SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 162
Baixar para ler offline
আয়কর পররপত্র-১/২০১৭-20১৮
২০১7-২০১8
চ
2017-2018 ছ জ
ইন, ন ন ন
1
1। 2017-2018 ছ জ জ
( ) ব্যক্তি কযদাতাসহ অন্যান্য কযদাতায ( ন ব্যতীত)
জন্য সাধাযণ কযহায
1
(খ) ন ন উ 3
(গ) নয কযহায 4
২। সাযচাজজ 5
3। আয়কয অধ্যাদদদ঱য ধাযা 2 এয সংদ঱াধন
( ) ককান mutual fund ফা alternative investment
fund এয আদয়য ফন্টনদক ক্তিক্তবদিন্ড এয সংজ্ঞাভুি
কযা: জ (26) এয সংদ঱াধন
7
(খ) সাফক্তসক্তিয়াক্তয, ব্রাঞ্চ ফা ক্তরয়াদজোঁ অক্তপদসয income
year: জ (35) এয সংদ঱াধন
7
(গ) ককাম্পাক্তন কযদাতায ক্তযটান জ দাক্তির সংক্রান্ত ক্তফধান
঩ক্তযফতজন: জ (62A) এয সংদ঱াধন
8
৪। আয়কর র র 19 এর
( ) - spouse এ ন ন ঋ
: উ র (28) এর
9
(খ) ন (revised return) -
ন ন (amended return) এ
ন: উ
(31) এ ন ন
12
ii
৫। আয়কয অধ্যাদদ঱, 1984 এয 30 এয সংদ঱াধন
( ) ন employee এ ন- খ চ
ন ন খ চ ই: ন ন জ
(aaaa) এ
13
(খ) রক র ক র ক
খরচ র কর -
(k) এর
15
(গ) খ চ ন ন 12- জ
ইএন চ ই: ন ন জ (o) এ
15
৬। 52 এ ন এ 16
এ ন
16
৭। 52AA এ ন 20
৮। জ ক র উ র উ কর ক
আয়কর র র 52R এর
24
৯। ন, ক উ উ কর ক আ য়
আয়কর র র 53E এর
25
১০। Digital marketing র র ক
র উ কর ক : আয়কর র র
56
26
১১। ন আয়কর র খ র
আ র আয়কর র র
73A এর
26
১২। আয়কর র র 75 28
১৩। , , ই খ
79 এ ন
28
১৪। 80 এ ন 29
১৫। র ক আয়কর র
র 82BB এর
30
১৬। 82C এ ন 46
১7। 93 এ ন 46
iii
১৮। 94 এ ন 52
১৯। Demurrage charge, handling
charge খ :
102 এ ন
52
২০। 120 এ ন 53
২১। 124AA এ ন 55
২২। জ ন
ন: য়কর র 133A এর
56
২৩। ন ন -
আয়কর র র 152I এর
56
২৪। ই ন
ন ন ন
- আয়কর র র 159 এর
57
২৫। ন র 173 এর 57
২৬| জন ন , , ই
ন ন র 178A এর
58
২৭| ন, ই ন ই
ন ন র 178B এর
58
২৮| 12- জ ইএন খ র 184A এর 58
২৯। ব্যফসায় প্রক্ততষ্ঠাদনয কভী ফা ক্ত঱ক্ষা প্রক্ততষ্ঠাদনয ক্ত঱ক্ষাথী ও
ক্ত঱ক্ষকদদয মাতায়াদত ব্যফহৃত ফাস ফা ক্তভক্তনফাদসয অফচয়
঩ক্তযগণনাাঃ আয়কয অধ্যাদদদ঱য THE THIRD
SCHEDULE এয ন
61
30। THE SIXTH SCHEDULE এ
PART A এ ন
( ) খ
33 এ ন
62
(খ) 53 এ ন ন 54, 55, 56, 57
58 জন
63
iv
৩১। জ ন
( ) চ ন জ ন 64
(খ) ন এ 65
(গ) ন জ উৎ 66
(ঘ) ন ন গ ন 66
(ঙ) ন চ ন- 66
(চ) এ , , ন 195-আইন/২০১5, তাক্তযি ৩০ জুন,
2015 ক্তিস্টাব্দ এয যক্তহতকযণ সংক্রান্ত প্রজ্ঞা঩ন
৬৮
৩২। আয়কয ক্তফক্তধভারা, ১৯৮৪ এয সংদ঱াধনীসমূহ
(ক) ঠিকাদায, ইতযাক্তদয ক্তফদরয উ঩য উৎদস কয কতজদনয হায
঩ক্তযফতজন: ক্তফক্তধ 16 এয সংদ঱াধন
68
(খ) ক্তফক্তধ 17A এয সংদ঱াধন 69
1: ইন, 2017 এ 52 -২ 71
2: এ , আর, ও 20৬-আই /আয়কর/২০১৭, রখ: ২১
জুন 2017 (এ , , ন 195-আইন/২০১5, তাক্তযি ৩০
জুন, 2015 ক্তিস্টাব্দ এয যক্তহতকযণ )
77
৩ এ , আর, ও ২০৭-আইন/আয়কর/২০১৭, তাররখ: ২১
জুন 2017 রিস্টাব্দ ( ন এ
)
78
৪ এস, আর, ও নং ২০৮-আইন/আয়কর/২০১৭, তাক্তযি: ২১
জুন 2017 রিস্টাব্দ ( চ ন জ
)
79
v
৫ এস, আর, ও নং ২০৯-আইন/আয়কর/২০১৭, তাক্তযি: ২১
জুন 2017 রিস্টাব্দ ( চ ন উ
এ Royalty, Technical know-how ও Technical
assistance এ )
81
6: এ , আর, ও ২১০-আই /আয়কর/২০১৭, তাক্তযি: ২১
জুন 2017 { ক রচ র য় গ
ক (technician) এ }
83
7: এস, আর, ও নং ২১১-আইন/আয়কর/২০১৭, তাক্তযি: ২১
জুন 2017 ক্তিস্টাব্দ ( ন চ
)
85
এ , আর, ও 255-আই /আয়কর/২০১৭, তাক্তযি: ০১
আগস্ট 2017 (ন ন গ ন
)
87
9: এ ন ২৫৬- ইন/ /২০১৭, তাক্তযি: ০১
আগস্ট 2017 ( ন জ উৎ
)
88
এ ন ২৫৭- ইন/ /২০১৭, তাক্তযি: ০১
আগস্ট 2017 (আয়কয ক্তফক্তধভারা, ১৯৮৪ এয সংদ঱াধন
সংক্রান্ত চূড়ান্ত প্রকা঱)
89
93(1) এ ন 116
উৎ ন/ 117
১৩ Major sources of income subject to
deduction or collection of tax, advance payment of tax
and presumptive tax:Applicable for Financial Year
2017-18
125
Rate of deduction under section 52 140
Rate of deduction under section 52A 141
16: Rate of deduction from the payment of
certain services under section 52AA
142
vi
Rate of deduction under section 52JJ 144
Rate of deduction under section 53E 145
Rate of deduction under section 53F (2) 146
Rate of deduction under section 53FF 147
Rate of deduction from income of non-
residents under section 56
149
Rate of advanced tax under section 68B 151
২৩ Tax Payment Codes 153
1
গণপ্রজাতন্ত্রী ফাাংরাদদ঱ ঳যকায
জাতী৞ যাজস্ব বফাডড
যাজস্ব বফন
ব঳গুনফাগগচা, ঢাকা
www.nbr.gov.bd
নথথ নং- 08.01.0000.030.03.018.17.365 তাথযখঃ
2 বাদ্র ১৪২৪ ফঙ্গাব্দ
17 অগস্ট ২০১৭ থিস্টাব্দ
অয়কয ঩থয঩ত্র-১/২০১৭-20১৮
গফল৞ঃ ২০১৭-20১৮ অথড ফছদযয ফাদজট কামডক্রমদভয ও঑তা৞ ও৞কয ওনন, গফগধ ঑
প্রজ্ঞা঩দনয ভাধ্যদভ ওনীত ঩গযফতডন ঳ম্পগকডত স্পষ্টীকযণ।
঄থথ অআন, ২০১৭ এয ভাধ্যমভ অয়কয ঑ ঳াযচামজথয ঴ায থনধ থাযণ এফং অয়কয
঄ধ্যামদ঱, ১৯৮৪ তত প্রময়াজনীয় ঳ংম঱াধনী অনা ঴ময়মছ। অয়কয ঄ধ্যামদ঱, ১৯৮৪ এয
অ঑তায় জাযীকৃত থফথবন্ন এ঳, অয,঑ এয ভাধ্যমভ অয়কয থফথধভারা, ১৯৮৪ তত
প্রময়াজনীয় ঳ংম঱াধনী অনা঳঴ থফথবন্ন কয঴ায পুনঃথনধ থাযণ কযা ঴ময়মছ। নফ প্রফথতথত ঑
঳ংম঱াথধত অআন, থফথধ ঑ প্রজ্ঞা঩ন঳মূম঴য মথামথ প্রময়াগ থনথিতকমে ঑ কযদাতামদয
঳ংথিষ্ট থফথধ থফধান঳মূ঴ ঳঴জবামফ ঄ফথ঴ত কযায রমযে অনীত
঳ংমমাজন/঳ংম঱াধন/঩থযফতথন/঩থযভাজথন঳মূ঴ থনম্নরূম঩ ঈ঩স্থা঩ন কযা ঴মরাঃ
১। ২০১৭-১৮ কয ফছমযয জন্য প্রমমাজে অয়কয ঴ায
(ক) ব্যথি কযদাতা঳঴ ঄ন্যান্য কযদাতায ( ব্যতীত) জন্য ঳াধাযণ কয঴ায
঄থথ অআন, ২০১৭ তত ফথণ থত কয঴ামযয তপথ঳র ঄নুমায়ী প্রমতেক থনফা঳ী ব্যথি-
কযদাতা (঄থনফা঳ী ফাংরামদ঱ী঳঴), থ঴ন্দু তমৌথ ঩থযফায, ঄ং঱ীদাযী পাভথ, ব্যথি-঳ংঘ
঑ অআমনয দ্বাযা সৃষ্ট কৃথত্রভ ব্যথি঳঴ ঄ন্যান্য কযদাতায তযমত্র তভাট অময়য ঈ঩য
অয়কমযয ঴ায ঴মফ থনম্নরূ঩:
2
তভাট অয় কয ঴ায
(১) প্রথভ ২,৫০,০০০/- টাকা ঩মথন্ত তভাট অময়য ঈ঩য শূন্য
(২) ঩যফতী ৪,০০,০০০/- টাকা ঩মথন্ত তভাট অময়য ঈ঩য ১০%
(৩) ঩যফতী ৫,০০,০০০/- টাকা ঩মথন্ত তভাট অময়য ঈ঩য ১৫%
(৪) ঩যফতী ৬,০০,০০০/- টাকা ঩মথন্ত তভাট অময়য ঈ঩য ২০%
(৫) ঩যফতী ৩০,০০,০০০/- টাকা ঩মথন্ত তভাট অময়য ঈ঩য ২৫%
(৬) ঄ফথ঱ষ্ট তভাট অময়য ঈ঩য ৩০%
তমফ, ঈ঩মযাথিথখত কয ঴ায কযদাতায ভমথাদা থনথফ থম঱মল থ঳গামযট, থফথি, জদথা,
গুর঳঴ ঳কর প্রকায তাভাকজাত ঩ণ্য প্রস্ত্ততকাযক কযদাতায ঈি ব্যফ঳ায় ঴মত
঄থজথত অময়য তযমত্র প্রমমাজে ঴মফ না।
ভথ঴রা, প্রথতফন্ধী ব্যথি (person with disability) এফং তগমজটভুি যুদ্ধা঴ত
মুথিমমাদ্ধা কযদাতায তযমত্র কযমুি ঳ীভা ঴মফ থনম্নরূ঩:
(১) ভথ঴রা কযদাতা এফং ৬৫ ফছয ফা তদূর্ধ্থ ফয়ম঳য কযদাতা: ৩,০০,০০০/- টাকা;
(২) প্রথতফন্ধী ব্যথি কযদাতা: ৪,০০,০০০/- টাকা;
(৩) তগমজটভুি যুদ্ধা঴ত মুথিমমাদ্ধা কযদাতা: ৪,২৫,০০০/- টাকা।
তকান প্রথতফন্ধী ব্যথিয থ঩তাভাতা ফা অআনানুগ ঄থববাফমকয জন্য কযমুি ঳ীভা
২৫,০০০/- টাকা তফ঱ী ঴মফ। প্রথতফন্ধী ব্যথিয থ঩তা ঑ ভাতা ঈবময়আ কযদাতা ঴মর তম
তকান একজন এ সুথফধা ঩ামফন।
তভাট অময়য ঩থযভাণ কযমুি ঳ীভায ঄থধক ঴মর প্রমদয় ন্যেনতভ অয়কমযয ঩থযভাণ
঴মফ থনম্নরূ঩:
ন্যেনতভ কমযয
঴ায (টাকা)
ঢাকা ঈতয থ঳টি কম঩থাময঱ন, ঢাকা দথযণ থ঳টি কম঩থাময঱ন এফং
চট্টগ্রাভ থ঳টি কম঩থাময঱ন এরাকায় ঄ফথস্থত কযদাতা
৫,০০০/-
঄ন্যান্য থ঳টি কম঩থাময঱ন এরাকায় ঄ফথস্থত কযদাতা ৪,০০০/-
থ঳টি কম঩থাময঱ন ব্যতীত ঄ন্যান্য এরাকায় ঄ফথস্থত কযদাতা ৩,০০০/-
3
কযমুি ঳ীভায উমর্ধ্থ অয় অমছ এভন কযদাতায প্রমদয় অয়কমযয ঩থযভাণ ফা
থফথনময়াগজথনত কয তযয়াত থফমফচনায ঩য প্রমদয় অয়কমযয ঩থযভাণ ন্যেনতভ অয়কমযয
তচময় কভ, শূন্য ফা ঊণাত্মক ঴মর঑ তামক প্রমমাজে ঴াময ন্যেনতভ অয়কয ঩থযম঱াধ
কযমত ঴মফ।
তকান কযদাতা স্বে ঈন্নত এরাকা (less developed area) ফা ঳ফমচময় কভ ঈন্নত
এরাকায় (least developed area) ঄ফথস্থত তকান ক্ষুদ্র ফা কুটিয থ঱মেয ভাথরক
঴মর এফং ঈি ক্ষুদ্র ফা কুটিয থ঱মেয দ্রব্যাথদ ঈৎ঩াদমন থনময়াথজত থাকমর ঈি
কযদাতায ত঳ ক্ষুদ্র ফা কুটিয থ঱ে ঴মত ঈদ্ভূত অময়য ঈ঩য থনম্নফথণ থত ঴াময অয়কয
তযয়াত প্রমমাজে ঴মফ:
থফফযণ তযয়ামতয ঴ায
(1) তমমযমত্র ঳ংথিষ্ট ফছমযয ঈৎ঩াদমনয ঩থযভাণ
পূফ থফতী ফছমযয ঈৎ঩াদমনয ঩থযভামণয তুরনায়
১৫% এয ঄থধক, থকন্তু ২৫% এয ঄থধক নয়
ঈি অময়য ঈ঩য প্রমদয়
অয়কমযয ৫%
(2) তমমযমত্র ঳ংথিষ্ট ফছমযয ঈৎ঩াদমনয ঩থযভাণ
পূফ থফতী ফছমযয ঈৎ঩াদমনয ঩থযভামণয তুরনায়
২৫% এয ঄থধক
ঈি অময়য ঈ঩য প্রমদয়
অয়কমযয ১০%
(খ) উপ
উপ প
আয় আ প :
(১) তকাম্পাথন নয়, ফাংরামদম঱ ঄থনফা঳ী (঄থনফা঳ী ফাংরামদ঱ী
ব্যতীত) এরূ঩ ব্যথি তেথণভুি কযদাতায তযমত্র অময়য ঈ঩য--
৩০%
(২) তকাম্পাথন নয়, থ঳গামযট, থফথি, জদ থা, গুর঳঴ ঳কর প্রকায
তাভাকজাত ঩ণ্য প্রস্ত্ততকাযক এরূ঩ কযদাতায ঈি ব্যফ঳ায়
঴মত ঄থজথত অময়য ঈ঩য --
45%
(৩) ঳ভফায় ঳থভথত অআন, ২০০১ ঄নুমায়ী থনফথন্ধত ঳ভফায়
঳থভথতয তযমত্র অময়য ঈ঩য --
১৫%
4
(গ) য কয঴ায
কযদাতায জন্য 2016-17 কয ফছমযয প্রমমাজে কয঴ায 201৭-1৮ কয
ফছময঑ ফ঴ার থাকমফ। ২০১৭-১৮ কয ফছমযয জন্য য অয়কমযয ঴ায
(রবোং঱ অয় ঑ মূরধনী অয় ব্যতীত) থনম্নরূ঩:
বকাম্পাগনয ধযণ কয ঴ায ভন্তব্য
(1) নন-঩াফগরকগর বেদডড বকাম্পাগন
(স্টক এক্সদচদে তাগরকাভুক্ত ন৞ এভন
বকাম্পাগন)
৩৫%
(2) ঩াফগরকগর বেদডড বকাম্পাগন (স্টক
এক্সদচদে তাগরকাভুক্ত বকাম্পাগন)
২৫% ঱তড:মগদ এরূ঩ বকাম্পাগন মা
Publicly traded
company ন৞, তায
঩গযদ঱াগধত মূরধদনয
ন্যূনতভ ২০% ব঱৞ায
Initial Public
Offerings (IPO) এয
ভাধ্যদভ ঴স্তান্তয কদয, তা঴দর
এরূ঩ বকাম্পাগন উক্ত ঴স্তান্তয
঳াংগিষ্ট ফছদয প্রদমাজূ
ও৞কদযয উ঩য ১০% ঴াদয
ও৞কয বয৞াত রাব কযদফ।
(3) ব্যাাংক, ফীভা, ওগথডক প্রগতষ্ঠান঳মূ঴
(ভাদচ ডন্ট ব্যাাংক ব্যতীত)
঩াফগরকগর বেদডড ঴দর
নন-঩াফগরকগর বেদডড ঴দর
঳যকায কর্তডক ২০১৩ ঳াদর
অনুদভাগদত ব্যাাংক, ফীভা ঑ ওগথডক
প্রগতষ্ঠান ঴দর
৪০%
৪২.৫%
৪০%
(4) ভাদচ ডন্ট ব্যাাংক ৩৭.৫%
(5) গ঳গাদযট, থফথি, জদ থা, গুর঳঴ ঳কর
প্রকায তাভাকজাত ঩ণ্য প্রস্তুতকাযী
৪৫%
(6) বভাফানর বপান অ঩াদযটয বকাম্পাগন ৪৫% ঱তডঃ (১) এরূ঩ বকান
বকাম্পাগন তায ঩গযদ঱াগধত
মূরধদনয ন্যূনতভ ১০%
ব঱৞ায, মায ভদধ্য Pre
Initial Public
Offering Placement
৫% এয অগধক ঴দফ না; স্টক
5
বকাম্পাগনয ধযণ কয ঴ায ভন্তব্য
এক্সদচদেয ভাধ্যদভ ঴স্তান্তয
কদয Publicly traded
company বত রূ঩ান্তগযত
঴দর তায কয ঴ায ঴দফ
৪০%;
(2) এরূ঩ বকান বকাম্পাগন
মগদ তায ঩গযদ঱াগধত
মূরধদনয ন্যূনতভ ২০%
ব঱৞ায Initial Public
Offerings (IPO) এয
ভাধ্যদভ ঴স্তান্তয কদয,
তা঴দর ঴স্তান্তয ঳াংগিষ্ট
ফছদয প্রদমাজূ ও৞কয এয
উ঩য ১০% ঴াদয কয বয৞াত
঩াদফ।
২০১৭-১৮ কয ফছমযয জন্য প্রমমাজে অয়কয ঴ামযয তপথ঳র: ঩থযথ঱ষ্ট 1 দ্রষ্টব্য।
2। ঳াযচাজথ
ব্যথি-কযদাতায তযমত্র 2016-17 কয ফছময প্রমমাজে ঳াযচামজথয থফধান ঑ ঴ায
201৭-1৮ কয ফছময঑ ফ঴ার থাকমফ।
নীট ঩থয঳ম্পমদয মূল্যভান ঳াযচামজথয
঴ায
(১) দুআ তকাটি পঁথচ঱ রয টাকা ঩মথন্ত- শূন্য
(২) দুআ তকাটি পঁথচ঱ রয টাকায ঄থধক থকন্তু ঩াঁচ তকাটি টাকায
঄থধক নয়-
১০%
(৩) ঩াঁচ তকাটি টাকায ঄থধক থকন্তু দ঱ তকাটি টাকায ঄থধক নয়- ১৫%
(৪) দ঱ তকাটি টাকায ঄থধক থকন্তু ঩মনয তকাটি টাকায ঄থধক নয়- ২০%
(৫) ঩মনয তকাটি টাকায ঄থধক থকন্তু থফ঱ তকাটি টাকায ঄থধক নয়- ২৫%
(৬) থফ঱ তকাটি টাকায ঄থধক তম তকান ঄ংমকয ঈ঩য- ৩০%
6
নীট ঩থয঳ম্পমদয মূল্যভান দুআ তকাটি পঁথচ঱ রয টাকা ঄থতক্রভ কযমর তকান ব্যথি-
কযদাতায প্রমদয় ঳াযচামজথয ঩থযভাণ ৩,০০০/- টাকায কভ ঴মর঑ তামক ন্যেনতভ
৩,০০০/- টাকা ঳াযচাজথ ঩থযম঱াধ কযমত ঴মফ।
঄থথ অআন, ২০১৭ এয ভাধ্যমভ থফধান কযা ঴ময়মছ তম থ঳গামযট, থফথি, জদথা, গুর঳঴
঳কর প্রকায তাভাকজাত ঩ণ্য প্রস্তুতকাযক কযদাতায ঈি ব্যফ঳ায় ঴মত ঄থজথত
অময়য ঈ঩য 2.5% ঴াময ঳াযচাজথ প্রমদয় ঴মফ। ব্যথি, তকাম্পাথন থনথফ থম঱মল ঳কর
তেথণয কযদাতায তযমত্র এ থফধান প্রমমাজে ঴মফ।
থ঳গামযট, থফথি, জদথা, গুর঳঴ তম তকান তাভাকজাত ঩ণ্য প্রস্তুতকাযক তকান ব্যথি-
কযদাতায নীট ঩থয঳ম্পমদয মূল্যভান দুআ তকাটি পঁথচ঱ রয টাকা ঄থতক্রভ কযমর
তামক নীট ঳ম্পমদয থবথতমত প্রমদয় ঳াযচাজথ এফং তায ঈি ব্যফ঳ায় ঴মত ঄থজথত
অময়য ঈ঩য 2.5% ঴াময ঳াযচাজথ- ঈবয়টি ঩থযম঱াধ কযমত ঴মফ।
প 2017-18 ছ ।
ঈদা঴যণ ২-১:
২০১৭-১৮ ছ য় আ য় প ছ
২০,৫০,০০০ - খ আয় ছ ৩,২০,০০০ । ৩০ ২০১৭
খ নীট ঩থয঳ম্পমদয মূল্যভান থছর ৩ তকাটি টাকা। ২০১৭-১৮ কয ফছময
জনাফ তচৌধুযীয অয়কয ঑ ঳াযচামজথয ঩থযভাণ ঴মফ থনম্নরূ঩:
(ক) অয়কয:
- খ আয়: ৩,২০,০০০
উ আ য় উপ আয় : ৭,০০০
য় আয়: ২০,৫০,০০০
উ আ য় উপ আয় : 20,50,000 x ৪৫%= ৯,22,500
তভাট অয়: ৩,২০,০০০ + ২০,50,০০০ = ২৩,70,০০০ টাকা
তভাট অময়য ঈ঩য প্রমমাজে অয়কয: 7,000 + ৯,22,500 = 9,29,500 টাকা।
(খ) ঳াযচাজড
নীট ঩থয঳ম্পমদয মূল্যভান ৩ তকাটি টাকা ঴঑য়ায় তভাট অময়য ঈ঩য প্রমমাজে
অয়কমযয ১০ ঱তাং঱ ঳াযচাজথ:
9,29,500 x 10% = 92,950 টাকা
জদ থা প্রস্তুত ব্যফ঳ায় ঴মত অময়য ঈ঩য ২.৫ ঱তাং঱ ঳াযচাজথ:
20,50,000 x 2.5% = 51,250 টাকা
তভাট ঳াযচাজথ: (92,950 + 51,250) টাকা = 1,44,200 টাকা।
7
ঈদা঴যণ ২-2:
২০১৭-১৮ ছ য়
আ য় প ছ 1,12,50,000 । ২০১৭-১৮ কয ফছদয ফগণ ডত কযদাতা বকাম্পাগনয
ও৞কয ঑ ঳াযচাদজডয ঩গযভাণ ঴দফ গনম্নরূ঩:
(ক) অয়কয:
য় আয়: 1,12,50,000
উ আ য় উপ আয় : 1,12,50,000 x ৪৫%= 50,62,500 ।
(খ) ঳াযচাজড
ব্যফ঳ায় ঴মত অময়য ঈ঩য ২.৫ ঱তাং঱ ঳াযচাজথ:
1,12,50,000 x 2.5% = 2,81,250 টাকা।
3। ও৞কয অধ্যাদদদ঱য ধাযা 2 এয ঳াংদ঱াধন
আই , ২০১7 এর আয়কর , ১৯৮৪ এর র 2 আ
:
(ক) বকান mutual fund ফা alternative investment fund এয অময়য
ফন্টনমক থডথবমডন্ড এয ঳ংজ্ঞাভুি কযা: (26) এয ঳ংব঱াধন
আয়কর , ১৯৮৪ এর র 2 এর জ (26) এর dividend
আই , ২০১7 য় ছ। য়
mutual fund alternative investment fund আ য়
প আয় , ১৯৮৪ 2 এর জ (26)
এর আ য় ।
2017-18 ছ ।
(খ) ঳াফথ঳থডয়াথয, ব্রাঞ্চ ফা থরয়ামজাঁ ঄থপম঳য income year: জ (35) এয
঳াংদ঱াধন
আয়কর , ১৯৮৪ এর র 2 এর জ (35) income year এর
আই , ২০১৭ এর কর য় ছ।
য় র ই র ক parent র য় রর
8
ক য় র parent র ক য় জ
( ই ক ক ) ক parent র র
য় র র 2 এর জ (35) ছর
ক ছর র কর য়, কর ক র
য় র, য় জ ক ছর র র
কর ।
প 2017-18 ছ ।
(গ) তকাম্পাথন কযদাতায থযটান থ দাথখর ঳ংক্রান্ত থফধান ঩থযফতথন: জ (62A) এয
঳াংদ঱াধন
আই , ২০১৭ Tax Day
কযদাতায থযটান থদাথখমরয তাথযখ ঳ংক্রান্ত থফধামন ঩থযফতথন অনা ঴ময়মছ। ঩থযফথতথত
থফধান ঄নুমায়ী, তকাম্পাথন কযদাতায জন্য থযটান থ দাথখমরয ত঱ল তাথযখ ঴মফ অয়
ফছয ত঱ল ঴঑য়ায ঳প্তভ ভাম঳য ঩ঞ্চদ঱ থদন। তমফ তকাম্পাথন কযদাতায তযমত্র Tax
Day ঳ংথিষ্ট কয ফছমযয 15 ত঳মেম্বয তাথযমখয অমগ ঴মফ না। ঄থথাৎ তকান
তকাম্পাথন কযদাতায অয় ফছয ত঱ল ঴঑য়ায ঳প্তভ ভাম঳য ঩ঞ্চদ঱ থদনটি ঳ংথিষ্ট কয
ফছমযয 15 ত঳মেম্বয তাথযমখয অমগ ঴মর ঐ কযদাতায জন্য Tax Day ঴মফ 15
ত঳মেম্বয।
উ 3-1
ক কর র অয় ফছয ঑ Tax Day য় উ :
আয় ছর র র কর ছর Tax Day
৩0 নমবম্বয ২০১6 2017-18 15 2017
৩১ থডম঳ম্বয ২০১6 2017-18 15 2017
31 2017 2017-18 15 2017
30 2017 2017-18 15 2017
30 2017 2017-18 15 য় 2018
ক কর র Tax Day প 2017-18 ছ
।
9
4। আয়কর র র 19 এর
( ) প - spouse ঋ : উ র (28) এর
আয়কর , ১৯৮৪ এর র 19 এর র (28) এর য় ক
কর ছ র এক এক ক র ক ঋ র র 5
ক র য় ঋ র র আয়
য়। আই , ২০১7 এর আয়কর , ১৯৮৪ এর র 19 এর
র (28) এর র এক ই জ কর য় ছ।
ই র ক (ক) ক ক র ক , ( ) ক ক
র ক , এ ( ) ক ক - র ক ঋ
ক আ ক উ ঋ
র 19 এর র (28) ।
ক (banking channel)
প ঋ
/ ।
উ 4-1
আ আ আয় য় 2017
10 আ ছ । আ ২০১7-18
ছ খ আ য়
উৎ ছ প য় য়
ছ ।
আ য় আ প
য় ছ। । উ আ আ - উ য়
আ
আ খ য় ছ য় ।
ই, আ র 19 এর র (28)
।
10
উ 4-২
য় ঋ 10
ছ । আয় য় আ ছ
ঋ প য় য় / খ য় ছ।
ঋ য় র 19 এর র (28)
।
ঋ আ ক (formal channel)
ঋ /ঋ আ
(formal) য় ছ। /ঋ
য় ছ ।
প য় উ
। উ প,
উ
আ ক য় র 19
এর র (28) ।
উ 4-3
য় খ ২০১৭-১৮ ছ প উৎ
প ৩০ ছ ,
প উ য় আ ছ। প প
ছ ।
আ য় ছ
উপ প য় ,
উৎ য় ছ। ই উ আ
(formal channel) য় র 19 এর র
(28) ।
উ 4-4
প ছ 20 য়প য়
ছ , ছ আয় য় ছ।
য়প য় য় ছ, আ ।
উ আ (formal channel)
র 19 এর র (28) ।
11
উ 4-5
য় ২০১৭-১৮ ছ প য় ৮০
য় , ৫০ য় প
আ ( ২০১৬-১৭ ছ য় আয় )
য় প প য় ছ। য়
৫০ য় ছ। প য়
আ য় য় ছ।
আ য় ছ। উ
আ (formal channel) র 19
এর র (28) ।
উ , 19 এর র (28) /ঋ
ই (verifiability) আ য়। ঋ
19 এর র (28) ঋ
য় উপ ঋ য়
প খ প ।
, প 10
ছ ক আ ক (formal)
ই। য় প আয় ,
ই য় উ র 19 এর র
(28) এর য় কর র র আয় ।
র ক র ক, প য়
50 আ ছ ,
ছ প ছ । উ
ক য় র 19 এর র (28) এর জ ক ।
কর ক র আ য় উৎ য়
প য় প খ প ।
প 2017-18 ছ ।
12
(খ) (revised return) -
(amended return) আয় আয় :
উপ (31)
আই , ২০১7 আয় , ১৯৮৪ 19 উপ
(31) প য় ছ। য় , ছ
78, 82BB 93 আ য় খ
(revised return) - (amended return)-
আয় আয় য় উ প
প প আয় আয়
ঐ ছ আয় ।
আ খ য় ছ প ছ 93
য় উ য় ঐ ছ 93
খ উপ উ
(revised return) ।
উ 4-৬
আ 2017-18 ছ য় খ ৫,০০,০০০ আয়
প খ ছ । প আ
৭,০০,০০০ আয় - (amended
return) খ । ৭,০০,০০০ 2017-18 ছ
আয় য় প ।
উ 4-7
2০১৬-১৭ ছ খ 5,০০,০০০ আয়
ৎ 4,00,000 আয় প
খ । প
(revised return) খ , খ ৎ
আয় য় 12,০০,০০০ । ৎ প
(12,000,000 - 4,00,000) = 8,00,000
আয় য় ছ। উ ৮,00,000 2০১৬-১৭ ছ
আয় য় প ।
13
উ 4-8
প ২০১৫-১৬ ছ খ ৫,০০,০০০ আয়
প খ । প আ য়
প 93 য় উ ১০
২০১৭ খ 93(1) য় খ খ ১০,০০,০০০
আয় য়। ১০,০০,০০০ 2০১5-16 ছ
আয় য় প ।
প 1 ই 2017 প খ খ
- ।
5। অয়কয ঄ধ্যামদ঱, 1984 এয 30 এয ঳ংম঱াধন
আই , ২০১৭ আয় , ১৯৮৪ 30 য়
য় আ য় ছ, উপ প :
( ) employee - খ খ
ই: (aaaa)
আই , ২০১৭ আয় , ১৯৮৪ 30
(aaaa) য় ছ। প
আয় প খ উপ
য় আ প খ য়
আয় খ (employee)
য় খ ছ - ।
য় ছ আ য় ।
য় য়
ছ (employee)
খ য় য় ।
প:
( ) য় প - আ য়
য় আয়
য় - ;
(খ) প প ( ই )
য় - ;
14
( ) shareholder-employee - ;
( ) য় য় (ঋ , ই )
য় ছ - ;
(ঙ) প - , ই ।
য় আয় খ
75 উ খ য় য় আয়
খ উ প য়
প খ আয় প খ ।
উ 5-1
য় প য় । 2016-17 আয়
ছ ( ৎ 1 ই 201৬ 30 2017 প য়) -
। প -ই , প
য় । ২০১৭-১৮ ছ খ ।
উ 5-2
shareholder-employee। 30 2017
খ আয় ছ - ।
২০১৭-১৮ ছ খ ।
উ 5-3
১ ২০১৬ খ
ছ । প উ য়
আয় খ য় ২০১৭-১৮ ছ
খ ।
খ খ 30 , ই উপ
উ , 2017
প য় য় প খ আয়
খ ছ - য় প য় ছ - ।
75 উ খ য় য় আয় খ
উ প প
য় আয় ছ য় প খ আয় প
খ ।
15
উ 5-4
আ উ ।
প য় , ই ২০১৭-১৮ ছ খ
। 2017-18 ছ আয় খ
। 2017-18 আয় ছ আ
30,00,000 প ছ, 2017 2018 য়
প প 18,00,000 ।
আ য় খ আয় প উ 18,00,000
খ ।
১ ২০১7 খ প প
।
( ) রক র ক র ক জ রচ
র কর - জ (k) এর
আই , ২০১৭ এর আয়কর , ১৯৮৪ এর র 30 এর
জ (k) এর র এক ই জ কর য় ছ। ই র
ক রক র ক র র য় য়
জ ক কর র র ক য়
য় কর র য় র র
30 এর জ (k) জ ।
র র র জ র -
(১) য়
;
(2) , খ র ক য়
( য়)।
প 2017-18 ছ ।
( ) খ য় 12- আই ই:
(o)
আই , ২০১৭ আয় , ১৯৮৪ 30
(o) য় ছ। , 184A
16
sub-section (3) (xxviii), (xxix) (xxx) য় 12-
আই প person প
য় উ person 12- আই প
য় প খ আয় প খ ।
184A sub-section (3) (xxviii), (xxix) (xxx)
য় person 12- আই :
(1) প ( ই );
(2) ই ই /
ই উ ,
person;
(3) advisory consultancy , , ই
, প প
person।
খ ১ ই ২০১7 খ প
।
6। আয় 52 16 প
আই , ২০১7 আয় , ১৯৮৪ 52 proviso
প য় ছ। য় ,
( ) Payment য় প য় (the person
responsible for making the payment) ই খ
প 12- আই - । প 12- আই
উৎ প 50 ।
(খ) cost of sales- য় প direct materials
য় , cost of goods sold- য়
প direct materials য়
17
52 sub-section (1) (b) আ য় উৎ আয়
।
proviso আ য় উৎ
।
খ , finished goods
য় প য় য় ।
য়
উ প finished
goods উৎপ ।
indierct materials য় য় (
cost of sales cost of goods sold ) proviso
।
proviso ।
, প
য় proviso । প
প য় য় য়
proviso ।
ছ - প
য় য়
proviso ।
উ ৬-1
আ
প য়। উ আ য়
20,000 য় ।
প উৎ ।
18
উ ৬-2
ই ২০০০ প ইউ
য় ছ। উ ই
আ ১২০০ প ই
৮০০ প ইউ য় ছ। ই
(function) ছ, ই ই
আ ই প
ই প
উৎ ।
( ) আ প য় 53 য় উৎ আয় প য় ছ প
প ঐ আ উ উপ
52 sub-section (1) (b) আ য় উৎ আয়
প B-A, খ ,
A= আ প য় 53 য় উৎ প আয় প ;
B= আ প য় উৎ আয় প প য় উৎ
আয় ( ৎ 16 য়
উৎ আয় )।
proviso (c) ,
(১) আ ই (person);
(২) আ প প প ;
(3) প প আ প য় উৎ প
য় ছ (identified) ।
উ 6-3
2017-18 আয় ছ ই ই প আ
প 50 য় ।
আ প য় উ প উপ 1,70,000 উৎ প য় ছ।
16 য় উৎ আয় প 2,00,000 ।
proviso য় , উপ উ
ই (2,00,000 - 1,70,000) = 30,000
।
19
য়, proviso আ য়, আ উৎ
প আ প প প
আ প য় প উৎ প ।
প য় য় -
(১) আ ই (person) - ;
(২) আ প প প য় ছ - ;
(৩) আ প য় প উৎ প
খ য় ছ - ;
(৪) প প আ প য় উৎ প
য় ছ (identified) - ।
16 এর :
(1) এ঳,অয,঑ নং ২৫৭-অআন/অয়কয/২০১৭; তাথযখ: ০১ অগস্ট, ২০১৭ থিস্টাব্দ
এয ভাধ্যমভ অয়কয থফথধভারা, 1984 এয থফথধ 16 প্রথতস্থা঩ন কযা ঴ময়মছ।
নতুন থফধান ঄নুমায়ী চুথি ঳ম্পাদন, দ্রব্যাথদ ঳যফযা঴, উৎপ ,
য় প , প্যামকথজং ফা ফাআথন্ডং কামজয তযমত্র
থনম্নরূ঩ ঄থবন্ন ঈৎ঳ কয঴ায প্রমমাজে ঴মফ:
ক্রভ থবথত ঄ংমকয ঩থযভাণ কতথমনয ঴ায
(1) 15 রয টাকা ঩মথন্ত 2%
(2) 15 রয টাকায ঄থধক থকন্তু ২৫ রয টাকা ঩মথন্ত ৩%
(3) 25 রয টাকায ঄থধক থকন্তু 1 তকাটি টাকা ঩মথন্ত ৪%
(4) 1 তকাটি টাকায ঄থধক থকন্তু 5 তকাটি টাকা ঩মথন্ত ৫%
