Mais conteúdo relacionado
Mais de samyaksanvad (20)
उजवीकडचं वळण भालचंद्र कानगो (Watsaru - 1-15 june 2014)
- 1. 7
1
Vo
15
OyZ
2
0
1
4
aVmVrc ñdmV§Í`mnmgyZ ^maVmg§X^m©V ^maVr` dmñVd-n[apñWVr
d _mZ{gH$Vm `m§Mm EH$ A§XmO KoD$Z VËH$mcrZ nj d g§KQ>Zm
H$m`©aV AmhoV. àm_w»`mZo ñdmV§Í`nyd© H$mimV H$m±J«og `m ^ë`m _moR>çm
MidirMm ^mJ åhUyZM ho gd© nj d g§KQ>Zm dmT>ë`m. AndmX $º$
amï´>r` godH$ g§K d ñdmV§Í`mZ§Va ñWmnZ Pmcoë`m OZg§KmMm! ñdmV§Í`mZ§Va
n[apñWVrV ~Xc hmoV Jocm d _mZ{gH$VoVhr.
^maVmÀ`m ñdmV§Í`mZ§VaÀ`m 67 dfm©Mm AmT>mdm `m Ñ{ï>H$moZmVyZ KoVë`mg
H$mhr R>iH$ Jmoï>r ZOaoV ^aVmV. ^maVmÀ`m 1980 n`ªVÀ`m YmoaUm_wio
$m`Xm {_idyZ _moR>m d _O~yV Pmcocm CÚmoJnVr dJ©, dmT>cocm ehar
_Ü`_dJ©, h[aVH«$m§Vr V§ÌkmZmMm {dH$mg, ~±H$m§Mo amï´>r`rH$aU Am{U
cmoH$emhrVrc _hÎdmÀ`m Agcoë`m J«m_rU ^mJmVrc gYZ eoVH$ar dJ© -
ì`mnmardJ© `m§Mo dmT>coco _hÎd d ñWmZ AmO {Z{d©dmXnUo àñWm{nV Pmbobo
Amho.
Ë`mM~amo~a 1991Z§Va Va `m dJm©Mo ñWmZ d à^md dmT>Ë`m
eharH$aUm~amo~a àM§S> dmT>cm Amho. XwgarH$So> àm§Vr`, OmVr` Apñ_Vmhr
Q>moH$mÀ`m dmTy>Z Ë`m^modVr nj d g§KQ>Zm {Z_m©U Pmë`m. `m à{H«$`ocm
àm_w»`mZo _§S>cZ§Va MmcZm {_imcr. `m PnmQ>çmZo hmoUmè`m ~Xcm_wio g§K
d ^mOnmZo 1984 Z§Va $º$ XmoZ OmJm {_imë`m AgVmZmhr qhXy Apñ_VoMm
d Amo~rgr OmVrg§KQ>Zm `m§Mm gm§Ym OwidyZ am_OÝ_^y_rÀ`m ZmdmZo gm§ñH¥${VH$
amï´>dmXmMm OmJa Ho$cm d cmoH$emhrV qhXy _VnoQ>rMm Am{dîH$ma Ho$cm.
`mMm n[aUm_ dmOno`r gaH$ma gÎmoda `oÊ`mV Pmcm d Ë`mZ§Va ^mOn hm
à_wI {damoYr nj åhUyZ nwT>o Amcm. Varhr H$m±J«ogr MidirMr, gaH$maMr,
{dMmam§Mr nmœ©^y_r Agcoco d 20 ì`m eVH$mVrc g_mOdmXr g§H$ënZoer
dm "doco$Aa ñQ>oQ>' `m g§H$ënZoer ~m§{YcH$s Agcoco nj, Y_©{ZanojVm,
^mcM§Ð
H$mZJmo
COdrH$S>M§
diU
PmoV
^m
B©_oc : bkkango@gmail.com
- 2. n
[a
d
V©
Zm
Mm
dm
Q>
g
ê$
8
gm_m{OH$ Ý`m` d g_Vm dm g_mOdmX `m§Mm H$_r-A{YH$
à_mUmV CX²Kmof H$arV H$m`©aV AmhoV d hmoVo. Ë`m§Zm Q>miyZ
H$m±J«ogcm n`m©` åhUyZ ^mOnmcm nwT>o `oUo eŠ` Zmhr AgmM
gdmªMm A§XmO d hmoam `m {ZdS>UwH$sV hmoVm. na§Vw {ZH$mc
Amë`mda hm A§XmO Iam R>acm Va ZmhrM CcQ> g§KmMm
qhXþËd AO|S>m ZmH$maUmao åhUOo ñdmV§Í`nyd© H$mimVrc H$m±J«ogr
g§ñH¥$Vr dm Midirer gm§Ym OmoS>Umao nj Odi Odi
ZmH$maco Joco; ho H$R>moa dmñVd {ZH$mcmZ§Va g_moa Amco.
