Election procedure In Gujarati Language Gujrat - Election training Working of EVM Working of VVPAT Working of BU Election Procedure Start of Election End of Election Forms to fill up Tags to attach Polling station arrangement Polling procedures Rules and Regulations submission of election forms

1. ગુજરાત
ચૂંટણી માટે ની તાલીમ
ELECTION COMMISION OF INDIA

2. તાલીમ ની રૂપરેખા-1
• ઇવીએમ તથા VVPAT ની સામાન્ય સમજ
• વોટ િંગ મશીન અને VVPAT તથા પોલીિંગ મટ રીયલ એકત્ર કરવા
• મતદાન મથક સ્થાપવિં
• મતદાન મથક પર સલામતી વ્યવસ્થા
• પોટલિંગ ઓટિસરોને જવાબદારી / િરજોની સોિંપણી
• મતદાન મથકમાિં બેઠક વ્યવસ્થા અને પ્રવેશનો ટનયિંત્રણ
• મતદાન શરૂ થતાિં પહેલાિં વોટ િંગ મશીનની ગોઠવણ
• મોક પોલનિં આયોજન
• કન્ રોલ યટન બિંધ કરવિં, સીલ કરવિં અને મતદાનની શરૂઆત
• મક્ત અને ન્યાયપૂણણ ચૂિં ણી મા ેની વ્યવસ્થા
• મતદાન મથકની અિંદર તથા આસપાસ ચૂિં ણી કાયદાનો અમલ
2

3. તાલીમ ની રૂપરેખા-2
• મતદારની ઓળખની ખરાઈ અને પડકારના ટકસ્સામાિં પ્રટિયા
• મતદારને મતદાનની મિંજૂરી આપતાિં પહેલાિં અટવલોપ્ય શાહી લગાવવી, સહી/અિંગૂઠાની છાપ લેવી
• મતદાનની પ્રટિયા અને અને મતોનિં રેકોટડિંગ
• મતદારો દ્વારા મતદાનની ગપ્તતાની તકેદારી
• જદા-જદા મતદારો દ્વારા મતદાન
• મતદાન મલતવી રાખવિં/અ કાવવિં
• મતદાનનિં સમાપન
• રેકોડણ થયેલા મતોની ગણતરી
• મતદાન સિંપન્ન થયા બાદ વોટ િંગ મશીન સીલ કરવિં
• ઇલેક્શન પેપસણ સીલ કરવા
• ૧૭ ક અને ૧૭ ગ નિં ઉદાહરણ
• ટપ્રસાઇડીિંગ ઓિીસરની ડાયરી તૈયાર કરવી તેમજ કલેક્શન કેન્રો પર ઇલેક્શન પેપર અને વોટ િંગ મશીનની
ટડલીવરી કરવી.
3

4. •ELECTRONIC VOTING MACHINE(EVM)-M3 ના ભાગો નીચે મજબ છે.
1.કિં રોલ યટન (CU) 2. બેલે યટન (BU) 3.વો ર વેરીિાયેબલ પેપર ઓડી રેલ (VVPAT)
•EVM ક્ષટતરટહત, વપરાશમાિં સરળ, પો ેબલ તથા ેમ્પર પ્રૂિ છે
•એક બેલે યટન 16 (નો ા સટહત) સધીના ઉમેદવારો મા ે વપરાશમાિં લઈ શકાય છે
•મહત્તમ 384 (નો ા સટહત) ઉમેદવારોના મતોનો રેકોડણ રાખી શકે છે
•1 કન્ રોટલિંગ યટન સાથે મહત્તમ 24 બેલેટ િંગ યટન જોડી શકાય છે.
•જો 24 બેલે યટન વાપરવા માિં આવે તો 5,9,13,17 અને 21 ના અિંદર બે રી ટિ કરવી પડે છે
•ઇવીએમ ઉપર WI-FI, ઇન્ રને , બ્લ ૂથ તેમજ USB ની કોઈ અસર થતી નથી
ઇવીએમની પ્રાથટમક બાબતો
4

5. વ્યસ્ત લેમ્પ (લાલ)
પાવર ઓન
લેમ્પ (લીલો)
ડિસપ્લે
સેક્શન
ઉમેદવાર સેટ સેક્શન
ડરઝલ્ટ સેક્શન
બેલેટ સેક્શન
ઇવીએમના ટવટવધ ઘ કો - કન્ રોલ યટન
બેટરી
સેક્શન
5

6. 10-15 ટમટન સધી કોઈ બ ન કાયણરત ન હોય, ત્યારે કન્ રોલ
યટન પાવર સેવ મોડમાિં જતિં રહે છે, અને દર પાિંચ સેકન્ડે
‘ઓન’ પર લીલી લાઇ ઝબકે છે
મતદાર મતદાન કરી શકે તે મા ે પોલીિંગ ઓટિસર જ્યારે બેલેટ
બ ન દબાવે, ત્યારે ટબઝી લેમ્પમાિં લાલ લાઇ થાય છે. મતદાર
મતદાન કરી લે, ત્યારે તે લેમ્પ બિંધ થઈ જાય છે
ડબઝી લેમ્પ (લાલ)
ડ્યઅલ લાઇન ડિડજટલ ડિસપ્લે પેનલ
પાવર ઓન લેમ્પ (લીલો)
ઇવીએમના ડવડવધ ઘટકો - ડિસપ્લે સેક્શન
6

7. ક્લોઝ બટન
ઇનર કમ્પાટટમેન્ટ
િોર
ડસલ મારતી
વખતે દોરો
પરોવવાનુૂં
કાણુૂં
ડિન્ટ બટન આઉટર િોર
પેપર સીલ
માટે ફ્રેમ
ડક્લયર બટન
ડરજલ્ટ બટન
7

8. બેલેટ બટન
બઝર
ટોટલ બટન
ઇવીએમના ડવડવધ ઘટકો - કન્ટરોલ
યુડનટ - બેલેટ સેક્શન
8

9. કૂંટરોલ યુડનટ (CU)
કૂંટરોલ યુડનટ
કેડરૂંગ કેશ કૂંટરોલ યુડનટ
9

10. આ યુડનટ દ્વારા
મતદાર મતદાન કર ેછે
ઇન્ટર કનેડક્ટૂંગ કેબલ
કાયમ બેલેટીૂંગ યુડનટ
સાથે જોિાયેલો હોય છે
ઇવીએમના ટવટવધ ઘ કો - બેલે ીિંગ યટન
10

11. સ્લાઇડ ટસ્વચ ટવન્ડો
રેડી લેમ્પ (લીલો)
ઉમેદવારનિં બ ન
ઉમેદવારની લાઇ
બેલે પેપર સ્િીન
ઇન્ રકનેટક્ િંગ
કેબલ
બ્રેઇલમાિં નિંબર
ઇવીએમના ટવટવધ ઘ કો - બેલે ીિંગ યટન ની ટવગત
11

12. બેલેટ યુડનટ (BU)
બેલેટ યુડનટ કેડરૂંગ કેશ બેલેટ યુડનટ
12

13. વો ર વેટરિાઇબલ પેપર ઓડી રેલ (VVPAT)
વોટર વેડરફાઇબલ પેપર
ઓિીટ ટરેલ (VVPAT)
કેડરૂંગ કેશ વોટર વેડરફાઇબલ
પેપર ઓિીટ ટરેલ (VVPAT)
13

14. VVPAT શિં છે ?
• VVPAT નિં પૂરિં નામ વો ર વેટરિાઇબલી પેપર ઓડી રેલ છે.
• VVPAT એ ઇવીએમ માિં વપરાતી ટપ્રિં ર બેસ્ડ સાધન છે.
• મતદાર એ ચૂિં ેલા ઉમેદવારના ટચહન ને ટપ્રન્ કરવા વીએપીઆરએવાય છે.
• આ ટપ્રન્ રસીદ આગળ જતાિં ક થઈ ને આપમેળે ડરોપ બોક્સ માિં પડે છે
Lock Position Lock to Unlock
Position Anti-
clockwise
Unlock Position
ખાસ નોિંધ – પેપર રોલ લોક એ VVPAT ના પેપર રોલ ને લોક અથવા અનલોક કરવા વપરાય છે
આ લોક ને ON/OFF બ ન તરીકે ઉપયોગ કરવો નહીિં.
14

15. ELECTRONIC VOTING MACHINE(EVM) નિં
જોડાણ
1. બેલે યટન માિં આપેલ કેબલ
ના પ્લગ ને VVPAT ની પાછળ
ની બાજ એ આપેલ સોકે માિં
જોડાણ કરવિં .
2. VVPAT માિં આપેલ કેબલ ના
પ્લગ ને કિં રોલ યટન ની
પાછળ ની બાજ એ આપેલ
સોકે માિં જોડાણ કરવિં .
3. B-------V------C યાદ રાખવિં .
15

16. EVM મશીન શરૂ કરવાની પ્રટિયા
1. VVPAT ની પાછળ આપેલી નોબ વ ીકલ (ઉભી) કરવાથી વીવીપે વકીગ
મોડમાિં આવશે અને નોબ હોટરઝોન્ લ (આડી) કરવાથી વીવીપે રાન્સપો ેસન
મોડમાિં થશે.
2. ત્યારબાદ કિં રોલ યટન ની ટસ્વચ ચાલ (ON) કરવી .
ખાસ નોૂંધ -દરેક જોડાણ આપ્યા બાદ જ કિં રોલ યટન ની ટસ્વચ ચાલ
(ON) કરવી .
16

17. EVM DISPLAY SECTION
EVM ON કરતાિં કિં રોલ યટન પર આ પ્રકાર ની ટડસ્પ્લે દશાણવશે .
ત્યારબાદ EVM સેલ્િ ચેક મોડ માિં જશે તે દરમ્યાન સ્િીન
પર આ મજબ નિં સ્ ે સ જોવા મળશે.
ત્યારબાદ ટડસ્પ્લે કિં રોલ યટન નો SERIAL NUMBER દેખાડશે .
હવે સમય અને તારીખ બતાવશે . DISPLAY SHOWS REAL
TIME CLOCK.
ચૂિં ણી માિં ઉભેલા ઉમેદવારો ની સિંખ્યા દશાણવશે .
17

18. EVM DISPLAY SECTION
અહી બે રી ના ચાટજિંગ નિં સ્તર અને કાવારી બતાવશે.
ત્યારબાદ યટન નિં શોધન કાયણ શરૂ કરશે .
આગળ VVPAT નિં શોધન કાયણ કરશે. શોધ થઈ ગયા બાદ ટડસ્પ્લે માિં
આ મજબ નિં દેખાશે.
સૌ પ્રથમ બેલે યટન નિં શોધન કાયણ કરશે. શોધ થઈ ગયા બાદ
ટડસ્પ્લે માિં આ મજબ નિં દેખાશે.
18

19. EVM DISPLAY SECTION
હવે કિં રોલ યટન બેલે યટન નિં ેટસ્ િંગ કરશે .
બેલે યટન નિં ેટસ્ િંગ થઈ ગયા બાદ સ્િીન પર આ મજબ
નિં સ્ ે સ જોવા મળશે.
બેલે યટન નિં ેટસ્ િંગ સિળ થયા પછી VVPAT નિં ેટસ્ િંગ શરૂ થશે
અિંતે EVM ઉપયોગ મા ે તૈયાર હશે ત્યારે સ્િીન પર આ મજબ નિં
લખાણ જોવા મળશે .
VVPATનિં ેટસ્ િંગ થઈ ગયા બાદ સ્િીન પર આ મજબ નિં
સ્ ે સ જોવા મળશે.
19