(5) 5 তকাটি টাকায ঄থধক থকন্তু 10 তকাটি টাকা ঩মথন্ত ৬%
(৬) 10 তকাটি টাকায ঄থধক ঴মর ৭%
(2) প প /
( প প ) য় ই
উ প উৎ আয়
[গফগধ 16 এয ক্লজ (b) ]।
20
Payment য় প য় (the person
responsible for making the payment) ই খ প
12- আই - । প 12- আই
উৎ প 50 ।
আয় ছ প আয় প আ য় উপ 52 য় উৎ
আয় আয় -
য়, প খ আ ঐ আয় ছ Board
1 প 2
প -
প য়
(1) (2)
প আয় ছ আয় - উৎ আয়
য়
প আ য় উপ 52 য় উৎ
আয় আয় ছ
আয় -
ঐ আ য় উৎ
আয় য়
প আয় ছ আয় আ প উৎ
আয় য়
প আ য় উপ 52 য় উৎ
আয় আয় ছ
আয়
ঐ আ য় আ প
উৎ আয়
য়
Board আয় ছ payment
( ) য় ।
১ ই ২০১7 খ প য় payment
।
7। আয় 52AA
আই , ২০১7 আয় , ১৯৮৪ 52AA sub-
section (1) প উৎ প আ য় ছ।
য় , ক specified person ক ক 52AA র
21
র ক ক প payment উপ
কর ক কর :
Table
SL.
No
Description of service and
payment
Rate of deduction of tax
Where base
amount does
not exceed
Tk. 25 lakh
Where base
amount
exceeds Tk.
25 lakh
1 Advisory or consultancy service 10% 12%
2 Professional service, technical
services fee, or technical
assistance fee
10% 12%
3 (i) Catering service;
(ii) Cleaning service;
(iii) Collection and recovery
service;
(iv) Private security service;
(v) Manpower supply service;
(vi) Creative media service;
(vii) Public relations service;
(viii)Event management service;
(ix) Training, workshop, etc.
organization and
management service;
(x) any other service of similar
nature-
(a) on commission or fee
(b) on gross bill amount
10%
1.5%
12%
2%
4 Media buying agency service
(a) on commission or fee
(b) on gross bill amount
10%
0.5%
12%
0.65%
5 Indenting commission 6% 8%
6 Meeting fees, training fees or
honorarium
10% 12%
7 Mobile network operator,
technical support service provider
or service delivery agents
engaged in mobile banking
operations
10% 12%
22
SL.
No
Description of service and
payment
Rate of deduction of tax
Where base
amount does
not exceed
Tk. 25 lakh
Where base
amount
exceeds Tk.
25 lakh
8 Credit rating service 10% 12%
9 Motor garage or workshop 6% 8%
10 Private container port or dockyard
service
6% 8%
11 Shipping agency commission 6% 8%
12 Stevedoring/berth operation
commission
10% 12%
13 Transport service, carrying
service, vehicle rental service
3% 4%
14 Any other service which is not
mentioned in Chapter VII of this
Ordinance and is not a service
provided by any bank, insurance
or financial institutions
10% 12%:
3 4 উ খ ই য়
(commission or fee) উ খ , ৎ
প য় (a) উ খ উৎ ।
আ প উ খ (আ উ খ
) (b) উ খ উৎ । আ
উ খ য় sub-section (1)
proviso য় উৎ ( ) (খ) :
( ) প উৎ ;
(খ) B x C x D, খ ,
B = ( )
C = 3 % 4 .5%
D = - উপ উৎ
23
উ : ৭-1
2016-17 আয় ছ
7 ই 2017 খ 30 খ ছ ।
প য় 52AA য় প আয়
:
প : 30,00,000
উৎ : 2%
উৎ আয় প : 30,00,000 x 2% = 60,000 ।
উ : ৭-2
উ প
ছ:
খ 20,00,000
: 1,60,000
21,60,000
sub-section (1) proviso য় উৎ ( ) (খ)
, :
( ) প উৎ :
1,60,000 x 10% = 16,000
(খ) 21,60,000 x 10% x 10% = 21,600
[B x C x D, খ ,
B = = 21,60,000
C = 10%
D = - উপ উৎ = 10%]
( ) (খ) 21,600 । উৎ প 21,600
।
Payment য় প য় (the person
responsible for making the payment) ই খ প
12- আই - । প 12- আই
উৎ প 50 ।
24
খ আ প য় Board
, আয় ছ আয় আয়
য় ঐ আয় ছ উ
Board উ খ আয়
আয় (Board য়
উ খ ) 52AA উ খ প ।
Media buying agency service প
য় ই য় , ই য়
ই য় ই য় প
।
Media buying agency service প য়
য় য় ( উপ 52AA
4 ) ছ ই য় য় 53K
উ খ person য় ( উপ 53K )
, উ media buying agency service প
প য় প য় / উ য়
উপ , , উৎ য় ছ।
প ।
১ ই ২০১7 খ প য় payment
।
8। আ ক র র কর ক আয়কর
র র 52R এর
আই , ২০১7 আয়কর , ১৯৮৪ এর র 52R এর র
(2) প উপ (2A) য় ছ। য় ,
খ আ (outgoing international calls)
প য় ( আ ) Interconnection Exchange
(ICX) Access Network Services (ANS)
25
প উপ 7.5 আয়
।
১ ই ২০১7 খ প য় প
।
9। , ক কর ক আ য় আয়কর
র র 53E এর
আই , ২০১7 আয় , ১৯৮৪ 53E প
য় ছ। র 53E এর র (1) এর ক,
2(20) য় য় প প
উ প ( )
person , উ , , ই , প ,
প প ই ,
, উ , ই ই য় প
প
10% উৎ আ ।
র (2) এর ক, 2(20) য় য়
প (promotion) উ
প প য় person
প উ প প উপ
1.5% উৎ ।
র (3) য় , প
company প , চুথি (contract) এয ঄ধীন
person , উ company মূমল্যয তচময় কভ মূমল্য
তকান ঩ণ্য থফথক্র কময, তমফ ঈি ঐ ঩থযমফ঱ক ফা person
B x C উপ ৫% ঈৎম঳ কয অদায় কযমফ। এমযমত্র-
B = প চুথিয ঄ধীন person
঩মণ্যয থফক্রয়মূল্য;
C = 5%।
26
তদফ বকান গ঳গাদযট উৎ঩াদনকাযী পূদফ ডয ভদতান ক ক
র চর মূল্য এফাং র ক ঐ person এর ক য় র
ক র র ৩% র উৎদ঳ কয ওদা৞ কযদফ।
উপ (4) , ধাযা 53E -
( ) , য় প (payment)
উৎ ।
(খ) (agreement) (arrangement), থরথখত
, চুথি (contract) এয ঄ন্তভুথি ঴মফ।
53E আ য় উৎ / আয় ২০১৭-২০১৮ ছ
82C য় (minimum tax) আ ।
১ ই ২০১7 খ প য় ধাযা 53E প
, , য় ই ।
10। Digital marketing র র ক র
কর ক : আয়কর র র 56
আই , ২০17 আয় , ১৯৮৪ 56
ক কর য় ছ digital marketing প
প উ উপ 15 আয়
।
১ ই ২০১7 খ প payment
।
১1। য় আয়কর র র
আ র আয়কর র র 73A এর
আই , ২০১৭ আয় , ১৯৮৪ 73A sub-
section (1) Explanation প
27
আ য় উপ প (tax assessed on total income)
য় ছ।
র য় আ য়র র কর (tax assessed on
total income) ফরদত বুঝাদফ-
(ক) ধাযা 82BB এর আ঑ য় এ র র আ঑ য়
র র , ক র র ঩গযগণনাকৃত কযদাদ৞য
঩গযভাণ র (1) এয অধীন প্রদদ৞ কযদাদ৞য ঩গযভাণ অদ঩ক্ষা ফড় ঴৞,
তা঴দর ফড় অাংক;
(খ) ধাযা 82BB এর আ঑ য় য় এ র র , কর
ক র ক ক গনরূগ঩ত বভাট ওদ৞য গবগিদত ঩গযগণনাকৃত কযদা৞।
উ ১1-1
২০১7-১8 ছ আয় খ য় আ
উপ ই য় । 15 য় 201৮ খ
6,00,000/- আয় 82BB য় আয় খ
। 14,000/- প- ( 74 য় ) খ ।
ছ 201৬-1৭ ছ 12,000/- 4,000/- উৎ
।
উপ 3০ 201৮ খ 82BB উপ (2) আ য়
process , য় প য় ৩৬,০০০ ।
3০ 201৮ খ প প প:
আ য়র র কর (tax assessed on total income): 3৬,000/- ।
উৎ : (১২,০০০ + 4,000) = 16,000/- ।
প : 36,000 - 16,000 = 20,000 ।
প য়:
1 2017 15 য় 2018= 1 15 ।
, 2% :
[20,000 x 2% x 1] + [20,000 x 2% x (15÷31)] = 594/-
প 2017-18 ছ ।
28
12। আয়কর র র 75
আই , ২০17 আয় , ১৯৮৪ 75
ক কর য় ছ ক য় য় প
প ( ই ) য় (employee)
আ য় প -ই , উ আয়
খ । প 2017-18 ছ ।
ছ , আ ছ উ
য় ই উ য়
আ য় য়
খ । য় ,
উ ঐ
য় খ ।
13। , , ই খ আয়
79 প
আই , ২০17 আয় , ১৯৮৪ 79 প
য় ছ। প 79 উপ (1) ,
Chapter VIII আ য় খ ছ , খ
য় ছ, প উপ খ
, , , উপ ই
উপ প উপ প প উপ
আ ।
আয় ছ আ ছ , , , উপ
ই 79- য় ।
উপ (2)- য় ছ, , , , উপ ই
ই (electronic form)
ই (electronic media) উপ প উপ
উ খ ই ই
উপ প ।
29
উপ (3)- য় ছ, উ খ খ
, , , উপ ই উপ প ।
উপ (4) , 79-
( ) (revised return) -
(amended return) ;
(খ) উপ (data) আই , ২০০৬ 2
(10) য় “উপ ” ;
( ) ই (electronic record)
আই , ২০০৬ 2 (7) য় “ই ”
। ই (electronic form)
আই , ২০০৬ 2 (5) য় “ই
” ।
14। আয় 80
আ ছ - -
(1) আয় ছ খ প (gross wealth) প 20
;
(2) আয় ছ খ ( প ই )
;
(3) আয় ছ প য় - প
- প য় -
প , য় য় আয় খ
।
আই , ২০১7 আয় , ১৯৮৪ 80
আয় ছ খ প (gross wealth) প 20
25 য় ছ।
প 2017-18 ছ ।
প আ ছ।
30
১৫। জ র ক আয়কর র র 82BB এর
আই , ২০১৭ এর আয়কর , ১৯৮৪ এর র 82BB
ক র জ র র কর য় ছ।
র র (1) য় ছ, ক কর ক ক-
(ক) ১২- জ আইএ ;
( ) র 75- র র ক র এ র য় য়র (75 র র
আ঑ য় র য় ); এ
( ) র 74 এর য় য় কর র ;
- এ র ক আয়কর র কর য় কর ক র
র ক এ য় ক ক ক কর ক এক
ক র ই কর , কর ক রর কর র আ
।
এ র য় “ র ” র 80 ঑ য়র র এ
জ ক র ক঑ ঝ ।
র ঑য় র র কর ক র র র (2) য়
(process) কর -
(১) কর ক র কর র র , র র র
র কর র আয় র (compute) কর ।
র ক ক (arithmetical error) র র র
র র আ ক ক
(incorrect claim) ক কর ক র য় ক র আয়
র কর ।
ক র ক (arithmetical error)
(incorrect claim) র য় ছ র ক য়ক উ খ
31
 খ আয় প য় য় ;
 উৎ আ য় আ য় য় ;
 য় য় প য় য় ;
 খ য় য় ;
 য় প য় য় ;
 প য় য় ;
 / য় য় ;
 য় য় ;
 আয় ছ প য় /
য় ;
 য় য় য়
য় ;
 উপ উৎ প য় ছ
আয় ;
 আ য় প ই প য় য় ;
 প য় উৎ য় ;
 প প য় , ই ।
ক (arithmetical error) (incorrect claim)
য় উ উ খ
উ 15-1
2017-18 ছ আয়
২,৫০,০০০/- - ২,০০,০০০/- আয় ছ ,
আয় ছ ৩,৫০,০0০/- ।
উ 15-2
ই 2016-17 ছ আয় ছ
8,00,000 , আ য় উপ 25% আয় প য় ছ
2,00,000 ।
উ 15-৩
আ প ২০,০০,০০০/-
৮,০০,০০০/- খ ছ ।
32
উ 15-4
য় য় প য়
য় 20,00,000 , উৎ প 12,00,000
।
উ 15-5
5 য়প য় য় য়
ছ , য়প য় য় ।
উ , উপ (2) আ য়
খ , উপ ই
। উ প, য় ছ প
য় খ প উ খ ,
য় প
উপ (2) আ য়
।
প , য় খ
- য় য় ই উ প উপ (2)
আ য় ।
উপ (7) আ য় ছ।
ছ 93 আ য় ।
(২) উ প প আ য় আয় য়
প ;
(৩) প আয় য় প
(উৎ ) য়
য়/ প ।
খ উ , assessment য়। খ উপ
, খ উপ
আই আ আয়, য় ই প
(compute) । উপ আ য়
33
প য় - য়
প assessment ।
উ 15-6
আ আ আয় । 4,80,000 আয়
20,000 আয় ২০১৭-১৮ ছ 82BB
উপ (1) য় খ ছ । আ য় ছ প:
৬৫,০০০ x 12 = 7,60,000
:
, আ য় ই (৩০%) ২,২৮,০০০
প ৫২,০০০
য় জ ২,৮০,০০০
আয় ৪,৮০,০০০
আয় 20,000
আয় 5,00,000
র য় কর ক র কর র ক র র
আ য়র র য় কর । কর র র র র ক র
ক আয় র ক আ ছ ক- ।
উ আয় প য় -উ য় উপ
য় ছ। ৬৫,০০০ ১২ আয় য় ৭,৮০,০০০
, ছ 7,60,000 । ।
র ক, কর আ ক র জ র , আ য় ই র র ২৫
য় জ র র য় জ ক র ছ ৩০ । কর র র
র আ ক র এক ।
র কর র র আ য়র র :
৬৫,০০০ x 12 = 7,৮0,000
:
, আ য় ই (২৫%) ১,৯৫,০০০
প ৫২,০০০
য় জ ২,৪৭,০০০
র আয় ৫,৩৩,০০০
34
র য় আ য়র আয় ক র কর র আয়, জ
আয়কর ঑ য় ক, য়/ র কর ই র কর ।
উপ (3) য় ছ, য় আয় ক রর র ক
র য় কর র র র র র
র র র র য় ছ উপ
খ -
( ) য় আয়
/ ৎ প য় ছ
প প (sheet of computation)
;
(খ) য় য়
প প য় উ খ খ
খ য় ;
( ) উ খ খ -
(১) , য় প -
(amended return) খ ;
(২) আয় য় য় ছ
প ।
উপ (4) য় , উপ (3) আ য় প
-
৬০ উপ প (letter of
acceptance) :
( ) উপ (3)(c) - খ ( উপ
উ প খ );
35
(খ) আয় য় য় ছ -
খ আ খ য় প ;
( ) - য় ছ
।
আ উপ (3) আ য় উ খ য়
, প প -
খ আয় য় য় ছ
- খ আ খ য় প
উপ য় য় প
য়
(notice of demand) । আয় / ৎ প
প প
।
, উপ (3) আ য় 6 (ছয়)
উপ (4) ।
উ 15-6 আয় প য়
য় ছ ই উপ
উপ (3) আ য় । য়
খ -
( ) প প (sheet of computation)
য় -
 প - খ আয় আয়;
 উ আ য় প আয় ( ,
, ই );
 উ প আয় , , ই প
য় / প ;
(খ) প প য় ছ -
খ য় ;
36
( ) খ - খ
উ খ ;
( ) য় য়
প প য় উ খ খ
খ য়
। য় ।
প উ আয় উপ
প ;
(ঙ) য় - খ
আয় য় য় ছ
- খ আ খ য় প
প (letter of acceptance)
উ খ ;
( ) ,
খ ( ),
আয় য় য় ছ -
খ আ খ য় প উপ
(notice of demand) উ খ
।
উ 15-7
উপ য় য় খ
প আয় খ ছ । প খ য় উপ
আ প , প য় । আ
ই।
আয় আ য় উপ আয় প য়
ই, ই - য়
প ই ।
য় -
( ) য় প
প (sheet of computation) ;
37
(খ) য়
। য় ।
প উ আয় খ
( ) উপ ই ;
( ) খ প
উ খ ;
( ) উ খ খ প
উ খ ;
(ঙ) উপ
(notice of demand) উ খ ।
উপ (5) য় ছ, উপ (1) য় খ প
খ আয় , য় ,
/ ,
প প য় ছ উ
- উপ
খ প :
( ) য় খ উ খ ;
(খ) প প য় ছ প
উ প উপ
২ - খ আ খ য়
প ।
- “82 (5) য় খ ” “Filed under
section 82BB(5)” উ খ ।
- ঑য় র র কর ক র এ
র র ( ) খ খ , (খ)
প , ( ) প -
প প য় ছ, উপ -
(allow) ।
38
, উপ (5) আ঑ য় - র কর
ক র ক ক ঑য় র ক চ । -
খ প উপ
য় ছ ।
উপ উপ প ই ।
প “82 (5) য় ” “Allowed under
section 82BB(5)” উ খ ।
উপ উপ (5) আ য় খ
- ( খ )
-
( ) উপ (1) য় খ প
180 য়;
(খ) য়।
উপ (5) আ য় খ -
উপ ।
15-১
উপ (1) য় খ উপ (5)
আ য় - খ আ ছ - ?
উ 15-১: , ই।
15-২
কর ক র জ (allow) কর -
- ?
উ 15-২: , ।
15-৩
উপ (5) আ য় খ - - ?
উ 15-৩: , । উপ (1) খ
, (allowed) -
।
39
15-৪
উপ (5) আ য় খ উপ
?
উ 15-৪: উ প ।
15-৫
আয় য় downward adjustment ( ) উপ (5) আ য়
- খ - ?
উ 15-৫: , । উপ (5) আ য় খ -
আয় য় upward adjustment ( ) খ ;
downward adjustment ( ) খ ।
উপ (6) য় ছ, উপ (1) য়
উপ (5) আ য় - ( )
খ প 12 য় উপ (3) আ য়
।
উপ (7) য় ছ,
প উপ (1) য় খ ,
উপ (4) আ য় (accepted) - উপ
(5) আ য় (allowed) -
উপ
প ।
ছ -
ছ প আয় (total income assessed
in the immediately preceding assessment year) প ১৫
আয় য় য় য়
ঐ :
(১) - আয় য় ছ প -
আ য় প উপ ;
(২) আয় ছ উৎ ৫ ঋ
য় উ ঋ প
40
খ [ ৎ প ঋ (আ )
];
(৩) আয় ছ ;
(৪) 44 য় - আয়
;
(৫) ৎ (
) ৎ ।
ছ ছ প আয় প ১৫
আয় য় ছ - খ
খ ছ খ য় ছ
খ ছ খ প ,
প য় আ য় প ছ :
ছ
খ প
ছ
প য়
১৫
(1) (2) (3)
ছ
প
খ
য় ছ
1
য় ;
য়
1
আয়
1
য় ছ।
য়
2
প / আয়
1
য় ছ।
য়
প
য় ছ।
2
প /
আয়
1
য় ছ।
য় ছ,
আ ছ
( )2
প / আয়
(খ) ১
ছ আ
ছ
য় ছ ছ
প আয়- ’ য়
41
ছ
খ প
ছ
প য়
১৫
ছ
প
খ
য় ছ
1
য় ছ
2
প আয়
1
য়
১
ছ আ
ছ
য় ছ ছ
প আয়
ছ
আয় খ
য়
1
য়
য় ছ
2
প আয়
1
য়
য়
১৫ আয়
।
আপ / ই / আ
আয় প আয় ।
ছ ছ প আয় প ১৫
আয় য় ছ - ছ য় ( )
উৎ আয় (খ) উৎ আ য় ।
আয় উৎ আ য় -উ য় ই
ছ আয় 15 ।
উ 15-৮:
ই 1 2017 খ 2017-18 ছ
প খ আ য় প ছ প:
প খ আয় 360,000
আয় 20,000
আয় 10,000
100,000
আয় 4,90,000
42
ই 2016-17 ছ আয়
প খ :
প খ আয় 350,000
আয় 20,000
আয় 10,000
আয় 3,80,000
1 2017 খ প য় 2016-17 ছ
য় ছ, প য় য় । 1
2017 খ প য় ।
আ উ 15 2017-18 ছ 2016-
17 ছ খ আ য় ।
, 2017-18 ছ ছ প আয় প ১৫
আয় য় ছ - ( ) উৎ
আয় (খ) উৎ আ য় - য় ।
আ উ -
( ) 2017-18 ছ 4 উৎ আয় (4,90,000 )
2016-17 ছ প আয় (3,80,000 ) প [(4,90,000 -
3,80,000) ÷ 3,80,000] x 100 = 28.95 ।
(খ) 2016-17 2017-18 ছ উৎ আ য়
প:
আ য় খ ছ
2016-17
ছ
2017-18
/ /
প খ আয় 350,000 360,000 +10,000
আয় 20,000 22,000 +2,000
আয় 10,000 8,000 -2,000
380,000 390,000 +10,000 2.63%
ৎ উৎ 15 আয় য় ।
উপ (7) য় ।
প প আয়, , য়, য় ই য়
- ই প য় য়
43
উপ
খ ।
আ প খ য়
- আয়, , য়, য় ই
য় উপ উপ
(8) য় ( ) উ খ য়
য় (revised return)
খ ; (খ) উ প
য় খ আ খ য় প
।
উপ (8) খ
য় কর ক র এ ( ) র
য় ছ
য় খ আ খ য় প
প য় ছ উপ
প (letter of acceptance) ।
আ উপ (8) উ খ য় উপ
য়
খ , খ ( )
(খ)
য় খ আ খ য়
প প য়, উপ 83 84,
, আ য় ।
উ , য় খ -
- আয়
আ য় 19 উপ (31) ।
উপ (11) য় , ,
য় প
উৎ য় উপ উ প :
44
( ) য় প খ আ য় প (
) উ য় প 20
য়;
(খ) খ আ খ য় উ য়
প খ আ য় উপ য় প ;
( ) খ
উপ (11) ।
য় য় (regular rate)
।
উ 15-৯
আ 2017-18 ছ 2,50,000
খ আয় প আয় খ ছ ।
য় 12,50,000 উ
উপ (11) খ ছ ।
আয় 2,50,000 , য়, ৎ
আয় । উপ (11)
য় য় ।
উ 15-1০
2017-18 ছ ৎ 4,00,000
আয় প আয় খ ছ ।
য় 20,00,000 উ উপ
(11) খ ছ ।
আ য় উপ য় য়
উপ (11) য় য় ।
আয় ছ উপ (11)
উ প য় ঐ
আয় ছ প আ আয় ছ খ । য়
আয় ছ খ য় য় প প
প প ছ, প
45
ঐ আয় ছ “ য় খ আয়” আ য়
।
উ 15-11
2017-18 ছ 5,00,000 য় খ
আয় আয় প প
আয় খ ছ । য় 25,00,000
। উপ (11) খ
। প
য়।
2018-19 ছ প আয় খ
। উ খ প য় খ য়
য় প প 24,00,000 । ৎ
প (25,00,000 - 24,00,000) = 1,00,000
প য় ছ। 2018-19 ছ উপ
আয় প য় 1,00,000 য় খ আয় আয়
য় ।
82BB 93 য় । য়
mutually exclusive ।
প য় য় য়
প য় য় উপ খ
82BB য় উপ প য় য় ছ
- । , উপ 82BB য় য়
।
আ উপ য় য়
প য়
82BB আ য় ই 93 য় ।
82BB উপ (1) খ
93 উপ (1) য় উপ
প ।
46
82BB প 2017-18 ছ প
ছ খ ।
16। আয় 82C
আই , ২০১7 আয় , ১৯৮৪ 82C
53E (minimum tax)
য় ছ।
প 2017-18 ছ ।
ছ য় উপ (2) (d)
“regular rate” প “applicable rate” উপ (9)
(c) “regular rate” প “regular tax rate”
প য় ছ।
17। আয় 93 প
আই , ২০১7 আয় , ১৯৮৪ 93 প
য় য় (tax, etc. that has escaped
payment) আ য় য় য় ছ।
উপ (1) য় , , আয় আ য়
উৎ উপ
ছ
আয় আ য় য় প য়
য় য় ছ উপ উ
-
( ) উ খ য় ছ আয়
খ ;
(খ) আয় আ য় য় প
য় য় য় ছ আয় খ য় আ
প ।
47
আয় আ য় য় প য়
য় ( ৎ উপ (1) য় )
-
(১) আয় য় য় ;
(২) আয় য় ;
(৩) য় , য় , ছ ;
(4) উপ য় য় য় প
প -
( ) আ য় প (concealment) প
(misreporting);
(খ) 80 খ য় /
, য় য় প
প (misreporting);
(5) আয় প য় , প প
য় ;
(6) আয় আয় ;
(7) আয় প য় , ছ , য়
প ;
(8) য় য় য়
প প য় ।
উ 17-1
য় খ আয় 2015-16 ছ
প আয় খ ছ । প
য় ছ ।
প ১ ২০১৭ খ উপ
প 2015-16 ছ ১০ আয় ছ ,
আয় য় প য় উ য় ।
আয় ই য় য় য় য়।
উপ ২০১৫-১৬ ছ
য় ( , ই ) য় য় ছ । উপ
উপ (1) য় ।
48
উ 17-২
২০১৪-১৫ ছ প আয়
খ ছ । য় ।
প 15 2017 খ উপ
প ২০১৪-১৫ ছ আ ৩০
খ য় , প 25 ।
য় আয় ছ প
প প ছ । উপ উপ (1) য়
।
উ 17-3
2017-18 ছ উপ
আ 2016-17 ছ য়
প য় ছ ঐ ই প য় ছ। 2016-17
ছ য় 93 ।
উ 17-4
2017-18 ছ উপ
আ 2014-15 ছ প
(disclosed net profit) 12 খ
ছ । 2014-15 ছ য় ।
2014-15 ছ (
10%) খ ছ প
খ 30 য় 2014-15 ছ আ য় য়
য় য় , ই 2014-15 ছ
য় 93 ।
ছ উপ (1) আ য় , উৎ
উপ য় , উপ
(reason to believe) ছ আয়
আ য় য় প য় য়
য় ছ। ‘ ’ য়
(definite), (identified) প
(ascertainable) । (reason to
49
suspect) (reason to surmise) উপ
(1) য় । fishing expedition (
প য় প - প য় ) উপ (1) য়
।
‘ ’ - য় উপ
- (judicious) । -
উপ উপ (1) আ য়
।
উ 17-5
5,00,000 য় খ আয় 2015-16 ছ
প আয় খ ছ ।
য় । 2015-16 ছ
য় ।
প 2017-18 ছ উপ খ
2017-18 ছ 1,20,15,000
ছ । উপ য় য় 2015-16 ছ
প , প প ।
আ , 2015-16 ছ প ছ
য় প /প ছ - প
উপ ছ ই। খ “reason to believe” উপ
ই। উপ উপ (1) য়
“reason to believe” য়, “reason
to surmise” য় , আই উ
।
উপ (1) য় উপ
য় ছ
প (letter of acceptance) ই । উ প ই
93 আ য় য় ছ ।
-
(১) উপ (1) আয় খ ;
50
(২) আয় আ য় য় য়
প য় য় য় ছ আয় খ য়
আ প ;
(৩) আয় আ য় য় য়
প য় য় য় ছ খ ।
আ উপ য় উপ
83 84, , আ য়
।
উ 17-6
2015-16 ছ আয় খ ছ
য় ছ ।
প উপ প 2015-16 ছ
2,00,000 আয় ছ । উপ
উপ (1) য় ।
প য় প -
( ) উ খ য় 2015-16 ছ আয়
য় খ ;
(খ) খ আ য় 2,00,000 আয়
য় ( ৎ, আ য় প আয় য়);
( ) 2,00,000 আ য় উপ আয় ( ,
ই ) আয় খ আ খ প ;
- উপ প (letter of acceptance)
ই । উ প ই 93 আ য় য় ছ
।
ছ প য় ছ
আ য় য় ছ ছ
উপ (1) য় উপ প
।
51
ছ উপ (1) য়
প:
খ / য়
1 ছ
খ য় ,
য়
য়
2 ছ
খ য় ,
য় ছ
ছ য়
খ ছয় ছ
3 (1) (2) ছ য়
খ প ছ :
প য়
প
য়
য় য় ছ
য়
প ছ ছয় ছ প
প ।
ছ য় ছ প , য়
য় উ য় ছ
য় ই য় ।
উ 17-7
5,00,000 য় খ আয় 2015-16 ছ
প আয় খ ছ ।
10 । 2015-16 ছ
য় ।
প 20 য় 2018 খ উপ প 2015-16
ছ আয় ছ প ছ । উপ
উপ (1) য় । আয়
আ য় উপ
প য় খ । খ
য় প য় য় 30,12,875 ,
52
খ ছ ,
প উৎ প ( উৎ উপ
য় য় )।
, খ উপ প ই
। আয়
য় প আয় ।
প ছ
উ ।
কর র (fresh assessment), আ র আ র ক র ক
ক , ই কর র ক র য়
঑য় (period of limitation) র ক ।
ছ , annulled, set aside, cancelled modified য়
প ।
93 য় 1 ই 2017 প খ
উ প ।
18। আয় 94 প
আই , ২০১7 আয় , ১৯৮৪ 82BB
93 প য় খ
য় উ য় আ খ 94
প য় ছ।
19। প য় Demurrage charge, handling charge
প খ আ য় : আয় 102
আই , ২০১7 আয় , ১৯৮৪ 102
য় ছ। য় প য় প
, , প , , ই প
53
আ য় demurrage charge, handling charge য়
আয় । ৎ উ প আয় 102
।
demurrage charge, handling charge য় আয়
প আ য়/ য়
প ৩০ 102 উপ (4) য়
খ য় উ প আয়
।
আ ৩০ প demurrage charge, handling
charge খ আয় য় আয় উ য় উ প
আয় উ য় ছ য় প ৩০ উ প আ য়
খ আ য় উপ ।
য় ছ, ই উ demurrage
charge, handling charge খ আয় য় আ য়
আ খ প য় উপ
য় খ আয় য় ,
আয় প , , ই উ খ প
য় - প আয় খ
খ আ খ উপ আয় প
।
20। আয় 120 প
আই , ২০১7 আয় , ১৯৮৪ 120 প
যাজস্ব ঴াথনকয থফমফচনায় ত্রুটিপূণ থ (erroneous in so far as it is
prejudicial to the interests of the revenue) অমদ঱ ঳ংম঱াধন ঳ংথিষ্ট
থফধামন ঩থযফতথন অনা ঴ময়মছ। ঩থযফথতথত থফধামনয ঈ঩ধাযা (1) ঄নুমায়ী, ঈ঩ কয
কথভ঱নামযয তকান অমদ঱ মথদ ঩থযদ঱ী কভথকতথা (যুগ্ম ফা ঄থতথযি কয কথভ঱নায)
এয থনকট যাজস্ব ঴াথনকয থফমফচনায় ত্রুটিপূণ থ ফমর প্রতীয়ভান ঴য় তা঴মর থতথন
অয়কয ঄ধ্যামদম঱য অ঑তায় গৃ঴ীত কামথক্রমভয তযকডথ তরফ ঑ ঩যীযা কযমত
঩াযমফন এফং ফথণ থত ত্রুটি ঳ংম঱াধমনয রমযে কযদাতামক শুনানীয সুমমাগ প্রদান এফং
54
ঈ঩যুি ঄নু঳ন্ধান ঳ম্পন্ন কময থনরূথ঩ত অময়য ঩থযভাণ ফািামনা, কয থনধ থাযণ
঳ংম঱াধন ফা ফাথতর, পুনযায় নতুনবামফ কয থনধ থাযমণয অমদ঱ প্রদান ঳঴ তায থনকট
তমৌথিক ফমর থফমফথচত তম তকান অমদ঱ প্রদান কযমত ঩াযমফন।
ধাযা 10 এয অ঑তায় ঈ঩ কয কথভ঱নামযয দাথয়ত্ব ঩ারমনয সূমত্র যুগ্ম ফা ঄থতথযি
কয কথভ঱নায কর্তথক প্রদত তকান অমদ঱ যাজস্ব ঴াথনকয থফমফচনায় ত্রুটিপূণ থ থক-না
তা কয কথভ঱নায থফমফচনা কযমফন এফং প্রমমাজে তযমত্র ঈ঩ধাযা (1) তত ফথণ থত ভমত
থতথন কামথক্রভ গ্র঴ণ কযমফন।
তম঳কর তযমত্র তকান অমদ঱ ঩থযদ঱ী কভথকতথা (যুগ্ম ফা ঄থতথযি কয কথভ঱নায) ফা
কয কথভ঱নামযয থনকট যাজস্ব ঴াথনকয থফমফচনায় ত্রুটিপূণ থ ফমর প্রতীয়ভান ঴মফ তা
঴মরা-
( )আ আ য় খ (misclassify) ;
(খ) আ আয়
(misinterpreted) ;
( ) য় ই (verification) প আ