H$m±J«ogcm Xoe^amV Oo_Vo_ 48 OmJm {_imë`m. JwOamV,
amOñWmZ, CÎmamI§S>, {Xëcr, V{_iZmSy> `m amÁ`mV njmbm
EH$hr OmJm {_imcr Zmhr. Va _hmamï´>mgma»`m XrK©H$mi
gÎmm Agcoë`m amÁ`mV, Am§~oS>H$a, w$co, emhy§Mm gVV
OmJa H$aUmè`m amÁ`mVhr Oo_Vo_ XmoZ OmJm {_imë`m!
CÎma àXoemV 80 n¡H$s 72 OmJm ^mOnbm {_imë`m.
BWo ~gnm, gnm `m§ZmXoIrc H$m±J«ogà_mUo ^wB©gnmQ> ìhmdo
cmJco.^mOnmMo `m amÁ`mVrc _VXmZ 42 Q>ŠŠ`m§n`ªV Joco
Amho! ^mOnmcm ~amo~a KoD$Z, H$m±J«ogcm n`m©` XoUmè`m
_mJm©Mm Adc§~ H$aUmè`m {~hma_Yrc {ZVreHw$_ma `m§À`m
OX (`y) `m njmcm Oo_Vo_ XmoZ OmJm {_iyZ ^mOnm 22 d
OdiOdi g§nV Amcoë`m nmgdmZ `m§À`m njmcm
^mOn~amo~a OmoSy>Z KoVë`m_wio 6 OmJm {_imë`mMo {MÌ
nmhmdo cmJc. eodQ>r nj d amÁ` {Q>H${dÊ`mgmR>r
{Z{VeHw$_ma `m§Zm _w»`_§ÌrnXmdê$Zhr nm`CVma ìhmdo cmJco.
Aer àM§S> CcWmnmcW KS>V AgVmZm àmXo{eH$
Apñ_Vm OnUmao, amÁ`gÎmoV AgUmao Am{U {Z{üV Am{W©H$
YmoaU ZgUmao O`c{cVm, __Vm d nQ>ZmB©H$ `m§Zm _mÌ
AZwH«$_o V{_iZmSy>, ~§Jmc d Amo{S>gm_Ü`o KdKdrV `e
{_i{dVm Amco. Am{U Varhr ^mOnmZo V{_iZmSy> d
~§Jmc_Ü`o àdoe Ho$cm hoXoIrb `m {ZdS>UwH$sMo d¡{eîQ>ç
åhUmdo cmJoc.
S>mì`m njm§Mr amOH$maUmVrc KgaU A^yVnyd©M åhUmdr
cmJoc. 2004 gmcr 61 OmJm d {H$_mZ g_mZ H$m`©H«$_mÀ`m
AmYmao Xoe^a nJS>m AgUmè`m S>mì`m njm§Zm `mdoir VrZ
amÁ`m§VyZ Oo_Vo_ 11 OmJm {_imë`m. {Ìnwam XmoZ, ~§Jmc
XmoZ d Ho$ai_YyZ gmV (`mVrc ^mH$n d Ama.Eg.nr.,
$m°adS>© ãcm°H$cm EH$) Aer dmQ>Ur Amho. `m nam^dmMr
H$R>moa _r_m§gm d AmË_narjU Amdí`H$ Amho. _VXmZmMo
AmH$So>, _Vm§Mr {d^mJUr àË`j hmVr Amë`mda AmUIr
gImoc {dícofU H$amdo cmJoc. na§Vw {ZH$mcmMo H$mhr AmH$So>
hmVr Amë`mda Ago ñnï>nUo åhUVm `oB©c H$s ^mOn{damoYr
_Vm§Mr {d^mJUr Pmë`m_wio ^mOnmÀ`m OmJm dmT>ë`m Ago
{MÌ gagH$Q> {XgV Zmhr. gd© {damoYH$m§Mr _Vo EH$Ì
Ho$ë`mdahr ^mOnmcm {_iUmar _Vo d OmJm OmñVM AmhoV,
ho `m {ZdS>UwH$m§Mo dmñVd cjmV ¿`mdoM cmJoc.
Ago H$m KS>co, `mMm {dMma Pmcm nm{hOo. H$moUË`mhr
{dO`m_mJo {dO` {_i{dUmè`mMo n[al_, `moOZm, à^md,
g§KQ>Zmeº$s `mgma»`m _hÎdmÀ`m ~m~r AgVmV.
Ë`mM~amo~a {damoYH$m§À`m H$_Omoè`mhr VodT>çmM _hÎdmÀ`m
AgVmV. ~è`mM doim {dO`m_mJo {damoYH$m§gX^m©V
ZH$mamË_H$ ^mdZm à~i AgVmV. `mdoir Vgo hmoVoM. 1977
gmcr AmUr~mUrÀ`m {damoYmV _VXmZ Pmbo hmoVo Vgo `m
doiog g§nwAm-2 À`m H$mimVrc ^«ï>mMma, _hmJmB©, ~oamoOJmar
`m~amo~aM gÎmmYmè`m§Mr Aaoamdr d $mOrc AmË_{dœmg
d OwÝ`mM g§H$ënZm d V§Ìmda Adc§~yZ amhÊ`mMr H¥$Vr d
nam^yV _Zmod¥Îmr `m KQ>H$m§Mr _hÎdnyU© ^y{_H$m ^mOnm
{dO`m_Ü`ohr Amho ho _mÝ` H$ê$Zhr $º$ EdT>oM H$maU
Zmhr ho nU cjmV ¿`mdo cmJoc.
