Pu dialog - jak zaczynać

1
MATERIAŁY SZKOLENIOWE DLA TRENERÓW I RODZICÓW
SZKOLENIE: PROFILAKTYKA ULICY. DIALOG - JAK ZACZYNAĆ?
Ryzyka okresu
dojrzewania
Profilaktyka
uzależnień
Praca z
dzieckiem
i
młodzieżą
Komunikacja:
rówieśnicza
a
między
pokoleniami
Pokolenie (F)
Fragmentacji
Jak
funkcjonuje
nasz mózg
Jak uspokoić
mózg –
mindfulness
Jak inaczej
funkcjonuje
mózg
nastolatka
Relacja
dziecka
z
rodzicem
Rodzice
Dziecko
Trener
Wyzwanie
lub
Szansa
Plan zajęć
Ewaluacja
Jak działać
w
trudnych
sytuacjach
Badania
Teoria
Praktyka
Narzędzia
Instytucjonalne
wsparcie
Wsparcie
online
offline
Dialog

2
SPIS TREŚCI
OPIS I PRZEBIEG PROGRAMU SZKOLENIOWEGO…………………………………………………………………………..3
PRZEBIEG SZKOLENIA DLA TRENERÓW: 21-22.09.2018………………………………………………………………….4
PRZEBIEG SZKOLENIA INTEGRACYJNEGO DLA RODZICÓW I TRENERÓW.……………………………………….5
TEMAT: Jak funkcjonuje nasz mózg - według Nicka Chatera………………………………………………………….6
TEMAT: Jak uspokoić mózg – mindfulness…………………………………………………………………………………….7
FORMULARZ: Wyzwanie lub szansa................................................................................................8
FORMULARZ: Plan zajęć………………………………………………………………………………………………………….9 - 10
TEMAT: Komunikacja (w dialogu) „O2O – Obywatel do Obywatela”……………………………………………11
TEMAT: Komunikacja (blokady).………………………………………………………………………………………………….12
TEMAT: Komunikacja (w dialogu) „OSO – Oddolna Samopomoc Online/Offline”…………………………13
TEMAT: Jak działać w trudnych sytuacjach………………………………………………………………………………….14
FORMULARZ: Notatka ze zdarzenia ..............................................................................................15
TEMAT: Relacja dziecka z rodzicem/ opiekunem...........................................................................16
EWALUACJA: Wskazówki – jak rozumieć pojęcia kluczowe w szablonie ewaluacji........................17
KONTAKT......................................................................................................................................18
KOLOFON......................................................................................................................................18
SPIS TREŚCI

3
„Profilaktyka ulicy. Dialog - jak zaczynać?” szkolenie to kierujemy przede wszytskim do trenerów
sportowych oraz angażujemy rodziców. Szkolenie dotyczy następujących tematów: profilaktyka
uzależnień, współczesna młodzież i jej rozwój, funkcjonowanie mózgu, komunikacja i relacja
dziecka z rodzicem. W procesie szkolenia poprzez transfer wiedzy i ćwiczenia uczestniczący w nim
trenerzy będą przygotowani do zrealizowania autorskich zajęć z młodzieżą oraz ich ewaluację.
AKTYWNOŚĆ DATA
(dzień)
GODZINY DZIAŁANIE
I BLOK
SZKOLENIOWY
21.09 (pt.) 16.00 - 20.00 Szkolenie trenerów – spotkanie 1
22.09 (sb.) 8.00 - 16.00 Szkolenie trenerów – spotkanie 2
ZADANIE 24.9 - 9.11 Ustalone zostanie w
grupie uczestników w
czasie szkolenia.
Autorskie zajęcie po szkoleniowe:
1 wydarzenie
Trener prowadzi zajęcia z (dziećmi)
młodzieżą według własnego planu
opracowanego na szkoleniu pod opieką
szkoleniowców.
WSPARCIE 24.9 - 9.11 Ustalone zostanie w
grupie uczestników w
czasie szkolenia.
Wsparcie szkoleniowców online:
(12 spotkań online).
Oddolna Samopomoc Online (OSO):
Strona: Jitsi Meet - https://meet.jit.si/
Hasło: OSOPUjak2018
II BLOK
SZKOLENIOWY
20.10 (sb.) 10:00 - 16:00 Szkolenie integracyjne - rodzice i
trenerzy
PRZYGOTOWANIE
EWALUACJI
9.11 - 16.11 Uzupełnienie
ewaluacji może
potrwać maksymalnie
ok. 45 minut.
Trenerzy przygotowują się sami do
spotkania ewaluacyjnego.
Przygotowanie w domu ewaluacji w
formie pliku w formacie .ppt
Przesłanie pliku z wypwłnioną ewaluacją
do szkoleniowców.
EWALUACJA 17.11 (sb.) 9:00 – 11:00 Ewaluacja.
Spotkanie z trenerami.
Wspólna ewaluacja.
PRZEBIEG I OPIS PROGRAMU SZKOLENIOWEGO

