Modeli i gazit te persosur dhe madhesit qe e percaktojn gjendjen e tij QAKP'Gjon Nikollë Kazazi'

1. Punoi:Magdalena Topalli X/4
Tema:Modeli i gazit të përsosur dhe madhësitë
që e përcaktojnë gjendjen e tij
Prof.Donika Shala-Lleshi

2. Modeli i gazit të përsosur dhe madhësitë që
e përcaktojnë gjendjen e tij
Kur studiojmë gazrat, rëndomë
kufizohemi në shqyrtimin e gjendjes
mesatare të një numri të madh
molekulash. Pra kështu bëhet
lidhëshmëria ndërmjet vlerave
mesatare mikroskopike dhe madhësive
makroskopike te cilat mund të maten
edhe në labororator. Dega e fizikës qe
merret me këtë studim quhet Fizikë
molekulare.

3. • Nëse dëshirojmë që më lehtë të studiojmë gazet
atëherë bëjmë thjeshtësime deri në atë nivel i cili
mbetet ne pajtim me eksperimentin. Kështu më lehtë
studiohet gazi i pësosur (ideal) i cili në pikëpamje
mikroskopike kënaq disa kushte:
• Nuk përfillen forcat e bashkëveprimit molekular
ndërmjet molekulave të gazit e as bashkëveprimi me
molekulat e enës në të cilin gjendet.
• Molekulat e gazit të përsosur mendohen të formës
sferike me përmasa të papërfillshme dhe në procesin
e goditjes reciproke apo me muret e enës goditjet
janë elastike.
• Vëllimi i të gjitha molekulave të gazit është i
papërfillshëm në krahasim me vëllimin e enës ku
gjendet

4. • Gazrat e përsosur nuk kanë shtypje shumë më
të madhe se shtypja normale, kurse
temperatura nuk është shumë më e ulët se
0o
C. Madhësitë (p,V,t) të cilat përcaktojnë
gjendjen i quajmë parametra të gjendjes. Nëse
ndërrojnë parametrat e gazit themi se ka
kaluar ne një gjendje tjetër. Ky kalim i gazit
nga një gjendje nëgjendjen tjetër quhet proces
• Në vartësi se cilët parametra ndërrojnë e cili
mbahet konstant fitojmë të ashtuquajturit
izoprocese (greq. Izo-i pandryshueshëm) të
cilët emërohen sipas parametrit që mbetet
konstant.

5. • Meqenëse kemi tre parametra dhe secili prej tyre
mund të mbahet konstant, kemi këto tri izoprocese:
• Proceset izotermike (t= const) ligji i BOJL MARIOTIT
Ligji emërtua sipas Bojlit.
Ky ligj për herë të parë u
shpreh nga Rober Boyl me
1662. Ndërsa Edme
Mariotte e deklaroi të
njëjtin me 1676. Edme
Mariotte e kompletoi këtë
nën prezencën e
temperaturës konstante
dhe u quajt ligji i Bojl
Mariotit
Ligji I cili shpreh vartësinë
e shtypjes ndaj vëllimit të
gazit të përsosur për
Temperaturë konstante
quhet ligj i Bojl Mariotit.
Ky ligj paraqet një
përshkrim të procesit
izotermal të gazit të
përsosur.

6. • Proceset izobarike (p=const) ligji i Gej Lysakut
Lindi me 6 dhjetor 1778 dhe vdiq me 9 maj 1850. Kombësia
e tij ishte Franceze
» Meqenëse ndërrimet e gjendjes së gazit bëhen në
temperatur konstante, ky nderim quhet izotermik.
Gey Lysak dhe Jean-Baptiste Biot beri një tullumbace me
ajër të nxehtë në një lartësi 7.016 metra për një hetim të
atmosferës së tokës.
Këta të dy përdoren hidrogjen të mbushur në tullumbace
disa mijëra metra mbinivelin e detit, e cila mundësoi për
të analizuar aspekte të reja te gazrave.
Ai mblodhi masa magnetike në lartësi të ndryshme së
bashku më të temperaturës, presionit dhe lagështis.
Po ashtu deklaroi se mbrenda ne tullumbace është ndezur
një temperaturë e lartë ku rritet presioni duke e bërë ajrin
e tullumbaces të nxehtë dhe e ngreh në një zonë me më
pak presion.

7. Punoi:Magdalena Topalli
Kur vëllimi i gazit
mbetet konstant,
shtypja ndryshon
me temperaturen,
ashtu si vijon :
p1 = p0 (1+y t)
Ndryshimi izohorik
ndodh ne harmoni me
ligjin e Sharlit që
thotë se në vëllim
konstant (V=konst.)
raporti i presionit të
gazit në temperaturën
e saj është konstante.
const
T
pV
