Audyt koncepcji sieci tras rowerowych dla LGD "Leśna Kraina" i LGD "Brynica to nie granica", nie spełniająca żadnych standardów, które kwalifikowałyby ją do realizacji. Obie LGD obejmują sporą część terenu powiatów gliwickiego, tarnogórskiego. lublinieckiego i będzińskiego.

1. mgr inż. Piotr Rościszewski
Audyt koncepcji tras rowerowych LGD „Leśna Kraina”
i LGD „Brynica to nie granica” w dniu 2021-04-12
Audyt omawia schemat tras rowerowych z koncepcji przedłożony do konsultacji. Zgodnie
z zamówieniem koncepcja powinna obejmować stworzenie spójnej sieci tras rowerowych.
W warunkach przetargowych jest wymianka o konieczności stosowania obowiązujących przepisów,
ale brak jest wzmianki o konieczności stosowania przyjętych w Polsce standardów.
Inwentaryzacja. Punktem wyjścia jest dobra inwentaryzacja istniejących tras rowerowych. Pomimo
sporządzenia przeze mnie spisu gmin i tras, które powinny znaleźć się w tej inwentaryzacji, gotowa
koncepcja dalej nie zawiera wszystkich istniejących tras rowerowych, a także tych, które mają być
realizowane w najbliższym czasie. Brak jest kilkunastu tras rowerowych w granicach Lublińca,
położonego centralnie wokół LGD „Leśna Kraina”, a także zaprojektowanych tras rowerowych
w granicach Gliwic – miasta okrążonego z trzech stron przez tą LGD. Koncepcja tras rowerowych dla
obu LGD zupełnie ignoruje propozycję sieci tras rowerowych zatwierdzonych do realizacji przez
Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolię, której zasięg działania w znacznej części pokrywa się
z terenem obu LGD. Dobry gospodarz powinien w pierwszej kolejności przedłużać istniejące trasy
rowerowe o odcinki dotychczas nie wykonane, a w drugiej kolejności te, które już zostały
zaplanowane. Brak inwentaryzacji tych tras tworzy zakłamany obraz rzeczywistości, który
uniemożliwia prawidłowe zaprojektowanie kolejnych tras rowerowych na obszarze obu LGD.
Sposób inwentaryzacji istniejących i planowanych tras rowerowych również budzi wątpliwości. Brak
jest rozróżnienia między trasami oznakowanymi standardowo i niestandardowo, między
propozycjami tras rowerowych do oznakowania i tras do opisania w przewodnikach i folderach.
Schemat proponowanych tras rowerowych LGD „Leśna Kraina” i LGD „Brynica to nie granica”

2. 2
Koncepcja. Jak już wspomniałem braki w inwentaryzacji są próbą uniknięcia podjęcia się
uporządkowania spraw związanych z prawidłowym rozwojem istniejących zalążków spójnej sieci
tras rowerowych. Zgodnie z przyjętymi w Polsce standardami trasy rowerowe są znakowane
w 5 kolorach: czerwonym, niebieskim, zielonym, żółtym i czarnym. Krótkie proste łączniki mogą być
oznakowane samymi drogowskazami ze strzałkami bez koloru (czarne kontury białych strzałek).
Zaproponowana koncepcja obejmuje trasy w 9 kolorach, co jest zaprzeczeniem zawartego
w dokumentach przetargowych warunku spójności. Ponadto trasy w tym samym kolorze nie mogą się
krzyżować i odgałęziać. Tego warunku opiniowana koncepcja również nie spełnia. Być może autor
koncepcji zamierza powielać dotychczasowe błędy istniejących w tym rejonie niestandardowych tras
rowerowych, jak „Leśno Rajza”, „Leśno Uciecha” i w Miasteczku Śląskim, zamiast dążyć
do spójności poprzez likwidację tych nieprawidłowości.
Koncepcja nowych 9 (RW1 i RW3÷RW10) tras rowerowych nie spełnia warunku spójności,
ponieważ powstałą w oderwaniu od istniejących elementów sieci tras rowerowych i innych koncepcji,
które juz zostały skierowane do realizacji. Koncepcja nie nadaje się do realizacji z uwagi
na egzotyczne kolory proponowanych tras rowerowych i liczne kolizje kolorów z innymi trasami –
istniejącymi i projektowanymi.