4
BLOK I: dzień 1 - piątek 21.09.2018 (16.00-20.00)
Godzina Temat Materiały szkoleniowe
16.00
18.00
Komunikacja (na wideo) Film: https://dialogjak.wordpress.com/filmy/
Jak funkcjonuje nasz mózg Tekst w materiale szkoleniowym: (str.6)
18.00
20.00
Jak uspokoić mózg Tekst w materiale szkoleniowym: (str.7)
Jak inaczej funkcjonuje mózg
nastolatka
Film: https://dialogjak.wordpress.com/filmy/
Tekst broszury (str.1-6) – do pobrania:
https://dialogjak.wordpress.com/broszura-13-15/
Praca w formularzami:
“Wyzwanie lub szansa”
“Plan zajęć”
Formularze w materiale szkoleniowym: (str.8-10)
Formularze do pobrania:
https://dialogjak.wordpress.com/dokumenty/
dzień 2 - sobota 22.09.2018 (8.00-16.00)
8.00
11.00
Komunikacja Film: https://dialogjak.wordpress.com/filmy/
Tekst broszury (str. 9-16) – do pobrania:
Komunikacja (w dialogu) „O2O” Tekst w materiale szkoleniowym: (str.11)
11.00
13.45
Komunikacja (blokady) Film: https://dialogjak.wordpress.com/filmy/
Tekst w materiale szkoleniowym: (str.12)
Komunikacja (w dialogu) „OSO” Tekst w materiale szkoleniowym: (str.13)
Ryzyko: uzależnienie Film: https://dialogjak.wordpress.com/filmy/
Tekst broszury (str. 25-32, 38, 41) – do pobrania:
13.45
16.00
Jak działać w trudnych sytuacjach Tekst w materiale szkoleniowym: (str.14-15)
Formularz do pobrania::
Jak ewaluować Tekst w materiale szkoleniowym: (str.17)
Szablon ewaluacji w .ppt - do pobrania:
“Plan zajęć” Tekst w materiale szkoleniowym: (str.9-10)
Formularz do pobrania:
PRZEBIEG SZKOLENIA DLA TRENERÓW: 21-22.09.2018

5
BLOK II: sobota, 20.10.2018 (10.00-16.00)
10.00
12:30
Charakerystyki teraźniejszego
nastolatka
Film: https://dialogjak.wordpress.com/filmy/
Ryzyko: uzależnienie Film: https://dialogjak.wordpress.com/filmy/
Tekst broszury (str. 32-37, 41) – do pobrania:
12.30
14.00
Jak funkcjonuje nasz mózg Tekst w materiale szkoleniowym: (str.6)
Jak uspokoić mózg Tekst w materiale szkoleniowym: (str.7)
Komunikacja Film: https://dialogjak.wordpress.com/filmy/
Relacja dziecka z rodzicem/
opiekunem
14.00
16.00
Praca w formularzami:
„Wyzwanie lub szansa”
Formularz do pobrania:
WSPARCIE
DLA
TRENERÓW -
UCZESTNIKÓW
SZKOLENIA
24.9 - 9.11.18 Daty konkretne i
godziny ustalone
zostaną w grupie
uczestników w czasie
szkolenia.
Wsparcie szkoleniowców online:
(12 spotkań online – około 60 minut).
„OSO - Oddolna Samopomoc Online”:
Strona: Jitsi Meet - https://meet.jit.si/
Hasło: OSOPUjak2018
PRZEBIEG SZKOLENIA INTEGRACYJNEGO DLA RODZICÓW I TRENERÓW

