1. รายวิชาวิทยาศาสตร์ โรงเรียนฟากกว๊านวิทยาคม
ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

2. สารเสพติดกับการป้องกัน
สารเสพติด หมายถึง สิงที่เสพเข้าไปแล้วจะทาให้เกิดความต้องการที่จะเสพสารนั้นใน
่
ปริมาณที่เพิ่มขึ้นและไม่สามารถหยุดเสพได้ มีผลทาให้ร่างกายทรุดโทรมสภาวะจิตใจผิดปกติ
องค์การอนามัยโลกได้แบ่งสารเสพติดออกเป็น 7 ประเภทด้วยกันคือ กดสมอง
หลอนประสาท ยานอนหลับ กระตุ้นสมอง กดประสาท เครื่องดื่มมึนเมา และสารเสพติดชนิด
อื่นๆ

3. สารเสพติดประเภทกดสมอง
สารเสพติดประเภทกดสมอง ได้แก่ • เฮโรอีน (heroin)
• ฝิ่น (opium) ลักษณะ เป็นผงสีขาว รสขม ไม่มีกลิ่น สังเคราะห์จาก
ลักษณะ เป็นยางสีน้าตาลที่ได้จากการกรีดดอกฝิ่น มีกลิ่น มอร์ฟีน
เหม็นเขียว และมีรสขม การออกฤทธิ์ กดประสาทอย่างรุนแรง
เรียกว่า “ฝิ่นดิบ” เมื่อนาไปเคี่ยวจะได้ฝิ่นสุก วิธีเสพ สูบ สูดดม ฉีด
การออกฤทธิ์ มีสารแอลคาลอยด์ ซึ่งมีฤทธิ์กดประสาท อาการของผู้เสพ มึนงง เซื่องซึม เคลิบเคลิ้ม คลื่นไส้
วิธีเสพ สูบ รับประทาน อาเจียน ร่างกายทรุดโทรม ประสาทเสื่อม
อาการของผู้เสพ เซื่องซึม อารมณ์ดี ความคิดช้า ร่างกาย บทลงโทษ จาคุก 6 เดือน ถึง 10 ปี ปรับ
ซูบผอม อ่อนเพลีย 5,000-100,000 บาท
บทลงโทษ จาคุก 6 เดือน ถึง 10 ปี ปรับ การควบคุมตามกฎหมาย เป็นสารเสพติดให้โทษประเภท
5,000-100,000 บาท ที่ 2
การควบคุมตามกฎหมาย เป็นสารเสพติดให้โทษประเภท
ที่ 2

4. • มอร์ฟีน (morphine)
ลักษณะ เป็นผงสีขาวหรือเทาเกือบขาว ไม่มี
กลิ่น รสขม สกัดจากฝิ่น
การออกฤทธิ์ กดประสาทส่วนกลาง ออกฤทธิ์
รุนแรงกว่าฝิ่น 8-10 เท่า
วิธีเสพ รับประทาน ฉีด
อาการของผู้เสพ ม่านตาหรี่ คลื่นไส้ อาเจียน
รู้สึกสบาย คลายความเจ็บปวด
บทลงโทษ จาคุก 6 เดือน ถึง 10 ปี ปรับ
5,000-100,000 บาท

5. สารเสพติดประเภทหลอนประสาท
• ยาอี (ecstasy,love • ยาเค (ketamine)
drog หรือ MDMA) ลักษณะ เป็นผงสีขาว โดยการนายาเคชนิดที่ใช้ฉีด
ลักษณะ เป็นเม็ดกลมแบน ด้านหนึงนูนหรือ
่ มาทาเป็นผง
เรียบ มีรูปดอกไม้ การ์ตูน มีสีต่างๆ ได้ การออกฤทธิ์ หลอนประสาท
สีขาว สีเหลือง สีส้ม สีชมพู วิธีเสพ สูดดม สูบ มักเสพร่วมกับยาอี เฮโรอีน
การออกฤทธิ์ หลอนประสาท หรือโคเคน
วิธีเสพ รับประทาน ช่วงเวลาการออกฤทธิ์ 18-24 ชั่วโมง
ช่วงเวลาการออกฤทธิ์ 6-8 ชั่งโมง อาการของผู้เสพ ประสาทหลอน ความคิดสับสน
มึนงง ถ้าเสพติดต่อกันนานๆ จะ
อาการของผู้เสพ อารมณ์ดี เคลิบเคลิ้ม ทาให้เป็นโรคจิต
ประสาทหลอน ความคิดสับสน หัวใจเต้น
เร็ว นอนไม่หลับ บทลงโทษ จาคุก 1-5 ปี ปรับ 20,000-
100,000 บาท
บทลงโทษ จาคุก 6 เดือน ถึง 10 ปี ปรับ การควบคุมตามกฎหมาย เป็นสารเสพติดให้โทษ
5,000-100,000 บาท ประเภทที่ 2
ควบคุมตามกฎหมาย เป็นสารเสพติดให้โทษ
ประเภทที่ 1

