MEDYADA DÖNÜŞEN SAĞLIK ANLAYIŞLARI ‘’ERKEK BEDENİ İFTİHARLA SUNAR’’
•Transferir como DOCX, PDF•
0 gostou•1,856 visualizações
Bu çalışmada 21.yy’ la birlikte tıbbileşen ve bireyselleşen sağlık anlayışının medya aracılığıyla erkek bedeni üzerinden yeniden üretilmesine odaklanılmaktadır. Sağlık, hastalık, birey ilişkisi her topluma göre yeniden düzenlenir, dönüştürülür ve bir şekilde iktidar içerisinde kendini gösterir. Bu iktidar ilişkileri içerisinde medya iktidarın gücünü bir takım politikalar üzerinden eğlendirerek ve gündelik pratiklerle sunarak iktidarın gücünü yeniden üretir. Bu bağlamda, günümüz toplumunda medyanın önemli bir güç olduğu düşüncesinden hareketle bu çalışma, dönüşen sağlık anlayışının bir düzenleme ve disiplin aracı olarak erkek bedeni üzerinden nasıl işlediğini sağlık haberleriyle anlamayı amaçlamaktadır. Anahtar sözcükler: Sağlık, erkek bedeni, iktidar, medya, sağlık haberleri…
Recomendados
Recomendados
Mais conteúdo relacionado
Semelhante a MEDYADA DÖNÜŞEN SAĞLIK ANLAYIŞLARI ‘’ERKEK BEDENİ İFTİHARLA SUNAR’’
Semelhante a MEDYADA DÖNÜŞEN SAĞLIK ANLAYIŞLARI ‘’ERKEK BEDENİ İFTİHARLA SUNAR’’ (20)
Mais de Galatasaray Üniversitesi
Mais de Galatasaray Üniversitesi (7)
MEDYADA DÖNÜŞEN SAĞLIK ANLAYIŞLARI ‘’ERKEK BEDENİ İFTİHARLA SUNAR’’
- 1. Seray Öney Doğanyiğit Galatasaray üniversitesi Stratejik İletişimi Yönetimi Sağlık İletişimi Öğr.Üyesi : Doç Dr. İnci Çınarlı MEDYADA DÖNÜŞEN SAĞLIK ANLAYIŞLARI ‘’ERKEK BEDENİ İFTİHARLA SUNAR’’ Özet Bu çalışmada21.yy’ la birlikte tıbbileşenve bireyselleşen sağlık anlayışının medya aracılığıyla erkek bedeni üzerinden yeniden üretilmesine odaklanılmaktadır. Sağlık, hastalık, birey ilişkisi her topluma göre yeniden düzenlenir, dönüştürülür ve bir şekilde iktidar içerisinde kendini gösterir. Bu iktidar ilişkileri içerisinde medya iktidarın gücünü bir takım politikalar üzerinden eğlendirerek ve gündelik pratiklerle sunarak iktidarın gücünü yeniden üretir. Bu bağlamda, günümüz toplumunda medyanın önemli bir güç olduğu düşüncesinden hareketle bu çalışma, dönüşen sağlık anlayışının bir düzenleme ve disiplin aracı olarak erkek bedeni üzerinden nasıl işlediğini sağlık haberleriyle anlamayı amaçlamaktadır. Anahtar sözcükler: Sağlık, erkek bedeni, iktidar, medya, sağlık haberleri… İktidar-Beden Toplumlarda değişen paradigmalar her alanda olduğu gibi sağlık politikalarının da yönünü belirlemektedir. Tüketim kültürü ve medyanın başat öğeler olduğu günümüz toplumunda sağlık, hastalık, beslenme, güzellik anlayışları da dönüşmektedir.1Küresel gelişmeler ve yerel ihtiyaçlardaki değişimlerin sağlığa ve dolayısıyla insan bedenine müdahalesi sistemin ayakta kalabilmesi için, sağlığı da gündelik yaşam pratiklerini kuşatan kültürel bir ortama dönüştürmesini sağlar. Bu dönüşüm; iktidarın politikaları, yeni sağlık anlayışları ve medya arasında ki ilişkiyi yeniden anlamamız gerektiğini zorunlu kılmaktadır. Bu çalışmada; medyada sağlık haberlerinin sağlığı erkek bedeni üzerinden nasıl aktardığını anlayabilmek için sağlık sosyolojisi, beden sosyolojisi ve medya çalışmalarında ilgili alandaki tartışmalar birlikte ele alınacaktır. Sosyal bilimler tarafından uzun süre ihmal edilmiş olan beden, 1980’li yıllardan başlayarak önemli bir sosyolojik tartışma konusuna dönüşmüştür. Sosyolojinin yaklaşımı kuşkusuz tıp 1 Demez,G. Medyada Yeni Sağlık Anlayışları ve Kadın Bedeni. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. Cilt:9 Sayı:1 Yıl:2012
- 2. gibi anatomi ve fizyolojiye değil, bedenin sosyal eylemleri icra etme ve anlamlandırma kapasitesine odaklanmaktadır. Beden sosyolojisi bedenin çeşitliliğini (genç, yaşlı, sağlıklı, hasta, engelli, bir etnik gruba mensup ya da bir ten rengine sahip, dişi ya da erkek vd), aidiyetini (tarihsel, kültürel, ulusal, sınıfsal, vd) ve mahkumiyetini (hazza, acıya, ölüme vd)ele alan, dolayısıyla felsefeden ve çeşitli bilimsel disiplinlerin bilgilerinden beslenen bir alandır. 2 Nazlı (2004: 26), Bedene ilişkin ilginin artmasını ve bedenin toplumsal çözümleme aracı olarak kullanılmasının temelindeki sosyal ve kültürel faktörleri üç grupta tanımlayarak açıklamıştır: (1) 1960’lardan başlayarak günümüze kadar etkisini sürdüren feminist hareket toplumsal kurumlarda ve sosyal alanlarda görülen cinsiyet ayrımcılığı, sendika ve çalışma haklarının boyutu, cinsiyetler arası ilişkiler ve rollerin yeni tanımlamalarından başlayıp ataerkilliğe kadar uzanan doğrultuda kadınların kendi bedenlerine ve kimliklerine ilişkin önemli bir bilinçlenme sağlayan feminist hareket, bedenin akademik bir kavram olmasına da yol açmıştır. (2) Batı’da nüfus piramidinin değişen yapısı nedeniyle, yaşlıların artan oranıdır. Gelişen tıp bilimi, hastalıkların tedavisi konusunda yaşanan gelişmeler, yasam beklentisinin artısı bedene yönelik tıbbi yatırımı da zorunlu kılmış ve yaslı/genç beden, yasam kalitesi kavramlarının odağında yer alan beden sosyal, tıbbi ve akademik alanda önem kazanmaya başlamıştır. (3) Kapitalizmin günümüzdeki görünümleriyle