Aurkezpen honetan Plastika eta Ikus Hizkuntzaren oinarrizko komunikazio prozesuak azaltzen dira, plastikaren oinarrizko baliabideak erabiltzen dituzten zeinuak aztertuz.
Autorretratua kapela grisarekin koadroaren azterketa
Zeinu Grafikoak
1. ZEINU GRAFIKOAK SARRERA KOMUNIKAZIOA PLASTIKA eta IKUS HIZKUNTZAN SEINALEAK edo SINBOLOAK INGURUNEKO SEINALEEN KODEAK ZEINU GRAFIKOAK AZTERTZEKO FITXA IKURRAK edo LOGOTIPOAK
2. SARRERA Gaur eguneko gizartean hainbat irudi erabiltzen dugu mezuak azaldu eta adierazteko. Irudi batzuk informatzeko erabiltzen dira, beste batzuk mezuak azaltzeko eta beste asko sentimenduak adierazteko. Irudi honen bitartez, Picassok babesgabeen egoera salatzen du, ama eta semea irudian egoera tristean adieraziz. Artistak irudiaren bitartez bere sentimenduak adierazten dizkigu koadroaren ikusleei.
3. SARRERA Irudien bitartez adierazten zaizkigun mezuak modu askotakora egin daiteke: marrazki, komiki, argazki, pintura, eskultura, bideo, filme, seinale eta hainbat eratako irudien bitartez. Mezua adierazten duen egileak, irudia egiterakoan bide egokiena aukeratu behar du ikusleak bere mezua ongi uler dezan.
4. SARRERA Mezuak adierazteko erabiltzen diren irudi hauek leku askotan aurki ditzakegu: trafiko seinaleetan, merkataritza zentroetan, garraio publikoetan, publizitatean, koadroetan, produktuen ikurretan, ordenagailuko menuetan, telebistan eta abar. Irudi bakoitzak bere mezua adierazten digu.
5. SARRERA Irudi bat sinplea denean eta ikuslegoari mezu argi bat adierazteko helburuarekin egiten denean, zeinu bezala kontsidera dezakegu. Zeinuen diseinua ikus elementu gutxi eta egitura sinpleak erabiliz egiten da.
6. SARRERA Zeinuak egiteko oinarrizko forma geometrikoak dira gehien erabiltzen diren formak: karratua, laukia, zirkulua edo triangelua. Era honetan, ikusleak zeinua era errazean behatu, ulertu eta gogoratuko du.
7. ZEINU GRAFIKOAK SARRERA KOMUNIKAZIOA PLASTIKA eta IKUS HIZKUNTZAN SEINALEAK edo SINBOLOAK INGURUNEKO SEINALEEN KODEAK ZEINU GRAFIKOAK AZTERTZEKO FITXA IKURRAK edo LOGOTIPOAK
8. KOMUNIKAZIOA PLASTIKA eta IKUS HIZKUNTZAN Gizakion arteko komunikazioa era askotakoa izaten da: idatzizkoa, ahozkoa, soinuen eta musikaren bidezkoa edota irudien bidezkoa. Komunikazioa gertatzeko funtsezkoa da prozesuan parte hartzen dutenek erabilitako hizkuntza ezagutu eta ulertzea, era honetan, hartzaileak ongi ulertu ahal izango du igorleak azaldu nahi duen mezua. Komunikazio prozesu honetan irakaslea igorlea da eta ikasleak hartzaileak. Komunikazioa ikasgelan gertatzen ari da, azalpenak emateko testuinguru egokiena. Irakaslea ahozko hizkuntza eta irudiak erabiltzen ari da ikasgaia (mezua) ikasleei azaltzeko.
9. KOMUNIKAZIOA PLASTIKA eta IKUS HIZKUNTZAN HELBURUA: mezu bat azaldu edo adieraztea. IGORLEA: irudiaren egilea HARTZAILEA: irudiaren ikuslea MEZUA: irudiak adierazten duena. Igorleak hartzaileari azaldu edo adierazi nahi dion informazio, ideia edo sentimenduen multzoa da. KODEA: mezua adierazteko erabilitako hizkuntza da. PLASTIKA ETA IKUS HIZKUNTZAri dagokionez, hauek dira kodea eratzen duten elementuak: lerroak, formak, koloreak, konposaketa, irudia egiteko erabilitako teknika eta abar. BIDEA: marrazkiak, kartelak, koadroak, komikiak, telebista, zinema eta abar.
10. KOMUNIKAZIOA PLASTIKA eta IKUS HIZKUNTZAN Komunikazio ekintza bat gertatu ahal izateko ondorengo eragileek parte hartu behar dute: igorlea, hartzailea, mezua, kodea, bidea eta testuingurua. Hauek dira komunikazio prozesu honetako eragileak: igorlea (trafiko arduradunak), hartzaileak (ibiltariak edo ikusleak), mezua (ibiltariek bidea zeharka dezakete), kodea (lerroak, koloreak, e.a., hau da, Plastika eta Ikus Hizkuntza edo irudiaren hizkuntza), bidea (semaforoa eta argia) eta testuingurua (kalea, zebrabidea eta hiria).