6. • แอล เอส ดี • กัญชา (cannabis)
ลักษณะ เป็นผลึก ไม่มีสี ไม่มีกลิ่น ไม่มีรส ลักษณะ กัญชาเป็นพืชล้มลุกชนิดหนึง ใช้ใบ
่
พบในรูปแบบของกระดาษซับ แผ่นวุน ้ หรือยอดเกสรตัวเมียมาตากแห้งแล้วอัดเป็น
การออกฤทธิ์ หลอนประสาท แท่ง
วิธีเสพ รับประทาน การออกฤทธิ์ กระตุ้นประสาทและกดประสาท
ช่วงเวลาการออกฤทธิ์ 8-12 ชั่วโมง วิธีเสพ สูบ รับประทาน
อาการของผู้เสพ ประสาทหลอนอย่างรุนแรง ช่วงเวลาการออกฤทธิ์ 2-4 ชั่วโมง
ขาดสติ ควบคุมตนเองไม่ได้ ถ้าเสพเป็น อาการของผู้เสพ ร่าเริง หัวเราะง่าย ต่อมาจะมี
ระยะเวลานานอาจทาให้เป็นโรคจิตได้ อาการคล้ายคนเมาสุรา เพ้อคลั่ง
บทลงโทษ จาคุก 6 เดือน ถึง 10 ปี ปรับ หวาดระแวง
5,000-100,000 บาท บทลงโทษ จาคุกไม่เกิน 1 ปี ปรับไม่เกิน
การควบคุมตามกฎหมาย เป็นสารเสพติดให้ 10,000 บาท
โทษประเภทที่ 2 การควบคุมตามกฎหมาย เป็นสารเสพติดให้
โทษประเภทที่ 5

7. สารเสพติดประเภทยานอนหลับ
ยานอนหลับส่วนใหญ่จะมีลักษณะเป็นผงสีขาวบรรจุอยู่ในแคปซูลสีฟ้าแดง
สามารถแบ่งประเภทของยานอนหลับได้เป็น 2 ประเภท ดังนี้
• 1.กลุ่มบาร์บิทูเรต เป็นกลุ่มที่มีการใช้กันอย่างแพร่หลาย ได้แก่ ฟีโนบาร์ และ
เวลาเซโคนาล ที่เรียกกันว่า เหล้าแห้ง ไก่แดง ปีศาจแดง
• 2.กลุ่มเบนโซไดอะซีปนส์ เป็นกลุ่มที่นิยมใช้ในปัจจุบน เพื่อรักษาอาการนอนไม่
ิ ั
หลับ คลายความกังวล เมื่อใช้ติดต่อกันนานๆ จะเกิดอาการติดยา
• การออกฤทธิ์ กดระบบประสาทส่วนกลาง ระงับการทางานของระบบประสาท
คลายความวิตกกังวล คลายกล้ามเนื้อ ยับยั้งอาการชัก ทาให้หลับ เมื่อใช้ไปนานๆ
จะทาให้เกิดอาการดื้อยาได้

