sinh ly trao doi chat qua mang

trao ®æi chÊt qua
trao ®æi chÊt qua
mµng tÕ bµo
mµng tÕ bµo
NguyÔn ThÞ B×nh
NguyÔn ThÞ B×nh
Bé m«n Sinh lý häc
Trêng §¹i häc Y Hµ Néi

MôC TI£U HäC TËP
MôC TI£U HäC TËP
Sau khi h c xong h c viªn cã kh n ng:
ọ ọ ả ă
Sau khi h c xong h c viªn cã kh n ng:
ọ ọ ả ă
1.
1. Tr×nh bµy ®îc ®Æc ®iÓm vµ çc chÊt ®îc vËn
Tr×nh bµy ®îc ®Æc ®iÓm vµ çc chÊt ®îc vËn
chuyÓn theo h×nh thøc khuÕch t¸n
chuyÓn theo h×nh thøc khuÕch t¸n
2.
2. Tr×nh bµy ®îc ®Æc ®iÓm vµ çc chÊt ®îc
Tr×nh bµy ®îc ®Æc ®iÓm vµ çc chÊt ®îc
vËn chuyÓn theo h×nh thøc tÝch cùc
vËn chuyÓn theo h×nh thøc tÝch cùc
3.
3. Tr×nh bµy ®îc hiÖn tîng thùc bµo, Èm bµo
Tr×nh bµy ®îc hiÖn tîng thùc bµo, Èm bµo
vµ xuÊt bµo
vµ xuÊt bµo

Néi dung
Néi dung
 §Æc ®iÓm cÊu t¹o, chøc n¨ng c
§Æc ®iÓm cÊu t¹o, chøc n¨ng c a
ủa
ủ
màng
màng
 Chøc n¨ng vËn chuyÓn vËt chÊt
Chøc n¨ng vËn chuyÓn vËt chÊt
 Chøc n¨ng t¹o ®iÖn thÕ
Chøc n¨ng t¹o ®iÖn thÕ

CÊU TRóC MµNG TÕ BµO
CÊU TRóC MµNG TÕ BµO

CÊU TRóC- CHøC N¡NG MµNG
CÊU TRóC- CHøC N¡NG MµNG
3. Glucid: TÝch ®iÖn ©m, dÝnh c¸c TB, receptor
Tham gia ph¶n øng miÔn dÞch
1. Líp lipid kÐp
Phospholipid
Cholesterol
2. Protein
Xuyªn mµng
•Kªnh
•ChÊt mang
•B¬m
•Receptor
Ngo¹i vi

Çc chøc n¨ng cña mµng
Çc chøc n¨ng cña mµng
 æn ®Þnh cÊu tróc tÕ bµo
æn ®Þnh cÊu tróc tÕ bµo
 Ng¨n çch
Ng¨n çch
 VËn chuyÓn vËt chÊt
VËn chuyÓn vËt chÊt
 T¹o ®iÖn thÕ
T¹o ®iÖn thÕ
 DÉn truyÒn th«ng tin
DÉn truyÒn th«ng tin
- Trong- ngoµi tÕ bµo
- Bµo t¬ng- çc cÊu tróc
- ThÇn kinh
- Néi tiÕt

C¸c h×nh thøc vËn chuyÓn
vËt chÊt qua mµng
•VËn chuyÓn thô ®éng
• VËn chuyÓn tÝch cùc
• VËn chuyÓn ®Æc biÖt

vËn chuyÓn thô ®éng
vËn chuyÓn thô ®éng
1. KhuÕch t¸n qua líp Li kÐp
2. KhuÕch t¸n qua kªnh Protein
3. KhuÕch t¸n ®îc thuËn hãa

KhuÕch t¸n ®¬n thuÇn
qua líp lipid kÐp
qua líp lipid kÐp
• Lipid
• ChÊt tan trong lipid
• Níc
Oxy, CO2
Nit¬
Vit A, D, K, E
Rîu, cån

Kênh protein
Protein mang
Năng lượng
Khuếch tán đơn thuần Khuếch tán thuận hóa
Khuếch tán
Vận chuyển tích cực
1. VËn chuyÓn thô ®éng:

qua kªnh protein
qua kªnh protein
• C¸c kªnh ion: Kªnh Na+, K+
,cã tÝnh thÊm chän läc
cao …
• Cæng cña kªnh: §ãng – më kªnh
§ãng më do ®iÖn thÕ
Cæng ®iÖn thÕ (Na+
, K+
)
§ãng më do chÊt g¾n
Cæng kÕt nèi
(Acetylcholin)