bağlantılı tüketim kültürünün yükselişi yine çok önemli bir faktör olarak ortaya çıkmaktadır. (...) Tüketimin kollarının bedene nasıl uzandığına, oluşturduğu kültür içinde bedene ilişkin alanları ne şekilde bir sosyal değerler ağıyla sarmaladığına ilişkin analizler akademik alanda gündeme gelmiştir.3 Tarihsel ve kültürel ortam, insan bedenini (olan ve olması gereken bedensel nitelikleri) tanımlar. Bedenin kullanımına ilişkin normlar yine tarihsel ve kültürel normlar içerisinde belirlenir. Bu normlar farklı cinsiyetler, yaş grupları, ya da ekonomik katmanlar için ‘’uygun ve gerekli’’ olan davranışları, giyim tarzını, bakım ve temizlik kurallarını, güzellik ve çirkinlik ölçülerini, sağlık durumlarını tanımlar. Bu yüzden toplumla etkileşim içinde gelişen benliği ‘’güzel’’, ‘’sağlıklı’’,vb olarak algıladığı bedensel özellikler ortama göre değişir.4 Naci Soykan’a göre; “Bedenin tarihi onun üstüne kurulan egemenliklerin tarihidir” (Soykan, 1996:59). Buradan hareketle beden ve beden üzerine uygulanan denetimin, disiplinin, kaynağını içinde bulunduğu toplumdan yani döneminin geçerli değerleri ve ideolojisinden aldığı söylenebilir.5 Foucault’un ilk kez Cinselliğin Tarihi (2003) adlı kitabında ortaya koyduğu “Biyo-politika” kavramı bedenin düzenlenmesi konusunun açıklanmasında aydınlatıcı olabilmektedir.Foucault (2003:103)Biyo-politik çağın başlamasını söyle ifade eder. Egemen 2 Baudrillard,J. Tüketim toplumu. Ayrıntı Yayınevi.2010 3 Eren, G. Reklamlarda Tüketim Kültürü Degerlerine Göre Bedeni Düzenleyen Söylemler. Ankara Ünv. Halkla İlşkilerBölümü.Yüksek Lisans Tezi. 2007.Ankara 4 Sezgin,D. Yaşam Tarzı Önerileri Bağlamında Sağlık Haberlerinin Analizi. Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümü.2010 5 Odabaş,S. Medyada Beden Politikalarının Temsili.Kültür ve İletişim. Mersin Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi.2008
- 3. iktidarın simgelediği eski öldürme gücü, yerini artık titizlikle bedenlerin yönetimine ve yasamın hesapçı biçimde işletilmesine bırakır. (…) Yani bedenlerin boyun eğmesine yönelik çok sayıda tekniğin pıtrak vermesine tanık olunur. Böylece bir “Biyo-iktidar” çağı baslar. “Bu süreç, yaşamın politikleştirilmesine ve beden politikasına gönderme yapmaktadır”.Toplum bedenleri üretmez; ama onları etkilemek, biçimlendirmek ya da bozmak olanaklarına sahiptir. Sanayi atıklarıyla kirlenmiş bir çevrede yaşamanın yol açtığı sorunlar, trafik ve şiddet olaylarında sakatlanmalar, yaralanmalar vb örnekler; toplumsal yaşamın insan bedenlerinin bütünlüğüne nasıl müdahale edebildiğini gösterir…6 Biyo-iktidarın kapitalizmin gelişmesinin vazgeçilmez bir öğesi olduğu kuşku götürmez; çünkü kapitalizm, bedenlerin denetimli bir biçimde üretim aygıtına sokulması ve nüfus olaylarının ekonomik süreçlere göre ayarlanmasıyla da güvence altına alınmıştır. Ama kapitalizm daha da fazlasını istedi; her ikisinin de büyümesine; kullanılabirlikleri ve itaatkarlıkları ile aynı zamanda güçlenmelerine de gereksindi; güçleri yetenekleri, genel olarak da yaşamı artıracak ama aynı zamanda onları bağımlı kılmayı daha zorlaştırmayacak iktidar yöntemlerini üretti. (Foucault; 2003:104)7 Turner’a (1994: 117) göre iki tür beden sorunu vardır. Bunlardan bir tanesi beden içi yani özel alana ilişkin sorun ve diğeri de duygular ve hisler vasıtasıyla algılanan kamusal alana ilişkin dış beden sorunudur. İç beden içerisinde yer alan konular, bireysel ve toplumsal olarak şekillendirilen alışkanlıkların etkisi altındadır. Fakat iç bedenle ilgili olan alışkanlıklar, bedenin temsiliyle ilişkili görülen dış bedenle ilişkisiz değildir. Sonuçta “iç ve dış beden dediğimiz beden aynı bedendir ve Turner’dan alınan bu kavram biyolojik olanla temsil arasındaki ayrımdan kaynaklı gibi görülüyor olsa da aslında bu çözümleme alanını parçalara bölmeye yarayan bir amaç taşır” (Işık, 1998: 155).8 Dolayısıyla bu çalışma; erkek bedeninin çekici, güçlü olarak temsil edilmesinin, haber metinlerinde sağlıkla ilişkilendirildiği savından hareketle iç ve dış beden analizinin parçası olarak gazetede ki haber söylemlerini “Biyo-politik” sürecin bir parçası olarak görmektedir. Örneğin; erkeğin var olan hegemonik imajını beden ve trendler üzerinden düzenlerken; iç bedene yaptığı göndermelerle erkeklik gücü vs. ile büyüme, çoğalma gibi nüfuz düzenlemelerine de vurgu yapar. Moda, tüketim, sanat gibi alanlar dış beden analizinin temsil düzleminde incelenebileceği alanlardır. Bu nedenle çalışma tüketim kültüründe erkek bedeninin temsil ediliş biçimlerinin neler olduğunu ortaya koymayı amaçlamakta ve iç bedenin korunmasının nedeninin dış bedenin görünümüne odaklanması olduğu yolundaki tespitleri sınamaya yönelmektedir. 6 Odabaş,S. Medyada Beden Politikalarının Temsili.Kültür ve İletişim. Mersin Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi.2008 7 Balcı,A.Postmodern Dönemde Modern Bir Pratik Olarak Sağlık. Arş. Gör. Sakarya Üniversitesi, İİBF, ÇalışmaEkonomisi ve End. İlişk. Böl. 8 Demez,G. Medyada Yeni Sağlık Anlayışları ve Kadın Bedeni. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. Cilt:9 Sayı:1 Yıl:2012