8. สารเสพติดประเภทกระตุ้นสมอง
สารเสพติดประเภทกระตุนสมอง ได้แก่
้
• แอมเฟตามีน(amphetamine)
เรียกอีกอย่างหนึ่งว่ายาบ้า ยาม้า หรือยาขยัน
• ลักษณะ เป็นเม็ดกลมแบน มีสีต่างๆ เช่น สี
ขาว สีน้าตาล สีส้ม สีเหลือง สีม่วง มี
สัญลักษณ์บนเม็ดยา เช่น w ที่เป็นผลึก
ใส เรียกว่า“ice” ซึ่งก็คือเมทแอมเฟตามีน
• การออกฤทธิ์ กระตุ้นประสาท
• วิธีเสพ รับประทาน สูดดม สูบ หรือฉีด
• ช่วงเวลาในการออกฤทธิ์ 2-4 ชั่งโมง
• อาการของผู้เสพ เบื่ออาหาร ตื่นเต้นไม่รู้สึก
ง่วง ฉุนเฉียว เกิดอาการทางจิต ประสาท
หลอน เพ้อคลั่ง หวาดระแวง วิตกกังวล
• บทลงโทษ จาคุก 6 เดือน ถึง 10 ปี ปรับ
5,000-100,000 บาท
• การควบคุมตามกฎหมาย เป็นสารเสพติดให้
โทษประเภทที่ 1

9. • โคเคน (cocaine) • กระท่อม (khatom)
• ลักษณะ เป็นผงละเอียดสีขาว มีรสขม ไม่ • ลักษณะ กระท่อมเป็นไม้ยืนต้นขนาด
มีกลิ่น กลาง มีแก่น เป็นไม้เนื้อแข็ง ใบคล้าย
• การออกฤทธิ์ กระตุ้นประสาท ฝรั่ง
• วิธีเสพ สูดดม สูบ ฉีด • การออกฤทธิ์ มีสารมิตราจินีนซึ่งมีฤทธิ์
กระตุ้นประสาท
• ช่วงเวลาในการออกฤทธิ์ 1-2 ชั่วโมง
• วิธีเสพ รับประทานโดยบดให้เป็นผง
• อาการของผู้เสพ เกิดอาการเคลิบเคลิ้ม
แล้วชงด้วยน้าร้อน
ตื่นเต้น มีความมั่นใจสูง เมื่อเสพใน
ปริมาณ • ช่วงเวลาในการออกฤทธิ์ กระตุ้น
ประสาท
• มากจะเกิดอาการประสาทหลอน
• อาการของผู้เสพ อารมณ์แจ่มใส
• บทลงโทษ จาคุก 6 เดือน ถึง 10 ปี คลื่นไส้ อาเจียน ท้องผูก ผิวหนังกร้าน
ปรับ 5,000-100,000 บาท
ดาหรือเกรียม
• การควบคุมตามกฎหมาย เป็นสารเสพติด
ให้โทษประเภทที่ 2

10. สารเสพติดประเภทกดประสาท
สารเสพติดประเภทกดประสาท ได้แก่ • สารระเหย ได้แก่ ทินเนอร์ แลคเกอร์ กาว น้ายาทา
เล็บ สีสเปรย์ ลูกโป่งวิทยาศาสตร์
• ยาแก้ไอผสมโคเคอีน • ลักษณะ เป็นผลิตภัณฑ์สาเร็จรูปที่มีส่วนผสมของ
• ลักษณะ ยาปรุงน้าเชื่อม มีสีน้าตาลดา ทินเนอร์หรือแลคเกอร์
• การออกฤทธิ์ กดประสาท • การออกฤทธิ์ กดประสาท
• วิธีเสพ สูดดม
• วิธีเสพ ดื่มโดยไม่ต้องเจือจาง ดื่มโดยผสม
• ช่วงเวลาในการออกฤทธิ์ 1-2 ชั่วโมง ทั้งนี้ขึ้นอยู่
กับเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์หรือน้าอัดลม กับปริมาณที่เสพ
• ช่วงเวลาในการออกฤทธิ์ 4-6 ชั่วโมง • อาการของผู้เสพ ตื่นเต้น รู้สึกเป็นสุข ร่าเริง
• อาการของผู้เสพ ง่วงซึม มึนเมา เมื่อเสพ อาการคล้ายคนเมาสุรา พูดไม่ชัด ความคิดสับสน
มากจะมีอาการเคลิ้มฝัน เหม่อซึม ง่วงนอน
• บทลงโทษ ถ้าผู้เสพอายุไม่เกิน 17 ปี บทลงโทษ
• การควบคุมตามกฎหมาย เป็นสารเสพติด นั้นขึ้นอยู่กับการพิจารณาของศาล ถ้าผู้เสพอายุ 17
ให้โทษประเภทที่ 3 ปี ขึ้นไป จาคุกไม่เกิน 2 ปี ปรับไม่เกิน
20,000 บาท หรือทั้งจาทั้งปรับ
• การควบคุมตามกฎหมาย เป็นสารระเหยตามพระ
ราชกาหนดป้องกันการใช้สารระเหย พ.ศ.
2533