H$moUË`mhr g_mOmVrc gÎmmYmar dJ© $º$ n¡gm, eº$s
d gÎmm `m§Mo Omoamda cmoH$emhr nÕVrZo amÁ` {Q>H$dy eH$V
Zmhr. Ë`mgmR>r g_mOmda {dMmam§Mo à^wËd Agmdo cmJVo. ho
à^wËd 1991À`m Am{W©H$ gwYmaUmZ§Va hiyhiy H$m°nm}aoQ>OJV,
ì`mnmardJ©, gYZ eoVH$ar d Cƒ _Ü`_dJ© d `m g_yhmV
gm_rc hmoD$ nmhUmam $ma _moR>m _Ü`_dJ© `m§À`m_m©$V
g_mOmda {Z_m©U H$aÊ`mV `oV hmoVo. `mMm n[aUm_ g_mOdmX
qH$dm gm_m{OH$ Ý`m`, g_Vm, {df_Vm, {damoY, {dH$mgmVrc
Ý`mæ` dmQ>m qH$dm g_mOmMo h¸$ `m§Mr ^mfm H$aUmao dm
Vgm {dMma _m§S>Umao `m§Mm à^md H$_r hmoÊ`m§V d Ë`m§Zm
{dH$mg {damoYH$ qH$dm {dH$mg joÌmVrc J{VamoYH$ åhUyZ
{MÌ C^o H$aÊ`mV ZdrZ _Ü`_dJm©cm `e {_imco. AWm©V
ho {dMmam§Mo à^wËd {Z_m©U H$aÊ`mV àgma_mÜ`_m§Mm dmQ>m
_moR>m Amho ho {Z{d©dmX; na§Vw Ë`mM~amo~a gd©
^mOn{damoYH$m§Zr EH$_oH$m§da Ho$coco à^mdr h„ohr `m H$m_mV
_hÎdmMo R>aco ho _mÝ` H$amdo cmJoc.
1947 nmgyZ qhXy Apñ_Vo^modVr OZ_V Jmoim
H$aÊ`mgmR>r AmQ>m{nQ>m H$aUmao g§K d OZg§K, nwT>o ^mOnm
am_OÝ_^y_r Am§XmocZmZ§Va 1999 gmcr gÎmoda Amco. na§Vw
Ë`mZ§Va 2004À`m d 2009À`m nam^dmZ§Va ^mZmda `oD$Z
2000 gmcmn`ªV H$_mdcocr eº$s {ZUm©`H$nUo
- 3. 9
1
Vo
15
OyZ
2
0
1
4
dmT>{dÊ`mÀ`m H$m_mcm cmJco. `m à`ËZm§V Ë`m§Zm Am§Vaamï´>r`
n[apñWVrV hmoUmè`m ~Xcm§Mrhr gmW {_imcr. CXm. OmJ{VH$
_§Xr d _hmJmB©Mm $Q>H$m Xoemcm ~gcm d Ë`mMo Imna
g§nwAm-2 da ñdm^m{dH$nUo w$Q>co. XwgarH$So> OmJ{VH$
nmVirda XheVdmX{damoYr cT>çmcm Bñcm_{déÕ BVa Ago
ñdê$n XoÊ`mMm hmoV Agcocm à`ËZ hr ^maVmVrc _wñcr_Ûof
d {damoY `m§Zm _yH$ _mÝ`Vm {_i{dÊ`mV Pmcm. na§Vw
Ë`mM~amo~a dmT>Ë`m eharH$aUm_wio, V§ÌkmZmÀ`m {dH$mgm_wio
d _moR>çm à_mUmV ^maV-MrZ `m§À`mV gmVË`mZo hmoV
Agcoë`m VwcZo_wio ^maV _mJo nS>ë`mMr I§V _Ü`_dJm©V
_moR>çm à_mUmda {Z_m©U Pmcr. hr I§V Xya H$aÊ`mgmR>r
Amdí`H$ Agcocm AmemdmX, AmË_{dœmg d {dH$mgmMr
ImÌr, g§nwAm gaH$ma XoD$ eH$co Zmhr d BVa njm§À`m -
S>mì`m njm§gh - Va hm àíZM AO|S>çmda ZìhVm!