20. VVPAT DISPLAY SECTION
EVM મશીન તૈયાર થઈ જતાૂં VVPAT માૂંથી સાત
િકાર ની રસીદ નીકળશે જેના નામ નીચે મુજબ
છે.
1. STANDARDISATION DONE WITH SI NO
AND SESSION
2. VVPAT UNIT POST (Power On Self
Test)REPORT= Pass/Fail છે તે ચકાસવુૂં
3. BETTERY/LED REPORT
4. LENGTH DIAGNOSTICS REPORT
5. FALL DIAGNOSTIC REPORT
6. CONTRAST DIAGNOSTICS REPORT
7. DEPLETE DIAGNOSTICS REPORT
20

21. ધ્યાન માિં રાખવાની બાબત - શિં ન કરવિં
1. લેચ, સાિંધા વગેરે જગ્યા પર વધારે પડતો ભાર આપવો નહીિં.
2. ઇવીએમને હી ર કે અન્ય ગરમ સાધનો પાસે મૂકવિં નહીિં
3. સીલ લગાવતી વખતે ઓગળેલા લાખ/સીટલિંગ વેક્સ ઇવીએમ પર ન ઢોળવિં
4. ટવટવધ સેક્શનના કવર કે ડોર બળપૂવણક ન ખોલવા
5. મતદાન મા ે વપરાયેલા કન્ રોલ યટન માિંથી પાવર પેક દૂર કરવિં નહીિં
6. ઇન્ રકનેટક્ િંગ કેબલના છેડે ટિક્સ થયેલા કનેક્ રને કન્ રોલ યટન ના કનેક્ રમાિં બળપૂવણક અવળી ટદશામાિં
ટિક્સ કરવિં નહીિં
7. ઇન્ રકનેટક્ િંગ કેબલને કન્ રોલ યટન થી ટડસકનેક્ કરતી વખતે કનેક્ રના હૂ ડ પરની ટસ્પ્રિંગ જેવી ટલલપ્સ
દબાવ્યા ટવના જ ખેંચવિં નહીિં
8. VVPAT ઉપર ડાઇરેક્ સૂયણ કે લાઇ નો પ્રકાશ પડવો જોઈએ નહીિં
9. VVPAT ને ઊ
િં ધિં-સીધિં કરવિં નહીિં કારણ કે તેમાિં સેન્સર આવતા હોય જલ્દી થી ખો કાઈ શકે છે જેના કારણે
VVPAT બદલવિં પડશે
10. VVPAT ને વાહનમાિં હેરિેર દરમ્યાન રાન્ી મોડમાિં હોય ત્યારે હોરીઝોન્ લ (આડિં) રાખવ.
21

22. EVM/VVPAT માૂં ખામીઓ અને ઉપાય
ક્રમાૂં
ક
ખામીની
િકૃડત
સૂંબડધત કારણ એકશન
૧
જ્યારે
DISPLAY પર
INVALID
લખેલિં આવે
અને બીપ
અવાજ
સિંભળાય
જે તે ઓપરેશનના ચોક્કસ અનિમમાિં બ ન
દબાવવામાિં હોય ત્યારે
ચોક્કસ ટનધાણટરત અનિમમાિં
બ ન દબાવવિં
A જ્યારે CLEAR બ ન
દબાવવામાિં આવે
જ્યારે છેલ્લા પોલનિં રીઝલ્ ચકાસ્યા વગર
લલીયર બ ન દબાવવામાિં આવે ત્યારે
ઓછામાિં ઓછિં એક વખત
રીઝલ્ બ ન દબાવામાિં આવે
ત્યાર બાદ જ કલીયર બ ન કાયણ
કરે છે
B જ્યારે બેલે બ ન
દબાવવામાિં આવે ત્યારે
જ્યારે CLOSE બ ન દબાવવામાિં આવીય
હોય અને ત્યાર પછી બેલે બ ન
દબાવવામાિં આવ્ય હોય
આ બ ન છેલ્લા પોલન રીઝલ્
જોઇન કલીયર કયાણ બાદ જ
સિીય થશે.
C જ્યારે RESULT બ ન
દબાવવામાિં આવે ત્યારે
જ્યારે ટપ્રસાઈડીગ અટધકારીએ મતદાન
પૂણણ થયા બાદ CLOSE બ ન દબાવ્યિં
નથી અને પોલીગ લલોઝ થયિં નથી ત્યારે
RESULT બ નદબાવતા
પહેલા લલોઝ બ ન દબાવવિં
22

23. EVM/VVPAT માૂં ખામીઓ અને ઉપાય
ક્રમાૂંક ખામીની િકૃડત સૂંબડધત કારણ એકશન
૨
કિં રોલ યટન માિં ો લ બ ન દબાવવામાિં
આવે અને કોઈ પ્રટતટિયા જોવા ન મળે
જ્યારે બીઝીલી લેમ્પ ચાલ હોય
ત્યારે
મતદાતાને તેનો મત પછી
નોધવા દેવામાિં આવે.
આપોઆપ બીઝી બ ન બિંધ
થઈ જશે.
૩ જ્યારે ટપ્રસાડીિંગ અટધકારી બેલો બ ન
દબાવે ત્યારે બીઝી લેમ્પ પ્રકાટશત ન થાય
અને તેના બદલે ટડસ્પ્લે પેનલ પર BU-1
NOT RESPONDING લખ્યિં જોવા મળે
તથા સિંટક્ષપ્ત ખિંટડત બીપ અવાજ
સિંભળાય
બીય મા ેનો ઇન્ ર કનેક ીિંગ કેબલ
યોગ્ય રીતે જોડાયલો નથી અથવા
તૂ ી ગયો છે.
યોગ્ય રીતે કેબલ લગાવવો.
જરૂર પડે તો એક વાર બહાર
કાઢીને પન:જોડો
૪ જ્યારે ટપ્રસાડીિંગ અટધકારી બેલે બ ન
દબાવે ત્યારે બીઝી લેમ્પ પ્રકાટશત ન થાય
અને તેના બદલે ટડસ્પ્લે પેનલ પર
PRESSED ERROR લખ્યિં જોવા મળે
તથા સિંટક્ષપ્ત ખિંટડત બીપ અવાજ
સિંભળાય
કોઈ મતદાતાએ બેલો યની નિં
કોઈ બ ન દબાવેલિં છોડી દીધિં હોય
અને મૂળ ટસ્થટતમાિં ન આવ્યિં હોય
અથવા જામ થઈ ગયિં હોય
cu બિંધ કરીને મતક ીરમાિં
જાઓ બીયના બધા જ બ ન
ધીરેથી પ્રેસ કરો. દબાયેલિં બ ન
મૂળ ટસ્થટતમાિં આવી જશે.
23

24. EVM/VVPAT માૂં ખામીઓ અને ઉપાય
ક્રમાૂંક ડનમ્નલેડખત ડકસ્સાઓમાૂં ઝોનલ અડધકારીને જાણ
કરવી.
૫
જ્યારે ઈવીએમ ઓન હોય ત્યારે ઓન લેમ્પ પર લાઇ જોવા
ન મળે
બે રી યોગ્ય રીતે ટિ ન થઈ હોય અથવા ટડસ્ ચાજણ
થઈ ગઈ હોય
૬ ટડસ્પ્લે પેનલ પર જોઈ ટસગ્નલ અથવા બીપ અવાજ
સાિંભળવા ન મળે
CU ખામીપૂણણ હોય તેવા ટકસ્સામાિં જે મતદાન મા ે
ટિ નથી
૭ જ્યારે ટડસ્પ્લે પેનલ પર ERROR લખેલિં આવે અને બીપ
સાઉન્ડ સિંભળાય
CU ખામીપૂણણ છે અને રીપ્લેશમેન્ ની આવશ્યકતા
છે.
૮ ટડસ્પ્લે પેનલ પર CHANGE BATTERY નો મેસેજ પ્રદટશણત
થાય
બે રી ટડસ્ ચાજણ થયેલ છે.
૯ જ્યારે ટડસ્પ્લે પેનલ પર INOPERATIVE નો મેસેજ પ્રદટશણત
થાય
CU ખામીપૂણણ છે અને રીપ્લેશમેન્ ની આવશ્યકતા
છે.
૧૦ બેલ પની માિં દરેક ઉમેદવારોના બ ન સામેની LED
ચમકવા લાગે ત્યારે
BU ખામીપૂણણ છે અને રીપ્લેશમેન્ ની આવશ્યકતા
છે.
24

25. EVM/VVPAT ખામીયુકત હોય
ત્યાર ેકરવાની કામગીરી
૧
મોકપોલ શરૂ થતા પહેલા મોકપોલ શરૂ થતાિં પહેલા કોઇ સિંજોગોમાિં બીય-સીય અને વીવીપે
કનેક્ કરીને ચકાસવાના નથી. માત્ર ભૌટતક ચકાસણી કરી જો કોઇ
ખામી જણાતી હોય તો ઝોનલ અટધકારીનિં ધ્યાન દોરવિં.
૨ મોકપોલ દરટમયાન મોકપોલ શરૂ કરતાિં તાત્કાટલક પહેલા અથવા મોકપોલ દરટમયાન
બીય-સીય કે વીવીપે એ ત્રણ યની માિંથી ખામી ઉભી થઇ હોય તે
યટન માિં ખામી ઉભી થઇ હોય તે યની જ બદલવિં. સમગ્ર સે
બદલવાની આવશ્યક્તા નથી.
૩ મોકપોલ પછી વાસ્તટવક મતદાનના કોઇ
પણ તબક્કે
જો બીય અથવા સીય માિં ખામી સજાણય તો બીય,સીય તથા વીવીપે
એમ સમગ્ર સે બદલાવવો.
જો વીવીપે માિં ખામી સજાણઈ હોય તો માત્ર વીવીપે જ બદલવિં
25

26. EVM માિં સમય સિંદભણની સચના
સેકન્િ અને બી૫ અવાજ ૫રીણામ
ર સેકન્ડ સઘી બી૫નો અવાજ થાય ત્યારે ડીસ્પ્લે પેનલ કોડમાિં િેરિાર
૪ સેકન્ડ સઘી બી૫નો અવાજ થાય ત્યારે યોગ્ય સીકવન્સમાિં બ ન દબાવેલા ન હે ત્યારે
દા.ત. કલોઝ કયાણ વગર રીઝલ્ બ ન પ્રેસ
કરવામાિં આવે ત્યારે
૫ સેકન્ડ સઘી બી૫નો અવાજ થાય ત્યારે મતદાન કયાણબાદ
૧૦ સેકન્ડ સઘીનો બી૫નો અવાજ થાય ત્યારે વો ીિંગ ડે ા કલીયર કરતા હોય ત્યારે
સિંટક્ષપ્ત અને ખિંડીત (ત ક) બી૫ અવાજ થાય
ત્યારે
ખામી અથવા ડીસકનેકશનના કીસ્સામાિં
26