6
Mózg jest narzędziem, które ciągle od nowa tworzy spójne znaczenie z wkładu sensorycznego.
Mózg tworzy reprezentację świata
 Mózg gromadzi informacje w małych krokach. Naraz widzimy tylko: jeden kolor, 15 znaków, jeden
wzór.
 Nasze oczy biegają z ogromną prędkością po naszym otoczeniu.
 Ignorujemy informacje, które nie są częścią wzoru.
 Mózg tworzy z gromadzonych informacji stabilny, dokładny i bardzo szczegołowy świat.
 W momencie, gdy skupimy się na czymś, mózg płynnie pokazuje szczegółowy obraz.
 Ten świat nie zostaje na przyszłości. Nasze obrazy mentalne są tylko szkicowe. Odbudujemy takie
obrazy krok po kroku tylko gdy są potrzebne.
 Efekt funkcjonowania mózgu jest mylny: mózg udaje, że doświadczymy wszystkich szczegółów świata
około nas w tym samym momencie i że nasze obrazy mentalne są szczegółowe.
Mózg tworzy znaczenia
 Mózg skupia się tylko na jednym zestawie informacji sensorycznych na raz, aby go organizować i
interpretować .
 Mózg bazuje na wcześniej stworzonej interpretacji.
 Mózg stara się używać różnych fragmentów informacji.
 Mózg tworzy jedną, zadowalającą interpretację.
 Nieco inne zestawy informacji powodują zupełnie inne interpretacje.
 Mózg już płynnie prowadzi odpowiedź w momencie, gdy formułujemy pytanie. W momencie, gdy
formułujemy pytanie bardziej szczegółowe, mózg prowadzi bardziej szczegółową odpowiedź.
 Efekt funkcjonowania mózgu jest mylny: mózg udaje, że istnieją wcześniej formowane przekonania,
wcześniej formowane pragnienia, wcześniej formowane upodobania, wcześniej formowane podejścia,
wspomienia jako uzasadnienia naszych działań.
W wszystkich procesach mózgowych
 Wszystkie mentalne aktywności mają miejsce w „tu i teraz”.
 Punkty startowe to: sensoryczne informacje oraz nasze historyczne interpretacje informacji
sensorycznych.
 Procesy mózgowe używają małych kroków.
 W momencie skupienia się na czymś powstaje cykl myśli, żadne, inne świadome procesy nie dzieją się
w mózgu.
 Jesteśmy tylko świadomi wyniku, nie procesu tworzenia.
Wyniki
 Mózg ciągle improwizuje kreatywnie.
 Nie ma głębokości umysłu. Umysł jest płaski.
 To co istnieje to skromny przepływ chwilowego, świadomego doświadczenia.
 U innych spotykamy się z historycznymi interpretacjami sensorycznych informacji i z improwizjami
mózgu “tu i teraz” a nie z wsześniej formowanymi, wewnętrznymi światami.
 Małe zmiany w interpretacjach “tu i teraz” mogą spowodować duże zmiany w przyszłości.
TEMAT: Jak funkcjonuje nasz mózg - według Nicka Chatera

7
Definicja mindfulness
 Zwracanie szczególnej uwagi na to co dzieje się z nami i wokół nas, celowo, w chwili obecnej bez
oceny.
Opis
 Skupić się na rzeczywistości jaka jest i nie jaka spodziewasz, że będzie.
 Bez zewnętrznych celów.
 Bez oceny.
 Być obecnym „tu i teraz”.
 Być zaciekawionym, otwartym i akceptującym doświadczenia i siebie.
 Poprawić umysł, który błądzi.
Działa przeciw
 Przemyśliwaniu.
 Byciu za interesowanym ocenami innych.
 Negatywnym myślom i emocjom.
 Skupieniu się na przeszłych błędach.
 Wycofaniu się z sytuacji “tu i teraz” .
Efekty opisane
 Większa odporność.
 Lepsze samopoczucie.
 Lepsze relacje z innymi.
 Ale badania są stronnicze.
Wyzwanie
 Mindfulness pierwotnie ma jako cel zniszczenie poczucia siebie.
 Młodzi ludzie potrzebują konsystetnej ramy, aby poczuć się bezpiecznie, jako punkt wyjściowy do
„odejścia i powrotu”.
 Mindfulness nie może powodować, że młodzi ludzie doświadczą nicości.
 Mindfulness ma powodować, że młodzi ludzi doświadczą czegoś, co zawsze jest obecne w „tu i teraz”:
swój oddech, swój dotyk np. z piłką lub z innym przedmiotem, komunikaty do nich od innych.
Ogólna struktura ćwiczeń
 Skup się na jednej rzeczy w „tu i teraz”:
o Czucie swoich, konkretnych części ciała;
o Swój oddech;
o Aktywność, w którą jesteś zaangażowany;
o Swoje myśli;
o Komunikaty od innych (do ciebie).
 Zauważaj kiedy stracisz swoje skupienie.
 Uznaj, że tracisz swoje skupienia.
 Akceptuj, że twój mózg produkuje myśli. Te myśli mogą być negatywne lub poniżające ciebie. A to nie
ma znaczenia.
 Nie oceniaj. Nazwij tę konkretną myśl.
 Kieruj swoje skupienie znowu na pierwotną rzecz, na której zaczynałeś skupić się w „tu i teraz”.
Oddech
 Skup się na wdychaniu i wydychaniu.
 Wdychanie wspiera współczulny układ nerwowy: powoduje wzrost tętna.
 Wydychanie wspiera przywspółczulny układ nerwowy: powoduje spadek tętna.
TEMAT: Jak uspokoić mózg - mindfulness