Ë`m_wio OmUrdnyd©H$ XmoZ dfmªnmgyZ gwYmaUmÀ`m åhUOo
H$m°nm}aoQ> OJVÀ`m $m`ÚmMm {ZU©` Z KoD$ eH$Umao gaH$ma
åhUyZ g§nwAm gaH$mada ZmamO AgUmè`m CÚmoJnVr d
Jw§VdUyH$Xmam§Mr gmW {_imë`mZo AmH«$_H$ hmoD$Z, Za|Ð _moXr
`m§Zm nwT>o H$ê$Z gd© Xoe^a àMmamMo amZ noQ>dyZ ^mOn d
g§KmZo "{dH$mg d gwemgZ' `m§Mm OmJa H$ê$Z _moR>çm
à_mUmda ZdVéUm§Zm _mohrV Ho$co! Za|Ð _moXr `m§Mo Zmd nwT>o
H$aÊ`mnmgyZM hr H$ënH$Vm {Xgcr! Za|Ð _moXr `m§Mo Zmd
Amë`m~amo~a qhXþËd AOo§S>m g_moa `oVmo, Ë`mgmR>r naV Xwgam
àMma H$aÊ`mMr JaO Zmhr. `m_wio Amnco Zoh_rMo _VXma
AñdñW hmoVmV d H$m_mcm cmJVmV! ^maVr` _mZ{gH$Vm
ì`{º$nyOoMr Amho. Ë`mMr JaOhr ^mJVo d JwOamV_Ü`o H$m°nm}aoQ>
{dH$mgmMo {MÌ ñnï> Agë`m_wio Vo nwT>o H$ê$Z H$m°nm}aoQ>
OJm~amo~a _moR>çm à_mUmda _Ü`_dJ© d VéUm§Zm _mohrV
H$aÊ`mV `e {_imco!
CÎma àXoe_Ü`o 72 OmJm {_idë`mZ§Va A{_V ehm
`m§Mr _wcmIV H$mhr dV©_mZnÌm§Zr {Xcr Amho. Ë`mV Ë`m§Zr
EH$ dfm©nmgyZ ~yW nmVirdê$Z cIZm¡o `oWo AË`mYw{ZH$
V§Ìm§Zr g‚m Agcocr dm°a ê$_ C^r H$er Ho$cr, {MÌ{$Vr,
Am°{S>`mo {$ë_ `m§Mm àMma _moR>çm à_mUmda Ho$cm. 1000
_hm{dÚmc`m§VyZ ñd`§godH$ ^aVr H$éZ `m VéUm§Zm H$m_mcm
H$go cmdco. C_oXdma {ZdS>Ê`mV H$gm Aä`mg Ho$cm d
Ë`mM~amo~a Zao§Ð _moXr {damoYH$ _moR>çm à_mUmda _wñcr_
AZwZ` H$aUma ho cjmV KoD$Z qhXy OZ_V g§K{Q>V H$go
H$amd`mMo Aer ~maH$mB©Zo _mo{h_oMr Ho$cocr AmIUr `mMo
{ddoMZ `m _wcmIVrV Amho. JwOamV_Ü`o 9 Q>¸o$ _wñcr_
_Vo XoUmaM ZmhrV ho J¥hrV Yê$Z {dO` {_i{dÊ`mMo YSo>
A{_V emh `§mZr {Ja{dcoco Agë`m_wio `mMm ghO Cn`moJ
Ë`m§Zr Ho$cm d n`m©`mZo 80 _VXmag§KmVrc _wñcr_ _VXma
20 Q>ŠŠ`mnojm OmñV Agcoë`m 32 n¡H$s 30 _VXmag§KmV
^mOnmcm {dO` {_i{dVm Amcm.
MrZÀ`m H$å`w{ZñQ> njmZo OZVoMo _Ü`_dJm©V OmñVrV
OmñV ê$nm§Va H$aÊ`mMm {dS>m CMcyZ OwZo YmoaU ~Xcco d
60 H$moQ>r OZVocm _Ü`_dJm©V AmUyZ ~g{dco! AmO ^maVmV
_Ü`_dJm©Mr g§»`m 25 H$moQ>rÀ`m Amgnmg Amho. Vr
dmT>ë`m{edm` J[a~rMr N>m`m Xya hmoUma Zmhr ({df_Vm Xya
hmoB©c H$s Zmhr hm _wÔm doJim) hr g§H$ënZm _m§S>Ê`mV Za|Ð
_moXtMr àMma`§ÌUm H$_mcrMr `eñdr R>acr.
amhþc Jm§Yr hmM _wÔm OwÝ`m g_mOdmXr nÕVrZo _m§S>V
hmoVo. ^maVmVrc 20 H$moQ>r OZVm Xm[aÐçaofoÀ`m da Amcr
Amho, na§Vw Ë`m§Zm g§Yr Z {_imë`mg Vr naV X[aÐr hmoB©c
Aer Ë`m§Mr _m§S>Ur hmoVr d Ë`mgmR>r gm_m{OH$ Ý`m`, OZVoMo
h¸$ XoÊ`mMr JaO Vo _m§S>V hmoVo. hm AO|S>m H$m°nm}aoQ> OJmcm
_mÝ` ZìhVm d VéUm§Zm AmH${f©V H$aÊ`mg Cn`moJr ZìhVm!