- 4. Dış beden temsil ve temsille bağlantılı olarak bedene yapılan müdahaleleri de kapsadığından, büyük bir endüstrinin merkezinde yer alır9. Sırf bu yüzden bedenin temsiline yönelik ürünlerin pazarları tüketim toplumunda büyük bir rol oynar. Daha önce birçok kere kadın bedeni üzerinden yapılan pazarlama; ; erkekleri de tüketici kitle haline getirmek amacıyla ideal kadın tiplerinin yanında erkek tiplerine de yer vermeye başlamıştır. Geleneksel erkek kimliği, modern kadın kimliğinin gerisinde kaldığından ve tüketim toplumunun gerekliliklerini yerine getiremediğinden medya erkek kimliği üzerinden bazı temsil anlayışları üretmiştir. Artık erkekte sahiplenilmeyi bekleyen bir imaj olarak sunulmakta, poz verilmekte hem kendi cinsi üzerinden hem kadın üzerinden sunulmaktadır. Bunu yaparken iktidar kendisine ters düşmemek için erkeksilik, çekicilik, erkek gücü gibi söylemleri sağlık ve tıp üzerinden yapmaktadır. Sağlık ve Beden Bedenin tüketim kültüründe taşıdığı sembolik anlamın yanı sıra yaşamsal bir sınırının olması, bedeni tıbbın nesnesi haline getiren sağlıksal boyutunu da beraberinde getirir. IvanIllıch‘’Sağlığın Gaspı’’ (1995: 13) adlı kitabında, amacının tıp konusundaki ilerlemenin çok popülerleştirilmiş yararlarının arkasındaki çirkin yüzü değerlendirmek olduğunu belirtir. Sağlık uzmanlarının bir ürünün satılması için referans oluşturdukları ve bunu halkı bilgilendirmek adına yaptıkları her türlü süreci kapsadığını söylemek mümkündür. Tıptaki ilerlemelerin ticari amaçla kullanılmasının somut olarak yansıdığı beden de, “yaşamı tıplaştırmak (tıbbileştirmek)”(Illıch, 1995: 37) olarak adlandırılan bu süreçten en çok etkilenen alandır. Bu sürecin en büyük özelliği, “kişileri koruyucu, endüstriyel ve çevresel tıbbın tüketicisi olmaya özendirmesidir”.10 Yasamın tıplaştırıldığını gösteren pratik ölçütler iki boyutta ele alınabilir. “Bunlardan birincisi sağlık konusuna ayrılan bütçeyi gösteren ekonomik ölçütlerdir” (Illıch, 1995: 42). Diger ölçüt ise “toplumsal yasam içinde örnegin reklamlarda dogal bir süreç olan yaslanmanın nasıl teknik bir sürece dönüstügünü gösteren saglık söylemlerini de içeren “kültürel ölçütlerdir” (Illıch, 1995: 42). 11Yasamın tıplastırılmasında ekonomik ve kültürel ölçütler birbirini beslemektedir. Fakat çalışmatıplastırmanın kültürel boyutuna ve bunun bir parçası olan söylemlere değinecektir. Tıbbi gelişmelerin etkisiyle yaşam süresi uzamış ve bireylerin sağlık hizmetlerinden yararlanmak istedikleri yaşam süresi ve olanak beklentisi de buna bağlı olarak artmıştır. 9 Odabaş,S. Medyada Beden Politikalarının Temsili.Kültür ve İletişim. Mersin Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi.2008 10 Sezgin,D. Yaşam Tarzı Önerileri Bağlamında Sağlık Haberlerinin Analizi. Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümü.2010. 11 Sezgin,D. Yaşam Tarzı Önerileri Bağlamında Sağlık Haberlerinin Analizi. Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümü.2010.
- 5. Fakat, “bütün metabolizmalar ölüme yazgılı”12 olduğundan vücuda dahil edilen her şeyin bireyi doğumdan başlayan ve ölümle sona eren süreçte düz çizgisel olarak ilerletecek olması kaçınılmazdır. Ölümü ötelemenin dayanılmaz cazipliği tüm suçu vücuda alınan maddelerin seçiminde yanlışlık bulacak ve bu seçimin daha sağlıklı olmasını isteyen birey kendi seçim yetkisini sağlık uzmanlarına bırakacaktır. İşin kötüsü, uzmanlar da vücudun kaçınılmaz ölümlülüğünün farkındadırlar ve uygulatacakları hiçbir tedavi bu kaçınılmazlığı durduramayacaktır. Bu kısır döngüden çıkış yolu ise rahatsızlıkların devamlı yenilenmesidir. Illıch kitabında, Foucault’nun modern kurumlara karsı takındığı eleştirel tavra benzer bir tavır takınmıştır. Bir yandan modern tıbbın yarattığı hastalıklara, doktorların yeterli oldukları konusundaki yanılsamalara, yararsız tedavilere ve doktorların neden oldukları zararlara eleştirel biçimde değinirken öte yandan da yasamın nasıl tıbbi terimlerle donatıldığını içeren yasamın tıplaştırılma süreci olarak adlandırdığı süreci tanımlar. Bu süreç içerisinde “acı, hastalık ve ölümün kişisel bir savasımdan teknik bir soruna dönüştürülmesini anlatır”. (Illıch, 1995: 17).13 “Tıbbileştirme terimi yaygın olarak, tıbbi meslek etkinliklerinin, doğum ve ölüm süreçleriyle gittikçe artan ilişkisini ve tıbbın yaygınlaşması altındaki yayılmacı ve emperyalist stratejileri de dolaylı olarak ifade etmek için kullanılır” (Marshall, 1999:729). Bu sözcüğün kapitalist sisteme karsı eleştirel bir durusu barındırdığını ve bu durumunda haber ve reklamlardaki tabiileşmenin eleştirilmesine uygun dokuyu hazırladığını ifade edebiliriz. (Illıch, 1995: 31). Erkek bedenini ilgilendiren bir ürünün tanıtılmasında sıklıkla tıbbi söylemler kullanılmaktadır. Illıch’a (1995: 31) göre, mühendislik modeli olarak düzenlenen sağlık yöntemini kabul eden insanlar sağlığı metalaştırma sürecinin parçası görürler.Medya metinleri içerinde sağlık, aynen bir mühendisin bina inşa etmesi gibi düşünülebilecek bir yaratım anlamını taşır. Sağlıklı olmak, formda olmak vb. tüm durumlar, mühendislik sürecinin parçasıdır. 