8
POWERED BY AKADEMIA DYNAMICZNA TOŻSAMOŚC (adT) 2018
IMIĘ I NAZWISKO
PASJA/
ZAINTERESOWANIA/
PROFESJA/
PLACÓWKA/ ADRES
ADRES E-MAIL
DATA/ PODPIS
PROSZĘ DOKONAĆ JEDNEGO WYBORU, ZAZNACZYĆ I OPISAĆ KRÓTKO POMYSŁ:
WYZWANIE SZANSA
Co poprawić w jakości relacji rówieśniczych i
międzypokoleniowych:
Co dodać co może wpłynąć na rozwój pozytywnych
relacji rówieśniczych i międzypokoleniowych:
DLACZEGO WEDŁUG MNIE, TO JEST WAŻNE W ROZWOJU DZIECKA?
FORMULARZ: Wyzwanie lub szansa (formularz do pobrania online)
FORMULARZ WYZWANIE lub SZANSA: przygotowanie wspólnych ZAJĘĆ

9
POWERED BY AKADEMIA DYNAMICZNA TOŻSAMOŚC (adT) 2018
IMIĘ I NAZWISKO
TRENERA:
GRUPA WIEKOWA: ILOŚĆ
UCZESTNIKÓW:
PLACÓWKA/ ADRES: DATA ZAJĘĆ:
ADRES E-MAIL
TRENERA:
TEMAT ZAJĘĆ:
WYZWANIE lub
SZANSA:
CEL/ CELE ZAJĘĆ
KRYTERIA SUKCESU
PLANOWANY WPŁYW:
NA PODEJŚCIE DZIECI
NA POCZUCIE
WŁASNEJ WARTOŚCI
DZIECI
NA POZIOM
KOMUNIKACJI
DZIECI
NA MOJE RELACJE
Z RODZICAMI
PLAN ZAJĘĆ (2 strony)
FORMULARZ Plan zajęć (formularz do pobrania online)

10
OPIS PLANU ZAJĘĆ/ PRZEBIEG:
CZAS:

11
„O2O" jako narzędzie do dialogu
 Na delikatne tematy.
 W sytuacjach, gdy istnieje jasny konflikt między uczestnikami.
 W sytuacjach, gdy istnieje niewypowiedzany problem wśród uczestników.
 Wyniki: więcej porozumienia wśród uczestników, więcej refleksji, więcej klarowności.
Opis ogólny
 Z grupy uczestników tworzy się pary (np. przez losowanie).
 Każda z par składa się z dwóch uczestników (o różnych rolach: pytający i odpowiadający).
 Pary zaangażują się w 90-sekundowy dialog.
 Pomocnik daje wstęp i mierzy czasu w czasie dialogu, a trener analizuje dialogi.
 Trener w czasie trwania dialogu nie może przedłużyć dialogu i nie może odzywac się.
 Temat dialogu jest ustalany przed dialogiem i adekwatny do sytuacji.
Wprowadzenie
 Cała grupa jest pytana, ile trwa 90 sekund, czy to dużo, czy mało czasu.
 Trener robi symulację odczuwania upływu czasu. Wyciąga stoper. Grupa zostaje poproszona o
siedzenie w ciszy i nie robienie niczego przez 90 sekund, aby doświadczyć intensywnie tych 90 sekund.
Na słowo “akcja” startuje stoper i w ciszy czeka do upływ czasu, potem mówi “stop”.
 Czas ten może okazać się (bardzo) długi.
Dialog „O2O” – przygotowanie
 Trener dopiera pomocnika do mierzenia czasu.
 Trener współpracuje z pomocnikiem: najpierw robi symulację 90 sekund, potem instruuje pomocnik
jak ma postepowac w czasie każdego dialogu w parze.
 Potrzebne są: dwa krzesła, stoper (np. w telefonie), karteczeki i długopis do losowania par z grupy i ról
w parach (opcjonalnie).
 Trener pobiera “kartę obserwacji” (https://dialogjak.wordpress.com/dokumenty/), a w czasie każdego
dialogu obserwuje uczestników w dialogu i robi krótkie notatki.
Dialog „O2O” – przebieg
 Uczestnicy w parze, która jest aktywna, są posadzeni na krzesłach, twarzami do siebie. Inni uczestnicy
oglądają ich jak “na scenie”, siedząc w kształcie litery „U”.
 Para dostaje instrukcję jak komunikować. Istotne jest: intensywne słuchanie, cierpliwość, dobra wola,
szczerość, szacunek, ciekawość innej perspektywy i zaniechanie wymuszenia zmiany stanowiska lub
poglądu.
 Jeden z uczestników w parze będzie pytał drugiego na dany temat. Drugi uczestnik odpowiada. Ale to
nie jest wywiad.
 Pomocnik siada za plecami osoby, która wylosowała rolę “odpowiedającego”.
 Pomocnik startuje dialog słowem „akcja” i włącza stopper na 90 sekund.
 10 sekund przed końcem dialogu, uczestnik zadający pytania dostaje umówiony wcześniej subtelny
sygnał dłońmi (litera T) od pomocnika, że musi zakończyć dialog pamiętając o szacunku do drugiej
osoby.
 Pomocnik po upływie 90 sekund spokojnie i kategorycznie kończy dialog – mówi „stop”, „dziękujemy
– brawa”.)
Analiza
 Z pomocą karty obserwacji instructor analizuje komunikację pomiędzy dwoma uczestnikami,
tworzącymi parę w 90-sekundowym dialogu. Po zakończeniu zwraca się do każdej pary, po kolei i
wskazuje pozytywne zachowania.
TEMAT: Komunikacja (w dialogu) – „O2O - Obywatel do Obywatela”