S>mì`m njm§Mr ^mfm `mnojm doJir ZìhVr. CcQ> Vo d Ë`m§Mo
ghH$mar J[a~m§Mr dmT> H$er d {H$Vr Amho `m MM}V Jwa$Qy>Z
am{hco d Ë`m_wio OZVm {deofV: VéU, {dH$mg `m g§H$ënZoZo
^mamdcocm Amho `mH$So> Ajå` Xwc©j Pmco. {dH$mg d
{dH$mgm_Ü`o g_mZ dmQ>m dm g_mZ g§Yr Agmdr.
gd©g_mdoeH$Vm Agmdr hm AmJ«h AË`§V amñV d `mo½`
Amho, na§Vw Ë`mgmR>r {dH$mg d dmT> ìhmdr cmJVo. Vr AmnmoAmn
hmoVo, gaH$maMr Ë`mV ^y{_H$m ZgVo hm ^m§S>dcXmar {dMma;
na§Vw Ooìhm gaH$maM {dH$mg H$arV Zmhr dm dmT> hmoÊ`mg
AS>Wim {Z_m©U H$arV Amho hm g_O _O~yV Pmë`mda
OZVm gaH$ma{damoYr hmoVo d ImOJrH$aUmMr g_W©H$! øm
dmñVdmMr XIc åhUOo Za|Ð _moXrMr "H$m±J«og hQ>md, Xoe
~Mmd' hr H$m°nm}aoQ> KmofUm dm Ho$Oardmc `mMr "Amn' njmMr
^y{_H$m! `moJ|Ð `mXd d Ho$Oardmc hoXoIrc COdo-S>mdo hr
MMm© AàñVwV Pmbr Amho hmM Zmam cmdVmV. nU H$m°nm}aoQ>
OJmÀ`m g§X^m©V Agcobr ^rVr XoIrb Vo ì`º$ H$aVmV
Am{U hmM Za|Ð _moXr d Ë`m§À`mVcm _hÎdmMm $aH$ Amho.
AmO àgma_mÜ`_o d _Ü`_dJm©V Amn{df`r Agcocr
AmnwcH$s `mMohr ahñ` `m§À`m§VM Amho. H$m°nm}aoQ> OJm{edm`
{dH$mg eŠ` Zmhr `m {gÕm§Vmda AmH«$_H$ d {dœmgnyd©H$
- 4. n
[a
d
V©
Zm
Mm
dm
Q>
g
ê$
10
hëcm MT>{dë`m{edm` AmO S>mì`m§Zr J_mdcocm _Ü`_dJ©
$º$ gm_m{OH$ Ý`m`, Y_©{ZanojVm `m YmoaUm§Zr naV `oUma
Zmhr ho dmñVd ñdrH$mamdoM cmJoc d hm {dœmg {Z_m©U
H$aÊ`mgmR>r $º$ ZH$mamË_H$ ~m~tda ^a XoD$Z {Zìdi
A_o[aHo$V J[a~r Amho, Xm[aÐç Amho, AÝ`m` Amho hm àMma
Cn`moJr nS>V Zmhr, H$maU _mÜ`_m§Zr A_o[aH$Z _m°So>c hoM
`m OZ{d^mJm§nwT>o AmXe© åhUyZ C^o Ho$co Amho. MrZ_Yrc
~Xcm§Zr Ë`mcm g_W©ZM {_imco Amho.
S>mì`m Am{U nwamoJm_r njm§nwT>o ho A_o[aH$Z _m°So>c emídV
Amho H$m? gdmªZm {_iy eH$Vo H$m`? OJmMo d _mZdOmVrMo
ApñVd `m à`ËZm§V YmoŠ`mV `oUma Zmhr H$m`? ho amñV
àíZ C^o AmhoV. na§Vw Vo gd©gm_mÝ` OZVon`ªV, {deofV:
An[a{_V Anojm dmT>coë`m Am{U g§»`oZo _moR>çm Agboë`m
_Ü`_dJm©cm _mÝ` H$amd`mg cmdyZ n`m©` {Z_m©U H$aÊ`mMr
eŠ`Vm H$er {Z_m©U H$amd`mMr hm `j àíZ S>mì`m§nwT>o
C^m Amho! 1991 Z§Va OÝ_mcm Amcoco S>mdo-COdo, _§S>c,
dJ©-OmV `m dmX{ddmXmV $mago Z nS>coë`m àM§S> VéUm§nwT>o
n`m©` H$gm R>odm`Mm? `m àíZmMo CÎma S>mì`m§Zm ÚmdoM
cmJoc. MrZZo OmñVrV OmñV OZVocm _Ü`_dJm©V AmUyZ
_JM `m àíZmMo CÎma emoYmd`mMo dm Vo H$aVm H$aVm
emoYÊ`mMm à`ËZ H$amd`mMm hm "n`m©`' ñdrH$macm Amho.
nU gÎmo~mhoa Agboë`m ^maVmVrc S>mì`m§Zm Vmo nadSo>c
H$m`? WmoS>Š`mV qhXwËdmÀ`m gwá cmQ>oda, {dH$mgmÀ`m
KmofUoÀ`m Omoamda, g§nwAmMm JcWmZ H$ma^ma d nam^yV
_Zmod¥ÎmrVyZ Ho$coë`m àMma _mo{h_oÀ`m {_imcoë`m $m`ÚmÀ`m
Omoamda _moXr cmQ> gdma Amho. AWm©V `m cmQ>ocm H$m°nm}aoQ>
OJmZo A^yVnyd© Aer àMma`§ÌUm am~dyZ _O~yVM Ho$bo
Ago Zmhr Va Ë`mbm _wimV hdmhr {Xbr ho gË` H$moUmcmhr
ZmH$maVm `oUma Zmhr!