Uwagi szczegółowe
Trasa RW1, kolor ceglasty. Zabrze - Lubliniec - Ciasna
Czy kolor ceglasty trasy należy uważać za tożsamy z kolorem czerwonym? Jeżeli tak, to trasa ta
przecina przeznaczone do realizacji trasy metropolitalne nr 18 i 66 w kolorze czerwonym i trasę
regionalną nr 26, wykonaną już w gminach Dobrodzień i Lubliniec (brak jej w inwentaryzacji).
W Zabrzu trasa RW1 odgałęzia się formalnie od Okrężnego Szlaku Rowerowego w miejscu trudnym
do odnalezienia. Przez Boniowice biegnie drogą z dużym ruchem samochodowym (mocno
uczęszczany dojazd do autostrady i do Gliwic). Na odcinku Jasiona – Potępa trasa RW1 dubluje
planowana regionalną trasę nr 17, zrealizowaną już w Pyskowicach i Lublińcu. Z Krupskiego Młyna
do Solarni trasa zamiast prowadzić prosto leśnymi drogami, prowadzi drogą asfaltową w stronę
Lublińca.
Zastrzeżenia budzi odcinek Pawonków – Ciasna. Koncepcja proponuje poprowadzenie trasy łukiem
m.in. drogą dla rowerów przy drodze nr 46 o drogą Dobrodzień – Ciasna. Ciekawsze byłyby
przebiegu trasy na wprost przez Łagiewniki Wielkie, bez niepotrzebnego nadkładania drogi.
Trasa RW3, kolor żółty. szlak Mała Panew
Koło Krupskiego Młyna na granicy gminy od strony woj. opolskiego urywa się trasa nr 19 w kolorze
zielonym. Wypadałoby profesjonalnie przedłużyć tą trasę choćby do Krupskiego Młyna, tymczasem
żeby było śmiesznie, proponowane jest przedłużenie trasy w kolorze żółtym ze zmianą kolorów
na granicy. Po stronie woj. opolskiego nie należy spodziewać się żadnej trasy w kolorze żółtym.
W Woźnikach kolor żółty trasy RW3 koliduje z kolorem żółtym trasy regionalnej nr 5 Katowice –
Częstochowa, przyjętej już do realizacji w granicach GZM.
Między Bruśkiem a Kaletami trasa biegnie jakimiś dziwnymi zygzakami, omijając Lubocz.
Trasa RW4, kolor ciemnożółty. szlak Czarnej Przemszy i Brynicy
Zastrzeżenia budzi przebieg trasy w formie dużej pętli z mniejszymi kluczkami. Trasy powinny mieć
przebieg prostoliniowy, bez niepotrzebnego meandrowania.
Kolor żółty trasy RW4 koliduje z przeznaczoną do realizacji metropolitalną trasą nr 5 Katowice –
Częstochowa, której odcinek w Gminie Psary już został oznakowany. Trasa RW10 niepotrzebnie
dubluje przeznaczoną do realizacji trasę metropolitalna nr 510 Dabrowa Górnicza – Siewierz również
w kolorze żółtym, pominiętą w inwentaryzacji.
Z Bobrownik do Wymysłowa trasa RW4 powinna prowadzi wprost, bez łuku przez Namiarki, który
powoduje konieczność puszczenia jej bardzo ruchliwą drogą Bytom – Wojkowice.
Trasa RW5, kolor szary. łącznik Brynica – szlak Małej Panwi
W nazwie jest błąd – powinno być „Brynica”, a nie „Rybnica”. Trasa ma wyłącznie charakter
statystyczny – dubluje fragment trasy „Leśno Rajza”, nie wnosząc niczego nowego do sieci tras
rowerowych. Czy kolor szary trasy należy uważać za tożsamy z kolorem czarnym?

3. 3
Trasa RW6, kolor buraczkowy. szlak Obszar Warowny Śląsk
Trasa ta jest właściwie wariantem fragmentu trasy RW4, umożliwiającym odbywanie krótkich
wycieczek w formie pętli.
Czy kolor buraczkowy trasy należy uważać za tożsamy z kolorem czerwonym? Zarówno trasa RW6,
jak i trasa RW4 unikają doprowadzenia rowerzystów do lotniska w Pyrzowicach, tak jakby nie był to
ani węzeł przesiadkowy, ani cel wycieczek krajoznawczych.
Trasa RW7, kolor zgniłozielony. pętla Zbrosławicka
W Pyskowicach trasa RW7 rozwidla się z inną trasą w kolorze zielonym – trasą nr 384 o znaczeniu
regionalnym. Jakiś czas temu na prośbę Gminy Zbrosławice zaproponowałem trasę okrężną
w kolorze czarnym, który nie koliduje z innymi trasami.
