν αποτελείται από άτομα ๏ Τα άτομα έχουν ηλεκτρόνια και στο κέντρο τους πυρήνες ๏ Οι πυρήνες αποτελούνται από πρωτόνια και νετρόνια ๏ Διαφορετικοί αριθμοί νετρονίων δημιουργούν τα ισότοπα
  • 4. Ραδιενέργεια ๏ Ραδιενέργεια = αστάθεια των ισοτόπων ๏ Τα περισσότερα ισότοπα αλλάζουν μορφή ๏ Κάθε μετασχηματισμός τους συνοδεύεται από εκπομπή ακτινοβολίας Ποιοι είναι οι τρόποι μετασχηματισμού των ισοτόπων;
  • 5. α β γ Συμπεριφορά ακτινοβολιών σε μαγνητικό πεδίο α β γ
  • 6. σχάση ๏ Στη σχάση, ένα ισότοπο (π.χ. Ουράνιο) κόβεται σε δύο μέρη και μερικά επιπλέον νετρόνια ๏ Τα μέρη αυτά είναι συνήθως ραδιενεργά ๏ Σε κάθε σχάση παράγεται τεράστια ενέργεια
  • 7. Ενέργεια σύνδεσης ๏ Σε όλα τα ισότοπα (πλην του υδρογόνου) απαιτείται να δώσουμε κάποια ενέργεια για να κρατήσουμε πρωτόνια και νετρόνια κοντά μεταξύ τους ๏ Η ενέργεια αυτή ονομάζεται ενέργεια σύνδεσης ๏ Αντίθετα, αν σπάσουμε τον πυρήνα σε κομμάτια αυτή η ενέργεια είναι πλέον διαθέσιμη
  • 8. ๏ Όταν ο πυρήνας κόβεται υπάρχει πλεόνασμα ενέργειας ๏ Η ενέργεια αυτή δε χάνεται αλλά γίνεται κινητική ενέργεια των προϊόντων της σχάσης και νετρονίων ๏ Η κινητική ενέργεια ανεβάζει τη θερμοκρασία του συστήματος Παραγωγή ενέργειας
  • 9. Αλυσιδωτή αντίδραση ๏ Τα επιπλέον νετρόνια μπορούν να χτυπήσουν γειτονικούς πυρήνες και να προκαλέσουν νέες σχάσεις ๏ Αν δεν περιοριστεί τότε έχουμε μια αλυσιδωτή αντίδραση που μπορεί να είναι ανεξέλεγκτη
  • 10. ๏ Σε έναν πυρηνικό αντιδραστήρα, η έκλυση πυρηνικής ενέργειας μετασχηματίζεται σε θερμότητα ๏ Η θερμότητα μπορεί να παράξει ατμό και με αυτόν να κινηθούν στροβιλοκινητήρες (turbo) ๏ Οι κινητήρες αυτές λειτουργούν ως γεννήτριες ηλεκτρικού ρεύματος Πυρηνικός αντιδραστήρας
  • 11. Chernobyl ๏ 4 αντιδραστήρες τύπου RBMK ๏ Ισχύς 1000 MW καθένας
  • 13. Οι βασικές αιτίες του ατυχήματος Pripyat ๏ Το τεστ έγινε για να δουν πώς θα συμπεριφερθεί ο αντιδραστήρας σε περίπτωση απώλειας ισχύος ๏ Η ισχύς μειώθηκε 50% οπότε μόνο μια τουρμπίνα ήταν αρκετή για να απορροφήσει τον ατμό ๏ Ο Νο4 ήταν ο καλύτερος από τους 4, άρα έμοιαζε απίθανο οποιοδήποτε πρόβλημα ๏ Αν το τεστ αποτύγχανε, τότε το προγραμματισμένο κλείσιμο αναβαλλόταν ๏ Οι τεχνικοί αντιμετώπισαν το τεστ ως καθαρά ηλεκτρικό θέμα ๏ Ο RBMK δεν είχε ασπίδα προστασίας
  • 14. ๏ 25.04/01:00 - Η λειτουργία επιβραδύνεται ๏ 25.04/13:05 - Ισχύς 50%, η μια τουρμπίνα κλείνει ๏ 25.04/14:00 - Λόγω ζήτησης ισχύος, ο Νο4 λειτουργεί επί 12 ώρες στο 50% ๏ 25.04/23:10 - Το τεστ συνεχίζεται ๏ 26.04/00:28 - Ένα λάθος ρίχνει την ισχύ στο 1%, γεμίζει η δεξαμενή με νερό και παράγεται ξένο, οπότε παύουν να ισχύουν οι προδιαγραφές του προσχεδιασμένου ελέγχου ๏ 26.04/01:00-01:20 - Η ισχύς ανεβαίνει στο 7% με έντονες αλλαγές στη ροή του ατμού και την ψύξη Οι πρώτες ώρες
  • 15. ๏ 26.04/01:20 - Ο τεχνικός απενεργοποιεί πολλαπλούς ελέγχους ασφαλείας ๏ 26.04/01:23:04 - Ο τεχνικός απενεργοποιεί και τη δεύτερη τουρμπίνα ๏ 26.04/01:23:40 - Ραγδαία αύξηση ισχύος. Ο τεχνικός προσπαθεί να το σταματήσει, αλλά λόγω σχεδιασμού των ράβδων συμβαίνει το αντίθετο (βόριο-γραφίτης) ๏ 26.04/01:23:44 - Η ισχύς φτάνει 100 φορές παραπάνω από το μέγιστο, οι ράβδοι ελέγχου καίγονται και ο ατμός διαπερνάει τους σωλήνες ασφαλείας και ουσιαστικά προκαλεί έκρηξη στον αντιδραστήρα Οι πρώτες ώρες
  • 16.