Xwgao gË` X{cV OmVrV AmVm dJu` ^mZ dmT>V
Agë`mMo Amho. C{XV amO, am_{dcmg nmgdmZ, am_Xmg
AmR>dco `m à^¥Vr `m _moXr cmQ>oV gm_rc Pmë`m hm {Zìdi
ñdmW© Zmhr Va gm_m{OH$ Ý`m`mÀ`m ^y{_Ho$VyZ OÝ_mcm
Amcoë`m X{cV _Ü`_dJm©Mr gÎmoÀ`m `mÌoV gm_rc hmoÊ`mMr
^mdZmhr AmhoM `mMr OmUrdhr R>odmdr cmJoc. _moXrMm
{dO` åhUOo {dH$mgmMm {dO`, OmV-Y_© `m g§H$ënZm
_mJo nS>ë`m. _mUgm§À`m h¸$mMr ^mfm H$aUmao haco,
{dH$mgmMr ^mfm H$aUmao qOH$co Aem AZoH$ à{V{H«$`m `oV
AmhoV. na§Vw `m VËH$mcrZ à{V{H«$`m AmhoV. OmVr` Apñ_Vm,
àmXo{eH$ Apñ_Vm, Ym{_©H$ Apñ_Vm AmO qhXþËdmÀ`m dmT>Ë`m
g§K{Q>V eº$s_wio d Ë`m§À`m {dH$mgmÀ`m Anojm§er d H$m°nm}aoQ>
OJmcm Amdí`H$ Agcoë`m H$m`©H$Ë`mªer gm§JS> KmcÊ`mV
g§K d ^mOnm Za|Ð _moXrÀ`m énmV `eñdr Pmë`mZo AmOMo
`e {_imco Amho.
CÎma àXoe_Ü`o _wpñc_m§Mr g§»`m _moR>r AgyZhr EH$hr
_wñcr_ cmoH$g^oV {ZdS>cm Jocm Zmhr ho dmñVd nM{dÊ`mg
doi cmJoc. qhXy g§K{Q>V hmoD$Z Amnë`mda _VXmZmV _mV
H$aVmV ho cjmV Amë`mda `oË`m H$mimV _wñcr_ _VXmam§V
{Z{üVnUo ~Xc hmoUma. ho ~Xb gH$mamË_H$ hmoUma H$m
ZH$mamË_H$ ho Za|Ð _moXrÀ`m H$ma^mamda Adc§~yZ amhUma
Amho. AmO Var XoemV Ý`m`, g_Vm àñWm{nV H$ê$
nmhUmè`m§Mr {nN>ohmQ> Pmë`mMo {XgVo Amho. na§Vw hr JaO
g_mOmMr JaO Agë`m_wio Oa Vo gmH$maÊ`mV Za|Ð _moXr
gaH$ma An`er R>aco (d Vo R>aUmaM!) Va Ë`mMm $Q>H$m
Ë`m§Zm ~gë`m{edm` amhUma Zmhr.
ñdmV§Í`nyd© MidirV {Z_m©U Pmcoë`m _w»`V:
g_mOdmXr {dMmam§Mm à^md AgVm§Zm dmT>cocr {nT>r d
Anojm `m§Mr {Z{üVM {nN>ohmQ> ^maVmV Pmcr Amho.
Zohê$`wJmMm AñV Ago `mMo `mo½` dU©Z g_mcmoMZ
H$aUmè`m§Zr Ho$co Amho. na§Vw hm H$m±J«ogMmhr AñV Amho
H$m`? Á`m à_mUo 1947 Z§Va ~amM H$mi H$m±J«ogcm {damoYH$
àmXo{eH$ njM hmoVo VerM AdñWm AmVm ^mOnmcm à_wI
{damoYH$ åhUyZ àmXo{eH$ njM amhUma H$m`? cmo{h`m `m§Zr
gd© H$m±J«og {damoYH$m§Zr EH$Ì `mdo `mMm à`ËZ Ho$cm Vmo
O`àH$me Zmam`U `m§Zr OZVm njmMm à`moJ H$ê$Z H$mhr
à_mUmV `eñdr Ho$cm. AWm©V Ë`mcm B§{Xam Jm§YtÀ`m
EH$m{YH$maemhrMr gmW {_imcr. AmVm ^mOnm {damoYH$m§Zm
EH$Ì H$aÊ`mMm à`ËZ hmoUma; na§Vw Ë`mcm Za|Ð _moXrÀ`m
EH$m{YH$maemhrMr gmW {_iUma H$m`? ho àíZ C^o AmhoV.