14Mühendis, ihtiyacı duyduğu malzemeyi binayı yapabilmek için satın alacaktır. “Yeni bozuklukların, belirtilerin ve bağımlılıkların icadıyla birlikte giderek artan sayıda toplumsal sorun tabiileşmekte, yani insanın hiçbir etki edemeyeceği tıbbi sorunlara dönüşmektedir” (Furedi, 2001: 38). 15 Aydınlanma ile birlikte bilginin ancak akıldan referans alanının makbul olmaya başlanması, insanoğlunun gündelik yaşam pratiklerinde karşılaştığı problemleri çözerken kullandığı bilgi üzerinde de kaçınılmaz olarak bir dönüşüme yol açmıştır. Dolayısıyla sağlık alanında da pre- modern toplumlarda hastalık ya da rahatsızlıklarla başa çıkma konusunda temel kurum aile iken, hem Aydınlanma ile birlikte bilginin referansının değişmesi hem de ulus devlet kavramının ortaya çıkması ile insan bedeninin sağlığına bakış kökten değişmiştir. Çünkü ulus devlet ile birlikte artık belirli bir sınır içinde yaşayan nüfusa karşı tutumlarda bir değişim 12 İnceoğlu,Y. Kadın ve Bedeni. Ayrıntı yayınları.2010. 13 aktaran Eren, G. Reklamlarda Tüketim Kültürü Degerlerine Göre Bedeni Düzenleyen Söylemler. Ankara Ünv. Halkla İlşkilerBölümü.Yüksek Lisans Tezi. 2007.Ankara 14 aktaranDemez,G. Medyada Yeni Sağlık Anlayışları ve Kadın Bedeni. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. Cilt:9 Sayı:1 Yıl:2012 15 Aktaran Sezgin,D. Yaşam Tarzı Önerileri Bağlamında Sağlık Haberlerinin Analizi. Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümü.2010
- 6. meydana gelmiş ve dolayısıyla bu nüfusun sağlığı artık siyasi otoriteyi daha fazla ilgilendirmeye başlamıştır.16 Bu bağlamda, hastalık da değişen bilgi paradigmasına uygun bir şekilde nesnel olarak belirlenebilir belirtilere göre tanımlanır olmuştur. (Giddens, 2005a: 153–4)17 “Tıbbın gelişimi, insan davranışının, davranışlarının, söylemlerin, arzuların genel olarak tıbbilestirilmesi” (Foucault, 2005a: 116) sürecinde özellikle kutsanan bilimin ürettiği bilgiler, uzun yasama, sağlıklı yasam, başarılı yaslanma ve formda olma gibi tüketim toplumunun manipüle edilebilir kavramları içinde, bedeni denetlemek için sıkça kullanılmaktadır. Fakat hem bedenin denetimine ilişkin söylemlerin hangi gerekçeler (tıp ve sağlık, form ve diyet, gençlik ve güzellik) üzerine kurulduğunu anlayabilmek hem de bu söylemlerin içinde davranışa yöneltici ikna mekanizmalarını (rasyonel davranış, akılcı seçimler) açıklayabilmek için modernlik ve beden arasındaki bağlantının kurulması gerekmektedir. Bu söylemler, kişilerin bedenlerini kendi istekleriyle denetlemesine zemin hazırlayarak, kapitalizmin ulaştığı tüketim toplumu boyutunda beklenen tüketim davranışına yönelmenin zemin hazırlamaktadırlar. Modernliğin barındırdığı ilerleme bireyin yaşamına yansıması bedenin geliştirilmesi ve yenilenmesi gerekliğini ortaya çıkarmıştır. Bu anlamda “modernliğin ilerlemeye ve gelişmeye yönelik durmak bilmez baskısı sadece insanların diğer insanları sömürmesini değil, insanların kendilerini de sömürmelerini sağlar.”(Berman, 2005)18 Modernliğin en büyük getirilerinden biri olan endüstrileşme beraberinde ileri teknolojileri sunmuş gündelik hayatın pratiklerini kısa yollarla çözme imkânı vermiştir. Fakat modernlik insan hayatına kolaylık sağlarken bir yandan yarattığı çözümlerin çıktısı olarak doğaya zarar vermekte ve insan hayatında da bazı tahriplere yol açmaktadır. İnsanlar her fırsatta modernleştikçe endüstrinin araçlarına dâhiledilerek tüketime yönlendirilmiş, tüketirken aldıkları hazzın cezasını bedenleri ile ödemek zorunda kalmaya bırakılmışlardır. Ama modern insan kendini o kadar terbiye etmiş ve iktidarın denetimi altında öz kontrolü o kadar gelişmiştir ki artık bedenleri denetime cevap verdiği ölçüde modern ve tersi durumda ise biçimsiz bedenler olarak adlandırılmaktadırlar. Yaşam süresinin uzaması, dolayısıyla daha çok bireyin sağlık hizmetlerine ihtiyaç duyması, medya ve yeni iletişim teknolojileri aracılığı ile -doğru ya da yanlış- daha fazla sağlık bilgisine sahip bireylerin sayısının artması gibi nedenler, sağlık hizmetlerine olan talebi yükseltmiştir. Bu süreç; devamında, tıbbi hegemonya açısından doktorların, sağlık kuruluşları ve sağlık hizmeti sağlayanların, ilaç firmalarının ve tedaviye katkı sağlayan “ilaçmış” gibi düşünülen ürün üreticilerinin, özetle, sağlık ile ilgili olabilecek çıkar gruplarının gücünü arttırmıştır. Aynı 16 aktaranOdabaş,S. Medyada Beden Politikalarının Temsili.Kültür ve İletişim. Mersin Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi.2008 17 aktaranBalcı,A.Postmodern Dönemde Modern Bir Pratik Olarak Sağlık. Arş. Gör. Sakarya Üniversitesi, İİBF, Çalışma Ekonomisi ve End. İlişk. Böl. 18 aktaranBalcı,A.Postmodern Dönemde Modern Bir Pratik Olarak Sağlık. Arş. Gör. Sakarya Üniversitesi, İİBF, Çalışma Ekonomisi ve End. İlişk. Böl.