C¸C H×NH THøC VËN CHUYÓN
C¸C H×NH THøC VËN CHUYÓN
VËT CHÊT QUA MµNG TÕ BµO
VËT CHÊT QUA MµNG TÕ BµO
§ãng cæng Më cæng
NGOµI
TRONG
TRONG
NGOµI
§ãng cæng
Më cæng

KhuÕch t¸n ®îc thuËn ho¸
KhuÕch t¸n ®îc thuËn ho¸
• KhuÕch t¸n cã chÊt mang
• C¸c chÊt: Glucose
Mannose, galactose
Acid amin
• Tèc ®é khuÕch t¸n chËm h¬n qua kªnh
protein

KHUÕCH T¸N THUËN HO¸
KHUÕCH T¸N THUËN HO¸

C¸C YÕU Tè ¶NH Hëng ®Õn
C¸C YÕU Tè ¶NH Hëng ®Õn
tèc ®é khuÕch t¸n
tèc ®é khuÕch t¸n
 TÝnh thÊm cña mµng:
TÝnh thÊm cña mµng: V khuÕch t¸n thùc qua 1®v dtÝch
V khuÕch t¸n thùc qua 1®v dtÝch
 §é dµy
§é dµy
 §é hoµ tan/ lipid
§é hoµ tan/ lipid
 Sè lîng kªnh protein
Sè lîng kªnh protein
 Träng lîng ph©n tö
Träng lîng ph©n tö
 NhiÖt ®é
NhiÖt ®é
 BËc thang nång ®é, ¸p suÊt, ®iÖn thÕ
BËc thang nång ®é, ¸p suÊt, ®iÖn thÕ

VËn chuyÓn tÝch cùc
VËn chuyÓn tÝch cùc
1. VËn chuyÓn tÝch cùc nguyªn ph¸t:
•B¬m Na+
- K+
•Vai trß b¬m Na+
- K+
• KiÓm so¸t V Tb
• T¹o ®iÖn thÕ nghØ cña mµng Tb
2. VËn chuyÓn tÝch cùc thø ph¸t
•§ång vËn chuyÓn: cïng chiÒu (Tb biÓu m« ruét,Tb èng thËn;
Glucose, a.a, Cl-
, Fe++
)
•VËn chuyÓn ngîc chiÒu (Ca++
, H+
)

VËN CHUYÓN TÝCH CùC
NGUY£N PH¸T
NGUY£N PH¸T
B¬m Na- K
+
+

B¥M na
B¥M na+
+
- K
- K+
+
Na
+
+
K
+
K Na
+
Na
+
Na
+
Na
+
K
K
Na
+
+
+
ATPase
ATP
ADP
P
DÞch ngoµi TB
DÞch trong TB
A B

THø PH¸T
THø PH¸T
Na
+
Trong TB
Ngoµi TB
G.

C¸c h×nh thøc
C¸c h×nh thøc
VËn chuyÓn ®Æc biÖt
VËn chuyÓn ®Æc biÖt
1.
1. VËn chuyÓn qua mét líp tÕ
VËn chuyÓn qua mét líp tÕ
bµo:
bµo:Tb biÓu m« èng thËn, Tb biÓu m« ruét, Tb biÓu m«
Tb biÓu m« èng thËn, Tb biÓu m« ruét, Tb biÓu m«
tuyÕn ngo¹i tiÕt, Tb biÓu m« tói mËt
tuyÕn ngo¹i tiÕt, Tb biÓu m« tói mËt
2.
2. NhËp bµo:
NhËp bµo: Èm bµo (Tb uèng dÞch láng vµ chÊt tan),
Èm bµo (Tb uèng dÞch láng vµ chÊt tan),
thùc bµo (Tb ¨n s¶n phÈm: vi khuÈn, m« chÕt, bc ®a nh©n)
thùc bµo (Tb ¨n s¶n phÈm: vi khuÈn, m« chÕt, bc ®a nh©n)
• Trùc tiÕp: ChÊt nhËp bµo g¾n lªn mµng
Trùc tiÕp: ChÊt nhËp bµo g¾n lªn mµng
• Gi¸n tiÕp: ChÊt nhËp bµo g¾n Re/mµng
Gi¸n tiÕp: ChÊt nhËp bµo g¾n Re/mµng
3.
3. XuÊt bµo:
XuÊt bµo: Gphãng chÊt cÆn b· trong qu¸ tr×nh tiªu
Gphãng chÊt cÆn b· trong qu¸ tr×nh tiªu
ho¸; gi¶i phãng chÊt do Tb tæng hîp (Pr, hormon)
ho¸; gi¶i phãng chÊt do Tb tæng hîp (Pr, hormon)