27. • તમને અપાયેલા વોટ િંગ મશીનના કન્ રોલ યટન , બેલે યટન અને VVPAT સમાન
છે અને તમારા મતદાન મથક મા ે જ છે.
• સૂટચત યટનટ્સમાિં પોટલિંગ સ્ ેશનના નામ અને નિંબર તરીકે જોડવામાિં આવેલા
એડરેસ ેગના સિંદભણમાિં.
• એડરેસ ેગ પર ટર ટનિંગ ઓટિસર દ્વારા કરવામાિં આવેલિં સૂચક ટચહ્ન
• કન્ટરોલ યુડનટનુૂં ‘કેન્િ સેટ સેક્શન અને બેટરી સેક્સન’ સીલબૂંધ છે અને એિરેસ
ટેગ બરાબર લગાવાયેલુૂં છે
• પાવર ડસ્વચ `ઓફ‘ની ડસ્થડતમાૂં હોવી જોઈએ
• બેલેટ પેપર અને સ્લાઇિની ડસ્વચ બરાબર ડફક્સ થયેલી છે તથાડફક્સ
કરાયેલા બેલેટ પેપર બરાબર લાઇનમાૂં છે
• દર ેક ઉમેદવારનુૂં નામ અને ડનશાન તેના સૂંબૂંડધત લેમ્પ અને બટનની
લાઇનમાૂં છે
વોડટૂંગ મશીનની ચકાસણી
વોટ િંગ મશીન અને પોલીિંગ મટ રીયલ એકત્ર કરવા
27

28. સ્લાઇિ ડસ્વચની ડસ્થડત
ઉમેદવારોની સૂંખ્યા યુડનટની સૂંખ્યા સેડટૂંગની ડસ્થડત
1-16 1 1
17-32 2 િથમ બેલેટ પોડઝશન 1, (1-16 ઉમેદવારોના નામ)
બીજુૂં બેલેટ પોડઝશન 2 (17-32 ઉમેદવારોના નામ)
33-48 3 બે ઉપરાૂંત– ત્રીજુૂં બેલેટ પોડઝશન 3
49-64 4 ત્રણ ઉપરાૂંત-ચોથુૂં બેલેટ પોડઝશન 4
બેલેટ યુડનટ પર સ્લાઇિ ડસ્વચ ટરાન્સપરન્ટ સેલોટેપની મદદથી સુરડિત રહે તે સુડનડિત કરવુૂં
વોડટૂંગ મશીન અને પોલીૂંગ મડટરીયલ એકત્ર કરવા
• જાિી લાઇન બેલેટ યુડનટ પર સૂંબૂંડધત ખાૂંચાની લાઇનમાૂં છે
• ઉમેદવારોના માસ્ક કર ેલા વાદળી બટન બેલેટ યુડનટમાૂં દેખાય છે= હરીફ
ઉમેદવારોની સૂંખ્યા+નોટા (બાકી બટન હોય, તો માસ્ક કર ેલા છે)
28

29. • EVM/VVPAT િીસ્પેચીૂંગ સેન્ટરથી મેળવ્યા બાદ મતદાનના આગળના ડદવસે તેની ફકત
ભૌડતક ચકાસણી જ કરવાની થાય છે. મતદાનના આગળના ડદવસે જો EVM ચાલુ કર ેલ હશે
અને ૧ વોટ નાખેલ હશે અને કલીયર કર ેલ ન હોય તો EVM માૂં મઘ્ય રાત્રીના ૧૨ વાગ્યા
૫છી વોટીૂંગ(મતદાન) થઇ શકશે નહી.તે સૂંજોગોમાૂં ELECTION EXCEEDED એવી EVM
માૂં િીસ્પલે થશે.
• બેલે યટન બે જગ્યાએથી સરટક્ષત છે અને સીલ કરવામાિં આવ્યા છે
• VVPAT ને અપર ડોર બે જગ્યાએથી સરટક્ષત છે અને સીલ કરવામાિં આવ્યા છે
• જમણી બાજ ઉપર અને નીચેની જગ્યાએ ટર ટનિંગ ઓટિસરના સીલ સાથે એડરેસ ેગ બરાબર
લગાવવામાિં આવ્યા છે
વોડટૂંગ મશીનની ચકાસણી
29

30. વોડટૂંગ મશીન અને પોલીૂંગ મડટરીયલ એકત્ર કરવા
• કન્ટરોલ યુડનટ – 1
• ક્લાડસફાઇિસ ડવટસ વોટસટ, જો હોય તો – 3
• બેલેટ યુડનટ (ઉમેદવારોની સૂંખ્યા િમાણે)
• મતદાતાઓનુૂં રડજસ્ટર (ફોમટ 17એ) - એક બુક
• VVPAT UNIT - 1
• મતદાર યાદીની વડકિં ગ કોપી - 3
• મતદાતાઓની સ્લીપ – 1600
• સુ૫રત થયેલા મતો માટે બેલેટ પેપર – 20
• અડવલોપ્ય શાહી - 10સીસીની બે શીશી
• કન્ટરોલ યુડનટ માટે એિરેસ ટેગ – 3
• બેલેડટૂંગ યુડનટ માટે એિરેસ ટેગ -2
• મતોની ગણતરી નુૂં પત્રક (ફોમટ 17સી) – 10
• વપરાયેલા પેપર સીલનો ડહસાબ- 2
• પિકારાયેલા(તકરારી) મતોની ફી જમા કરાવવા માટેની
ડરસીપ્ટ બુક - એક બુક
• ડવડશષ્ટ ટેગ– 2
• ઇવીએમ માટે ગ્રીન પેપર સીલ – 2
• ડસ્ટરપ સીલ – 2
• રબ્બર સ્ટેમ્પનુૂં એરો ક્રોસ ડનશાન- 1
• સ્ટેમ્પ પેિ (જાૂંબલી)-1
• ડિસાઇડિૂંગ ઓડફસર માટે મેટલ સીલ -1
• માડચસ -1
• ડિસાઇડિૂંગ ઓડફસરની િાયરી -1
• ડવડશષ્ટતા દશટક ડસકકો ધરાવતુૂં રબર સ્ટેમ્પ-1
• હરીફ ઉમેદવારોની યાદી – 1
• પિકારાયેલા(તકરારી ) મતોની યાદી (ફોમટ - 14) - 2
• અૂંધ તથા િડતગ્રસ્ત મતદાતાઓની યાદી (ફોમટ
14એ) – 2
• સુ૫રત(ટેન્િર) કર ેલા મતોની યાદી (ફોમટ 17બી) -2
• એસએચઓને પત્ર– 4

31. • મતદાનની શરૂઆત પવે અને સૂંપન્ન થયા બાદ ડિસાઇડિૂંગ ઓડફસર દ્વારા જાહેરાત / એકરાર (ભાગ 1થી
4) – 2
• મતદાર દ્વારા તેમની ઉૂંમર અૂંગેનુૂં ડનવેદન – 2
• ડનવેદન આપવાનો ઇનકાર કરનારા/ડનવેદન આપ્યા બાદ મતદાન કરનારા મતદારોની યાદી – 10
• અૂંધ અને િડતગ્રસ્ત મતદારોના સાથી દ્વારા ડનવેદન – 10
• પોડલૂંગ એજન્ટ માટેના પાસ – 2
• ડવડઝટ શીટ – 2
• ડિસાઇડિૂંગ ઓડફસર દ્વારા તૈયાર થનારા અને કન્સ્ટીટ્યુઅન્સી ઓબ્ઝવટર/આરઓને સુપરત થનારા 16-
મુદ્દાઓના અહેવાલનુૂં ફોમેટ
વોટ િંગ મશીન અને પોલીિંગ મટ રીયલ એકત્ર કરવા
31

32. • સાદી પેડન્સલ -1
• બોલ પેન – 3 વાદળી +1 લાલ
• કોરા કાગળ – 8 નૂંગ
• ડપન – 25 નૂંગ
• સીલીૂંગ વેક્સ - 6 ડસ્ટક
• વોડટૂંગ કમ્પાટટમેન્ટ માટેનુૂં મટીડરયલ –
2+2=4
• ગમ પેસ્ટ - 1 બોટલ
• બ્લેિ – 1
• મીણબત્તી - 4 ડસ્ટક
• પાતળો દોરો - 20 મીટર
• તેલ વગેર ેલછવા માટે કાપિના ટુકિા – 3
• પેડકૂંગ પેપર - 2 શીટ
• અડવલોપ્ય શાહીની બોટલ રાખવા માટે
કપ/ખાલી ડટન/પ્લાડસ્ટક બોક્સ-૧
• િરોઇૂંગ ડપન - 24 ડપસ
• ચેકડલસ્ટ – 2
• રબ્બર બેન્િ - 20 નૂંગ
• સેલો ટેપ - 1 નૂંગ
• ધાતુની ફટપટ્ટી – એક
• કાબટન પેપર - 3

33. ફોટો મતદાર યાદી (ફોટો ઇલેક્ટરલ રોલ)
• ચૂિં ણીના ટદવસે બનાવ ી મતદારોને મતદાન કરતાિં રોકવા મા ે િો ો ઇલેક્ રલ રોલ (પીઇઆર) તૈયાર
કરવિં.પીઇઆરમાિં મતદારોના િો ોગ્રાફ્સ હોય છે
• મતદાર યાદીમાિં જે મતદારોની ઓળખ છતી ન થઈ શકતી હોય અથવા તો જે મતદારોના િો ોગ્રાફ્સ પ્રાપ્ય ન હોય, તો
પિંચે ટનટદણષ્ટ કરેલા વૈકટલ્પક દસ્તાવેજો સ્વીકારવા
• જો મતદાર ઇલેક્ ોરલ રટજસ્ રેશન ઓટિસરે ઇશ્યૂ કરેલિં અન્ય ટવધાનસભા મતટવસ્તારનિં િો ો આઇડેટન્ ી કાડણ રજૂ
કરે તો આવિં કાડણ માન્ય રાખવિં. એ મા ે જરૂરી છે કે મતદાર જે મથક પર મતદાન કરવા ગયા હોય, ત્યાિંની મતદાર
યાદીમાિં તેમનિં નામ હોવિં જોઈએ
• મતદાર યાદીના સિંબિંટધત ભાગની ત્રણ કોપી (સિંમાતર ચૂિં ણીઓ હોય તો 5 કોપી) સિંપૂણણ છે
• મતદાન મથક સિંબિંટધત ......
• દૂર કરવામાિં આવેલા તમામ નામ અને રહી ગયેલી માનવીય ક્ષટતઓમાિં કરવામાિં આવેલા સધારાને તમામ કોપીમાિં
સમાટવષ્ટ કરવા
• નિંબર 1થી િમ આપવા
• મતદારોના ટપ્રન્ ેડ િમાિંકો શાહી કે અન્ય રીતે સધારાયેલા નથી
• તેમના મા ે નવા નિંબર નથી આપવામાિં આવ્યા
• મતદાર યાદીની માકણ કરેલી કોપીમાિં ‘પીબી’, ‘સીએસવી’ ટસવાય અન્ય કોઈ નોિંઘ નથી.
• રદ કરવામાિં આવેલા સિંબિંટધત મતદારો પર સ્પષ્ટ રીતે ‘ડિલીટેિ’ માકણ કરેલિં છે
• મતદાર યાદીમાિં ઓછામાિં ઓછા એક AERO અને અન્ય એક અટધકારીની સહી હોવી જોઈએ
વોટ િંગ મશીન અને પોલીિંગ મટ રીયલ એકત્ર કરવા
33