12
Dwa cele, które realizuje mózg w czasie procesów myślowych:
 Interpretowanie życia jednostki jak najbardziej pozytywnie.
 Tworzenie znaczenia.
o Te cele powodują stronniczości interpretacji: złudzenie wyższości (jestem lepszy od innych),
nierealistyczny optymizm (przeszacowanie pozytywnych skutków, a jednocześnie
niedocenianie negatywnych skutków), efekt potwierdzenia (tendencja do wyszukiwania
informacji wspierających istniejące interpretacje), asymetryczna aktualizacja (aktualizacja
interpretacji raczej w kierunku dodatnim niż w kierunku ujemnym).
Mózg musi tworzyć znaczenie z informacji przychodzącej
 Ale nie da rady interpretować wszystkich informacji. Większość informacji jest strawiona
nieświadomie.
 I woli informacje, które potwierdzą istniejące interpretacje.
 A informacja, która potencjalnie jest groźna dla realizacji celów mózgu, powoduje niepokój, i
negatywne emocje i potencjalnie wrogość.
 Kadrowaniem tej wrogości może być: lojalność do grupy, obrona spójnośi tożsamości, obrona modnej
opinii, arogancja, obojętność lub preferencja dla intuicji stawianej ponad wiedzą.
Nie wystarczy po prostu transferować informację na delikatne tematy, aby zmienić interpretacje i poprzez to,
zachowania
 Proces podejmowania decyzji nie jest racjonalny.
 Polaryzacja postaw: ludzie z przeciwnymi poglądami znajdują wsparcie w tym samym zbiorze
informacji.
 Proces podejmowania decyzji nastolatka na delikatne tematy jest napędzany nagrodami, impulsywny.
Nastolatek myśli hiperracjonalnie, bagatelizuje wady i jest silnie uzależniony od presji rówieśników.
Jak potencjalnie zmienić interpretacje i zachowania
 Wprowadzenie bezpieczeństwa
o Słuchanie perspektywy nastolatka.
o Pokazywanie szacunku, zaufania, troski, szczerości, pasji, afirmacji, dobrej woli.
o Pokazywanie własnej wiedzy o techologii.
o Unikanie moralizmu.
 Wspieranie autonomii młodej osoby
o Używanie dydaktyk interaktywnych.
o Wspieranie pozytywnych pasji.
o Wspieranie podejścia rozwojowego.
o Wspieranie poszerzania etykiet tożsamościowych.
o Wskazanie pozytywnych alternatyw.
 Używanie skutecznych metod
o Używanie narracji, używanie trafnych, konkretnych przykładów dotyczących konsekwencji
krótkoterminowych.
o Tworzenie skrótów myślowych.
o Używanie obrazów i filmów, gier i technologii.
o Używanie automatyzmów mózgu: zasada wzajemności, zobowiązanie i konsekwencja, dowód
społeczny, lubienie kogoś, autorytet, niedobór czegoś.
o Powodowanie wątpliwości o naiwnym realizmie (wszyscy są pod wpływem ideologii i
egoizmu, tylko ja nie, bo widzę wszystko jak naprawdę jest) poprzez konstruktywną
konfrontację - w zależności od sytuacji – ze sobą, z innymi, z tematem.
TEMAT: Komunikacja (blokady)