আ ছ প ই আ ;
( ) ছ (relief) য় প ই
আ ছ য় ;
(ঙ) য় আ
;
( ) আ খ ।
য় “ ই (verification)” আ ছ -
প । , 2015-
16 ছ খ 30,000
প য় ছ 3,60,000 । 2016-17 ছ
উ 30,000 ছ
প প খ ছ । উপ
য় খ য় প ছ ।
উপ ই -
120 আ য় ই। প
55
ই য় আ ছ য়
ই। উপ ছ
প প য়। 120 ।
প , ছ 2016-17 ছ
ছ প
ই য় আ ছ য়
।
অমদ঱ ঳ংম঱াধমনয তযমত্র চায ফছমযয ঳ভয়঳ীভায ঱তথ অমগয ভমতা ফ঴ার থাকমফ।
93 য় য় ছ য় ছ প
য় 120 য় । ৎ
93 120 mutually exclusive
। উ য় আ য়
য় আয় প
য় উপ আ য়
।
1 ই 2017 প খ 120 য়
প ।
21। আয় 124AA প
আই , ২০১7 আয় , ১৯৮৪ 124AA
প 12- আই প ই য় য়
আ প থফধামন ঩থযফতথন অনা ঴ময়মছ। ঩থযফথতথত থফধান ঄নুমায়ী,
তকান যুথি঳ংগত কাযণ ছািা তকান person 12- আই প
ধাযা 184A ঈ঩ধাযা (5) প প উপ
উপ 2 12- আই ই ধাযা 184A
ঈ঩ধাযা (6) প প 50
আ প প । ( 28 )
56
22। আ য় আ : আয়কর
র 133A এর
আ য় আ
র 133A আই , ২০১7 আয় , ১৯৮৪
য় ছ। উপ (1) য় ,
আয় আ য় আ প প আ য় প
, আ য় আয়
আ য় উপ
উ প আ ।
আয় প
প উপ
।
খ য় আ প উপ (1)
আ য় উ আ
উপ আ । উপ উ
আ প য় ১৮০ আ
আ আ য় ছ ।
2৩। আ য় - আয়কর
র র 152I এর
আই , ২০১৭ আয় , ১৯৮৪ 152I
উপ (5A) য় ছ আয় , 1984
আ য় খ আ Board খ
আ electronic machine readable
computer readable প খ ।
57
2৪। আপ ই য়
য় - আয়কর র র
159 এর
আই , ২০১৭ আয় , ১৯৮৪ 159
য় ছ , আপ য়
য় ই য়
য় য় ছয় আ
। ৎ ই য় প য় ।
2৫। আয়কর র র 173 এর
আই , ২০১৭ আয় , ১৯৮৪ 173
য় ছ। য় , উ খ
আ আয় প
আপ ই প য় আ য় ছ
য় , উ আয় প আপ ই
আ প ।
আ খ ছ য় য় আ
।
খ আ উপ
য় ( ) ছ আয় য় য়
প য় ছ (খ) ছ প
য় ই য়
প য় উপ ছ প
য় ঐ ছ
প ।
58
26। , আ , ই র 178A
এর
আই , ২০১৭ আয় , ১৯৮৪ 178A
য় ছ। য় য় ছ Board
উ ই ই (generated)
, আ , প , , , প প আয়
আ য় , আ , প , প ,
, প প ই ।
27। , ই ই র
178B এর
আই , ২০১৭ আয় , ১৯৮৪ 178B
য় ছ আয় , 1984 আ য়
খ , Board
electronic, computer readable machine readable
প খ ।
28। 12- আই খ র 184A এর
আই , ২০১7 আয় , ১৯৮৪ 184A প
12- আই , প ই য় থফধামন ঩থযফতথন অনা ঴ময়মছ।
য় , আয় -ই
, person 12- আই
(proof of holding twelve-digit Taxpayer’s
Identification Number) :
(১) আ র জ এ ;
(২) আ র জ র র জ র জ আ ;
(৩) ক র র এ ক য় ই ই য় ;
59
(৪) র র , র জ ক ক ক র
;
(৫) ক আই , 1994 (১৯৯৪ 18 আই ) আ঑ য় ক
র র জ আ ;
(৬) র র য় র ই ই য় , ক য় র
ক ;
(৭) ক ক ক ক র জ র র এ ক র ১
ক র ক র জ , এ য় য়,
য় প য় /
;
(৮) য় চ , ক, ই র, র ই র র জ , ক
র য় গ্র঴ণ;
(৯) ৫ ক র ক ঊ র জ ক ক আ ক আ ;
(১০) বক্রমগডট কাডডগ্র঴ণ;
(১১) গচগকৎ঳ক, দন্তগচগকৎ঳ক, ওননজীফী, চাট ডাডড একাউন্টূান্ট, কস্ট এন্ড
ম্যাদনজদভন্ট একাউন্টূান্ট, প্রদকৌ঱রী, স্থ঩গত অথফা ঳াদবড৞ায গ঴দ঳দফ ফা
অনুরূ঩ ব঩঱াজীফী গ঴দ঳দফ বকান ব঩঱াজীফী ঳াংগঠদনয ঳দস্য঩দ গ্র঴ণ;
(১২) বকান ঩গযচারক ফা স্পন্সয ব঱৞াযদ঴াল্ডায ঴঑৞া ফা থাকা;
(১৩) Muslim Marriages and Divorces (Registration) Act. 1974 (LII
of 1974) এর র ক র (Nikah Registrar)
ই র ;
(১৪) ক ব্যফ঳াগ৞ক ফা ব঩঱াজীফী ঳াংগঠদনয ঳দস্য঩দ গ্র঴ণ ফা ফ঴ার যাখা;
(১৫) দারান/বফন গনভডাদণয নক঱া অনুদভাদদনয জন্য যাজধানী উন্ন৞ন কর্তড঩ক্ষ
(যাজউক), চট্টগ্রাভ উন্ন৞ন কর্তড঩ক্ষ (গ঳গডএ), খুরনা উন্ন৞ন কর্তড঩ক্ষ (দকগডএ)
এফাং যাজ঱া঴ী উন্ন৞ন কর্তড঩ক্ষ (ওযগডএ) ফা ঳াংগিষ্ট অন্যান্য কর্তড঩দক্ষয গনকট
ওদফদন;
(১৬) ড্রাগ রানদ঳ন্স গ্র঴ণ ফা ফ঴ার যাখা;
(১৭) ফাগণগজূক গ্যা঳ ঳াংদমাগ গ্র঴ণ ফা ফ঴ার যাখা;
(১৮) ক র , র এ ক য় ক ফাগণগজূক
বফদ্যূগতক ঳াংদমাগ গ্র঴ণ ফা ফ঴ার যাখা;
(১৯) বকান বভাটযমাদনয বযগজদে঱ন, ভাগরকানা ঴স্তান্তয ফা গপটদন঳ নফা৞ন;
60
(২০) বাড়া৞ চাগরত রঞ্চ, গস্টভায, ভাছ ধযায েরায, কাদগডা, বকাস্টায, ডাম্প-ফাজড
নতূাগদ বনৌমাদনয ঳াদবড ঳নদ গ্র঴ণ ফা ফ঴ার যাখা;
(২১) বকান ফীভা বকাম্পাগনয এদজগন্স ঳নদ বযগজদে঱ন ফা নফা৞ন;
(২২) বজরা প্র঱া঳দকয কামডার৞ ফা, তযত্রভমত, ঩থযমফ঱ ঄থধদপ্তয ঴দত নট
উৎ঩াদদনয জন্য অনুভগত঩ত্র ঳াংগ্র঴ ফা নফা৞ন;
(২৩) উ঩দজরা, ব঩ৌয঳বা, গ঳টি কদ঩ডাদয঱ন ফা জাতী৞ ঳াং঳দ গনফ ডাচদন প্রাথী ঴঑৞া;
(২৪) গ঳টি কদ঩ডাদয঱ন, বজরা ঳দয ফা ব঩ৌয঳বা এরাকা৞ অফগস্থত ওন্তজডাগতক
গ঱ক্ষাক্রমভ/কাগযকুরাভ অনুমা৞ী ঩াঠদানযত বকান নাংগর঱ গভগড৞াভ স্কুদর ঳ন্তান
ফা গনবডয঱ীরদক বগতড কযাদনা;
(২৫) ঳যকায অথফা ঳যকাদযয বকান কর্তড঩ক্ষ, কদ঩ডাদয঱ন, ঳িা ফা নউগনদটয ফা
প্রচগরত বকান ওনন, ওদদ঱ ফা দগরদরয ভাধ্যদভ গঠিত বকান কর্তড঩ক্ষ,
কদ঩ডাদয঱ন, ঳িা ফা নউগনদটয কভডচাযী (employee) গ঴দ঳দফ ঳াংগিষ্ট ও৞
ফছদযয বম বকান ঳ভ৞ ১৬ ঴াজায টাকা ফা তায অগধক মূর বফতন উদিারন;
(২৬) Monthly Payment Order (MPO) এয ও঑তা৞ ঳যকায বথদক
ভাগ঳ক ১৬,০০০/- টাকায বফগ঱ অথডগ্র঴ণ;
(২৭) Employee থ঴ম঳মফ ব্যফস্থা঩না ঑ প্র঱া঳থনক ঩মদ ফা ঈৎ঩াদমনয
সু঩াযবাআজযী ঩মদ কাজ কযা ( - -ই );
(২৮) উ প ( ই )
খ ;
(২৯) ই ই /
ই প ,
;
(৩০) উ঩দদষ্টা/কন঳ারদটগন্স, কূাটাগযাং, নদবন্ট ম্যাদনজদভন্ট,
জনফর ঳যফযা঴ ফা র র ক ক ক ;
(৩1) ওভদাগন ফা যপ্তাগনয জন্য গফর অফ এগি ফা গফর অফ এক্সদ঩াট ডদাগখর।
12- আই ( ) (খ) :
( ) person 12- আই
( , আই , খ প ), উপ
61
Board
ই ;
(খ) person আয় প
(acknowledgment receipt of return of income) উ
person 12- আই উ খ য় ছ।
আ য় person
12- আই প ।
উপ (5) য় ছ, উপ (3) person
12- আই খ প ঐ person
12- আই খ য়
আ / খ প য় উ person আ
য় , (খ) ই , , প , প , ,
উ প , ( ) ঋ ; ( ) ই , (ঙ)
য় খ , ( ) , (ছ) প (
) ।
য় উপ (5) , ৎ
12- আই য় প উপ
124AA আ প ।
আ য় 12- আই খ
খ 12- আই প
ই । য় উপ 124AA
আ প ।
29। ব্যফ঳ায় প্রথতষ্ঠামনয কভী ফা থ঱যা প্রথতষ্ঠামনয থ঱যাথী ঑ থ঱যকমদয
মাতায়ামত ব্যফহৃত ফা঳ ফা থভথনফাম঳য ঄ফচয় ঩থযগণনাঃ অয়কয
঄ধ্যামদম঱য THE THIRD SCHEDULE এয
আই , ২০১৭ THE THIRD SCHEDULE 11
এয ঈ঩-঄নুমেদ (6) (a) ই
য় ছ। ই য় , য় প
62
খ আয় প উ employee য়
য় উ (২৫ ) । ৎ
য় প য় য় ।
য়
।
প 2017-18 ছ ।
30। আয়কয ঄ধ্যামদম঱য THE SIXTH SCHEDULE PART A
এয
( ) খ আ 33
তকান কযদাতায Software development, Nationwide
Telecommunication Transmission Network (NTTN) ফা
Information Technology Enabled Services (ITES) ব্যফ঳ায় ঴মত ১
জুরাআ, ২০০৮ ঴মত ৩০ জুন, ২০২৪ ঩মথন্ত ঳ভময় ঄থজথত অয় কযদাতা কর্তথক ধাযা
75 এয থফধান ঄নুমায়ী থযটান থ দাথখমরয ঱তথ ঳াম঩ময কয ঄ব্যা঴থত প্রাপ্ত থছর।
আই , ২০১৭ ঄নুমেদ 33 প্রগতস্থা঩ন কদয গফধান কযা ঴দ৞দছ
বম, বকান গনফা঳ী person ফা বকান অগনফা঳ী ফাাংরাদদ঱ী person এয ১ জুরান,
২০০৮ ঴দত ৩০ জুন, ২০২৪ ঩মডন্ত ঳ভদ৞ গনদম্ন উগিগখত তথ্য ঑ প্রযুগক্ত খাত ঳াংগিষ্ট
ব্যফ঳া৞ ঴দত অগজডত ও৞ ধাযা 75 এয গফধান অনুমা৞ী গযটান ডদাগখদরয ঱তড ঳াদ঩দক্ষ
কয অব্যা঴গতপ্রাপ্ত ঴দফ:
(i) Software development;
(ii) Software or application customization;
(iii) Nationwide Telecommunication Transmission
Network (NTTN);
(iv) Digital content development and management;
(v) Digital animation development;
(vi) Website development;
(vii) Web site services;
(viii) Web listing;
(ix) IT process outsourcing;
63
(x) Website hosting;
(xi) Digital graphics design;
(xii) Digital data entry and processing;
(xiii) Digital data analytics;
(xiv) Geographic Information Services (GIS);
(xv) IT support and software maintenance service;
(xvi) Software test lab services;
(xvii) Call center service;
(xviii) Overseas medical transcription;
(xix) Search engine optimization services;
(xx) Document conversion, imaging and digital archiving;
(xxi) Robotics process outsourcing;
(xxii) Cyber security services.
঴ানদটক ঩াদকড ঩গযচাগরত উগিগখত তথ্য ঑ প্রযুগক্ত খাদতয ব্যফ঳াদ৞য বক্ষদত্র঑ এ
অনুদেদদ ফগণ ডত কয সুগফধা প্রদমাজূ ঴দফ।
(খ) 53 প 54, 55, 56, 57 58
আই , ২০১৭ উ
আয় য় ছ:
(ক) ঄নুমেদ 54 , ফাংরামদ঱ উ
Alternative Investment Fund এয অয়মক কয ঄ব্যা঴থত প্রদান।
তমফ ঈি পান্ড এয অয় মখন ফথন্টত ঴মফ তখন তা রবোং঱ থ঴ম঳মফ থফমফথচত ঑
কযমমাগ্য ঴মফ।
(২) ঄নুমেদ 55 ঄নু঳াময, ফাংরামদ঱ উ
অয়মক 2017-18 2021-22 প ছ কয ঄ব্যা঴থত প্রদান।
(৩) ঄নুমেদ 56 ঄নু঳াময,
঳যকায কর্তডক প্রদি কল্যাণ বাতাদক কয ঄ব্যা঴থত প্রদান।
64
(৪) ঄নুমেদ 57 ঄নু঳াময, ঳যকায কর্তথক প্রদত ঳কর ঩দক/ পুযস্কাযদক কয
঄ব্যা঴থত প্রদান।
(৫) ঄নুমেদ 58 ঄নু঳াময, elderly care home এয ঩গযচারনা ঴দত অগজডত
ও৞দক কয ঄ব্যা঴থত প্রদান।
঄নুমেদ 54,56,57 ঑ 58 এয ভাধ্যমভ প্রদত কয ঄ব্যা঴থত 2017-18 ছ
।
ছ প্রাময়াথগক ঄স্পষ্টতা দূযীকযণ, স্থানীয় ঳যকামযয কাঠামভা ঩থযফতথন ফা
থফবাজনজথনত কাযমণ ঳ংথিষ্ট ধাযায তযপামযন্স ঳ংম঱াধন, তযপামযন্সগত ত্রুটি ঳ংম঱াধন,
঄থথ অআন, 2017 এয ভাধ্যমভ অনীত ঩থযফতথমনয ঳ামথ ঳ংগথত যাখা, আতোথদ কাযমণ
অয়কয ঄ধ্যামদ঱, 1984 তত থনম্নফথণ থত তযমত্র ইলৎ ঳ংম঱াধনী অনা ঴ময়মছ-
(১) 19E, 29, 46B, 52K, 58, 65, 73, 73A, 75A, 82, 82A,
152Q, 153, 154, 158, 163;
(2) THE FIRST SCHEDULE PART B paragraph 4;
(3) THE THIRD SCHEDULE paragraph 11;
(4) THE FIFTH SCHEDULE PART B এর 3;
(5) THE SIXTH SCHEDULE PART A paragraph 39, 44,
45।
31। প
( ) প প প প
঩াফথরক-প্রাআমবট ঩াট থনাযথ঱ম঩য অ঑তায় 14 প প প প
য় আয়, উ প (raised) য় র
র ঑ Royalty, Technical know-how
঑ Technical assistance উ য়
আয় , আ , প
য় ছ। :
(১) National Highways or Expressways and related Service
Roads
(2) Flyovers
65
(3) Elevated and At-Grade Expressways
(4) River Bridges
(5) Tunnels
(6) River port
(7) Sea port
(8) Airport
(9) Subway
(10) Monorail
(11) Railway
(12) Bus Terminals
(13) Bus Depots
(14) Elderly Care home.
( ) এ , আর, ঑ ২০৮-আই /আয়কর/২০১৭, র ২১ 201৭ এর
, র ক ক রচ জ য় আয় ক জ ক
ক আর র র র ১০ ( ) ছ রর জ ১০০% ( কর এক
) র কর কর য় ছ ( র ৪);
(আ) এ , আর, ঑ ২০৯-আই /আয়কর/২০১৭, র ২১ 201৭ এর
, র ক ক রচ র জ (raised) য় র
র ক ক র জ ক ক আর র
র র ১০ ( ) ছর কর কর য় ছ।
এছ ঑ র ক রচ র জ র Royalty,
Technical know-how ঑ Technical assistance ক ক র
জ ক ক আর র র র ১০ ( ) ছর কর
কর য় ছ ( র ৫); এ
(ই) এ , আর, ঑ ২১০-আই /আয়কর/২০১৭, র ২১ 201৭ এর
, র ক রচ র জ য় ক
(technician) আয় য় খ ৩ ( ) ছ
৫০% (প ) য় ছ (প ৬)।
(খ) প
এ , আর, ঑ ২০৭-আই /আয়কর/২০১৭, র ২১ 201৭ এর
২৬ , ২০১৪ র র এ , আর, ঑ ১৫৮-আই /আয়কর/২০১৪
66
কর য় ছ (঩গযগ঱ষ্ট ৩)। এ , আর, ঑ র র
কর ক র য় র ক য় ক
ক ক কর য় ছ। ক ক এর
আয় ক আ য়র র য় আয়ক রর র 25%
( চ )।
( ) প উৎ
এ , আর, ঑ 256-আই /আয়কর/২০১৭, র : ০১ আ 201৭ এর
র 53BB এফাং ধাযা 53BBBB বত উগিগখত ঩দেয (঩াটজাত ঩ে
ব্যতীত) যপ্তাগন মূদল্যয উ঩য উৎদ঳ ও৞কয ক র ঴ায হ্রা঳পূফ ডক 0.৭0% এ
গনধ ডাযণ কযা ঴দ৞দছ (঩গযগ঱ষ্ট ৯)। এ , আর, ঑ কর ১
ই, ২০১৭ ক ক কর এ ৩০ ২০১৮ ক । ১ ই
2017 র ক ক ক র র র ০.৭০% এর র
কর ক কর য় ক র ক কর ৩০ ২০১৮
র র র র ক ক র র য় ।
( ) য় আ য়
, আ , ২৫৫-আই /আয় /২০১7, খ ০১ আ ২০১7
(঩গযগ঱ষ্ট ৮) য় উৎপ
য় উ প উ আ য় উপ আয়
প য় ছ:
(1) আয় 12%। আয় ফছময
প ক র র আ জ ক green building
certification ক কাযখানা৞ উৎ঩াগদত উক্তরূ঩ ঩ে যপ্তাগন ঴দত
উদ্ভূত ওদ৞য উ঩য আয় 1০%;
(2) আয় ১২%।
(ঙ) আ -
এ঳, ওয, ঑ নাং 211-অআন/অয়কয/২০১৭, তাগযখ: ২১ জুন ২০১৭ গিস্টাব্দ এয
ভাধ্যদভ নগতপূদফ ড জাগযকৃত প্রজ্ঞা঩ন এ঳, ওয, ঑ নাং ১৯৮-ওনন/ও৞কয/২০১৫,
তাগযখ: ৩০ জুন, ২০১৫ গিস্টাব্দ যগ঴তক্রমদভ ঳যকাগয বফতন ওদদ঱ভুক্ত কভডচাযীদদয
67
বফতন-বাতাগদ ওদ৞য কযদমাগ্যতায গফলদ৞ নতুন গফধান কযা ঴দ৞দছ। নতুন গফধান
অনুমা৞ী, ঳যকাগয বফতন ওদদ঱ভুক্ত কভডচাযীদদয ঳যকায কর্তডক প্রদি মূর বফতন,
উৎ঳ফ বাতা ঑ বফানা঳ (দম নাদভন অগবগ঴ত ব঴াক না বকন) কযদমাগ্য ঴দফ এফাং
অফ঳যকাদর প্রদি রাম্প গ্রূান্ট঳঴ ঳যকাগয বফতন ওদদদ঱ উগিগখত অন্যান্য বাতা ঑
সুগফধাগদ কয অব্যা঴গতপ্রাপ্ত ঴দফ (঩গযগ঱ষ্ট ৭)।
উক্ত প্রজ্ঞা঩দন ঳যকাগয বফতন ওদদ঱ভুক্ত কভডচাযী ফরদত গনম্নফগণ ডত কভডচাযী ফা
ব্যগক্তদক বুঝাদফ, মথা:-
(ক) অথডভন্ত্রণারদ৞য অথডগফবাগ কর্তডক জাযীকৃত,-
(1) চাকথয (তফতন ঑ বাতাথদ) অমদ঱, 2015 এয ঄নুমেদ ১ এয ঈ঩-঄নুমেদ (৪)
঄নুমায়ী তম ঳কর কভথচাযীয জন্য ঈি অমদ঱ প্রমমাজে;
(২) চাকথয [স্ব-঱াথ঳ত (Public Bodies) এফং যাষ্ট্রায়ত প্রথতষ্ঠান঳মূ঴] (তফতন
঑ বাতাথদ) অমদ঱, 2015 এয ঄নুমেদ ১ এয ঈ঩-঄নুমেদ (৪) ঄নুমায়ী তম
঳কর কভথচাযীয জন্য ঈি অমদ঱ প্রমমাজে;
(৩) চাকথয (ব্যাংক, ফীভা ঑ অথথথক প্রথতষ্ঠান) (তফতন ঑ বাতাথদ) অমদ঱, 2015
এয ঄নুমেদ ১ এয ঈ঩-঄নুমেদ (৪) ঄নুমায়ী তম ঳কর কভথচাযীয জন্য ঈি
অমদ঱ প্রমমাজে;
(৪) চাকথয (ফাংরামদ঱ পুথর঱) (তফতন ঑ বাতাথদ) অমদ঱, 2015 এয ঄নুমেদ ১
এয ঈ঩-঄নুমেদ (৪) ঄নুমায়ী তম ঳কর কভথচাযীয জন্য ঈি অমদ঱ প্রমমাজে;
(৫) চাকথয (ফডথায গাডথফাংরামদ঱) (তফতন ঑ বাতাথদ) অমদ঱, 2015 এয ঄নুমেদ
১ এয ঈ঩-঄নুমেদ (৪) ঄নুমায়ী তম ঳কর কভথচাযীয জন্য ঈি অমদ঱
প্রমমাজে;
(৬) ফাংরামদ঱ জুথডথ঳য়ার ঳াথবথ঳ (তফতন ঑ বাতাথদ) অমদ঱, 2016 এয ঄নুমেদ
১ এয ঈ঩-঄নুমেদ (৪) ঄নুমায়ী তম ঳কর কভথচাযীয জন্য ঈি অমদ঱
প্রমমাজে;
(খ) জাতী৞ বফতনদস্কর ২০১৫ এয ওদরাদক প্রগতযক্ষা ভন্ত্রণার৞ কর্তডক জাযীকৃত বমৌথ
ফাগ঴নী গনদদড঱াফরী (Joint Services Instructions) নম্বয ০১/২০১৬ এয
অনুদেদ ২ অনুমা৞ী বম ঳কর ব্যগক্তফদগডয জন্য উক্ত গনদদড঱াফরী প্রদমাজূ; এফাং
68
(গ) বকান ওনন, গফগধ ফা প্রগফধাদনয অধীন বকান ঩দদ গনদ৞াগজত থাকাকারীন
঳যা঳গয ঳যকাগয বকালাগায ঴দত বফতন ফা ওগথডক সুগফধা, বম নাদভন অগবগ঴ত ব঴াক
না বকন, প্রাপ্ত ঴ন।
঳যকাগয বফতন ওদদ঱ ফরদত গনম্নফগণ ডত ওদদ঱ ফা, বক্ষত্রভত, গনদদড঱াফরীদক বুঝাদফ,
মথা:-
(1) ঈ঩মযাি ঄নুমেদ (ক) তত ঈথিথখত তফতন তের ঳ংক্রান্ত অমদ঱;
(2) ঈ঩মযাি ঄নুমেদ (খ) তত ঈথিথখত তফতন তের ঳ংক্রান্ত থনমদথ঱াফরী; এফং
(3) তকান অআন, থফথধ ফা প্রথফধামনয ঄ধীন তকান ঩মদ থনময়াথজত কভথচাযীয জন্য
জাযীকৃত তফতন ফা অথথথক সুথফধা ঳ংক্রান্ত অমদ঱।
( ) এ঳, ওয, ঑ নাং 2০৬-অআন/অয়কয/২০১৭, তাগযখ: ২১ জুন ২০১৭ গিস্টাব্দ এয
ভাধ্যদভ ফাংরামদ঱ উ আ য় উপ
, আ , 195-অআন/২০১5, তাথযখ ৩০ জুন,
2015 যথ঴ত কযা ঴ময়মছ। আয় , 1984 এর THE SIXTH
SCHEDULE PART A 55 ক র ফাংরামদ঱
উ অয়মক 2017-18 2021-22
প ছ কয ঄ব্যা঴থত প্রদান কযা য় ছ।
32। ও৞কয গফগধভারা, ১৯৮৪ এয ঳াংদ঱াধনী঳মূ঴
এ঳, ওয, ঑ নাং ২০৫-ওনন/ও৞কয/২০১৭; তাগযখ, ২১ জুন ২০১৭ গিস্টাব্দ (প্রাক
প্রকা঱) এফাং এ঳, ওয, ঑ নাং ২৫৭-ওনন/ও৞কয/২০১৭, তাগযখ: ০১ ওগস্ট, ২০১৭
গিস্টাব্দ (চূড়ান্ত প্রকা঱) এয ভাধ্যদভ ও৞কয গফগধভারা, ১৯৮৪ বত গনম্নরূ঩
঳াংদ঱াধনী ওনা ঴দ৞দছ-
(ক) ঠিকাদায, নতূাগদয গফদরয উ঩য উৎদ঳ কয কতডদনয ঴ায ঩গযফতডন: গফগধ 16 এয
঳াংদ঱াধন
থফথধ 16 ঳ংম঱াধন কময অয়কয ঄ধ্যামদম঱য 52 য়
উৎ য় ছ। প প 52
আ য় উৎ প উ খ য় ছ। 1 ই 2017
52 আ য় payment প ।
69
(খ) গফগধ 17A এয ঳াংদ঱াধন
আ য় ক রর র ঑ র গফগধ 17A কর
য় ছ। ক রর র ঑ র র ১০ য় য় ছ।
ছ থফথধ 17A র্ততীয় proviso প্রথতস্থাথ঩ত কময থফধান কযা ঴ময়মছ তম
আয় ছ আ আয় আ আ য় উপ
53 য় উৎ আয় আয় -
য় আ খ আ
আয় ছ Board 1 প 2
প -
য়
আ আয় ছ
আয়
আ প য় উৎ আয়
য়
আ আয় ছ
আ আয়
ঐ আ উৎ আয়
য়
আ আয় ছ
আয়
আ প য় উৎ আয়
আ প প
য়
আ আয় ছ
আ আয়
ঐ আ আ প য় উৎ
আয় আ প
প য়
Board আয় ছ আ
( )।
1 ই 2017 অভদাথনয তযমত্র ঳ংম঱াথধত এ থফধান ।
প প য় আয় ,
1984 chapter, আয় , 1984 section,
আয় , 1984 rule Board য়
।
70
2017-18 ঳ামরয ফামজট কামথক্রমভয ভাধ্যমভ অয়কয ঑ ঳াযচামজথয ঴ায থনধ থাযণ,
অয়কয ঄ধ্যামদ঱, 1984 এফং অয়কয থফথধভারা, ১৯৮৪ এয ঳ংম঱াধনী/঩থযফতথন এফং
নতুন জাযীকৃত প্রজ্ঞা঩ন঳মূ঴ স্পষ্টীকযদণয উদেদে আয় , 1984
185A প প ।
এ ঩গয঩দত্রয বকান ফক্তব্য ফা উ঩স্থা঩না ও৞কয অধ্যাদদ঱, ১৯৮৪ অথফা ও৞কয
গফগধভারা, ১৯৮৪ অথফা জাযীকৃত প্রজ্ঞা঩দনয ঳াদথ ঳াাংঘগলডক ঴দর ফা বকান মুদ্রণজগনত
ত্রুটিয কাযদণ বকানরূ঩ অস্পষ্টতা বদখা গদদর ঄থথ অআন, 2017, ও৞কয অধ্যাদদ঱,
১৯৮৪, ও৞কয গফগধভারা, ১৯৮৪ এফাং মূর প্রজ্ঞা঩ন঳মূদ঴য বাষ্য প্রাধান্য ঩াদফ।
(বভাঃ ঱গিয ও঴ভদ)
প্রথভ ঳গচফ (কয নীগত)
বপান: ৮৩৯২৩১২
shabbir@nbr.gov.bd
71
঩থযথ঱ষ্ট 1
তপথ঳র-2
প্রথভ ঄ং঱
(঄থথঅআন, ২০১7 এয ধাযা 52 দ্রষ্টব্য)
১ জুরাআ, ২০১7 তাথযমখ অযদ্ধ কয ফৎ঳মযয জন্য অয়কমযয ঴ায
অনুদেদ-ক
Income-tax Ordinance, 1984 (Ord. No. XXXVI of 1984) এয section
2(46) এ ঳াংজ্ঞাগ৞ত ব্যগক্তগদণয (person) ভদধ্য মা঴াদদয বক্ষদত্র অনুদেদ-খ প্রদমাজূ ঴নদফ না ব঳ন ঳কর
প্রদতূক ব্যগক্ত-কযদাতা (অগনফা঳ী ফাাংরাদদ঱ী঳঴), গ঴ন্দু বমৌথ ঩গযফায, অাং঱ীদাযী পাভড, ব্যগক্ত-঳াংঘ ঑
ওনদনয দ্বাযা সৃষ্ট কৃগত্রভ ব্যগক্ত঳঴ অন্যান্য কযদাতায বক্ষদত্র বভাট ওদ৞য উ঩য ও৞কদযয ঴ায গনম্নরূ঩ ঴নদফ,
মথা:-
বভাট ও৞ ঴ায
(ক) প্রথভ ২,৫০,০০০/- টাকা ঩মডন্ত বভাট ওদ৞য উ঩য -- শূন্য
(খ) ঩যফতী ৪,০০,০০০/- টাকা ঩মডন্ত বভাট ওদ৞য উ঩য -- ১০%
(গ) ঩যফতী ৫,০০,০০০/- টাকা ঩মডন্ত বভাট ওদ৞য উ঩য -- ১৫%
(ঘ) ঩যফতী ৬,০০,০০০/- টাকা ঩মডন্ত বভাট ওদ৞য উ঩য -- ২০%
(ঙ) ঩যফতী ৩০,০০,০০০/- টাকা ঩মডন্ত বভাট ওদ৞য উ঩য-- ২৫%
(চ) অফগ঱ষ্ট বভাট ওদ৞য উ঩য -- ৩০% :
তদফ ঱তড থাদক বম,-
(ক) ভগ঴রা কযদাতা এফাং ৬৫ ফৎ঳য ফা তদূর্ধ্ড ফ৞দ঳য কযদাতায কযমুক্ত ওদ৞য ঳ীভা ঴নদফ
৩,০০,০০০/- টাকা;
( ) প্রগতফন্ধী ব্যগক্ত কযদাতায কযমুক্ত ওদ৞য ঳ীভা ঴নদফ 4,00,০০০/- টাকা;
( ) বগদজটভুক্ত যুদ্ধা঴ত মুগক্তদমাদ্ধা কযদাতায কযমুক্ত ওদ৞য ঳ীভা ঴নদফ ৪,২৫,০০০/- টাকা;
(ঘ) বকান প্রগতফন্ধী ব্যগক্তয গ঩তাভাতা ফা ওননানুগ অগববাফদকয জন্য কযমুক্ত ঳ীভা ২৫,০০০/-
টাকা বফ঱ী ঴নদফ; প্রগতফন্ধী ব্যগক্তয গ঩তা ঑ ভাতা উবদ৞ন কযদাতা ঴নদর বম বকান একজন এন
সুগফধা ববাগ কগযদফন; এফাং
(ঙ) ন্যূনতভ কদযয ঩গযভাণ বকান বাদফন গনম্নরূদ঩ ফগণ ডত ঴াদযয কভ ঴নদফ না-
এরাকায গফফযণ ন্যূনতভ কদযয ঴ায (টাকা)
ঢাকা উিয গ঳টি কদ঩ডাদয঱ন, ঢাকা দগক্ষণ গ঳টি কদ঩ডাদয঱ন
঑ চট্টগ্রাভ গ঳টি কদ঩ডাদয঱ন এরাকা৞ অফগস্থত কযদাতা
৫,০০০/-
অন্যান্য গ঳টি কদ঩ডাদয঱ন এরাকা৞ অফগস্থত কযদাতা ৪,০০০/-
গ঳টি কদ঩ডাদয঱ন ব্যতীত অন্যান্য এরাকা৞ অফগস্থত
কযদাতা
৩,০০০/-
;
72
(চ) বকান কযদাতা মগদ স্বল্প উন্নত এরাকা (less developed area) ফা ঳ফদচদ৞ কভ উন্নত
এরাকা৞ (least developed area) অফগস্থত বকান ক্ষুদ্র ফা কুটিয গ঱দল্পয ভাগরক ঴ন এফাং
উক্ত কুটিয গ঱দল্পয দ্রব্যাগদ উৎ঩াদদন গনদ৞াগজত থাদকন, তা঴া ঴নদর গতগন উক্ত ক্ষুদ্র ফা কুটিয
গ঱ল্প ঴নদত উদ্ভূত ওদ৞য উ঩য গনম্নফগণ ডত ঴াদয ও৞কয বয৞াত রাব কগযদফন, মথা:-
গফফযণ বয৞াদতয ঴ায
(অ) বমদক্ষদত্র ঳াংগিষ্ট ফৎ঳দযয উৎ঩াদদনয
঩গযভাণ পূফ ডফতী ফৎ঳দযয উৎ঩াদদনয
঩গযভাদণয তুরনা৞ ১৫% এয অগধক, গকন্তু
২৫% এয অগধক নদ঴
ব঳নদক্ষদত্র উক্ত ওদ৞য উ঩য
প্রদদ৞ ও৞কদযয ৫%;
(ও) বমদক্ষদত্র ঳াংগিষ্ট ফৎ঳দযয উৎ঩াদদনয
঩গযভাণ পূফ ডফতী ফৎ঳দযয উৎ঩াদদনয
঩গযভাদণয তুরনা৞ ২৫% এয অগধক ঴৞
ব঳নদক্ষদত্র উক্ত ওদ৞য উ঩য
প্রদদ৞ ও৞কদযয ১০%।
ব্যাখ্যা।- এআ ঄নুমেমদ-
(1) প্রথতফন্ধী ব্যথি (person with disability) ফগরদত প্রগতফন্ধী ব্যগক্তয অগধকায ঑ সুযক্ষা ওনন,
২০১৩ (২০১৩ র ৩৯ নাং ওনন) এয ধাযা ৩১ বভাতাদফক প্রগতফন্ধী গ঴দ঳দফ গনফগন্ধত ব্যগক্তদক
বুঝানদফ;
(2) ‘‘঳ফদচদ৞ কভ উন্নত এরাকা (least developed area)’’ ফা ‘‘স্বল্প উন্নত এরাকা (less
developed area)’’ অথড Income-tax Ordinance, 1984 (Ord. No. XXXVI of
1984) এয section 45 এয sub-section (2A) এয clauses (b) এফাং (c) এয গফধান
অনু঳াদয বফাডড কর্তডক গনগদ ডষ্টকৃত ঳ফদচদ৞ কভ উন্নত এরাকা (least developed area) ফা স্বল্প
উন্নত এরাকা (less developed area)।
73
অনুদেদ-খ
বকাম্পানী, স্থানী৞ কর্তড঩ক্ষ এফাং ব঳ ঳কর কযদাতা মা঴াদদয বক্ষদত্র Income-tax
Ordinance, 1984 (Ord. No. XXXVI of 1984) অনুমা৞ী ঳দফ ডাচ্চ ঴াদয (at the
maximum rate) ও৞কয ওদযাগ঩ত ঴৞-
(১) ‘‘বম বকাম্পানীয বযগজষ্ট্রীকৃত অগপ঳ ফাাংরাদদদ঱ অফগস্থত ব঳ন বকাম্পানী ঴নদত রব্ধ গডগবদডন্ড ও৞
ব্যগতদযদক অন্য’’ ঳ফ ডপ্রকায ওদ৞য উ঩য-
(ক) দপা (খ), (গ), (ঘ) ঑ (ঙ) বত ফগণ ডত
বকাম্পানী঳মূদ঴য বক্ষত্র ব্যতীত-
(অ) এনরূ঩ প্রদতূকটি বকাম্পানীয বক্ষদত্র মা঴া
publicly traded company- উক্ত ওদ৞য ২৫% :
তদফ ঱তড থাদক বম, মগদ এনরূ঩
বকাম্পানী মা঴া publicly traded
company নদ঴, উ঴ায ঩গযদ঱াগধত
মূরধদনয ন্যূনতভ ২০% ব঱৞ায Initial
Public Offerings (IPO) এয
ভাধ্যদভ ঴স্তান্তয কদয, তা঴া ঴নদর এনরূ঩
বকাম্পানী উক্ত ঴স্তান্তয ঳াংগিষ্ট ফৎ঳দয
প্রদমাজূ ও৞কদযয উ঩য ১০% ঴াদয
ও৞কয বয৞াত রাব কগযদফ;
(ও) এনরূ঩ প্রদতূকটি বকাম্পানীয বক্ষদত্র
মা঴া publicly traded company
নদ঴, এফাং স্থানী৞ কর্তড঩ক্ষ঳঴
Income-tax Ordinance, 1984
(Ord. No. XXXVI of 1984)
এয section 2 এয clause (20)
এয sub-clauses (a), (b), (bb),
(bbb) ঑ (c) এয ও঑তাধীন অন্যান্য
বকাম্পানীয বক্ষদত্র- উক্ত ওদ৞য ৩৫%;
(খ) ব্যাাংক, ফীভা, ওগথডক প্রগতষ্ঠান঳মূ঴ (ভাদচ ডন্ট
ব্যাাংক ব্যতীত):
(অ) এনরূ঩ প্রদতূকটি বকাম্পানীয বক্ষদত্র
মা঴া publicly traded
company- উক্ত ওদ৞য ৪০%;
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18
Income Tax Paripatra 2017-18