- 7. zamanda, tıbbileştirilen gündelik yaşam bireye “kendini hasta hissettirerek”, bazen gereğinden fazla, bazen de gerekmeyen tedavi ve testlere teşvik ederek, tıbbi güce ve kâr amacına katkıda bulunmaktadır. Sağlık hizmetlerine olan talepleri yükselen bireyler giderek “kendi kendilerinin doktoru” olmaya başlamıştır. Böylece birey kendine teşhis koyan ve tedavi yapan, sağlık hizmeti seçenek ve olanaklarını takip eden, kendi için gerekli olan hizmetleri satın alan bir “tüketici” durumuna gelmiştir. Bireyin “hasta” konumundan “tüketici” konumuna geçirilmesi konusunda yaşanan gelişmeler, sadece sağlık sektörünün değil, medyanın ve birçok ticari işletmenin de yararlanacağı önemli bir pazar yaratmıştır.19 Medya ve Sağlık Son on yıl içinde sağlık ve hastalık konularının beraberinde medyanın magazinleştirerek edilmiş sağlık konularına her geçen gün daha fazla yer verdiği gözlemlenmektedir. Gazeteler; sağlık haberlerine, sağlık-yaşam tarzı vs. gibi konu başlıkları ile hemen hemen iki tam sayfa ayırmakta, hafta sonları ise ek gazeteler ile okuyuculara uzman önerileri ve yazı dizileri ile yeni sağlık anlayışı sunmaktadırlar. Medya; eğlendirerek, yönlendirerek, örnekleyerek, bilgilendirerek sağlıkla ilgili geçerli dönemsel normların yerleşmesi, yaygınlaşması ve pekiştirilmesi süreçlerinde etkin ve önemli bir güçtür. Bilimsel ve tıbbi terimleri içeren sağlık bilgisini artık sadece rahatsız ya da hasta iken doktordan almak yerine; deniz kenarında gazete okurken de alabilecek konuma getiren sağlık haberleri sağlık konusundaki söylemin ardına bakmayı gerekli kılmaktadır. Özellikle erkek bedenine yönelik sağlık haberlerinin sosyal bir model, bir trend yada sosyal bir statü geliştirmek üzerinden sunulduğu gözlemlenmektedir. Daha önceden kadın medyada görüntülendiğinde erkek bakışı tarafından oluşturulmaktaydı ve kadının erkek olmadan eksik olduğu düşünülmekteydi. Toplumsal idealleri yansıtan medya; erkekleri de tüketici kitle haline getirmek amacıyla ideal kadın tiplerinin yanında erkek tiplerine de yer vermeye başlamıştır. 20Geleneksel erkek kimliği, modern kadın kimliğinin gerisinde kaldığından ve tüketim toplumunun gerekliliklerini yerine getiremediğinden medya ‘’metroseksüel erkek21, überseksüel22 erkek kimlikleri üreterek kadın bakışı üzerinden erkek bedenine yönelik yeni sağlık anlayışları geliştirmiştir. Artık 19 Baudrillard,J. Tüketim toplumu. Ayrıntı Yayınevi.2010 20 Gezerler,Ö. Erkeklerin Geleceği.MediaCat. 21 TDK bakımlı erkek olarak giren metroseksüel erkek tipinin de, erkeğin homoseksüel etiketine maruz kalmadan tüketilbilmesi için oluşturulmuş bir tanımlama örneği olduğu düşünülmektedir. Öncülüğünü David Beckham’ın yaptığı metroseksüel erkek, manükür yaptıran, küpe takan, epilasyon, cilt bakımı, manükür- pedikür kısacası dış görünüşüne kadınlar kadar özen gösteren ama cinsel tercihlerini kadınlardan yana kullanan erkekleri tanımlamak için oluşturulmuştur, metropol sözcüğünden gelen şehirli erkek anlamında bir kavram olarak kullanılmaktadır. 22 Überseksüellik (en iyi erkek) En dinamik, en ilgi çekici erkeklerdir. Sevimsizliğe kaçmadan kendilerine alabildiğine güvenen, erkeksi, özgün kişilerdir. Metroseksüel’ den farkı daha fazla şehvet uyandıran, kendisiyle çok fazla meşgul, erkek arkadaşları olan, kendi bildiklerinden şaşmayan erkek tipidir. Kadın hareketinin farkında, kadınlarla arası iyi olan ama kendi karar alıcı olan erkektir. Onlar er’ liğe saygı duyarlar.
- 8. erkekte sahiplenilmeyi bekleyen bir imaj olarak sunulmakta, poz verilmekte hem kendi cinsi üzerinden hem kadın üzerinden sunulmaktadır. Bunu yaparken iktidar kendisine ters düşmemek için erkeksilik, çekicilik, erkek gücü gibi söylemleri sağlık ve tıp üzerinden yapmaktadır. “Hastalığa” odaklanmak yerine “sağlıklı” olmayı vurgulamak doğrultusunda yön değiştiren medyadaki sağlık söylemi, bedenlerin denetimi yoluyla tıbbi sosyal kontrolü sağlamaktadır.23 Medya bu kontrolü haberlerinde her durum için risk belirleyerek insanları profesyonel yardıma muhtaç kılarak, kişilerin hayatlarının kontrolü de kendi ellerinde olmaktan çıkararak sağlar.Doğanın yıkıcılığı karsısında çaresiz kalan kişi, belirlenen risklerin bedeninde gerçekleşmesini önlemeye dönük olarak yasamaya mecbur bırakılmaktadır.İnsanlar önce bedenleriyle takıntı haline gelecek kadar ilgili hale getirilmekte ve ardından da bu ilgi fazlalığı tıp tarafından bir hastalığın semptomu olarak tanımlanmaktadır. Bu durum “zayıf notların kötü bir eğitim sisteminden değil de akademik başarı bozukluğundan kaynaklandığını” (Furedi, 2001: 37) iddia etmek gibidir.24 Son dönemlerde medyada sıklıkla rastladığımız kellik, iktidarsızlık, andropoz ve cinsel işlevsizlik gibi özellikle de sıradan rahatsızlıkların tıbbi sorunlar haline getirildiği, hafif semptomlarınciddi olarak gösterildiği, kişisel sorunların yine tıbbi olarak, risklerin de hastalık olarak gösterildiği haberler ‘’hastalık ticareti’’ yapan kişilerin sıklıkla başvurduğu stratejilerdir. Doktorlara hastalık icat etme ve buna ilişkin tedavi “satma” gücünü kazandıran bir diğer unsur da korku olarak medya üzerinden gösterilmektedir. “Hastalıkları ‘satmak’ farklı pazarlama yöntemlerine göre yapılıyor ama en yaygın olanı insanlardaki korkuyu kullanmaktır. Mesela menopoz döneminde kadınlarahormon satmak için kalp krizi riski öne sürülüyor. Çocuklarda görülen en küçükdepresyonun intiharla sonuçlanabileceği korkusu kullanılarak anne ve babalara ilaçsatılıyor. Ömür boyu kullanılan, otomatik reçeteye tâbi anti- kolesterol ilaçlarısatmak için de vakitsiz (pematüre) ölüm korkusu işleniyor... Oysa çoğu zaman şifaniyetine kullanılan ilaçların kendisi bir dizi hastalığın peydahlanmasıylasonuçlanıyor” (Mohinhan ve Cassels 2006).25 Korkuyu bir araç olarak kullanmak da hastalık tanımının kapsamını genişletmede, diğer bir ifadeyle “normal bir durumun” aslında bir hastalık, ya da hastalığa doğru bir gidişat olduğu şeklinde bir tanımlamaya tabi tutmada büyük bir kolaylık sağlamaktadır. Gelinen bu noktada ise söz konusu tanımlamaların hedefleri için artık, sağlık uzmanlarının önerecekleri ürünleri 23 aktaran Eren, G. Reklamlarda Tüketim Kültürü Degerlerine Göre Bedeni Düzenleyen Söylemler. Ankara Ünv. Halkla İlşkilerBölümü.Yüksek Lisans Tezi. 2007.Ankara 24 aktaranDemez,G. Medyada Yeni Sağlık Anlayışları ve Kadın Bedeni. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. Cilt:9 Sayı:1 Yıl:2012 25 aktaranBalcı,A.Postmodern Dönemde Modern Bir Pratik Olarak Sağlık. Arş. Gör. Sakarya Üniversitesi, İİBF, Çalışma Ekonomisi ve End. İlişk. Böl.
