4. Ano ang isang
pamantayan o batas?
Ang batas ay isang alituntunin
ng katuwiran na itinakda ng mga
taong may kakayahan at may
kapangyarihan alang-alang sa
kapakanang panlipunan.
5. (1)
Ang batas ay isang
makatwirang pagpapasya,
ibig sabihin: pinag-isipan at
may dahilan, at hindi isang
bagay na nasumpungan
lamang.
6. (2)
Itinakda: ipinahayag nang
may sapat na babala sa mga
kinauukulan habang
iginagalang ang kanilang
karapatan at karangalan.
7. (3)
Sa pamamagitan ng
kinauukulang tagapamahala,
o sa pamamagitan ng may
lehitimong kapangyarihang
isagawa ito.
8. (4)
Para sa kapakanang
panlipunan, sa kaayusan ng
sosyal na kalagayan ng mga
nasasakupan nito.
25. Mula sa Salmo 19,
“Ang batas ng Panginoon ay ganap
at nagpapaginhawa sa kaluluwa.
Ang batas ng Panginoon ay batas
na walang kulang. Ito ay utos na
ang dulot sa tao ay bagong buhay.
Ang Kanyang mga batas ay
napagtitiwalaan. Nagbibigay
talino sa pahat na kaisipan…
26. Ang tuntuning ibinigay ni Yahweh
ay wastong utos, liligaya ang
sinuman kapag ito ang sinunod. Ito
ay wagas at matuwid pagkat mula
ito sa Diyos, pang-unawa ng isipan
yaong bungang idudulot. Pati mga
hatol niya ay matuwid na
kahatulan, kapag siya ang
humatol, ang pasya ay pantay-
pantay.”
27. Sa kasawiang palad,
ang lubhang pagsunod sa
titik ng batas ay humantong
sa “legalismo.”
28. Legalismo
1. Ang paglalagay sa lahat ng kautusan ng
batas sa pantay-pantay na kahalagahan
na naging mabigat na pataw sa mga tao
(Lukas 11:46).
2. Ang paniniwala na sa pamamagitan
lamang ng pagtupad ng batas ay
maililigtas na ng mga tao ang kanilang
sarili na hindi na kailangan ang biyaya
ng Diyos.
30. Pagdating ng Bagong Tipan
• Ayon kay Propeta
Jeremias, “Gagawa ako ng isang
bagong pakikipagtipan sa Israel…
Itatanim ko sa kanilang kalooban
ang aking kautusan; isusulat ko sa
kanilang puso” (Jer 31:31,33).
31. Kaganapan ng Tipan
• Ayon kay San Mateo, dumating si
Kristo hindi upang pawalang bisa
ang kautusan at mga aral ng mga
propeta, kundi upang gawing
ganap ang mga iyon (Mateo
5:17).
33. Una
Upang ipangaral ang
Mabuting Balita tungkol
sa Paghahari ng Diyos.
(Lukas 16:16)
34. Ikalawa
Inalis ni Kristo ang mga
kamaliang pinahintulutan
“dahil sa katigasan ng puso”
ng mga tao.
(Mateo 19:8)
35. Ikatlo
Ginawang ganap ni Kristo ang
mga batas tungkol sa kalinisan
ng pagkain at sa batas ng Sabat
na napakahalaga sa mga Judio.
36. Ikapat
Ang batas sa kaayusan ay
nasa ilalim lahat ng pag-ibig
sa Diyos at sa kapwa.
37. Mga Dakilang Utos
• Alin ang pinakamahalagang utos sa
Kautusan?
• Sumagot si Jesus: “Ibigin mo ang
Panginoong Diyos nang buong
puso, nang buong kaluluwa at nang
buong pag-iisip. Ito naman ang
pangalawa: ibigin mo ang iyong kapwa
gaya ng iyong sarili” (Mateo 22:37-40).
45. Ayon kay San Pablo: “Wala na ako sa
ilalim ng batas ng kasalanan at
kamatayan, sapagkat pinalaya na ako
ng batas ng Espiritung nagbibigay-
buhay, bunga ng pakikipag-isa kay
Kristo Jesus. Ginawa ng Diyos ang
hindi nagawa ng kautusan dahil sa likas
na kahinaan ng tao. Sinugo niya ang
kanyang sariling Anak” (Roma 8:2-3).
47. Aral mula sa “Mapapalad”
Sinasalungat sa “Mapapalad” ang
karunungan ng daigdig: ang
materyalismo o pagsamba sa
kayamanan, ang pagnanasa sa
kapangyarihan at pagtatagumpay, at
ang walang awang paglalabanan.
Sa Kaharian ng Diyos, kabaligtaran
nito ang mga pinahahalagahan.
53. Ang Batas na Likas
Ipinahahayag nito ang
karunungan ng Diyos sa Kanyang
sangnilikha at ito ay kabilang sa
mismong katangiang-likas ng
mga tao, at ito ay panawagang
nagmumula sa kaibuturan ng
kanilang sarili.
54. Ang batas na likas ang
pinamumulan ng mga karapatan
at tungkulin na tuwirang
nagmumula sa katangiang-likas ng
tao na pinagkalooban ng katwiran
at kalayaan, at hindi sa palagay ng
madla o kahit ang batas na
pambayan.
56. (I)
Ang batayan ng Batas na
Likas ay ang katotohanang
ang Diyos ang lumikha ng
lahat at ang ugat ng lahat
ng bagay.
57. (II)
Mauunawaan ng lahat ng
tao ang moral na batayan
ng Batas na Likas sapagkat
ito ay nakaukit sa budhi ng
bawat tao.
58. (III)
Isang tuwirang moral na
pagpapahalaga at turo na
maaaring gawing
pangkalahatan para sa lahat
ng mga taong may
mabuting kalooban.
59. Si Kristo at ang Batas na Likas
• Sa pagsunod sa batas na
likas, sinusunod din natin ang
banal na batas.
• Kay Kristo, magkaugnay ang
batas na likas at ang batas ng
Diyos.
64. Sinabi ni Jesus kay Simon,
“Ikaw ay Pedro, at sa ibabaw ng
batong ito ay itatayo ko ang
aking iglesya, at hindi
makapananaig sa kanya kahit
ang kapangyarihan ng
kamatayan…
65. …Ibibigay ko sa iyo ang susi ng
kaharian ng langit: ang
ipagbawal mo sa lupa ay
ipagbabawal sa langit, at ang
ipahintulot mo sa lupa ay
ipahihitulot sa langit”
(Mateo 16:18-19)
66. Ang tunay na batayan ay ang di
mabibigong pagpatnubay ng
Espiritu Santo sa Santo Papa at sa
Kasamahan ng mga Obispo tuwing
ginaganap ang kanilang tungkulin
bilang tagapagturo sa
pananampalataya at moral na
pamumuhay.
67. Ito ang namumukod tanging
misyon ng mahisterio ng
Simbahan: upang maipahayag
at maipaliwanag ang moral na
batas sa harap ng mga tao sa
liwanag ng Ebanghelyo.
68. Ang ugnayan sa pagitan ng
budhi ng mga Katolikong
Pilipino at at ang Katuruan
ng Simbahan ay hindi laban
sa kalayaan ng budhi.
69. Sa mga bagay na nauukol sa
pananampalataya at moral na
pamumuhay, nagsasalita ang
mga Obispo sa Ngalan ni
Kristo, at ang
mananampalataya ay
tatanggapin ang mga turo na
may magalang na katapatan ng
kalooban.