2. Τι ονομάζουμε
αρχαία Αίγυπτο ?
Με τον γενικό όρο αρχαία Αίγυπτος
οι ιστορικοί αναφέρονται στην ιστορία,
την τέχνη, τα ήθη και τα έθιμα και
γενικότερα τον πολιτισμό που
ανέπτυξαν οι λαοί που κατοίκησαν
στην περιοχή της σημερινής Αιγύπτου
από την Προδυναστική περίοδο 4η
χιλιετία έως και το 305 π.Χ
3. Από γεωγραφικής άποψης το μεγαλύτερο τμήμα της
αρχαίας Αιγύπτου καταλάμβανε τμήμα της Βόρειας
Αφρικής αν και η χερσόνησος του Σινά βρίσκεται στη
νοτιοδυτική Ασία. Ο Νείλος, γύρω από τον οποίο
συναθροιζόταν και συνεχίσει να συναθροίζεται το
μεγαλύτερο τμήμα του πληθυσμού υπήρξε ζωοδότρια πηγή
του Αιγυπτιακού πολιτισμού ήδη από την εποχή του Λίθου
και τον πολιτισμό Νακάντα. Τα δύο βασίλεια ενωμένα
σχημάτιζαν ότι αποκαλούσε ο Ηρόδοτος μαύρη γη .Το
όνομα μαύρη γη προέκυψε πιθανώς εξαιτίας των
σκοτεινόχρωμων αποθέσεων από τις πλημμύρες του
Νείλου.
4.
5. Ο Φαραώ ήταν ο πραγματικός μεσολαβητής μεταξύ Ουρανού και Γης,
μεταξύ του πνευματικού και του υλικού κόσμου. Έπρεπε να είναι «γιος
των Θεών», ένας μύστης υψηλού βαθμού. Ταξίδευε τακτικά σ’ όλη την
Αίγυπτο και πολεμούσε για τη διατήρηση των συνόρων της. Η ζωή του
όμως καθοριζόταν, από την ανατολή ως τη δύση του ήλιου, από ένα
πολύπλοκο τελετουργικό τυπικό. Απ’ αυτόν εξαρτιόταν η ευτυχία και η
ευημερία των ανθρώπων. Η δυστυχία, η ξηρασία και η πείνα αποτελούσαν
λόγο εξέγερσης ή καθαίρεσής του.
Έκανε τις προσφορές του στο Θεό σε πολύ εσωτερικές συνθήκες, ώστε να
διατηρεί την ένωση με το Ιερό. Σε όποια δυναστεία κι αν ανήκαν, όποια
μορφή του θεού κι αν υπηρετούσαν, οι Φαραώ πάντα έκαναν καθημερινές
προσφορές στη Μάατ. Ήταν η κόρη του Ρα, του δημιουργού Ήλιου, πηγή
της Αλήθειας, της Δικαιοσύνης και της Εμπιστοσύνης.
6. Αρχαϊκή περίοδος
Αρχαίο βασίλειο
1η μεταβατική
Μέσο βασίλειο
2η μεταβατική
Νέο βασίλειο
3η μεταβατική
Ύστερη περίοδος
Ελληνιστική περίοδος
7. Κατά την περίοδο του Παλαιού Βασιλείου, η Αίγυπτος
διοικήθηκε από την 3η μέχρι την 6η Δυναστεία (2686 - 2181
π.Χ.). Πολλοί αιγυπτιολόγοι περιλαμβάνουν και την 7η και
8η Δυναστεία καθώς και σε αυτές το διοικητικό κέντρο ήταν
η Μέμφιδα. Την περίοδο αυτή, ακολούθησε μια περίοδος
αποδιοργάνωσης και σχετικής πολιτιστικής παρακμής η
οποία ονομάστηκε Πρώτη μεταβατική περίοδος[2]. Από την
περίοδο του Παλαιού Βασιλείου και έπειτα, ο βασιλιάς της
Αιγύπτου (το προσωνύμιο Φαραώ αποδόθηκε κατά την
περίοδο του Νέου Βασιλείου) θεωρήθηκε και λατρευόταν ως
θεός επί γης, ο οποίος είχε απόλυτη εξουσία και
οποιαδήποτε επιθυμία του ήταν κυριολεκτικά διαταγή
καθώς είχε τη δυνατότητα να απαιτήσει το οτιδήποτε
8. Το Μέσο βασίλειο της Αιγύπτου είναι η περίοδος της
ιστορίας της Αρχαίας Αιγύπτου που εκτίνεται από την
εγκαθίδρυση της 11ης δυναστείας μέχρι το τέλος της
13ης Δυναστείας, από το 2055 π.Χ. ως το 1650 π.Χ., αν
και κάποιοι μελετητές περιλαμβάνουν την 13η και 14η
Δυναστεία στην Δεύτερη Μεταβατική Περίοδο. Κατά
την περίοδο του Μέσου βασιλείου στην θρησκευτική
ζωή κυριάρχησε η νεκρική λατρεία του Όσιρι.