  • 17. Το επόμενο στάδιο ๏ ~190 τόνοι ουρανίου (UO2) ๏ ~30 τόνοι ελευθερώθηκαν στην ατμόσφαιρα, έχοντας διασπαστεί σε ραδιενεργά ισότοπα. ๏ Το 98% της ποσότητας παραμένει στην περιοχή του αντιδραστήρα και ουσιαστικά καταργεί τη βιωσιμότητα του τοπίου σε μια ακτίνα 80 km Το κόκκινο δάσος
  • 18. Εκλυόμενη ραδιενέργεια ๏ Εκτός από το ουράνιο που αποτελούσε το καύσιμο, απελευθερώνονται διάφορα προϊόντα σχάσης Ισότοπο Χρόνος ημιζωής Ιώδιο-131 8 ημέρες Καίσιο-137 30 έτη Στρόντιο-90 ~29 έτη
  • 19. Το ταξίδι του νέφους ๏ Το ραδιενεργό νέφος αποτελείται από πληθώρα πτητικών ραδιενεργών ουσιών με μικρούς μεγάλους χρόνους ζωής ๏ Το νέφος εκτελεί λόγω των γεωστροφικών ανέμων ένα περίεργο ταξίδι πάνω από όλη την Ευρώπη ๏ Η ύπαρξή του γίνεται για πρώτη φορά γνωστή στη Σουηδία λόγω καταγραφής ιδιαίτερα υψηλών επιπέδων ακτινοβολίας
  • 22. Το νέφος στην Ελλάδα ๏ Το νέφος φθάνει στην Ελλάδα το βράδυ της Μ. Παρασκευής του 1986 (30.04) ๏ Καταρρακτώδεις βροχές επιβαρύνουν την επίπτωση καθώς ρίχνουν τα ραδιενεργά στο έδαφος ๏ Υψηλά επίπεδα καταγράφονται στη Β. Ελλάδα με τις μέγιστες τιμές στη Θεσσαλία (Καρδίτσα) και Νάουσα-Κοζάνη ๏ Τα επίπεδα Cs-137 ήταν στη 13η θέση στην Ευρώπη (~150 kBq/m2)
  • 23. Πανικός! ๏ Εξαφανίζονται χιλιάδες κονσέρβες από γάλα και τροφές από τα καταστήματα ๏ Ο κόσμος συρρέει κατά εκατοντάδες στο Δημόκριτο για να εξετασθεί ๏ Αναδεικνύεται η απουσία προετοιμασίας αντιμετώπισης ενός τέτοιου ενδεχομένου στην Ελλάδα ๏ Έλλειψη ενημέρωσης από τις Αρχές, παντελής άγνοια από την πλευρά των πολιτών για το τι είναι πραγματικά η ραδιενέργεια
  • 26. – ‘ ’ Σύγκριση με άλλες χώρες
  • 27. Επίπτωση στον πληθυσμό ๏ Οι πρώτες μέρες ήταν επικίνδυνες λόγω I-131, το οποίο εκλύθηκε σε μεγάλες ποσότητες ๏ Το Cs-137 επηρεάζει δραστικά την τροφική αλυσίδα
  • 28. Εκτίμηση δόσης στον ελληνικό πληθυσμό ๏ Οι μετρήσεις έδειξαν μία δόση ~550 μSv για ενήλικες στη Β. Ελλάδα με μολυσμένη διατροφή για τον πρώτο χρόνο ๏ Συνολική δόση σε 50 χρόνια ~5.4 mSv (πολύ μικρότερη από τα επίπεδα κινδύνου) ๏ Σύγκριση με μέση ετήσια δόση από φυσική ραδιενέργεια: 1-2 mSv ๏ Μετά από 30 χρόνια ξέρουμε ότι στην Ελλάδα η αύξηση σε θανάτους από καρκίνο λόγω του ατυχήματος ήταν +1 (σύγκριση με ~25000 ετησίως!!!)
  • 29. Μακροπρόθεσμα αποτελέσματα ๏ Κλονισμός εμπιστοσύνης στην Πυρηνική Ενέργεια ๏ Αναθεώρηση κανονισμών ασφαλείας και τεχνικών προδιαγραφών ๏ Διαφάνεια και ενημέρωση του κοινού ๏ Καλλιέργεια περιβαλλοντολογικής συνείδησης ๏ Πρωτοβουλίες για καλύτερο έλεγχο και προστασία του περιβάλλοντος
  • 31.
  • 32.
  • 34. Φουκουσίμα: το ταξίδι της ραδιενέργειας