Прэзэнтацыя Сакратара Інфармацыі Рады БНР А. Чайчыца на Міжнародным Кангрэсе Дасьледчыкаў Беларусі, Коўна, 9 кастрычніка 2016 г.

1. БЕЛАРУСЬ У РАСЕЙСКІМ
ІНФАРМАЦЫЙНЫМ ПОЛІ:
ГУЛЬЦЫ, ІНСТРУМЭНТЫ, МАТЫВАЦЫІ
VI Міжнародны Кангрэс дасьледчыкаў Беларусі
А. Чайчыц, Коўна, 09.10.2016
Рада БНР
2016 г.

2. • Расея – шматгадовы эканамічны і палітычны
спонсар, адзіны хаўрусьнік рэжыму А. Лукашэнкі
• Інфармацыйнае поле як палітычны індыкатар
• Небясьпека агрэсіі з боку Расеі
2
Што нас цікавіць

3. ВОНКАВЫ КАНТЭКСТ
3

4. Кантэкст: Расея
• Цяжкі эканамічны крызіс
• Высокі рэйтынг улады, слабасьць апазыцыі
• Усё больш напружаныя адносіны з ЗША і Эўразьвязам:
Украіна, Сірыя, MH-17
• Удзел/вымушанасьць удзелу ў шэрагу міжнародных
сытуацый: Сірыя, Украіна
4

5. Кантэкст: Беларусь
• Эканамічны крызіс, вострая неабходнасьць вонкавай
фінансавай дапамогі
• Адсутнасьць унутранай пагрозы рэжыму, разьяднанасьць і
слабасьць апазыцыі
• Пацяпленьне адносінаў з Захадам на фоне канфлікту ва
Ўкраіне, адсутнасьці моцных скандалаў вакол Беларусі і
шчодрых авансаў з боку ЭЗ беларускаму рэжыму
• Жаданьне пазьбегнуць эканамічных і пагатоў палітычных
рэформаў
• Надалей добрыя адносіны рэжыму А. Лукашэнкі з Расеяй
5

6. СУБ’ЕКТЫ ІНФАРМАЦЫЙНАЙ
АКТЫЎНАСЬЦІ ВАКОЛ БЕЛАРУСІ
6

7. 1. Афіцыйная расейская ўлада
• Адміністрацыя Прэзыдэнта
• МЗС
• Дзяржаўная Дума
• ФСБ, СВР, інш.
7

8. 1. Афіцыйная расейская ўлада
Мэты:
• Падтрыманьне папулярнасьці на фоне эканамічнага крызісу і
падзеньня ўзроўню жыцьця
• Прыярытэтныя кірункі вонкавай палітыкі: Украіна, Сірыя,
аднаўленьне кантактаў з Захадам. Беларусь – не ў прыярытэце
• Падтрыманьне і разьвіцьцё свайго мяккага ўплыву на Беларусь
праз ідэалёгію “расейскага сьвету”
• Недапушчэньне “адыходу Беларусі на Захад”
• Тактычныя супярэчнасьці паміж Крамлём і рэжымам
А. Лукашэнкі ў эканамічнай сфэры
8

9. 1. Афіцыйная расейская ўлада
Інструмэнты інфармацыйнае працы зь Беларусьсю:
• Праца праз структуры РПЦ, Россотруднічества, расейскія
нацыяналістычныя арганізацыі ў Беларусі
• Пасіўная “фонавая” палітычная падтрымка рэжыму А.
Лукашэнкі. Магчымыя супярэчнасьці збольшага застаюцца
ў непублічнай сфэры
• Кропкавыя сыгналы праз дзяржаўныя і ляяльныя СМІ
9

10. 2. Нацыяналістычныя колы
• Інтарэсы могуць супадаць, а могуць
не супадаць з інтарэсамі Крамля
• Сярод высокапастаўленых
прадстаўнікоў – Д. Рогозін, С.
Глазьев, колы, блізкія да РПЦ
• Сярод нефармальных лідараў –
В . Гіркін, Е. Просвірнін, Е.
Холмогоров і іншыя.
• Прадстаўнікі ў Беларусі –
каляўладныя
ідэолягі/прапагандысты, структуры
РПЦ, “казакі” і іншыя
10

11. 2. Нацыяналістычныя колы
Мэты:
• Уплыў на палітыку Крамля, прасоўваньне ўласнага парадку
дня (тэрытарыяльная экспансія Расеі, магчымая анэксія
альбо прынамсі шчыльная інтэграцыя Беларусі)
• Стымуляваньне рэжыму А. Лукашэнкі да саступак
сувэрэнітэту Беларусі. У ідэале – адстаўка А. Лукашэнкі і
прыход расейскага нацыянаілста на яго месца
11

12. 2. Нацыяналістычныя колы
Інструмэнты:
• Камунікаваньне праз даступныя нацыяналістычныя
расейскія СМІ, пэрыядычна – праз дзяржаўныя СМІ
• Прорасейскія нацыяналістычныя мерапрыемствы ў
Беларусі
12