34. • મખ્ય મતદાર યાદીમાિં મતદારના નામ સામે # અથવા ## માકણ કરેલ હોય તો પૂરી પાડવામાિં
આવેલ પરક યાદીઓમાિં તે મતદારનિં નામ છે કે નટહ તેની ચકાસણી કરી લેવી.
• આ પ્રકારની યાદીમાિં મતદારના નામ, સરનામિં કે િો ોગ્રાિના સધારા કરવામાિં આવેલ હશે તેવા
મતદારોની યાદી હશે.
• મખ્ય મતદાર યાદીમાિં મતદારના નામ સામે ‘Deleted’ અથવા ‘Deleted’ ‘Deleted’ માકણ કરેલ
હોય તો પાડવામાિં આવેલ પરક યાદી-૨ની મતદારના નામની ચકાસણી કરી અન્ય પરાવાની
માિંગણી સિંપૂણણ ખરાઈ કયાણ બાદ જ મત આપવા દેવો.
• ઉપર મજબના ટનશાન/માકણ મખ્ય મતદાર યાદીમાિં છે કે નટહ તેની ચકાસણી મતદાનના
અગાઉના ટદવસે જ કરી તેવા નામના િમ નિંબરમાિં પેટન્સલથી રાઉન્ડ કરવિં.
• ASD મતદારો મતદાન કરવા આવે તો અન્ય પરાવાની માિંગણી સિંપૂણણ ખરાઈ કયાણ બાદ જ મત
આપવા દેવો. તથા મતદાર રીસ્ ર ૧૭-સી માિં સહી અને અિંગઠાનિં ટનશાન બિંને મેળવવા(સહી
કરતા મતદારોના ટકસ્સામાિં)
મુખ્ય મતદાર યાદી અને પુરક મતદાર યાદીની સમજ
નોધ: મતદાર યાદીમાિં કોઈ ગોળ રાઉન્ડ/ ીક િક્ત પેટન્સલથી જ કરવિં.
34

35. • ટરિરલ ઇમેજ શી – િો ો મતદાર યાદીમાિં જે મતદારોના િો ા બરાબર ટપ્રન્ ન થયા હોય તેમને
આપવામાિં આવે છે.
• ગેરહાજર રહેનાર, ટશફ્ થયેલા અને રદ થયેલા મતદારોની તમને અપાયેલી યાદી
• સ૫રત મત૫ત્રો તમારા મતદાન મથકના જ છે. અને તે ક્ષટતગ્રસ્ત થયેલ નથી. તદૃઉ૫રાિંત તેના
િમાિંક અને ટવગતો સરખાવીને તપાસો
• જો તમને વોટ િંગ મશીન કે કોઈપણ પોટલિંગ મટ રીયલ ક્ષટતગ્રસ્ત જણાય, તો તમારે તરત જ
વોટ િંગ મશીન/પોટલિંગ મટ રીયલના ટવતરણના ઇનચાજણ ઓટિસર કે ટર ટનિંગ ઓટિસરને જાણ
કરવી
• હરીિ ઉમેદવારો તથા તેમના ઇલેક્શન એજન્્સની સહીની તમને અપાયેલી િો ોકોપી તપાસવી
પોટલિંગ મ ીટરયલની તપાસ
35

36. મતદાન મથક
36

37. પોટલિંગ એજન્ ની બેઠક વ્યવસ્થા એ રીતે હોવી જોઈએ કે તેઓ
નીચેની બાબતોનિં નીટરક્ષણ કરી શકે
• મતદાર મતદાન મથકમાૂં િવેશે ત્યાર ેતેનો ચહેરો
• કન્ટરોલ યુડનટ રખાયુૂં હોય તે ડિસાઇડિૂંગ ઓડફસરના ટેબલ કે ત્રીજા
પોડલૂંગ ઓડફસરના ટેબલ પર થતી કાયટવાહી
• ડિસાઇડિૂંગ ઓડફસરના ટેબલ/ત્રીજા પોડલૂંગ ઓડફસરના ટેબલથી વોડટૂંગ
કમ્પાટટમેન્ટ સુધી મતદારની ગડતડવડધ અને મતદાન મથકમાૂંથી ડવદાય
• તેઓ એવી જગ્યાએ ન બેઠેલા હોવા જોઈએ, જ્ાૂંથી બેલેટ યુડનટ અને
VVPAT ની સ્ક્રીન મતદારને બટન દબાવીને મત આપતાૂં જોઈ શકાય.
એક જ ચૂંટણી માટે મતદાન મથક
સ્થાપવુૂં
મતદાન મથક સ્થાપવિં
37

38. • મતદાન મથક બહાર નોડટસ મકવી :-
• મતદાન મથકનો હદ ટવસ્તાર અને મતદારોની
ટવગતો અિંગેની નોટ સ
• િોમણ 7-એમાિં હરીિ ઉમેદવારોની યાદીની કોપી
• શક્ય હોય ત્યાિં દરેક ઉમેદવારનિં ટનશાન દશાણવવિં
• હરીિ ઉમેદવારોની યાદી પ્રમાણે તેમનાિં નામ અને
િમ એકસમાન હોવાિં જોઈએ
મતદાન મથક સ્થાપવિં
38

39. મતદાન મથકના પ્રવેશદ્વાર પર તૈનાત સીપીએિ જવાનોએ નીચેની બાબતો પર ખાસ નજર રાખવી-
• કોઈ કારણોસર સીપીએિ મતદાન મથક પર ન પહોિંચે, તો મતદાનની કામગીરી ચાલ થશે નહી.
• મતદાન દરટમયાન કોઈ અનઅટધકૃત વ્યટક્ત મતદાન મથકમાિં હાજર ન રહે
• પોટલિંગ બૂથમાિં કોઇ મતદાર ન હોય ત્યારે પોટલિંગ પા ી કે પોટલિંગ એજન્ મતદાન કરવાનો પ્રયત્ન ન કરે
કે મતદાન ન કરે
• કોઈ ટપ્રસાઇટડિંગ ઓટિસર/પોટલિંગ ઓટિસર વોટ િંગ કમ્પા ણમેન્ માિં મતદાર સાથે ન જાય
• પોટલિંગ એજન્ કે પોટલિંગ ઓટિસર મતદારને ધમકાવે નહીિં કે ધમકાવવાનો ભાવ દશાણવે નહીિં
• મતદાન મથકની અિંદર શસ્ત્રો ન લઈ જવામાિં આવે
• કોઈ ગેરરીટત ન આચરવામાિં આવે
• ચૂિં ણીની પ્રટિયા શાિંટતપૂણણ રીતે હાથ ધરાય તે મા ે ચૂિં ણી પિંચ કેન્રીય પોલીસદળોને તૈનાત કરે છે
• સ્થાટનક રાજ્ય પોલીસ અને કેન્રના પેરાટમટલ રી સલામતી દળો તમામ કાયો મા ે ચૂિં ણી પિંચના દેખરેખ
અને ટનયિંત્રણ હેઠળ હોય છે
મતદાન મથક પર સલામતી વ્યવસ્થા
39

40. પોટલિંગ ઓટિસરોને જવાબદારીની સોિંપણી
િથમ પોડલૂંગ ઓડફસર
• મતદાન મથકમાિં દાખલ થનાર મતદાર સહ પ્રથમ આ
મતદાન અટઘકારી પાસે જશે.
• તેઓ મતદાર યાદીની માકણ કરેલી કોપીના ઇનચાજણ
હશે
• મતદારની ઓળખને લગતી કામગીરી મા ે જવાબદાર
40

41. પોટલિંગ ઓટિસરોને જવાબદારીની સોિંપણી
1. અટવલોપ્ય શાહીના તેઓ ઈનચાજણ હશે
2. બીજા પોટલિંગ ઓટિસર મતદારના ડાબા હાથની પહેલી આિંગળી પર અટવલોપ્ય શાહીનિં અગાઉથી જ
કોઈ ટનશાન તો નથીને તેની ચકાસણી કરશે.
3. તે પછી તેઓ મતદાતાના ડાબા હાથની પહેલી આિંગળી પર શાહીનિં ટનશાન કરશે
4. આવિં ટનશાન આિંગળીના પાછળના ભાગે નખની નીચેથી પહેલા વેઢા સધી સ્પષ્ટપણે દેખાય તે રીતે
(બાજના િો ામાિં દશાણવ્યાનસાર) કરશે.
5. તેઓ િોમણ 17એ- મતદાતાઓના રટજસ્ રના ઇનચાજણ છે. મતદારોની યોગ્ય ટવગતો જાળવવા મા ે
જવાબદાર
6. રટજસ્ રમાિં દરેક મતદારની સહી કે અિંગૂઠાની છાપ મેળવશે.
7. મતદાતાની સ્લીપ ઈશ્યૂ કરશે.
8. અટવલોપ્ય શાહી લગાવ્યા બાદ અિંગૂઠાની છાપ કે સહી લેશે, જેથી મતદાતા મતદાન મથક છોડે તે
પહેલાિં શાહી સૂકાઈ જાય
બીજો પોડલૂંગ ઓડફસર
41

42. પોટલિંગ ઓટિસરોને જવાબદારીની સોિંપણી
ત્રીજા પોડલૂંગ ઓડફસર
• તેઓ વોટ િંગ મશીનના કન્ રોલ યટન ના ઇનચાજણ હશે.
• બીજા પોટલિંગ ઓટિસરની બેઠકો હશે તે જ ેબલ પર તેમની બેઠક હશે
• મતદારની સ્લીપના િમાિંક પ્રમાણે જ તેમને વોટ િંગ કમ્પા ણમેન્ માિં જવા દેવા અને આ પ્રટિયાનો કડક અમલ કરવો
• મતદારના ડાબા હાથની પહેલી આિંગળી પર શાહીનિં ટનશાન કરેલિં છે તે પણ તેઓ તપાસશે
• કન્ રોલ યટન પરનિં ‘બેલેટ’ બ ન દબાવીને તેઓ વોટ િંગ કમ્પા ણમેન્ માિં રાખેલા બેલેટ યટન અને VVPAT ને
એટક્ વે કરશે
• મતદાન મથકમાિં મતદારોની સિંખ્યા ઓછી હોય અને RO તરિથી (ર) જ પોલીિંગ VMટિસર િાળવ્યા હોય તો
તેવા સિંજોગોમાિં ત્રીજા પોટલિંગ ઓટિસરની કામગીરી ટપ્રસાઇટડિંગ ઓટિસર પોતે પણ બજાવી શકે છે
• ડવરામના સમયે અને મતદાનના દર કલાકે રીસ્ રમાિં મતદારોની કલ સિંખ્યા અને કન્ રોલ યટન માિં દશાણવતી
મતોની સૂંખ્યા સરખાવી લેવી.
42

43. પોટલિંગ ઓટિસરોને જવાબદારીની સોિંપણી
િથમ પોડલૂંગ ઓડફસર -
મતદારોની ઓળખ અને મતદાર
યાદીની માકટ કર ેલી કોપીના
ઇનચાજટ
બીજા પોડલૂંગ ઓડફસર –
અડવલોપ્ય શાહી, વોટર સ્લી૫
તથા મતદાર રડજસ્ટર (૧૭ એ) ના
ઇન-ચાજટ
ત્રીજા પોડલૂંગ ઓડફસરચૂંટણી
માટેના કન્ટરોલ યુડનટના ઇનચાજટ
નોૂંઘ :- વઘુ મતદારો હોવાને કારણે જો આ૫ને ત્રણથી વઘુ પોલીૂંગ ઓડફસર
ફાળવ્યા હોય તો બીજા પોલીૂંગ ઓડફસરની કેટલીક કામગીરી (વોટર સ્લી૫
સડહતની) ત્રીજા પોલીૂંગ ઓડફસરને ફાળવવાની રહેશે. અને ચોથા પોલીગ
ઓડફસર કૂંન્ટરોલ યુનીટના ઇનચાટજ તરીકે દશાટવેલી કામગીરી ડનભાવશે.
43