13
„OSO" jako narzędzie do dialogu
 Na delikatne tematy.
 W sytuacjach, gdy każdy uczestnik ma swoje doświadzenia i opinie a wstydzi się wypowiadać.
 W sytuacjach, gdy nie chodzi o rozwiązania a chodzi o wymianę perspektyw.
 Wyniki: więcej zaufania wśród uczestników, więcej refleksji, więcej konkretów do działania.
Przebieg
 Czas trwania: ok. 60 minut.
 Role
o Facylitator;
o Uczestnik.
Protokół postępowania - moduły narzędzia:
Moduł 1 – check in (ok. 10 minut)
 Każdy uczestnik komunikuje jak się czuje.
 Brak reakcji na innych.
 Brak interakcji między uczestnikami.
Moduł 2 – deklaracja zamiaru (ok. 15 minut)
 Facylitator podaje temat dialogu.
 Facylitator wyjaśnia dlaczego temat jest ważny.
 Facylitator prowadzi wstęp do tematu.
 Brak reakcji od uczestników. Uczestnicy skupiają się na obrazach, uczuciach i odczuciach cielesnych,
które pojawią się jako reakcja na temat.
Moduł 3 – cisza (ok. 3 minut)
 Uczestnicy skupiają się na obrazach, uczuciach i odczuciach cielesnych, które pojawią się jako reakcja
na temat.
Moduł 4 – formułowanie obrazów (ok. 10 minut)
 Każdy uczestnik formułuje obrazy, uczucia i odczucia cielesne, które pojawiły się u niego jako reakcja
na temat.
Moduł 5 – refleksje (ok. 10 minut)
 Miejsce dla każdego uczestnika, aby dopytać innych o ich obrazy.
 Z ciekawoscią.
 Z szacunkiem.
 Z intencją, aby zrozumieć lub wspierać.
Moduł 6 – check out (ok. 10 minut)
 Każdy uczestnik formułuje swoje wyniki i plany dotyczące tematu dialogu.
TEMAT: Komunikacja (w dialogu) „OSO - Oddolna Samopomoc Offline/ Online”

14
Podstawowe, chroniące zachowanie i postępownie dorosłego w sytuacji trudnej w pracy z młodzieżą.
Zdarzenie.
 Każda sytuacja emocjonalna może mieć znamiona trudnej sytuacji. Dla bezpieczeństwa osoby
małoletniej, dla utrwalenia jak najbardziej obiektywnego przebiegu zdarzenia ważna jest umiejętność
zarówno zachowania się w momencie zdarzenia, jak i po nim. Tym bardziej, że praca z młodzieżą
odbywa się zgodnie z zasadami prawa. Każda placówka oświatowa posiada zapisane “Procedury
Postępowania w sytuacjach trudnych wychowawczo oraz związanych z zagrożeniem dzieci i młodzieży
przestępczością i demoralizacją”. Każda aktywność angażująca dzieci i młodzież powinna posiadać
podobne procedury okreslając podstawowe kroki zachowania w sytuacji trudnej.
Środki zaradcze.
 Specyfika zdarzenie decyzduje o zastasowaniu adekwatnych środków zaradczych.
W czasie zdarzenia.
 Zgodnie z rodzajem sytuacji należy ocenić sytuację i zabezpieczyć zdrowie i życie uczestników, a także
zabezpieczyć osoby, które obserwują zdarzenie. Następnie nalezy podjąć skuteczne działanie w celu
zarzegnania agresywnych zachowań. W każdej z takich sytuacji należy szukać pomocnika. Optymalnie
innego doroslego. Jeśli zachodzi potrzeba to należy zawiadomić niezwłocznie odpowiednie służby, a
także rodziców.
Po zdarzeniu. Rozmowa.
 Jeśli przybycie rodzica (opiekuna prawnego) wydłuża się należy zaopiekować się dzieckiem. W
rozmowie starać się zapewnić (dziecko) nastolatka, że rozmawiamy z nim, bo się o niego martwimy i
powstrzymać się od krytyki i obwiniania.
Notatka ze zdarzenia (formularz do pobrania (https://dialogjak.wordpress.com/dokumenty/)
 Każdy dorosły odpowiadający za (dziecko) nastolatka jeśli uczestniczył w takim zdarzeniu powinien
niezwłocznie po zakończeniu bezpośredniej pomocy (interwencji) sporządzić notatkę ze zdarzenia.
Taka notatka to podstawa do kolejnych kroków w postępowaniu. Nawet jesli nie zostaną
uruchomione procedury to proces naprawczy może być i powinien rozłozony w czasie. A osoby
zajmujące się profesjonalną pomocą dziecku (a może rodzinie) po takim zadarzeniu dzięki takiej
notace będzie miała więcej informacji do działnia w celu zapewnienia wsparcia emocjonalnego,
poczucia bezpieczeństwa, zredukowaniu konsekwencji i działaniom naprawczym.
Co dalej?
 Każdy rodzic, opiekun prawny ma prawo zwrócić się do szkoły, w której uczy się jego dziecko i może
liczyć na profesjonalne wsparcie. Każda szkoła posiada szkolny program profilaktyczny. Na stronie 41
naszej “Broszury 13-15” do pobrania w rozdziale: "Przykładowe miejsca, gdzie w Gdańsku szukać
pomocy" znajdują państwo dane adresowe insytucji, które mogą Państwa wspierać w takie sytuacji,
która wymaga interwencji lub tylko konsultacji.
TEMAT: Jak działać w trudnych sytuacjach.