`mM~amo~a H|$Ð-amÁ` g§Kf© hm `oË`m H$mimVrc AË`§V
_hÎdmMm àíZ amhUma Amho, ho {Z{d©dmX. qhXþËdmMr Oar
Zgcr Var qhXy _mZ{gH$VoMr dmT> ho _hÎdmMo dmñVd Amho.
20ì`m eVH$mV w$co, AmJaH$a, Jm§Yr d AZoH$
g_mOgwYmaH$m§_wio CƒOmVdJu` qhXy§_Ü`o AnamYr ^mdZm
à~i hmoVr Vr AmVm ZdrZ {nT>rV {XgV Zmhr; CcQ> AmVm
gmVË`mZo Amåhmcm XwImdco OmV Amho, Am_À`mda AÝ`m`
Ho$cm OmV Amho. hr ^mdZm dmT>cr Amho. "{JëQ> H$m°ÝeÝg'Mr
OmJm "hQ>© H$m°ÝeÝg'Zo KoVcr Amho d `mMr n[aUVr "Jd© go
- 5. 11
1
Vo
15
OyZ
2
0
1
4
H$hmo h_ qhXy h¡' ho CƒadmZo åhUÊ`mH$S>o Pmcr Amho.
Ë`mV AmVm OmJ{VH$sH$aUmÀ`m `m Q>ßß`mV ^m§S>dcXmar
YmoaUm§Mm daMî_m d {dMma à~i Pmcm Amho Ë`mMmhr
$m`Xm `mM eº$s¨Zm {_iVmo Amho, H$maU `m Am{W©H$
{dMmagaUrV g_Vm d Ý`m` `m§Zm {deof ñWmZ Zmhr. {OgH$s
cmR>r CgH$s ^¡g hoM VÎd Amho.
^maVmVrc ~Xcm§Mr VwcZm VwH©$ñWmZ_Yrc ~Xcm§er
Ho$cr OmD$ eH$Vo. VoWohr Bñcm{_H$ nmQ>uMo amÁ` Amë`mda
Y_©{ZanojVoÀ`m _wÔçmda ~aImñV H$aÊ`mV Ambo. na§Vw
Ë`m Z§Va AZoH$Xm Zmdo ~XcyZ VmoM nj AmOn`ªV gmVË`mZo
gÎmoV Amho d hiyhiy Amncm Bñcm{_H$ AOo§S>m nwT>o ZoV
Amho. H$m_Jma g§KQ>Zm d H$m_Jmam§Zm `mV $mago ñWmZ
Zmhr, CcQ> Ë`m§Zm H$m_ H$aUo AdKS> H$aÊ`mV Amco Amho.
KQ>ZoVrc Y_©{ZanojVoMo H$c_ H$m`_ R>odyZM ~hþ_VmÀ`m
Omoamda Bñcm{_H$ AOo§S>m am~{dcm OmV Amho. _moXr d
^mOnmnwT>o hmM AmXe© Amho!
_VXmZmMr Q>¸o$dmar nmhVm ^mOnmcm 31 Q>¸o$ _VXmZ
Pmco Amho. CÎma àXoemV _m`mdVrÀ`m njmcm 20 Q>¸o$
_VXmZ Pmco Amho, _mÌ OmJm EH$hr Zmhr. n{ü_ ~§Jmc_Ü`o
V¥U_yccm 40 Q>¸o$ _VXmZ {_iyZ 34 OmJm {_imë`m Va
S>mì`m njm§Zm 30 Q>¸o$ _Vo d $º$ XmoZ OmJm {_imë`m.
H$m±J«ogcm 10 Q>¸o$ _VXmZ hmoD$Zhr Mma OmJm {_imë`m d
VrM pñWVr ^mOnmMr Amho.
Xoe^amV H$m±J«ogcm 20 Q>¸o$ _VXmZ Pmco d hm
AmOn`ªVÀ`m H$m±J«ogÀ`m B{VhmgmVrc ZrMm§H$ Amho. ^mOnmcm
JwOamVoV 62, {X„rV 46 Q>¸o$, CÎma àXoemV 42 Q>¸o$,
amOñWmZmV 40 Q>¸o$ _VXmZ Pmco Amho. S>mì`m njm§Zm 5
Q>¸o$ _VXmZ Pmco Amho. `m nmœ©^y_rda ^mH$nZo gmVË`mZo
_m§S>cocr _VXmZmÀ`m Q>¸o$dmarda OmJm dmQ>n H$aÊ`mMr ^y{_H$m
R>m_nUo OZVonwT>o _m§S>mdr cmJoc d Ë`mMà_mUo Á`m C_oXdmamcm
OmñV _Vo Vmo {dO`r hr nÕV ~XcyZ Pmcoë`m _VXmZmÀ`m
{H$_mZ 50 Q>¸o$ _VXmZ {_iUmar C_oXdma-ì`º$sM {dO`r
hmoB©c hr nÕV AmUÊ`mMm {dMma ìhm`bm hdm.