44. • મતદાન મથકમાિં બેઠક વ્યવસ્થા અને પ્રવેશ
• પોડલૂંગ ઓડફસસટ
• ઉમેદવાર, તેમના ચૂંટણી એજન્ટ અને એકી સમયે એક જ પોડલૂંગ એજન્ટ
• ચૂંટણી પૂંચ દ્વારા અડધકૃત કરાયેલી વ્યડિઓ જેમ કે મીડિયાકમી, માઇક્રો ઓબ્ઝવટર વગેર ે
• ચૂંટણી સૂંબૂંધે ફરજ પરના જાહેર સેવકો
• મતદારોની ઓળખ માટે કે તમને સહાય કરવા માટે તમારા દ્વારા અડધકૃત કરાયેલી વ્યડિ
• મદદ ડવના ચાલી ન શકે તેવા અૂંધ કે ડવકલાૂંગ મતદારની સાથે આવેલી વ્યડિ
• પૂંચે નીમેલા ઓબ્ઝવટર
• મતદારના હાથમાૂં રહેલુૂં બાળક
• ડિસાઇડિૂંગ ઓડફસર ે નીમેલ મડહલા સેડવકા કે ડવલેજ ઓડફસર કે અન્ય કોઈપણ ઓડફસર ે મતદાન
મથકના દરવાજાની બહાર બેસવુૂં જોઈએ અને ફિ મતદારને મતદાન મથકની અૂંદર આવવાની
પરવાનગી આ૫વી જોઈએ
ડિસાઇડિૂંગ ઓડફસર જરૂર પડ્યે તપાસ માટે મતદાન મથકની મુલાકાતે આવેલા હરીફ
ઉમેદવારો તથા તેમના ઇલેક્શન એજન્ટના ઓળખ કાિટ માૂંગી શકે છે
44

45. • જાહેર સેવક તરીકે ફરજ બજાવતા પોલીસ અડધકારીઓ ચૂંટણી સૂંબૂંડધત ફરજ પર હોય, ત્યાર ેતેઓ
યુડનફોમટમાૂં હોય કે સાદા કપિાૂંમાૂં પણ તેમને પોડલૂંગ બથની અૂંદર િવેશવાની મૂંજરી નથી. કાયદો અને
વ્યવસ્થાની જાળવણી માટે તેમને જરુરીયાત મુજબ બોલાવી શકાય છે.
• મતદાર કે ઉમેદવાર કે પછી ઇલેક્શન એજન્ટ સાથે આવેલા સલામતી રિકોને અનુમડત નથી (Z
કેટેગરીની સુરિા ઘરાવતાૂં ઉમેદવાર કે મતદારની સાથે એક સલામતી રિક નાના છ
ુ પાયેલા હડથયાર
સાથે િવેશી શકે છે. )
• કેન્ર અને રાજ્ના મૂંત્રીઓ, રાજ્િધાનો અને નાયબ િધાનો પોડલૂંગ એજન્ટ તરીકે કામગીરી કરી શકે
નહીૂં તથા તેઓ તેમના સલામતી રિકો સાથે મતદાન મથકમાૂં િવેશી શકે નહીૂં.
• સચના અનુસાર, મૂંત્રીઓ કે રાજકીય નેતાઓ સાથે આવેલા સલામતી રિકો મતદાન મથકમાૂં િવેશી શકે
નહીૂં તથા મતદાનની િડક્રયામાૂં અિચણરૂપ બને તેવી િવૃડત્ત કરી શકે નહીૂં
• કોઈપણ સમયે ફિ ત્રણ કે ચાર મતદારો જ મતદાન મથકમાૂં હાજર રહી શકે
• કોઈ વ્યડિ ઓથોડરટી લેટર ધરાવતી હોય, તેમ છતાૂં શૂંકાના આધાર ેતેની તપાસ થઈ શકે
• મૂંત્રી કે તમારા ઊપરીના આદેશને સ્વીકારવો નહીૂં કે તેમની તરફદારી પણ ન કરવી
• જો રાજકીય નેતા કે મૂંત્રી પાસે પૂંચનો યોગ્ય ઓથોડરટી લેટર હોય, તો ફિ તેમને જ પરવાનગી આપવી
45

46. મતદાન મથકમાિં બેઠક વ્યવસ્થા અને પ્રવેશ ટનયિંત્રણ
પોડલૂંગ એજન્્સ
• હરીફ ઉમેદવાર ેનીમેલા પોડલૂંગ એજન્્સ સૂંબૂંડધત મતડવસ્તારના સામાન્ય રહેવાસી અને મતદાર
હોવા જોઈએ
• તેમની પાસે મતદાર ઓળખપત્ર હોવુૂં જોઈએ
• ફોમટ 10માૂં તેમણે તમારી સમિ એપોઇન્ટમેન્ટ લેટર રજ કરવો જોઈએ
• પોડલૂંગ એજન્ટની જાહેરાત
• શૂંકા જણાતાૂં RO એ આપેલો “ઉમેદવાર કે ઇલેક્શન એજન્ટની સહીનો નમનો “ તપાસો
• કાયદામાૂં પોડલૂંગ એજન્ટની ડનમણૂંક માટેની સમય મયાટદા નક્કી કરવામાૂં આવી નથી.
• પોડલૂંગ એજન્ટ મતદાન મથક પર મોિા પહોૂંચે, તો પણ તેમને મતદાન મથકમાૂં હાથ ધરાતી અન્ય
િડક્રયામાૂં સામેલ થવાની મૂંજરી આપવી જોઈએ
• મતદાન મથકમાૂંના દર ેક પોડલૂંગ એજન્ટને એન્ટરી પાસ આપવો, જેથી જરૂર િમાણે તે મતદાન
મથકમાૂં આવી શકે અને બહાર જઈ શકે
• મતદાનના છેલ્લા એક કલાક દરડમયાન કોઈપણ પોડલૂંગ એજન્ટને મતદાન મથક છોિવાની કે
બહાર જવાની રજા આપવી નહીૂં
46

47. મતદાન મથકમાિં બેઠક વ્યવસ્થા અને પ્રવેશ ટનયિંત્રણ
પોડલૂંગ એજન્ટની બેઠક વ્યવસ્થા :-
• તેમને મતદાન મથકની અિંદર બેસાડવા
• મતદાન મથકમાિં પ્રવેશનાર મતદારનો ચહેરો જોઈ શકે
• વોટ િંગ કમ્પા ણમેન્ માિં મતદારની ગટતટવટધ અને મતદાન કયાણ બાદ મથકમાિંથી બહાર નીકળે ત્યાિં સધીની સમગ્ર
ટહલચાલ અને કાયણવાહી પર નજર રાખી શકે તેવી.
•જોકે, મતદાર મતદાન કરે તે ન દેખાવિં જોઈએ
•તેમની બેઠક વ્યવસ્થા મતદાર યાદીની માકણ કરેલી કોપીના ઇનચાજણ પોટલિંગ ઓટિસર ની બરાબર પાછળ
અથવા તો પોટલિંગ ઓટિસરની સામે હોવી જોઈએ
47

48. મતદાન મથકમાિં બેઠક વ્યવસ્થા અને પ્રવેશ ટનયિંત્રણ
પોડલૂંગ એજન્ટની બેઠક વ્યવસ્થા
માન્ય રાષ્ટરીય ૫િો
રાજ્ના માન્ય
પિો
અન્ય રાજ્ના માન્ય
પિો
નોૂંઘાયેલા અમાન્ય
પિો
અપિ ઉમેદવારો
1
3
4
5
2
48

49. મતદાન મથકમાિં બેઠક વ્યવસ્થા અને પ્રવેશ ટનયિંત્રણ
મતદાર મત આપે તેની વીટડયોગ્રાિી
અનટધકૃત વ્યટક્ત દ્વારા િો ોગ્રાિી/વીટડયોગ્રાિી
મતદાન મથકની અિંદર િો ોગ્રાિી
મતદાર વોટ િંગ મશીનના બેલે યટન માિં મત આપતા હોય તેની િો ોગ્રાિી
મતદાન મથકમાિં ધૂમ્રપાનની મિંજૂરી નથી
મતદાન મથકમાિં કે તેની િરતે 100 મી રના ટવસ્તારમાિં કોઈપણ
વ્યટક્તને પક્ષના ટનશાન, િો ા દશાણવવાની છ
ૂ નથી
પરવાનગી નથી
49

50. મતદાન મથકમાિં બેઠક વ્યવસ્થા અને પ્રવેશ ટનયિંત્રણ
• િો ોગ્રાિરો શાિંટત અને વ્યવસ્થા જળવાય તે રીતે મતદાન મથક બહાર લાઇનમાિં ઊભેલા મતદારોના િો ા
પાડી શકે છે
• ઓબ્ઝવણરની સૂચનાના આધારે મતદાન મથકની અિંદર મતદાનની પ્રટિયાની વીટડયોગ્રાિી કરી શકાય છે.
• રાજ્ય સરકારના પટબ્લટસ ી અટધકારીઓ સટહત કોઈપણ વ્યટક્તને પિંચના ઓથોટર ી લે ર ટવના અિંદર
પ્રવેશવાની મિંજૂરી ન હોવી જોઈએ
50

51. !! ઓબ્ઝવણસણ !!
(ડરિેઝન્ટેશન ઓફ ધ ડપપલ એક્ટ, 1951ની કલમ-20બી હેઠળ કમીશને ડનયુિ કર ેલ સત્તાડઘકારીઓ)
•તેમની તરિ સૌજન્ય દાખવો
•કમીશનને તેમણે આપવાના ટરપો ણના આશયને ધ્યાનમાિં રાખીને તેમને આવશ્યક તમામ જાણકારી આપવી
•રૂટ ન માટહતી ટસવાય, તમારી જાણકારીમાિં હોય તેવી વધારાની માટહતી પણ આપવી
•ઓબ્ઝવણર કે માઇિો ઓબ્ઝવણર મા ે A/S/D (ગેરહાજર, સ્થળાૂંતર કરનાર, મૃતક મતદારોનુૂં ટલસ્ ) પ્રાપ્ય બનાવવિં
•તેઓ સૂચના ન આપી શકે, પણ સૂચન જરૂર કરી શકે
•તમે અનભવેલી સમસ્યા તરિ તેમનિં ધ્યાન દોરો
•ઓબ્ઝવણરને ટવટઝ શી માિં સહી કરવાની ટવનિંતી કરવી. મતદાનની પ્રટિયા પૂરી થયા બાદ તમારે તે શી ટપ્રસાઇટડિંગ
ઓટિસરની ડાયરી સાથે જમા કરાવવાની રહેશે
મતદાન મથકમાિં બેઠક વ્યવસ્થા અને પ્રવેશ ટનયિંત્રણ
51