11. KOMUNIKAZIOA PLASTIKA eta IKUS HIZKUNTZAN Azaldu iragarki honen bitartez sortzen den komunikazio prozesuko atal eta eragile bakoitzaren funtzioa. Helburua: Igorlea: Hartzailea: Mezua: Kodea: Bidea: Testuingurua:
12. KOMUNIKAZIOA PLASTIKA eta IKUS HIZKUNTZAN Helburua: kartela edo irudiaren helburua publizitatea egitea da, publizitatearen bitartez produktuaren salmentak handitzea da helburu nagusia. Igorlea: kasu honetan igorlea LACOSTE produktuaren egileak dira. Hartzailea: kartelaren ikusleak, batez ere gizonezkoak edo produktua eros dezaketenak. Mezua: irudiak azaltzen diguna, hau da, LACOSTE perfumea erabiliz, mutilak ezaugarri hori soinean eramango duela. Bularrean duen ikurrak mutila Lacoste markarekin identifikatzen du.
13. KOMUNIKAZIOA PLASTIKA eta IKUS HIZKUNTZAN Kodea: irudian erabilitako ikus baliabideak dira, kasu honetan, gizona, ontzia eta ikurraren formak eta koloreak eta testua. Bidea: kartela, argazkia, irudia agertzen den papera edo orria. Argazki kamera edo irudia egiteko erabili diren tresna desberdinak (ordenagailuaren bidezko diseinua) eta azkenik, iragarkia edo irudia agertzen den aldizkaria. Testuingurua: aldizkaria erosten duten pertsonen kultura maila, egoera, adina, arraza, aldizkaria irakurtzeko momentua, tokia, iragarkia ikusten dutenen interesa etab.
14. ZEINU GRAFIKOAK SARRERA KOMUNIKAZIOA PLASTIKA eta IKUS HIZKUNTZAN SEINALEAK edo SINBOLOAK INGURUNEKO SEINALEEN KODEAK ZEINU GRAFIKOAK AZTERTZEKO FITXA IKURRAK edo LOGOTIPOAK
15. ZEINU GRAFIKO MOTAK Zeinu grafikoak bi multzotan sailkatuko ditugu: alde batetik, seinale edo sinboloak, eta bestetik, ikurrak edo logotipoak. Zeinu grafikoen diseinuan, bai seinaleetan, bai ikurretan, oinarrizko formak, ikus elementu gutxi eta egitura sinpleak erabiltzen dira. trafiko seinalea ikurra edo logotipoa
16. SEINALEAK edo SINBOLOAK Zeinu batek berezko esanahia duenean sinbolo bezala kontsideratzen da. Gure gizartean ohikoa da hitzen ordez sinboloak erabiltzea informazioa emateko. Seinale (edo sinboloak) zeinu grafiko mota bat dira. Seinaleetan agertzen diren irudiak ulerterrazak izan behar dira ikusleak mezua berehala eta modu errazean ulertzeko. Hondartza honetan seinale hau ikusterakoan, txakurrak hondartzan egotea debekatuta dagoela erraz ulertuko dugu.
17. SEINALEAK edo SINBOLOAK Seinale eta sinbolo gehienak nazioarteko mailan ezagutu eta ulertzen dira, Ikus Hizkuntza modu oinarrizko eta unibertsalean erabiltzen dutelako. Seinale edo sinbolo batek mezu oso zehatz bat azaltzen du, irudi eskematikoen bitartez objektu edo ideia bat adieraziz. Kaletik goazenean sinbolo hau ikusten badugu, hortxe botika bat dagoela ulertuko dugu.
18. SEINALEAK edo SINBOLOAK Sinbolo baten bitartez adierazten den mezua ikusleak era erraz eta arinean ikusi, ulertu eta bereganatzeko irudi sinpleak erabiltzen dira. Seinale eta sinboloen diseinuan, beraz, adierazten den gaiaren oinarrizko formak erabili behar dira, eta ez xehetasunak. Seinale hauetan, ibiltariaren irudia oso modu eskematikoan adierazten da, oinarrizko formak eta koloreak bakarrik erabiliz mezua adierazteko.
19. ZEINU GRAFIKOAK SARRERA KOMUNIKAZIOA PLASTIKA eta IKUS HIZKUNTZAN SEINALEAK edo SINBOLOAK INGURUNEKO SEINALEEN KODEAK ZEINU GRAFIKOAK AZTERTZEKO FITXA IKURRAK edo LOGOTIPOAK
20. INGURUNEKO SEINALEEN KODEAK Orokorrean, inguruneko seinaleek kode edo hizkuntza berezi bat erabiltzen dute. Seinalearen formak eta koloreak alde batetik, eta seinalean agertzen den irudiaren ikus elementuak bestetik, hizkuntza berezi hau zehazten duten elementuak dira. Bi seinale hauetan, esanahia desberdina da: alde batetik, seinalearen forma eta koloreagatik, eta bestetik, irudiaren barneko ikus elementuengatik.