VËn chuyÓn Na
VËn chuyÓn Na+
+
- H
- H2
2O qua
O qua
mét líp tÕ bµo
mét líp tÕ bµo
Mµng nÒn
Lßng èng

QU¸ TR×NH TI£U HãA CHÊT
QU¸ TR×NH TI£U HãA CHÊT
TRONG TÕ BµO
TRONG TÕ BµO
Bµi tiÕt
ThÓ cÆn
Tói tiªu ho¸
Tói Èm bµo
Tói Èm bµo
Tói tiªu ho¸
ThÓ cÆn
Bµi tiÕt

NguyÔn ThÞ B×nh
NguyÔn ThÞ B×nh
Sinh lý
Sinh lý ®iÖn thÕ mµng
®iÖn thÕ mµng
vµ ®iÖn thÕ ho¹t ®éng
vµ ®iÖn thÕ ho¹t ®éng

Môc tiªu häc tËp
Môc tiªu häc tËp
1. Nªu ®îc nguyªn nh©n t¹o
®iÖn thÕ nghØ vµ ®iÖn thÕ ho¹t ®éng.
2. Tr×nh bµy ®îc sù ph¸t sinh
vµ lan truyÒn cña ®iÖn thÕ ho¹t ®éng.

Ngoài TB Trong TB Điện thế
K
+
Na
+
_
K
+
+
+
+
+
_
_
_ 140 mEq/l
4 mEq/l
Na
+
_
_
_
_
+
+
+
+
14 mEq/l
142 mEq/l
-94 mV
+61 mV

Sù khuÕch t¸n ion
Sù khuÕch t¸n ion
§iÖn thÕ khuÕch t¸n
§iÖn thÕ khuÕch t¸n
[Na+
] 140 mEq/L 14 mEq/L +61 mV
[K+
] 4 mEq/L 140 mEq/L -94 mV
[Cl-
] 103 mEq/L 4 mEq/L -70 mV

Vôn kế
Bào tương
Dịch ngoài
TB
ĐIỆN THẾ NGHỈ

NGUY£N NH¢N T¹O
NGUY£N NH¢N T¹O
§IÖN THÕ NGHØ
§IÖN THÕ NGHØ
B¬m Na+
- K+
Rß rØ ion
qua mµng
Ion protein
trong bµo t¬ng
Chªnh lÖch nång ®é ion
trong vµ ngoµi mµng
Chªnh lÖch ®iÖn thÕ
trong- ngoµi mµng
ë tr¹ng th¸i nghØ

Các giai đoạn của điện thế hoạt động
Kênh Na
+
Kênh K
+
Trong
Ngoài
Trạng thái nghỉ
Khử cực
Khử cực
Tái cực
Ưu phân cực

Nguyªn nh©n g©y
Nguyªn nh©n g©y
®iÖn thÕ ho¹t ®éng
®iÖn thÕ ho¹t ®éng
• Ho¹t ho¸ kªnh Na+
• Ho¹t ho¸ kªnh K+
•Ho¹t ho¸ kªnh Ca++
– Na+
C¬ chÕ ph¸t sinh:
Feedback (+) më kªnh Na+

Ngoài
Trong
Ngoài
Trong
Đóng cổng Mở cổng
Đóng cổng
Mở cổng

Møc khuyÕch t¸n
KhuyÕch
t¸n
thuËn
ho¸
BËc thang nång ®é
KhuyÕch t¸n
thuËn ho¸
KhuyÕch t¸n
®¬n thuÇn

sinh ly trao doi chat qua mang

sinh ly trao doi chat qua mang

Recomendados

Recomendados

Mais conteúdo relacionado

Semelhante a sinh ly trao doi chat qua mang

Semelhante a sinh ly trao doi chat qua mang (20)

sinh ly trao doi chat qua mang