52. મતદાન મથકમાિં બેઠક વ્યવસ્થા અને પ્રવેશ ટનયિંત્રણ
!! માઇિો ઓબ્ઝવણર !!
•માઇિો-ઓબ્ઝવણર પ્રત્યક્ષ રીતે જનરલ ઓબ્ઝવણરના ટનયિંત્રણ અને દેખરેખ હેઠળ કામ કરશે
•માઇિો ઓબ્ઝવણરે મતદાન મા ેની તૈયારીનિં મૂલ્યાિંકન કરવાનિં હોય છે
•મતદાનના ટદવસ દરટમયાન તેઓ ટપ્ર-ટપ્રન્ ેડ પ્રોિોમાણ પર મહત્વના મદ્દાઓ નોિંધી લેશે
•માઇિો ઓબ્ઝવણર, ટપ્રસાઇટડિંગ ઓટિસર કે પોટલિંગ ઓટિસર તરીકેની કામગીરી બજાવી શકે નહીિં કે
તેમને કોઈ સૂચના પણ આપી શકે નહીિં
•પ્રત્યેક મતદાન મથકમાિં એક માઇિો-ઓબ્ઝવણર હોય તેના બદલે એક કરતાિં વધારે મતદાન મથક
ધરાવનાર ટબલ્ડીિંગમાિં એક માઇિો-ઓબ્ઝવણર હશે
•મતદાન પ્રટિયા કાયણક્ષમ રીતે ન ચાલી રહી હોય, તો માઇિો ઓબ્ઝવણર જનરલ ઓબ્ઝવણરનિં તે તરિ
ધ્યાન દોરશે
•મતદાનની પૂણાણહૂ ટત બાદ માઇિો ઓબ્ઝવણર ટવટધપૂવણક જનરલ ઓબ્ઝવણરને ટરપો ણ સપરત કરશે
52

53. મોક પોલનિં આયોજન

54. -ટપ્રસાઇડીિંગ ઓટિસર રારા મતદાન ની ૯૦ મીની પહેલા
મોકપોલ ન આયોજન પોલીિંગ એજન્ ની હાજરીમાિં કરવાન
રહેશે.
-મોકપોલ શર કરતા સમયે જો એક પણ પોલીિંગ એજન્ હાજર
ન હોઇ તો વધારેમાિં વધારે ૧૫મીની રાહ જોયા બાદ મોકપોલ
શર કરી દેવ
54

55. હાજર તમામ વ્યટક્તઓને તમારે બતાવવિં કે ‘ટલલયર’ બ ન
દબાવીને તમામ ગણતરી શૂન્ય પર સે કરી દેવાઈ છે
કન્ રોલ યટન ના કમ્પા ણમેન્ માિં ઇનર અને આઉ ર ડોરથી
ઢિંકાયેલિં ‘ટલલયર’ બ ન આપવામાિં આવેલિં છે
ઇનર ડોરમાિં ‘ટલલયર’ બ ન, ‘ટરઝલ્ ’ બ ન અને ટપ્રન્ બ ન
ધરાવતા કમ્પા ણમેન્ટ્સ આવેલા હોય છે
આઉ ર ડોર ઇનર ડોરની ઉપર આવેલિં છે અને તે ‘લલોઝ’
બ ન ધરાવતા કમ્પા ણમેન્ ને પણ કવર કરે છે
વોડટૂંગ મશીન ‘ડક્લયર’ કરવાનુૂં ડનદશટન
મોક પોલનિં આયોજન
55

56. ઇનર િોર ખોલવા માટે ‘ડરઝલ્ટ ’ બટનની ઉપર
આવેલા બે એપચટર (કાણાૂં)માૂં અૂંગઠો અને આૂંગળી
નાૂંખવા અને પછી લેચને અૂંદર હળવેથી દબાવવાની
સાથે િોરને ઉપરની તરફ ખેંચવુૂં
‘ડક્લયર’ બટન દબાવવાથી
ડિસપ્લે પેનલ પર માડહતી
દેખાશે (જેનો ઉલ્લેખ આગામી
સ્લાઇિમાૂં છે)
વોડટૂંગ મશીન ‘ડક્લયર’ કરવાનુૂં ડનદશટન
મોક પોલનિં આયોજન
56

57. મોક પોલનિં આયોજન
57

58. આઉટર િોર અને પછી
ઇનર િોરમાૂં “ડરઝલ્ટ
સેક્શન” ખોલો
1 2
3
4
મોક પોલનિં આયોજન
58

59. કોઈ મતોનુૂં મતદાન
નથી કરવામાૂં આવ્યુૂં
તેની હાજર પોડલૂંગ
એજન્ટને ખાતરી
કરાવવા માટે ડક્લયર
બટન દબાવો
મોક પોલનિં આયોજન
59

60. CONTROL
UNIT
• કન્ રોલ યટન માિં
બેલે બ ન દબાવવિં.
દબાવવાથી ટડસપ્લે
સેક્શનમાિં ટબઝી
લેમ્પ લાલ થશે અને
સાથે જ બેલે
યટન નો રેડી લેમ્પ
લીલો થશે
BALLOT
UNIT
• પોડલૂંગ એજન્ટને
કોઈપણ ઉમેદવારને
એક/સમાન
સૂંખ્યામાૂં મત
આપવા માટે કહેવુૂં
તથા તેમણે કોને મત
આપ્યા છે તે યાદ
રાખવા જણાવવુૂં
VVPAT
• પોડલૂંગ એજન્ટને
કોઈપણ
ઉમેદવારને એક
મત આપે પછી
તેને VVPAT ના
ટડસ્પ્લે ટવન્ડો માિં
જોવાનિં કહેવિં.જે
તેને આપેલા
ટનશાન જેવી જ
સ્લીપ નીકળે છે
મોકપોલ દરમ્યાન ઓછા માૂં ઓછા 50 મત નાખવા જરૂરી છે.
મોક પોલનિં આયોજન
60

61. કન્ટરોલ યુડનટના બટનમાૂં
ક્લોઝ બટન દબાવીને
મોક પોલ પરો કરવો.
મોક પોલનિં આયોજન
61

62. સૂંબૂંડધત ઉમેદવારની તરફેણમાૂં આવેલા મતોની સૂંખ્યા અનુસાર
પડરણામ દેખાય તે સુડનડિત કરવુૂં
મોક પોલનિં આયોજન
62

63. બેલેટ
તમામ ઉમેદવારોને સમાન
સિંખ્યામાિં મતો અપાય તેનિં
ધ્યાન રાખવિં
ક્લોઝ
ડરઝલ્ટ
ડક્લયર
ડસ્વચ ઓફ
સીલ
2
3
4
5
6
7
1
મોક પોલનિં આયોજન
63

64. Mock Poll Certificate
This is to certify that I ……………….. Presiding Officer at the Polling Station No…..
of ……….Assembly Constituency ( or the ……… Assembly segment under
…….. Parliamentary Constituency) conducted the Mock Poll at ……. AM
today, the poll day i.e. 30.4.2009 following the instructions issued by the
Election Commission of India.
A total of ….. votes were polled in the mock poll and after the mock poll I have
carefully cleared the memory and the total votes polled showed ‘0’ after
clearing the memory.
At the time of mock poll the following polling agents representing the candidates
whose names mentioned against the names of such agents were present and I
have obtained their signatures.
At the time of mock poll the agents of only ……. contesting candidate were present.
After waiting for ten minutes I conducted the mock poll along with other
polling staff at ……. I have mentioned the name of the agent present at the time
of mock poll including the name of the candidate whom he presented.
(In case, no agent was present it shall be mentioned “No Polling Agent was present at
the time of mock poll”.
Name of Agent Name of Candidate Signature of the agent
Date:
Time: Name & Signature of the PrO
મોક પોલનિં આયોજન
64

65. મોક પોલ દરડમયાન ર ેકોિટ થયેલા
મતોને ડક્લયર કરવા માટે
‘ડક્લયર’ બટન દબાવો, જે પછી
ડિસપ્લે પેનલ પર ‘ઝીરો’ દેખાશે
મોક પોલ યોજવા પાછળનો આશય
ઉ૫ડસ્થત પોડલૂંગ એજન્્સને એ
દશાટવવાનો છે કે ઇવીએમ
સૂંપણટપણે કાયટરત છે. મોક પોલનુૂં
સડટટડફકેટ પણ તૈયાર કરવામાૂં આવે
છે.
ખાસ નોિંઘ :- જો મોક પોલ કરવામાૂં નહી આવ્યો હોય તો તે મતદાન
મથકની ચૂંટણી રદ થઇ શકે છે. તે બાબત ખાસ ઘ્યાને
રાખવી.
મોક પોલનિં આયોજન
65

66. જો ટપ્રસાઇટડિંગ ઓટિસર કે ઓબ્ઝવણરના ધ્યાનમાિં આવે કે મોક પોલના એક
કલાકની અિંદર સીટલિંગ કરતાિં પહેલાિં મોકપોલનિં ટરઝલ્ ટલલયર નથી કરવામાિં
આવ્યિં અને યટન સીલ કયાણ પછી વાસ્તટવક મતદાન હાથ ધરવામાિં આવ્યિં
છે, તો ચૂિં ણી મોકૂિ થઈ શકે છે અને કન્ રોલ યટન બિંધ કરીને ફ્રેશ મશીન
સાથે ચૂિં ણી હાથ ધરવામાિં આવે છે.
મતદાન મલતવી રાખવામાિં આવ્યિં તે
પહેલાિં મતદાન કરનારા મતદારોને
િરીથી બોલાવવાનો પ્રયત્ન કરવો અને
તેમને નવેસરથી મત આપવાની
પરવાનગી આપવી
ડબલ/મટલ્ પલ વોટ િંગ રોકવા મા ે
તેમના ડાબા હાથની આિંગળી પર
શાહીનિં ટનશાન ન કરવિં
મોક પોલનિં આયોજન
66

67. કન્ રોલ યટન બિંધ કરવિં ,
સીલ કરવિં અને મતદાન
ની શરૂઆત

68. મોક પોલ પૂણણ થયા બાદ વાસ્તટવક મતદાન ચાલ કરતાિં પહેલાિં
CU ને સીલ કરવાની નવી રીત
68

69. and place
VVPAT ના િરોપબોક્સમાની બધી જ કાપલી
કાઢી લઇ VVPAT િરોપબોક્સને સરનામાૂં
ટેગથી સીલ કરવુૂં.
મોકપોલ કાપલીની પાછળ મોક્પોલનો ડસક્કો મારી
કાળા કવરમાૂં મકી લાખથી સીલ કરવુૂં.
VVPAT સીલ કરવુૂં
69

70. • મતદાનની ગુપ્તતાની ચેતવણી :-
• કલમ-128ની જોઈએ.
• “ડિસાઇડિૂંગ ઓડફસર”ની ડાયરીમાિં ટવલિંબના કારણો નોિંઘવા.
મતદાનની
શરૂઆત
70

71. મતદાનની શરૂઆત
કલમ : ૧૨૮
71

72. અડવલોપ્ય
શાહીના
ઉપયોગમાૂં
સાવધાની
શાહી બરાબર રીતે
સાચવવામાૂં આવે તેનુૂં
પોડલૂંગ ઓડફસર
ઇનચાજે બરાબર ધ્યાન
રાખવુૂં
મતદાન દરમ્યાન શાહી
ઢોળાઈ ન જાય
થોિી ર ેતી કે માટી કે ખાલી
ડટન કે પહોળા તડળયાવાળુૂં
વાસણ લઈને શાહીની
બોટલનો ૩/૪ ભાગ તેમાૂં ઉૂંિો
ઉતર ેતેવી રીતે ૫ણ બરબર
મઘ્યમાૂં ગોઠવવો.
ઢાૂંકણ સાથે જોિાયેલી
પ્લાડસ્ટકની દાૂંિી ઊભી
રાખવી અને મતદારની
આૂંગળી પર ડનશાન કરવા
ડસવાય તેને બહાર કાઢવી
નહીૂં
ઢાિંકણા સાથેની સળીનો
છેડો હિંમેશા નીચેની
તરિ અને સીધો રાખવો
મતદાનની
શરૂઆત
72