- 9. alıp tüketmekten başka bir seçenek kalmaz. Kısacası, hastalığın özellikle de korkunun kullanılması yoluyla inşa edilen bir pratik olması kapitalist tüketim toplumdaki uzmanların eline muazzam bir güç vermekte ve onlara yeni hastalıklar icat edebilme ve buna yönelik kendi tedavilerini satabilme imkânı sunmaktadır.26 Sağlık, Erkek Bedeni İlişkisinin Medyada Ele Alınışı Bu çalışmada sağlık haberlerinin söylem analizi yapılarak, sağlık haberlerinin erkek bedeni üzerinden nasıl oluşturulduğu anlamaya çalışılmıştır. Ulusal yayın yapan iki gazetenin sağlık ile ilgili metinleri taranarak, yeni sağlık anlayışı ve beden ilişkisinin medyada ele alınış biçimi irdelenmektedir.. Çalışmanın hipotezleri iktidar-sağlık-beden üçlemesinden hareketle şu şekilde belirtilmiştir: (1) İktidarı yeniden kurmanın bir aracı olarak beden sağlık üzerinden bir tüketim politikası olarak kullanılmaktadır. Medya çeşitli teknikler kullanarak bu tüketime aracı olmaktadır. (2) Risk ve korku oluşturarak tüketime yönlendirilen söylemler; sağlık profesyonelleri ile desteklenmekte ve bir hakikat olarak sunulmaktadır. (3) Haberlerde hastalık veya sağlıklı olma önerilerinden başka medyada ki popüler öğeler (trendler, ünlüler, life style) kullanılarak imaj ve yaşam tarzı sunulmaktadır. İmajinatif haber başlıklarıyla okuyuculara/medya tüketicilerine seslenmektedir. İkinci olarak, haber metinlerinde fotoğraflar kullanılır ve okuyuculara “hayatın gözetlenmesi ve tıplaştırılması” olgusu çerçevesinde sağlıkta ki son gelişmeler/riskler sunulur. Sağlık haberinin ilgili konusu gereği uzman kişilerin mesleklerine ve konumuna ilişkin algı ve değerlendirmelerine ağırlıklı olarak yer verilir. Burada haberin okunması ve medyaya uygun hale getirilmesi için ‘’dolayımlama’’ tekniği kullanılır. Haberin içindeki bilimsel bilgi bir olayla öyküleştirilir, kaynak aktöre (sağlık haberinde uzman ya da hasta); ilgi de eğlence/sosyal bir olaya çevrilir. Bu haberler, fotoğraflar eşliğinde okuyuculara takdim edilir. Haber metinlerinde kullanılan fotoğraflarda, daha ziyade kaslı ve tüysüz erkek vücutları, , kendileriyle söyleşi yapılan ve görüşlerine müracaat edilen doktorlar ve cerrahların bedenleri görülür. Bir başka deyişle, medya tüketicilerinin gözlerine, modern toplumun sınıflandırma ve “simgesel sistemi” (Douglas, 1996) çerçevesinde iğrenç olmayan, makbul ve hegemonik beden temsilleri fotoğraflarla nakledilir ve meşrulaştırılır. Haberde kullanılan retoriksel unsurlar (tekrar etme, karşılaştırma, örnek gösterme, kanıt sunma, tanık kullanma, uzman görüşüne başvurma, metafor kullanımı) ile yazılı ve görsel bir haberin ikna gücü oluşturulmaya çalışılır. 26 Sezgin,D. Yaşam Tarzı Önerileri Bağlamında Sağlık Haberlerinin Analizi. Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümü.2010
- 10. Sağlık metinlerinin magazinleştirilerek geniş bir kitleye ulaşmasını hedefleyen bu nedenle de büyük alanlarda yer veren ve dilini, içeriğini basitleştiren, standartlaştıran gazetelerden “Popüler Gazete” kategorisinde Milliyet Gazetesi “Sansasyonel Gazete” kategorisinde de Habertürk Gazetesi’nin seçilmesi uygun görülmüştür. Gazetelerde erkek sağlığı ile ilgili verilen haberlerin çokluğuna göre seçilmiş olan gazeteler Habertürk ve Milliyet olarak belirlenmiş ve 2011-2012 yılına ait haberler taranmıştır. Toplam olarak 98 adet haber taranan çalışmada erkek sağlığı / estetik olarak haberler incelenmiş ve birbirinden farklı haberler ana başlık/ara başlık/metin ve resim olarak analiz edilmiştir. Haberler analiz edilirken; bugüne kadar kadın bedeninin üzerinden estetik cerrahına yönelik yapılan haberlerin; erkek bedenini de buna dahil ettiğini bunu yaparken estetiği bir trend ve sosyal etiket olarak sunduğu saptanmıştır. Habertürk’ün ‘’Önce estetik sonra kariyer’’ adlı manşetinde gençlerin mezun olduktan sonra estetik cerraha gittiğini ve insanların güzel görünmek için bile olsa ameliyat olmak istemelerinin sonuçta sağlık ile ilgili bir konu olduğuna değinilmiştir. ‘’Seçim yaklaştı, estetik patladı’’ adlı manşette ise seçimler için geri sayım başlayınca, aday adayları seçmene 'güzel' görünmek için estetik cerrahların kapısını çalan kişilerin en çok burun ameliyatı yaptırıp, saç ektirdikleri, göz altı torbalarını aldırıp genç görünmek istedikleri belirtilmektedir. Çirkin olmanın toplumsal kabulde bir problem olduğunu ve bunun psikolojiyi bozarak sağlığı etkilediği anlaşılmaktadır. Dolayısıyla dış görüntünün toplumsal düzende önemini vurgulayarak estetiği doğal bir süreç olarak meşrulaştırmaktadır. Milliyet gazetesinin ‘’Dizilerin kaslıları, protein satışlarını artırdı!’’ adlı manşetinde dizilerde rol alan kaslı, güzel fizikli erkekler sayesinde Türkiye’de protein tozları satışları patladığını, “Kaslı ve güzel vücutlu oyuncuların yer aldığı Spartacus, Kuzey ve Güney gibi diziler sayesinde Türk erkekleri kas yapmaya yöneldiğini, ekranlarda gördükleri kaslı oyuncuların, vücut gelişiminde protein tozu kullandıklarını öğrenen birçok kişi de aynı yolu izleyerek protein tozlarına yöneldiği belirtilmektedir. Böylece kaslı yada fit olmanın bir moda haline dönüşmesi popüler kültürün bedeni de eşya gibi tüketime dahil etmesinin bir sonucudur. Sağlık haberlerinde erkek bedenine yönelik bir diğer rahatsızlık hormonel bir bozukluk olarak tanımlanan ‘’meme büyümesi’’ (jinekomasti)’dir. Erkeklerde meme büyümesinin yağ aldırma operasyonları ile gerçekleştirilmesi estetik cerrahinin alanı olmaktadır. Medyanın yoğun bir şekilde reklamlar ve diziler aracılığı ile üçgen ve fit bir vücuda vurgu yapması erkeklerin bu konuya daha fazla eğilmesine neden olmaktadır. Milliyet gazetesinin ‘’Göğüslerini saklayan erkekler artıyor!’’ manşetinde erkeklerde meme bölgesinin kadın tipinde aşırı büyümesinin kişileri bunalıma soktuğunu belirtilmektedir. Ayrıca bu durumun güven eksikliği yaratması ve olayın cinsel hayatı etkilemeye kadar vardırılması ise normal olan bir durumun aslında psikolojik bir rahatsızlığa doğru gitmesine yönelik risk faktörü olarak sunulmaktadır. Habertürk gazetesinin ‘’Penisin Kalınlığı Önemlidir’’ manşeti hegemonik erkeğin bedenine yönelik yapılan bir diğer haberdir. Haberde penis kalınlığının kadınların cinsel uyarımlarında büyük rol aldığını ve cinsel ilişkide haz almayı sağladığı belirtilmektedir. Kadının üretime
- 11. dahiledildiği 21.yy.’da artık seçme hakkının da olması bugüne kadar sunulanın tersine erkeği de nesnelleştirmektedir. Ama bunu yaparken erkeği, erk ve iktidarın temsil gücü olduğu düşünülen fallus üzerinden yapmaktadır… Bir başka deyişle; penisin fiziksel varlığı fizyolojik işlevlerinden ibaretken; onun sembolik-zihinsel-tasarımı olan fallus, bireyin yasa, iktidar vb. ile ilişkisinin göstereni olarak geniş bir düşünsel alana aittir.27 Haberin devamında penis kalınlaştırma ameliyatlarındaki gereklilik, uzman görüşüne dayandırarak; bu sürecin de tıbbi açıdan gerekli olmasına vurgu yapılmaktadır. Erkek bedenine yönelik yapılan diğer sağlık haberi söylemi ise kellik’ tir. Yaşlanmanın doğal bir süreci olan saç dökülmesi ve kellik; artık bedeni uzun süre yaşatmak ve tüketime dahil etmek adına yaşlanma karşıtı bir söylemle ötekileştirilmiştir. Habertürk gazetesi manşeti ‘’Erken kellikte prostat riski!’’ haberiyle sağlıklı kişilerin yüzde 5’inde erken kellik görülürken, kanserli hastalarının yüzde 9’unun erken kellik yaşadığını Türkiye’de her 12 erkekten biri prostat kanserine yakalandığını dolayısıyla bu risk için pSA testi yapılması gerektiğinden bahsetmektedir. Haber kel olmanın başka riskler taşıyabileceği söylemleri ile bu doğal süreci başka hastalıkların belirtisi gibi göstermekte ve zorunlu testlere tabi tutmaktadır. Haberde verilen istatistiki bulgular, haberin hakikatini bilim üzerinden gerekçelendirmektedir. Foucault’ya (2005a: 51) 28göre hakikat ekonomi politik süreçle de ilişkilidir. Sağlık, form, yaslanma gibi kavramlar konusundaki gerçekleri (hakikat) ortaya koydugunu iddia eden aygıtlardan biri olan medya da bu ekonomik sürecin parçasıdır. Haber metinlerinde sağlıkla ilgili bilimsel söylemler ve uzmanlık bilgisi aslında hakikatin belli bir denetim altında üretildiğinin göstergesidir. Illich, geleneksel kültürlerde sağlık bakımının, yeme, içme, çalışma, soluk alma, sevişme,politik davranma, egzersiz yapma, şarkı söyleme, düş görme, savaşma ve acı çekme gibi geniş bir yelpazeyi içine alan bir program olduğunu ve bireyin bunlarla başa çıkmasının doğal yaşamsal bir süreç olduğunu ve toplumun kurumlarının bu anlamda çözümler ürettiğini söyler.29Kırk yaşından sonra çapkınlık yapmak ya da cinsel ilişkiye girme arzusu güden erkeklerin ‘’Azgın Teke Sendromuna yakalandıklarını belirten Milliyet gazetesinin haberinde; orta yaş krizine giren erkeklere uzman tarafından saç boyatması, saç ektirmesi, kendisine bakması gerektiği ile ilgili bir takım önerilerde bulunulmuştur.Illıchgeleneksel kültürlerde insanın ağrıyı, hastalığı ve ölümü göğüsleyebilmesi kendisine aitken; bu dönemde insanların kendi başlarına üstesinden geldikleri sorunların günümüz modern tıbbi anlayışı söz konusu olduğunda, dönüştüğünü vurgulamaktadır.30 Habertürk gazetesinin ‘’Evlilikte horlama boşanmaya gider’’ manşetli haberi horlamayı, ciddi bir sağlık problemi olduğu kadar önemli bir aile sorunu olarak ön plana çıkarmakta, 27 Kuruoğlu,Huriye. Erkek Kimliği’nin Değişmeyen Halleri.Beta Yayın.2008. 28 Eren, G. Reklamlarda Tüketim Kültürü Degerlerine Göre Bedeni Düzenleyen Söylemler. Ankara Ünv. Halkla İlşkilerBölümü.Yüksek Lisans Tezi. 2007.Ankara 29 Eren, G. Reklamlarda Tüketim Kültürü Degerlerine Göre Bedeni Düzenleyen Söylemler. Ankara Ünv. Halkla İlşkilerBölümü.Yüksek Lisans Tezi. 2007.Ankara 30 Odabaş,S. Medyada Beden Politikalarının Temsili.Kültür ve İletişim. Mersin Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi.2008