Mais conteúdo relacionado

Mais procurados

Sanhuugiin undes L14.2019 - 2020
Sanhuugiin undes L14.2019 -  2020Sanhuugiin undes L14.2019 -  2020
Sanhuugiin undes L14.2019 - 2020hicheel2020
 
Govt Employee Taxation Rules এস.আর.ও নং ২২৫-আইন-আয়কর-৭-২০২৩.pdf
Govt Employee Taxation Rules এস.আর.ও নং ২২৫-আইন-আয়কর-৭-২০২৩.pdfGovt Employee Taxation Rules এস.আর.ও নং ২২৫-আইন-আয়কর-৭-২০২৩.pdf
Govt Employee Taxation Rules এস.আর.ও নং ২২৫-আইন-আয়কর-৭-২০২৩.pdfSazzad Hossain, ITP, MBA, CSCA™
 
Сангийн сайдын 2007 326-р тушаал
Сангийн сайдын  2007 326-р тушаал Сангийн сайдын  2007 326-р тушаал
Сангийн сайдын 2007 326-р тушаал Munkh Orgil
 
1.itr filing procedures sec 139
1.itr filing procedures  sec 1391.itr filing procedures  sec 139
1.itr filing procedures sec 139Gunjan58
 
Lecture7,8
Lecture7,8Lecture7,8
Lecture7,8Bbujee
 
VDS rate for the financial year 2017- 2018
VDS rate for the financial year 2017- 2018VDS rate for the financial year 2017- 2018
VDS rate for the financial year 2017- 2018Masum Gazi
 
Hubannoo Dhabamsiisa Meeshalee MHM - Copy.pptx
Hubannoo Dhabamsiisa Meeshalee MHM - Copy.pptxHubannoo Dhabamsiisa Meeshalee MHM - Copy.pptx
Hubannoo Dhabamsiisa Meeshalee MHM - Copy.pptxJaafar47
 
Stages of Criminal Trial (Summons)
Stages of Criminal Trial (Summons)Stages of Criminal Trial (Summons)
Stages of Criminal Trial (Summons)Karan Valecha
 
VAT and Tax Govt. Treasury Deposit Code - Bangladesh
VAT and Tax Govt. Treasury Deposit Code - BangladeshVAT and Tax Govt. Treasury Deposit Code - Bangladesh
VAT and Tax Govt. Treasury Deposit Code - BangladeshIFTEKHAR UL ISLAM
 
МО у ПП Лекція №7: «Машини та обладнання ПТЛ забою худоби та птиці»
МО у ПП Лекція №7: «Машини та обладнання ПТЛ забою худоби та птиці»МО у ПП Лекція №7: «Машини та обладнання ПТЛ забою худоби та птиці»
МО у ПП Лекція №7: «Машини та обладнання ПТЛ забою худоби та птиці»Alexey Norinskiy
 
Lecture3
Lecture3Lecture3
Lecture3Bbujee
 

Mais procurados (20)

আয়কর পরিপত্র ২০২৩-২৪
আয়কর পরিপত্র ২০২৩-২৪ আয়কর পরিপত্র ২০২৩-২৪
আয়কর পরিপত্র ২০২৩-২৪
 
Cheese
CheeseCheese
Cheese
 
Sanhuugiin undes L14.2019 - 2020
Sanhuugiin undes L14.2019 -  2020Sanhuugiin undes L14.2019 -  2020
Sanhuugiin undes L14.2019 - 2020
 
Govt Employee Taxation Rules এস.আর.ও নং ২২৫-আইন-আয়কর-৭-২০২৩.pdf
Govt Employee Taxation Rules এস.আর.ও নং ২২৫-আইন-আয়কর-৭-২০২৩.pdfGovt Employee Taxation Rules এস.আর.ও নং ২২৫-আইন-আয়কর-৭-২০২৩.pdf
Govt Employee Taxation Rules এস.আর.ও নং ২২৫-আইন-আয়কর-৭-২০২৩.pdf
 
СТОУС 12
СТОУС 12 СТОУС 12
СТОУС 12
 
অর্থ আইন Finance-BILL-2023-2024.pdf
অর্থ আইন Finance-BILL-2023-2024.pdfঅর্থ আইন Finance-BILL-2023-2024.pdf
অর্থ আইন Finance-BILL-2023-2024.pdf
 
Сангийн сайдын 2007 326-р тушаал
Сангийн сайдын  2007 326-р тушаал Сангийн сайдын  2007 326-р тушаал
Сангийн сайдын 2007 326-р тушаал
 
1.itr filing procedures sec 139
1.itr filing procedures  sec 1391.itr filing procedures  sec 139
1.itr filing procedures sec 139
 
Lecture7,8
Lecture7,8Lecture7,8
Lecture7,8
 
VDS rate for the financial year 2017- 2018
VDS rate for the financial year 2017- 2018VDS rate for the financial year 2017- 2018
VDS rate for the financial year 2017- 2018
 
How to file a RTI (HINDI)
How to file a RTI (HINDI)How to file a RTI (HINDI)
How to file a RTI (HINDI)
 
Hubannoo Dhabamsiisa Meeshalee MHM - Copy.pptx
Hubannoo Dhabamsiisa Meeshalee MHM - Copy.pptxHubannoo Dhabamsiisa Meeshalee MHM - Copy.pptx
Hubannoo Dhabamsiisa Meeshalee MHM - Copy.pptx
 
Stages of Criminal Trial (Summons)
Stages of Criminal Trial (Summons)Stages of Criminal Trial (Summons)
Stages of Criminal Trial (Summons)
 
лекц 4
лекц 4лекц 4
лекц 4
 
Aanoat 180502
Aanoat 180502Aanoat 180502
Aanoat 180502
 
Paripatra 2022-2023
Paripatra 2022-2023 Paripatra 2022-2023
Paripatra 2022-2023
 
VAT and Tax Govt. Treasury Deposit Code - Bangladesh
VAT and Tax Govt. Treasury Deposit Code - BangladeshVAT and Tax Govt. Treasury Deposit Code - Bangladesh
VAT and Tax Govt. Treasury Deposit Code - Bangladesh
 
МО у ПП Лекція №7: «Машини та обладнання ПТЛ забою худоби та птиці»
МО у ПП Лекція №7: «Машини та обладнання ПТЛ забою худоби та птиці»МО у ПП Лекція №7: «Машини та обладнання ПТЛ забою худоби та птиці»
МО у ПП Лекція №7: «Машини та обладнання ПТЛ забою худоби та птиці»
 
Capital gains
Capital gainsCapital gains
Capital gains
 
Lecture3
Lecture3Lecture3
Lecture3
 

Semelhante a Income Tax Paripatra 2017-18

PARIPATRA_2016-17 পরিপত্র ২০১৬ - ২০১৭
PARIPATRA_2016-17 পরিপত্র ২০১৬ - ২০১৭PARIPATRA_2016-17 পরিপত্র ২০১৬ - ২০১৭
PARIPATRA_2016-17 পরিপত্র ২০১৬ - ২০১৭Sazzad Hossain, ITP, MBA, CSCA™
 
Clarifications on changes of income tax 2016 2017
Clarifications on changes of income tax 2016 2017Clarifications on changes of income tax 2016 2017
Clarifications on changes of income tax 2016 2017Mahamud Hosain FCA
 
PARIPATRA_2018-19 আয়কর পরিপত্র ২০১৮ - ২০১৯
PARIPATRA_2018-19 আয়কর পরিপত্র ২০১৮ - ২০১৯PARIPATRA_2018-19 আয়কর পরিপত্র ২০১৮ - ২০১৯
PARIPATRA_2018-19 আয়কর পরিপত্র ২০১৮ - ২০১৯Sazzad Hossain, ITP, MBA, CSCA™
 
Income tax paripatra_2018-2019
Income tax paripatra_2018-2019Income tax paripatra_2018-2019
Income tax paripatra_2018-2019Masum Gazi
 
Income Tax Paripatra_2018-2019
Income Tax Paripatra_2018-2019Income Tax Paripatra_2018-2019
Income Tax Paripatra_2018-2019Mahamud Hosain FCA
 
Income tax paripatra_2018-2019
Income tax paripatra_2018-2019Income tax paripatra_2018-2019
Income tax paripatra_2018-2019Khalid Iftekhar
 
Paripatra_2022-2023_.pdf
Paripatra_2022-2023_.pdfParipatra_2022-2023_.pdf
Paripatra_2022-2023_.pdfpronabsarker2
 
Income Tax Return filling guideline 2016
Income Tax Return filling guideline 2016Income Tax Return filling guideline 2016
Income Tax Return filling guideline 2016Md. Din Islam
 
2020_Paripatra_final আয়কর পরিপত্র ২০২০ - ২০২১
2020_Paripatra_final আয়কর পরিপত্র ২০২০ - ২০২১2020_Paripatra_final আয়কর পরিপত্র ২০২০ - ২০২১
2020_Paripatra_final আয়কর পরিপত্র ২০২০ - ২০২১Sazzad Hossain, ITP, MBA, CSCA™
 
সরকারী খাতে উন্নয়ন প্রকল্প প্রণয়ন, প্রক্রিয়াকরণ, অনুমোদন ও সংশোধন নির্দেশিকা,...
সরকারী খাতে উন্নয়ন প্রকল্প প্রণয়ন, প্রক্রিয়াকরণ, অনুমোদন ও সংশোধন নির্দেশিকা,...সরকারী খাতে উন্নয়ন প্রকল্প প্রণয়ন, প্রক্রিয়াকরণ, অনুমোদন ও সংশোধন নির্দেশিকা,...
সরকারী খাতে উন্নয়ন প্রকল্প প্রণয়ন, প্রক্রিয়াকরণ, অনুমোদন ও সংশোধন নির্দেশিকা,...SayeedMahmood4
 
Basics of Income Tax BD
Basics of Income Tax BDBasics of Income Tax BD
Basics of Income Tax BDIsmailMiah8
 
BD income tax clarification 2020
BD income tax clarification   2020BD income tax clarification   2020
BD income tax clarification 2020Mahamud Hosain FCA
 
Tax_Return_Fill_Up_Guideline_2018-2019 (compressed)
Tax_Return_Fill_Up_Guideline_2018-2019 (compressed)Tax_Return_Fill_Up_Guideline_2018-2019 (compressed)
Tax_Return_Fill_Up_Guideline_2018-2019 (compressed)MD. FAZLA RABBE SARDER
 
সাধারণ আদেশ নং -১৪/মূসক/২০১৭ Vat order1718 14
সাধারণ আদেশ নং -১৪/মূসক/২০১৭ Vat order1718 14 সাধারণ আদেশ নং -১৪/মূসক/২০১৭ Vat order1718 14
সাধারণ আদেশ নং -১৪/মূসক/২০১৭ Vat order1718 14 Sazzad Hossain, ITP, MBA, CSCA™
 
HSC accounting 2nd paper আর্থিক বিবরণী বিশ্লেষণ ও মজুদ পণ্যের হিসাবরক্ষণ পদ্ধতি
HSC accounting 2nd paper আর্থিক বিবরণী বিশ্লেষণ ও মজুদ পণ্যের হিসাবরক্ষণ পদ্ধতিHSC accounting 2nd paper আর্থিক বিবরণী বিশ্লেষণ ও মজুদ পণ্যের হিসাবরক্ষণ পদ্ধতি
HSC accounting 2nd paper আর্থিক বিবরণী বিশ্লেষণ ও মজুদ পণ্যের হিসাবরক্ষণ পদ্ধতিTajul Isalm Apurbo
 

Semelhante a Income Tax Paripatra 2017-18 (20)

Income tax paripatra 2019 20
Income tax paripatra 2019 20Income tax paripatra 2019 20
Income tax paripatra 2019 20
 
PARIPATRA_2016-17 পরিপত্র ২০১৬ - ২০১৭
PARIPATRA_2016-17 পরিপত্র ২০১৬ - ২০১৭PARIPATRA_2016-17 পরিপত্র ২০১৬ - ২০১৭
PARIPATRA_2016-17 পরিপত্র ২০১৬ - ২০১৭
 
Clarifications on changes of income tax 2016 2017
Clarifications on changes of income tax 2016 2017Clarifications on changes of income tax 2016 2017
Clarifications on changes of income tax 2016 2017
 
Paripatra by NBR BD for FY 2016-2017(income tax)
Paripatra by NBR BD for FY 2016-2017(income tax)Paripatra by NBR BD for FY 2016-2017(income tax)
Paripatra by NBR BD for FY 2016-2017(income tax)
 
Income tax paripatra 2018-2019 Bangladesh NRB
Income tax paripatra 2018-2019 Bangladesh NRBIncome tax paripatra 2018-2019 Bangladesh NRB
Income tax paripatra 2018-2019 Bangladesh NRB
 
PARIPATRA_2018-19 আয়কর পরিপত্র ২০১৮ - ২০১৯
PARIPATRA_2018-19 আয়কর পরিপত্র ২০১৮ - ২০১৯PARIPATRA_2018-19 আয়কর পরিপত্র ২০১৮ - ২০১৯
PARIPATRA_2018-19 আয়কর পরিপত্র ২০১৮ - ২০১৯
 
Income tax paripatra_2018-2019
Income tax paripatra_2018-2019Income tax paripatra_2018-2019
Income tax paripatra_2018-2019
 
Income Tax Paripatra_2018-2019
Income Tax Paripatra_2018-2019Income Tax Paripatra_2018-2019
Income Tax Paripatra_2018-2019
 
Income tax paripatra 2018 2019
Income tax paripatra 2018 2019Income tax paripatra 2018 2019
Income tax paripatra 2018 2019
 
Income tax paripatra_2018-2019
Income tax paripatra_2018-2019Income tax paripatra_2018-2019
Income tax paripatra_2018-2019
 
Paripatra_2022-2023_.pdf
Paripatra_2022-2023_.pdfParipatra_2022-2023_.pdf
Paripatra_2022-2023_.pdf
 
Income Tax Return filling guideline 2016
Income Tax Return filling guideline 2016Income Tax Return filling guideline 2016
Income Tax Return filling guideline 2016
 
2020_Paripatra_final আয়কর পরিপত্র ২০২০ - ২০২১
2020_Paripatra_final আয়কর পরিপত্র ২০২০ - ২০২১2020_Paripatra_final আয়কর পরিপত্র ২০২০ - ২০২১
2020_Paripatra_final আয়কর পরিপত্র ২০২০ - ২০২১
 
সরকারী খাতে উন্নয়ন প্রকল্প প্রণয়ন, প্রক্রিয়াকরণ, অনুমোদন ও সংশোধন নির্দেশিকা,...
সরকারী খাতে উন্নয়ন প্রকল্প প্রণয়ন, প্রক্রিয়াকরণ, অনুমোদন ও সংশোধন নির্দেশিকা,...সরকারী খাতে উন্নয়ন প্রকল্প প্রণয়ন, প্রক্রিয়াকরণ, অনুমোদন ও সংশোধন নির্দেশিকা,...
সরকারী খাতে উন্নয়ন প্রকল্প প্রণয়ন, প্রক্রিয়াকরণ, অনুমোদন ও সংশোধন নির্দেশিকা,...
 