73. મતદાર યાદીની માકટ કર ેલી કોપી
• મતદાર યાદીની માકણ કરેલી કોપીમાિં પોસ્ લ બેલે ઇશ્યૂ કરવા ટસવાયની કોઈ નોિંધ
નથી કરવામાિં આવી તેની હરીિ ઉમેદવારો કે પોટલિંગ એજન્ટ્સને ખાતરી કરાવવા મા ે
તેમને આ કોપી બતાવવી
• ઇડીસી, સીએસવી અને સટપ્લમેન્ માિં રદ થયેલી દેખાતી ટવગતો ડરાફ્ રોલમાિં
નોિંધવામાિં આવે છે
• Objections before final publication reflected in the reprinted in mother roll
by strikethrough method in the electoral roll of eight columns without
photograph
• િો ો મતદાર યાદી હોય, તો ઇલેક્ ર ટડ ેલ બોક્સ પર ‘ટડટલ ેડ’ શબ્દ લખવો
• અન્ય કોઈ એન્ રી ટડલી નથી કરવામાિં આવી કે તેમાિં િેરિાર નથી કરવામાિં આવ્યો
મતદાનની
શરૂઆત
73

74. મતદાર પાસે મતદાર ફોટો ઓળખપત્ર (EPIC) નથી, તેવા મતદારોએ મતદાન માટે રજુ કરવાના દસ્તાવેજી પુરા
૧ પાસપોટટ,
૨ ડરાઇટવિંગ લાયસન્સ,
૩ કેન્ર/ રાજ્ય સરકાર/ જાહેર સાહસો/ પટબ્લક ટલટમ ેડ કિંપનીઓ દ્વારા કમણચારીને ઇસ્ય કરેલા િો ોગ્રાિ
સાથેના સટવણસ ઓળખ પત્રો
૪ બેન્ક/ પોસ્ ઓટિસ દ્વારા ઇસ્ય કરેલી િો ોગ્રાિ સાથેની પાસબક
૫ પાનકાડણ,
૬ એનપીઆર હેઠળ આરીઆઈ દ્વારા ઇસ્ય કરેલિં સ્મા ણ કાડણ
૭ MANREGA જોબકાડણ,
૮ શ્રમ મિંત્રાલયની યોજના હેઠળ ઇસ્ય કરેલા આરોગ્ય વીમા અિંગેના સ્મા ણ કાડણ,
૯ િો ાગ્રાિ સાથેના પેન્શન ડોકયમેં ,
૧૦ એમપી/ એમએલએ/ એમએલસીને ઇસ્ય કરેલા સત્તાવાર ઓળખ પત્રો, અને
૧૧ આધારકાડણ, 74

75. મતદાર પાસે મતદાર ફોટો
ઓળખપત્ર (EPIC) નથી, તેવા
મતદારોએ મતદાન માટે રજુ
કરવાના દસ્તાવેજી પુરા
75

76. મતદાર ફોટો ઓળખપત્રથી મતદારની ઓળખ િસ્થાડપત થઈ શિી હોય તો તેમાૂં રહેલી કારકુનની
ભલો, જોિણીની ભલ વગેર ેની ઉપેિા કરવી. મતદાર અન્ય ડવધાનસભા મતદાર ડવભાગના મતદાર
નોધણી અડધકારીએ ઇસ્યુ કર ેલુૂં મતદાર ફોટો ઓળખપત્ર રજ કર ે તો, જ્ાૂં મતદાર મતદાન માટે ગયા
હોય તે મતદાન મથકની લગતી મતદાર યાદીમાૂં મતદારનુૂં નામ હોય તો, ઓળખ માટે આવુૂં મતદાર
ફોટો ઓળખપત્ર પણ સ્વીકારવાનુૂં રહેશે. ફોટોગ્રાફ મળતોઆવતો ન હોય વગેર ે કારણોસર મતદારની
ઓળખ સાડબત કરવી શક્ય ના હોય તો મતદાર ે ઉપર ફકરા-૮માૂં જણાવેલ પૈકી કોઈ એક વૈકડલ્પક
ફોટો ઓળખ પત્ર રજ કરવાનુૂં રહેશે.
ઉપરોક્ત ૧૧ પ્રકારના માન્ય વૈકટલ્પકન િો ો ઓળખપત્રમાિં કઇપણ મજકૂર હોય તેમ છતાિં, લોક
પ્રટતટનટધત્વ અટધટનયમ,૧૯૫૦ની કલમ ૨૦ક હેઠળ મતદાર યાદીમાિં તેમના પાસપો ણમાિંની ટવગતોના આધારે
જેમની નોધણી થઈ છે તેવા દડરયાપારના મતદારો (Overseas electors) ને મતદાન મથકમાૂં ફિ
તેમના મળ પાસપોટટ ( અન્ય કોઈપણ ઓળખ દસ્તાવેજ નહીૂં) ના આધાર ેઓળખવાના રહેશે.
76

77. મતદાનની શરૂઆત
િોમણ 17એ-માિં મતદારોનિં રટજસ્ ર
• હરીિ ઉમેદવારો કે પોટલિંગ એજન્ટ્સને મતદારોના આ રીસ્ રમાિં
કોઇ નોિંધ નથી અને તે કોરિં છે તેની ખાત્રી કરાવવી.
77

78. મતદાન
મથકે
મતદારોના
િવેશ પર
ડનયૂંત્રણ
બાળક તેિેલુૂં હોય તેવા અને અશિ
મતદારોને અન્ય કરતાૂં િાથડમકતા
ડવકલાૂંગ મતદાર ેલાઇનમાૂં રાહ
ન જોવી પિે અને તેમની
વ્હીલચેર મતદાન મથકની
અૂંદર લઈ જવામાૂં આવે તેની
સુડવધા સચવાય તેનુૂં ધ્યાન
રાખવુૂં
બોલવા અને સાૂંભળવામાૂં તકલીફ
ધરાવતા મતદારોની ડવશેષ સૂંભાળ
મતદારોને િવેશ
મતદાનની
શરૂઆત
78

79. મતદાન મથકોએ મતદારોના િવેશ પર ડનયૂંત્રણ
• પોટલિંગ ઓટિસસણને પ્રવેશવા દેવા
• દરેક હરીિ ઉમેદવાર, તેમના ઇલેક્શન એજન્ અને દરેક ઉમેદવારના એક-એક પોટલિંગ
એજન્ (૫રિંત ઉમેદવારના “એિીશનલ ઇલેકશન એજન્ટ” - જે માત્ર ખચણ મા ે હોય
છે - જો મતદાર ન હોય તો તેમને પ્રવેશ નહીિં)
• પિંચે મિંજૂરી આપી હોય તેવી વ્યટક્તઓ જેમ કે ઓથોટર ી લે ર ધરાવતા
મીટડયાકમીઓ
• િરજ પરના જાહેર સેવકો
• મદદ ટવના હલન-ચલન ન કરી શકે તેવા મતદાર સાથે આવેલી વ્યટક્ત
મતદાનની
શરૂઆત
79

80. મતદાનનો િારૂંભ
ડનયત સમયે મતદાનનો િારૂંભ
મતની ગુપ્તતા ડવશે ચેતવણી
અડવલોપ્ય શાહી માટે સાવચેતી
પોડલૂંગ એજ્ટ સમિ મતદાર યાદીની માકટ કર ેલી કોપીનુૂં
ડનદશટન
પોડલૂંગ એજન્્સને ફોમટ 17એમાૂં મતોનુૂં રડજસ્ટર બતાવવુૂં
મતદાનમાૂં
ડવલૂંબ થાય
તો,
ડિસાઇડિૂંગ
ઓડફસરની
િાયરીમાૂં
નોૂંધવુૂં
મતદાનની
શરૂઆત
80

81. મક્ત અને ન્યાયપૂણણ ચૂિં ણી મા ેની વ્યવસ્થા
• સડચત જાહેરાત વાૂંચવાની જવાબદારી
81

82. નીચેની સચનાઓનો અમલ સુડનડિત કરવો
વોટ િંગ
મશીન અને
VVPAT નિં
ડેમોન્સ્ રેશન
(ટનદશણન)
મતદાર
યાદી અને
મતદારો
ના
રટજસ્ ર
ની માકણ
કરેલી
કોપી
ગ્રીન
પેપર
સીલ પર
ઉમેદવાર
કે પોટલિંગ
એજન્ટ્સ
ની સહી
લેવી
તેમને
તેમ
ના
િમ
નોિંધી
લેવા
દેવા
મતદાન
મતકમાિં
હાજર
તમામ
વ્યટક્ત
ઓ મા ે
જાહેરાત
વાિંચવી
જાહેરાત
સાઇન
કરવી
અને
હરીિ
ઉમેદવાર/
પોટલિંગ
એજન્ ની
સહી લેવી
સહી
કરવાની
ના
પાડનાર
પોટલિંગ
એજન્ ના
નામ
નોિંધી
લેવા
મક્ત અને ન્યાયપૂણણ ચૂિં ણી મા ેની વ્યવસ્થા
82

83. નવા વોડટૂંગ મશીનના ઉપયોગ સમયની િડક્રયાને અનુસરતી વખતે
સચનાઓનો અમલ થાય તે સુડનડિત કરવુૂં
જાહેરાત
વાિંચો
મતદાનના
અિંતે,વધ
જાહેરાતોનો
રેકોડણ તૈયાર
કરવો
જાહેરાત અલગ પેકે માિં
મૂકીને િોમણ 17સી-માિં
નોિંધાયેલા મતોની ગણતરી
અને પેપર સીલની ગણતરી
સાથે ટર ટનિંગ ઓટિસરને
આપવી
મક્ત અને ન્યાયપૂણણ ચૂિં ણી મા ેની વ્યવસ્થા
83

84. મતદાન મથકની અિંદર તથા આસપાસ ચૂિં ણી
કાયદાનો અમલ
ડનષ્પિપાતીપણુૂં અને ગૌરવની જાળવણી
• તમામ પક્ષો અને ઉમેદવારો સાથે સમાન વ્યવહાર કરો
• ટવવાટદત મદ્દામાિં ન્યાયપૂણણ અને પારદશી ટનણણય લો
• તમારી ત સ્થતા અને દૃઢતા શાિંટતનો ભિંગ કરતી કોઈ પણ બાબત સામેના સૌથી મહત્વના
શસ્ત્રો છે
• તમારી કે મતદાન મથકના કોઈપણ અટધકારીની વતણણૂિંક એવી ન હોવી જોઈએ કે જેના કારણે
ચૂિં ણીમાિં કોઈપણ ઉમેદવાર તરિનિં તમારિં વલણ પક્ષપાતભયિં હોવાનિં િટલત થાય
• તમારે તથા અન્ય અટધકારીઓએ ટશષ્ટતા અને સૌજન્યતા જાળવવા જોઈએ
• મતદાન કરવા આવેલી સેટલટબ્ર ી કે વીઆઇપી વ્યટક્ત સાથે હાથ મીલાવવા કે િો ા પડાવવા
નહીિં
84