W Wieszowej na północ od drogi nr 94 trasa prowadzi drogą, na której jest zakaz ruchu (betonowa
zapora w poprzek drogi).
Na północ od Pyskowic trasa prowadzi ruchliwą drogą do Tworogu, a w terenie są dwie inne drogi,
które pozwalają ją ominąć. Podobne obawy budzą odcinki Miedary – Ptakowice i Świętoszowice –
Ziemięcice, a po modernizacji wiaduktu w Czechowicach również odcinek Ziemięcice –
Przezchlebie. Na dość długim odcinku trasa jest sztucznie przyczepiona do autostrady A1, przy której
nie ma niczego ciekawego – źródła św. Sarkandra pod Wieszową jest zaniedbane i wstyd je
pokazywać. Byłoby lepiej, gdyby trasa prowadziła przez Wieszową wprost do Ziemięcic
lub z Grzybowic przez Czekanów wprost do Przezchlebia (z ominięciem Ziemięcic).
Trasa RW8, kolor granatowy. Szlak czterech jezior
Wbrew nazwie trasa RW8 prowadzi tylko do dwóch jezior. Wokół Jez. Pławniowickiego oraz
od Pławniowic do Rzeczyc trasa niepotrzebnie dubluje inne istniejące trasy rowerowe.
W Pyskowicach trasa rozwidla się z inną trasą w kolorze niebieskim – trasą nr 17 o znaczeniu
regionalnym, która jest już wykonana w Pyskowicach i Lublińcu, a w Gminie Olesno jest już
przeznaczona do oznakowania w tym roku, tak więc zmiana jej kolory nie wchodzi w rachubę. Trasa
RW8 styka się w terenie z istniejącymi trasami w kolorach czerwonym (fragment docelowej trasy
regionalnej w dolinach Kłodnicy i Dramy), zielonym Pyskowice – Toszek, żółtym (trasa Gliwice –
Góra Św. Anny – Krapkowice) i czarnym (docelowo trasa Rybnik – Pławniowice – Toszek –
Lubliniec. W jakim kolorze ma być trasa RW8?
Ponadto między Taciszowem a Byciną trasa tworzy niedozwoloną standardami pętlę (kluczkę).
Na północ od Rzeczyc trasa prowadzi bo bezdrożach trudnych do przebycia nawet pieszo,
z co dopiero rowerem.
Trasa RW9, kolor ciemnoniebieski. Lubliniec – Mała Panew
Kolor niebieski trasy RW9 koliduje z oznakowanym w tym kolorze Szlakiem Liswarty. Południowa
odnoga trasy RW9 dubluje istniejące drogi asfaltowe, meandrując w sztuczny sposób w Drutarni
i Koszęcinie.
Na granicy Lublińca od strony miasta urywa się trasa nr 435 w kolorze zielonym. Wypadałoby
profesjonalnie przedłużyć tą trasę do Szlaku Liswarty, tymczasem żeby było śmiesznie, proponowane
jest przedłużenie trasy w kolorze niebieskim ze zmianą kolorów na granicy. W Lublińcu nie należy
spodziewać się żadnej trasy w kolorze niebieskim – ten kolor ma już istniejący fragment trasy nr 17.
Trasa RW10, kolor ciemnozielony. Jeziora Zagłębia
Trasa RW10 niepotrzebnie dubluje istniejącą trasę nr 426, a także przeznaczone do realizacji odcinki
tras metropolitalnych – trasy nr 21 na odcinku Rogoźnik – Przeczyce (również w kolorze zielonym)
i trasy nr 510 Dabrowa Górnicza – Siewierz w kolorze żółtym, pominiętych w inwentaryzacji. Przy
okazji między nimi dublowany jest też fragment trasy RW4. Trasa metropolitalna nr 21 ma
ciekawszy przebieg przez Twardowice (obok wsi najwyższe wzniesienie Garbu Tarnogórskiego)
i Toporowice, bez bardzo stromego zjazdu w Goląszy. Oryginalny jest tylko odcinek Rogoźnik –
Preczów.
Poważne zastrzeżenia budzi niepotrzebna kluczka w Przeczycach i prowadzenie trasy RW10 jezdnią
ruchliwej drogi nr 913 (dojazd na lotnisko).