21.
22. INGURUNEKO SEINALEEN KODEAK Laukia ala karratua: INFORMAZIOA adierazteko erabiltzen da. Laukia urdin kolorekoa izaten da eta barneko elementuak zuriz adierazten dira. Batzuetan barneko irudia beltzez adierazten da hondo zuriaren gainean.
23. INGURUNEKO SEINALEEN KODEAK Triangelua: ARRISKUA adierazteko erabiltzen da. Triangeluaren kanpoko lerroa gorri kolorekoa da eta barneko elementuak beltzez adierazten dira hondo zuriaren gainean.
24. INGURUNEKO SEINALEEN KODEAK Zirkulua: DEBEKUA adierazteko erabiltzen da. Zirkuluaren kanpoko lerroa gorri kolorekoa da eta barneko elementuak beltzez adierazten dira hondo zuriaren gainean.
25. INGURUNEKO SEINALEEN KODEAK Seinalean agertzen den irudiaren ikus elementuak: lerroak, formak eta abar. Seinaleetan agertzen diren irudiak modu eskematikoan, hau da, oso era sinplean landu behar dira. Seinaleen helburua ikusleak modu arin eta errazean mezua bereganatzea da, beraz, agertu behar den irudiak ezin du xehetasun askorik izan, bestela ikusleak denbora galduko luke xehetasun horiek begiratzen.
26. INGURUNEKO SEINALEEN KODEAK Seinalean autoa eta irristadaren irudiak oso modu eskematikoan adierazi dira, oso era sinplean. Irudia lerro eta forma geometriko sinplez adierazita dago. Koloreak ere oso sinpleak dira, beltza hondo zuriaren gainean. Forma hauek errealitatekoen sinplifikazioa dira.
27. INGURUNEKO SEINALEEN KODEAK Seinale honetan ere irudia oso modu eskematikoan adierazi da. Irudia lerro eta forma sinplez adierazita dago. Kolore beltza erabili da hondo zuriaren gainean. Forma hauek errealitateko formen sinplifikazioa dira.
28. ZEINU GRAFIKOAK SARRERA KOMUNIKAZIOA PLASTIKA eta IKUS HIZKUNTZAN SEINALEAK edo SINBOLOAK INGURUNEKO SEINALEEN KODEAK ZEINU GRAFIKOAK AZTERTZEKO FITXA IKURRAK edo LOGOTIPOAK
29. IKURRAK edo LOGOTIPOAK Ikurrak edo logotipoak zeinu grafiko mota bat dira. Ikur edo logotipoek euren mezua berehala adierazteko gaitasuna dutenez gero, gaur egun, zeinu grafikoen erabilera eremu guztietara hedatu egin da.
30. IKURRAK edo LOGOTIPOAK Ikurra edo logotipoa, irudia eta testua integratzen dituen zeinu grafikoa da. Produktu desberdinetan agertzeko bereziki diseinatuak izaten dira ikur hauek. Ikurren helburua adierazten den marka, enpresa edo zerbitzua identifikatzea da. Audiren ikurra erraz identifikatzen dugu, askotan ikusi dugulako eta ongi ezagutzen dugulako adierazten duen marka zein den.
31. IKURRAK edo LOGOTIPOAK Ikur bat gogoratzeko erraza baldin bada, ikusleak ikurra berriro ikusterakoan, adierazten duen marka, enpresa edo zerbitzua berehala identifikatuko du, beraz, ikurrak bere helburua bete duela esan genezake.
32. IKURRAK edo LOGOTIPOAK Ikur edo logotipoen diseinuan erabili ohi diren ikus elementuak sinpleak dira, hau da, oinarrizko forma eta koloreak. Era honetan, ikusleak modu arin eta errazean gogoratuko du irudia eta berehala identifikatuko du adierazten duen markarekin.
33. IKURRAK edo LOGOTIPOAK Ikurrak ikuslearen arreta erakarri behar du bere helburua ongi betetzeko, horretarako, egileak kolore biziak eta diseinu modernoa eta originala erabili ohi ditu irudi mota hauetan.
34. ZEINU GRAFIKOAK SARRERA KOMUNIKAZIOA PLASTIKA eta IKUS HIZKUNTZAN SEINALEAK edo SINBOLOAK INGURUNEKO SEINALEEN KODEAK ZEINU GRAFIKOAK AZTERTZEKO FITXA IKURRAK edo LOGOTIPOAK
35.
36.
37.
38.
39. ZEINU GRAFIKOAK AZTERTZEKO FITXA Ondoren, zeinu grafiko bat aztertuko dugu, azterketarako galderak jarraituz zeinuaren mezua ulertu eta gure ondorioak eta iritzia azaltzeko. Aztertuko den irudia: TRAFIKO SEINALEA