85. મતદાન મથકની અિંદર તથા આસપાસ ચૂિં ણી કાયદાનો અમલ
• મતદાન મથકની 100 મીટરની અૂંદર કેન્વાડસૂંગ કરવુૂં એ ઇલેક્શન લો હેઠળ ગુનો બને છે
• આમ કરતી વ્યડિની વોરન્ટ ડવના ધરપકિ થશે અને ડરિેઝન્ટેશન ઓફ ધ ડપપલ એક્ટ,
1951ની કલમ-130 હેઠળ તેની ડવરુદ્ધ કાયટવાહી થઈ શકે છે
• કેન્વાડસૂંગ પર િડતબૂંધ
• હરીફ ઉમેદવારો મતદાન મથકથી 200 મીટરથી વધુના અૂંતર ેમતદારોમાૂં અનડધકૃત ઓળખ
સ્લીપની વહેંચણી કરી શકે તે માટે તેમના એજન્ટ અને કાયટકરો માટે એક ટેબલ, બે ખુરશી
અને તાિપત્રીની મૂંજરી આપવામાૂં આવે છે.
• મતદારોને મતદારયાદીમાૂં તેમના નામ શોધવામાૂં મદદ કરવાની કામગીરી હરીફ ઉમેદવારો
મથકથી 200 મીટરના અૂંતર ેકરી શકે છે
• સચનાનો ભૂંગ થાય તેવા સૂંજોગોમાૂં સેક્ટર મેડજસ્ટરેટ કે તમારા મથકમાૂં શાૂંડત અને વ્યવસ્થા
જળવાય તેની જવાબદારી સૂંભાળી રહેલા અડધકારીને જાણ કરવી
• સમજાવટ અને ધમકીની અસર ન થાય, પછી પોલીસ ગેરવતાટવ કરતી વ્યડિની ધરપકિ
કરીને કાયદેસરના પગલાૂં ભરી શકે છે
• મતદાન મથકની આસપાસના ડનયત કર ેલા અૂંતરમાૂં જો મેગાફોન કે લાઉિસ્પીકરનો
ઉપયોગ થઈ રહ્યો હોય, તો તે સામે પગલાૂં ભરાવાૂં જોઈએ
• ગેરવતટણક કરતી કોઈપણ વ્યડિને દર કરવાનો તમે પોલીસ અડધકારી કે તમારા દ્વારા
અડધકૃત થયેલી વ્યડકતને આદેશ આપી શકો છો
85

86. • ટર ટનિંગ ઓટિસર, ટપ્રસાઇટડિંગ ઓટિસર, કોઈપણ પોલીસ ઓટિસર કે પછી શાિંટત અને વ્યવસ્થા સ્થાપવા મા ે
નીમાયેલી વ્યટક્ત ટસવાય અન્ય કોઈ વ્યટક્ત નહીિં
• જો કોઈ વ્યડિ આ સચનાનો ભૂંગ કર ે, તો ગુનો બને છે અને તેને બે વષટ સુધીની સજા અથવા તો દૂં િ, અથવા
પછી બૂંને ફટકારાઈ શકે છે
• મતદાન મથકમાૂં કે તેની નજીક શસ્ત્ર લઈ જવા પર િડતબૂંધ
• મતદાન મથકની અૂંદર સેલ્યુલર ફોન, કોિટલેસ ફોન, વાયરલેસ સેટ વગેર ેના ઉપયોગ પર િડતબૂંધ
• પૂંચની સચના મુજબ મતદાન મથકની અૂંદર કે સો મીટરના ઘેરાવામાૂં સેલ્યુલર ફોન, કોિટલેસ ફોન, વાયરલેસ
પર િડતબૂંધ છે
86

87. મતદારના િાબા હાથની પહેલી આૂંગળીની તપાસ અને શાહી લગાવવી
•બીજા પોડલૂંગ ઓડફસર મતદારના િાબા હાથની પહેલી આૂંગળી પર અડવલોપ્ય
શાહીથી ડનશાન કરશે
•આૂંગળી પર તૈલી કે ચીકણો પદાથટ લગાવ્યો હોય તો દર કરવો
તાજી ચૂંટણી/પુનઃચૂંટણીમાૂં અડવલોપ્ય શાહી લગાવવી
•તાજી ચૂંટણી (પુનઃચૂંટણી)ના સમયે અગાઉ થયેલી ચૂંટણી વખતે કરવામાૂં આવેલુૂં
શાહીનુૂં ડનશાન નજરઅૂંદાજ કરવુૂં અને અડવલોપ્ય શાહીનુૂં નવુૂં ડનશાન કરવુૂં
મતદારને િાબા હાથની પહેલી આૂંગળી ન હોય તેવા કેસમાૂં…
•િાબા હાથની કોઈપણ આૂંગળી પર અડવલોપ્ય શાહી લગાવવી
•િાબા હાથે આૂંગળી ન હોય તો જમણા હાથની પહેલી આૂંગળી પર શાહી લગાવવી
•જમણા હાથે પહેલી આૂંગળી ન હોય તો તે હાથની કોઈપણ આૂંગળીએ શાહી
લગાવવી
•બૂંને હાથે આૂંગળી જ ન હોય તો િાબા કે જમણા હાથના ભાગનો જે છેિો હોય ત્યાૂં
શાહીનુૂં ડનશાન કરવુૂં
મતદારને મતદાનની મિંજૂરી આપતાિં પહેલાિં અટવલોપ્ય શાહી
લગાવવી, સહી/અિંગૂઠાની છાપ લેવી
87

88. મતદારોના રડજસ્ટરમાૂં મતદારના ક્રમનો ર ેકોિટ (ફોમટ 17એ)
મતદારની સહી કે અૂંગઠાની છાપ
મતદારોના
રડજસ્ટરની કોલમ
(1)માૂં બીજા
પોડલૂંગ ઓડફસર
અનુક્રમે (ક્રમ 1થી)
મતદારોના ક્રમાૂંક
લખતા જશે.
તે રડજસ્ટરની
કોલમ (2)માૂં
બીજા પોડલૂંગ
ઓડફસર મતદાર
યાદી િમાણે
મતદારનો નૂંબર
લખશે
-: અગત્યનુૂં :-
િોક્યુમેન્ટ પર હસ્તાિર એ
જે-તે િોક્યુમેન્ટની
િમાણભતતા ડસદ્ધ કરવાના
આશયથી વ્યડિએ પોતાનુૂં
નામ તેના પર લખ્યુૂં હોવાનુૂં
ગણાશે
મતદારને મતદાનની મિંજૂરી આપતાિં પહેલાિં અટવલોપ્ય
શાહી લગાવવી, સહી/અિંગૂઠાની છાપ લેવી
88

89. મતદારોના રડજસ્ટરમાૂં મતદારના ક્રમનો ર ેકોિટ (ફોમટ 17એ)
મતદારની સહી કે અૂંગઠાની છાપ
•Clear thumb impression is essential
•After thumb impression wipe off the ink from thumb
સહી કરવા અિમ િાબા હાથના અૂંગઠાની છાપ
િાબા હાથનો અૂંગઠો
નહીૂં
જમણા અૂંગઠાની છાપ
બૂંને હાથમાૂં અૂંગઠા નથી િાબા હાથની કોઈ આૂંગળીની
છાપ
િાબા હાથે આૂંગળી
નથી
જમણા હાથની આૂંગળીની
છાપ
આૂંગળીઓ નથી મતદાર ેસાથીની મદદ લેવી
(ડનયમ 49 એન - હેઠળ)
મતદારને મતદાનની મિંજૂરી આપતાિં પહેલાિં અટવલોપ્ય
શાહી લગાવવી, સહી/અિંગૂઠાની છાપ લેવી
89

90. • મતદાર ડશડિત હોય, તો પછી તેમને સહી કરવાની
ડવનૂંતી કરવી, જેમાૂં તેમનુૂં આખુૂં નામ અને અટક હોય
• મતદાર સાિર હોય, તો ફિ ટૂંકી સહી હસ્તાિર તરીકે
ન ગણી શકાય
• સાિર મતદાર આખુૂં નામ લખવાની ના પાિે, તો તેના
અૂંગઠાની છાપ લેવી
• જો તે અૂંગઠાની છાપ આપવાની પણ ના પાિે, તો
મતદાન કરવા દેવુૂં નહીૂં
• મતદારોના રડજસ્ટરમાૂં અૂંધ, અશિ કે રિડપત્તની
ડબમારી ધરાવતા મતદારોની સહી કે અૂંગઠાની છાપ
• ડશડિત વ્યડિને નામ લખીને સહી કરવા દેવી જોઈએ
• અૂંધ, અશિ, અડશડિત કે રિડપત્તના દદીના
અૂંગઠાની છાપ લેવી જોઈએ
• અશિ મતદારોના કેસમાૂં, તેમના સાથીદાર ેસહી કરવી
જોઈએ કે અૂંગઠો પાિવો જોઈએ
• આવી દર ેક એન્ટરી સામે નોૂંધ કરી શકાય

91. મતદાર માટે વોટસટ સ્લીપ જારી કરવી
મતોના રટજસ્ રની કોલમ (1) પ્રમાણે મતદારનો િમ…..
મતદારયાદીમાિં નોિંધેલો મતદારનો િમ……
પોટલિંગ ઓટિસરની સહી………………….
પોટલિંગ મટ રીયલના ભાગ રૂપે તમને આપવામાિં આવેલિં 50 કે 100
સ્લીપનિં બિંડલ
નોૂંઘ :-
(આ સ્લીપો પાછી મેળવી સીલબૂંઘ કવરમાૂં આર. ઓ. ને ૫રત કરવાની છે.
)
મતદારને મતદાનની મિંજૂરી આપતાિં પહેલાિં અટવલોપ્ય
શાહી લગાવવી, સહી/અિંગૂઠાની છાપ લેવી
91

92. • ત્રીજા પોટલિંગ ઓટિસરે કિં રોલ યટન નિં બેલે બ ન દબાવીને તેને એટક્ વે કરવાનિં રહેશે. ‘ડબઝી‘
દશાણવતી લાઇ લાલ થઈ જશે અને તે સાથે ‘ર ેિી‘ દશાણવતી લાઇ લીલી થઈ જશે
• મતદાર બેલે બ નમાિં પોતાની પસિંદગીના ઉમેદવારના નામ અને ટનશાનની સામેનિં ‘બ્લ્યુ‘ બ ન
દબાવીને પોતાનો મત આપશે.
• મતદાર આ બ ન દબાવે, ત્યારે બેલે યટન માિં હરીિ ઉમેદવારના નામ અને ટનશાન સામેની
લાઇ લાલ થઈ જશે અને લીલી લાઇ બિંધ થઈ જશે.
• VVPAT ના ટડસ્પ્લે ટવન્ડો માિં મતદારે આપેલા મત નિં ટનશાન દેખાશે અને કન્ રોલ યટન માિંથી બીપ
અવાજ સિંભળાશે
• થોડી સેકન્ડો પછી બીપ અવાજ, ઉમેદવારની લાઇ અને કન્ રોલ યટન પર ‘ટબઝી‘ લેમ્પમાિંની
લાલ લાઇ બિંધ થઈ જશે
• મતદાર તેનો મત આપી દે અને વોટ િંગ કમ્પા ણમેન્ માિંથી બહાર આવે તે પછી જ કન્ રોલ યટન
પરનિં બેલે બ ન દબાવવિં
92