Basics of Income Tax BD
Basics of Income Tax BDBasics of Income Tax BD
Basics of Income Tax BD
 
BD income tax clarification 2020
BD income tax clarification   2020BD income tax clarification   2020
BD income tax clarification 2020
 
Return fill up guideline 2018-2019 Full BD
Return fill up guideline 2018-2019 Full BDReturn fill up guideline 2018-2019 Full BD
Return fill up guideline 2018-2019 Full BD
 
Tax_Return_Fill_Up_Guideline_2018-2019 (compressed)
Tax_Return_Fill_Up_Guideline_2018-2019 (compressed)Tax_Return_Fill_Up_Guideline_2018-2019 (compressed)
Tax_Return_Fill_Up_Guideline_2018-2019 (compressed)
 
সাধারণ আদেশ নং -১৪/মূসক/২০১৭ Vat order1718 14
সাধারণ আদেশ নং -১৪/মূসক/২০১৭ Vat order1718 14 সাধারণ আদেশ নং -১৪/মূসক/২০১৭ Vat order1718 14
সাধারণ আদেশ নং -১৪/মূসক/২০১৭ Vat order1718 14
 
HSC accounting 2nd paper আর্থিক বিবরণী বিশ্লেষণ ও মজুদ পণ্যের হিসাবরক্ষণ পদ্ধতি
HSC accounting 2nd paper আর্থিক বিবরণী বিশ্লেষণ ও মজুদ পণ্যের হিসাবরক্ষণ পদ্ধতিHSC accounting 2nd paper আর্থিক বিবরণী বিশ্লেষণ ও মজুদ পণ্যের হিসাবরক্ষণ পদ্ধতি
HSC accounting 2nd paper আর্থিক বিবরণী বিশ্লেষণ ও মজুদ পণ্যের হিসাবরক্ষণ পদ্ধতি
 

Mais de Sazzad Hossain, ITP, MBA, CSCA™

সর্বজনীন পেনশন স্কীম বিধিমালা সংক্রান্ত গেজেট (আগস্ট ২০২৩)
সর্বজনীন পেনশন স্কীম বিধিমালা সংক্রান্ত গেজেট (আগস্ট ২০২৩) সর্বজনীন পেনশন স্কীম বিধিমালা সংক্রান্ত গেজেট (আগস্ট ২০২৩)
সর্বজনীন পেনশন স্কীম বিধিমালা সংক্রান্ত গেজেট (আগস্ট ২০২৩) Sazzad Hossain, ITP, MBA, CSCA™
 
জীবনকে কয়েক ধাপ এগিয়ে নিতে চাইলে
জীবনকে কয়েক ধাপ এগিয়ে নিতে চাইলে জীবনকে কয়েক ধাপ এগিয়ে নিতে চাইলে
জীবনকে কয়েক ধাপ এগিয়ে নিতে চাইলে Sazzad Hossain, ITP, MBA, CSCA™
 
Jun-2023 এস.আর.ও. নং- ১৯৫-২০১-আইন-২০২৩ Customs Act 1969
Jun-2023 এস.আর.ও. নং- ১৯৫-২০১-আইন-২০২৩ Customs Act 1969Jun-2023 এস.আর.ও. নং- ১৯৫-২০১-আইন-২০২৩ Customs Act 1969
Jun-2023 এস.আর.ও. নং- ১৯৫-২০১-আইন-২০২৩ Customs Act 1969Sazzad Hossain, ITP, MBA, CSCA™
 
TDS Tax Deducted at Source Rule 2023 এস.আর.ও. নং ২০৬-২১০-আইন-২০২৩
TDS Tax Deducted at Source Rule 2023 এস.আর.ও. নং ২০৬-২১০-আইন-২০২৩TDS Tax Deducted at Source Rule 2023 এস.আর.ও. নং ২০৬-২১০-আইন-২০২৩
TDS Tax Deducted at Source Rule 2023 এস.আর.ও. নং ২০৬-২১০-আইন-২০২৩Sazzad Hossain, ITP, MBA, CSCA™
 
২০২৩ সনের ১৩ নং আইন ব্যাংক- কোম্পানি (সংশোধন) আইন, ২০২৩
২০২৩ সনের ১৩ নং আইন ব্যাংক- কোম্পানি (সংশোধন) আইন, ২০২৩২০২৩ সনের ১৩ নং আইন ব্যাংক- কোম্পানি (সংশোধন) আইন, ২০২৩
২০২৩ সনের ১৩ নং আইন ব্যাংক- কোম্পানি (সংশোধন) আইন, ২০২৩Sazzad Hossain, ITP, MBA, CSCA™
 
২০২৩ সনের ২২ নং আইন বাংলাদেশ শিল্প-নকশা আইন, ২০২৩
২০২৩ সনের ২২ নং আইন বাংলাদেশ শিল্প-নকশা আইন, ২০২৩২০২৩ সনের ২২ নং আইন বাংলাদেশ শিল্প-নকশা আইন, ২০২৩
২০২৩ সনের ২২ নং আইন বাংলাদেশ শিল্প-নকশা আইন, ২০২৩Sazzad Hossain, ITP, MBA, CSCA™
 
২০২৩ সনের ২০ নং আইন এজেন্সি টু ইনোভেট (এটুআই) আইন, ২০২৩
২০২৩ সনের ২০ নং আইন এজেন্সি টু ইনোভেট (এটুআই) আইন, ২০২৩২০২৩ সনের ২০ নং আইন এজেন্সি টু ইনোভেট (এটুআই) আইন, ২০২৩
২০২৩ সনের ২০ নং আইন এজেন্সি টু ইনোভেট (এটুআই) আইন, ২০২৩Sazzad Hossain, ITP, MBA, CSCA™
 
২০২৩ সনের ১৯ নং আইন বাংলাদেশ সরকারি-বেসরকারি অংশীদারিত্ব (সংশোধন) আইন, ২০২৩
২০২৩ সনের ১৯ নং আইন বাংলাদেশ সরকারি-বেসরকারি অংশীদারিত্ব (সংশোধন) আইন, ২০২৩২০২৩ সনের ১৯ নং আইন বাংলাদেশ সরকারি-বেসরকারি অংশীদারিত্ব (সংশোধন) আইন, ২০২৩
২০২৩ সনের ১৯ নং আইন বাংলাদেশ সরকারি-বেসরকারি অংশীদারিত্ব (সংশোধন) আইন, ২০২৩Sazzad Hossain, ITP, MBA, CSCA™
 
এস.আর.ও নং ২২৪আইন-আয়কর-২০২৩
এস.আর.ও নং ২২৪আইন-আয়কর-২০২৩এস.আর.ও নং ২২৪আইন-আয়কর-২০২৩
এস.আর.ও নং ২২৪আইন-আয়কর-২০২৩Sazzad Hossain, ITP, MBA, CSCA™
 
TDS Rules, 2023 উৎসে কর বিধিমালা, ২০২৩
TDS Rules, 2023 উৎসে কর বিধিমালা, ২০২৩ TDS Rules, 2023 উৎসে কর বিধিমালা, ২০২৩
TDS Rules, 2023 উৎসে কর বিধিমালা, ২০২৩ Sazzad Hossain, ITP, MBA, CSCA™
 
২০২৩-২৪ অর্থবছরে ভ্যাট হার
২০২৩-২৪ অর্থবছরে ভ্যাট হার২০২৩-২৪ অর্থবছরে ভ্যাট হার
২০২৩-২৪ অর্থবছরে ভ্যাট হারSazzad Hossain, ITP, MBA, CSCA™
 

Mais de Sazzad Hossain, ITP, MBA, CSCA™ (20)

ITP CIRCULAR 2017 Income Tax Bangladesh - NBR
ITP CIRCULAR 2017 Income Tax Bangladesh - NBRITP CIRCULAR 2017 Income Tax Bangladesh - NBR
ITP CIRCULAR 2017 Income Tax Bangladesh - NBR
 
Auditors Tor for Cash incentive audit of BB
Auditors Tor for Cash incentive audit of BBAuditors Tor for Cash incentive audit of BB
Auditors Tor for Cash incentive audit of BB
 
Tax year 2024 Advance Taxation book by Khalid Petiwala
Tax year 2024 Advance Taxation book by Khalid PetiwalaTax year 2024 Advance Taxation book by Khalid Petiwala
Tax year 2024 Advance Taxation book by Khalid Petiwala
 
All CA Firms 23 October 2023
All CA Firms 23 October 2023All CA Firms 23 October 2023
All CA Firms 23 October 2023
 
সর্বজনীন পেনশন স্কীম বিধিমালা সংক্রান্ত গেজেট (আগস্ট ২০২৩)
সর্বজনীন পেনশন স্কীম বিধিমালা সংক্রান্ত গেজেট (আগস্ট ২০২৩) সর্বজনীন পেনশন স্কীম বিধিমালা সংক্রান্ত গেজেট (আগস্ট ২০২৩)
সর্বজনীন পেনশন স্কীম বিধিমালা সংক্রান্ত গেজেট (আগস্ট ২০২৩)
 
VAT Deduction at Source
VAT Deduction at SourceVAT Deduction at Source
VAT Deduction at Source
 
জীবনকে কয়েক ধাপ এগিয়ে নিতে চাইলে
জীবনকে কয়েক ধাপ এগিয়ে নিতে চাইলে জীবনকে কয়েক ধাপ এগিয়ে নিতে চাইলে
জীবনকে কয়েক ধাপ এগিয়ে নিতে চাইলে
 
Jun-2023 এস.আর.ও. নং- ১৯৫-২০১-আইন-২০২৩ Customs Act 1969
Jun-2023 এস.আর.ও. নং- ১৯৫-২০১-আইন-২০২৩ Customs Act 1969Jun-2023 এস.আর.ও. নং- ১৯৫-২০১-আইন-২০২৩ Customs Act 1969
Jun-2023 এস.আর.ও. নং- ১৯৫-২০১-আইন-২০২৩ Customs Act 1969
 
TDS Tax Deducted at Source Rule 2023 এস.আর.ও. নং ২০৬-২১০-আইন-২০২৩
TDS Tax Deducted at Source Rule 2023 এস.আর.ও. নং ২০৬-২১০-আইন-২০২৩TDS Tax Deducted at Source Rule 2023 এস.আর.ও. নং ২০৬-২১০-আইন-২০২৩
TDS Tax Deducted at Source Rule 2023 এস.আর.ও. নং ২০৬-২১০-আইন-২০২৩
 
২০২৩ সনের ১৩ নং আইন ব্যাংক- কোম্পানি (সংশোধন) আইন, ২০২৩
২০২৩ সনের ১৩ নং আইন ব্যাংক- কোম্পানি (সংশোধন) আইন, ২০২৩২০২৩ সনের ১৩ নং আইন ব্যাংক- কোম্পানি (সংশোধন) আইন, ২০২৩
২০২৩ সনের ১৩ নং আইন ব্যাংক- কোম্পানি (সংশোধন) আইন, ২০২৩
 
২০২৩ সনের ২২ নং আইন বাংলাদেশ শিল্প-নকশা আইন, ২০২৩
২০২৩ সনের ২২ নং আইন বাংলাদেশ শিল্প-নকশা আইন, ২০২৩২০২৩ সনের ২২ নং আইন বাংলাদেশ শিল্প-নকশা আইন, ২০২৩
২০২৩ সনের ২২ নং আইন বাংলাদেশ শিল্প-নকশা আইন, ২০২৩
 
২০২৩ সনের ২০ নং আইন এজেন্সি টু ইনোভেট (এটুআই) আইন, ২০২৩
২০২৩ সনের ২০ নং আইন এজেন্সি টু ইনোভেট (এটুআই) আইন, ২০২৩২০২৩ সনের ২০ নং আইন এজেন্সি টু ইনোভেট (এটুআই) আইন, ২০২৩
২০২৩ সনের ২০ নং আইন এজেন্সি টু ইনোভেট (এটুআই) আইন, ২০২৩
 
২০২৩ সনের ১৯ নং আইন বাংলাদেশ সরকারি-বেসরকারি অংশীদারিত্ব (সংশোধন) আইন, ২০২৩
২০২৩ সনের ১৯ নং আইন বাংলাদেশ সরকারি-বেসরকারি অংশীদারিত্ব (সংশোধন) আইন, ২০২৩২০২৩ সনের ১৯ নং আইন বাংলাদেশ সরকারি-বেসরকারি অংশীদারিত্ব (সংশোধন) আইন, ২০২৩
২০২৩ সনের ১৯ নং আইন বাংলাদেশ সরকারি-বেসরকারি অংশীদারিত্ব (সংশোধন) আইন, ২০২৩
 
এস.আর.ও নং ২২৪আইন-আয়কর-২০২৩
এস.আর.ও নং ২২৪আইন-আয়কর-২০২৩এস.আর.ও নং ২২৪আইন-আয়কর-২০২৩
এস.আর.ও নং ২২৪আইন-আয়কর-২০২৩
 
TDS Rules, 2023 উৎসে কর বিধিমালা, ২০২৩
TDS Rules, 2023 উৎসে কর বিধিমালা, ২০২৩ TDS Rules, 2023 উৎসে কর বিধিমালা, ২০২৩
TDS Rules, 2023 উৎসে কর বিধিমালা, ২০২৩
 
২০২৩-২৪ অর্থবছরে ভ্যাট হার
২০২৩-২৪ অর্থবছরে ভ্যাট হার২০২৩-২৪ অর্থবছরে ভ্যাট হার
২০২৩-২৪ অর্থবছরে ভ্যাট হার
 
TDS on ITA 2023
TDS on ITA 2023  TDS on ITA 2023
TDS on ITA 2023
 
Mapping of ITA 2023 with ITO 1984
Mapping of ITA 2023 with ITO 1984Mapping of ITA 2023 with ITO 1984
Mapping of ITA 2023 with ITO 1984
 
Finance Act 2023
Finance Act 2023Finance Act 2023
Finance Act 2023
 
Income Tax Act 2023 FINAL
Income Tax Act 2023 FINAL Income Tax Act 2023 FINAL
Income Tax Act 2023 FINAL
 