- 12. horlamanın evliliği olumsuz etkilediğini belirterek, boşanmaya kadar gidebileceğine vurgu yapmaktadır. Horlama’ nın yorgunluk, ya da o an için başka olağan ihtimallerine yer vermeden sağlığın gündelik yaşamdaki her hareketi tıbba dahil edilmenin yanında sosyal bir kurumun yok olacağına dair abartılmakta ve korku faktörü kullanılarak kişiler tedaviye yönlendirmektedir. Sonuç: Sağlık, erkek bedeni ilişkisi ve bunun medya metinlerinde nasıl yer bulduğunu, hangibağlamda temsil edildiğini irdelemeyi temel alan bu çalışma ile bedenin gündelik yaşamındüzenlenmesinin aracı olduğu, dolayısıyla politik olduğu yani iktidar ilişkilerinin görünürkılındığı bir mekân olduğu bilgisi pekişmiştir. Görünen ve somut bir varlığı olan iktidaranlayışının yerini görünmeyen ama her alana, her duruma sızan ve rıza üretimiyle gerçekleşeniktidar anlayışına bırakması ile iktidarın kendini bedenler üzerinden var ettiği bir toplumsalyapıya geçilmiştir. Foucault’nun disiplin toplumu dediği bu toplumsal yapıda bio- iktidarkavramı ön plana çıkar ve iktidar sosyal yaşamın düzenlenmesi, gündelik rutinlerindenetlenmesi ile beden üzerinden var olmaya devam eder. Bu anlamda iktidarın uygulayıcılarıgücünü bilimsel bilgiden alan uzmanlar ve toplumsal kurumlardır. Bir toplumsal kurumolarak sağlık ve uygulayıcıları olarak sağlık personeli ve politikaları da bu süreçteönemlidirler. Sağlığın değişen anlamı, sağlık, toplum, birey ilişkisi bu çerçevede her dönemyeniden düzenlenir. Günümüzün önemli güçlerinden ve bilgilendirme, eğitim ve sosyalleşmearaçlarından olan medya da bu iktidar ilişkileri içinde yerini almıştır. Eğlendirerek,yönlendirerek, örnekleyerek, bilgilendirerek geçerli dönemsel normların yerleşmesi,yaygınlaşması ve pekiştirilmesi süreçlerinde etkin ve önemli bir güçtür. “TüketimToplumu’”nda (Baudrillard, 1997) beden; hem metalaştırılarak hem de pazardan alınan nesnelmetalar ve semboller aracılığıyla kimliği ortaya koyan bir dil haline gelmiştir (Özcan, 2007).Bu bağlamda gazetelerde yer alan sağlık haberleri değerlendirildiğinde; genellikle erkek estetik haberleri sunulurken estetik yaptırma sebebi psikolojik ve sosyolojik faktörler ile gerekçelendirilmektedir.Sağlık haberleri ile ilgili olarak teknolojinin ya da endüstrileşmenin, doğal süreçlerin insan yaşamına getirebileceği risklerle rahatsızlık ve hastalık belirtilerine değinilmiştir.Rahatsızlık tanımı genel olarak ‘’semptom’’ üzerinden yapılmaktadır.Rahatsızlıkların aile hayatını etkilediği ya da aile hayatının bitişinin rahatsızlıklardan kaynaklandığına ilişkin gerekçeler sunulmaktadır.Bütün haberlerde mutlaka doktor veya uzman adı belirtilmektedir. Özetle; Erkekler sağlığına ve estetiğine dair oluşturulan haberlerde genel olarak Statü ya da sosyal sınıfı belirtmek, Kendini tanımlayıp bir role bürünmek, Sosyal varlığını oluşturmak ve koruyabilmek, Kendisini başkalarına ve kendine ifade edebilmek, Kimliğini yansıtmak gibi toplumsal varoluş üzerinden üretilmiştir.
- 13. Kaynakça: • Baudrillard,J. Tüketim toplumu. Ayrıntı Yayınevi.2010 • İnceoğlu,Y. Kadın ve Bedeni. Ayrıntı yayınları.2010. • Kuruoğlu,Huriye. Erkek Kimliği’nin Değişmeyen Halleri.Beta Yayın.2008. • Gezerler,Ö. Erkeklerin Geleceği.MediaCat. • Mora,N. Haberin Sosyolojik Boyutu: Kamusal Söylemin Üretimi Ve Kamuoyu Oluşumu. • Eren, G. Reklamlarda Tüketim Kültürü Degerlerine Göre Bedeni Düzenleyen Söylemler. Ankara Ünv. Halkla İlşkilerBölümü.Yüksek Lisans Tezi. 2007.Ankara • Demez,G. Medyada Yeni Sağlık Anlayışları ve Kadın Bedeni. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. Cilt:9 Sayı:1 Yıl:2012 • Sezgin,D. Yaşam Tarzı Önerileri Bağlamında Sağlık Haberlerinin Analizi. Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümü.2010. • Odabaş,S. Medyada Beden Politikalarının Temsili.Kültür ve İletişim. Mersin Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi.2008 • Balcı,A.Postmodern Dönemde Modern Bir Pratik Olarak Sağlık. Arş. Gör. Sakarya Üniversitesi, İİBF, Çalışma Ekonomisi ve End. İlişk. Böl.