15
NOTATKA ZE ZDARZENIA_TRUDNA SYTUACJA FORMULARZ ROBOCZY powered by (adT)
IMIĘ NAZWISKO OSOBY SPORZĄDZAJĄCEJ NOTATKĘ:
FUNKCJA:
KONTAKT:
DATA ZDARZENIA: DATA SPORZĄDZENIA NOTATKI:
MIEJSCE ZDARZENIA:
NIE ODKŁADAJ SPORZĄDZENIA NOTATKI. W sytuacjach emocjonalnych i po nich nasz mózg ma
predyspozycje do konfabulacji szczególnie po upływie czasu.
CEL SPORZĄDZENIA NOTATKI
Tak opisane zdarzenie w formie NOTATKI należy przechować dla siebie, dla wsparcia uczestników
zdarzenia zarówno dorosłych jak i młodocianych. NOTATKA będzie przydatna zarówno w sytuacji
interwencji profilaktycznej lub w sytuacji włączenia procedur.
INSTRUKCJA – JAK WYPEŁNIĆ
Proszę opisać zdarzenie bez swoich opinii. Proszę pisać z perspektywy obserwatora – bez emocji.
Proszę odpowiedzieć na pytania tylko na podstawie osobistej wiedzy z momentu zdarzenia.
1. CO STAŁO SIĘ – PO KOLEJI?
1.1 NADAJ KRÓTKI TYTUŁ TEMU ZDARZENIU - np. jak artykułowi w gazecie.
2. KTO BRAŁ W TYM ZDARZENIU UDZIAŁ?
3.OGÓLNIE - WYNIK PIERWSZEJ INTERWENCJI:
PODPIS OSOBY SPORZĄDZAJĄCEJ NOTATKĘ:
FORMULARZ: Notatka ze zdarzenia (formularz do pobrania online)

16
Rodzaje relacji
Model bezpieczny
 Rodzice powodują u dziecka w sposób mniej więcej konsystentny poczucie, że jest zauważane i że
może czuć się bezpiecznie i uspokojone.
 Młodsze dziecko po krótkim rozstaniu z rodzicami, najpierw szuka kontaktu z rodzicami, potem
zaczyna odkrywać otoczenie.
 Starsze dziecko jest w stanie spójnie postanawiać co jest dobre i co złe w swoim okresie dorastania.
Model unikający
 Rodzic lub rodzice powodują, że dziecko wielokrotnie doświadcza, że nie jest zauważane lub
uspokojone.
 Młodsze dziecko po krótkim rozstaniu z rodzicami unika conajmniej jednego rodzica.
 Starsze dziecko twierdzi, że nie pamięta swojej młodości i że życie rodzinne nie ma wpływu na niego.
Model ambiwalentny
 Rodzice powodują u dziecka poczucie, że nie zawsze jest zauważane i że nie zawsze może czuć się
bezpiecznie i uspokojone.
 Młodsze dziecko po krótkim rozstaniu z rodzicami mocno trzyma się jednego z rodziców.
 Starsze dziecko odpowiada na pytania o młodość z obfitością szczegółów autobiograficznych, które
nie dotyczą zadanego pytania.
Model zdezorganizowany
 Rodzic lub rodzice przerażają dziecko.
 Młodsze dziecko po krótkim rozstaniu z rodzicami, spróbuje zbliżyć się i wycofać się jednocześnie do
rodzica lub rodziców.
 Starsze dziecko odpowiada na pytania o młodość w sposób zdezorganizowany lub zdezorientowany.
Podstawy dla relacji
 Dziecko zawsze chce spędzić wolny czas z rodzicem lub rodzicami, to znaczy czas niedotyczący na
przykład problemów w szkole lub braku porządku w pokoju.
 Rodzice maja powodować w sposób mniej więcej konsystentny u dziecka poczucie, że jest zauważane
i że może czuć się bezpieczne i uspokojone – model bezpieczny. Relacja z dzieckiem ma dać to
bezpieczeństwo, ale w tym samym czasie wspierać autonomię dziecka.
o Permanentna obecność rodziców ma pozytywny wpływ na młodsze dzieci (do 4 lat), dla
starszych ma wpływ negatywny.
o Dziecko potrzebuje czasu z rówieśnikami, bez opieki dorosłych, aby zdobywać umiejętności
społeczne.
o Dziecko potrzebuje odkrywać swoją wewnętrzną motywację, aby osiągnać samodzielność,
samosterowność, samoocenę, poczucie sprawstwa, zaradność życiową, samoregulację,
szczęście.
o Nadopiekunczość rodziców odbiera dzieciom doświadczenie niepowiedzenia oraz porażek, a
więc poczucie, że mają wpływ na swoje życie, że mogą coś zmieniać i że mają
odpowiedzialność za siebie.
o Rodzice mają najpierw pozwolić dzieciom poszukać swojego rozwiązania trudnej sytuacji. A
tylko potem rodzice mają angażować się.
TEMAT: Relacja dziecka z rodzicem/ opiekunem.