Income Tax Paripatra 2017-18

  • 1.
  • 3. চ 2017-2018 ছ জ ইন, ন ন ন 1 1। 2017-2018 ছ জ জ ( ) ব্যক্তি কযদাতাসহ অন্যান্য কযদাতায ( ন ব্যতীত) জন্য সাধাযণ কযহায 1 (খ) ন ন উ 3 (গ) নয কযহায 4 ২। সাযচাজজ 5 3। আয়কয অধ্যাদদদ঱য ধাযা 2 এয সংদ঱াধন ( ) ককান mutual fund ফা alternative investment fund এয আদয়য ফন্টনদক ক্তিক্তবদিন্ড এয সংজ্ঞাভুি কযা: জ (26) এয সংদ঱াধন 7 (খ) সাফক্তসক্তিয়াক্তয, ব্রাঞ্চ ফা ক্তরয়াদজোঁ অক্তপদসয income year: জ (35) এয সংদ঱াধন 7 (গ) ককাম্পাক্তন কযদাতায ক্তযটান জ দাক্তির সংক্রান্ত ক্তফধান ঩ক্তযফতজন: জ (62A) এয সংদ঱াধন 8 ৪। আয়কর র র 19 এর ( ) - spouse এ ন ন ঋ : উ র (28) এর 9 (খ) ন (revised return) - ন ন (amended return) এ ন: উ (31) এ ন ন 12
  • 4. ii ৫। আয়কয অধ্যাদদ঱, 1984 এয 30 এয সংদ঱াধন ( ) ন employee এ ন- খ চ ন ন খ চ ই: ন ন জ (aaaa) এ 13 (খ) রক র ক র ক খরচ র কর - (k) এর 15 (গ) খ চ ন ন 12- জ ইএন চ ই: ন ন জ (o) এ 15 ৬। 52 এ ন এ 16 এ ন 16 ৭। 52AA এ ন 20 ৮। জ ক র উ র উ কর ক আয়কর র র 52R এর 24 ৯। ন, ক উ উ কর ক আ য় আয়কর র র 53E এর 25 ১০। Digital marketing র র ক র উ কর ক : আয়কর র র 56 26 ১১। ন আয়কর র খ র আ র আয়কর র র 73A এর 26 ১২। আয়কর র র 75 28 ১৩। , , ই খ 79 এ ন 28 ১৪। 80 এ ন 29 ১৫। র ক আয়কর র র 82BB এর 30 ১৬। 82C এ ন 46 ১7। 93 এ ন 46
  • 5. iii ১৮। 94 এ ন 52 ১৯। Demurrage charge, handling charge খ : 102 এ ন 52 ২০। 120 এ ন 53 ২১। 124AA এ ন 55 ২২। জ ন ন: য়কর র 133A এর 56 ২৩। ন ন - আয়কর র র 152I এর 56 ২৪। ই ন ন ন ন - আয়কর র র 159 এর 57 ২৫। ন র 173 এর 57 ২৬| জন ন , , ই ন ন র 178A এর 58 ২৭| ন, ই ন ই ন ন র 178B এর 58 ২৮| 12- জ ইএন খ র 184A এর 58 ২৯। ব্যফসায় প্রক্ততষ্ঠাদনয কভী ফা ক্ত঱ক্ষা প্রক্ততষ্ঠাদনয ক্ত঱ক্ষাথী ও ক্ত঱ক্ষকদদয মাতায়াদত ব্যফহৃত ফাস ফা ক্তভক্তনফাদসয অফচয় ঩ক্তযগণনাাঃ আয়কয অধ্যাদদদ঱য THE THIRD SCHEDULE এয ন 61 30। THE SIXTH SCHEDULE এ PART A এ ন ( ) খ 33 এ ন 62 (খ) 53 এ ন ন 54, 55, 56, 57 58 জন 63
  • 6. iv ৩১। জ ন ( ) চ ন জ ন 64 (খ) ন এ 65 (গ) ন জ উৎ 66 (ঘ) ন ন গ ন 66 (ঙ) ন চ ন- 66 (চ) এ , , ন 195-আইন/২০১5, তাক্তযি ৩০ জুন, 2015 ক্তিস্টাব্দ এয যক্তহতকযণ সংক্রান্ত প্রজ্ঞা঩ন ৬৮ ৩২। আয়কয ক্তফক্তধভারা, ১৯৮৪ এয সংদ঱াধনীসমূহ (ক) ঠিকাদায, ইতযাক্তদয ক্তফদরয উ঩য উৎদস কয কতজদনয হায ঩ক্তযফতজন: ক্তফক্তধ 16 এয সংদ঱াধন 68 (খ) ক্তফক্তধ 17A এয সংদ঱াধন 69 1: ইন, 2017 এ 52 -২ 71 2: এ , আর, ও 20৬-আই /আয়কর/২০১৭, রখ: ২১ জুন 2017 (এ , , ন 195-আইন/২০১5, তাক্তযি ৩০ জুন, 2015 ক্তিস্টাব্দ এয যক্তহতকযণ ) 77 ৩ এ , আর, ও ২০৭-আইন/আয়কর/২০১৭, তাররখ: ২১ জুন 2017 রিস্টাব্দ ( ন এ ) 78 ৪ এস, আর, ও নং ২০৮-আইন/আয়কর/২০১৭, তাক্তযি: ২১ জুন 2017 রিস্টাব্দ ( চ ন জ ) 79
  • 7. v ৫ এস, আর, ও নং ২০৯-আইন/আয়কর/২০১৭, তাক্তযি: ২১ জুন 2017 রিস্টাব্দ ( চ ন উ এ Royalty, Technical know-how ও Technical assistance এ ) 81 6: এ , আর, ও ২১০-আই /আয়কর/২০১৭, তাক্তযি: ২১ জুন 2017 { ক রচ র য় গ ক (technician) এ } 83 7: এস, আর, ও নং ২১১-আইন/আয়কর/২০১৭, তাক্তযি: ২১ জুন 2017 ক্তিস্টাব্দ ( ন চ ) 85 এ , আর, ও 255-আই /আয়কর/২০১৭, তাক্তযি: ০১ আগস্ট 2017 (ন ন গ ন ) 87 9: এ ন ২৫৬- ইন/ /২০১৭, তাক্তযি: ০১ আগস্ট 2017 ( ন জ উৎ ) 88 এ ন ২৫৭- ইন/ /২০১৭, তাক্তযি: ০১ আগস্ট 2017 (আয়কয ক্তফক্তধভারা, ১৯৮৪ এয সংদ঱াধন সংক্রান্ত চূড়ান্ত প্রকা঱) 89 93(1) এ ন 116 উৎ ন/ 117 ১৩ Major sources of income subject to deduction or collection of tax, advance payment of tax and presumptive tax:Applicable for Financial Year 2017-18 125 Rate of deduction under section 52 140 Rate of deduction under section 52A 141 16: Rate of deduction from the payment of certain services under section 52AA 142
  • 8. vi Rate of deduction under section 52JJ 144 Rate of deduction under section 53E 145 Rate of deduction under section 53F (2) 146 Rate of deduction under section 53FF 147 Rate of deduction from income of non- residents under section 56 149 Rate of advanced tax under section 68B 151 ২৩ Tax Payment Codes 153
  • 9. 1 গণপ্রজাতন্ত্রী ফাাংরাদদ঱ ঳যকায জাতী৞ যাজস্ব বফাডড যাজস্ব বফন ব঳গুনফাগগচা, ঢাকা www.nbr.gov.bd নথথ নং- 08.01.0000.030.03.018.17.365 তাথযখঃ 2 বাদ্র ১৪২৪ ফঙ্গাব্দ 17 অগস্ট ২০১৭ থিস্টাব্দ অয়কয ঩থয঩ত্র-১/২০১৭-20১৮ গফল৞ঃ ২০১৭-20১৮ অথড ফছদযয ফাদজট কামডক্রমদভয ও঑তা৞ ও৞কয ওনন, গফগধ ঑ প্রজ্ঞা঩দনয ভাধ্যদভ ওনীত ঩গযফতডন ঳ম্পগকডত স্পষ্টীকযণ। ঄থথ অআন, ২০১৭ এয ভাধ্যমভ অয়কয ঑ ঳াযচামজথয ঴ায থনধ থাযণ এফং অয়কয ঄ধ্যামদ঱, ১৯৮৪ তত প্রময়াজনীয় ঳ংম঱াধনী অনা ঴ময়মছ। অয়কয ঄ধ্যামদ঱, ১৯৮৪ এয অ঑তায় জাযীকৃত থফথবন্ন এ঳, অয,঑ এয ভাধ্যমভ অয়কয থফথধভারা, ১৯৮৪ তত প্রময়াজনীয় ঳ংম঱াধনী অনা঳঴ থফথবন্ন কয঴ায পুনঃথনধ থাযণ কযা ঴ময়মছ। নফ প্রফথতথত ঑ ঳ংম঱াথধত অআন, থফথধ ঑ প্রজ্ঞা঩ন঳মূম঴য মথামথ প্রময়াগ থনথিতকমে ঑ কযদাতামদয ঳ংথিষ্ট থফথধ থফধান঳মূ঴ ঳঴জবামফ ঄ফথ঴ত কযায রমযে অনীত ঳ংমমাজন/঳ংম঱াধন/঩থযফতথন/঩থযভাজথন঳মূ঴ থনম্নরূম঩ ঈ঩স্থা঩ন কযা ঴মরাঃ ১। ২০১৭-১৮ কয ফছমযয জন্য প্রমমাজে অয়কয ঴ায (ক) ব্যথি কযদাতা঳঴ ঄ন্যান্য কযদাতায ( ব্যতীত) জন্য ঳াধাযণ কয঴ায ঄থথ অআন, ২০১৭ তত ফথণ থত কয঴ামযয তপথ঳র ঄নুমায়ী প্রমতেক থনফা঳ী ব্যথি- কযদাতা (঄থনফা঳ী ফাংরামদ঱ী঳঴), থ঴ন্দু তমৌথ ঩থযফায, ঄ং঱ীদাযী পাভথ, ব্যথি-঳ংঘ ঑ অআমনয দ্বাযা সৃষ্ট কৃথত্রভ ব্যথি঳঴ ঄ন্যান্য কযদাতায তযমত্র তভাট অময়য ঈ঩য অয়কমযয ঴ায ঴মফ থনম্নরূ঩:
  • 10. 2 তভাট অয় কয ঴ায (১) প্রথভ ২,৫০,০০০/- টাকা ঩মথন্ত তভাট অময়য ঈ঩য শূন্য (২) ঩যফতী ৪,০০,০০০/- টাকা ঩মথন্ত তভাট অময়য ঈ঩য ১০% (৩) ঩যফতী ৫,০০,০০০/- টাকা ঩মথন্ত তভাট অময়য ঈ঩য ১৫% (৪) ঩যফতী ৬,০০,০০০/- টাকা ঩মথন্ত তভাট অময়য ঈ঩য ২০% (৫) ঩যফতী ৩০,০০,০০০/- টাকা ঩মথন্ত তভাট অময়য ঈ঩য ২৫% (৬) ঄ফথ঱ষ্ট তভাট অময়য ঈ঩য ৩০% তমফ, ঈ঩মযাথিথখত কয ঴ায কযদাতায ভমথাদা থনথফ থম঱মল থ঳গামযট, থফথি, জদথা, গুর঳঴ ঳কর প্রকায তাভাকজাত ঩ণ্য প্রস্ত্ততকাযক কযদাতায ঈি ব্যফ঳ায় ঴মত ঄থজথত অময়য তযমত্র প্রমমাজে ঴মফ না। ভথ঴রা, প্রথতফন্ধী ব্যথি (person with disability) এফং তগমজটভুি যুদ্ধা঴ত মুথিমমাদ্ধা কযদাতায তযমত্র কযমুি ঳ীভা ঴মফ থনম্নরূ঩: (১) ভথ঴রা কযদাতা এফং ৬৫ ফছয ফা তদূর্ধ্থ ফয়ম঳য কযদাতা: ৩,০০,০০০/- টাকা; (২) প্রথতফন্ধী ব্যথি কযদাতা: ৪,০০,০০০/- টাকা; (৩) তগমজটভুি যুদ্ধা঴ত মুথিমমাদ্ধা কযদাতা: ৪,২৫,০০০/- টাকা। তকান প্রথতফন্ধী ব্যথিয থ঩তাভাতা ফা অআনানুগ ঄থববাফমকয জন্য কযমুি ঳ীভা ২৫,০০০/- টাকা তফ঱ী ঴মফ। প্রথতফন্ধী ব্যথিয থ঩তা ঑ ভাতা ঈবময়আ কযদাতা ঴মর তম তকান একজন এ সুথফধা ঩ামফন। তভাট অময়য ঩থযভাণ কযমুি ঳ীভায ঄থধক ঴মর প্রমদয় ন্যেনতভ অয়কমযয ঩থযভাণ ঴মফ থনম্নরূ঩: ন্যেনতভ কমযয ঴ায (টাকা) ঢাকা ঈতয থ঳টি কম঩থাময঱ন, ঢাকা দথযণ থ঳টি কম঩থাময঱ন এফং চট্টগ্রাভ থ঳টি কম঩থাময঱ন এরাকায় ঄ফথস্থত কযদাতা ৫,০০০/- ঄ন্যান্য থ঳টি কম঩থাময঱ন এরাকায় ঄ফথস্থত কযদাতা ৪,০০০/- থ঳টি কম঩থাময঱ন ব্যতীত ঄ন্যান্য এরাকায় ঄ফথস্থত কযদাতা ৩,০০০/-
  • 11. 3 কযমুি ঳ীভায উমর্ধ্থ অয় অমছ এভন কযদাতায প্রমদয় অয়কমযয ঩থযভাণ ফা থফথনময়াগজথনত কয তযয়াত থফমফচনায ঩য প্রমদয় অয়কমযয ঩থযভাণ ন্যেনতভ অয়কমযয তচময় কভ, শূন্য ফা ঊণাত্মক ঴মর঑ তামক প্রমমাজে ঴াময ন্যেনতভ অয়কয ঩থযম঱াধ কযমত ঴মফ। তকান কযদাতা স্বে ঈন্নত এরাকা (less developed area) ফা ঳ফমচময় কভ ঈন্নত এরাকায় (least developed area) ঄ফথস্থত তকান ক্ষুদ্র ফা কুটিয থ঱মেয ভাথরক ঴মর এফং ঈি ক্ষুদ্র ফা কুটিয থ঱মেয দ্রব্যাথদ ঈৎ঩াদমন থনময়াথজত থাকমর ঈি কযদাতায ত঳ ক্ষুদ্র ফা কুটিয থ঱ে ঴মত ঈদ্ভূত অময়য ঈ঩য থনম্নফথণ থত ঴াময অয়কয তযয়াত প্রমমাজে ঴মফ: থফফযণ তযয়ামতয ঴ায (1) তমমযমত্র ঳ংথিষ্ট ফছমযয ঈৎ঩াদমনয ঩থযভাণ পূফ থফতী ফছমযয ঈৎ঩াদমনয ঩থযভামণয তুরনায় ১৫% এয ঄থধক, থকন্তু ২৫% এয ঄থধক নয় ঈি অময়য ঈ঩য প্রমদয় অয়কমযয ৫% (2) তমমযমত্র ঳ংথিষ্ট ফছমযয ঈৎ঩াদমনয ঩থযভাণ পূফ থফতী ফছমযয ঈৎ঩াদমনয ঩থযভামণয তুরনায় ২৫% এয ঄থধক ঈি অময়য ঈ঩য প্রমদয় অয়কমযয ১০% (খ) উপ উপ প আয় আ প : (১) তকাম্পাথন নয়, ফাংরামদম঱ ঄থনফা঳ী (঄থনফা঳ী ফাংরামদ঱ী ব্যতীত) এরূ঩ ব্যথি তেথণভুি কযদাতায তযমত্র অময়য ঈ঩য-- ৩০% (২) তকাম্পাথন নয়, থ঳গামযট, থফথি, জদ থা, গুর঳঴ ঳কর প্রকায তাভাকজাত ঩ণ্য প্রস্ত্ততকাযক এরূ঩ কযদাতায ঈি ব্যফ঳ায় ঴মত ঄থজথত অময়য ঈ঩য -- 45% (৩) ঳ভফায় ঳থভথত অআন, ২০০১ ঄নুমায়ী থনফথন্ধত ঳ভফায় ঳থভথতয তযমত্র অময়য ঈ঩য -- ১৫%
  • 12. 4 (গ) য কয঴ায কযদাতায জন্য 2016-17 কয ফছমযয প্রমমাজে কয঴ায 201৭-1৮ কয ফছময঑ ফ঴ার থাকমফ। ২০১৭-১৮ কয ফছমযয জন্য য অয়কমযয ঴ায (রবোং঱ অয় ঑ মূরধনী অয় ব্যতীত) থনম্নরূ঩: বকাম্পাগনয ধযণ কয ঴ায ভন্তব্য (1) নন-঩াফগরকগর বেদডড বকাম্পাগন (স্টক এক্সদচদে তাগরকাভুক্ত ন৞ এভন বকাম্পাগন) ৩৫% (2) ঩াফগরকগর বেদডড বকাম্পাগন (স্টক এক্সদচদে তাগরকাভুক্ত বকাম্পাগন) ২৫% ঱তড:মগদ এরূ঩ বকাম্পাগন মা Publicly traded company ন৞, তায ঩গযদ঱াগধত মূরধদনয ন্যূনতভ ২০% ব঱৞ায Initial Public Offerings (IPO) এয ভাধ্যদভ ঴স্তান্তয কদয, তা঴দর এরূ঩ বকাম্পাগন উক্ত ঴স্তান্তয ঳াংগিষ্ট ফছদয প্রদমাজূ ও৞কদযয উ঩য ১০% ঴াদয ও৞কয বয৞াত রাব কযদফ। (3) ব্যাাংক, ফীভা, ওগথডক প্রগতষ্ঠান঳মূ঴ (ভাদচ ডন্ট ব্যাাংক ব্যতীত) ঩াফগরকগর বেদডড ঴দর নন-঩াফগরকগর বেদডড ঴দর ঳যকায কর্তডক ২০১৩ ঳াদর অনুদভাগদত ব্যাাংক, ফীভা ঑ ওগথডক প্রগতষ্ঠান ঴দর ৪০% ৪২.৫% ৪০% (4) ভাদচ ডন্ট ব্যাাংক ৩৭.৫% (5) গ঳গাদযট, থফথি, জদ থা, গুর঳঴ ঳কর প্রকায তাভাকজাত ঩ণ্য প্রস্তুতকাযী ৪৫% (6) বভাফানর বপান অ঩াদযটয বকাম্পাগন ৪৫% ঱তডঃ (১) এরূ঩ বকান বকাম্পাগন তায ঩গযদ঱াগধত মূরধদনয ন্যূনতভ ১০% ব঱৞ায, মায ভদধ্য Pre Initial Public Offering Placement ৫% এয অগধক ঴দফ না; স্টক
  • 13. 5 বকাম্পাগনয ধযণ কয ঴ায ভন্তব্য এক্সদচদেয ভাধ্যদভ ঴স্তান্তয কদয Publicly traded company বত রূ঩ান্তগযত ঴দর তায কয ঴ায ঴দফ ৪০%; (2) এরূ঩ বকান বকাম্পাগন মগদ তায ঩গযদ঱াগধত মূরধদনয ন্যূনতভ ২০% ব঱৞ায Initial Public Offerings (IPO) এয ভাধ্যদভ ঴স্তান্তয কদয, তা঴দর ঴স্তান্তয ঳াংগিষ্ট ফছদয প্রদমাজূ ও৞কয এয উ঩য ১০% ঴াদয কয বয৞াত ঩াদফ। ২০১৭-১৮ কয ফছমযয জন্য প্রমমাজে অয়কয ঴ামযয তপথ঳র: ঩থযথ঱ষ্ট 1 দ্রষ্টব্য। 2। ঳াযচাজথ ব্যথি-কযদাতায তযমত্র 2016-17 কয ফছময প্রমমাজে ঳াযচামজথয থফধান ঑ ঴ায 201৭-1৮ কয ফছময঑ ফ঴ার থাকমফ। নীট ঩থয঳ম্পমদয মূল্যভান ঳াযচামজথয ঴ায (১) দুআ তকাটি পঁথচ঱ রয টাকা ঩মথন্ত- শূন্য (২) দুআ তকাটি পঁথচ঱ রয টাকায ঄থধক থকন্তু ঩াঁচ তকাটি টাকায ঄থধক নয়- ১০% (৩) ঩াঁচ তকাটি টাকায ঄থধক থকন্তু দ঱ তকাটি টাকায ঄থধক নয়- ১৫% (৪) দ঱ তকাটি টাকায ঄থধক থকন্তু ঩মনয তকাটি টাকায ঄থধক নয়- ২০% (৫) ঩মনয তকাটি টাকায ঄থধক থকন্তু থফ঱ তকাটি টাকায ঄থধক নয়- ২৫% (৬) থফ঱ তকাটি টাকায ঄থধক তম তকান ঄ংমকয ঈ঩য- ৩০%
  • 14. 6 নীট ঩থয঳ম্পমদয মূল্যভান দুআ তকাটি পঁথচ঱ রয টাকা ঄থতক্রভ কযমর তকান ব্যথি- কযদাতায প্রমদয় ঳াযচামজথয ঩থযভাণ ৩,০০০/- টাকায কভ ঴মর঑ তামক ন্যেনতভ ৩,০০০/- টাকা ঳াযচাজথ ঩থযম঱াধ কযমত ঴মফ। ঄থথ অআন, ২০১৭ এয ভাধ্যমভ থফধান কযা ঴ময়মছ তম থ঳গামযট, থফথি, জদথা, গুর঳঴ ঳কর প্রকায তাভাকজাত ঩ণ্য প্রস্তুতকাযক কযদাতায ঈি ব্যফ঳ায় ঴মত ঄থজথত অময়য ঈ঩য 2.5% ঴াময ঳াযচাজথ প্রমদয় ঴মফ। ব্যথি, তকাম্পাথন থনথফ থম঱মল ঳কর তেথণয কযদাতায তযমত্র এ থফধান প্রমমাজে ঴মফ। থ঳গামযট, থফথি, জদথা, গুর঳঴ তম তকান তাভাকজাত ঩ণ্য প্রস্তুতকাযক তকান ব্যথি- কযদাতায নীট ঩থয঳ম্পমদয মূল্যভান দুআ তকাটি পঁথচ঱ রয টাকা ঄থতক্রভ কযমর তামক নীট ঳ম্পমদয থবথতমত প্রমদয় ঳াযচাজথ এফং তায ঈি ব্যফ঳ায় ঴মত ঄থজথত অময়য ঈ঩য 2.5% ঴াময ঳াযচাজথ- ঈবয়টি ঩থযম঱াধ কযমত ঴মফ। প 2017-18 ছ । ঈদা঴যণ ২-১: ২০১৭-১৮ ছ য় আ য় প ছ ২০,৫০,০০০ - খ আয় ছ ৩,২০,০০০ । ৩০ ২০১৭ খ নীট ঩থয঳ম্পমদয মূল্যভান থছর ৩ তকাটি টাকা। ২০১৭-১৮ কয ফছময জনাফ তচৌধুযীয অয়কয ঑ ঳াযচামজথয ঩থযভাণ ঴মফ থনম্নরূ঩: (ক) অয়কয: - খ আয়: ৩,২০,০০০ উ আ য় উপ আয় : ৭,০০০ য় আয়: ২০,৫০,০০০ উ আ য় উপ আয় : 20,50,000 x ৪৫%= ৯,22,500 তভাট অয়: ৩,২০,০০০ + ২০,50,০০০ = ২৩,70,০০০ টাকা তভাট অময়য ঈ঩য প্রমমাজে অয়কয: 7,000 + ৯,22,500 = 9,29,500 টাকা। (খ) ঳াযচাজড নীট ঩থয঳ম্পমদয মূল্যভান ৩ তকাটি টাকা ঴঑য়ায় তভাট অময়য ঈ঩য প্রমমাজে অয়কমযয ১০ ঱তাং঱ ঳াযচাজথ: 9,29,500 x 10% = 92,950 টাকা জদ থা প্রস্তুত ব্যফ঳ায় ঴মত অময়য ঈ঩য ২.৫ ঱তাং঱ ঳াযচাজথ: 20,50,000 x 2.5% = 51,250 টাকা তভাট ঳াযচাজথ: (92,950 + 51,250) টাকা = 1,44,200 টাকা।
  • 15. 7 ঈদা঴যণ ২-2: ২০১৭-১৮ ছ য় আ য় প ছ 1,12,50,000 । ২০১৭-১৮ কয ফছদয ফগণ ডত কযদাতা বকাম্পাগনয ও৞কয ঑ ঳াযচাদজডয ঩গযভাণ ঴দফ গনম্নরূ঩: (ক) অয়কয: য় আয়: 1,12,50,000 উ আ য় উপ আয় : 1,12,50,000 x ৪৫%= 50,62,500 । (খ) ঳াযচাজড ব্যফ঳ায় ঴মত অময়য ঈ঩য ২.৫ ঱তাং঱ ঳াযচাজথ: 1,12,50,000 x 2.5% = 2,81,250 টাকা। 3। ও৞কয অধ্যাদদদ঱য ধাযা 2 এয ঳াংদ঱াধন আই , ২০১7 এর আয়কর , ১৯৮৪ এর র 2 আ : (ক) বকান mutual fund ফা alternative investment fund এয অময়য ফন্টনমক থডথবমডন্ড এয ঳ংজ্ঞাভুি কযা: (26) এয ঳ংব঱াধন আয়কর , ১৯৮৪ এর র 2 এর জ (26) এর dividend আই , ২০১7 য় ছ। য় mutual fund alternative investment fund আ য় প আয় , ১৯৮৪ 2 এর জ (26) এর আ য় । 2017-18 ছ । (খ) ঳াফথ঳থডয়াথয, ব্রাঞ্চ ফা থরয়ামজাঁ ঄থপম঳য income year: জ (35) এয ঳াংদ঱াধন আয়কর , ১৯৮৪ এর র 2 এর জ (35) income year এর আই , ২০১৭ এর কর য় ছ। য় র ই র ক parent র য় রর
  • 16. 8 ক য় র parent র ক য় জ ( ই ক ক ) ক parent র র য় র র 2 এর জ (35) ছর ক ছর র কর য়, কর ক র য় র, য় জ ক ছর র র কর । প 2017-18 ছ । (গ) তকাম্পাথন কযদাতায থযটান থ দাথখর ঳ংক্রান্ত থফধান ঩থযফতথন: জ (62A) এয ঳াংদ঱াধন আই , ২০১৭ Tax Day কযদাতায থযটান থদাথখমরয তাথযখ ঳ংক্রান্ত থফধামন ঩থযফতথন অনা ঴ময়মছ। ঩থযফথতথত থফধান ঄নুমায়ী, তকাম্পাথন কযদাতায জন্য থযটান থ দাথখমরয ত঱ল তাথযখ ঴মফ অয় ফছয ত঱ল ঴঑য়ায ঳প্তভ ভাম঳য ঩ঞ্চদ঱ থদন। তমফ তকাম্পাথন কযদাতায তযমত্র Tax Day ঳ংথিষ্ট কয ফছমযয 15 ত঳মেম্বয তাথযমখয অমগ ঴মফ না। ঄থথাৎ তকান তকাম্পাথন কযদাতায অয় ফছয ত঱ল ঴঑য়ায ঳প্তভ ভাম঳য ঩ঞ্চদ঱ থদনটি ঳ংথিষ্ট কয ফছমযয 15 ত঳মেম্বয তাথযমখয অমগ ঴মর ঐ কযদাতায জন্য Tax Day ঴মফ 15 ত঳মেম্বয। উ 3-1 ক কর র অয় ফছয ঑ Tax Day য় উ : আয় ছর র র কর ছর Tax Day ৩0 নমবম্বয ২০১6 2017-18 15 2017 ৩১ থডম঳ম্বয ২০১6 2017-18 15 2017 31 2017 2017-18 15 2017 30 2017 2017-18 15 2017 30 2017 2017-18 15 য় 2018 ক কর র Tax Day প 2017-18 ছ ।
  • 17. 9 4। আয়কর র র 19 এর ( ) প - spouse ঋ : উ র (28) এর আয়কর , ১৯৮৪ এর র 19 এর র (28) এর য় ক কর ছ র এক এক ক র ক ঋ র র 5 ক র য় ঋ র র আয় য়। আই , ২০১7 এর আয়কর , ১৯৮৪ এর র 19 এর র (28) এর র এক ই জ কর য় ছ। ই র ক (ক) ক ক র ক , ( ) ক ক র ক , এ ( ) ক ক - র ক ঋ ক আ ক উ ঋ র 19 এর র (28) । ক (banking channel) প ঋ / । উ 4-1 আ আ আয় য় 2017 10 আ ছ । আ ২০১7-18 ছ খ আ য় উৎ ছ প য় য় ছ । আ য় আ প য় ছ। । উ আ আ - উ য় আ আ খ য় ছ য় । ই, আ র 19 এর র (28) ।
  • 18. 10 উ 4-২ য় ঋ 10 ছ । আয় য় আ ছ ঋ প য় য় / খ য় ছ। ঋ য় র 19 এর র (28) । ঋ আ ক (formal channel) ঋ /ঋ আ (formal) য় ছ। /ঋ য় ছ । প য় উ । উ প, উ আ ক য় র 19 এর র (28) । উ 4-3 য় খ ২০১৭-১৮ ছ প উৎ প ৩০ ছ , প উ য় আ ছ। প প ছ । আ য় ছ উপ প য় , উৎ য় ছ। ই উ আ (formal channel) য় র 19 এর র (28) । উ 4-4 প ছ 20 য়প য় ছ , ছ আয় য় ছ। য়প য় য় ছ, আ । উ আ (formal channel) র 19 এর র (28) ।
  • 19. 11 উ 4-5 য় ২০১৭-১৮ ছ প য় ৮০ য় , ৫০ য় প আ ( ২০১৬-১৭ ছ য় আয় ) য় প প য় ছ। য় ৫০ য় ছ। প য় আ য় য় ছ। আ য় ছ। উ আ (formal channel) র 19 এর র (28) । উ , 19 এর র (28) /ঋ ই (verifiability) আ য়। ঋ 19 এর র (28) ঋ য় উপ ঋ য় প খ প । , প 10 ছ ক আ ক (formal) ই। য় প আয় , ই য় উ র 19 এর র (28) এর য় কর র র আয় । র ক র ক, প য় 50 আ ছ , ছ প ছ । উ ক য় র 19 এর র (28) এর জ ক । কর ক র আ য় উৎ য় প য় প খ প । প 2017-18 ছ ।
  • 20. 12 (খ) (revised return) - (amended return) আয় আয় : উপ (31) আই , ২০১7 আয় , ১৯৮৪ 19 উপ (31) প য় ছ। য় , ছ 78, 82BB 93 আ য় খ (revised return) - (amended return)- আয় আয় য় উ প প প আয় আয় ঐ ছ আয় । আ খ য় ছ প ছ 93 য় উ য় ঐ ছ 93 খ উপ উ (revised return) । উ 4-৬ আ 2017-18 ছ য় খ ৫,০০,০০০ আয় প খ ছ । প আ ৭,০০,০০০ আয় - (amended return) খ । ৭,০০,০০০ 2017-18 ছ আয় য় প । উ 4-7 2০১৬-১৭ ছ খ 5,০০,০০০ আয় ৎ 4,00,000 আয় প খ । প (revised return) খ , খ ৎ আয় য় 12,০০,০০০ । ৎ প (12,000,000 - 4,00,000) = 8,00,000 আয় য় ছ। উ ৮,00,000 2০১৬-১৭ ছ আয় য় প ।
  • 21. 13 উ 4-8 প ২০১৫-১৬ ছ খ ৫,০০,০০০ আয় প খ । প আ য় প 93 য় উ ১০ ২০১৭ খ 93(1) য় খ খ ১০,০০,০০০ আয় য়। ১০,০০,০০০ 2০১5-16 ছ আয় য় প । প 1 ই 2017 প খ খ - । 5। অয়কয ঄ধ্যামদ঱, 1984 এয 30 এয ঳ংম঱াধন আই , ২০১৭ আয় , ১৯৮৪ 30 য় য় আ য় ছ, উপ প : ( ) employee - খ খ ই: (aaaa) আই , ২০১৭ আয় , ১৯৮৪ 30 (aaaa) য় ছ। প আয় প খ উপ য় আ প খ য় আয় খ (employee) য় খ ছ - । য় ছ আ য় । য় য় ছ (employee) খ য় য় । প: ( ) য় প - আ য় য় আয় য় - ; (খ) প প ( ই ) য় - ;
  • 22. 14 ( ) shareholder-employee - ; ( ) য় য় (ঋ , ই ) য় ছ - ; (ঙ) প - , ই । য় আয় খ 75 উ খ য় য় আয় খ উ প য় প খ আয় প খ । উ 5-1 য় প য় । 2016-17 আয় ছ ( ৎ 1 ই 201৬ 30 2017 প য়) - । প -ই , প য় । ২০১৭-১৮ ছ খ । উ 5-2 shareholder-employee। 30 2017 খ আয় ছ - । ২০১৭-১৮ ছ খ । উ 5-3 ১ ২০১৬ খ ছ । প উ য় আয় খ য় ২০১৭-১৮ ছ খ । খ খ 30 , ই উপ উ , 2017 প য় য় প খ আয় খ ছ - য় প য় ছ - । 75 উ খ য় য় আয় খ উ প প য় আয় ছ য় প খ আয় প খ ।
  • 23. 15 উ 5-4 আ উ । প য় , ই ২০১৭-১৮ ছ খ । 2017-18 ছ আয় খ । 2017-18 আয় ছ আ 30,00,000 প ছ, 2017 2018 য় প প 18,00,000 । আ য় খ আয় প উ 18,00,000 খ । ১ ২০১7 খ প প । ( ) রক র ক র ক জ রচ র কর - জ (k) এর আই , ২০১৭ এর আয়কর , ১৯৮৪ এর র 30 এর জ (k) এর র এক ই জ কর য় ছ। ই র ক রক র ক র র য় য় জ ক কর র র ক য় য় কর র য় র র 30 এর জ (k) জ । র র র জ র - (১) য় ; (2) , খ র ক য় ( য়)। প 2017-18 ছ । ( ) খ য় 12- আই ই: (o) আই , ২০১৭ আয় , ১৯৮৪ 30 (o) য় ছ। , 184A
  • 24. 16 sub-section (3) (xxviii), (xxix) (xxx) য় 12- আই প person প য় উ person 12- আই প য় প খ আয় প খ । 184A sub-section (3) (xxviii), (xxix) (xxx) য় person 12- আই : (1) প ( ই ); (2) ই ই / ই উ , person; (3) advisory consultancy , , ই , প প person। খ ১ ই ২০১7 খ প । 6। আয় 52 16 প আই , ২০১7 আয় , ১৯৮৪ 52 proviso প য় ছ। য় , ( ) Payment য় প য় (the person responsible for making the payment) ই খ প 12- আই - । প 12- আই উৎ প 50 । (খ) cost of sales- য় প direct materials য় , cost of goods sold- য় প direct materials য়
  • 25. 17 52 sub-section (1) (b) আ য় উৎ আয় । proviso আ য় উৎ । খ , finished goods য় প য় য় । য় উ প finished goods উৎপ । indierct materials য় য় ( cost of sales cost of goods sold ) proviso । proviso । , প য় proviso । প প য় য় য় proviso । ছ - প য় য় proviso । উ ৬-1 আ প য়। উ আ য় 20,000 য় । প উৎ ।
  • 26. 18 উ ৬-2 ই ২০০০ প ইউ য় ছ। উ ই আ ১২০০ প ই ৮০০ প ইউ য় ছ। ই (function) ছ, ই ই আ ই প ই প উৎ । ( ) আ প য় 53 য় উৎ আয় প য় ছ প প ঐ আ উ উপ 52 sub-section (1) (b) আ য় উৎ আয় প B-A, খ , A= আ প য় 53 য় উৎ প আয় প ; B= আ প য় উৎ আয় প প য় উৎ আয় ( ৎ 16 য় উৎ আয় )। proviso (c) , (১) আ ই (person); (২) আ প প প ; (3) প প আ প য় উৎ প য় ছ (identified) । উ 6-3 2017-18 আয় ছ ই ই প আ প 50 য় । আ প য় উ প উপ 1,70,000 উৎ প য় ছ। 16 য় উৎ আয় প 2,00,000 । proviso য় , উপ উ ই (2,00,000 - 1,70,000) = 30,000 ।
  • 27. 19 য়, proviso আ য়, আ উৎ প আ প প প আ প য় প উৎ প । প য় য় - (১) আ ই (person) - ; (২) আ প প প য় ছ - ; (৩) আ প য় প উৎ প খ য় ছ - ; (৪) প প আ প য় উৎ প য় ছ (identified) - । 16 এর : (1) এ঳,অয,঑ নং ২৫৭-অআন/অয়কয/২০১৭; তাথযখ: ০১ অগস্ট, ২০১৭ থিস্টাব্দ এয ভাধ্যমভ অয়কয থফথধভারা, 1984 এয থফথধ 16 প্রথতস্থা঩ন কযা ঴ময়মছ। নতুন থফধান ঄নুমায়ী চুথি ঳ম্পাদন, দ্রব্যাথদ ঳যফযা঴, উৎপ , য় প , প্যামকথজং ফা ফাআথন্ডং কামজয তযমত্র থনম্নরূ঩ ঄থবন্ন ঈৎ঳ কয঴ায প্রমমাজে ঴মফ: ক্রভ থবথত ঄ংমকয ঩থযভাণ কতথমনয ঴ায (1) 15 রয টাকা ঩মথন্ত 2% (2) 15 রয টাকায ঄থধক থকন্তু ২৫ রয টাকা ঩মথন্ত ৩% (3) 25 রয টাকায ঄থধক থকন্তু 1 তকাটি টাকা ঩মথন্ত ৪% (4) 1 তকাটি টাকায ঄থধক থকন্তু 5 তকাটি টাকা ঩মথন্ত ৫% (5) 5 তকাটি টাকায ঄থধক থকন্তু 10 তকাটি টাকা ঩মথন্ত ৬% (৬) 10 তকাটি টাকায ঄থধক ঴মর ৭% (2) প প / ( প প ) য় ই উ প উৎ আয় [গফগধ 16 এয ক্লজ (b) ]।