`m {ZdS>UwH$m§V O~aXñVarË`m H$m°nm}aoQ> OJVm_wio gd©
VèhoZo "_moXr cmQ>' AmUÊ`mgmR>r Ho$cocm à`ËZ hoXoIrc `m
{ZdS>UwH$sMo d¡{eîQ>ç åhUmdo cmJoc. `m {ZdS>UwH$sV _mH}$Q>tJ
d _mÜ`_m§Mm Pmcocm à^mdr dmna {dOoË`m§Zm H$m¡VwH$mñnX
dmQ>cm Var g§~§Y cmoH$emhrgmR>r "YmoŠ`mMr K§Q>m' Amho!
$º$ 31 Q>¸o$ _Vo {dO`mgmR>r {_imcr AmhoV ho Ü`mZmV
KoD$Z ^mOnmZo hþaiyZ OmD$ Z`o Am{U 69 Q>¸o$ ^mOn{damoYr
_Vo AmhoV ho dmñVd Ü`mZmV KoD$Z {damoYH$m§Zr {Zame hmoD$
Z`o!
S>mì`m§Mr nS>PS> hm H$m°nm}aoQ> OJmgmR>r AmZ§XmMm d
^maVmVrc H$ï>H$è`m§gmR>r H$miOrMm {df` Amho. S>mì`m
nj d g§KQ>Zm§Zr ì`mnH$ EH$OwQ>rMm {dMma H$aÊ`mMr doi
AmhoM; na§Vw Ë`mM~amo~a AmO COdrH$So> dicoë`m, diV
Agcoë`m _moR>çm _Ü`_dJu` g_yhmÀ`m d Ë`m§À`m
à^mdmImcr Agcoë`m BVa dJm©À`m Amem d AmH$m§jm
`m§Mm {dMma YmoaUo R>a{dVmZm d àMmamMr ^mfm dmnaVmZm
H$amdm cmJUma Amho. Ë`mM~amo~a AmYw{ZH$ V§ÌkmZmMm
dmna d Cn`moJ H$aÊ`mMr H$cm AmË_gmV H$ê$Z Ë`m_m©$V
OZmYma dmT>{dÊ`mMrhr Amdí`H$Vm Amho. `mgmR>r g§KQ>Zm
dmT>{dUo, _VXmag§K ~m§YUo, OZg§Kfm©da ^a XoUo _hÎdmMo
Amho. nU ñdrH$macoë`m amOH$s` ^y{_Ho$Mm ì`mnH$ à^md
nmS>Uohr Amdí`H$ Amho d Ë`mgmR>r {deof à`ËZ H$amdo
cmJUma Amho.
H$å`w{ZP_ hr eº$s$ {dH${gV amï´>m§V MrZMm AndmX
dJiVm AË`§V H$_Omoa H$m Amho? J[a~r hm H$å`w{ZP_Mm
AmYma Amho d J[a~r H$_r Pmcr H$s hr {dMmagaUr Amnë`m
Cn`moJmMr Zmhr Ago cmoH$m§Zm H$m dmQ>Vo? hm $º$ ^m§S>dcXmar
àMma`§ÌUo_wio hmoUmam Kmoi Zmhr Va {dH$mg d àJVrÀ`m
Anojm gdmªÀ`m AgVmV d Ë`m _m§S>Uo qH$dm Ë`mgmR>r
AmnU cT>Vmo AmhmoV hm {dœmg {Z_m©U H$aUohr Amdí`H$
AgVo. Ë`m§V S>mdo H$_r nS>VmV d Ë`mMm $Q>H$m {dMmam§Mm
à^md AgUmè`m KQ>H$m§Mo ghH$m`© {_idVmZm ~gVmo H$m?
Aem AZoH$ àíZm§Mm {dMma H$amdm cmJoc. H$maU ^maVmVrc
àJV àm§Vm§_Ü`o `m eº$s jrU hmoV AmhoV. g§nyU© ^maVmV ho
{MÌ Amho. $º$ {Ìnwam, Ho$ai d ~§Jmcda Adc§~yZ MmcUma
Zmhr. g§nyU© n{ü_ ^maVmV S>mì`m§Zm ñWmZ Zmhr. ho H$em_wio
`mMm {dMma H$amdmM cmJoc!
_hmamï´>mV `oË`m VrZ _{hÝ`m§V {dYmZg^m {ZdS>UwH$m
hmoUma AmhoV. _ZgoMr d amO R>mH$ao `m§Mr Kgacocr nV d
{dœmgmh©Vm nmhVm Ë`m§Zm AmVm nyduà_mUo `e {_iUma
Zmhr ho ñnï> Amho. Ë`m_wio Vo naV EH$Xm A{VaoH$s àm§Vr`
Apñ_VoMm Amgam KoD$Z amÁ`mVrc dmVmdaU Vmn{dUma,
n[aUm_r `m àm§VdmXmÀ`m ñnY©oV {edgoZmhr _mJo amhUma
Zmhr; Ë`m_wio nwamoJm_r njm§nwT>o ì`yhaMZoMo AmìhmZ C^o
amhUma Amho.