9. Σε μια περίοδο, γνωστή και ως Νέο Βασίλειο (1550-1070
π.Χ.), η Αίγυπτος -υπό τους φαραώ της 18ης, 19ης και 20ης
Δυναστείας- έφτασε στο απόγειο της δύναμης και του
πλούτου της. Το Νέο Βασίλειο, εγκαινιάστηκε με την
εκδίωξη των Υκσός, ενός ασιατικού λαού που είχε
εγκατασταθεί στην Κάτω Αίγυπτο τα τελευταία χρόνια του
Μέσου Βασιλείου και είχε καταλάβει την εξουσία στην
περιοχή του Δέλτα γύρω στο 1640 π.Χ. Αμέσως μετά την
εκδίωξη των Υκσός το 1550 π.Χ., η Αίγυπτος ακολούθησε μια
επιθετική και επεκτατική πολιτική, δημιουργώντας μια
αυτοκρατορία αποτελούμενη από υποτελή κράτη, που
ξεπερνούσε σε έκταση εκείνη των Χεταίων.
10. Η Αιγυπτιακη τέχνη της δυναστικης περιοδου
εξελιχτηκε για περιπου τρεις χιλιετηριδες, διατηρώντας
ωστοσο μια θεμελιώδη ενοτητα ύφους: σταθερά ειναι η
γεωμετρικη απλοποιηση των μεγεθών, οι αυστηροι
κανονες του μέτρου που ρυθμιζουν τις αναλογιες του
σώματος, η αντιληψη δύο διαστάσεων χωρις
προοπτικη, η εξιδανικευση των πορτραιτων.
Αυτη η εξαιρετικη συνέχεια οφειλεται στο γεγονος οτι
ολη η αιγυπτιακη τέχνη, εκφρασμένη κατ’ εξοχην στα
μνημεια και στους τάφους, ειναι βασισμένη στον
εγκωμιασμο της εξουσιας του φαραώ-ιερέα και στη
διάρκεια της δύναμης του και μετά το θάνατο.
11. Τα κείμενα μαθηματικού και αστρονομικού
περιεχομένου που διασώζονται από τον αιγυπτιακό
πολιτισμό και είναι προγενέστερα της ελληνιστικής
περιόδου είναι πολύ λίγα. Συνήθως είναι γραμμένα στην
ιερατική γραφή και τα περισσότερα χρονολογούνται
από την περίοδο 1850-1650 π.Χ.
12. Οι Αρχαίοι Αιγύπτιοι χρησιμοποιούσαν τρία
διαφορετικά είδη γραφής: την ιερογλυφική, για
επιγραφές σε μνημεία και σε σκληρές επιφάνειες, την
ιερατική, που ήταν ένα είδος συνεχούς μορφής της
ιερογλυφικής προσαρμοσμένο κατάλληλα για γραφή
στη μαλακή επιφάνεια ενός παπύρου ή ενός δέρματος,
και, τέλος, τη δημοτική, που χρησιμοποιούνταν για τις
καθημερινές ανάγκες .