  • 28. 20 Payment য় প য় (the person responsible for making the payment) ই খ প 12- আই - । প 12- আই উৎ প 50 । আয় ছ প আয় প আ য় উপ 52 য় উৎ আয় আয় - য়, প খ আ ঐ আয় ছ Board 1 প 2 প - প য় (1) (2) প আয় ছ আয় - উৎ আয় য় প আ য় উপ 52 য় উৎ আয় আয় ছ আয় - ঐ আ য় উৎ আয় য় প আয় ছ আয় আ প উৎ আয় য় প আ য় উপ 52 য় উৎ আয় আয় ছ আয় ঐ আ য় আ প উৎ আয় য় Board আয় ছ payment ( ) য় । ১ ই ২০১7 খ প য় payment । 7। আয় 52AA আই , ২০১7 আয় , ১৯৮৪ 52AA sub- section (1) প উৎ প আ য় ছ। য় , ক specified person ক ক 52AA র
  • 29. 21 র ক ক প payment উপ কর ক কর : Table SL. No Description of service and payment Rate of deduction of tax Where base amount does not exceed Tk. 25 lakh Where base amount exceeds Tk. 25 lakh 1 Advisory or consultancy service 10% 12% 2 Professional service, technical services fee, or technical assistance fee 10% 12% 3 (i) Catering service; (ii) Cleaning service; (iii) Collection and recovery service; (iv) Private security service; (v) Manpower supply service; (vi) Creative media service; (vii) Public relations service; (viii)Event management service; (ix) Training, workshop, etc. organization and management service; (x) any other service of similar nature- (a) on commission or fee (b) on gross bill amount 10% 1.5% 12% 2% 4 Media buying agency service (a) on commission or fee (b) on gross bill amount 10% 0.5% 12% 0.65% 5 Indenting commission 6% 8% 6 Meeting fees, training fees or honorarium 10% 12% 7 Mobile network operator, technical support service provider or service delivery agents engaged in mobile banking operations 10% 12%
  • 30. 22 SL. No Description of service and payment Rate of deduction of tax Where base amount does not exceed Tk. 25 lakh Where base amount exceeds Tk. 25 lakh 8 Credit rating service 10% 12% 9 Motor garage or workshop 6% 8% 10 Private container port or dockyard service 6% 8% 11 Shipping agency commission 6% 8% 12 Stevedoring/berth operation commission 10% 12% 13 Transport service, carrying service, vehicle rental service 3% 4% 14 Any other service which is not mentioned in Chapter VII of this Ordinance and is not a service provided by any bank, insurance or financial institutions 10% 12%: 3 4 উ খ ই য় (commission or fee) উ খ , ৎ প য় (a) উ খ উৎ । আ প উ খ (আ উ খ ) (b) উ খ উৎ । আ উ খ য় sub-section (1) proviso য় উৎ ( ) (খ) : ( ) প উৎ ; (খ) B x C x D, খ , B = ( ) C = 3 % 4 .5% D = - উপ উৎ
  • 31. 23 উ : ৭-1 2016-17 আয় ছ 7 ই 2017 খ 30 খ ছ । প য় 52AA য় প আয় : প : 30,00,000 উৎ : 2% উৎ আয় প : 30,00,000 x 2% = 60,000 । উ : ৭-2 উ প ছ: খ 20,00,000 : 1,60,000 21,60,000 sub-section (1) proviso য় উৎ ( ) (খ) , : ( ) প উৎ : 1,60,000 x 10% = 16,000 (খ) 21,60,000 x 10% x 10% = 21,600 [B x C x D, খ , B = = 21,60,000 C = 10% D = - উপ উৎ = 10%] ( ) (খ) 21,600 । উৎ প 21,600 । Payment য় প য় (the person responsible for making the payment) ই খ প 12- আই - । প 12- আই উৎ প 50 ।
  • 32. 24 খ আ প য় Board , আয় ছ আয় আয় য় ঐ আয় ছ উ Board উ খ আয় আয় (Board য় উ খ ) 52AA উ খ প । Media buying agency service প য় ই য় , ই য় ই য় ই য় প । Media buying agency service প য় য় য় ( উপ 52AA 4 ) ছ ই য় য় 53K উ খ person য় ( উপ 53K ) , উ media buying agency service প প য় প য় / উ য় উপ , , উৎ য় ছ। প । ১ ই ২০১7 খ প য় payment । 8। আ ক র র কর ক আয়কর র র 52R এর আই , ২০১7 আয়কর , ১৯৮৪ এর র 52R এর র (2) প উপ (2A) য় ছ। য় , খ আ (outgoing international calls) প য় ( আ ) Interconnection Exchange (ICX) Access Network Services (ANS)
  • 33. 25 প উপ 7.5 আয় । ১ ই ২০১7 খ প য় প । 9। , ক কর ক আ য় আয়কর র র 53E এর আই , ২০১7 আয় , ১৯৮৪ 53E প য় ছ। র 53E এর র (1) এর ক, 2(20) য় য় প প উ প ( ) person , উ , , ই , প , প প ই , , উ , ই ই য় প প 10% উৎ আ । র (2) এর ক, 2(20) য় য় প (promotion) উ প প য় person প উ প প উপ 1.5% উৎ । র (3) য় , প company প , চুথি (contract) এয ঄ধীন person , উ company মূমল্যয তচময় কভ মূমল্য তকান ঩ণ্য থফথক্র কময, তমফ ঈি ঐ ঩থযমফ঱ক ফা person B x C উপ ৫% ঈৎম঳ কয অদায় কযমফ। এমযমত্র- B = প চুথিয ঄ধীন person ঩মণ্যয থফক্রয়মূল্য; C = 5%।
  • 34. 26 তদফ বকান গ঳গাদযট উৎ঩াদনকাযী পূদফ ডয ভদতান ক ক র চর মূল্য এফাং র ক ঐ person এর ক য় র ক র র ৩% র উৎদ঳ কয ওদা৞ কযদফ। উপ (4) , ধাযা 53E - ( ) , য় প (payment) উৎ । (খ) (agreement) (arrangement), থরথখত , চুথি (contract) এয ঄ন্তভুথি ঴মফ। 53E আ য় উৎ / আয় ২০১৭-২০১৮ ছ 82C য় (minimum tax) আ । ১ ই ২০১7 খ প য় ধাযা 53E প , , য় ই । 10। Digital marketing র র ক র কর ক : আয়কর র র 56 আই , ২০17 আয় , ১৯৮৪ 56 ক কর য় ছ digital marketing প প উ উপ 15 আয় । ১ ই ২০১7 খ প payment । ১1। য় আয়কর র র আ র আয়কর র র 73A এর আই , ২০১৭ আয় , ১৯৮৪ 73A sub- section (1) Explanation প
  • 35. 27 আ য় উপ প (tax assessed on total income) য় ছ। র য় আ য়র র কর (tax assessed on total income) ফরদত বুঝাদফ- (ক) ধাযা 82BB এর আ঑ য় এ র র আ঑ য় র র , ক র র ঩গযগণনাকৃত কযদাদ৞য ঩গযভাণ র (1) এয অধীন প্রদদ৞ কযদাদ৞য ঩গযভাণ অদ঩ক্ষা ফড় ঴৞, তা঴দর ফড় অাংক; (খ) ধাযা 82BB এর আ঑ য় য় এ র র , কর ক র ক ক গনরূগ঩ত বভাট ওদ৞য গবগিদত ঩গযগণনাকৃত কযদা৞। উ ১1-1 ২০১7-১8 ছ আয় খ য় আ উপ ই য় । 15 য় 201৮ খ 6,00,000/- আয় 82BB য় আয় খ । 14,000/- প- ( 74 য় ) খ । ছ 201৬-1৭ ছ 12,000/- 4,000/- উৎ । উপ 3০ 201৮ খ 82BB উপ (2) আ য় process , য় প য় ৩৬,০০০ । 3০ 201৮ খ প প প: আ য়র র কর (tax assessed on total income): 3৬,000/- । উৎ : (১২,০০০ + 4,000) = 16,000/- । প : 36,000 - 16,000 = 20,000 । প য়: 1 2017 15 য় 2018= 1 15 । , 2% : [20,000 x 2% x 1] + [20,000 x 2% x (15÷31)] = 594/- প 2017-18 ছ ।
  • 36. 28 12। আয়কর র র 75 আই , ২০17 আয় , ১৯৮৪ 75 ক কর য় ছ ক য় য় প প ( ই ) য় (employee) আ য় প -ই , উ আয় খ । প 2017-18 ছ । ছ , আ ছ উ য় ই উ য় আ য় য় খ । য় , উ ঐ য় খ । 13। , , ই খ আয় 79 প আই , ২০17 আয় , ১৯৮৪ 79 প য় ছ। প 79 উপ (1) , Chapter VIII আ য় খ ছ , খ য় ছ, প উপ খ , , , উপ ই উপ প উপ প প উপ আ । আয় ছ আ ছ , , , উপ ই 79- য় । উপ (2)- য় ছ, , , , উপ ই ই (electronic form) ই (electronic media) উপ প উপ উ খ ই ই উপ প ।
  • 37. 29 উপ (3)- য় ছ, উ খ খ , , , উপ ই উপ প । উপ (4) , 79- ( ) (revised return) - (amended return) ; (খ) উপ (data) আই , ২০০৬ 2 (10) য় “উপ ” ; ( ) ই (electronic record) আই , ২০০৬ 2 (7) য় “ই ” । ই (electronic form) আই , ২০০৬ 2 (5) য় “ই ” । 14। আয় 80 আ ছ - - (1) আয় ছ খ প (gross wealth) প 20 ; (2) আয় ছ খ ( প ই ) ; (3) আয় ছ প য় - প - প য় - প , য় য় আয় খ । আই , ২০১7 আয় , ১৯৮৪ 80 আয় ছ খ প (gross wealth) প 20 25 য় ছ। প 2017-18 ছ । প আ ছ।
  • 38. 30 ১৫। জ র ক আয়কর র র 82BB এর আই , ২০১৭ এর আয়কর , ১৯৮৪ এর র 82BB ক র জ র র কর য় ছ। র র (1) য় ছ, ক কর ক ক- (ক) ১২- জ আইএ ; ( ) র 75- র র ক র এ র য় য়র (75 র র আ঑ য় র য় ); এ ( ) র 74 এর য় য় কর র ; - এ র ক আয়কর র কর য় কর ক র র ক এ য় ক ক ক কর ক এক ক র ই কর , কর ক রর কর র আ । এ র য় “ র ” র 80 ঑ য়র র এ জ ক র ক঑ ঝ । র ঑য় র র কর ক র র র (2) য় (process) কর - (১) কর ক র কর র র , র র র র কর র আয় র (compute) কর । র ক ক (arithmetical error) র র র র র আ ক ক (incorrect claim) ক কর ক র য় ক র আয় র কর । ক র ক (arithmetical error) (incorrect claim) র য় ছ র ক য়ক উ খ
  • 39. 31  খ আয় প য় য় ;  উৎ আ য় আ য় য় ;  য় য় প য় য় ;  খ য় য় ;  য় প য় য় ;  প য় য় ;  / য় য় ;  য় য় ;  আয় ছ প য় / য় ;  য় য় য় য় ;  উপ উৎ প য় ছ আয় ;  আ য় প ই প য় য় ;  প য় উৎ য় ;  প প য় , ই । ক (arithmetical error) (incorrect claim) য় উ উ খ উ 15-1 2017-18 ছ আয় ২,৫০,০০০/- - ২,০০,০০০/- আয় ছ , আয় ছ ৩,৫০,০0০/- । উ 15-2 ই 2016-17 ছ আয় ছ 8,00,000 , আ য় উপ 25% আয় প য় ছ 2,00,000 । উ 15-৩ আ প ২০,০০,০০০/- ৮,০০,০০০/- খ ছ ।
  • 40. 32 উ 15-4 য় য় প য় য় 20,00,000 , উৎ প 12,00,000 । উ 15-5 5 য়প য় য় য় ছ , য়প য় য় । উ , উপ (2) আ য় খ , উপ ই । উ প, য় ছ প য় খ প উ খ , য় প উপ (2) আ য় । প , য় খ - য় য় ই উ প উপ (2) আ য় । উপ (7) আ য় ছ। ছ 93 আ য় । (২) উ প প আ য় আয় য় প ; (৩) প আয় য় প (উৎ ) য় য়/ প । খ উ , assessment য়। খ উপ , খ উপ আই আ আয়, য় ই প (compute) । উপ আ য়
  • 41. 33 প য় - য় প assessment । উ 15-6 আ আ আয় । 4,80,000 আয় 20,000 আয় ২০১৭-১৮ ছ 82BB উপ (1) য় খ ছ । আ য় ছ প: ৬৫,০০০ x 12 = 7,60,000 : , আ য় ই (৩০%) ২,২৮,০০০ প ৫২,০০০ য় জ ২,৮০,০০০ আয় ৪,৮০,০০০ আয় 20,000 আয় 5,00,000 র য় কর ক র কর র ক র র আ য়র র য় কর । কর র র র র ক র ক আয় র ক আ ছ ক- । উ আয় প য় -উ য় উপ য় ছ। ৬৫,০০০ ১২ আয় য় ৭,৮০,০০০ , ছ 7,60,000 । । র ক, কর আ ক র জ র , আ য় ই র র ২৫ য় জ র র য় জ ক র ছ ৩০ । কর র র র আ ক র এক । র কর র র আ য়র র : ৬৫,০০০ x 12 = 7,৮0,000 : , আ য় ই (২৫%) ১,৯৫,০০০ প ৫২,০০০ য় জ ২,৪৭,০০০ র আয় ৫,৩৩,০০০
  • 42. 34 র য় আ য়র আয় ক র কর র আয়, জ আয়কর ঑ য় ক, য়/ র কর ই র কর । উপ (3) য় ছ, য় আয় ক রর র ক র য় কর র র র র র র র র র য় ছ উপ খ - ( ) য় আয় / ৎ প য় ছ প প (sheet of computation) ; (খ) য় য় প প য় উ খ খ খ য় ; ( ) উ খ খ - (১) , য় প - (amended return) খ ; (২) আয় য় য় ছ প । উপ (4) য় , উপ (3) আ য় প - ৬০ উপ প (letter of acceptance) : ( ) উপ (3)(c) - খ ( উপ উ প খ );
  • 43. 35 (খ) আয় য় য় ছ - খ আ খ য় প ; ( ) - য় ছ । আ উপ (3) আ য় উ খ য় , প প - খ আয় য় য় ছ - খ আ খ য় প উপ য় য় প য় (notice of demand) । আয় / ৎ প প প । , উপ (3) আ য় 6 (ছয়) উপ (4) । উ 15-6 আয় প য় য় ছ ই উপ উপ (3) আ য় । য় খ - ( ) প প (sheet of computation) য় -  প - খ আয় আয়;  উ আ য় প আয় ( , , ই );  উ প আয় , , ই প য় / প ; (খ) প প য় ছ - খ য় ;
  • 44. 36 ( ) খ - খ উ খ ; ( ) য় য় প প য় উ খ খ খ য় । য় । প উ আয় উপ প ; (ঙ) য় - খ আয় য় য় ছ - খ আ খ য় প প (letter of acceptance) উ খ ; ( ) , খ ( ), আয় য় য় ছ - খ আ খ য় প উপ (notice of demand) উ খ । উ 15-7 উপ য় য় খ প আয় খ ছ । প খ য় উপ আ প , প য় । আ ই। আয় আ য় উপ আয় প য় ই, ই - য় প ই । য় - ( ) য় প প (sheet of computation) ;
  • 45. 37 (খ) য় । য় । প উ আয় খ ( ) উপ ই ; ( ) খ প উ খ ; ( ) উ খ খ প উ খ ; (ঙ) উপ (notice of demand) উ খ । উপ (5) য় ছ, উপ (1) য় খ প খ আয় , য় , / , প প য় ছ উ - উপ খ প : ( ) য় খ উ খ ; (খ) প প য় ছ প উ প উপ ২ - খ আ খ য় প । - “82 (5) য় খ ” “Filed under section 82BB(5)” উ খ । - ঑য় র র কর ক র এ র র ( ) খ খ , (খ) প , ( ) প - প প য় ছ, উপ - (allow) ।
  • 46. 38 , উপ (5) আ঑ য় - র কর ক র ক ক ঑য় র ক চ । - খ প উপ য় ছ । উপ উপ প ই । প “82 (5) য় ” “Allowed under section 82BB(5)” উ খ । উপ উপ (5) আ য় খ - ( খ ) - ( ) উপ (1) য় খ প 180 য়; (খ) য়। উপ (5) আ য় খ - উপ । 15-১ উপ (1) য় খ উপ (5) আ য় - খ আ ছ - ? উ 15-১: , ই। 15-২ কর ক র জ (allow) কর - - ? উ 15-২: , । 15-৩ উপ (5) আ য় খ - - ? উ 15-৩: , । উপ (1) খ , (allowed) - ।
  • 47. 39 15-৪ উপ (5) আ য় খ উপ ? উ 15-৪: উ প । 15-৫ আয় য় downward adjustment ( ) উপ (5) আ য় - খ - ? উ 15-৫: , । উপ (5) আ য় খ - আয় য় upward adjustment ( ) খ ; downward adjustment ( ) খ । উপ (6) য় ছ, উপ (1) য় উপ (5) আ য় - ( ) খ প 12 য় উপ (3) আ য় । উপ (7) য় ছ, প উপ (1) য় খ , উপ (4) আ য় (accepted) - উপ (5) আ য় (allowed) - উপ প । ছ - ছ প আয় (total income assessed in the immediately preceding assessment year) প ১৫ আয় য় য় য় ঐ : (১) - আয় য় ছ প - আ য় প উপ ; (২) আয় ছ উৎ ৫ ঋ য় উ ঋ প
  • 48. 40 খ [ ৎ প ঋ (আ ) ]; (৩) আয় ছ ; (৪) 44 য় - আয় ; (৫) ৎ ( ) ৎ । ছ ছ প আয় প ১৫ আয় য় ছ - খ খ ছ খ য় ছ খ ছ খ প , প য় আ য় প ছ : ছ খ প ছ প য় ১৫ (1) (2) (3) ছ প খ য় ছ 1 য় ; য় 1 আয় 1 য় ছ। য় 2 প / আয় 1 য় ছ। য় প য় ছ। 2 প / আয় 1 য় ছ। য় ছ, আ ছ ( )2 প / আয় (খ) ১ ছ আ ছ য় ছ ছ প আয়- ’ য়
  • 49. 41 ছ খ প ছ প য় ১৫ ছ প খ য় ছ 1 য় ছ 2 প আয় 1 য় ১ ছ আ ছ য় ছ ছ প আয় ছ আয় খ য় 1 য় য় ছ 2 প আয় 1 য় য় ১৫ আয় । আপ / ই / আ আয় প আয় । ছ ছ প আয় প ১৫ আয় য় ছ - ছ য় ( ) উৎ আয় (খ) উৎ আ য় । আয় উৎ আ য় -উ য় ই ছ আয় 15 । উ 15-৮: ই 1 2017 খ 2017-18 ছ প খ আ য় প ছ প: প খ আয় 360,000 আয় 20,000 আয় 10,000 100,000 আয় 4,90,000
  • 50. 42 ই 2016-17 ছ আয় প খ : প খ আয় 350,000 আয় 20,000 আয় 10,000 আয় 3,80,000 1 2017 খ প য় 2016-17 ছ য় ছ, প য় য় । 1 2017 খ প য় । আ উ 15 2017-18 ছ 2016- 17 ছ খ আ য় । , 2017-18 ছ ছ প আয় প ১৫ আয় য় ছ - ( ) উৎ আয় (খ) উৎ আ য় - য় । আ উ - ( ) 2017-18 ছ 4 উৎ আয় (4,90,000 ) 2016-17 ছ প আয় (3,80,000 ) প [(4,90,000 - 3,80,000) ÷ 3,80,000] x 100 = 28.95 । (খ) 2016-17 2017-18 ছ উৎ আ য় প: আ য় খ ছ 2016-17 ছ 2017-18 / / প খ আয় 350,000 360,000 +10,000 আয় 20,000 22,000 +2,000 আয় 10,000 8,000 -2,000 380,000 390,000 +10,000 2.63% ৎ উৎ 15 আয় য় । উপ (7) য় । প প আয়, , য়, য় ই য় - ই প য় য়
  • 51. 43 উপ খ । আ প খ য় - আয়, , য়, য় ই য় উপ উপ (8) য় ( ) উ খ য় য় (revised return) খ ; (খ) উ প য় খ আ খ য় প । উপ (8) খ য় কর ক র এ ( ) র য় ছ য় খ আ খ য় প প য় ছ উপ প (letter of acceptance) । আ উপ (8) উ খ য় উপ য় খ , খ ( ) (খ) য় খ আ খ য় প প য়, উপ 83 84, , আ য় । উ , য় খ - - আয় আ য় 19 উপ (31) । উপ (11) য় , , য় প উৎ য় উপ উ প :
  • 52. 44 ( ) য় প খ আ য় প ( ) উ য় প 20 য়; (খ) খ আ খ য় উ য় প খ আ য় উপ য় প ; ( ) খ উপ (11) । য় য় (regular rate) । উ 15-৯ আ 2017-18 ছ 2,50,000 খ আয় প আয় খ ছ । য় 12,50,000 উ উপ (11) খ ছ । আয় 2,50,000 , য়, ৎ আয় । উপ (11) য় য় । উ 15-1০ 2017-18 ছ ৎ 4,00,000 আয় প আয় খ ছ । য় 20,00,000 উ উপ (11) খ ছ । আ য় উপ য় য় উপ (11) য় য় । আয় ছ উপ (11) উ প য় ঐ আয় ছ প আ আয় ছ খ । য় আয় ছ খ য় য় প প প প ছ, প
  • 53. 45 ঐ আয় ছ “ য় খ আয়” আ য় । উ 15-11 2017-18 ছ 5,00,000 য় খ আয় আয় প প আয় খ ছ । য় 25,00,000 । উপ (11) খ । প য়। 2018-19 ছ প আয় খ । উ খ প য় খ য় য় প প 24,00,000 । ৎ প (25,00,000 - 24,00,000) = 1,00,000 প য় ছ। 2018-19 ছ উপ আয় প য় 1,00,000 য় খ আয় আয় য় । 82BB 93 য় । য় mutually exclusive । প য় য় য় প য় য় উপ খ 82BB য় উপ প য় য় ছ - । , উপ 82BB য় য় । আ উপ য় য় প য় 82BB আ য় ই 93 য় । 82BB উপ (1) খ 93 উপ (1) য় উপ প ।
  • 54. 46 82BB প 2017-18 ছ প ছ খ । 16। আয় 82C আই , ২০১7 আয় , ১৯৮৪ 82C 53E (minimum tax) য় ছ। প 2017-18 ছ । ছ য় উপ (2) (d) “regular rate” প “applicable rate” উপ (9) (c) “regular rate” প “regular tax rate” প য় ছ। 17। আয় 93 প আই , ২০১7 আয় , ১৯৮৪ 93 প য় য় (tax, etc. that has escaped payment) আ য় য় য় ছ। উপ (1) য় , , আয় আ য় উৎ উপ ছ আয় আ য় য় প য় য় য় ছ উপ উ - ( ) উ খ য় ছ আয় খ ; (খ) আয় আ য় য় প য় য় য় ছ আয় খ য় আ প ।
  • 55. 47 আয় আ য় য় প য় য় ( ৎ উপ (1) য় ) - (১) আয় য় য় ; (২) আয় য় ; (৩) য় , য় , ছ ; (4) উপ য় য় য় প প - ( ) আ য় প (concealment) প (misreporting); (খ) 80 খ য় / , য় য় প প (misreporting); (5) আয় প য় , প প য় ; (6) আয় আয় ; (7) আয় প য় , ছ , য় প ; (8) য় য় য় প প য় । উ 17-1 য় খ আয় 2015-16 ছ প আয় খ ছ । প য় ছ । প ১ ২০১৭ খ উপ প 2015-16 ছ ১০ আয় ছ , আয় য় প য় উ য় । আয় ই য় য় য় য়। উপ ২০১৫-১৬ ছ য় ( , ই ) য় য় ছ । উপ উপ (1) য় ।
  • 56. 48 উ 17-২ ২০১৪-১৫ ছ প আয় খ ছ । য় । প 15 2017 খ উপ প ২০১৪-১৫ ছ আ ৩০ খ য় , প 25 । য় আয় ছ প প প ছ । উপ উপ (1) য় । উ 17-3 2017-18 ছ উপ আ 2016-17 ছ য় প য় ছ ঐ ই প য় ছ। 2016-17 ছ য় 93 । উ 17-4 2017-18 ছ উপ আ 2014-15 ছ প (disclosed net profit) 12 খ ছ । 2014-15 ছ য় । 2014-15 ছ ( 10%) খ ছ প খ 30 য় 2014-15 ছ আ য় য় য় য় , ই 2014-15 ছ য় 93 । ছ উপ (1) আ য় , উৎ উপ য় , উপ (reason to believe) ছ আয় আ য় য় প য় য় য় ছ। ‘ ’ য় (definite), (identified) প (ascertainable) । (reason to
  • 57. 49 suspect) (reason to surmise) উপ (1) য় । fishing expedition ( প য় প - প য় ) উপ (1) য় । ‘ ’ - য় উপ - (judicious) । - উপ উপ (1) আ য় । উ 17-5 5,00,000 য় খ আয় 2015-16 ছ প আয় খ ছ । য় । 2015-16 ছ য় । প 2017-18 ছ উপ খ 2017-18 ছ 1,20,15,000 ছ । উপ য় য় 2015-16 ছ প , প প । আ , 2015-16 ছ প ছ য় প /প ছ - প উপ ছ ই। খ “reason to believe” উপ ই। উপ উপ (1) য় “reason to believe” য়, “reason to surmise” য় , আই উ । উপ (1) য় উপ য় ছ প (letter of acceptance) ই । উ প ই 93 আ য় য় ছ । - (১) উপ (1) আয় খ ;
  • 58. 50 (২) আয় আ য় য় য় প য় য় য় ছ আয় খ য় আ প ; (৩) আয় আ য় য় য় প য় য় য় ছ খ । আ উপ য় উপ 83 84, , আ য় । উ 17-6 2015-16 ছ আয় খ ছ য় ছ । প উপ প 2015-16 ছ 2,00,000 আয় ছ । উপ উপ (1) য় । প য় প - ( ) উ খ য় 2015-16 ছ আয় য় খ ; (খ) খ আ য় 2,00,000 আয় য় ( ৎ, আ য় প আয় য়); ( ) 2,00,000 আ য় উপ আয় ( , ই ) আয় খ আ খ প ; - উপ প (letter of acceptance) ই । উ প ই 93 আ য় য় ছ । ছ প য় ছ আ য় য় ছ ছ উপ (1) য় উপ প ।
  • 59. 51 ছ উপ (1) য় প: খ / য় 1 ছ খ য় , য় য় 2 ছ খ য় , য় ছ ছ য় খ ছয় ছ 3 (1) (2) ছ য় খ প ছ : প য় প য় য় য় ছ য় প ছ ছয় ছ প প । ছ য় ছ প , য় য় উ য় ছ য় ই য় । উ 17-7 5,00,000 য় খ আয় 2015-16 ছ প আয় খ ছ । 10 । 2015-16 ছ য় । প 20 য় 2018 খ উপ প 2015-16 ছ আয় ছ প ছ । উপ উপ (1) য় । আয় আ য় উপ প য় খ । খ য় প য় য় 30,12,875 ,
  • 60. 52 খ ছ , প উৎ প ( উৎ উপ য় য় )। , খ উপ প ই । আয় য় প আয় । প ছ উ । কর র (fresh assessment), আ র আ র ক র ক ক , ই কর র ক র য় ঑য় (period of limitation) র ক । ছ , annulled, set aside, cancelled modified য় প । 93 য় 1 ই 2017 প খ উ প । 18। আয় 94 প আই , ২০১7 আয় , ১৯৮৪ 82BB 93 প য় খ য় উ য় আ খ 94 প য় ছ। 19। প য় Demurrage charge, handling charge প খ আ য় : আয় 102 আই , ২০১7 আয় , ১৯৮৪ 102 য় ছ। য় প য় প , , প , , ই প
  • 61. 53 আ য় demurrage charge, handling charge য় আয় । ৎ উ প আয় 102 । demurrage charge, handling charge য় আয় প আ য়/ য় প ৩০ 102 উপ (4) য় খ য় উ প আয় । আ ৩০ প demurrage charge, handling charge খ আয় য় আয় উ য় উ প আয় উ য় ছ য় প ৩০ উ প আ য় খ আ য় উপ । য় ছ, ই উ demurrage charge, handling charge খ আয় য় আ য় আ খ প য় উপ য় খ আয় য় , আয় প , , ই উ খ প য় - প আয় খ খ আ খ উপ আয় প । 20। আয় 120 প আই , ২০১7 আয় , ১৯৮৪ 120 প যাজস্ব ঴াথনকয থফমফচনায় ত্রুটিপূণ থ (erroneous in so far as it is prejudicial to the interests of the revenue) অমদ঱ ঳ংম঱াধন ঳ংথিষ্ট থফধামন ঩থযফতথন অনা ঴ময়মছ। ঩থযফথতথত থফধামনয ঈ঩ধাযা (1) ঄নুমায়ী, ঈ঩ কয কথভ঱নামযয তকান অমদ঱ মথদ ঩থযদ঱ী কভথকতথা (যুগ্ম ফা ঄থতথযি কয কথভ঱নায) এয থনকট যাজস্ব ঴াথনকয থফমফচনায় ত্রুটিপূণ থ ফমর প্রতীয়ভান ঴য় তা঴মর থতথন অয়কয ঄ধ্যামদম঱য অ঑তায় গৃ঴ীত কামথক্রমভয তযকডথ তরফ ঑ ঩যীযা কযমত ঩াযমফন এফং ফথণ থত ত্রুটি ঳ংম঱াধমনয রমযে কযদাতামক শুনানীয সুমমাগ প্রদান এফং
  • 62. 54 ঈ঩যুি ঄নু঳ন্ধান ঳ম্পন্ন কময থনরূথ঩ত অময়য ঩থযভাণ ফািামনা, কয থনধ থাযণ ঳ংম঱াধন ফা ফাথতর, পুনযায় নতুনবামফ কয থনধ থাযমণয অমদ঱ প্রদান ঳঴ তায থনকট তমৌথিক ফমর থফমফথচত তম তকান অমদ঱ প্রদান কযমত ঩াযমফন। ধাযা 10 এয অ঑তায় ঈ঩ কয কথভ঱নামযয দাথয়ত্ব ঩ারমনয সূমত্র যুগ্ম ফা ঄থতথযি কয কথভ঱নায কর্তথক প্রদত তকান অমদ঱ যাজস্ব ঴াথনকয থফমফচনায় ত্রুটিপূণ থ থক-না তা কয কথভ঱নায থফমফচনা কযমফন এফং প্রমমাজে তযমত্র ঈ঩ধাযা (1) তত ফথণ থত ভমত থতথন কামথক্রভ গ্র঴ণ কযমফন। তম঳কর তযমত্র তকান অমদ঱ ঩থযদ঱ী কভথকতথা (যুগ্ম ফা ঄থতথযি কয কথভ঱নায) ফা কয কথভ঱নামযয থনকট যাজস্ব ঴াথনকয থফমফচনায় ত্রুটিপূণ থ ফমর প্রতীয়ভান ঴মফ তা ঴মরা- ( )আ আ য় খ (misclassify) ; (খ) আ আয় (misinterpreted) ; ( ) য় ই (verification) প আ আ ছ প ই আ ; ( ) ছ (relief) য় প ই আ ছ য় ; (ঙ) য় আ ; ( ) আ খ । য় “ ই (verification)” আ ছ - প । , 2015- 16 ছ খ 30,000 প য় ছ 3,60,000 । 2016-17 ছ উ 30,000 ছ প প খ ছ । উপ য় খ য় প ছ । উপ ই - 120 আ য় ই। প