11. สารเสพติดประเภทเครื่องดื่มมึนเมา
ลักษณะ เป็นผลิตภัณฑ์ที่มีเอทิลแอลกอฮอล์เป็นองค์ประกอบ เช่น สุรา เบียร์ ไวน์ บรั่นดี สุราขาว เป็นต้น
การออกฤทธิ์ กดสมองตั้งแต่สมองส่วนหน้าถึงก้านสมอง
วิธีเสพ ดื่ม
อาการของผู้เสพ ตาพร่า การได้ยินผิดปกติ การรับรส กลิ่น
และสัมผัสเสื่อมลงจนนอนหลับในที่สุด
สารเสพติดชนิดอื่นๆ
สารเสพติดชนิดอื่นๆ ได้แก่
1.บุหรี่ ลักษณะ ผลิตจากใบสูบที่ผ่านการตากแห้งแล้ว มีสารนิโคตินเป็นองค์ประกอบสาคัญ
ซึ่งเป็นสารแอลคาลอยด์ที่มีสมบัติเป็นน้ามัน
วิธีเสพ สูบ
อาการของผู้เสพ กระตุ้นระบบประสาทที่ควบคุมการหายใจ ทาให้หายใจไม่ออก แน่นหน้าอก
ถุงลมโป่งพอง คลื่นไส้ อาเจียน เบื่ออาหาร
2.ยาลดความอ้วน
ลักษณะ ส่วนใหญ่จะอยู่ในรูปของแคปซูลที่มีสีสันหลากหลาย
การออกฤทธิ์ คล้ายยาบ้า เมื่อใช้ติดต่อกันนานๆ จะทาให้นอนไม่หลับ กระวนกระวาย
ปวดศีรษะ ความดันโลหิตสูง หัวใจเต้นเร็ว ปากแห้ง
วิธีเสพ รับประทาน
การควบคุมตามกฎหมาย จัดเป็นวัตถุออกฤทธิ์ประเภทที่ 2 ตามพระราชบัญญัติวัตถุที่ออกฤทธิ์ต่อจิตและประสาท
พ.ศ.2518

12. การป้องกันสารเสพติด
การป้องกันในครอบครัว โดยการให้ความรัก การป้องกันในสถานศึกษา โดยการจัดกิจกรรม
ความอบอุ่น ความเข้าใจ พูดคุยถึงโทษของ ต่อต้านสารเสพติด รณรงค์ป้องกันสารเสพติด
สารเสพติดร่วมกันระหว่างสมาชิกในครอบครัว จัดให้มีการทัศนศึกษาที่สถานบาบัดผู้ติดสาร
เสพติด
วิธีการป้องกันการเสพสารเสพติด
การป้องกันในชุมชน โดยการรวมกลุ่ม การป้องกันในชุมชน โดยการรวมกลุ่ม
สมาชิกเพื่อออกกาลังกาย จัดสถานที่ สมาชิกเพื่อออกกาลังกาย จัดสถานที่
และอุปกรณ์ที่ใช้ออกกาลังกาย กลุ่มแม่ และอุปกรณ์ที่ใช้ออกกาลังกาย กลุ่มแม่
บ้าน หรืออาสาสมัครร่วมกันปฏิบัติ บ้าน หรืออาสาสมัครร่วมกันปฏิบัติ
กิจกรรมต้านสารเสพติด กิจกรรมต้านสารเสพติด