17
 Ewaluacja powinna być przygotowana w szablonie, który jest do pobrania (.ppt):
 Zalecamy przgotowanie ewaluacji niezwłocznie po zakończeniu zajęć po szkoleniowych z dziećmi.
W szablonie ewaluacji:
Wpływ na podejście dzieci: Czy w grupie bardziej widać podejście rozwojowe, które obserwujemy poprzez
komunikaty od dzieci:
 Nie boją się niepowodzenia
 Lubią uczyć się nowych rzeczy
 Nie biorą komentarzy rówieśników do siebie
 Nie spróbują unikać wyzwań
 Kiedy czują się niepewnie, chcą dowiedzieć się dlaczego
 Lubią nowe informacje
 Nie jest ważne dla nich czy są uważane jako inteligentne osoby
 Zmiany nie są problemami dla nich
 Widzą krytykę jako zachętę
 Nie zawsze chcą być tacy sami
Wpływ na poczucie własnej wartości dzieci: Czy w grupie widać wyższą autoocenę, którą obserwujemy
poprzez komunikaty od dzieci:
 Czują, że coś znaczą dla siebie i dla innych
 Lubią siebie
 Cenią siebie
 Mają wiarę w swoje umiejętności
 Akceptują siebie
 Nie martwią się o to co inni o nich myślą
 Są optymystyczni
 Nie chcą wyglądać jak inni
Wpływ na poziom komunikacji dzieci: Czy w grupie komunikacja jest mniej defensywna, którą obserwujemy
poprzez komunikaty od dzieci:
 Często spodziewają się ataków od innych
 Dają znać, że często oświadczają ataków od innych
 Spróbują unikać ataków od innych
 Spróbują złagodzić ataki od innych
 Często zastanawiają się jak inni ich widzą
 Spróbują być widzani bardziej pozytywnie
 Spróbują wygrywaćw komunikacji
 Spróbują dominować w komunikacji
 Spróbują robić wrażenie w komunikacji
 Spróbują unikać kary
Wpływ na moje relacje z rodzicami: Czy komunikacja z rodzicami jest bardzej konstruktywna?
 Więcej zaufania
 Więcej szczerości
 Częstszy kontakt
 Mniej blokad
Powodzenia – pamiętaj o wsparciu online ze strony szkoleniowców!
EWALUACJA: Wskazówki - jak rozumieć pojęcia kluczowe w szablonie ewaluacji.

18
Fundacja “OBUDŹ NADZIEJĘ”
Ul. Siennicka 4/2, 80-758 GDAŃSK
Tel.: 510 861 361
E-mail: obudznadzieje@wp.pl
www.obudznadzieje.pl
Szkoleniowcy:
Akademia Dynamiczna Tożsamość (adT): Beata Staszyńska-Hansen i Onno Hansen-Staszyński
E: staszynska.beata@gmail.com
Opracowanie merytorycznie:
Onno Hansen-Staszyński (Ezzev Foundation) i Beata Staszyńska-Hansen (Fundacja Citizen Project)
Materiały szkoleniowe online: https://dialogjak.wordpress.com/
Licencja: CC BY-NC-ND 3.0
Copyright by Fundacja Citizen Project
Gdańsk 2018
Kolofon
Notatki
Kontakt

Pu dialog - jak zaczynać

Recomendados

Recomendados

Mais conteúdo relacionado

Semelhante a Pu dialog - jak zaczynać

Semelhante a Pu dialog - jak zaczynać (20)

Mais de Onno Hansen-Staszyński

Mais de Onno Hansen-Staszyński (20)

Pu dialog - jak zaczynać