13. 3. Рэжым А. Лукашэнкі
• Фундамэнтальная
вонкавапалітычная
стратэгія – лявіяваньне,
манэўраваньне паміж
рознымі цэнтрамі сілы з
мэтаю атрыманьня
максымальнае выгоды ад
эксплюатацыі іх
супярэчнасьцяў, ад
уласнай пасярэдніцкай
ролі.
13

14. 3. Рэжым А. Лукашэнкі
Тактычныя мэты:
• Традыцыйная мэта: пазыцыянаваньне перад расейскай
аўдыторыяй у якасьці надзейнага хаўрусьніка Расеі
• Новая паралельная мэта: пазыцыянаваньне перад ЭЗ і
ЗША у якасьці патэнцыйнай ахвяры расейскае агрэсіі
• Новая мэта: пазыцыянаваньне перад унутрыбеларускай,
пераважна расейскамоўнай, аўдыторыяй у якасьці
абаронцы сувэрэнітэту ад вонкавых пагрозаў (агульная
нестабільнасьць, расейская агрэсія)
14

15. 3. Рэжым А. Лукашэнкі
Інструмэнты:
• Традыцыйная праца праз рэгіянальныя СМІ і малавядомых
блогераў: прэс-туры ў Беларусь і іншае
• Праца на нацыяналістычнцю расейскую аўдыторыю праз
беларускіх публіцыстаў-“эўразійцаў”
• Праца на заходнюю аўдыторыю праз даступныя
ангельскамоўныя пляцоўкі
Магчымы інструмэнт:
• Негалосная праца праз расейскія СМІ, акуратнае кропкавае
нагнятаньне антыбеларускай прапаганды для наступнай яе
дэманстрацыі беларускай аўдыторыі ў якасьці ілюстрацыі
расейскай пагрозы
15

16. КАНАЛЫ КАМУНІКАЦЫІ, СМІ
16

17. Расейскія дзяржаўныя і
калядзяржаўныя СМІ
Інфармацыйная палітыка больш-менш строга
падпарадкаваная прыярытэтам палітыкі Крамля
• Фэдэральныя тэлеканалы (Первый канал, каналы ВГТРК,
НТВ)
• Газэты: Известия, Коммерсантъ, Российская газета
• Інтэрнэт-СМІ: Life, Лента.ру, Газета.ру
• “Іновешчяніе”: RT, Sputnik
17

18. Нацыяналістычныя СМІ
Інфармацыйная палітыка адносна самастойная, згодна з
уласнымі ідэямі, пад верагодным уплывам Крамля
• Інфармацыйны “Антымайдан”, Регнум, EADaily, выданьні
КПРФ і мн.інш.
• Асобныя блогеры ў Facebook, рэшткава – у Livejournal.
Спутник и Погром
18

19. Другарадныя апалітычныя СМІ
Схільныя разьмяшчаць матар’ялы за грошы і
выкарыстоўвацца ў якасьці каналаў для інфармацыйных
укідаў, зьліваў у рамках інфармацыйнай вайны
• Росбалт
• Комсомольская Правда
• Независимая Газета, Новые Известия, Профиль ігд.
• Рэгіянальныя СМІ
19

20. Незалежныя СМІ
Рэдакцыйная палітыка ў меншай ступені знаходзіцца пад
уплывам Крамля
• Ведомости
• РБК, Сноб
• Эхо Москвы
• Медуза
• Дождь, Слон.ру
20

21. ЗА ЧЫМ САЧЫЦЬ?
21

22. Цэнтральныя каналы
• Азнакамі пачатку актыўнай прапагандысцкай атакі супраць
рэжыма Лукашэнкі і супраць Беларусі хутчэй за ўсё могуць
быць публікацыя матэрыялаў, якія б кампрамэтавалі
асабіста А. Лукашэнку ці ягоны рэжым, у дзяржаўных і
калядзяржаўных СМІ (асабліва па тэлевізіі).
22

23. “Крёстный батька”, 2010 – 2011 гг.
23

24. Пакуль гэткія матар’ялы зьяўляюцца ў
нацыяналістычных СМІ альбо ў апалітычных
ці патэнцыйна карумпаваных СМІ, размова
можа ісьці пра адно з наступнага:
24

25. «Прафіляктыка»…
“Прафіляктычны” ціск з боку Крамля на
беларускае грамадзтва і рэжым
• Мэта: запалохаць, папярэдзіць ад
антырасейскіх рухаў, праверыць рэакцыю,
правесьці выпрабаваньні інструмэнтарыю і
тэзісаў
25

26. 26

27. …ці спроба ўплываць на Крэмль
Спробы антыбеларускі настроеных
нацыяналістычных унутрырасейскіх групаў
паўплываць на палітыку Расеі датычна Беларусі і
зрабіць яе больш агрэсіўнаю.
• У такім выпадку аўдыторыя – не Беларусь, а
расейскае кіраўніцтва, якое прымае рашэньні па
“беларускім” накірунку.
• Групы могуць быць больш ці менш блізкімі да
Крамлю
27

28. 28

29. ПЫТАНЬНІ
29

30. РАДА БЕЛАРУСКАЙ НАРОДНАЙ РЭСПУБЛІКІ
САКРАТАРЫЯТ ІНФАРМАЦЫІ
2016 Г.