  • 63. 55 ই য় আ ছ য় ই। উপ ছ প প য়। 120 । প , ছ 2016-17 ছ ছ প ই য় আ ছ য় । অমদ঱ ঳ংম঱াধমনয তযমত্র চায ফছমযয ঳ভয়঳ীভায ঱তথ অমগয ভমতা ফ঴ার থাকমফ। 93 য় য় ছ য় ছ প য় 120 য় । ৎ 93 120 mutually exclusive । উ য় আ য় য় আয় প য় উপ আ য় । 1 ই 2017 প খ 120 য় প । 21। আয় 124AA প আই , ২০১7 আয় , ১৯৮৪ 124AA প 12- আই প ই য় য় আ প থফধামন ঩থযফতথন অনা ঴ময়মছ। ঩থযফথতথত থফধান ঄নুমায়ী, তকান যুথি঳ংগত কাযণ ছািা তকান person 12- আই প ধাযা 184A ঈ঩ধাযা (5) প প উপ উপ 2 12- আই ই ধাযা 184A ঈ঩ধাযা (6) প প 50 আ প প । ( 28 )
  • 64. 56 22। আ য় আ : আয়কর র 133A এর আ য় আ র 133A আই , ২০১7 আয় , ১৯৮৪ য় ছ। উপ (1) য় , আয় আ য় আ প প আ য় প , আ য় আয় আ য় উপ উ প আ । আয় প প উপ । খ য় আ প উপ (1) আ য় উ আ উপ আ । উপ উ আ প য় ১৮০ আ আ আ য় ছ । 2৩। আ য় - আয়কর র র 152I এর আই , ২০১৭ আয় , ১৯৮৪ 152I উপ (5A) য় ছ আয় , 1984 আ য় খ আ Board খ আ electronic machine readable computer readable প খ ।
  • 65. 57 2৪। আপ ই য় য় - আয়কর র র 159 এর আই , ২০১৭ আয় , ১৯৮৪ 159 য় ছ , আপ য় য় ই য় য় য় ছয় আ । ৎ ই য় প য় । 2৫। আয়কর র র 173 এর আই , ২০১৭ আয় , ১৯৮৪ 173 য় ছ। য় , উ খ আ আয় প আপ ই প য় আ য় ছ য় , উ আয় প আপ ই আ প । আ খ ছ য় য় আ । খ আ উপ য় ( ) ছ আয় য় য় প য় ছ (খ) ছ প য় ই য় প য় উপ ছ প য় ঐ ছ প ।
  • 66. 58 26। , আ , ই র 178A এর আই , ২০১৭ আয় , ১৯৮৪ 178A য় ছ। য় য় ছ Board উ ই ই (generated) , আ , প , , , প প আয় আ য় , আ , প , প , , প প ই । 27। , ই ই র 178B এর আই , ২০১৭ আয় , ১৯৮৪ 178B য় ছ আয় , 1984 আ য় খ , Board electronic, computer readable machine readable প খ । 28। 12- আই খ র 184A এর আই , ২০১7 আয় , ১৯৮৪ 184A প 12- আই , প ই য় থফধামন ঩থযফতথন অনা ঴ময়মছ। য় , আয় -ই , person 12- আই (proof of holding twelve-digit Taxpayer’s Identification Number) : (১) আ র জ এ ; (২) আ র জ র র জ র জ আ ; (৩) ক র র এ ক য় ই ই য় ;
  • 67. 59 (৪) র র , র জ ক ক ক র ; (৫) ক আই , 1994 (১৯৯৪ 18 আই ) আ঑ য় ক র র জ আ ; (৬) র র য় র ই ই য় , ক য় র ক ; (৭) ক ক ক ক র জ র র এ ক র ১ ক র ক র জ , এ য় য়, য় প য় / ; (৮) য় চ , ক, ই র, র ই র র জ , ক র য় গ্র঴ণ; (৯) ৫ ক র ক ঊ র জ ক ক আ ক আ ; (১০) বক্রমগডট কাডডগ্র঴ণ; (১১) গচগকৎ঳ক, দন্তগচগকৎ঳ক, ওননজীফী, চাট ডাডড একাউন্টূান্ট, কস্ট এন্ড ম্যাদনজদভন্ট একাউন্টূান্ট, প্রদকৌ঱রী, স্থ঩গত অথফা ঳াদবড৞ায গ঴দ঳দফ ফা অনুরূ঩ ব঩঱াজীফী গ঴দ঳দফ বকান ব঩঱াজীফী ঳াংগঠদনয ঳দস্য঩দ গ্র঴ণ; (১২) বকান ঩গযচারক ফা স্পন্সয ব঱৞াযদ঴াল্ডায ঴঑৞া ফা থাকা; (১৩) Muslim Marriages and Divorces (Registration) Act. 1974 (LII of 1974) এর র ক র (Nikah Registrar) ই র ; (১৪) ক ব্যফ঳াগ৞ক ফা ব঩঱াজীফী ঳াংগঠদনয ঳দস্য঩দ গ্র঴ণ ফা ফ঴ার যাখা; (১৫) দারান/বফন গনভডাদণয নক঱া অনুদভাদদনয জন্য যাজধানী উন্ন৞ন কর্তড঩ক্ষ (যাজউক), চট্টগ্রাভ উন্ন৞ন কর্তড঩ক্ষ (গ঳গডএ), খুরনা উন্ন৞ন কর্তড঩ক্ষ (দকগডএ) এফাং যাজ঱া঴ী উন্ন৞ন কর্তড঩ক্ষ (ওযগডএ) ফা ঳াংগিষ্ট অন্যান্য কর্তড঩দক্ষয গনকট ওদফদন; (১৬) ড্রাগ রানদ঳ন্স গ্র঴ণ ফা ফ঴ার যাখা; (১৭) ফাগণগজূক গ্যা঳ ঳াংদমাগ গ্র঴ণ ফা ফ঴ার যাখা; (১৮) ক র , র এ ক য় ক ফাগণগজূক বফদ্যূগতক ঳াংদমাগ গ্র঴ণ ফা ফ঴ার যাখা; (১৯) বকান বভাটযমাদনয বযগজদে঱ন, ভাগরকানা ঴স্তান্তয ফা গপটদন঳ নফা৞ন;
  • 68. 60 (২০) বাড়া৞ চাগরত রঞ্চ, গস্টভায, ভাছ ধযায েরায, কাদগডা, বকাস্টায, ডাম্প-ফাজড নতূাগদ বনৌমাদনয ঳াদবড ঳নদ গ্র঴ণ ফা ফ঴ার যাখা; (২১) বকান ফীভা বকাম্পাগনয এদজগন্স ঳নদ বযগজদে঱ন ফা নফা৞ন; (২২) বজরা প্র঱া঳দকয কামডার৞ ফা, তযত্রভমত, ঩থযমফ঱ ঄থধদপ্তয ঴দত নট উৎ঩াদদনয জন্য অনুভগত঩ত্র ঳াংগ্র঴ ফা নফা৞ন; (২৩) উ঩দজরা, ব঩ৌয঳বা, গ঳টি কদ঩ডাদয঱ন ফা জাতী৞ ঳াং঳দ গনফ ডাচদন প্রাথী ঴঑৞া; (২৪) গ঳টি কদ঩ডাদয঱ন, বজরা ঳দয ফা ব঩ৌয঳বা এরাকা৞ অফগস্থত ওন্তজডাগতক গ঱ক্ষাক্রমভ/কাগযকুরাভ অনুমা৞ী ঩াঠদানযত বকান নাংগর঱ গভগড৞াভ স্কুদর ঳ন্তান ফা গনবডয঱ীরদক বগতড কযাদনা; (২৫) ঳যকায অথফা ঳যকাদযয বকান কর্তড঩ক্ষ, কদ঩ডাদয঱ন, ঳িা ফা নউগনদটয ফা প্রচগরত বকান ওনন, ওদদ঱ ফা দগরদরয ভাধ্যদভ গঠিত বকান কর্তড঩ক্ষ, কদ঩ডাদয঱ন, ঳িা ফা নউগনদটয কভডচাযী (employee) গ঴দ঳দফ ঳াংগিষ্ট ও৞ ফছদযয বম বকান ঳ভ৞ ১৬ ঴াজায টাকা ফা তায অগধক মূর বফতন উদিারন; (২৬) Monthly Payment Order (MPO) এয ও঑তা৞ ঳যকায বথদক ভাগ঳ক ১৬,০০০/- টাকায বফগ঱ অথডগ্র঴ণ; (২৭) Employee থ঴ম঳মফ ব্যফস্থা঩না ঑ প্র঱া঳থনক ঩মদ ফা ঈৎ঩াদমনয সু঩াযবাআজযী ঩মদ কাজ কযা ( - -ই ); (২৮) উ প ( ই ) খ ; (২৯) ই ই / ই প , ; (৩০) উ঩দদষ্টা/কন঳ারদটগন্স, কূাটাগযাং, নদবন্ট ম্যাদনজদভন্ট, জনফর ঳যফযা঴ ফা র র ক ক ক ; (৩1) ওভদাগন ফা যপ্তাগনয জন্য গফর অফ এগি ফা গফর অফ এক্সদ঩াট ডদাগখর। 12- আই ( ) (খ) : ( ) person 12- আই ( , আই , খ প ), উপ
  • 69. 61 Board ই ; (খ) person আয় প (acknowledgment receipt of return of income) উ person 12- আই উ খ য় ছ। আ য় person 12- আই প । উপ (5) য় ছ, উপ (3) person 12- আই খ প ঐ person 12- আই খ য় আ / খ প য় উ person আ য় , (খ) ই , , প , প , , উ প , ( ) ঋ ; ( ) ই , (ঙ) য় খ , ( ) , (ছ) প ( ) । য় উপ (5) , ৎ 12- আই য় প উপ 124AA আ প । আ য় 12- আই খ খ 12- আই প ই । য় উপ 124AA আ প । 29। ব্যফ঳ায় প্রথতষ্ঠামনয কভী ফা থ঱যা প্রথতষ্ঠামনয থ঱যাথী ঑ থ঱যকমদয মাতায়ামত ব্যফহৃত ফা঳ ফা থভথনফাম঳য ঄ফচয় ঩থযগণনাঃ অয়কয ঄ধ্যামদম঱য THE THIRD SCHEDULE এয আই , ২০১৭ THE THIRD SCHEDULE 11 এয ঈ঩-঄নুমেদ (6) (a) ই য় ছ। ই য় , য় প
  • 70. 62 খ আয় প উ employee য় য় উ (২৫ ) । ৎ য় প য় য় । য় । প 2017-18 ছ । 30। আয়কয ঄ধ্যামদম঱য THE SIXTH SCHEDULE PART A এয ( ) খ আ 33 তকান কযদাতায Software development, Nationwide Telecommunication Transmission Network (NTTN) ফা Information Technology Enabled Services (ITES) ব্যফ঳ায় ঴মত ১ জুরাআ, ২০০৮ ঴মত ৩০ জুন, ২০২৪ ঩মথন্ত ঳ভময় ঄থজথত অয় কযদাতা কর্তথক ধাযা 75 এয থফধান ঄নুমায়ী থযটান থ দাথখমরয ঱তথ ঳াম঩ময কয ঄ব্যা঴থত প্রাপ্ত থছর। আই , ২০১৭ ঄নুমেদ 33 প্রগতস্থা঩ন কদয গফধান কযা ঴দ৞দছ বম, বকান গনফা঳ী person ফা বকান অগনফা঳ী ফাাংরাদদ঱ী person এয ১ জুরান, ২০০৮ ঴দত ৩০ জুন, ২০২৪ ঩মডন্ত ঳ভদ৞ গনদম্ন উগিগখত তথ্য ঑ প্রযুগক্ত খাত ঳াংগিষ্ট ব্যফ঳া৞ ঴দত অগজডত ও৞ ধাযা 75 এয গফধান অনুমা৞ী গযটান ডদাগখদরয ঱তড ঳াদ঩দক্ষ কয অব্যা঴গতপ্রাপ্ত ঴দফ: (i) Software development; (ii) Software or application customization; (iii) Nationwide Telecommunication Transmission Network (NTTN); (iv) Digital content development and management; (v) Digital animation development; (vi) Website development; (vii) Web site services; (viii) Web listing; (ix) IT process outsourcing;
  • 71. 63 (x) Website hosting; (xi) Digital graphics design; (xii) Digital data entry and processing; (xiii) Digital data analytics; (xiv) Geographic Information Services (GIS); (xv) IT support and software maintenance service; (xvi) Software test lab services; (xvii) Call center service; (xviii) Overseas medical transcription; (xix) Search engine optimization services; (xx) Document conversion, imaging and digital archiving; (xxi) Robotics process outsourcing; (xxii) Cyber security services. ঴ানদটক ঩াদকড ঩গযচাগরত উগিগখত তথ্য ঑ প্রযুগক্ত খাদতয ব্যফ঳াদ৞য বক্ষদত্র঑ এ অনুদেদদ ফগণ ডত কয সুগফধা প্রদমাজূ ঴দফ। (খ) 53 প 54, 55, 56, 57 58 আই , ২০১৭ উ আয় য় ছ: (ক) ঄নুমেদ 54 , ফাংরামদ঱ উ Alternative Investment Fund এয অয়মক কয ঄ব্যা঴থত প্রদান। তমফ ঈি পান্ড এয অয় মখন ফথন্টত ঴মফ তখন তা রবোং঱ থ঴ম঳মফ থফমফথচত ঑ কযমমাগ্য ঴মফ। (২) ঄নুমেদ 55 ঄নু঳াময, ফাংরামদ঱ উ অয়মক 2017-18 2021-22 প ছ কয ঄ব্যা঴থত প্রদান। (৩) ঄নুমেদ 56 ঄নু঳াময, ঳যকায কর্তডক প্রদি কল্যাণ বাতাদক কয ঄ব্যা঴থত প্রদান।
  • 72. 64 (৪) ঄নুমেদ 57 ঄নু঳াময, ঳যকায কর্তথক প্রদত ঳কর ঩দক/ পুযস্কাযদক কয ঄ব্যা঴থত প্রদান। (৫) ঄নুমেদ 58 ঄নু঳াময, elderly care home এয ঩গযচারনা ঴দত অগজডত ও৞দক কয ঄ব্যা঴থত প্রদান। ঄নুমেদ 54,56,57 ঑ 58 এয ভাধ্যমভ প্রদত কয ঄ব্যা঴থত 2017-18 ছ । ছ প্রাময়াথগক ঄স্পষ্টতা দূযীকযণ, স্থানীয় ঳যকামযয কাঠামভা ঩থযফতথন ফা থফবাজনজথনত কাযমণ ঳ংথিষ্ট ধাযায তযপামযন্স ঳ংম঱াধন, তযপামযন্সগত ত্রুটি ঳ংম঱াধন, ঄থথ অআন, 2017 এয ভাধ্যমভ অনীত ঩থযফতথমনয ঳ামথ ঳ংগথত যাখা, আতোথদ কাযমণ অয়কয ঄ধ্যামদ঱, 1984 তত থনম্নফথণ থত তযমত্র ইলৎ ঳ংম঱াধনী অনা ঴ময়মছ- (১) 19E, 29, 46B, 52K, 58, 65, 73, 73A, 75A, 82, 82A, 152Q, 153, 154, 158, 163; (2) THE FIRST SCHEDULE PART B paragraph 4; (3) THE THIRD SCHEDULE paragraph 11; (4) THE FIFTH SCHEDULE PART B এর 3; (5) THE SIXTH SCHEDULE PART A paragraph 39, 44, 45। 31। প ( ) প প প প ঩াফথরক-প্রাআমবট ঩াট থনাযথ঱ম঩য অ঑তায় 14 প প প প য় আয়, উ প (raised) য় র র ঑ Royalty, Technical know-how ঑ Technical assistance উ য় আয় , আ , প য় ছ। : (১) National Highways or Expressways and related Service Roads (2) Flyovers
  • 73. 65 (3) Elevated and At-Grade Expressways (4) River Bridges (5) Tunnels (6) River port (7) Sea port (8) Airport (9) Subway (10) Monorail (11) Railway (12) Bus Terminals (13) Bus Depots (14) Elderly Care home. ( ) এ , আর, ঑ ২০৮-আই /আয়কর/২০১৭, র ২১ 201৭ এর , র ক ক রচ জ য় আয় ক জ ক ক আর র র র ১০ ( ) ছ রর জ ১০০% ( কর এক ) র কর কর য় ছ ( র ৪); (আ) এ , আর, ঑ ২০৯-আই /আয়কর/২০১৭, র ২১ 201৭ এর , র ক ক রচ র জ (raised) য় র র ক ক র জ ক ক আর র র র ১০ ( ) ছর কর কর য় ছ। এছ ঑ র ক রচ র জ র Royalty, Technical know-how ঑ Technical assistance ক ক র জ ক ক আর র র র ১০ ( ) ছর কর কর য় ছ ( র ৫); এ (ই) এ , আর, ঑ ২১০-আই /আয়কর/২০১৭, র ২১ 201৭ এর , র ক রচ র জ য় ক (technician) আয় য় খ ৩ ( ) ছ ৫০% (প ) য় ছ (প ৬)। (খ) প এ , আর, ঑ ২০৭-আই /আয়কর/২০১৭, র ২১ 201৭ এর ২৬ , ২০১৪ র র এ , আর, ঑ ১৫৮-আই /আয়কর/২০১৪
  • 74. 66 কর য় ছ (঩গযগ঱ষ্ট ৩)। এ , আর, ঑ র র কর ক র য় র ক য় ক ক ক কর য় ছ। ক ক এর আয় ক আ য়র র য় আয়ক রর র 25% ( চ )। ( ) প উৎ এ , আর, ঑ 256-আই /আয়কর/২০১৭, র : ০১ আ 201৭ এর র 53BB এফাং ধাযা 53BBBB বত উগিগখত ঩দেয (঩াটজাত ঩ে ব্যতীত) যপ্তাগন মূদল্যয উ঩য উৎদ঳ ও৞কয ক র ঴ায হ্রা঳পূফ ডক 0.৭0% এ গনধ ডাযণ কযা ঴দ৞দছ (঩গযগ঱ষ্ট ৯)। এ , আর, ঑ কর ১ ই, ২০১৭ ক ক কর এ ৩০ ২০১৮ ক । ১ ই 2017 র ক ক ক র র র ০.৭০% এর র কর ক কর য় ক র ক কর ৩০ ২০১৮ র র র র ক ক র র য় । ( ) য় আ য় , আ , ২৫৫-আই /আয় /২০১7, খ ০১ আ ২০১7 (঩গযগ঱ষ্ট ৮) য় উৎপ য় উ প উ আ য় উপ আয় প য় ছ: (1) আয় 12%। আয় ফছময প ক র র আ জ ক green building certification ক কাযখানা৞ উৎ঩াগদত উক্তরূ঩ ঩ে যপ্তাগন ঴দত উদ্ভূত ওদ৞য উ঩য আয় 1০%; (2) আয় ১২%। (ঙ) আ - এ঳, ওয, ঑ নাং 211-অআন/অয়কয/২০১৭, তাগযখ: ২১ জুন ২০১৭ গিস্টাব্দ এয ভাধ্যদভ নগতপূদফ ড জাগযকৃত প্রজ্ঞা঩ন এ঳, ওয, ঑ নাং ১৯৮-ওনন/ও৞কয/২০১৫, তাগযখ: ৩০ জুন, ২০১৫ গিস্টাব্দ যগ঴তক্রমদভ ঳যকাগয বফতন ওদদ঱ভুক্ত কভডচাযীদদয
  • 75. 67 বফতন-বাতাগদ ওদ৞য কযদমাগ্যতায গফলদ৞ নতুন গফধান কযা ঴দ৞দছ। নতুন গফধান অনুমা৞ী, ঳যকাগয বফতন ওদদ঱ভুক্ত কভডচাযীদদয ঳যকায কর্তডক প্রদি মূর বফতন, উৎ঳ফ বাতা ঑ বফানা঳ (দম নাদভন অগবগ঴ত ব঴াক না বকন) কযদমাগ্য ঴দফ এফাং অফ঳যকাদর প্রদি রাম্প গ্রূান্ট঳঴ ঳যকাগয বফতন ওদদদ঱ উগিগখত অন্যান্য বাতা ঑ সুগফধাগদ কয অব্যা঴গতপ্রাপ্ত ঴দফ (঩গযগ঱ষ্ট ৭)। উক্ত প্রজ্ঞা঩দন ঳যকাগয বফতন ওদদ঱ভুক্ত কভডচাযী ফরদত গনম্নফগণ ডত কভডচাযী ফা ব্যগক্তদক বুঝাদফ, মথা:- (ক) অথডভন্ত্রণারদ৞য অথডগফবাগ কর্তডক জাযীকৃত,- (1) চাকথয (তফতন ঑ বাতাথদ) অমদ঱, 2015 এয ঄নুমেদ ১ এয ঈ঩-঄নুমেদ (৪) ঄নুমায়ী তম ঳কর কভথচাযীয জন্য ঈি অমদ঱ প্রমমাজে; (২) চাকথয [স্ব-঱াথ঳ত (Public Bodies) এফং যাষ্ট্রায়ত প্রথতষ্ঠান঳মূ঴] (তফতন ঑ বাতাথদ) অমদ঱, 2015 এয ঄নুমেদ ১ এয ঈ঩-঄নুমেদ (৪) ঄নুমায়ী তম ঳কর কভথচাযীয জন্য ঈি অমদ঱ প্রমমাজে; (৩) চাকথয (ব্যাংক, ফীভা ঑ অথথথক প্রথতষ্ঠান) (তফতন ঑ বাতাথদ) অমদ঱, 2015 এয ঄নুমেদ ১ এয ঈ঩-঄নুমেদ (৪) ঄নুমায়ী তম ঳কর কভথচাযীয জন্য ঈি অমদ঱ প্রমমাজে; (৪) চাকথয (ফাংরামদ঱ পুথর঱) (তফতন ঑ বাতাথদ) অমদ঱, 2015 এয ঄নুমেদ ১ এয ঈ঩-঄নুমেদ (৪) ঄নুমায়ী তম ঳কর কভথচাযীয জন্য ঈি অমদ঱ প্রমমাজে; (৫) চাকথয (ফডথায গাডথফাংরামদ঱) (তফতন ঑ বাতাথদ) অমদ঱, 2015 এয ঄নুমেদ ১ এয ঈ঩-঄নুমেদ (৪) ঄নুমায়ী তম ঳কর কভথচাযীয জন্য ঈি অমদ঱ প্রমমাজে; (৬) ফাংরামদ঱ জুথডথ঳য়ার ঳াথবথ঳ (তফতন ঑ বাতাথদ) অমদ঱, 2016 এয ঄নুমেদ ১ এয ঈ঩-঄নুমেদ (৪) ঄নুমায়ী তম ঳কর কভথচাযীয জন্য ঈি অমদ঱ প্রমমাজে; (খ) জাতী৞ বফতনদস্কর ২০১৫ এয ওদরাদক প্রগতযক্ষা ভন্ত্রণার৞ কর্তডক জাযীকৃত বমৌথ ফাগ঴নী গনদদড঱াফরী (Joint Services Instructions) নম্বয ০১/২০১৬ এয অনুদেদ ২ অনুমা৞ী বম ঳কর ব্যগক্তফদগডয জন্য উক্ত গনদদড঱াফরী প্রদমাজূ; এফাং
  • 76. 68 (গ) বকান ওনন, গফগধ ফা প্রগফধাদনয অধীন বকান ঩দদ গনদ৞াগজত থাকাকারীন ঳যা঳গয ঳যকাগয বকালাগায ঴দত বফতন ফা ওগথডক সুগফধা, বম নাদভন অগবগ঴ত ব঴াক না বকন, প্রাপ্ত ঴ন। ঳যকাগয বফতন ওদদ঱ ফরদত গনম্নফগণ ডত ওদদ঱ ফা, বক্ষত্রভত, গনদদড঱াফরীদক বুঝাদফ, মথা:- (1) ঈ঩মযাি ঄নুমেদ (ক) তত ঈথিথখত তফতন তের ঳ংক্রান্ত অমদ঱; (2) ঈ঩মযাি ঄নুমেদ (খ) তত ঈথিথখত তফতন তের ঳ংক্রান্ত থনমদথ঱াফরী; এফং (3) তকান অআন, থফথধ ফা প্রথফধামনয ঄ধীন তকান ঩মদ থনময়াথজত কভথচাযীয জন্য জাযীকৃত তফতন ফা অথথথক সুথফধা ঳ংক্রান্ত অমদ঱। ( ) এ঳, ওয, ঑ নাং 2০৬-অআন/অয়কয/২০১৭, তাগযখ: ২১ জুন ২০১৭ গিস্টাব্দ এয ভাধ্যদভ ফাংরামদ঱ উ আ য় উপ , আ , 195-অআন/২০১5, তাথযখ ৩০ জুন, 2015 যথ঴ত কযা ঴ময়মছ। আয় , 1984 এর THE SIXTH SCHEDULE PART A 55 ক র ফাংরামদ঱ উ অয়মক 2017-18 2021-22 প ছ কয ঄ব্যা঴থত প্রদান কযা য় ছ। 32। ও৞কয গফগধভারা, ১৯৮৪ এয ঳াংদ঱াধনী঳মূ঴ এ঳, ওয, ঑ নাং ২০৫-ওনন/ও৞কয/২০১৭; তাগযখ, ২১ জুন ২০১৭ গিস্টাব্দ (প্রাক প্রকা঱) এফাং এ঳, ওয, ঑ নাং ২৫৭-ওনন/ও৞কয/২০১৭, তাগযখ: ০১ ওগস্ট, ২০১৭ গিস্টাব্দ (চূড়ান্ত প্রকা঱) এয ভাধ্যদভ ও৞কয গফগধভারা, ১৯৮৪ বত গনম্নরূ঩ ঳াংদ঱াধনী ওনা ঴দ৞দছ- (ক) ঠিকাদায, নতূাগদয গফদরয উ঩য উৎদ঳ কয কতডদনয ঴ায ঩গযফতডন: গফগধ 16 এয ঳াংদ঱াধন থফথধ 16 ঳ংম঱াধন কময অয়কয ঄ধ্যামদম঱য 52 য় উৎ য় ছ। প প 52 আ য় উৎ প উ খ য় ছ। 1 ই 2017 52 আ য় payment প ।
  • 77. 69 (খ) গফগধ 17A এয ঳াংদ঱াধন আ য় ক রর র ঑ র গফগধ 17A কর য় ছ। ক রর র ঑ র র ১০ য় য় ছ। ছ থফথধ 17A র্ততীয় proviso প্রথতস্থাথ঩ত কময থফধান কযা ঴ময়মছ তম আয় ছ আ আয় আ আ য় উপ 53 য় উৎ আয় আয় - য় আ খ আ আয় ছ Board 1 প 2 প - য় আ আয় ছ আয় আ প য় উৎ আয় য় আ আয় ছ আ আয় ঐ আ উৎ আয় য় আ আয় ছ আয় আ প য় উৎ আয় আ প প য় আ আয় ছ আ আয় ঐ আ আ প য় উৎ আয় আ প প য় Board আয় ছ আ ( )। 1 ই 2017 অভদাথনয তযমত্র ঳ংম঱াথধত এ থফধান । প প য় আয় , 1984 chapter, আয় , 1984 section, আয় , 1984 rule Board য় ।
  • 78. 70 2017-18 ঳ামরয ফামজট কামথক্রমভয ভাধ্যমভ অয়কয ঑ ঳াযচামজথয ঴ায থনধ থাযণ, অয়কয ঄ধ্যামদ঱, 1984 এফং অয়কয থফথধভারা, ১৯৮৪ এয ঳ংম঱াধনী/঩থযফতথন এফং নতুন জাযীকৃত প্রজ্ঞা঩ন঳মূ঴ স্পষ্টীকযদণয উদেদে আয় , 1984 185A প প । এ ঩গয঩দত্রয বকান ফক্তব্য ফা উ঩স্থা঩না ও৞কয অধ্যাদদ঱, ১৯৮৪ অথফা ও৞কয গফগধভারা, ১৯৮৪ অথফা জাযীকৃত প্রজ্ঞা঩দনয ঳াদথ ঳াাংঘগলডক ঴দর ফা বকান মুদ্রণজগনত ত্রুটিয কাযদণ বকানরূ঩ অস্পষ্টতা বদখা গদদর ঄থথ অআন, 2017, ও৞কয অধ্যাদদ঱, ১৯৮৪, ও৞কয গফগধভারা, ১৯৮৪ এফাং মূর প্রজ্ঞা঩ন঳মূদ঴য বাষ্য প্রাধান্য ঩াদফ। (বভাঃ ঱গিয ও঴ভদ) প্রথভ ঳গচফ (কয নীগত) বপান: ৮৩৯২৩১২ shabbir@nbr.gov.bd
  • 79. 71 ঩থযথ঱ষ্ট 1 তপথ঳র-2 প্রথভ ঄ং঱ (঄থথঅআন, ২০১7 এয ধাযা 52 দ্রষ্টব্য) ১ জুরাআ, ২০১7 তাথযমখ অযদ্ধ কয ফৎ঳মযয জন্য অয়কমযয ঴ায অনুদেদ-ক Income-tax Ordinance, 1984 (Ord. No. XXXVI of 1984) এয section 2(46) এ ঳াংজ্ঞাগ৞ত ব্যগক্তগদণয (person) ভদধ্য মা঴াদদয বক্ষদত্র অনুদেদ-খ প্রদমাজূ ঴নদফ না ব঳ন ঳কর প্রদতূক ব্যগক্ত-কযদাতা (অগনফা঳ী ফাাংরাদদ঱ী঳঴), গ঴ন্দু বমৌথ ঩গযফায, অাং঱ীদাযী পাভড, ব্যগক্ত-঳াংঘ ঑ ওনদনয দ্বাযা সৃষ্ট কৃগত্রভ ব্যগক্ত঳঴ অন্যান্য কযদাতায বক্ষদত্র বভাট ওদ৞য উ঩য ও৞কদযয ঴ায গনম্নরূ঩ ঴নদফ, মথা:- বভাট ও৞ ঴ায (ক) প্রথভ ২,৫০,০০০/- টাকা ঩মডন্ত বভাট ওদ৞য উ঩য -- শূন্য (খ) ঩যফতী ৪,০০,০০০/- টাকা ঩মডন্ত বভাট ওদ৞য উ঩য -- ১০% (গ) ঩যফতী ৫,০০,০০০/- টাকা ঩মডন্ত বভাট ওদ৞য উ঩য -- ১৫% (ঘ) ঩যফতী ৬,০০,০০০/- টাকা ঩মডন্ত বভাট ওদ৞য উ঩য -- ২০% (ঙ) ঩যফতী ৩০,০০,০০০/- টাকা ঩মডন্ত বভাট ওদ৞য উ঩য-- ২৫% (চ) অফগ঱ষ্ট বভাট ওদ৞য উ঩য -- ৩০% : তদফ ঱তড থাদক বম,- (ক) ভগ঴রা কযদাতা এফাং ৬৫ ফৎ঳য ফা তদূর্ধ্ড ফ৞দ঳য কযদাতায কযমুক্ত ওদ৞য ঳ীভা ঴নদফ ৩,০০,০০০/- টাকা; ( ) প্রগতফন্ধী ব্যগক্ত কযদাতায কযমুক্ত ওদ৞য ঳ীভা ঴নদফ 4,00,০০০/- টাকা; ( ) বগদজটভুক্ত যুদ্ধা঴ত মুগক্তদমাদ্ধা কযদাতায কযমুক্ত ওদ৞য ঳ীভা ঴নদফ ৪,২৫,০০০/- টাকা; (ঘ) বকান প্রগতফন্ধী ব্যগক্তয গ঩তাভাতা ফা ওননানুগ অগববাফদকয জন্য কযমুক্ত ঳ীভা ২৫,০০০/- টাকা বফ঱ী ঴নদফ; প্রগতফন্ধী ব্যগক্তয গ঩তা ঑ ভাতা উবদ৞ন কযদাতা ঴নদর বম বকান একজন এন সুগফধা ববাগ কগযদফন; এফাং (ঙ) ন্যূনতভ কদযয ঩গযভাণ বকান বাদফন গনম্নরূদ঩ ফগণ ডত ঴াদযয কভ ঴নদফ না- এরাকায গফফযণ ন্যূনতভ কদযয ঴ায (টাকা) ঢাকা উিয গ঳টি কদ঩ডাদয঱ন, ঢাকা দগক্ষণ গ঳টি কদ঩ডাদয঱ন ঑ চট্টগ্রাভ গ঳টি কদ঩ডাদয঱ন এরাকা৞ অফগস্থত কযদাতা ৫,০০০/- অন্যান্য গ঳টি কদ঩ডাদয঱ন এরাকা৞ অফগস্থত কযদাতা ৪,০০০/- গ঳টি কদ঩ডাদয঱ন ব্যতীত অন্যান্য এরাকা৞ অফগস্থত কযদাতা ৩,০০০/- ;
  • 80. 72 (চ) বকান কযদাতা মগদ স্বল্প উন্নত এরাকা (less developed area) ফা ঳ফদচদ৞ কভ উন্নত এরাকা৞ (least developed area) অফগস্থত বকান ক্ষুদ্র ফা কুটিয গ঱দল্পয ভাগরক ঴ন এফাং উক্ত কুটিয গ঱দল্পয দ্রব্যাগদ উৎ঩াদদন গনদ৞াগজত থাদকন, তা঴া ঴নদর গতগন উক্ত ক্ষুদ্র ফা কুটিয গ঱ল্প ঴নদত উদ্ভূত ওদ৞য উ঩য গনম্নফগণ ডত ঴াদয ও৞কয বয৞াত রাব কগযদফন, মথা:- গফফযণ বয৞াদতয ঴ায (অ) বমদক্ষদত্র ঳াংগিষ্ট ফৎ঳দযয উৎ঩াদদনয ঩গযভাণ পূফ ডফতী ফৎ঳দযয উৎ঩াদদনয ঩গযভাদণয তুরনা৞ ১৫% এয অগধক, গকন্তু ২৫% এয অগধক নদ঴ ব঳নদক্ষদত্র উক্ত ওদ৞য উ঩য প্রদদ৞ ও৞কদযয ৫%; (ও) বমদক্ষদত্র ঳াংগিষ্ট ফৎ঳দযয উৎ঩াদদনয ঩গযভাণ পূফ ডফতী ফৎ঳দযয উৎ঩াদদনয ঩গযভাদণয তুরনা৞ ২৫% এয অগধক ঴৞ ব঳নদক্ষদত্র উক্ত ওদ৞য উ঩য প্রদদ৞ ও৞কদযয ১০%। ব্যাখ্যা।- এআ ঄নুমেমদ- (1) প্রথতফন্ধী ব্যথি (person with disability) ফগরদত প্রগতফন্ধী ব্যগক্তয অগধকায ঑ সুযক্ষা ওনন, ২০১৩ (২০১৩ র ৩৯ নাং ওনন) এয ধাযা ৩১ বভাতাদফক প্রগতফন্ধী গ঴দ঳দফ গনফগন্ধত ব্যগক্তদক বুঝানদফ; (2) ‘‘঳ফদচদ৞ কভ উন্নত এরাকা (least developed area)’’ ফা ‘‘স্বল্প উন্নত এরাকা (less developed area)’’ অথড Income-tax Ordinance, 1984 (Ord. No. XXXVI of 1984) এয section 45 এয sub-section (2A) এয clauses (b) এফাং (c) এয গফধান অনু঳াদয বফাডড কর্তডক গনগদ ডষ্টকৃত ঳ফদচদ৞ কভ উন্নত এরাকা (least developed area) ফা স্বল্প উন্নত এরাকা (less developed area)।
  • 81. 73 অনুদেদ-খ বকাম্পানী, স্থানী৞ কর্তড঩ক্ষ এফাং ব঳ ঳কর কযদাতা মা঴াদদয বক্ষদত্র Income-tax Ordinance, 1984 (Ord. No. XXXVI of 1984) অনুমা৞ী ঳দফ ডাচ্চ ঴াদয (at the maximum rate) ও৞কয ওদযাগ঩ত ঴৞- (১) ‘‘বম বকাম্পানীয বযগজষ্ট্রীকৃত অগপ঳ ফাাংরাদদদ঱ অফগস্থত ব঳ন বকাম্পানী ঴নদত রব্ধ গডগবদডন্ড ও৞ ব্যগতদযদক অন্য’’ ঳ফ ডপ্রকায ওদ৞য উ঩য- (ক) দপা (খ), (গ), (ঘ) ঑ (ঙ) বত ফগণ ডত বকাম্পানী঳মূদ঴য বক্ষত্র ব্যতীত- (অ) এনরূ঩ প্রদতূকটি বকাম্পানীয বক্ষদত্র মা঴া publicly traded company- উক্ত ওদ৞য ২৫% : তদফ ঱তড থাদক বম, মগদ এনরূ঩ বকাম্পানী মা঴া publicly traded company নদ঴, উ঴ায ঩গযদ঱াগধত মূরধদনয ন্যূনতভ ২০% ব঱৞ায Initial Public Offerings (IPO) এয ভাধ্যদভ ঴স্তান্তয কদয, তা঴া ঴নদর এনরূ঩ বকাম্পানী উক্ত ঴স্তান্তয ঳াংগিষ্ট ফৎ঳দয প্রদমাজূ ও৞কদযয উ঩য ১০% ঴াদয ও৞কয বয৞াত রাব কগযদফ; (ও) এনরূ঩ প্রদতূকটি বকাম্পানীয বক্ষদত্র মা঴া publicly traded company নদ঴, এফাং স্থানী৞ কর্তড঩ক্ষ঳঴ Income-tax Ordinance, 1984 (Ord. No. XXXVI of 1984) এয section 2 এয clause (20) এয sub-clauses (a), (b), (bb), (bbb) ঑ (c) এয ও঑তাধীন অন্যান্য বকাম্পানীয বক্ষদত্র- উক্ত ওদ৞য ৩৫%; (খ) ব্যাাংক, ফীভা, ওগথডক প্রগতষ্ঠান঳মূ঴ (ভাদচ ডন্ট ব্যাাংক ব্যতীত): (অ) এনরূ঩ প্রদতূকটি বকাম্পানীয বক্ষদত্র মা঴া publicly traded company- উক্ত ওদ৞য ৪০%;